Vrijdag 13 Juli 1923
37e Jaargang
Buitenland.
IN DEN MAALSTROOM.
Binnenland.
Staten-Generaal.
FEUILLETON.
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE
GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting
Giften voor Kispest (Hongarije).
Bij den heer v. Mclle te Goes is inge
komen voor het kerkje te Kispest (Hon
garije) van mej. M. te G. f 1.50, J. W.
te S. (W.) £2, L. M. 'O. te N. Helv. f 1,
j\". N. te G. f 2, in totaal met vorige!
opgaven f 140.18.
De Engelsche Regeeringsverklaring.
Onder zeer groote belangstelling heeft
de Engelsche eerste minister Baldwin gis
teren in het lagerhuis de met zooveel
spanning tegemoetgeziene regeeringsver
klaring afgelegd.
Baldwin herinnerde er aan lioe de Fran
sche en Britsche natie zij aan zij zulke
groote offers hebben gebracht in de jaren
van beproeving en thans door verleden
en lieden zoo nauw verbonden zijn.
En deze eenheid van gedachten be
staat ook met de overige bondgenooten.
Wij zijn vastbesloten, dat Duitschland
herstel zal betalen voor de veroorzaakte
schade. Wij hebben op dit punt nimmer
geaarzeld. Wij gaan verder en zijn be
reid, alle maatregelen aan te wenden om
Duitschland te dwingen te betalen binnen
de grenzen van zijn vermogen.
Het herstel van Europa zal niet ver
zekerd zijn, alvorens de volgende kwes
ties zijn opgelost: le. Betaling van het
herstel. 2e. Regeling der intergealliëerde
schulden. 3e. Pacificatie van Europa.
Wij hebben reden om aan te nemen,
dat Italië in hoofdzaak met ons
instemt.
Wat de Duitsche nota aangaat, zei-
de Baldwin,dat de regeering zich niet
afvraagt, of de voorstellen al of niet
voldoende zijn. Geen voorstel, dat de
kern van een mogelijk vergelijk bevat,
mag worden teruggewezen. Er zal weldra
aan Duitschland antwoord worden ge
zonden.
Daar de Fransche en Belgische re
geeringen niet het initiatief willen nemen
om 'n antwoord voor te stellen, hebben
wij besloten, de verantwoordelijkheid
te aanvaarden. Dat antwoord zal zonder
uitstel aan de geallieerden ter inzage wor
den gezonden en wij hopen met hen tot
overeenstemming te komen.
Van het begin af hebben wij echter
'duidelijk le verstaan gegeven, dat de
Roerbezetting naar onze meening niet ge-
cigend was, een 'maximumbedrag aan her
stel-betalingen aan. de gealliëerden op te
leveren. Ons Januari-aanbod le Parijs ge
daan, en dat pen economische ramp moest
afwenden, werd verworpen.
Vele gevolgen, welke voorzien werden,
doen zich thans voqï. De gealliëerden
krijgen minder herstelbetalingen dan vóór
de bezetting. En wat wij krijgen gaat ten
koste van een toenemende ontwrichting
van Duitschlands economisch stelsel en
schijnt dat stelsel in de toekomst geheel
te doen ineenstorten Duitschland schijnt
snel den economischen chaos tegemoet
te gaan, welke misschien door een so
ciale en industriëele ruïne zal gevolgd
Worden. Er is vrees voor voedselgebrek.
Met de uitputting van Duitschlands pro
ductievermogen raken 't herstel van zijn
•crediet en de betaling van zijn schulden
meer en meer achterop. Ieder land in
Europa lijdt onder dezen staat van za
ken. Voor wat ons land aangaat, kunnen
I J
13).
..Zij zijn dikwijls in doodsgevaar en
hebben veel te lijden", riep Steven uit,
deukende aan verhalen van zendelingen,
die zijn vadeir hem had verteld. „Diat
kan geen zelfzucht ssijn".
.,0 neen? Nu, we zullen maar overgaan
tot het volgende beroep, nietwaar? Of
voel j© n0g jets voor het predikantschap?"
