267
Donderdag; 16 Augustus 11123
37e Jaargang
Buitenland.
IN DEN MAALSTROOM,
FEUILLETON,"
Ve Zeeuw
Een Italiaansch journalist, Louis
Barzini, heeft met pirins Borghes door
deze woestijn in een auto- een tqcht
gemaakt, waarvan hij een uitvoerig relaas
heeft te boek gesteld.
Via de „Nieuwe Courant" dealen wte
hiervan een en ander mee.
De eerste halte was de bron Pang-
Kian, waar zich een telegraafkantoor be
vindt, 300 K.M. van Ralgau en 800 K.M.
van Urg!a, de hoofdstad van Mongolië,
gelegen.
Bit kantoor wordt bewoond door vier
Chineezen en een Mongool, die met 't
onderhoud der telegraaflijn belast zij!n.
Slechts één hunner is steeds in 't kan
toor. Deze man was echt verheugd, toea
de beide reizigers uitstapten. De een
zaamheid van iemand, die in een vesting;-
cel zit, is niet zbo vreeselijk als de toe
Stand van dezen Chineezen kanloor-
houder. De reizigers hadden een tele
gram, dat het eerste bleek te zijn sinds
de oprichting van 't kantoor, zes jaar ge
leden. Doordat de afstanden te groot
zijn, zijn er tusschenstations noodig, en
dit was er een van.
De reizigers vertelden nu van den tocht
door de woestijn.
Hoe verder wij trokken, des te kaler,
somberder en droeviger werd het land.
Nu eens was het vlak en effen, dan we
der sterk geaccidenteerd; een tijdlang
reden wij door kristallijnen zand, dat in
de zon fonkelde, en even later staven
wij voort '-over een leisteenachtiglen bo
dem van de kleur van geperste leem.
Nerg'ens een levend wezen te bekennen,
behalve kleine, korte hagedissen, wier
kleur zóó volkomen gelijk was aan die
van den grond, dat zij onzichtbaar waren,
wanneer zij' zich niet bewogen. Men had
hen voor nietige brakstukjes van den bo
dem kunnen houden, die plotseling leven
hadden gekregen en voor de wielen van
onze aivtomabiel vluchtten.
Die uren verliepen in doodelijke een
tonigheid. De lucht was onbewegelijk,
en met welbehagen snoven wij het ver-
frisschende briesje op, dat de snelle
vaart ons in het gezicht dreef. Zonder
overgang geraakten wij uit de koelte van
den ochtend in een waarlijk tropische
hitte. Wij konden een zonderling' ver
schijnsel waarnemen; zoolang de zon
gloeide was de schaduw koud. Wij had
den de gewaarwording van iemand die
zich 's winters bij den gloed van een
haard verwarmt aan de zijde die naar
het vuur is toegekeerd, verschroeit hij
bijna, terwijl hij aan de andere rilt van
koude.
De hemel was van onverbiddelijke
klaarheid, zóó doorzichtig, dat wij ons
in de afstanden bedrogen: wij' zagen alles
veel dichterbij, dan het in werkelijkheid
was. De horizont scheen altijd op een
afstand van eenige kilometers te liggen,
maar wij reden uren lang, eer wij bodem
verheffingen bereikten, die wij op groaten
afstand aan den uitersten rand eener heu
velreeks hadden gezien.
Deze doorzichtigheid was een gevolg
van hel. absolute gebrek aan waterdamp
in de lucht. Die droogheid der lucht be
klemde ons de borst, prikkelde onze slijm
vliezen, maakte o-nzle ademhaling van mi
nuut tot minuut benauwder. Onze huid
was als verdord van koorts, wij' misten
de heilzame werking eener transpiratie,
die door verdamping de hitte tempert.
Daardoor voelden wij de zon zlóó vree
selijk op gelaat en handen schroeien,
dat wij het gevoel hadden als bevonden
wij ons in het brandpunt van een reus
achtige lens. Wij begrepen thans, waarom
de karavanen niet overdag: op marsch
zijn. Maar wij konden noch wilden halt
houden. Onze eenige verlichting lag in de
snelheid.
