BATO RIJWIELEN
Woensdag 27 Juni lftS3 37e Jaargang
Bnitenlani
IN DEN MAALSTROOM.
BiiraenM.
Dit de Provincie.
FEUILLETON.
A. J. P's IJSPUDDING
Drukksrs-Exjiloi.anten
OOSTERBAAN LE COINTRE - GOES
Bureaux: Lange Vorststraal 68—70. Goes
Tel.: RedactD no. 11: Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnement spr ij s:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf 0.05
Pr ij'8 der Advertent iën:
1 —4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct,
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij. die zich met I Juli op ons blad
abonneeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nrs gratis.
De winsten der oorlogsverwoesting in
België.
In België, evengoed als in Frankrijk, is
men ninl gierig geweest bij het berekenen
en het betalen der oorlogsschade. De
Duilschers zouden immers alles betalen.
Daar men nu echter langzamerhand gaat
inzien dat de Duilschers geen onuitput
telijke bron van milliarden zijn, worden
de oude rekeningen hier en daar nagezien
en komt hel lot processen. Er is nu
■bijv. een geruchtmakende zaak van dien
aard te Lier. Aan de (Brusselsche) Stan
daard wordt daarover geschreven:
„Sinds eenige weken doet liet gerucht
de ronde, dat de firma Ronzer stad
gerechtelijk zou vervolgd worden wegens
een aftruggelarij van liOO.OOO frank ten
nadeele van den Staat, in zake oorlogs
schade van een vernietigd huis met han
delszaak.
Kieschheidshalve hielden we ons een
voudig buiten de zaak. Doch, nu dit ge
val een ernstige wending gaat nemen,
en een daartoe aangestelde commissie
reeds een paar malen een onderzoek deed,
en ook nu al de bladen over het geval
gewagen, geven wij ook een korte uit
eenzetting van het feit, dat tegenwoordig
te l.ier zooveel opschudding verwekt.
Het afgebrande iiuis werd op oen voor-
oorlogsche waarde geschat van 30.000 fr.,
voeg daarbij do vergoeding voor de han
delszaak en het coëfficiënt door de recht
bank een paar jaren geleden vastgesteld.
Het rechtmatig bedrag zou hiefmee 150.000
frank beloopen, wat. volgens de meening
van bevoegde personen toereikend is.
Door beroep en doör lusschenkomst van
hooggeplaatste personen werd deze zaak
herzien en het definitief vonnis wees een
vergoeding toe van 750.000 frank. Doch
hel schijnt, dat hierin veel bedrog ge
pleegd werd, en dat daardoor vele per
sonen zullen in 't gedrang komen.
De bevolking wacht met belangstelling
naar verder nieuws. Het is zeker, dat,
indien er schuldigen zijn, dezen dienen
gestraft; maar hel is ook zeker, dat an
dere personen der stad in zake oorlogs
schade, ook niet met een zuiver geweten
gerekend hebben, en dat bij een ernstig
onderzoek er nog andere oneerlijke zaken
zullen aan bet licht komen."
Na den staatsgreep.
Meer dan veertien dagen zijn verstreken
sedert de staatsgreep in Bulgarije plaats
had, en de correspondent van de „Times"
te Sofia acht het nu mogelijk den toe
stand kalm te overzien. In het land zelf
is alles rustig, daar de militairen alle
pogingen van de zijde der agrariërs, om
zich tegen het nieuwe bewind te verzet
ten, den kop hebben ingedrukt. De kan
sen op een contra-revolutie mogen dan
ook als verdwenen worden beschouwd.
De quaestie betreffende de betrekkin
gen met het buitenland is van grooter
gewicht. De houding van Zuid-Slavië ver
oorzaakt, nog eenige ongerustheid in offi-
cieele kringen. Er zouden nl. twee of drie
Servische divisies langs de Bulgaarsche
grens gecontreerd blijven, gereed voor
een onmiddellijken opmarsch. De tegen-
2).
