lio 248 Woensdag- 25 Juli 1923 37e Jaargang Buitenland. m MAALSTROOM. Bmneuland. If,.....miMMBti Air iiwuMHm r FEUILLETON. .21). 1 <aawper lawyKaggwjga Drukkers-Exploitanten OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorstslraat 68 70, Goes Te!.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 Ve Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG ft Dubbel kranig. Niet lang geleden, terwijl eenige Fran sche ingenieurs bezig waren met liet bou wen van een ponton-brug nabij Straats burg, vielen twee hunner in den Rijn. Zij konden niet zwemmen en werden door den stroom meegesleurd en als verloren beschouwd. Op geringen afstand daar van daan stond een Duitsclier. Hij wierp zijn jas uil en sprong in de rivier. Knap zwem mer, bereikte hij spoedig «de beide Fran schen, die elkaar vasthielden. Met prach tige kracht en moed bracht de Duitscher de beide Franschen veilig aan den oever. De heldendaad van den Duitscher, een herbergier, Max Fladt uit Kehl aan den Rijn, tegenover Straatsburg, mocht dooi de Fiansche autoriteiten niet onopgemerkt blijven. Een dag of twee latêr kreeg hij be zoek van kolonel, Roy, van de hooge coymmissie in de. Rijnprovincie, en van generaal Michel, den Franschen bevel hebber van het bruggehoofd te ICehl, die liem den dank van de hooge commissie en van het Fransche leger overbrachten, en hun groote bewondering voor zijn moed en tegenwoordigheid van geest betuigden. Verder zeiden ze, dat de Fransche auto riteiten blij zouden zijn, indien hij een ivenseh wilde te kennen geven, en ze zouden trachten hem in te willigen. Max Fladt zei zonder een oogenblik te aarzelen en met. tranen in de oogen, dat de zeven Duitschers, onlangs dooi den krijgsraad te Mainz op beschuldi ging van sabotage ter dood veroordeeld, mochten worden begenadigd. Generaal Michel heeft onmiddellijk den wensch van Fladt aan de regeering overgebracht, met een krachtige aanbeveling van hem zelf dat hij zou worden toegestaan. Over de Ruhr-bezetting. Graham, een bekend Engelsch journa list, heeft drie maanden in het Roergebied vertoefd en voor de Matin zijn indrukken neergelegd in een artikel. Het is Graham's overtuiging, dat de Franschen in de Roer het spel gewonnen hebben. Uit het artikel van den Engelschen dag bladschrijver stippen wij aan: dat de Fransche propagandadienst z. i. veel te wenschen overlaat. Hij is te academisch en in leidende kringen geeft men zich niet voldoende rekenschap van de noodzake lijkheid om vooral tegenover den Duit- sclien inlichtingsdienst alle mogelijke inlichtingen ter beschikking van de we reldpers te stellen. Graham is vol bewondering voor de wijze, waarop het Fransche leger zijn taak aan de Roer vervult. Hij kent geen enkel leger zegt hij en hij kent er Vele dat tegenover de aanhoudende uittartingen van de Duitschers meer ge duld aan den dag had kunnen leggen. Graham gaat zelfs zoover van te zeggen, dat, als men wat strenger jegens de Duit- sche bevolking was Opgetreden, het „lij delijk verzet" zes dagen geduurd zou hebben in plaats 'van zes maanden. De groote massa van de bevolking in de Roer, zegt Graham, heeft er „genoeg" van en Frankrijk zou goed doen niets na te laten om Engeland daarvan te overtui gen, „want van heel Duitschland zijn de oogen op Engeland gevestigd". Hel Berlijnsche centrum-orgaan „Ger- mania" laat daarentegen een gansch an- t Steven wierp hem den brief toe, dien kolonel Tempest vlug doorlas. „Beste Steven, Je hebt zéker al van de groote „krach" phoord. Ik zal je morgen om tien uur bezoeken. Laat je hoofd niet hangen. Mis schien staan de zaken nog niet