Wij vonden slechts één br-on. Tegen-
10 uur reden wij over een glooiend ter
rein. Die bodem was met een witte zo-ut-
korst bedekt. Op menige plaats herin
nerde hij ine aan de Doode Zee, maar
zonder het groen van den' Jordaan. Wij'
gingen over een dood land.
Het gruwelijkste gedeelte der wOestij'n
is ongeveer 60 kilometer lang. De ka
ravanen po-gen dit in een enkelen marsch
af te leggen. Aan de laatste bron vullen
zij leeren zakken en vaten met water,
en zoo-dra de sterren aan den hemel
verschijnen, breken ze op. Hun weg wordt
aangeduid door een eindelooze reeks kne-
|kels. Geraamten van kameelen, van muil
dieren, van ossen, van piaarden, liggten
over de geheele karavaanstraat heen ver
strooid, maar in de woestijh vertoont
zich dit spoor van den dood bijna onaf
gebroken in alle richtingen. Vaak verrast
de storm de moeizaam dqor het zand
trekkende dieren, drijft hen in de door
het opwervelende zand ontstane duister
nis uiteen, dwingt hen halt te houden en
doodt hen dan. Alle zieke, moede en
afgematte dieren zijn dan onherroepe
lijk gedoemd te sterven. Het is het ge
bied van den dood.
Weldra bevonden wij ons in het middel
punt. van dit erg|ste gedeelte der woestijn.
De beide uiterste karavaanhalteu ken
merken zich door een groot aantal obos.
De oho is het altaar der Mang-oolsche
nomaden.
Naar mate de dag voortschreed, nam
de hitte toe. De zon, die ons ter rechter
zijde, toen in den rug had gebrand,
begon -ons nu meer aan de linkerzijde
te pijnigen. B-ij het vertrek van Peking
,had ik den kurken helm versmaad, waar
mede prins Borghese zich had gewapend,
en ik trotseerde de gloeihitte der woestijn
Gobi slechts onder "de bescheiden be
dekking van een panamahoed, waar
van de rand door de snelheid onzer
vaart tegen mijn voorhoofd opsloeg, waar
door mijn gelaat voortdurend aan de
verzengende stralen der zón was bloot
gesteld. In enkele uren veranderde de
zon ons in groteske maskers, en ik was
helaas het meest grotesk. Onze gezichten
namen een donkerro-od-e kleur aan, zwol
len op en werden zóó pijnlijk gevoelig,
Drukkers-Expioilanlen
00STERBAAN LE C0INTRE GOES
Bureaux; Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Het zevende leerjaar.
In normale omstandigheden hebben wij
geen bezwaar tegen het zlevende leerjaar.
Maar in dezen abnormal en tijd achten
wij het Koninklijk besluit, dat reeds met
1 September de bepalingen omtrent ge
noemd leerjaar ingaan, een strop.
Want één van beiden toch: öf het Rijk
betaalt de kosten en dan worden de
belastingen hooger; óf het Rijk zegt:
wij moeten bezuinigen, de gemeenten
pioelen de onkosten dragen. In dit laatste
geval worden de belastingen oojk hooger,
en in sommige gemeenten aanmerkelijk,
of liever: bedenkelijk h-o-oger.
Zou de minister van financiën, in
overlég met zijn ambtgenoot van onder
wijs, niet kunnen uitlokken een koninklijk
besluit waarhij de in-Wer'king'-treding een
p'aar jaar wordt uitgesteld?
Natuurlijk, daar waar het zevende leer
jaar al bestaat, zal men moeten voort
varen. Doch o-ck dit kan een grens heb
ben. Bijvoorbeeld wanneer een leerkracht
uitvalt, dat dan in diens vacature niet
wordt voorzien.
Wij: geven deze gedachte, in haam der
bezuiniging, bescheiden in overweging.
-X-
De ontvangst der Britsche nota in
Frankrijk.
