ooping
eedje
:ede9
o 293
Zaterdag 15 September 1923
EERSTE BLAD.
Buitenland.
it de Provincie.
37e «Jaargang
Kerknieuws.
Prediklieurtea.
Onderwijs.
Qemengd Hienws.
mberl923
inkelhuis,
en Erf,
irïjving
gevraagd
kpaard,
Oit nummer bestaat uit twee bladen
Sept.
invoer
rwten
looger.
n den
ren., 13
ppelen
dmizer
ipelen
lwsche
-f 6.90.
irnelia
ier en
losepih
trnelis
van de
,n de
i'a Ja-
30 j.
iteren,
irnout,
m Pie-
C. EIs-
22 j.
|m. en
om) J.
M. J.
m. V,
ek,
r (N. T.), te
herberg bij
ior den heer
iijssoon, ten
PILAAR te
en Erf, te
I A. 20 cA.
iber a.s.
1, groot
Maart 1924.
,en ook te
w- en Wei-
aan den
iorp, groot
I r.).
bouwland
iet weiland
e gebouwen
in te leve-
ember 1923,
nis A. DE
irg.
Mei
at, liefst op
rh. Firma F.
irzen
auwepolder.
ars,
T TE,
Koudekerke.
ars,
Oct.
3t. Laurens.
ke, Dishoek
met October
MAN,
ïoudékerke.
aagd,
Serooskerke.
c
De Zeeuw
Drukkers-Exploitanten
00STERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorstsiraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUiJ, L. Burg. Tel. no. 259
De militaire revolutie.
Omtrent de militaire revolutie (in het
Spaansch „pro-nun-ci a-mi en-to" gehee-
ten) te Barcelona weinig nieuws.
Is het alleeu om Barcelona met zijn
omstreken (dus oiii Katalonië) te doen,
gelijk d'Annunzio 't alléén op1 Fiume ver
zien had
0£ moet men er een fascistische bewe
ging, in de school van Mussolini geleerd,
in zien?
.Men vermoedt het -laatste, dewijl Bar
celona van ouds het, broeinest der revo
lutie, later van het syndicalisme is ge
weest.
De syndicalisten hebben zich de laatste
wéken duchtig geweerd en op1 de in
-; vrijheidstelling aangedrongen van men-
schen, die wegens sociale delicten waven
aangehoudenook hadden zij tegen den
veldtocht in Marokko en de politiek van
de regeering betoogd.
Mogelijk zijn het deze omstandigheden
geweest, die het militaire en pro-Spaan-
sche element gedwongen hebben een pro-
nunciamento te ptroriameeren. Die mi
litaire partij1, geërgerd door de tarten
de houding van de revolutionairen en
door de gevoelloosheid van de regeering
zou dan aldus besloten hebben zelf de
leiding van de zaken in handen te ne
men. Die macht van de militaire junta's
yan de officiers-vereenigingen in Spanje
is ongehoord groot. Men leent de rol, die
zij in de laatste jaren gespeeld hebben.
Zij deinzen niet ervoor terug in het
staatsbestuur in te grijpen, dwingen mi
nisters om af te treden, enz.
De koning is te Madrid aangekomen.
Het kabinet is afgetreden.
De koning heeft Primo di Rivera be
last met de vorming van bet kabinet.
De koning heeft het directorium, dat door
«de militairen werd voorgesteld, aanvaard.
De staat van oorlog zal voor slechts
enkele uren in Spanje worden afgekon-
pens gebruik. Ook in de omliggende stra
ten werd geschoten. In het geheel zijn
drie dooden. en een viertal gewonden te
betreuren.
Geruststellende Italiaansclie uiteenzeïtlng.