Hot was de eerste keer, dat ik Lukas
Fdgcumbo zag en daar ik een jongen
was met sterke impulsies, had ik dadelijk
een oordeel over hem. Ik hield niet van
hem.
••Wel, jongmcnsch", zei hij, „ik ver
onderstel, dat je wel gehoord hebt, waar
over je vader en ik praatten?"
„Ja, mijnheer".
„Uitstekend, ik ben over je tevreden.
Wil je hier blijven met Steven Edgcumbe,
totdat (hij naar de Universiteit gaat?"
„Hier bljjven?"
„Ja, ik wil zoo weinig mogelijk last
van hem hebben. Is je dat niet aange
naam?"
„Als uw neef en ik met elkaar over
weg kunnen", zei ik, „en als ik mijn va
der dikwijls mag opzoeken, dan wil ik
graag blijven".
„Heel goed", zeide hij. „Jullie zult na
tuurlijk wel eens ruzie hebben en weer
vrede sluiten, en al die dingen meer. Maar
als jij bent, wat je lijkt en Steven een
goede zoon van mijn broer is, dan zal
ik jullie niet dikwijls zien".
Ik kon niet nalaten te denken, <lat dit
nogal onhartelijk klonk, maar ik zei
niets, terwijl mijn vader ons beiden op-
woordigheid van deze groote troepen
macht aan de grens kan niet nalaten de
plaatselijke bevolking te verontrusten. Het
publiek werd echter in hooge mate ge
rust. gesteld door de niet-officieele me-
dedeeling, dat de Britsche diplomatieke
vertegenwoordiger in Belgrado de Zuid-
Slavische regeering heeft gewaarschuwd
geen militaire maatregelen te nemen.
Korte berichten.
- De Engelsche bladen bevestigen
dat het kabinet hoeft besloten tot een
verdubbeling van de sterkte v a n
de luchtvloot. De nieuwe sterk
te zal tegen bet einde van 1925 be
reikt zijn.
Aan 't einde van verleden jaar had
Engeland een luchtmacht van 32 es
kaders te zamen 381 vliegtuigen vor
mende. Het parlement heeft reeds
machtiging verleend tot een verster
king met 18 eskaders (215 vliegtui
gen).
De p r o t e s t a n t s c h e kerk
le Reims is bij het bombardement
in September 1914 geheel verwoest.
De kerk is echter weer opgebouwd
en Zondag op plechtige wijze in ge
bruik genomen. Naar wij in een bui-
tenlandsch blad lezen, werd de plech
tigheid bijgewoond door delegaties
van protestanten tut Engeland, Ame
rika, Denemarken, België en Zwit
serland, die voor het herstel van de
kerk hadden bijgedragen.
Een vrachtauto, die te Madrid zon
der chauffeur was doorgereden, botste
tegen een huis, waardoor een kind
gedood werd, terwijl vijf andere ernstige
verwondingen opliepen.
De kolenopslagplaatsen der firma
Rrupp aan het Rijn-Hernekanaal zijn
door de F ranschen bezet.
Door de Franschen is op de tram
wegen in het Ruhrgebied een scherpe
controle ingesteld. Alle reizigers wor
den aan den lijve onderzocht en zelfs
aangebroken doosjes lucifers en tablet
ten chocolade zijn den reizigers afgeno
men. In den nacht van Zondag op Maan
dag zijn in de Kortumstraat bij het In
tieme Theater door twee beschonken Fran
schen ongeveer 10 schoten gelost. Ge
lukkig word niemand gedeerd.
40 gewapende bandieten
deden een aanval op het huis van een
wijnstoker en vernielden dit geheel in
een dorp bij Betia (Britsch-Indië). De be
woners trachtten te ontsnappen, maarzij
werden achtervolgd en twee vrouwen wer
den gedood. Zeven bandieten van de
bende zijn gearriveerd.
Een vreeselijk ongeluk heeft
te Calcutta plaats gehad, doordat een
deel van een Mohammedaansch jongens
weeshuis is ineengestort, 40 jongens zijn
gedood, 32 ernstig en 25 licht gewond,
17 jongens worden vermist.
