füo 884
Woensdag 5 September 1983
37e Jaargang
""ürste blad»
Buitenland.
Bimilarf.
Dit nummer bestaat uit twee bladesi
A
Gemeenteraad van Goes.
Drukkers-Exploiianfen
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
m Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
nfjerwf nwwwv vüimv M
Onnoodig eedzweren.
Het. was Dinsdag voor onze gemeente
raden een gewichtige dag.
Deze colleges toch, die volgens het
nieuwe stelsel iedere vier jaar opinieuw
worden samengesteld, nemen zitting op
•den eersten Dinsdag in September.
En bij die ambtsaanvaarding worden
alom in ons land de in art. 39 der
gemeentewet vereischte eeden of belof
ten of gelegd.
Met dankbaarheid mag ervan worden
gewaagd, hoe men in sterke meerderheid
er nog aan hecht om met den 'eed
en niet met de belofte zich aan zïj'n ambt
te verhinden en hoe ook hierin mag
geconstateerd, dat Nederland een Chris
tennatie is.
Toch kan onze blijdschap' in dezen niet
onverdeeld zijn.
Zeker, dat de voor het eerst gekozene
den eed van zuivering aflegt en onder
eede verklaart trouw te betuigen aan
de Grondwet en aan de wetten des Rijks,
zulks magi terdege geëischt, en wie deze
plechtigheid mocht bijwonen zal zonder
twijfel van den -ernst van het ©ogenblik
doordrongen zijn geweest.
Doch dat deze handeling ook door
herkozen leden keer opl keer moet worden
herhaald achten wij met de heiligheid
van den eed in strijd.
Wie heden trouw zwleert aan de Grond
wet en aan de wetten des Rijks, is ook
over vier jaar nog gehouden dezen eed
na te komen, al wordt die niet nogmaals
nadrukkelijk weer uitgesproken.
Hier is met recht sp'rake van onnoodig
eedzweren, waartegen in Zondag 36 van
den Heidelberg,scben Catechismus met
allen ernst wordt gewaarschuwd.
Zou deze zaak onzerzijds niet onder het
oog zijn te zien hij de behandeling van
het wetsontwerp tot herziening der ge
meentewet, dat bij' Koninklijke Boodschap
van 17 Juli dezes jaars werd aange
kondigd?
ORANJELIEDJE.
.Wie heeft den grooten vrijheidsstrijd
Met ons gestreden?
En smaad voor ons en smart
En dood geleden?
Een Prince van Oranje.
Wie slierde oiis land een schoonen tijd
Van glorieajren?
Wat helper was getrouw
In doodsgevaren?
Een Prince van Oranje.
Wien lieten we in verlatenheid
Voor valsche vrinden?
Wien hing ons hart, weer aan
'Na blij hervinden?
iEen Prince van Oranje.
öe tijden donkren, maar ons leidt
Met moed en minne
Toch nog Oranje. Heil
Onz' Koninginne,
Princesse van Oranje 1
De zilvren jubel kondig wijd,
Dat wij het weten:
De trouw eischt wedertrouw.
'I Is niet vergeten,
Het oud Vivat Oranje!
En zoo ons weer de smarfce beidt
(Dat God het keere!)
Nan zwarten nacht en storm,
Oram je in eere
Vivat, vivat Oranje!
A. Walacrius.
Griekenland en Italië.
Te Genève veroorzaakt het bericht, dat
Italië de bevoegdheid van den volkom
bond in het Grieiksch-Italiaansch conflict
wet zou erkennen, groote ontstemming.
De algemeen© indruk is, dat het conflict
Wsschen Griekenland ep Italië zijn te rug-
s'ag zal doen gevoelen op de besprekingen
te Genève.
Mussolini verklaarde nieuwsgierig te
ZP welke maatregelen de volkenhond
zal nemen. Italië is van meening, dat de
olgenhond geen recht heeft zich in te
n p? zaken, die slechts de eer van
rahë raken. Hij verklaarde verder, dat
ahë vee} vertrouwen stelt in den vol-
^®hond, doch indien de volkenbond een
tlS i 'e Z0U aannemen, waarin geplrotes-
eerd wordt tegen de politiek van Italië
an zou Italië er niet voor terugdein-
n af te ziea van het lidmaatschap van
aeri bond. n
Men ziet weer eons, hoe weinig toch
de Volkenbond beteekent. Hetgeen dezer
dagen nu weer gebeurt, moet ons toch
wel alle illusie ontnemen.
