Kunst.
tken.
!\o Si 6
Woensdag 19 September 1923
37e Jaargang
SI OEN MAALSTROOM.
Buitenland.
'T FIJNSTE voor PUDDING, VLfl's
w
m de matig -
worden,
eëindigd en
n. Maar wij
at het is een
ie zooveelste
eld heeft.
ande.
nel aan de
het eiland
ven het om-
ouet van de
staande uit
or der voor-
nde.
89, vermoe-
:'erk was de
elburg. Zoo-
ideering van
is opge-
1 later, ver-
lft der vijf-
or den a,an-
vaarvan be-
triomfboog
n. In dezen
)g-d'oorgang,
ie werking;
inde hij ech-
an het. we-
3n van ach-
zakte door,
iden aan de
l sneeuw en
die Schoon-
Commissie,
voortdurend
menten laat,
ht van den
er v;an Hoo-
de gevaar,
onmiddel-
der fraaie
stellingswer-
r,aardoor dit
erval is he
in welks
moet van de
idt, verheit
hoor, origi-
t, opgetrok
ken, kan .uit
ateeren; in
bovendeel,
rnield, ver
ing der con-
.1 boven de
delijk doen
ter hoogte
altaar heeft
een poortje,
egang kreeg
hoorsluiting
hebben at-
;r Redactie.)
willen zijn
1 in uw blad
heldering te
In de eerste
ie-doeling om
e maken, als
'ienden. Was
ige niet be
en ander in-
i vermeldde,
len kinderen
och niet met
iets, waar
berichtgever
van 'de an-
t de bedoe-
wijgen, doch
amen met de
n, achtte ik
had de Re-
'zoek en liet
nverkort op-
uigd, dat W.
i hebben, die
rijpen. Voorts
ld inzamelen
it hier altijd
il er in Wol
den door oud
eugenis heeft
ichtergestaan
Iranjegezind-
ïgenheid zich
feest gevierd
kas.
onderschrift
ielf mijn ver-
1, dat W. er
an heeft ge-
mer van de
onderdag 13
dat u met
erslagen met
Laat ik nog-
dat ik spoe-
nzenden van.
lest te Wol-
gewekt moge
ndigt ons de
nieuws,
ruimte.
h t g e v e r.
ad door ons
is ons geble-
de meening
temmers ver-
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Te!, no. 259
1ïe Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Zij die zich met 1 October a.s. op
ons blad abonneeren, ontvangen het tot
1 October a.s. gratis.
De Buitenlandsche Paragraaf.
In de Troonrede is het vooral de bui
tenlandsche paragraaf, die de aandacht
getrokken heeft van de redacties der
groote bladen.
De Nederlander schrijft
Met bizondere belangstelling zal het
Nederlandsche volk kennis Hemen van
de paragraaf omtrent de verhoudingen
tot het Buitenland. Zij is veel uitvoe
riger dan deze placht te zijn. Het
kleine Nederland kan en mag zich niet
■opwerpen als besteller van het recht.
Maar dat de Koningin van Nederland
het in een belangrijk Staatsstuk uit
spreekt, dat het belang der geheele
menschheid vordert, dat allen zich ver
eenigen, om een oplossing te vinden
voor het vraagstuk van herstel in
stede van deze oplossing te belemme
ren dat wekt warme instemming.
De Standaard:
Met bijzondere voldoening lazen wij
de paragraaf ten aanzien van de bui
tenlandsche betrekkingen. Allereerst na
tuurlijk om het feit, dat de gewone
omschrijving dier betrekkingen daarin
diet behoefde te ontbreken. Maar voor
al om het openlijk getuigenis dat ge
geven wordt ten aanzien van den zwa-
ren druk die op het internationale le
ven ligt. Het belang der geheele mensch
heid, dus wordt hier gezegd, vordert
dat voor de hangende vraagstukken
eerlang oplossingen worden gevonden,
die den weg openen tot het herstel,
waaraan zoowel geestelijk als stoffelijk
dringend behoefte bestaat. In deze tref
fende zinsnede wordt uitdrukking ge
geven aan het innig verlangen, dat niet
alleen in het hart van ons volk leeft,
maar groeiende is onder de volkeren,
die door het steeds uitblijven van de
- vruchten des vredes meer öf minder
- zwaar getroffen worden. Meer dan zulk
getuigen omtrent hetgeen voor Europa
allereerst noodig is, kon niet worden
verwacht. Dat het niet uitbleef, stemt
dankbaar. Vinde het allerwegen rijken
■weerklank.