Reuter verneemt, dat aanwijzingen in
góedingelichte kringen te Londen ont
vangen, toonen dat de Britsche noita
-waarschijnlijk met zorgvuldige aandacht
te Parijs zal worden bestudeerd. In be
paalde kringen te Parijs schijnen de Brit
sche voorstellen te warden beschouwd
als een grondslag biedend v-o-oir bespre
king en als niet noodzakelijkerwijs een
verwerping zonder meer meebrengend.
Er wordt op gewezen, dat indien de
commissie van deskundigen de betalings
capaciteit van Duitschland zou vaststel
len op -50 milliard, het cijfer door Bonar
Law in Januari j.l. voorgesteld, het aan
deel van Britannië in deze schadeloos
stelling It milliard zou zlijin, gegrond
■op he-t percentage van Spa van 22, pet.
D;aar En-geland slechts tracht 14.2 milliard
(710 millioen pond sterling) te verkrijgen
voor zijn betalingen aan de Vereenigde
Staten, zou het slechts 3.2 milliard (160
millioen piond sterling) hebben te ont
vangen van zijn schuldeischers op' het
vasteland, die het in werkelijkheid on
geveer 1200 millioen ,plond sterling schul
dig zijnIn verantwoordelijke kringen te
Parijs schijnt men bereid te zijn om in
'ieder geval zorgvuldig de vraag te over
wegen of op dezen grondslag overeen
stemming- zop kunnen worden bereikt
en dit wordt in Engeland als een zeer
gunstig teeken beschouwd. Er wordt op'
gewezen, dat de Britsche regeering' geen
prioriteit nastreeft voor haar betalingen
zooals 'in zekere 'kringen lis ''beweefcl.
De Valera gearresteerd.
Uit Dublin wordt gemeld, dat Die Va
lera, de bekende Iersche leider, gearres
teerd is. Te Ennis in het graafschap
.Clare was een openbare verkiezingsmee
ting belegd, ter verdediging: van de can-
didatuur van D:e Valera tegenover die
van Prof. Mac Neill, den minister van
onderwijs. Verscheidene duizenden wa-
ren bijeengekomen om den terugkeeren
den vluchteling aan te hooren, die stout
moedig en niet vermomd in een op'en
39).
„En hoop je nog altijd weer met haar
te worden vereenigd?" zei ik.
„Hoop is een sterk woord. Ik verlang
er naar. Want zelfs al kwam -zij nu tot
mij, als op pnzen huwelijksdag en al zei
ze tegen mij, dat z'e verkeerd had ge
daan, maar dat zij mij lief had, dan zou
ik nog liet verleden vergeten ik heb
haar zoo lief. Maar ik 'durf 'tniiet te
hopen, al zijn er tijden, dat mijn verlangen
bijna tot hoop aangroeit. Dan heb ik weer
energie, dan kan ik werken. Op andere
tijden schijnen de slagboomen mij onover
komelijk en bespotten de moeilijkheden
mij
,,Ja?' zei ik, toen hij aarzelde.
»Als ik de dingen op -die manier zie,
dan ben ik als verlamd. Ik ga dan rond
met een looden gewicht op mijn hart.
1 och wil ik één ding niet loslaten".
„Wat niet, Steven?"
„De gedachte ,dat zij nog* altijd de
mijne is. Zij' moge mij dan niet liefheb
ben, zooals ik mij verbeeldde; maar zij
is nog mijn vrouw en ik houd vast aan
de hoop, dat zij eens de waarheid zal
inzien^ en terug zal komen. Dan zal het
v oorbij-gegane jaar slechts een afschu've-
aut o stond te spireken, .toen er plotseling
geschoten werd. Soldaten van den vrij
staat waren op het tooneel verschenen
en De Valera, van wien men eerst ge
meend had, dat hij' gewond Was, gaf zich
aan hen over en werd naar de kazerne
geleid. Diit was zijn eerste optreden in
het publiek sedert den wapenstilstand.
Die tegenstanders van de regeering van
den' vrijstaat hadden steeds beweerd, dat
bet Iersche kabinet het niet zou wagen
Die Valera te doen arresteeren, daar het
niet zou weten, wat het met hem moest
aanvangen. Zijn aanhang is sinds het
vorige jaar zeer geslonken. De „Eve
ning 'News" verneemt, dat De Valera
voor -onbepaalden tijd zal worden geïnter
neerd.
