!%'o 25S
Dinsdag 31 Juli 1933
37e Jaargang
DEN MAALSTROOM.
Binnenland.
Buitenland.
A. J. P's VAWILLE-CRÊMEPUDDING.
Drukkers-Exploitanten
OOSTE.RBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68 70, Goes
Te).: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abon nemen t s p rijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Adverlentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
Vefworpen. r.
De motie-Brandsma in zake de Zon
dagsrust is door de Staten van Zee
land verworpen.
Wii noemen dit een schande voor
■gen college waarin „Rechts" de meer
derheid heeft.
Had de motie-Brandsma invoering
van den zoogenaamden Engelschen
Zondag bedoeld, wij hadden tegen-
<5praak of verzet kunnen verstaan.
Maai' nu behelsde de motie „slechts
alleen maar" een verzoek aan Gedep.
Staten om „zooveel mogelijk" reke
ning te houden met rechtmatige .aan
spraken op Zondagsrust; zoodat het
geen tot noodzakelijken Zondagsar-
beid behoort er buiten viel.
Een alleszins billijke uitspraak, wel
ke uitgaat van de gezonde gedachte
dat ook de Staten van Zeeland baas
zijn in eigen huis en bij 't toestaan
van subsidies bet recht, ja zelfs ook
den plicht hebben, aan de door hen
gesubsidieerden verplichtingen op te
leggen, tot welke verplichtingen ook
deze behoort, dat aan ambtenaren en
beambten in dienst van deze dooi
de Staten gesubsidieerde personen of
lichamen op den Rustdag niet meer
en geen zwaardere lasten worden op
gelegd dan noodig is.
Dat van de Roomscbe Statengroep
slechts de heer Vienings steunde en
met den beer Ideler er voor stemde,
doet ons leed. Het standpunt der
Overjordaners in genoemde groep
meenden wij wel eenigszins te ken
nen, daarom verwonderde ons hun
houding niet zoo zeer. Doch na de
toelichting van den heer Vienings en
de bestrijding van Links, h'ad men
mogen verwachten, dat ook zij met
de "motie zouden zijn mee gegaan.
Dit beeft zoo niet mogen zijn. Wij
zullen er niet meer van zeggen.
Rotterdam en de Vrije.
Zijn de bladen juist ingelicht, dan
krijgt Rotterdam binnenkort zijn nieu
wen burgemeester, en zal de zetel,
belaas open gevallen door 't vertrek
van Mr Zimmerman, door Mr Wytema
worden ingenomen.
De benoemde is liberaal.
Of bij zijn voorganger evenaren zal
ïn ernst en kracht van gouverneeren
en, gelijk hij, zich zal weten vrij te
houden van' zekere invloeden, moet
worden afgewacht.
Maar dat voor het ambt zoo weinig
liefhebbers waren, mag wel verbazen
en teleurstellen.
Gedurende een onafzienbare reeks
van jaren hebben een viertal „open
bare" universiteiten, die miljoenen
hebben gekost, gewerkt aan de vor
ming van bekwame, deskundige
rechts- en andere geleerden, en van
deze allen schijnt slechts één capa
bel, .althans bereid bevonden burge
meester van de tweede stad des Rijles
te worden.
En dan
De Vrije Universiteit vierde dezer
dagen haar 25-jarig bestaan. Hoevele
christen jongelingen zijn er in die
jaren niet door haar 'opgeleid. En
toch onder dezen nog minder dan
•één
Wij noemen dit een treurig teeken.
26).
I'aarmaten wij zwijgend ons ontbijt,
waarop hij haastig wegging. Ik ging mijn
ochtendvisites maken en toen ik om twee
w>r thuis kwam, was hij juist weer terug.
«Ban", zeide hij, „wil je met mij1 mee
gaan cor, die vrouw op te zoeken?"
..Betje's tante?"
>.ja, ik wilde haar graag dadelijk zien",
goed", zei ik, „ik ga mee".
liepen vlug door en waren binnen
ftn L-A1„
enkele minuten bij het huis, waar wij'
v ?nede eerste maal hadden aan
getroffen. Tot mijn verbazing vonden wij'
e,vr<KW thuis en ofschoon zij- lichtelijk
■onder den indruk van sterken drank was,
zoo was zij. niet zoo beneveld als
den yorigen avond.