zoo slecht als jij denkt. Je oom Lukas Edgcumbe". kolonel zag er wat minder verwoed mt. „Nog niet zoo slecht, zoo, zoo?" raom- P° "Ü- „Ik zal zorgen hier te zijn". vooral komen", zei Steven. „Ik i Joljj, d-at het misschien nog niet zoo f Is" aI® het lij,kt. In elk géval hoop ik, e armsten oncler de slachtoffers kun nen geholpen worden". a„"i 'J|0p Jieen meI <Ie slachtoffersriep kolonel. „Kom Bella, laten we ergens n era heengaan. Je mag hier niet blijven mj aren huichekchtigen jongen ezel met zijn dwazen onzin." „Maar Isabella, je gaat toch zeker niet mee?" riep Steven uit. Als eenig antwoord igaf zij, hem een blik the den jongen man een gevoel gaf, alsof zijn nart door een ijzeren hand werd omvat en enkele minuten later hoorde hij haar weggaan met haar vader. der geluid booren en ageert scherp tegen dezer dagen uit Parijs afkomstige in de pers verspreide berichten, volgens welke men in welingelichte kringen binnen één week belangrijke gebeurtenissen verwacht, die de Engelsche pogingen om tot over eenstemming te geraken, nutteloos zullen maken. Ongetwijfeld, aldus het blad, heeft men daarbij een opgeven van het lijdelijk ver zet in het Roergebied op liet oog, doch daarop zal mep, evenals dit zes weken geloden het geval was, vergeefs hopen. Volgens alle berichten, die het blad uit het bezette gebied ontvangt, is het front van het verzet thans onwrikbaar en zal men veel langer en krachtiger kunnen volhouden dan wel in Parijs gedacht wordt. In verband met de nieuwe maatregelen, die 'door de Rijnlandcommissie tegen el- ken vorm van verzet genomen zijn en de strenge straffen, die, zelfs bij vergrijpen van het gesproken woord, worden op,- gelega, zegt hot blad: „Deze straffen zijn niet nieuw meer; wij hebben die reeds eerder moeten dragen, maar thans wor den ze gemotiveerd door zoogenaamde rechtsgronden". De „Lok. Anz." meent, dat het eenige antwoord op de ongehoorde 'nieuwe maatregelen van de Rijnlandcommissie moet luiden: Nu zal het lijdelijk verzet eerst goed worden voortgezet en tot een goed einde worden gebracht. Toenemende onrust in Duitschland. .De Duitsche bladen weerspiegelen op heldere wijze de onrust, die allerwegen heerscht en zich duidelijker en duidelij ker in de panieken, relletjes, moord, enz. begint te uiten. Zij vernemen, dat deze onrustbarende toestand de dagelijksche zorg van dg regeering uitmaakt en dat er spoedig een officieele publicatie te wach ten is, waarin het voedingsvraagstuk en de toestand van het rijkshuishouden be sproken zullen.- worden. Inmiddels hebben tegen 29 dezer de communisten een anti-fascistendag geor ganiseerd, die. cle autoriteiten met zware zorg vervult, temeer, daar de Völkischen tegendemonstraties op touw gezet hebben. In verband met een en ander heeft de rijksminister aan alle regeeringsautoritei- ten een rondschrijven gericht, waarin hij op de heersehende spanning wijst en de vraag stelt, of het raadzaam is vergade ringen in de open lucht toe te laten en vermaant vooral de wetten omtrent het dragen van wapenen streng toe te passen. De Pruisische minister van binnenland- sche zaken is een stap verder gegaan door Zondag a.s. alle demonstraties te verbieden. De vlucht van Erhardt. De „Dessauer Zeitung" meldt, dat in Generode sinds langen tijd een baron von clem Busche woonde, die met een En gelsche vrouw, wier familienaam Carper is, gehuwd is. De man werd als planter uit Zuid-Afrika uitgewezen. Beide echte lieden werden Maandag door de Berlijn sche politie gearresteerd. Bij hen werd een volledig uitgewerkt plan voor de vlucht van Erhardt .gevonden. Ook voer den