De natuur schijnt dit jaar wel
ganschelijk in de war. Zoo komt nu weer
uit Spanje bericht, dat in sommige
gedeelten winterweer heerscht en in
Asturië sneeuw is gevallen. In de pro
vincie Feruel is de temperatuur eveneens
koud. In Zuid-West Spanje daarentegen
heerscht groote hitte.
Te Berlijn begonnen Maandag
D u i t s c h-R u s s i s ch e onderhan
delingen betreffende de nadere uitwer-
lettend gade sloeg.
„Ja", ging hij voort, „die zaak is dus
geregeld. Je kunt nu wel wat in de
boeken snuffelen, als je wilt. Wij kunnen
onze zaken afwikkelen, mijnheer Roberts".
Ik ging van hen weg naar het andere
einde van de bibliotheek en verdeelde
een tijdlang mijn aandacht tusschen de
boeken op de planken en Steven Edg
cumbe, van wien ik mij reeds een voor
stelling had gevormd. Bij tusschenpoozen
hoorde ik mijn vader met den heer Edg
cumbe praten, maar in het eerst nam ik
geen notitie van wat er werd gezegd.
Hun stemmen werden echter langzamer
hand luider.
„Neen", hoorde ik Edgcumbe zeggen,
„mijn broeder liet geen cent na. Hij heeft
nooit geweten, hoe hij met geld moest
omgaan; hij heeft nooit een stuiver be
zeten behalve eens, en toen was hij
hem spoedig weder kwijt".
Mijn vader zeide niets.
„Wij stammen uit een oude Puriteinsche
familie", ging hij voort, in een van zijn
zeldzame vertrouwelijke buien, „en mijn
broeder Steven was altijd godsdienstig
aangelegd, en ik wel, ik niet. Mijn
vader liet ons vier duizend gulden na,
die gelijk moesten worden verdeeld. Ste
ven ging er dadelijk mee naar een hoo-
geschool waar men predikanten opleidt.
Ik ging naar Londen om 'fortuin te ma
ken. Toen ik wat grond onder mijn voe
ten voelde en de wereld en de menschen
king van de bepalingen van het verdrag
van Rapallo.
Een aantal liberale en socialistische
Kamerleden in België hebben een wets
ontwerp ingediend om de Godsdienstige
formule in de eeden voor de recht
bank af te schaffen. De eedsfor
mule zou van de Godsdienstige elemen
ten ontdaan worden, terwijl geloovigen
deze er desgewenscht aan zouden kun
nen toevoegen.
Op de Duitsclie spoorwegen zullen
de reizigerstarieven 1 Ju 1 i wor
den v e r h o o g d met 300 pet. voor de
le en 2e klasse, 200 pet. voor de 3e en
4e klasse; de goederentarieven met 250
procent;
Hel Iloogerhuis beeft in tweede le
zing de wet, welke de vrouw bij echtschei
ding gel ij k e rechten toekont nis de
man, aangenomen met. 95 tegen 8 stem
men. De maatregel zal nu waarschijnlijk
wel wet worden.
Drie Duitschers, die zich te Buer
(Ruhrgebied) in den nacht van 24 op
25 Juni, ondanks het verbod der bezet
ting, op straat waagden, zijn door Bel
gische patrouilles dood geschoten.
Drie andere Duitschers zijn in gelijke om
standigheden ernstig gewond. Te Glad-
beek is een üuilscher in de huurt van
een spoorlijn door een Belgischen schild
wacht doodgeschoten.
De Duitsche margarinefabrikanten
hebben besloten met ingang van Maandag
den prijs van margarine te ver
hoog e n en te brengen op ink. 16,500
per pond voor do goedkoopste kwaliteit.
De zwarte u n i f o r m.
Binnenkort zal worden overgegaan tot
het invoeren van een zwarte uniform
voor de officieren, waarbij ook don onder
officieren zal worden vergund, deze uni
form desgewenscht buiten dienst te dra
gen.
Op w a c h t g e 1 d.