Steven zweeg eenige «ogenblikken. Ik
•voelde, dat hij aan zijn vader dacht.
„Ja", zei hij daarop rustig, „u kunt
wel overgaan tot het volgende. Ik durf
geen predikant worden".
„Dian komt het leger of de vloot. Is
dat niet iets? Er zijn bij beiden veel
deftige aristocraten".
„O, neen", zei Steven, „dat is niets
voor mjf*.
„Bedenk je goed", zei zijn oom, „in
spanning kost het niet veel en het is zeer
respectabel. Kan het je niet bekoren?"
We moesten lachen om zijn spottenden
toon, maar Steven wilde geen .officier
worden.
„Het wordt moeilijker", ging Lükas
voort, „je moet toch in elk geval een
beroep hebben. In den handel kun je niet
gaan. Dat is niet deftig en het zou je
uitsluiten van de hoogere kringen. We
komen al aan het eind. Wil je maar dade-
wij reeds op ernstige gevolgen voor den
Brilschen handel wijzen. Wij hebben nog
werkloosheid op grooten schaal. Do pu
blieke opinie in Europa en niet het minst
in Engeland raakt onder dgze omstandig
heden meer en meer gealarmeerd.
Die onbepaalde bezetting door eeirland
van het gebied van een andere in tijd
van vrede is een vreemd en betreurens
waardig verschijnsel en-zou zoo spoe
dig m o g e 1 ij k moeten ei n d i g e n.
De schuldenaar moet niet alleen gesom
meerd worden tot betaling, maar in een
positie geplaatst word en waar
in h ij k a n betalen. Waar aan liet be
talingsvermogen getwijfeld wordt, moet het
onderzocht worden en vastgesteld.
Wat zij nde stapcpen, die wij onverwijld
noodig achten? Duitschland stelde in zijn
nota van 7 Juni voor een onderzoek van
zijn betalingsvermogen door een onpartij
dig lichaam en nam de verplichting op
zich de vastgestelde bedragen te betalen
op de wijze, als sou worden voorgesteld.
Voorts bood het een reeks concrete waar
borgen aan.
Deze voorstellen moeten onderzocht
worden, teneinde te ontdekken, of wij
er mee vooruit kunnen komen.
Aardschokken en noodweer.
Woensdag zijn in verschillende steden
in Spanje aardschokken geregistreerd, die
vergezeld gingen van een hevig onweer,
dat zeven uur duurde. Verscheiden fa-
hrieksschoorsteenen woeien om en eenige
'dorpen in de omgeving werden over
stroomd. Het meerendeel der telegraaf
lijnon werd verwoest. In het station van
Saragossa werden verschillende wagons
vernield, ten gevolge van een hotsing,
die door den orkaan werd veroorzaakt.
De schade aan den oogst is aanzienlijk..
Hel Gulden Sporenfeest.
Woensdagavond heeft de bevolking van
Antwerpen liet Gulden Sporenfeest met
geestdrift gevierd, meldt de „N. R. C.".
Op den toren der hoofdkerk was de'
Belgische vlag geheschen en aan den
gevel van het stadhuis wapperde naast
de Belgische en Antwerpsche kleuren de
Vlaamsche Leeuwenvlag. Ookhadden
talrijke particulieren hunne woningen met
Belgische of Vlaamsche vlaggen ver
sierd. Onder liet spelen van den bei
aard en liet luiden van de Antwerpsche,
triomfklok werden twee optochten ge
vormd. In optocht word door de stad
naar de Warande gemarcheerd, waar
Vlaamsche liederen werden gespeeld en
gezongen .Vóór het vertrek van den stoet
was het comité voor de sporenviering
ten s'tadhuize ontvangen geworden. Het
feest werd besloten met illuminatie en
vuurwerk.
In andere Vlaamsche steden hadden uit
voeringen van Vlaamsche liederen plaats.
Nieuw geschil te Lausanne.