Uit Duitschland.
Hoewel het schijnt, dat over 't algemeen
de rust terug keert, gaat het in sommige
plaatsen toch nog rumoerig toe. Zoo zijn
'te Essen gisteren nog weer levensmidde
lenrelletjes voorgekomen. D|e menigte
dwong, onder aanvoering van een aantal
vo-or het meerend-eel joing-e lieden, de
levensmiddelenwinkels hun deuren te
ppenen en eigenden zich een deel van de
goederen in gerantsoeneerde hoeveelhe
den toe tegen prijzen, welke inderdaad be
neden de werkelijke Waarde waren. Bij
een handelaar in levensmiddelen, die
zijn winkel uit gebrek aan voorraad geslo
ten had en daarom zoogenaamd werk-
loozensteun ontving, vond men in den
kelder tien zijden spek, wat de opwinding
van de menigte aanwakkerde, die den
man ernstig mishandelde. In den omtrek
van Essen zijn de aardappelen door scha
ren lieden geplunderd.
Uit Aken verneemt de „Voss. Ztg.". dat
de stad zeer aan levensmiddelen-tekort
lijdt, vooral door het afsnijden van Eu-
pen en Malmedy. Aangevoerde voorra
den worden onderweg geplunderd en be
reiken de stad dus niet. Daarom heeft
het gemeentebestuur van de Belgische re
gie-treinen gebruik gemaakt, maar zoo
dra de zendingen in de stad arriveerden,
werden zij aldaar door de plunderaars
onderhanden genomen.
Sedert eenige dag'en stroopen nu hon
gerige scharen van duizenden koppen
sterk het platteland af, om den te velde
staanden o-og'st in beslag te nemen en
het vee ter plaatse te slachten. Bij' deze
bedrijven werden eenige plunderaars door
de politie gevangen genomen, waarop
een schaar van 30.000 man het polizei-
presidium bestormde, maar met 18 doo
den en 200 gewonden werd afgeslagen.
Dinsdag volgde nu een al-gemeene plun
dering van de winkels en magazijnen,
waartegen de politie, die door de Bel
gen aanzienlijk ingekrompen is, onmach
tig stond.
De plundering in alle hoeken der stad
duurt voort. De Belgen sloegen het ver
zoek -om tusschenbeide te komen van de
hand.
Men zag bandieten en beruchte wijven,
Viie in grooten getale meedoen, manden
en schorten v-ol sigaretten, sigaren en
lux-e-kleeren w-agsle-epen en bij onder-
ltingen .strijd het geboefte "looter en mar
garine vertrappen en wijnflesschen stuk-
traplp'en en kleeren verscheuren, alsook
;igioedgekleed-e en ook geschoeide men-
sch-en met verscheiden plaren schoenen en
pakken kleeren vluchten.
Door het rijk van den dood.
In Azië ligt de woestijn Go-bi, eea
schrikbaar oord, veel antzettender, af
grijselijker dan ooit de Sahara kan zijn.
lijke nachtmerrie zijn, een tijd, dien men
;zoo spoedig mogelijk vergeet".
„Maar als zij nooit meer terug komt?
•Veronderstel het eens, dat zij ontrouw
blijft?"
Een vreemde blik kwam er in zijn -oogen
en ik had spijt, dat ik de opmerking ge
maakt had. Er werd dien avond niets
meer over de zaak gezegd, want het
dienstmeisje bracht een briefje voor hem
binnen.
Hij nam het aan en las het vlug door.
„Herinner je je dien man en vrouw,
die aan het vechten waren, toen wij eeni-
gen tijd geleden terugkwamen van het
diner bij1 mevrouw Price, Dan?" zei hij,
toen hij het briefje had gelezen.
„Heel goed", zei ik.
„Zij heeten Bakker", zei hij. „Die man,
John Bakker, is metselaar; de vrouw,
Ellen, was een fatsoenlijk dienstmeisje.
Het blijkt, dat de vrouw een nette vrouw
is en de man een dronkenlap, die haar
vaak dagenlang zonder geld of voedsel
laat".