Naar Stefani verneemt, zijn de alar-
meerende geruchten inzake Fiume van
allen grond ontbloot. Op de eerste
plaats moet worden verklaard, dat er
geen Italiaansch ultimatum bestaat, dat
Zaterdag(heden) afioopt. Die 15e Septem
ber werd do-or Rome en Belgrado vast
gesteld als de datum, waarop1 men elkan
der de wederzijdsche besluiten zou doen
kennen, maar dit had volstrekt niet het
karakter van een ultimatum en niets belet
de Italiaansche en Joego-Slavisehe regee-
tingen dezen datum te verlengen. Het is
■onjuist, dat Italië de arbitrage van Zwit
serland geweigerd heeft, omdat die arbi-
9 trage tot nu toe nooit formeel is voor
gesteld door Belgrado. De onderhande
lingen tusschen Italië en Joego-Slavië
duren voort en niets sluit de moge
lijkheid uit, dat ze tot een overeenkomst
'bunnen voeren. De vrees voor complica
ties is dus overdreven.
Korte berichten.
In eenige streken van het bezette
1 gebied heeft de bezettingsoverheid gelast,
den oogst binnen te halen, omdat er
oefeningen door de troepen mqeten wor
den gehouden. Bij de filialen van de
rijksbank te Essen, Gulik, Eschweiler en
Syötlïerg heeft de bezettingsoverheid on
geveer 265 milliard in beslag genomen.
De inzameling in ide Vereen. Staten
voor de slachtoffers van de aardbeving
in Japan, wordt nog voortgezet, ofschoon
de 5.030.000 dollar, op> welker bijeen-
eenbrenging president Coolidgé had aan
gedrongen, al bijieen zijn en genoemd be
drag zelfs al aanzienlijk is overtroffen.
De ongeregeldheden in Opper-Silezië
duren voort en namen pok gisteren een
gevaarlijken vorm aan. Éen volksmenigte
poogde het raadhuis, waarin het hoofd
kwartier 'der politie is gevestigd, te be
stormen. Uit de menigte werd geschoten,
waarop de politie antwoordde. De opwin
ding is zeer groot.
Te Beuthen hebben eergisteren ern
stige relletjes plaats gehad. Ruiten van
verschillende winkels werden verbrijzeld
en winkels gedeeltelijk geplunderd.
Toen in den namiddag een sterke po-
litiemacht de stad patrouilleerde en twee
mannen had gearresteerd, die ze bij het
plunderen van een winkel had betrapt,
trokken ongeveer duizend menschen naar
het stadhuis, om de invrijheidstelling van
de twee mannen te eischen. De menigte
ging de agenten voor het stadhuis te
lijf en nadat er één bloedig was mishan
deld, maakten zijn collega's van de wa-
D1 e tra,citementen der Tweede
Kamerleden.
Naar we vernemen, bestaat bij den
voorzitter der Tweede Kamer liet
voornemen, om. als de regeering zal
komen met voorstellen tot verlaging
der ambtenaarssalarissen, aan de Ka
merleden een voorstel te doen vrijwil
lig hun salaris met éen zeker per
centage te verlagen. De bedoeling van
dit voorstel is, om éen grondwets
herziening te voorkomen. (Msb.)
Een tegenvaller voor
Amsterdam.
Reeds eenigen tijd geleden hebben
wij vermeld, dat de regeering dit jaar
geen voorstellen zou doen, aan de
gemeenten over 1923 en volgende
laren een nooduikeering te" verstrek
ken. Naar wij vernemen, luidt de des
betreffende brief va,n Gedeputeerde
Staten aan het gemeentebestuur van
Amsterdam gezonden aldus
„Wij hebben de eer, u, namens den
minister van Binnenlandsché zaken en
Landbouw mede te deelen, dat, in ver
band met den zorgwekkenden toestand
van 's lands financiën, de regeering er
niet toe heeft kunnen overgaan, voor
stellen te doen, ten einde aan de ge
meenten boven de uitkeering van de
wet van 24 Mei 1897 een nooduitkeering
te verstrekken," i i
Amsterdam zal nu niets krijgen, ter
wijl op de ontwerp-begrootmg .voor
1924 die 30 Augustus ]1. werd inge
diend, onder de baten nog een bedrag
van f3.216.500 als nooduitkeering
voorkomt. Deze bate vervalt derhalve,
zoodat thans het budgetair evenwicht
verstoord is. Op de een of jandere
wijze zal dus dit gat van ruim 32
ton gedekt moeten worden. Wij her
inneren er aan dat op de door Ged.