Gister ontstond -een nieuw geschil tus-
schen de Turken en de gealliëerden, met
name de Engelschen, over de ontruiming
der Turksche wateren door de Engelsche
Fransche en Italiaansche vloten. De ge
alliëerden gaven als hun voornemen te
kennen, dat zij elk twee eenheden in de
Turksche wateren zouden laten, zoolang
de conventie inzake de zeeengten niet
in werking zou zijn getreden, hetgeen
een uitstel van drie of vier maanden
heteekende. De Turken weigerden dit ten
stelligste. Men gelooft over het algemeen
lijk' professor worden, of voel je meer
voor den Indischen civielen dienst. Je
kunt ook nog in de letterkundige wereld
terecht en oen groot schrijver worden".
„Ik zou eigenlijk het liefst advocaat
worden", zei Steven, „en dan later lid
'van het Parlement".
„Dat gaat niet, mijn jongen. Voor de
politiek heb je al weer geld noodig of
'anders mo-et- je je geweten verknopen".
„Het schijnt me toe, dat iemands ge
weten overal in den weg staat in dit
leven", zei Steven eenigszins tenoer 'ge
slagen.
„Dat is ook zoo, mijn jongen. Maar in
den "regel is dat zulk een bezwaar niet
voor de meeste menschen".
„Maar wat raadt u mij aan?" riep Ste
ven wanhopig uit. „Het lijkt wel-, of da'
deur van elk beroep voor mij is geslo
ten. Wat zal ik dan doen?"
„Ik geef toe", antwoordde Lukas Edg-
cumhe, „dat ik de keus wel wat moeilijk
heb gemaakt. Maar we zullen er wel
nit komen. Je vader's idee was, om je
naar een van de universiteiten te sturen
en terwijl je daar bent, kun je zien in
welke richting je sympathieën gaan. Ik
geloof, dat we dat maar_ moeten doen".
„Uw bedoeling is dus, dat ik' naar een
van de universiteiten ga?"
„Juist zoo. Ik ben besloten om je naar
Manchester te zenden. Daar is een goede
universiteit en ik kan je daar gemakke-/
lijk bij ©en van mijn oude kennissen in
huis doen, die woont in de Oxfordstraat
niet, dat d:e onderloekening van het vre
desverdrag door dit incident gevaar loopt.
Een later bericht meldt echter:
De Turken zijn onverhoeds terugge
keerd op verschillende kwesties, die de
concessies betreffen. De zitting werd toen
onmiddellijk opgeheven, daar de gealli
eerden de zaal verlieten. De besprekin
gen zijn tot nadere orde onderbroken.
De gealliëerden hebben aan de Turken
op zeer heftige wijze verweten, niet hun
belofte na te komen; bijgevolg moeten,
ook de verklaringen, die zij (de gealli
eerden) van hun kant hadden afgelegd
j.l. Zondag als niet gedaan worden be
schouwd. De Turken blijven toch on
betrouwbare lui!
Korte berichten.
De sowjet-pers bericht, dat de ma
laria te Moskou in onrustbarende mate
toeneemt. Terwijl zich in Maart 381 ge
vallen voordeden, was dit aantal voor
April, Mei en de eerste helft van Juni
achtereenvolgens: 1367, 2146, 2500. Ook
in Zuid-Rusland, in het bijzonder in liet
district Mariopol, wordt de bevolking door
malaria geteisterd.
De beslissing van het Londensche
stakingscomité wordt door een groot aan
tal stakende bootwerkers veroordeeld. De.-
ze kwamen hijeen en besloten de sta
king voort te zetteji- Behalve te
Londen duurt de staking alleen nog voort
te Bristol, Manchester en Hull. In laatstge
noemde plaats zjjn een hoeveelheid ban-
nanen ter waarde van 20.000 pst. over
boord geworpen.
De burgemeester Glelm van Grui-
ten (Ruhrgebied) werd tot 3 jaar ver
oordeeld omdat hij had geweigerd een
aa nde gemeente opgelegde boete te be
talen. In het rijksbankfiliaal te Bochum
hebben de Franschen -800 millioen mark
buit gemaakt. De firma Krupp en andere
groote 'industriëelen zijn door de geld-
schaarschte gedwongen noodgeld uit te
geven. Het zijn biljetten van 20.000 en
50.000 mark. i
De Londensc.be bladen melden gis
teren 16 gevallen van zonnesteek
met doodelijke nafloop.