Naar wij vernemen heeft de directie
van de Nederlandsche Spoorwegen het
voornemen om wederom een aantal kler
ken, benevens een aantal jonger loco
motief-personeel, op wachtgeld te stellen.
De K o n i n k 1 ij k e familie v e r -
11' o kke n.
Gisteravond is de Koninklijke familie
via Rotterdam naar Engeland vertrokken.
Met den trein van'6.10 is ÏI.M. de Ko
ningin met Prinses Juliana uit het Loo
aan het Maasstation gearriveerd. Daar
werd zij in de wachtkamer le klasse
opgewacht door Z. K. H. Prins Hen
drik, die even te voren per auto vanuit
den Haag was aangekomen. Na liet bin
nenkomen van den trein ging de Prins
zijn Gemalin em dochter te gemoel om
haar op hartelijke wijze te begroeten.
Daarna ging het per auto naar de
Boompjes, waar de Batavier V op stroom
lag. Vanaf het campagnedek groetten de
Koningin en de Prinses de compacte
menigte. Precies 7 uur vertrok de boot.
wat had leeren kennen, stak ik mijn twee
duizend gnlden in jam. Natuurlijk weet
je, Roberts, dat Witney Hall met jam'
is gekocht en veranderd in Edgcumbe
Hall. Het is door jam ingericht en met
jam wordt het onderhouden. Steven ver
spilde zijn geld in zijn opleiding tot pre
dikant. Hij werkte als een dwaas voor
menschen, die zich in het geheel niet om
hem bekommerden. Hij ploeterde nu vijf
en twintig jaar voor hen voor een salaris
waarvoor een opzichter in mijn jamfa-
briek den neus zou optrekken, en nu is
hij dood. Alles wat zijn lieve menschen
onder wie hij meende zoo populair te zijn,
nu voor hem gaan doen, is een grafsteen
oprichten ter nagedachtenis van hun dier
baren herder en leeraar. De jongen wordt
mij natuurlijk toegewezen".
„En de vrouw van uw broer?"
„Zij is dood", zei Lukas Edgcumbe op
harden toon. „Zij leed gebrek terwijl zij
in weelde had kunnen leven. Maar Steven
was altijd zeer gezien bij de vrouwen.
Dat zijn de meeste predikanten. Zij stierf,
toen deze neef van mij werd geboren".
En half uur later reden wij weg van
het huis en ik had een gevoel, alsof ik
eens diep moest ademhalen en mijn lede
maten uitstrekken. Op het gelaat van mijn
vader lag een nadenkende uitdrukkking.
HOOFDSTUK II.
Oom en neef.
Den volgenden dag om ongeveer drie
Het zou in de bedoeling liggen, dat
de Koninklijke familie de terugreis uit
Engeland met een der stoomschepen van
de Maatschappij Zeeland maakt.
De Tweede Kamerleden.
Zooals men weet, heeft de Minister
van Financiën verleden week in zijn
aanvankelijk voorstel inzake nonactivi-
teilstractementen dor Tweede Kamerleden
veel gewijzigd, op aandrang, speciaal van
den heer Troelstra.
Aan één bepaling hield hij echter vast;
de tegenwoordige ambtenaren op non-
activiteil zouden althans in de toekomst
(na een nieuwe verkiezing) niet meer
non-activiteitstraclement krijgen dan noo-
dig zou zijn, om de schadeloosstelling
te brengen op het bedrag, dat zij, ambte
naar g 'bleven, a's ambtenaar zouden heb
ben genoten.
De motic-Troclstra tot schorsing ging
nu van de baan op grond van de wij
ziging, die in hoofdzaak al was aangekon
digd voor de motie was ingediend, maar
in de plaats daarvan kwam een amende-
ment-Troelstra, die de juist genoemde
uitzondering schrapte en dus de veiligstel
ling der zittende Kamerleden volkomen
en algemeen maakte.
De Ilaagsche briefschrijver van „De
Tijd" zegt daarvan
„Helaas, wij kunnen niet zeggen, hoe
graas: wij het gezien hadden, dat men,
bij dit gedoe, de socialisten alleen had
laten staan.