zij een boekhouding, waarin de na men van alle betrokkenen voorkwamen. De boekhouding kon in beslag genomen Worden. Een ander document wist de vrouw aan de inbeslagneming der politie te onttrekken door het samengeffommeld Urenlang zat Steven versuft op zijn stoel, .niet omdat zijn oom failliet was, 'maar door de ontdekking van de ware gevoelens zijner vro-uw voor hem. Hij zag haar nu, zooals zij werkelijk was een liefdelooze vrouw van 'de wereld, die al leen dacht aan haar eigen genoegens en gemakken. Hij was slechts een speeltuig; zij gaf niets om hem, niets ter wereld neen, nu in zijn ongeluk' haatte zij hem. Zij, die aan zijn zijde had moeten blijven in donkere, droevige dagen om hem te- troosten en op te beuren, verklaarde zich tegen hem en draaide hem verachtelijk den rug toe. En toeh had hij .haar lief. Hij' had haar alles gegeven, de warme, vu rige liefde van zijn jong hart. Hij had er van gedroomd om 'haar een grooten naam te verwerven, om haar in een hooge po sitie te plaatsen door zijn eigen krachts inspanning. Hij had met blijdschap géhoord wat men van 'hem zei; zijn hart had er zich over verheugd, als hij merite, "hoe oudere collega's hem respecteerden; hij zag daarin geluk' en voorspoed voor haar. Hij wist zeker, dat* die zouden dromen. Al- fes wat hij- je doen had was fe werken, te wachten en te hopen. En hij deed dit met blijdscham Wlas Isbella niet zijn vrouw en had hij haar met lief als zijn eigen leven? Maar nu was zijn droom verwoest, zijn hoop vernietigd en het sc-hooine schep seltje, dat hij' zijn vrouw noemde, was zelfzuchtig, ruw, wreed; zij dacht alleen aan zichzelf, haar genoegens, haar positie, in te slikken. Het echtpaar werd per auto naar Lejpzig vervoord en daar in arrest gehouden. De man stelde zich bij zijn arrestatie te weer. Misbruik van de Nederlandsche vlag. Volgens de Spaanscbe bladen zou een Spaansche kustbewaker in de wateren van Alliucemas een stoomschip, dat de Nederlandsche vlag voerde, aangehouden en naar Ceuta opgebracht hebben. Het stoomschip werd verrast, terwijl het des nachts met'gedoofde vuren geheimzinnige manoeuvres bij de Riff-kusten uitvoerde. Een onderzoek aan boord van het stoom schip,' waarvan de bladen don naam niet vermelden, zou geleid hebben tot de ont dekking van machinegeweren en munitie, welke als contrabande vervoerd werden. De bladen, meenen te weten, dat het schip uit Constantinopel of Oran kwam. Het bleek later, dat het betrof de „Ellewoutsdijk", die.van Constantine of Oran kwam en zich naar Rotterdam begaf. Latere telegrammen zeggen intus- schen, dat het schip weer is vrijgelaten, nadat do dading onderzocht was. Evenwel omtrent de conditie's wordt niets gemeld. De vrede van Lausanne geteekend. De groote gebeurtenis van de ondertee- kening van den vrede van Lausanne heeft gisteren zonder eenig incident plaats ge had. De gehcele plechtigheid duurde iets meer dan een half uur, waarvan ongeveer vijf-en-twintig minuten noodig waren voor 't onderteekenen der achttien verschillen de documenten, die te zamen het vredes verdrag van Lausanne vormen. Alleen de Zwitsersche bondspresident, dr Scheurer, voerde nog het woord. Hij verzekerde den gedelegeerden, dat cle geheele wereld hun 'dankbaar is voor de wijsheid, die. hen, trots zware offers, 'tot den vrede leidde. Het resultaat is den prijs dier of fers wel waard- Vlaggen wapperden van alle openbare gebouwen, en terwijl de plechtigheid plaats vond luidden cle kerkklokken. Gis teravond werd Lausanne geïllumineerd en werden vuurwerken afgestoken. De stakende Bankbeambten. De staking der bankemployé's