De Roemeensclie bladen maken mel
ding van een ernstig spoorwegon
geluk i nde huurt van Klausenburg.
Er zijn 64 dood en.
De politie te Caïro heeft een bende
z.g. samenzweerders gearresteerd,
bestaande uit Egyptische tramwegman-
nen /wier doel klaarblijkelijk was .den
directeur en andere vooraanstaande amb
tenaren der trammij. te vermoorden, in
dien de eischen tot loonsverhooging niet
worden ingewilligd. Vijftien leden der ben
de werden van hun bed gelicht.
Uit liet St. Joliannis hospitaal te
Boedapest is op onverklaarbare wijze een
huisje met een milligram radium ont
vreemd. Het was in een verband om
den hals van een patiënt gepakt; toen
men het verband wilde vernieuwen was
vlak bij Owens College. Hij zal je op
vele manieren kunnen helpen".
„Manchester, Manchester", mompelde
Steven.
„Het is een mooie .stad", merkte Lu-
kas op, „een groot handelscentrum, een
plaats van enorme beteekenis. Ik geloof,
dat het opleidingssysteem daar beter is
dan ergens anders, 'men 'heeft daar 'in
ieder geval niet zooveel onnoodige druk
te en dwazen bluf als in Oxford en Cam
bridge".
„Heel goed, ik zal mijn best doen".
„Dioe dat, en denk aan nummer één.
Als je sterk bent en vecht, dan zullen
de menschen je respecteeren, zoo niet,
dan zullen ze je onder de voeten loopen.
Nu verlangen jullie er zeker naar om
samen weg te komen en over je plannen
te praten en schoon© toekomsttafereelen
op te hangen. En je denkt zeker ook,
dat die werkelijkheid zullen worden?"
Wlij verlieten het huis spoedig daarop
terwijl Lukas Edgcumbe's woorden, half
ernstig, half schertsend, ons nog 'n de
ooren klonken.
„Je oom Lukas Edgcumbe heeft veel
succes gehad in het leven", zei ik' tegen
Steven, waarom is hij dan niet geluk
kiger en tevreden?"
„Omdat hij het geloof, de hoop en de
liefde mist", zei Steven plechtig. Diat
heeft vader mij eens gezegd".
Wij liepen een oogenblik zwijgend voort
Weinig verstonden wij nog van de raad-1
selen des levens en onze ziel was ont
het huisje weg. Daar alle bestaand ra-
dimn gehoekt is, is verkoop door den
dief niet mogelijk. De politie zoekt den
dader dan ook onder de artsen.
Dinsdag is op de spoorlijn Essen
Stoppenberg een Fransche goederentrein
ontspoord ter plaatse waar de rails
opgebroken waren. De materiëele scha
de is zeer aanzienlijk. De locomotief is
omgeslagen.
De hitte maakt den toestand -in
Duisburg, waar zich 's avonds na ach
ten niemand voor het venster mag ver-
toonen, vrijwel onhoudbaar, te meer, waar
door den woningnood het aantal samen
woningen er zeer groot is.
Een stille hulde.
Men schrijft uit Haarlem aan de
„Maasbode"
Op de Groote Markt te Haarlem staat,
zooals békend is, het standbeeld van
Lourens Janszoon Coster, „den uitvinder
der boekdrukkunst". Verschillende ma
len is het grootste gebeuren van de uitvin
ding der boekdrukkunst te Haarlem har
telijk herdacht. Precies liet ware van
de uitvinding kon niemand ooit te weten
komen, maar het tijdstip' moest, vol
gens 'hen, die het weten konden, liggen
tusschen de jaren 14201426. Men nam
daarom liet gemiddelde en vierde do
eeuwfeesten in '23. Dit jaar zou er dus
aanleiding zijn geweest het 500-jarig her
inneringsfeest te vieren, maar de roem
van Louwtje Goster wordt zoodanig aan
gevochten, dat de Haarlemmers geen lust
hebben groote feesten dit jaar ter eere
van Louwtje te houden. Wel zal er een
tentoonstelling van Costerwerk worden
gehouden door een piarticuliere instellinig.