Zij keek op toen wij binnentraden en
reeg Wat wij wenschten. Ik bewonderde
ae kikt waarmee Steven ha.ar ruwheid
owerwon en haar aan het praten 'kreeg
over haar zelf en haar leven. Toen wij
op het onderwerp van 'Betje's 'betrekking
ot haar kwamen, was zij echter minder
mededeelzaam.
«Waarom wilt u wat van haar weten?"
Ic>®k ZÜ achterdochtig.
.Stie uw k-'nd> wel?" 'oppefcle
de
De crisis.
De Vlootwetcommissie is tot de
slotsom gekomen, dat *aan de ver
dere tenuitvoerlegging van' de vloot-
plannen niet valtte ontkomen en dat
de Regeering niet mag aarzelen te
doen wat in haar vermogen is om
de. (aanneming en de dadelijke uitvoe
ring van de Vlootwet te verzekeren".
Het Kabinet heeft deze conclusie
aanvaard Minister de Geer heeft haar
verworpen, en zijn ontslag aange
vraagd.
Het blijkt niet, dat er overigens
in den boezem van het Klabinet een
verschil bestaat.
Wanneer er een geschil van wijder
strekking ware geweest, dat de gehere-
le begrootingspolitiek omvatte, zou
vanzelf de Minister van Financiën
veeleer op grond van dit wijdere ge
schil zijn afgetreden.
Wij meenen daarom gerechtigd te
zijn, 'de gerezen quaestiè als een mi
litaire te beschouwen. Wij meenen
gerechtigd te zijn verband' te bren
gen, tussohen déze crisis en de reeds
voorheen bekende inzichten van den
heer De Geer op militair gebied.
De heer De Geer steunde de linker
zijde toen zij de begrooting van Mi
nister Alting von Geusau uitplukte.
De heer De Geer had onmiddellijk
voor zijn optreden als Minister van
zich doen spreken door een interview,
waarin hij eigenlijk tegen de defen
siepolitiek' van het 'Kabinet stelling
nam.
In zooverre is de uitgebroken cri
sis niet a,l te tragisch op te vatten.
Eén lid der Regeering heeft afwijken
de meeningen ten aanzien van een
gewichtige aangelegenheid, die onder
een ander Departement als het zijne
ressorteert.
Het is jammer. De Geer's positie
als een van de zeer gewenschte lei
ders .aan de rechterzijde, wordt er
zeer aanzienlijk door verzwakt.
Miaar het gebeurde heeft het voor
deel, dat heel bet land kan zien, hoe
diep het Kabinet overtuigd is, van
de onvermijdelijke noodzakelijkheid
der Vlootwet.
Het Kabinet staat er voor met zijn
leven.
Het blijkt reeds, dat deze kloeke
houding indruk heeft gemaakt.
(Rotterdammer.)
De ziekte van Harding.
Die berichten omtrent de ongesteldheid
Van president Harding, luiden niet gun
stig. Volgens een Exchange-telegram is
Harding ernstig ongesteld. Ook het Cen
tral Newsagentschap' seint uit San Fran
cisco, dat de geneesheeren dringend voor
een consult zijn bijeengeroepen. Die tem
peratuur was bij' het verzenden van het
telegram 102, de pols 120.
In een door den lijfarts van den pre
sident uitgegeven bulletin wordt gezegd,
dat nieuwe symptomen zich in den loop
van den dag hadden voorgedaan, welke
wezen op complicaties en verdere medi
sche behandeling noodzakelijkmaakten.
Gemeld wordt, dat Harding vergiftigd
„W.ie heeft gezegd, dat zij dat is?"
antwoordde de vrouw. „Maar ik ben zooi
goed als een moeder voor 'haar geweest-
en beter nog. Maar zij' is een brutaal klein
ding en zoo dom als een varken".
„Ik denk, dat ik wel een betrekking
voor ha.ar zou weten", zei Steven.