Staten goedgekeuide gemeentabegroo-
ting over 1923 ook de nooduitkeering
voorkomt en wel voor een bedrag
van f3.195.000. Blijft de regeering bij
haar standpunt, dan zou dus de ge
meente Amsterdam ook dit bedrag
niet ontvangen, hetgeen een groote
tegenvaller beteekent. (Lel.)
De postcheque- en giro
dienst.
Volgens de „Tel." heeft de directie
van den postchèque- en girodienst ge
volg gegeven aan het verzoek van net
personeel, om in navolging van ver
schillende plaatsen, waar dit reeds
geschiedde, extra-belooningen toe te
kennen voor gemaakte overuren. Er
zijn meisjes, die op den Zondag des
morgens te zes uur begonnen en eerst
des avonds om half twaalf naar huis
konden gaan
Ondanks de meerdere geoefendheid
welke het personeel thans begint te
verkrijgen, leveren de nieuwe machi
nes voortdurend verkeerde uitkom
sten, zoodat veel tijd verloren gaat
met de controle en het opsporen van
fouten.
Maar wat erger is: adviezen schij
nen in groot aantal verloren te zijn
geraakt. Vandaar, dat klagers, die zich
aan het kantoor persoonlijk komen
vervoegen na geruimen tijd wachten,
zonder resultaat worden weggezon
den en dat rekeninghouders, die in
middels een afrekening ontvingen
wat volstrekt nog niet met allen het
geval is, gelijk werd bericht zeer
onvolledige en gebrekkige afrekensta
ten ontvingen.
Het personeel bestaat uit meer dan
1000 dames en heeren. Het grootste
deel bestaat uit vaste krachten en
verder is er een groot aantal gedeta
cheerde krachten.
Het „Hbld." verneemt, dat de Direc
tie van de Postchèque- en Girodienst
te 's-Gra.venhage de assistentie heeft
ingeroepen van den Postdienst te Am
sterdam, teneinde zich spoediger door
de chaos te kunnen heenwerken. Van
het te 'Amsterdam gevestigde perso
neel van de Postchèque- en Girodienst
zijn heden enkele tientallen naar Den
Haag vertrokken. In den loop dezer
week zullen nog anderen volgen.
De Opening der Staten-
•G eneraal.
Dinsdag 18 dezer wordt de nieu
we zitting der Kamers geopend. H.
M. de Koningin begeeft zich te één uur
met den ceremoniëelen stoet naar de
Ridderzaal, vergezeld van H. M. de
Koningin-Moeder en van Z. K. II. den
Prins, gezeten in een staatsiekoets
met acht paarden bespannen, gaan
de een koetsier naast elk paard en
vier lakeien naast elk portier.
Minuutschoten uit het geschut zullen
het afrijden van H. M. van het Pa
leis en 'het oogenblik, waarop zij het
gebouw verlaat, aankondigen.
B. J. Gerretson.
Omtrent den toestand van het lid
der Tweede Kamer, de heer B.
Gerretson, die gisteren zeer ernstig
was tengevolge van een darm-verbloe-
ding, vernemen wij, dat de bloeding
tot stilstand is gebracht en dat de pa
tiënt een rustigen nacht gehad heeft.
N. R. C.
Koninginnefeesten te Goes.
Was de lucht in de vroege morgen
uren dreigend en scheen het, alsof de
regen de feestplannen zou komen ver
storen, tegen 10 uur klaarde het op en
liet werd weder hetzelfde heerlijke zomer
weer van den vorigen dag. Nu, daarvan
hebben duizenden geprofiteerd. Van hein
de eti ver waren de feestgangers in groo-
ten getale opgekomen en zeker hebben
caféhouders en vele winkeliers goede za
ken gemaakt. Er heerschte een prettige
feestvreugde, die, voorzoover wij weten,
door geen wanklank is verstoord.
Gelijk wij reeds meldden, hadden gis
termorgen de kinderen hun schoolfeest,
's Morgens 9 uur werd op de Markt ver
zameld. Onder leading van den heer W.
't Hooft werd het Wilhelmus gezongen.