Het Handelsblad:
„Het belang der geheele menschheid
vordert, dat daarin verandering kome
en rechtvaardigt den wensch, dat voor
de hangende vraagstukken eerlang op
lossingen worden gevonden, die den
weg openen tot het herstel, waaraan,
zoowel geestelijk als stoffelijk, dringend
behoefte bestaat."
Dit achten wij den meest belangrijken
passus uit deze Troonrede. Het is een
noodkreet en een aanklachtof min
stens een verwijt. Een noodkreet van
een volk dat, zeker niet zoo als de
overwo nnenen maar zeker niet veel
■minder dan, in 't algemeen, de over-
■winnaars, de verwoestende gevolgen
van den oorlog, en van den vrede, on
dervindt. En dat daarom het verwijt
richt tot de overwinnaars dat zij er
nog steeds niet in geslaagd zijn om
van hun zege een zegen te maken
voor heel de wereld. De vermaning van
een ex-neutraal om te bedenken dat
het gaat om het lot van heel Europa
minstens, zal misschien althans op som
migen van de overwinnaars indruk
maken.
FEUILLETON.
(63).
„Maar hoe kan ik op die kracht van
God hopen, daar ik niet in Hem geloof?"
'was het mismoedige antwoord.
„Ik fcal u het Boek zenden, waarin van
Hem getuigd wordt, Wjen te kennen het
eeuwig© leven is. Wlie in Hem gelooft,
zal niet beschaamd worden, Zult gij 'er
naarstig in lezen?"
Ein met een handdruk beloofde hij het
haan. Toen namen Zij afscheid en ver
vliet Hope vol 'hope het ziekenvertrek.
Weldra kwam het Boek en de kranke
begon te lezen.
Zoo begon Steven zij'n pogingen om
den weg te vinden tot een nieuw leven.
Veertien dagen later- zaten Steven en
ik samen in mijn studeervertrek. Hope
Hillyer was weer terug gegaan naar haar
dr-oevigen, doch nobelen arbeid.
„Wiel Steven", zei ik, „je begint nu ai
w-eer sterker te worden. Wordt het nu
niet tijd voor je, om iets te gaan doen?"
„Dftar ligt de moeilijkheid juist, Dlan.
Ik heb niet .het gevoel, dat ik iets kan
doen, En toch heb ik het haar beloódjd.
De Nieuwe Provinciale Gro
ninger:
Onze betrekkingen met de andere
mogendheden zijn van vriendschappelij-
ken aard en geven aanleiding tot vol
doening. Maar Nederland kan niet on
verschillig blijven ten opzichte van den
jammer, waarin Europa nog steeds ver
keert. Het kan de kwesties niet oplos
sen. Wat aan machtige regeeringen niet
gelukte, is voor onze regeering een
onmogelijk beginnen. Maar van regee
ring en volk kan een getuigenis uitgaan
en zulk getuigenis vinden wij in de
troonrede. De ontreddering die de we
reldoorlog heeft achtergelaten schrijdt
voort; het belang van de geheele
menschheid vordert dat daarin verande
ring kome en rechtvaardigt den wensch,
dat voor de hangende vraagstukken eer
lang oplossingen gevonden worden, die
den weg openen tot herstel, waaraan
zoowel wat het geestelijke als het stof
felijke betreft dringend behoefte be
staat. Onze regeering heeft daar den
juisten toon getroffen.