„Ben je een blikken dominé?" vroeg
zij' met een vloek.
„Heen", antwoordde Steven.
„Wielk recht heb je dan je met haar
te bemoeien?"
„Ik ben advocaat", antwoordde Steven
„en ik heb gehoord, wat je 'gisteravond
tegen haar hebt gezegd".
Binnen enkele oogenblikken had hij haar
bang gemaakt en zij zei hem, dat zij
hoopte, dat een heer als hij niet hard
zou zijn voor een arme vrouw, die zoo'n
dorst had en een glas bier wou drinken.
Toen vernam Steven Betje's geschiede
nis, .zooals de vrouw die voorstelde.
„Zij- is een dochtertje van mijn man's
zuster", zeide zij. „Ik heb een trouwboekje
waar in staat, .dat ik getrouwd ben met
Dick Hillyer. Dick's zuster heette Naney,
zij diende ergens in Chelsea, maar kwam
in moeilijkheden. Toen zij kon, ging^ zij
hier in een wasscherij1 werken én stierf
drie jaar geleden en liet Bet achter. Dick'
is zoo teerhartig en 'hij- wilde, dat wij'
haar zouden opnemen. Diat is alles".
„J'e hebt geen wettelijk «recht op dit
meisje", zei Steven.
„Niet?" vroeg de vrouw. Zoo; maar
iemand, die haar van mij afneemt, moet
Veririsschenil en verkwikkend
A. J. P'o FRAMBOZENSAUS
over
Puddingfabriek A. J. POLAK, Groningen.
is door het eten van 'krabben, welke door
trokken waren met koper van afval op
de 'kusten van Alaska, waar deze krab
ben gevangen waren.
De antwoorden binnengekomen
Het antwoord der Belgische en der
Fransche regeering is te Londen over
handigd.
Noch de ambassadeurs noch het mi
nisterie hebben eenige inlichting omtrent
den inhoud verstrekt. Men meefat echter
uit verschillende aanwijzingen te kun
nen opmaken, dat liet antwoord uit Parijls
volstrekt onbevredigend is. wat de kwes
tie van het Roergebied betreft, qloch dat
.ten aanzien der commissie van deskun
digen tot vaststelling der Duitsche draag
kracht een achterdeur is opengelaten,
aangezien Poinearé in zijn antwoord liet
onderwerp der onderlinge schulden aan
roert, zoodat er op financieel gebied na
dere uiteenzettingen zullen volgen. De
inhoud der antwoorden zal vandaag in
den Engelschen kabinetsraad worden be
handeld.
Frankrijk zou slechts een reductie der
reparaties in verhouding tot de vermin
dering zijner schulden aan Engeland en
Amerika toestaan.
Aan de Engelsche regeering zal ver
zocht worden, met Frankrijk en België
de staking van den passieven tegenstand
te verlangen en verder mede te deelen,
hoe zij staat tegenover de kwestie van de
sntergeallieerde schulden en hoeveel En
geland van Duitschland verlangt.
De Londensche straatjeugd.
D'e burgemeester van 's Gravsnhage
heeft een brief aan d'e schoolhoofden
zijner gemeente gericht, handelend over
't zondenregister der Haagsche jeugd1.
Iedere stad heeft echter de jeugd, en
in 't bijzonder de straatjeugd, die zij ver
dient.
Waarom hebben de gemeentebesturen
onzer steden wel „studie-commissies" naar
Londen gezonden voor 't onderzoek van
melkverzorging, vuilverbranding en wat
dies meer zij, en niet voor 't bestudeéren
v,an de Londensche straatjeugd? Deze
laatste is een zeer nette straatjeugd, zegt
do „Msb." Zij pleegt geen baldadigheden.
Zij werpt geen ruiten in, zij1 beschadigt
geen vlechtdraadwerken, zij' vernielt geen
hekwerken, zij breekt geen bestratingen
open alles delicten, waarvan de Haag
sche burgemeester zijn straatjeugd be
ticht. Zij heeft eerbied voor wet en orde.
ZVijl respecteert de politieagenten, zij valt
niemand lastig, zij roept niemand na.