In den gister gehouden ministerraad
legde de Italiaansche minister-president
bij den aanvang: der zitting eenige korte
verklaringen af, over den buitenlandschen
toestand.
Te Korfoe, zeide hij, is de toestand
volkomen normaal. Die bevolking is rustig.
Plet garnizoen is voldoende om aan elke
gebeurtenis het hoofd te bieden.
Die publieke opinie in Europ'a begint
zicih te wijzigen en gunstiger te worden
voor de actie van Italië.
Die plublieke opinie in Italië blijft zeker
zeer verrast en vol leedwezen over de
houding van een groot deel der Engel-
sche pers.
Wat den raad van den volkenbond
betreft, deze heeft een neiging getoond
om zich de taak toe te wijzen om leiding
in de 'kwtestie te geven. Dit is abso
luut ontoelaatbaar.
De Italiaansche delegatie zal dus aan
het standpunt vasthouden, dat de vol-
kenhöndsraad om drie fundamenteel© re
denen absoluut incompétent is om over
de 'kwtestie te oordeelen, die buiten de
grenzen gaat van het volkenbondsverdrag,
waarop Griekenland zich beroept.
De minister hechtte zijn volledige en
onvoorwaardelijke goedkeuring aan de
houding van den premier.
Mussolini zei o.a. in een interview
met de Diaily Mail: Indien Griekenland
de voorwaarden van mijn ultimatum ver
vult en betaalt, zullen w'ij Korfoe ont
ruimen. Doch Griekenland zal er goed
aan doen, spoedig te betalen, want de
volgende week zal de prijs hooger zijn.
I'k ben niet van plan nog meer Griekscb
gebied te bezetten of nog andere sancties
toe te passen, tenzij de Grieken dwaas
genoeg mochten zijn, italiaansche onder
danen of Italiaansche eigendommen aan
te vallen.
Te Parijs gaat men voort ten opzichte
van de Grieksch-Italiaanscho kwtestie- ze
k-er optimisme aan den dag' te leggen. Men
is echter over het algemeen .pijhlij'k ge
troffen door de scherpe houding van Mu-
solini, die de inmenging van den vol
kenhond afwijst.
Een bedreiging van Griekenland.
Naar de „Grazer Tagespiost" uit Bel
grado meldt, heeft de Grieksche gezant
de Zuid-Slavische regeering een nota
van Griekenland overhandigd, w'aarin het
mededeelt, bij den Volkenbond alle stap
pen te hebben gedaan voor een vreed
zame oplossing van het conflict, doch dat
Griekenland, wanneer deze stappen geen
resultaat zouden opleveren, bereid is de
souvereiniteit van den Griekschen staat
zoo noodig met de wapenen te verdedi
gen.
De aardbeving in Japan.
De branden in Tokio zijn nog lang
niet uitgewoed. De toestand Wordt nog
verergerd, doordien telkens oojk de gas
leidingen vlam vatten, wat voortdurend
ontploffingen veroorzaakt. Verschillende
ongure elementen hebben zich niet ont
zien van de algemeene verwarring ge
bruik te maken om tot plunderingen over
te gaan. Vooral in verband hiermede is
de staat van beleg afgekondigd.
Omtrent het aantal dooden Ioopen de
cijfers uiteen. Te Yokohama zouden
1.00.000, te Tokio 150.000 dooden zijn.
Een telegram aan de United Express uit
Osaka te Peking ontvangen, spreekt zelfs
van meer dan twee millioen dooden.
Terwijl de brand Woedde was een aan
tal politieke leiders in de marineclub
bijeen om te beraadslagen over de vor
ming van een kabinet. Moordenaars dron
gen de club binnen en pioogden admiraal
Yanamoto, den nieuwen minister-presi
dent, te dooden. D|e aanslag mislukte,
Het verblijf van den minister-president
wordt thans geheim gehouden.
De straten en gebouwen, wtelke den
schok hebben weerstaan, zijn met dooden
gevuld. Er wordt veel gebrek geleden.