Naar enkele omstanders ons vertelden,
nam een enkele (roode?) openbare onder
wijzer daarbij een zeer demonstratieve
höuding aan. Zoo nonchalant mogelijk
werd onder dit zingen de hoed op het
hoofd gehouden en een sigaar gerookt.
De heer 't Hooft drong ook nog ljij
de kinderen aan op het zingen van echt-
nationale liedjes, een wensch, waaraan
zeker velen gehoor zullen hebben ge
geven.
School bij school marcheerde daarna
op naar „Klein Frankrijk", waai' op het
ruime, frissche terrein in de mooie na
tuur allerlei spelletjes en wedstrijden wer
den gehouden.
Bij wijze van prijzen werden allerlei
cadeautjes uitgereikt, terwijl de kinderen
getracteerd werden op limonade en koek
jes. Geen wonder, dat ze zich kostelijk
amuseerden.
De middag was bestemd voor den
historischen optocht. Op den parallel
weg werd hij opgesteld onder commando
van iqajoor v. d. Berge. Precies op tijd
was deze daarmede klaar en klokke twee
zette de fraaie stoet zich in beweging.
Voorop de regelingsoommissie in rijtui
gen. Daarna marechaussée te paard en
„Euphpjiia", v vervolgens eenige trommel
slagers en hoornblazers, een heraut, een
"wapendrager, de burgemeester, de hof
meester van den Prins, zijn kamerheer,
de Prins van Oranje zelf, verder tal
van raadsheeren, en jonkers met hun
jonkvrouwen. De custuums waren werke
lijk schoon, vooral de dames-oostuums
waren schitterend. Tusschen al deze da
mes en heeren te paard voegden zich
op de Ganzepoortbrug de pensionnaris
van Zeeland en eenige Staten-leden, allen
te voet, nadat op die brug de pension
naris den Prins een huldeblijk, in den
vorm van een flesch met gouden ducaten,
ter waarde van f5000 had aangeboden.
De pensionnaris deed dit met de vol
gende toespraak
Hoogheid,
Verheugd dat Uwe Hoogheid aan het
verzoek der Staten van deze gewesten
heeft willen gehoor geven en der tra
ditie getrouw, wetende dat de Vorsten
uit Uw Huis te allen tijde voor de
belangen der Zeeuwen zijn opgekomen,
zoo is het, dat de Staten, in gemeen
overleg hebben besloten Uwe Hoogheid
te benoemen tot Eerste Edele van Zee
land en verzoeken wij Uwe Hoogheid
eerbiedig deze benoeming wel te wil
len accepteeren. De Staten van Zeeland
verzoeken tevens Uwe Hoogheid als
bewijs van liefde tegenover U en Uw
doorluchtig Huis dezen beker van hen
te willen aannemen.
Daarop antwoordde de Prins:
Mijnheer de Pensionaris,
Met zeer veel vreugde hebben wij
aan het verzoek der Staten van Zeeland
om hier te komen voldaan. Mijn voor
zaten hebben ondervonden, dat het hart
der Zeeuwen altoos warm klopt voor
ons huis en het is daarom, dat het
ons zeer verheugt om door Uwe Staten
te worden benoemd tot Eerste Edele
van deze gewesten. Wij zullen te allen
tijde de daaraan verbonden plichten
nakomen en verzekeren U, dat wij ons
de Zeeuwen steeds als vrienden en
trouvVe aanhangers van ons huis zul
len gedenken. Mijnheer de Pensionaris
zooals U ziet wacht de bevolking op
ons. Wij willen onzen tocht voortzetten
en verzoeken U en de Statenleden om
ons daarbij te willen vergezellen en
ons voor te gaan.
Ook reden mee in den stoet een twee
tal wagens met poorteressen en poorters
der stad en een wagen met boerinnen
en boeren uit de omliggende dorpen,
allen keurig uitgedost in oude oostuums.
Voor velen blijkt zulk een historische
optocht altijd een groote aantrekkelijkheid
te zijn. Althans de belangstelling was
enorm.
Leuk was het, dat in enkele straten
we zagen het o.a. in de Ganzepoort-
straat ingevolge het 's morgens omge
roepen bevel de inwoners een brandende
kaars boven hun voordeur hadden ge
plaatst.