Gewoonlijk warden de feesten op' 10
Juli gevierd, nu echter bleef het doodsch
en kalm te Haarlem. Toch werd Louwtje
op de Markt niet vergeten. Rond twee uur
in den namiddag klom een witkiel tegen
Louwtj'es standbeeld op1 en omhing hem
met een lauwerkrans met linten in de
Haarlemsche kleuren tot vermaak, o,
oneerbiedigheid 1 der passeerende
Haarlemmers. Wie deze vrienden van
Louwtje waren? Men vrage er niet naar!
Zij' wenschen onbekend te blijven. De wit
kiel kwam zwijgend, en ging zwijgend,
symbool der onbekende Haarlemmers, die
hun j-.Louw" otp dezen dag niet ver
gaten.
Het vraagstuk der Jacht-
schappen.
Bij1 de behandeling van de Jachtwet
in de Tweede Kamer had de Minister
van binnenlandsche zaken en landbouw
de toezegging gedaan, dat het lastige
vraagstuk der jachtschappen in nadere
overweging zou worden genomen. Daarna
is op het Departement een ontwerp van
wet samengesteld, dat om bericht en raad
is gezonden naar de vier groote land
en tuinbouworganisaties, de jachtvereeni-
ging „Nimrod" en aan Ged. Staten Ja
alle provinciën.
Naar aanleiding van de daarop inge
komen antwoorden is door den minister
een nader overleg ingeleid, waarvan de
eerste vergadering gistermiddag op het
Departement van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw werd gehouden.
'vankelijk voor het uitgestrooide zaad. De
verantwoordelijkheid van den zaaier was
groot.
Plotseling keek Steven op.
„Kijk, wio komt daar taan?" riep hij
uit.
Als ik het zelf niet had kunnen zien,
dan zouden zijn blozend gelaat, en glan
zende oogen mij genoeg hebben gezegd.
Steven versnelde zijn pas en was spoedig
aan de zijde van Isabella Tempest.
Zij waren een jong, liefhebbend paartje
'en toch kon ik Isabella's gedrag niet be
grijpen. Zij scheen erg op hem gesteld
en toch had ik 'het gevoel, dat hij 'haar
eigenlijk onverschillig was. Maar ik heb
de vrouwen nooit recht kunnen begrijpen;
zij zijn nog altijd voor mij ©en .diepe
zee, die een man niet kan peilen.
„Ik' ga over een paar weken .naar
Manchester", zei hij ,na hun eerste be
groeting tot haar.
„Naar Manchester? Waarom?"
„Naar de universiteit, naar Owens
College". I
„Maar waarom niet naar Oxford of
Cambridge
„Oom Lukas heeft het zoo beslist".
Haar lip krulde ©enigszins verachtelijk
naar mij voorkwam, to-en zij zei: „Maar
zul je dikwijls thuis komen?"
„Iedere vaoautie -dat weet je wél".
„Je zult mij daar vergeten".
„Jou vergeten? O, Isabella!"
Een blijde uitdrukking kwam in haar
oogen en zij wandelden- samen verder,
Ouderdom en Gezondheid.
D-e oude dag verklaart niet noodza
kelijk merzwafete, rugpijn, stijfheid der
spieren, rheumatische pijnen en last met
de urine bij menschen o-p leeftijd; want
terwijl sommigen jong zij'n opi 80-jarigen
leeftijd, zijn anderen oud als zijl 60 zijn.