Te Tokio ©n Yokohama worden de
lijken in de brandende huizen geworpen,
daar men het uitbreken van pest vreest,
wanneer de lijken niet worden verbrand,
aangezien er geen tijd is om ze te
begraven. i
Volgens mededeelingen van passagiers
van het stoomschip! „Korea Maroe" zijn
slechts 40.000 menschen te Yokohama
overgebleven. De rest is gedood of ge
vlucht. Meer dan zevenhonderd patiën
ten van het universiteits-ziekenhuis te
Tokio werden gedood.
Een draadloos bericht meldt, dat in
Tokio hongeronlusten zijn uitgebroken.
Die gendarmerie was verplicht van de
sabels gebruik te maken. De beroemde
Ryogoka-brag stortte in, terwijl duizenden
vluchtelingen er over trokken. Een groot
aantal vluchtelingen werd gedood.
D|e oorzaak van de snelle verspreiding
van den brand te Tokio is gelegen in'
'tfeit, dat de gasleidingen door de aard
beving braken; hef (gas ontsnapte en
vatte terstond vuur, waardoor de aarde
werd veranderd in een hel van gas-
toortsen uit de gebroken pijpen.
Aangenomen wordt dat ook het Britsch
gezantschapsgebouw Werd verwoest, ter
wijl de consulaten te Yokohama waar
schijnlijk werden verwoest door den
springvloed of het vuur, maar er is niets
bepaalds bekend.
De politie te Tokio schat, volgens een
koerier, die te ïomioka aankwam, van-
vaar draadloos kon Worden geseind, het
aantal verwoeste huizen te Tokio op
300.000 en liet aantal slachtoffers op
500.000. Volgens een nader officieel be
richt uit Nagasaki zijn te Tokio 350.000
huizen verwoest.
Volgens nadere berichten uit New York
is behalve de gebouwen van de Fransche
ambassades ook het Amerikaansche am
bassadegebouw te Tokio verwoest. De
correspondent van d-e „Evening News" te
Peking seint, dat het Britsche gezantschap:
intact is gebelven. Omtrent het lot der
Europeanen is nog steeds weinig bekend.
Er moeten echter verscheidene Euro
peanen zijn omgekomen, vooral te Yoko
hama, waar zij door den vloedgolf werden
meegevoerd en waar 100 vreemdelingen
worden vermist. Aan het departement
van buitenlandsche zaken te Londen
wacht men met groot ongeduld op na
dere berichten.
Te Tokio zijn plunderaars doodgescho
ten. Deze plunderaars waren Coreanen.
Er wordt ook melding gemaakt van le-
vensmiddelenoproeren. De politie vecht
tegen oproerlingen, waarvan er eenige ge
dood zouden zijn. Troepen zijn naar de
stad gevoerd om de orde te herstellen.
Twee schepen met rijst zijn aangekomen.
Het zal maanden duren, alvorens de
schade aan de spoorwegen hersteld is
en er van een normaal verkeer sprake
kan zijn.
Te Tokio wordt, de schade op> 500
millioen pond geschat. De wederopbouw
van de stad zal minstens twee jaar in
beslag nemen.
Het ergste is Yokohama er aan toe.
Daar heerscht anarchie en wanorde. De
plaatselijke autoriteiten zijn niet tegen
den toestand opgewassen.
Te Londen is een inschrijving geopend
voor de slachtoffers der aardbeving. Chi
na heeft reeds een aanzienlijk bedrag naar
Tokio gezonden.
'Coolidge heeft een oproep gericht tot
het rood© kruis om een half millioen
dollar in te zamelen en de Amerikaan
sche regeering treft hulpmaatregelen.
Volgens mededeelingen van een oogge
tuige der ramp te Tokio stierven ver
scheiden vluchtelingen tengevolge van de
hitte door den brand veroorzaakt. Er
deden zich verscheiden gevallen voor
van 'krankzinnigheid; de krankzinnigen
sprongen in de rivier; talrijke lijken drij
ven op' het water rond. Die paniek bij
het uitbreken van den brand was ontzet
tend, de vluchtelingen liepen ouden, zie
ken en kinderen onder den voet.