Het bleef verder heel den middag bui
tengewoon druk in de stad en toen om
8 'uur door „Euphonia" en „Hosanna"
muziek werd gegeven op de Groote Markt
en Beestenmarkt was op die pleinen een
groote, vroolijke menigte verzameld. Er
was haast geen doorkomen aan. En te
gen tienen werd de menigte nog grooter,
en concentreerde alles zich op de Groote
Markt, waar het vuurwerk zou worden
afgestoken.
Toen we even vóór tienen op de Markt
kwamen, was daar een compacte massa
bijeen als wij er nog nooit gezien hebben.
Lang behoefde het geduld der toeschou
wers niet op de proef gesteld te worden,
want al spoedig kondigden eenige hevige
knallen het begin van het vuurwerk aan,
waarvan de verschillende nummers vlug
achter elkaar werden afgestoken. Nu en
dan klonk een krachtig applaus op, als
een mooi nummer werd vertoond.
Om half elf waren de officieele feeste
lijkheden afgeloopen, maar hoelang het
„nafeesten" in de stad nog geduurd heeft,
zouden wij niet kunnen zéggen. Tot diep,
diep in den nacht klonken vaderlandsché
en andere liederen op straat, al vertrok
ken met de' extra-treinen en de zeer
vele autobussen honderden feestgangers.
„Goes zal feestvieren, zooals een
Oranjefeest in deze overigens zoo
zorgvolle tijden moet worden gevierd", zoo
lazen wij in het programma. Nu hebben
wij vóór en tijdens de feesten van de
zorgvolle tijden weinig gemerkt. Het ge
klaag daarover zal nu wel weer gehoord
worden, vooral daar de belastingbiljetten
dezier dagen zijn uitgereikt, maar wij1 moe
ten wel erkennen, dat er vroolijk, doch
niet liederlijk is gefeest. Er heerschte
een jolige, echte, gezonde feeststemming
en wanklanken hebben we niet gehoord.
Er was een mooie eensgezindheid onder
de burgerij en alle groepen en partijen
werkten samen. 'tWas een echt volks-,
een mooi Oranjefeest. 'tWieer werkte van
't begin tot het eind mee.
Van middag zijn er nog enkele feeste
lijkheden in enkele buurten en vanavond
zal er allicht hier en daar nog wal geïl
lumineerd worden.
Gisteravond te kwart over zeven
werd door „Hosanna" een serenade ge
bracht bij den heer Oosterbaan, voor
zitter der buurtvereeniging Lange Vorst-
straat, welke den len prijs won.
In het hotel „Centraal" brak gister
avond een klein schoorsteenbrandje uit,
terwijl in de woning jan mr Stieger de
'gordijnen vlam vatten.
- Tijdens het vuurwerk viel gisteren
avond een man uit Kruiningen flauw. Zoo
dra de drukte na het vuurwerk wat was
verminderd, bracht dhr v. d. Rest den
man weer bij.
Tijdens de feesten werd slechts tegen
twee personen proces-verbaal opgemaakt
wegens dronkenschap.
GOES. Uitslag afzonderlijke beoordee
ling verlichting en versiering der straten.
A. Verlichting: le pr. Wijngaard
straat; 2e pr. Lange Vorststraat; 3e pr.
de Kaden; 4e pr. Lange Kerkstraat;
5e pr. 's Heer Hendrikskinderenstraat.
B. Versiering: le pr. Lange Kerk
straat; 2e pr. Wijngaardstraat; 3e pr.
Opril Groote Markt eo.4e pr. St.-
Adriaanstraat.
Bij de „financiën" zijin verplaatst
de fcommiezen 2e kl. Ci. Zwartelé'vaa
VERSCHIJNT ELKEM WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Nieuw-Namen naar Stampersgat, M. v.
d. Wiel van Sas van Gent naar Terneu-
zen, L. Westdijik van Philippine naar
Sas van Gent, K. Mierop, van Sas vaa
Gent naar Philippine, H. Middelhoven
van Aardenburg naar Utrecht (t); J. F.
Bruggeman van Sluis. J. A. Hoek van
Ddjke van Zuiddorpe, M. J. de Laat vaa
Hontenisse, A. de Leeuw van Hulst, allen
naar Roosendaalde kommies le kl.