Maasbode, Vaderland en Cen
trum zwijgen. De Nieuwe R o 11. C r t.,
die wel attendeert, verkoopt eenige hate
lijkheden in den weinig loyalen vorm van
vragen.
•K
De nieuwe minister.
De Rotterdammer wijdde destijds
een artikel aan het optreden van den
nieuwen minister van financiën:
H-et slot van het arfiikel luidt aldus:
Wij zien het optreden van den nieu
wen bewindsman van Financiën met
vertrouwen tegemoet. De Troonrede en
de millioenen-nota zullen omtrent zijn
plannen meerdere zekerheid brengen.
Voorop moet staan dat het nu niet meer
de tijd is van praten, maar dat het thans
onverwijld, moet komen tot de daad. Wie
den heer Colijn in zijn pogen bemoeilijkt,
laadt een zware verantwoordelijkheid op
zich. Wij denken met name aan de hou
ding, welke door de Chr.-Hist. en de
R.-Kath. Kamerclub tegenover zijn voor
stellen zal worden aangenomen. Laten
de eersten bedenken dat de heer Colijn
een taak heeft aanvaard, die Minister De
Geer niet meende te kunnen volbrengen
en die ook geen der andere Chr.-Hist.
voormannen waagde op zich te nemen.
Terwijl voor de R.-Kath. vooral de over
weging moet gelden, dat het lot van het
Kabinet-Ruys onafscheidelijk aan dat van
DU1JVSS'
f **4 iA k
m HEERLIJK -VOEDZAAM - VOORDEELIG
den nieuwen minister van Financiën is
verbonden. En wat ons A.-R. volk be
treft, dit zal evenals zijn leider toonen
dat liet in staat is de offers te brengen,
welke de nood van het vaderland eischt.
Het is voor onze partij een groote eer,
dat zij der traditie getrouw ook in den
hachtelijken tijd, welken wij thans be
leven, in staat is den man te leveren, die
het wagen durft het hollende paard bij
den tengel te grijpen en tot staan te
brengen. De geestverwanten van den
nieuwen Minister van Financiën geden
ken hem op zijn moeilijken post in hun
gebed, zij zullen toonen dat 'hij althans
van hen eer steun dan critiek te wachten
heeft en, indien de laatste niet achter
wege kan blijven, zij in elk geval een
opbouwende strekking blijft behouden.
Dit citaat kondigt voornemens aan,
vooral aan het slot, en het bevat waar
schuwingen. Dit geeft ons aanleiding een'
en ander door overneming van het citaat
nog eens in herinnering te brengen. Nu
toch zullen de hommen loskomen.
Het begon al!
Het onderhoud Baldwin-Poincaré.
Van speciale Fransche zijde wordt aan
de „Daily Tel." geschreven, dat morgen
inderdaad een ontmoeting tusschen Poin-
caré en Baldwin zal plaats hebben. Er
wordt een lang onderhoud verwacht.
Dat er een volkomen overeenstemming
zal tot stand komen ten aanzien van het
herstelvraagstuk, gelooft niemand te Pa
rijs en Londen, maar dat" de eerste minis
ters samenkomen geeft toch algemeene
voldoening. Men beschouwt het n.l. als
van zeer groot belang, dat er tusschen de
Fransche en Britsche regeeringshoofden
persoonlijke betrekkingen ontstaan, waar
door een einde zal komen aan den abnor-
malen en ongewenschten toestand. In ze
kere Parijsche kringen meent men, dat
o. a. gesproken zal worden over de ge
dragslijn, die moet worden gevolgd, wan
neer na het staken van den passieven
tegenstand onderhandelingen met Duitsch-
land in ernst beginnen.
De diplomatieke medewerker van de
„Daily Tel." geeft een andere lezing. Bald
win zou een brief van Poincaré hebben
ontvangen, waarin de Fransche premier
den wensch te kennen geeft zijn Britschen
collega te ontmoeten. Baldwin zou Poin
caré dus ingevolge diens uitnoodiging op
zoeken. Maar aangezien beide staatslieden
even afkeerig zijn van politieke gedacli-
tenwisseling, zoolang geen voorloopige
overeenstemming langs diplomatieken weg
is bereikt, kan men aan de ontmoeting
geen groote politieke beteekenis toe
kennen.