Zes Amerikaansche torptedojagers zijn
Maandag naar Yokohama vertrokken met
dokters en voedsel.
Vroegere aardbevingen in deze eeuw.
Eenige vroegere aardbevingen, die ech
ter geen van alle kunnen worden gelijk
gesteld met de verschrikkelijke ramp, die
nu Jap'an heeft geteisterd, zijn in de
Times vermeld. Hier volgen zij:
1902 Martinuque 30.000 dooden.
1905 Kang'ra (Himalaja) 20.000 dooden.
1905 Kalabrid (Italië) 5000 dooden (8
steden verwoest)
1906 Nicaragua duizenden gedood.
18 April 1906 San Francisco ver
woest, waarbij' ©en 1000 menschen om
kwamen.
1906 Formosa 5000 dooden.
1906 Valparaiso (Chili) duizenden ge
dood; 50.000 daMoozen.
28 Dec. 1908 Messina en Reggio 77.000
menschenlevens verloren.
1912 Galipoli, Ronstantinopel en Adria-
nopel 1200 dooden.
1915 Dte streek der Abruzzen (Italië)
steden verwoest, ook Rome getroffen,
24.000 dooden.
1923 Turbat in Perzië 4000 dooden.
De beschieting van Korfoe.
De Amerikaansche reliefcomimssie deelt
ten aanzien van het Italiaansche bombar
dement mee dat 16 van de 20 gedooden
kinderen waren. In het hospitaal zijn
32 gewonden opgenomen, behoudens 50
lichtgewonden, die niet in het hospitaal
zijta.. Alle dooden en gewonden waxen
vluchtelingen of weezen uit het Ameri-
kaansch-Engelsche weeshuis, dat in het
oude fort gevestigd was.
Uit Athene wordt gtemeld, dat na een
plechtige lijkdienst in de kathedraal
voor de slachtoffers te Korfoe, een
groote menigte, met vlagden voorop, een
heftige betooging tegen Italië hield. Een
Italiaansche vlag werd verbrand. De me
nigte trachtte het Italiaansche gezant
schap te bestormen.
Korte berichten.
De Belgen hebben in het geheele
gebied, waarin zij' 'bevoegd zijn, marken
in beslag genomen. Ongeveer 850
milliard is hun in verschillende bijkan
toren van de rijksbank in handen gevallen
Het bericht, dat Branting in den
Volkenbond gedreigd heeft met het uit
treden van Zwteden zoo de Bond in
het conflict tusschen Italië en Grieken
land niét ingrijpt, wordt bevestigd.
De bekende ex-jezuïet en fanatie
ke bestrijder van het Katholicisme graaf
Hönsbrück, is te Berlijn op 70-jarigen
leeftijd overleden.
Jub il eum-zegel.
Wij, ontvingen eenige exemplaren van
het ter gelegenheid van het a.s. 25-jarig
Regeeringsjubileum van H. M. de Ko
ningin door J. C. Boldoot te Amster
dam uitgegeven fraaie Jubileum-zegel, ont-
worplen door een zijher artistieke mede
werkers en gedrukt ter drukkerij van de
Firma Joh. Enschede en Zn. te Haarlem.
Verkiezing St.aten-Genera.al.
In de gister gehouden openbare ver
gadering van het centraal stembureau
zijn benoemd verklaard:
tot lid der Eerste Kamer: P. J. J. de
Wit te Helmond (vacature bedanken van
mr. A. F. A. Sasse van IJsselt;
tot lid der Tweede Kamer: A. J. Loer
akker te Schoten (vacature overlijden van
F. A. Moerel) en H. A. Leenstra te Has-
kerhorne (vacature bedanken van H. Co-
lijn).
Afvloeiing b ij Poster ij en en
T elegrafie.
Hoewel in totaal pl.m. 350 ambtenaren
van verschillenden rang zijn afgevoerd,
bestaat er nog steeds een aanmerkelijk
overcompleet aan personeel. In verband
hiermede bestaat het voornemen om bin
nenkort een aanvang te maken met de
afvloeiing van personeel van verschil
lende rangen, dat, hoewel jonger dan
62 jaar, recht heeft op- dadelijk ingaand
vol pensioen.
Diominé, pastoor en rabbi.