„Hoe heb je dat ontdekt?" vroeg ik.
„Polden en ik hebben het geval onder
zocht", .zei hij'. „Polden was zeer in de
zaak geïnteresseerd en vroeg mijn advies
als advocaat, of zij niet op de een pf
andere manier konden worden gescheiden
en de vrouw met haar twee kinderen
gered".
„Heb je de menschen bezocht?" vroeg
ik.
„Ja, twee- of driemaal".
„Alleen?"
„Neen, Polden is altijd met mij mee
gegaan".
„Het is werkelijk interessant om jou
en Polden op te zien treden als twee
barmhartige Samaritanen", zei ik.
„Ik ben bang, dat ik daarop geen aan
spraak mag maken", zei hij1. „Ik beschouw
„rt meer als ee nproef en ben benieuwd
rif dat soort menschen aangeboden hulp
werkelijk waardeert".
Ik dacht aan de oude kwellende ge
dachten, die hem hadden geplaagd en
ik vroeg mij a'f, wat de toekomst zou
brengen".
„En Polden?" vroeg ik'.
„P-blden vindt, dat de vrouw alle hulp-
waard is", antwoordde hij.
„Waarom geven jullie dat geval niet
op aaïï den een of anderen -predikant?"
zei ik'. I
„Waarom zouden we dat doen?" vroeg
hij. „De wereld is al slecht genoeg. Het
kan geen kwaad om te probeeren zelf
eens iets goeds te doen, zonder dit op
de schouders van anderen te laten rusten".
Ik voelde mij terechtgewezen en toch
was ik niet tevreden gesteld.
„Diat is waar", zei ik) „en deze brief
dien je zoo even hebt ontvangen?"
„Is van haar", antwoordde hij. „Zij1
zegt, dat haar man haar heeft verlaten
en zij' niet weet wat te doen".
„Geef -de zaak' in handen .van de politie
of van ©en wljkbroeder", -zei ik.
„Het lijkt wat hard, vindt je niet?"
antwoordde hij. „Zeg Dan, wil je niet
met mij meegaan. Dan kun je er misschien
beter over oordeelen."
„Zeker, graag", antwoordde ik. Ik had
/echter nauwelijks mijn hoed opgezet, of
ik kreeg een boodschap ,-dat mijn dien
sten in een andere buurt verlangd werden
en dus ging Steven er alleen heen.
T-oen ik terugkwam van mijn patiënt,
bij: wie ik zoo haastig was geroepen, vond
ik Steven al op mij wachten.
„Wiel, ben je die menschen gaan be
zoeken?" vroeg ik.
„Ja", antwoordde hij, „zij zijn er
slecht aan toe. Ik ben er niet zeker van
of de vrouw werkelijk hulpverdient, on
danks Polden's hooge opinie van haar.
Maar je kunt de menschen toch niet laten
verhongeren"..
„Wat heb je gedaan?"
„Heel weinig; ik heb het arme mensch
juist genoeg gegeven om brood voor een
paar dagen te koop-en, maar beloofde niets
Noor vast. Slecht of goed, er moet iets
voor haar worden gedaan".
Wij spraken er toen niet verder over.
Arme, verlaten vrouwen en hongerende
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
dat wij niet eens meer do zachte aan
raking met onzen zakdoek konden verdra
gen. Het frissche water,- dat vorige dagen
kostelijke afwasschingen mogelijk had ge
maakt, veroorzaakte thans een onaange
naam branderig gevoel. Hier en daar,
op donker gekleurde plaatsen, schilferde
de huid af. "Wij hadden het gevoel alsof
wij langzaam w'erden gekookt. Onze ont
stoken oogen brandden in het hoofd, onze
lippen waren gezwollen, verdroogd, ge
sprongen.
Wij volgden de eindelooze linie der
telegraafpalen in een soort van droomtoe
stand. D'e geest sluimert in en geraakt in
de zoete bedwelming van den droom.
Tot prins Borghese -ontwaakte en wees
op een bewoonde streek, een kantoor, dat
precies geleek op 't gebouwtje, dat We
's ochtends hadden verlaten.