in Spanje duurt nog steeds onverminderd voort. In verbitterde stemming willen zij in geen geval toegeven. Teneinde hun actie nog eens kracht bij te zetten zal vandaag te Saragossa een groote vergadering wor den belegd, waarop het boycotten van banken, die niet-georganiseerde bank beambten in dienst hebben en de strijd voor een vereeniging van alle bankem ployé's zullen besproken worden. Ook ver schillende andere resoluties zullen wor den aangenomen, zoo wordt aangekon digd. De politie schijnt onlusten te vree zen, want te Sarogossa zijn uitgebreide voorzorgsmaatregelen getroffen. Volgens clen voorzitter van bet vrije syndicaat te Barcelona zullen aan de bankdirecteuren verschillende eischen worden gesteld, wel ke zoo zij niet binnen acht dagen worden aanvaard, onwettige daden en sabotage tot gevolg zullen hebben. Reeds' zijn ver scheidene leden van de families der di recteuren van geboycotte banken gewaar schuwd, (daar zij bijna eiken dag dreig brieven 'ontvangen. 'haar luxe-leven. Hij herinnerde zich nu de woorden van zijn oom; hij riep zich voor den geest wat Ilford had gezegd en voor de eerste maal in zijn leven be gon hij te igelooven in die somber© dingen die hem als de ware wijsheid in het leven waren voorgehouden. Maar neen, hij kon het niet gelooven. Er moest ergens een misverstand schuilen. Hij' moest naar verontschuldigingen zoeken Hij moest denken aan de wreede teleur stelling, hij moest denken aan den on- overkomelij'ken afschuw van zijn vrouw van armoede en tegenspoed. Hij moest haar opvoeding niet vergieten. Haar vader '"had haar geest vergiftigd, zij zou over een paar uur haar boosheid vergeten zijn. Zij zou terugkomen en "hem zeggen, dat zij' berouw had '.van de woorden, die zij 'in drift had gezegd en dat haar hart nog altijd aanhem toebehoorde. O ja, hij zou blijven hopen en het was verkeerd 'var hom om haar zoo haastig te veroordeelen. Toen de avond yiel, wachtte hij- verlan gend op de voetstappen van zijn vrouw, maar hij wachtte tevergeefs. Zij kwam niet, zjj liet hem alleen. Dien geheelen nacht sliep hij' niet en toen de morgen kwam, maakte hij zich met een kedroiefd hart gereed om zijn oom 'te ontvangen/ Om tien uur precies verscheen Lukas Edgcumbe en hij was nog maar nauwelijks gezeten, of kolonel Tempest en zijn doch ter verschenen. Die koloneF knikte vluch tig in de richting van de twee mannen Korte berichten. Door Rusland is met Duitschland een overeenkomst gesloten voor de levering van 20 millioen poed graan, waar van vijf millioen onmiddellijk leverbaar en de rest tegen einde November. Vijftig procent der waarde zal besteed worden aan nieuwe bestellingen in Duitschland. Bij het bezoek van ex-keizer Wilhelm kan Jeruzalem is er een g e'd a c h t e n i s- torentje opgericht aan de poort naar Jaffa. Het monument zal thans woYden afgebroken. Do regeering van Albanië heeft be sloten de betrekkingen met Tur- k ij e weer aan te knoopen. De koning en koningin van Roemenië zijn voornemens in October a.s. een reis naar Rome te doen. Vandaar zullen zij zich naar Parijs, Londen en Brussel be geven. Uit Warschau wordt gemeld, dat onbekenden een relikwiekast met het hoofd van Sint Adalbert, patroon van Polen, en verschillende andere gouden voorwerpen met kostbare edelsteenen uit de kathedraal gestolen hebben. De dieven honden in een auto ontkomen. De waarde der gestolen voorwerpen werd voor den oorlog op 200 millioen gouden marken geschat. Van officieele zijde wordt aan den Pruisischen persdienst medegedeeld, dat de berichten over do relletjes in Gleiwitz sterk overdreven zijn. Wel zijn circa 1500 personen te hoop geloopen in verband met de hooge prijzen der le vensmiddelen, doch liet gelukte aan de overheid botsingen en plunderingen te voorkomen. Thans heerscht. weder orde. 