Zij- dartelt o-p de uitgestrekte „commons"
der buitenwijken, zij zwemt in tientallen
vijvers, zij speelt op de grasvelden der
parken. De straatjeugd verveelt zich nooit.
Want de burgemeester en de gemeentebe
sturen hebben er voor gezorgd, dat zij
zich niet behoeft te vervelen. Die honderd
duizenden straatkinderen van Londen heb
ben speelruimte in overvloed.
Oostenrijk's heropbouw.
Die commissaris-generaal van den vol
kenbond, mi' Zimmerman, die uit den aard
mij toch voor die drie jaar, die ik haar
onderhouden heb, betalen".
Ik zal het gesprek, dat nu volgde niet
weergeven, behalve, dat zij eindigde met
haar toestemming te 'geven, „als D-ick
het goed vond" om Voor een bepaalde
som afstand te doen van alle rechten op
Bietje. -
Toen wij terug kwamen op onze kamers,
vonden we de kleine Bet op ons zitten,
wachten.
„Wel, Betje" zei Steven, „ik heb een
tehuis voor je gevonden, «-een echt goed
tehuis. Je zult bij die vrouw vandaan
gaan en verzorgd worden tot je oud ge
noeg bent om je brood behoorlijk te ver
dienen".
D© oogen van het kleine meisje vulden
zich niet tranen van dankbaarheid.
„J'e bent blij, nietwaar?" zei Steven.
„Ja, mijnheer," snikte zij, „wanneer mag
ik gaan?"
„Je mag vanavond nog gaan als je
wilt. Ik zal aan de dame bij wie je zult
wonen schrijven, dat zij je hier komt
halen". i
Als wij nog aan Betje's oprechtheid en
eerlijkheid hadden kunnen twijfelen, dan
zou die twijfel nu zijn weggevaagd. Zij
was niet grooter dan een normaal kind
van twaalf, maar had iets in haar manier
van doen, dat haar veel ouder deed schij
nen. Er was 'iets vrouwelijks in de wijze,
waarop zij Steven zijn hand greep en die
kuste.
„Betje", zei hij1, „jouw gedrag in je
zijner positie vanzelfsprekend voortdurend
het middelpunt der belangstelling vormt,
en wiens handelingen steeds nauwkeurig
iwovden gadegeslagen, staat nog altijid blooit
aan aanvallen van sociaal-democratische'
politici en van de sociaal-democratische
pers, die zich dikwijls op ruwe wijze tegen
den persoon van mr Zimmerman uitlaat.
Deze heeft zich echter sedert het begin
van zijn werkzaamheden in Oostenrijk door
geen enkelen aanval van zijn stuk laten
brengen en steeds vermeden o>p aanval
len op zijn persoon te reageeren.
Het „Neue Wjener Tageblatt", dat zich
in een hoofdartikel met den persoon van
mr Zimmerman bezig houdt, zegt van hem:
„Mr Zimmerman is een correct persoon
die zich ter dege bewust is van zijn moei
lijke internationale positie". Het blad wijst
de bewering van de hand, dat de com
missaris-generaal zijn ambt zou «vervullen
op een wijze, zooals nog nimmer een
monarch is toegestaan, terwijl hij' zich
met alle interne za'ken zou bemoeien. Het
blad juicht het toe, dat mr Zimmerman
goede betrekkingen met de pers onder
houdt, tot welke hij zich op geschikte
tijdstippen wendt met verklaringen om de
legendes over zijn bemoeiingen uit de
wereld te helpen.
Die wederopbouw van Oostenrijk wordt
onder leiding van mr Zimmerman op be
vredigende wijze voortgezet. Die goud- en
devisen-dekking der Oostenrij'ksche kroon
beeft, volgens den laatsten staat der na-
tionalen bank, reeds 48 pet overschreden,
de werkloosheid is ongeveer met de helft
verminderd, de kroon blijft stabiel en het
vertrouwen in W'eenen heeft zich voldoen
de geuit biji de uitgifte van de volken-
bondsleening. Dat dit succes niet in de
laatste plaats aan mr Zimmerman te dan
ken is, wordt te Wieenen algemeen erkend.