Aardschok op Malta.
Gisterochtend om 7uur 35 is op het
eiland Malta een ernstige aardschok waar
genomen; hij duurde verscheidene secon
den. Gebouwen en kerken, die gevuld wa
ren met mensehen, schudden hevig. 'In
panischen schrik vluchtten de menscken
de straten op, welke spoedig vol waren.
Tot nu toe is geen schade gemeld, het
geen toegeschreven wordt aan de sterkte
der gebouwen. De oudste bewoners van
het eiland verklaren dat de schok de
hevigste is, welke zij zich herinneren.
Een later bericht zegtHet gansche eiland
is in paniekstemming. De schade is be-
perfcf, tot scheuren in muren.
De brand te Berkeley.
Reuter1 seint nader over den brand in
Berkeley (Californië)De brand in de
stad was het gevolg van een grasbrand,
die, voortgejaagd door een krachtigen
Noordenwind, de stad bereikte en er hon
derden huizen en talrijke kantoren ver
nielde. Twee studenten der Californische
universiteit zijn verbrand en talrijke per
sonen gewond. Dank zij een plotselinge
verandering van den wind bleven de stad
en de universiteit voor algeheele verwoes
ting gespaard. Een later bericht meldt, dat
zeshonderd huizen zijn verwoest. De scha
de bedraagt 10 millioen dollar. "Vier en
twintig duizend menschen zijn dakloos.
Naar het einde van het lijdelijk verzet?
Het Duitsche personeel van het tele
graafkantoor te Coblenz heeft zich Vrij
dag j.l. bereid verklaard, den dienst te
willen hervatten. Op voorwaarde, dat eerst
de installaties weer in orde zullen wor
den gebracht en dat dé beambten de cen
trale leiding der gealliëerden zullen aan
vaarden werd hun toegestaan, den ar
beid te hervatten. De voorwaarden wer
den aanvaard, zoodat thans weer Duitsch
Bovendien kan ik hier niet blijven leven
op jou kosten".
„Maar je moet toch hier blijven, Ste
ven. en de vriendschap van onze jeugd
zullen wij nu voortzetten, eerlijk en trouw.
„Ik heb daar meermalen aan gedacht,
beste kerel, en elke deur schijnt voor mij
gesloten".
„Behalve één".
„Wielke dan?"
„Je herinnert je nog wel, dat, toen wij'
nog in Battersea woonden, jij er over dacht
om een roman te schrijven, die je van
plan was „Ontgoocheling" te noemen. Kun
je die nu niet schrijven?"
„Neen", zei hij beslist; „wat de wereld
noodig Reeft is een boodschap van hoop
niet van wanhoop".
„En heb je geen boodschap van hoop
te brengen?"
„Spot niet met mij, Dan. Kan 'een 'arme
schipbreukeling als ik, die alleen een ge
voel van medelijden kan opwekken, een
drenkeling, die is neergedaald door de
diepste diepte van den zondepoel, de we
reld een boodschap van hoop brengen?"
„Ik dacht niet aan den man, die je bent
(geweest, maar aan den man, die je zajt
geworden", zei ik, „bovendien, denk eens
aan het Boek, dat Hope je gezonden heeljfc.
Het zou pijnlijk voor mij en vervelend
voior den lezer zijn, als ik zou trachten
in bijzonderheden een beschrijving te ge
ven van den strijd, dien Steven in de
maanden, die volgden, had door te maken
Ik moest tot de ervaring komen, dat het
oude leven somwijlen nog een sterke macht
op hem had. Soms scheen hij dagen lang
op het punt om zich weer over te geven
aan zijn oude gewoonten. Zes jaren van
ongeregeld leven hadden Zijn kracht ge
broken, lichamelijk en geestelijk. Zijn be
geerte naar den drank was soms ver
schrikkelijk, elk zijher zenuwen schreeuwde
om nieuwe prikkels en het was medelij-
denwekkend hem er tegen te zien strijden.