Toen de S. D|. A. P. nog in haar vle
geljaren was en de heer Wib'aut pas in de
beweging, propageerden de socialisten
een vlugschrift „Dominé, Pastoor en
Rabbi", in welk geschrift lang niet
vriendschappelijk door de vrienden van
W ibaut over deze drie ongeluk'zaaiers
geschreven werd. Heden zagen wij in „Het
Handelsblad" een photo van de opening
eener speeltuin te Amsterdam; op de
photo zit in het voorgestoelte aan een
lange tafel een vijftal heeren, de middelste
van de vijf (de communisten zouden zeg:
gen: de deugd in 'tmidden) zit wet
houder W ibaut heel vriendschappelijk tus
schen een pastoor en een rabbi. Alleen
de dominé ontbreekt nog, anders zou men
zeggen: wat zijn de tijden veranderd! De
pastoor heet Van Heel en de rabbi Onder
wijzer.
Vroeg er vier, nu drie.
Uit Zaandam wordt gemeld, dat de af;
deeling Zaandam, der S. D|. A. P. na ge
houden besprekingen, tot de conclusie
is gekomen, dat een aantal Wethouders
van drie, in plaats van 4, voldoende
wordt geacht. In de a.s. vergadering der
nieuwe raadsleden zal daarom door de
S. DA. P. fractie een voorstel worden
ingediend, om het aantal wethouders van
4 op 3 terug te brengen.
Toen de Soc. Diem. de meerderheid
hadden werden vier wethouders noodig
geachtnu ze in de minderheid z'ijn,
meent men het met drie te kunnen doen.
Moet hieruit soms wterden afgeleid, dat
de burgerlijke raadsleden meer werk kun
nen verzetten dan de Soc. Dem. leden?
Subsidie voor T. B.. C.-bes t rij ding
Die „Vereeniging tot bevordering der
belangen van t.b.c.-patiënten in Neder
land" heeft .heel Wat onrast teweeg ge
bracht ,door de mededeeling, dat de sub
sidie van het Rijk' voor de t.b.c.-bestrij-
ding dit jaar zou zijn teruggebracht v'an
f 100.000 op slechts f 25.000. Ter ge
ruststelling kan dfe „Msb." mededeelen,
dat hiervan niet het minste wa'ar is en
dat bovengenoemde vereeniging wel heel
slecht schijnt ingelicht.
Met zekerheid kan dit blad mededeelen,
dat de t.b.c.-subsidie voor 1923 onveran
derd 11 ton is gebleven. Voor 1924 is
nog geen beslissing genomen, maar men
kan wel als zieker alannemen,, dat er op
een zoo noodzakelijk subsidie als dat voor
de tuberculose-bestrijding ondanks de
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ot
Bij abonnement belangrijke korting.
ongunstige finantieele omstandigheden wei
nig of niet 7,al warden gesnoeid.
Allerlei.
De Koningin heeft gisteren, vergezeld
van den Prins en de Prinses, een bezoek!
gebracht bij de ministers van Staat Jhr
mr A. P. O. van Karnebeek en Jhr mr
A. F. de Savornin Lohman.
De aftredende wethouders te Arn
hem wterden herkozen uitgezonderd de
heer Hermans (S. D- A. P.) voor wien
de heer Smeen'k (A.R.) in de plaats
kwtam.
Te Rotterdam werden tot wethouders
gekozen de heeren mr. A. de Jong (A.R.),
F. L. D. Nivard (R.K.), mr. A. v. d.
Hoeven (C.H.), alle drie aftredend, en
voorts de heeren A. W. Heijkoop en
A. B. de Zeeuw, beiden S.D.A.P., in de
plaats van de heeren mr. S. J. L. van Aal
ten en T. de Meester. (Die Chr. Hist,
stemden niet opl S. D|. A. P.'ers.)
Te Amsterdam werden de aftredende
wethouders Wibaut, Wierdels, de Miran
da, Ter Haar en Vos herkozen en als
6e wethouder werd gekozen de heer Polak!
(S. D. A. P.)
Prof. Dr G. Kalff, hoogleeraar in d®
Nederlandsche Letterkunde aan de Uni
versiteit te Leiden, is op reis naar Zwe
den op1 Riigien door een beroerte getroffen
en in den ouderdom van 67 jaren over
leden.