D. op 't Hof van Gemert naar Veghel.
Vlissingen. Bij Kon. besluit is vernie
tigd het besluit van Ged. Staten van
Zeeland waarbij goedkeuring werd ont
houden aan het besluit van den gemeente
raad alhier, inzake de jaarwedderegeling
van de hulpkeurmeesters van vee en
vleesch in den keuringskring Vlissingen
en is alsnog goedkeuring verleend aan de
instructie van die ambtenaren, inhouden
de ook de salarisregeling. O. a. werd
overwogen, dat de enkele omstandigheid,
dat de hulpkeurmeesters in den kring
Middelburg minder ontvangen, niet in
aanmerking komt.
Colijnsplaat. Woensdag is het 25-jarig
regeeringsjubileum van onze Koningin al
hier met een groot feest herdacht, 's Mor
gens om 7 uur werd de reveille geblazen
en om 8 uur kregen wij het klokluiden.
Reeds op dit vroege uur wapperden van
bijna alle huizen de vlaggen, waaronder
een enkele opviel met: oranje, blanje
bleu. Om 9 uur werden de schoolkinde
ren afgehaald door het muziekgezelschap
„Willielmina". Voor de woning van den
burgemeester gaf de muziek enkele toe
passelijke nummers, waarna de burge
meester de talrijke schare opwekte flink
en waardig feest te vieren. In optocht
ging het verder door het geheele dorp
naar Rustoord (tehuis voor ouden van
dagen) en toen naar de scholen terug.
Hier werden de kinderen flink onthaald,
zoodat vooral d€ kleinen al in echte
feeststemming kwamen. Na het school
feest kwam: fietsen met hindernissen en
een optocht, waaraan deelnamen ruiterij,
versierde tilbury's, wagens, fietsen en een
reclame van P. Sluis Ochtendvoeder,
ringrijderij met tilbury's, stoelrijden met
paarden, wat zeer in den smaak viel en
herhaaldelijk lachsalvo's deed losbarsten,
mastklimmen, balletjesloopen en ton
netje kruipen. De avond bracht zang van
twee gezelschappen en na dien tijd gaf de
muziek gedurende eejr paar uurtjes de
noodige afwisseling om te besluiten met
een fakkeloptocht, waarbij honderden
feestgangers zich' aansloten. Het slot van
het programma meldde: Tableau. Vooral
het Jaatste gedeelte, getiteld: „Bloemen
hulde aan onze Koningin", wekte de be
wondering van alle aanwezigen. (M. C.)
Evang. Lutli. Kerk.
Drietal te Vlissingen-Middelburg ds
Lindeijer te Monnikendam, ds Meijeren
te Leiden, ds Stelwag te Delft.
Zondag 16 September.
Ned. Herv. Kerk.
Goes, vm. ds de Vries, nm. ds Steinz
(Doopsbed.), av. ds Homburg.
Wiïhelminadorp, vm. ds Steinz, nm. ds
de Vries.
Borssele, vm. ds Hofker, nm. ds Elen-
baas.
's-Heerenhoek, vm. ds Elenbaas.
Waarde, vm. dhr. de Groot, nm. ds
Waardenburg.
Geref. Kerken.
Wemeldinge, vm. en nm. ds Lanting.
Wolfaartsdijk, vm. en nm. leeskerk.
Tot tijdelijke onderwijzeres aan
de openbare scihool te Ellewoutsdijk
is met ingang van October a.s. be
noemd mej. J. W. G. Hildering te
Amsterdam. (M. C.)
Geslaagd te 's-Gravenhage voor
ih.et maohinistenexamen diploma A de
heer M. Romijn te Vlissingen.
Ongelukken. Te Leimuiden is in
de ringvaart verdronken de 26-jarige J.
B. uit Rotterdam. Te Rotterdam was
de 23-jarige J. v. O. bezig met het
smelten van was. Plotseling sloeg de vlam
in de vloeistof en ze raakte in brand-
Met ernstige brandwonden over het ge
heele lichaam werd ze naar het Zie
kenhuis gebracht.