Eens dacht ik, 'dat de strijd geheel was
verloren; en als dat zoo geweest zou zijn
dan zou ik het middel geweest zijn voor
Zij'n val. Natuurlijk handelde ik met de
beste bedoelingen. Het gebeurde zoo. Ik
had (gehoord, dat zij'n oom Lukas weer in
Engeland was en ik schreef hem, om
hem van Steven te vertellen en te vragen
ons te komen opzoeken. Ik dacht, dat hij
misschien Steven's belangstelling zou kun
nen opwekken voor het een of ander en
daardoor het leven wat minder dof en
'eentonig voor hem te maken.
Lukas Edgcumbe kwam op ziekeren mid
dag, toen Steven een wandeling was gaan
doen. Hij wilde .probeeren, zei hij, om
zijn hoofd wat te verfrisschen.
„Ik had gehoord, dat de jongen heele-
maal van den weg af was geraakt", .zei
Lukas, „en ik bekommerde mij' dus niet
verder om hem. Ik' vond het ellendig te
zien welk een houding de jonge melkmuil
aannam destijds in jou woning te "Batter
sea. Ik wist toen al wel, dat het verkeerd
zou loopen. Zoo gaat het altijd met jullie
zoogenaamde brave menschen. Hij1 deed
alsof hij ver boven de, ware wereldwijs
heid verheven was en vlak daarop wordt
hij de speelbal van iedereen".
Ik vertelde hem alles, wat ik beschouw
de als de waarheid en wat ik meende,
dat Steven had gemaakt tot wat hij was.
Maar Lukas wou er niets van weten.
„Dat is allemaal onzin", antwoordde
hij, „jullie schijnheilige vroompraters
schuiven altijd de schuld op een ander.
En toch mocht ik hem altijd graag; maar
nu hij zijn leven zal beteren, of reeds ge
beterd heeft, ben ik bereid voor hem te
doen, wat ik kan. Ik heb een huis in de
stad; laat hij daar bij mij komen wonen.
Neem mij niet kwalijk Roberts, maar jou
opvattingen maken iemand tot een zot;
laat hem bij mij komen, en hij kan dan
op een behoorlijke manier zien bet beste
te maken van deze ellendige wereld."
„Steven kan natuurlijk doen wat hij
wil", antwoordde ik, „maar ik geloof niet,
dat het leven, dat u hem voorstelt, het
beste voor hem zal zijn."
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentie n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
MaaaUMaBKKttHaT flMnUNHMSIMSVBDUK
personeel te Coblenz dienst doet.
Er wordt reeds eenigen tijd de nadruk
gelegd op het feit, dat het lijdelijk verzet
geen zelfdoel is, rriaar slechts een mid
del om tot onderhandelen te geraken. Die
onderhandelingen zijn nu geopend en
daarmede begint de passieve tegenstand
zijn recht van bestaan te verliezen.
Halfambtelijk wordt medegedeeld, dat
de regeering geneigd is, den beambten en
den arbeiders aan de Roer het prijsgeven
van het verzet aan te bevelen, wanneer
Frankrijk zich bereid verklaart, de Duit
sche souvereiniteit over de Roer te erken
nen, de ontruiming er van te beloven en
de gevangenen te bevrijden.-
Zeppelins in Amerika.
De luchtvaartkrachten van de Veree-
nigde Staten zullen in de volgende weken
met twee der grootste luchtschepen van
de wereld versterkt worden. De "lucht-
afdeeling van de oorlogsvloot maakt be
kend, dat de „Z.R.A. 1" het geheel in
Amerika gebouwde luchtschip dezer da
gen van stapel zal loopen. In November
zal het nog grootere luchtschip „Z.R. 3",
dat nu in Duitschland zijn voltooiing na
dert, naar Amerika vliegen om aan de
regeering afgeleverd te worden. Beide
luchtkruisers zijn „Zeppelin-tvpes".