Korte berichten.
De 28 Eng. mijnwerkers, die
hij een ontploffing in een van de grootste!
kolenmijnen in Zuid-Yorkshire, vermoe
delijk allen zijn omgekomen, waren naar
beneden gezonden om branden te blus-
schen. Wegens die branden had het bedrijf
in die mijn al ongeveer veertien dagen,
stilgestaan. Vier uur na de ontploffing zijn
de drie eerste onkenbare lijken boven
gebracht. De massa's steen, kolen en slijk
die door de ontploffing omhoog geslin
gerd zijn, vormden een onoverkomenlijken
slagboom tusschen de slachtoffers en de
reddingsploegen.
Bij Hoboken in New Jersey kwam
een jongetje van negen jaar op verboden
terrein, n.l. op een gedeelte van hetl
buiten Florham Park. Het buiten schijnt
goed te worden bewaakt en twee groote
Deensche doggen vielen het kind aan en
scheurden het in stukken. In en
kele seconden was het geschied.
Volgens Der Montagmorgen zal het
kabinet Cuno weldra aftreden.
Een kabinet uit de groote coalitie met
Loebe (soc.-dem.) als rijkskanselier en
Streseman (volkspartij) als minister van
buitenlandsche zaken, zou liet opvolgen.
In de provincie Jujuy (Argentinië)
zijn belangrijke petroleum- terrei
nen ontdekt. Zij zullen voorloopig
nog niet in exploitatie worden uitgegeven.
De Daily Express meldt, dat de
hertog van Orleans, het hoofd van
het huis Bourbon, in een voorstad
van Londen verpleegd wordt wegens deli-
nieuwe tehuis en in de betrekking, die
mevrouw Merlev later voor je zal kunnen
krijgen, als je een paar jaar bij haar
geweest bent, heeft voor mij grooter be-
teekenis dan jij drenkt. Jk vertrouw er
op, dat je een goed meisje zult zijn, be
grijp je mij?-"
Betje knikte.
„Ik zal je ook een nieuwen naam geven"
„Een nieuwen naam, mijnheer?"
„Ja, je zult niet meer de oude Bet zijn.
Ik zal je noemen bij een naam, die voor
mij een diepen zin heeft. Ik ga je noe
men .Hope-Hope Hillyer".
Eien blijde blik kwam in haar oogen,
„Als 'tu belieft, mijnheer", zei zij, „zou
ik niet hier kunnen blij'ven bij juffrouw
Blewitt en ,uw dienstmeisje zijn? Ik zou
erg hard werken en probeeren een erg
lief meisje te zijn".
„Neen, dat kan niet", zei Steven. „Me
vrouw Morley zal je een heeleboel dingen
leeren, die je behoort te weten en die ik
je niet kan leeren; bovendien heb ik
geen dienstmeisje noodig. Maar ik blijf
zeer veel belang in je stellen. En ik zal
aan je naam blijven denken Hope,
Hope. Je weet wat dat beteekent?"
Zij knikte verstandig, maar haar oogen
vulden zich met tranen.
„Als je ooit in verleiding komt om iets
verkeerds te doen, zul je er dan aan
denken, dat ik je dezen naam gat? Hij
beteekent heel veel voor mijl. In de toe
komst zul je Hope genoemd worden en
bij dien naam zal ik aan je denken; .en
rium. 'Zijn kwaal is, volgens de dokters,
het gevolg van malaria, opgedaan qp zijn
reizen in Afrika. Een van zijn inbeel
dingen is op het oogenblik, dat hij ko
ning van Frankrijk is. De lijfartsen ver
klaren, dat er verbetering in zijn toe
stand komt.
D'e Franschen hebben te Essen
een gedeelte van de Hohenzollem-strasse
afgezet, waar directeuren van Kruplp wo
nen. De woningen van verscheiden van
die directeuren zijn door de Franschen
leeggehaald. Het schijnt dat men
hier te doen heeft met de inning' van
boete, die de directeuren geweigerd had
den te betalen.