Hier werd ons een telegram overhan
digd.
Zwijgend verorberden wij onze rijst
en het cornedbeef. Toen strekten wij
ons, in onze pelzien gehuld, op den
grond uit. Sedert twee dagen hadden
wij vergeten, iets te nuttigen. De dorst
was zóó hevig geweest, dat wij' den
honger niet hadden gevoeld
Terug naar den gouden standaard in
Duitschland.
Volgens de Zeit zal, niettegenstaande
de regeeringswisseling een zeker herstel
van de mark heeft bewerkstelligd, zoo
spoedig mogelijk een nieuw betaalmiddel
worden geschapen, dat door zijn waarde
vastheid een tegenwicht zal vormen tegen
de noodlottige gevolgen der inflatie der
laatste maanden. De regeering, acht haar
taak in deze met de aanneming der goud-
leening, welke in de eerste plaats een
spaarleening beoogt te zijn, niet afgedaan
daar ,er vérdere maatregelen noodig zijn
voor het op' p'eil houden van de nieuwe
munteenheid.
Onmiddellijk na haar optreden heeft de
regeering de beraadslagingen over deze
kwestie geopend en ook gisteren hadden
besprekingen plaats met de vertegenwoor
digers van handel en industrie en dei-
georganiseerde beroepen. Voorloopig acht
men geen wettelijke maatregelen noodig,
daar men vertrouwt op vrijwillige mede
werking der betrokkenen. De onderhande
lingen loopen vooral over het beschikbaar
stellen van de producten van landbouw
en industrie als garantie voor het nieuwe
betaalmiddel. De Zeit vertrouwt, dat nu
de onderhandelingen eenmaal geopend
zijn, een oplossing van het probleem
spoedig zal zijn gevonden.
Korte berichten.
'In de bekende kleurstoffabriek te
Leverkusen bij Keulen hebben communis
tische honderdschappen gisteren bar
huisgehouden. ,Z'j drongen het ge
bouw binnen, molesteerden de wacht," en
de brandweer, sloten de manschappen der
pfdeeling van orde op, "zetten den ar
beidersraad af en dreven de arbeiders de
fabriek uit. Toen de politie uit Keulen
opdaagde ruimden de communisten na
een korte schermutseling het veld. De
fabriek, waar heel wiat schade was aan
gericht, is r<u 'tot Vrijdag gesloten.
Volgens bericht aan de Duitsche
bladen is de indruk van de Engelsche
nota te Warschau zeer slecht. De Ga-
zette Warczawska verklaart, dat er een
keerpunt in de geschiedenis der entente
is ingetreden.
De overeenkomst inzake de
zeeëngfen 24 Juli te Lausanne tot
kinderen zijn, helaas, een te gewoon ver
schijnsel in Biattersea om de opmerkzaam
heid te trekken.
Op zekeren avond, ongeveer een week
later, waarin ik hem weinig had gezilen,
kwam ik van mijn ziekenbezoek terug
en vond hem in een staat van groots
opgewondenheid!
„Wiat is er gebeurd, Steven?" vroeg ik.
„Gebeurd?" Zei hij. „Ik ben bedrogen,
voor den .gek gehouden, dat is alles'".
„Dat is niets nieuws in dez'en tijd",
zei ik. .„Maar .hoe?"
Hij lag achterover in zijn stoel en lachte
bitter en sarkastisch.
„Je weet nog wel van die vrouw, die
ik dacht, dat zoo'n fatsoenlijke vrouw
was?"
„Zeker".
„Wel, zij liet mij vandaag weer roepen
om haar te helpen".
„Natuurlijk", zei ik, „dat is heel ge
woon. Je ging er to-ch niet heen?"
„Ja, ik ging er heen".
„Dat was erg dwaas".
„Dwaas! Wiel zij is slecht ja erger
dan de meisjes van de straat".
Ik zweeg.
„Dat is nu de deugdzaamheid der
armen!" .spotte hij. „Maar ik had dat
.kunnen verwachten", en weer lachte hij
bitter.
(Wordt vervolgd.)