Voedingsmiddelrelletjes.
Uit Zorau wordt gemeld, dat aldaar le
vensmiddelopstootjes hebben plaats ge
had, die een zeer ernstig karakter aan
namen. Zaterdag waren er op aandringen
der ai^ieiders levensmiddelen tegen sterk
verlaagde prijzen beschikbaar gesteld,
doch deze prijzen waren nog te hoog
naar bet oordeel der arbeiders, die een
dreigende houding aannamen. Om de orde
te handhaven \Verd een afdeeling veilig
heidspolitie uit Kottbus naar Zorau ge
zonden, die evenwel spoedig in het nauw
raakte. De politie werd zoo zeer bedreigd,
dat zij eindelijk van haar vuurwapens
gebruik maakte. Er zijn 12 personen ge
dood en 14 ernstig gewonden opgenomen
in het ziekenhuis. Nadat de politie ver
sterking had gekregen, kon de orde wor
den hersteld.
Blank en zwart.
De Boeren krijgen gelijk. Er is al eens
meer op gewezen, dat de Engelschen in
Zuid-Afrika thans langzaam maar zeker
komen op het standpunt, dat zij indertijd
met zoo'n vertoon van verontwaardiging
en beschaafd overwicht hebben afgekeurd,
toen het door mannen als Kruger werd
ingenomen. De leer der „Boeren" was:
oppassen met de zwarten of zijn groeien
ons over het hoofd. Ook sommige pre
dikanten ten onzent laakten deze „on
christelijke" leer, en prezen Livingstone,
die gelijkstelling van Kaffers en Boeren
voorstond. De Engelschen wilden niet
oppassen, verklaarden met beslistheid, dat
zij wel voor heeter vuren gestaan had
den, wilden de kaffers geheel gelijk ma
ken aan de blanken.
De Boeren heetten de kaffers niet goed
te behandelen, maar in Engeland was de
ware Christelijke liefde voor de zwarten.
En over zooveel jaren zou men eens
zien, hoe goed die echte Evangelische
geest van de Engelschen op de „naturel
len" had ingewerkt!
Doch nu komen er maar steeds klach
ten en sombere voorspellingen uit Zuid-
Afrika. Te Kaapstad heeft men de zwar
ten al in gesloten inboorlingen-wijken
moeten onderbrengen, omdat zij verba
zend lastig werden voor de blanke vrou
wen. En nu komt men «elfs met de oude
i i ii rtTffTnni-wirirrTtrnwwTm.TT»
Spoedig kwam Steven terug en zijn oom
begon op de oude manier met hem te
praten. Hij ging niet in op het verleden
en vroeg Steven op te houden met dit
gemok en bij hem te komen wonen. Ik
zag, dat mijn vriend in een van zijn som
berste buien was. De donkere kringen
onder zijn oogen wezen er op, dat hij
zwaar leed en ik zag, dat het voorstel,
dat Lukas hem deed, voor hem als de ver
leiding des duivels was. Sedert zijn ziekte
had hij geen sterken "drank aangeraakt
en ik wist, dat hij alleen veilig was, als
hij zich daarvan geheel onthield.
„Oom", zei hij, „ik geloof, dat u het
werkelijk heel goed met mij meent."
„Als je naar mij had geluisterd en
niet zulk een gek was geweest, dan zou
je nu al die jaren in overvloed hebben
geleefd. Ik neem niet de allures aan van
een "heilige te zijn. Evenals een van jullie
helden uit den Bijbel geloof ik niet, dat
het goed is, al te rechtvaardig of al te
goddeloos te zijn. Houd den middenweg,
zeg ik. Besef wat de wereld is, en doe
wat je het meeste voordeel aanbrengt.
Je bent een gek geweest; ga nu met mij
mee en maak je het leven zoo plezierig
als je kunt.'
(Wlordt vervolgd).