'De Franschen bezetten de mijn ,}Un- ser Fritz" bij Wanne. Het is voornamelijk uit deze mijn, dat de kolen, welke vol gens overeenkomst aan Nederland gele verd worden, afkomstig zijn. Voordat tot inbeslagneming werd overgegaan hadden Fransche vliegtuigen de aanwezige ko- lenvoorraden opgenomen. De Franschen hebben te Essen heel het telegrafisch verkeer stop gezet. Daar de telegraaf de eenige mo gelijkheid nog was voor het economisch verkeer van Essén met de buitenwereld is het gevolg van dit Fransche optreden, dat de voedselvoorziening nog meer dan tot dusver wordt bemoeilijkt. Staking opgeheven. ■Die staking der landarbeiders te Oude Tonge is eindelijk opgeheven en de arbeid op de oude voorwaarden hervat. Dje loo- nen zijn met 15 en 10 pet. verminderd en de winterloonen zijn in het arbeids contract 'opgenomen. Terug van Spitsbergen 'D'|e N. R. Ot. schrijft over de békende expeditie naar Spitsbergen het volgende: Over het water gierde de wind in felle vlagen, striemde de regen, maar beneden in het roefje van de boot, waarolverheen telkens de woelige golven kletsten, was het onder de lamp die vervaarlijk-te slin geren liing, vredig kouten en herdenken van de dingen, nu drie jaar geleden, toen de eerste stoomer, de eerste ploeg, de en begon met veef drukte zijn handschoe nen uit te trekken, terwijl Lukas Edg cumbe hem opmerkzaam gadesloeg. „Ik heb besloten tegenwoordig te zijn bij' uw gesprek met uw neef", zei kolonel Tempest tegen Lukas. „Met of zonder onzen wensch zeker?" merkte Lukas op. Juist. Men wenscht zelden de tegenwoor digheid van eerzame lieden bij zulke bij eenkomsten; maar ik heb een dochter, mijnheer, ik heb een dochter", en hij sloeg zich theatraal o>p de borst. „Ja, dat bemerk ik", zei Lukas. „Wel, mijnheer, wat bent u van plan te doen?" Al dien tijd had Steven Isabella ver langend aangezien, hij hongerde naar een woord van haar. „Heb je geen enkel woord voor me,- nadat je den'ganschen nacht bent wegge bleven?" zei hij-, maar zij ging nog dichter bij haar vader staan en zei niets. „Steven, mijn jongen", zei Lukas, „wensch je, dat ik o-nze zaken bespreek in tegenwoordigheid van deze prachtexem plaren der Britsche aristocratie?" „Ik geloof, .dat het hun recht is, oom", antwoordde Steven. „Ik ben Isabella's echt genoot". Zij wachtten tot hij voortging. HOOFDSTUK II. D; e s c he id i n g d e r weg en. „Ik' heb al anderhalf jaar geleden gie- Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f 3. Losse nummersf 0.05 Prijs der Advertentie n: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct, Bij abonnement belangrijke korting. pionniers gegaan waren naar het eiland, dat in vroegere eeuwen menigen Hollan der, walvischvaarder, den dood had zien vinden. Gegaan waren, modern uitgerust thans, om kolen te delven, om mijnen te graven, huizen te bouwen, exportmo gelijkheden te zoeken, levensvoorwaarden: te scheppen, te overwinteren den langen Poolnacht. Herinnering .aan hoe het ge sticht was, het dorp op Green Harbour; herinnering aan dezen en aan dien voor trekker, aai; lotgevallen, aan opgewekte levenslust eiï onvermoeiden arbeid, aan teleurstelling en tegenslag ook. Herden- keil van hoe het gegroeid was en gewor den een stevig dorp van nu ruim 300 menschenkinderen, met een „schouwburg" en twee bioscopen, oen hospitaal, een badhuiseen nederzetting niet meer van mannen alleen, maar waarheen uit de onrust