Te Essen is het tusschen de politie
en manschappen van de bezettingstroepen
in den nacht van Vrijdag op Zaterdag
tot een botsing1 gekomen. Acht Belgische
soldaten die in een kroeg hadden zitten
drinken en schandaal gemaakt hadden,
hielden burgers aan, mishandelden hen
en eiischten dat zij! hun plas zouden ver-
toonen. Die te hulp geroepen politie ver
joeg de rustverstoorders. Later bleek het
dat de Belgen ©en Duitsch meisje ge
weld hadden aangedaan. Toen de DUit-
,sche p'olitie optrad', schoten de Belgen
op de Dtuitschers.
Om onbekende redenen is de burge
meester van Aken, die ziek op zijin land
goed lag, door 'de Belgen wegg e-
v o e r d. Vijf gemeenteraadsleden deelden
zijn lot. Een Dluitsch arbeider, die met
de Belgische soldaten een woordenwis
seling had, werd door deze in zijin huis
doodgeschoten.
De Belgen hebben de be ze t-
tingsstrook uitgebreid tot Har
vest, dat tot nog toe het voornaam
ste 'kruispunt was voor de transporten
tusschen Nederland en niet-bezet Dluitsch-
land. Door dit oprukken hebben de Bel
gen zich niet alleen meester gemaakt
van een belangrijke spoorlijn, doch ook
van de mijnen Prinz Luitplold en Baldur.
Regeeringsjubileum der
lK o n i n g in
De heeren dr Pren'hoiit en Minderaa
leeraren aan het ühr. lyceum te Zeist,
(hebben voor het a,.s. jubileumfeest
een openluchtspel Saestum geschre
ven, aan welks opvoering in hiet Zeis-
terbosch een tweehonderd personen
zullen deelnemen.
Het stuk is, zegt het Hbld., ge
bouwd op het historisch gegeven, dat
nabij Saestum Zeist in vroegere
jaren een botsing plaats had tusschen
de Romeinen, aangevoerd door Dru-
sus, en den Batavenvorst Herman met
zijn getrouwen, welk conflict aanlei
ding vond in de afpersingen van den
Romeinschen slotvoogd Percennius.
Na: de bestorming van den Romein
schen burcht heeft een tweegevecht
plaats tusschen Drusus en Herman,
waarna,, als dit onbeslist blijft, Thus-
nelda, de door Drusus gevangen ge
nomen vrouw van Herman, een nieuw
verbond tusschen Romeinen en Bata
vieren weet te bewerken.
Prins Hendrik op Engeland's
hoogste punt.
Prins Hendrik heeft Zaterdag, ver
als je niet een goed meidje bent, als je
ooit iets doet, waardoor ik mij'n hulop op
jou moet verliezen, dan zal dat mij' meer
pijn doen, dan je hunt denken".
Ik zal goed zijn, mijnheer", ziel zij, ter
wijl de tranen over haar wangen drup
pelden.
Er werd gebeld en mevrouw! Morley trad
binnen. Zij was een opgewekte, moederlijke
vrouw, die in de goedheid van 'haar "hart
haar eigen huis had opengesteld om ar
me meisjes voor het kwaad te behoeden.
Ziij was met haar eigen rijtuig gekomen
pm de kleine Bet mee te nemen.
„Dit is Hople-Hop'e Hillyer", zei Steven
kalm. „Ik hpoP> dat zij zich uw goed
heid waardig zal toonen".
Na enkele minuten was alles klaar voor
het vertrek en Steven trok het kind naar
zich toe én kuste het.
„Dienk aan je naam) kleintje", zei hij1,
„en dan zal ik niet vreezen".
Zij keek hem aan, alsof ze iets wilde
zeggen, maar haar woorden verstomden
in een snik en wij hoorden haar schreien
toen zij' met mevrouw Morley in het rijtuig
stapte. Die koetsier raakte de paarden
even met zijn zweep aan en het rijtuig
rolde weg. i-
Vele moeilijke jaren zouden er ver-
loopien, eer wij' Hope Hillyer weer zouden
zien.
(Wondt vervolgd.)