Maar de oude dag brengt gezondheids
wijsheid. Oude mensche n zijn verstan
dig door de harde ondervinding, en zij'
zeggen
„Wees opgewekt, maar ga niet laat
naar bed. Vermijd zware maaltijden en
buitensporigheden. Neem lichaamsoefe
ning en de noodige rust". Zölovelen ver-
waarloozen deze eenvoudige regels en
worden bijlgev-olg te spoedig oud.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen passen
oude menschen. Zij regelen de urinewe
gen zonder de maag, lever of ingewanden
te verstoren. Zij: bevrijden bejaarde per
sonen van rugpijn, verminderen de aanleg
voor rheumatiek en helpen om de kwade
gevolgen van urinezuur op' het gezicht,
het geheugen en het gehoor tegen te
gaan. Duizenden danken hun goede ge
zondheid aan Foster's Pillen.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken a fl.75 p'er doos. (29)
Aanwezig waren minister Ruys de Bee-
renbrouck, mr van Sasse van IJsselt,
lid van de Tweede Kamer, voorzitter
der vergadering, mr. Kolkman, lid van
Ged. Staten van Zuid-Holland, dr. Dec
kers, namens den Ned. Boerenbond, de
heer Goedbloed, namens den Chr. Boeren-
en Tuindersbond, enz. Mr. Dieleman uit
Middelburg, die door het Kpn. Ned. Land-
bouwcomité als vertegenwoordiger was
aangewezen, was niet aanwezig.
Een uitstapje van
den e x-k e i z e r.
Dinsdag brachten de voormalige kei
zer van Duitschland en zijn gemalin
per auto een bezoek aan graaf Bentinck
die gelogeerd was bij1 zijn schoonzoon
baron Ilsemann, op- de villa „Groene-
dak", gelegen op- den Zuid-Boulevard te
Noordwijk aan Zee. Die ex-keizer, die
in de morgenuren aankwam, verliet om
zes uur in den namiddag Noordwijk We
der. Vo-oi' zoover bekend, is dit de eerste
maal sedert de ex-keizer in ons land
woonachtig is, dat hij' een uitstapje van
deze uitgestrektheid heeft gemaakt.
Eerste Kamer.
Minister Heemskerk heeft gisteren in
de Eerste Kamer een echècje geleden.
Met 29 tegen 5 stemmen werd de beslis
sing der Tweede Kamer tot afschaffing
van het strijk- of trekgeld (of hoe men
voorts de inzet-premie bij verkoop'ingen
noemen rrfhg) afgekeurd. Die 5 vóórstem
mers waren vrijzinnig- en sociaal-demo
craten. 't Kan raar loopen. In de Twee
de Kamer waren 'ttoch lang niet allen
linkschen, die vóór stemden. Dhr. de
Veer (A.R.) was gisteren de eerste ver
dediger van de strijkgelden, dhr. Wester-
dijk (v.-d.) bestreed ze krachtig. En mi
nister Heemskerk nam een houding aan
alsof 'them eigenlijk weinig schelen kon.
Tegen een tweede Wetje de regeling
der tractementen van Tweede Kamer
leden, die als ambtenaar, etc. nonactief
terwijl ikl een eindje van hen af liep, mij
afvragende, wat de toekomst zou bren
gen.
„Bella", zei hij vol vuur, „ik zal je
'altijd liefhebben, alleen jou, zoolang .ik
leef. Ik doe niets, zonder aan jou te
denken. Als ik aan de universiteit ben
zal ik maar één gedachte kennen, jou
waardig te zijn. Waar ik ook ben, ik zal
altijd naar je verlangen. O, Bella, als je
eens wist, hoeveel ik van je houd!"
„Maar wij moeten het nog niet laan
papa vertellen".
„Nog niet?"
„Niet, voordat je de universiteit hebt
afgeloopen".
„Era dan, Bella?"
„Wat dan, jij dwaze jongen?"
„Zal ik dan mijra Bella op mij vinden
wachten? Wieet je dat zeker, Bella?"
„Natuurlijk. Maar nu moet ik naar
huis". i
„Geef mij één kus, Bella, één slechts".
Zij hief haar gelaat naar hem op era
hij kuste haar met al de reine liefde
van een jongen van zeventien jaar.
„Nu moet ik gaan. Era denk er aan
Steven, je mag het aan niemand vertellen
nog niet".
Kort daarna scheidden Steven Edgcum
be en ik' hij om naar het Owens Col
lege te Manchester en ik' óm naar Edin
burgh te 'gaan.
(Wordt vervolgd.)