Gistermiddag vergaderde de nieuwe ge
meenteraad. De voorzitter opent met voor
lezing van het Raadsgebed.
Afwezig met kennisgeving de heeren
Goedbloed (wegens bijzondere omstandig
heden) en de Looff. Na opening wordt
direct overgegaan tot beëediging der
Raadsleden. Zeven der heeren leggen de
vereischte eeden af, de heeren v. Poel
geest, v. Bommel v. Vloten, Cracq en
Buis volstaan met de belofte. De voor
zitter roept daarna een hartelijk welkom
toe aan de leden, inzonderheid aan de
nieuwe leden. Spr. hoopt, dat door een
drachtige samenwerking veel goeds tof
stand zal komen, en dat men elkanders
inzichten zal weten te waardeeren.
Volgt wethouders verkiezing (vac. dhr.
v. d. Bout). Uitgebracht worden 8 st. op
den heer D. D. v. d. Bout en 3 st. im
blanco. Alzoo gekozen dhr .v. d. Bout, die
dankend voor dit herhaald blijk van waar
deering der Raadsleden verklaart zijn her
benoeming te aanvaarden en zijn best
wederom te zullen doen voor de beharti
ging der belangen der gemeente.
In de vacature-mr. Stieger wordt geko
zen dhr. mr. Stieger met 9 st. (2 st;
blanco), die eveneens dankend voor het
)in hem gestelde vertrouwen zijn. herbe
noeming aanvaardt. De voorz. zegt zich
te verheugen over deze herbenoemingen en:
hoopt op een aangename samenwerking.
Tot leden der Financieele Oommissie
worden daarna gekozen de heeren L&-
brijn (11 st.), Flink (11 st.) en v. Bom
mel v. Vloten (8 st.). D'hr Cracq bekwam
2 st. Tot voorz. dezefr oommiSsile wordt
uit dit drietal heeren gekozen dhr. Labrijn
met 10 st. tegien 1 st. op dhr Flink.
Tot leden der commissie voor de straf
verordeningen worden gekozen dhrn mr
Stieger en mr Goedbloed, beiden m. alg.
st., tot leden der gascommissie dhrn. mr.
Stieger, Vienings en v. Poelgeest, resp.
met 11, 10 en 8 st. (2 st. op dhr Cracq),
tot leden der commissie voor het grond
bedrijf dhrn mr Goedbloed, mr Stieger en
Flink, resp. met 9, 9 en 8 st. (1 st. op
dhr v. Melle en 2 st. blanco), tot afge
vaardigde en plaatsverv. afgevaardigde
naar de N.V. Waterleiding-Mij1 Zuid-Be
veland dhr mr Goiedbloed en Die Looïf,
met 8 st. (3 st. blanco) en tot gedelegeer
den naar het bestuur der Ambachtschool
dhrn Vieningis en Van Melle, resp. met 7
en "8 st. (2 st. blanco en'l st. op dhr
Eckhardt, v. d. Bout en Die Looff).
Na al de-zte stemmingen, die echter vlot
van stapel liepen, (geen enkele herstem
ming was noodig) stelde de voorz. voor,
pp 6 Sept. een telegram van gelukwensch
te zenden aan H.M. de Koningin in ver
band met haar regeeringsjubileum. Dit
werd aangenomen, alleen de beide Soci
aal-democraten waren er tegen.
Dhr Vienings zei eenige klachten ver
nomen te hebben over het snelle rijden
van vrachtauto's door de Lang©: Vorst
straat. Ook daar wordt- vooral schade aan-
de gebouwen toegebracht, door de vracht
auto's met massieve banden. Naai' spr
meent, is het rijden met deze auto's in
Middelburg verboden. Waar B-. en W.
toch 'het autoverkeer in studie hebben,
Verzoekt spr ook hieraan aandacht te
schenken. Dit worclt toegezegd.
Dhr Cracq zei vervolgens onaangenaam
getroffen te zijin door de houding van de
liberale en recfitsche partijen bij' de stem
mingen, waardoor de S.D.A.P. nit alle
commissies is geweefd. Volgens billijk-