en de misère van de vaste landen van Europ'a, families met 5 kinderen zelfs getrokken zijn in de weldaad van een ongestoord leven in gezande tempe ratuur van mooi en krachtig land, met gestadigen arbeid, onbekend met de pla gen der groote menschenmaalschappifen, als werkloosheid en duurte, zorg om het dageiijksch brood, en wat dies meer /tij:. Gegroeid, het dorp van de Nederland sche Spitsbergen Compagnie te Green Harbour, tot een reeds respectabel mijn bedrijf met toekomstmogelijkheden, waar nu gewerkt Wordt aan de nieuwto verlaad- inrichting, om na de voltooiing in 1925 '26 in 20 uren 10.000 ton kolen te kunnen brengen in de booten, die komen in Mei en nog in October huiswaarts gaan met de ladingen, waarvoor de eerste jaren een geregelden afzet gevonden is. Zoo ging snel de tijd in het veilige foefje en spoedig dan ook waren wij ter hoogte van Maassluis en langszij van de Ameland, die dit jaar voor de tweede maal huiswaarts keerde van Spitsbergen, en behalve zijn kolen nog iets bijzonders meebracht. Op het achterschip stond de D 1260, een van die stalen Junkers vlieg tuigen, die den Rotterdammers en velen van elders goede bekenden zijïi geworden in de dagen van de I. O. A. R. Die aanwezigheid' van dit toestel aan boord van de Ameland was het gevolg van de plannen, die Amundsen gehad 'heeft, maar waarvan niets gekomen is. Zooals men zichwellicht herinneren zal, was Amundsen in Alaska en wilde hij met een Junkers, die voor de landing opi ij's- en sneeuwvelden op ski's wias ge zet, de Noordpool gaan verkennen. Tc zij nen dienste had de Noorsche regeering •een marine-hulpiexpeditie op touw gezet en de heer Haakon Hammer had iets dergelijks gedaan, blijkbaar in samenwer king met de Junkers Werke te Dlessau. Die beide expedities zouden daarbij sa menwerken. Amundsen vloog echter niet. Welke reden hij daarvoor had, kon men ons niet zeggen. Het was echter niet onmogelijk, dat de heer Hammer belang wekkende mededeelingen kon doen over de op Spitsbergen gemaakte vluchten, en zoo 'klommen we dus op de rivier bij Maassluis aan boord van de Ameland, om spoedig tot de ontdekking te komen, datde heer Hammer niet aan boord was. Te Bergen had hij! het schip ver laten om zich zoo snel mogelijk naar zlijn woonplaats Seattle in de Vereenigde Staten te kunnen begeven. Aan boord, bevonden zich pui nolg vijil personen van de Junkers Werke, drie vliegers, een mecanicien en een radio- weten, dat dit onvermijdelijk was", merkte Lukas kalm op, „en al jaren lang heb ik de mogelijkheid ervan onder oogen gezien". „Anderhalf jaarl" brulde de kolonel, „anderhalf jaarl Vóór het huwelijk. Waar om liet u ons dat dan niet weten?" „Omdat omdat ik bet niet wenschte". „Trouweloos mensch!" riep de kolonel. „Ja ik wist, wat u verlangde," ant woordde „Lukas, „ik was in twijfel, of ik den jongen er zou laten inloopen met uw dochter of niet. Maar ik wilde nog niet, dat de wereld wist in welk een positie ik verkeerde en ik kende uw aller verlangen om de zaak zoo spoedig moge lijk je beslissen. Daarom besloot ik, dat het nog maar het beste was, als ik u allen uw gang liet gaan. Steven zal er over een paar jaar niet minder om zijn dat hem nu de oogen zijn geopend, ter wijl u en uw 'dierbare dochter, Tempest niet de moeite waard zijn om rekening mee te houden". „Niet de moeite waard om rekening mee te houden!" bracht de kolonel uit. „Neen, en wel om dieze reden: Gij hebt geen eergevoel, dat gekwetst^ kan worden, terwijl enkele tienduizenden altijd uw 'woe- die zullen koelen". (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1923 | | pagina 1