Er is intusschen gelukkig één lid der
rechterzijde geweest, dat door zijn voor
name houding zijnerzijds gedaan heeft,
wat hij kon, om 't prestige der Kamer
hoog te houden. De heer de Monté ver
Loren heeft het amendement-Troelstra be
streden en stemming er over gevraagd en
de heer de Monté ver Loren heeft een
amendement ingediend en aangenomen
gezien, waardoor althans het meetellen
voor het pensioen als ambtenaar, van de
jaren dat hij als Kamerlid op non-acti
viteit was, is geschrapt. Welnu, de heer
Monté ver Loren was een der meest
direct belanghebbenden, ambtenaar op
non-activiteit als hij zelf is. Met zijn
bestrijding en met zijn voorstel ging hij
dus vierkant in tegen zijn persoonlijk
belang."
Landar be idersstaking
geëindigd.
Gistermorgen hebben de stakende
landarbeiders te Ooltgensplaat en de
Langstraat het werk hervat tegen het
aanbod der werkgevers.
Allerlei.
Dhr. J. W. 11. Bosch van Oud-Amelis-
weerd wenscht geen herbenoeming als
lid der Eerste Kamer.
Uit de kringen van reeders, vischhan-
delaren en exporteurs is een centraal
comité gevormd, teneinde de van rijks
wege ingevorderde gelden voornamelijk
in de crisisjaren op' visch geheven, door
een proces terug te eischen.
De Tel. meldt, dat mr J. Limburg (vrijz.
dem.), lid van Gedep. Staten van Zuid-
Holland, tot burgemeester van Rotterdam
zal worden benoemd. Het Hbld. spreekt
het weer tegen.
KIEUW! NIEUW!
gevuld met heerlijke gelei
Een sieraad der Tafel 1 5
in i 11 w ii 11111 i ■■mui whimi itwnii y-innrinrmi
uur hield mijnheer Fdgcumbe's rijtuig voor
onze deur stil en enkele minuten later
reed ik naar het station Witney. Als ik
thans terug zie op dit oogenblik, nu vele
jaren geleden, dan herinner ik mij nog,
dat ik vol blijde hoop en verwachting
een recht prettigen tijd tegemoet zag.
Ik behoefde niet, altijd op den trein te
wachten en had weinig moeite om Steven
Edgcumbe te herkennen. Want ten eerste
stapten er slechts weinig reizigers uit,
die ik bijna allen kende, en ten tweede
begon hij dadelijk bij het uitstappen ijve
rig rond te zien, als of hij verwachte,
dat iemand hem zou komen afhalen. Be
ging naar hem toe.
„Bent u Steven Edgcumbe?"
„Ja", zeide hij, terwijl hij me de hand
toestak, „en wie bent u?"
„Ik ben Roberts, de zoon van uw ooms
rentmeester. En als wij samen goed kun
nen opschieten, blijf ik enkele weken bij
u logeer en".
Hij zag mij nogmaals onderzoekend aan
en stak mij toen nogmaals hartelijk de
hand toe.
„Dat is fijn", zeide hij, „maar hoe zit
het met mijn bagage?"
„Die staat al goëd en wel in het rij
tuig", zei ik, want ik had opgemerkt,
dat de livreiknecht de enkele koffers, die
uilgeladen waren, had nagekeken en er
twee van naar het rijtuig had gedragen.
„En gaat u met mij terug?"
„Als u het prettig vindt".
V r ij e Universiteit. Gaarne
wekken wij, voor zoover dat nog noodig
is, onze lezers, die lid of begunstiger(ster)
der Vereen, voor lloogér Onderwijs op
op Geref. Grondslag zijn, op, morgen
(Donderdag) de Jaarvergadering der Vrije
Universiteit te Middelburg bij te wonen.
Minister Heemskerk zal deze vergadering
leiden, terwijl o.a. prof. dr A. A. v.
Schelven, den Zeeuwen en speciaal den
Vlissingers wel bekend, het woord zal
voeren.
Laten vrienden en vriendinnen der
Vrije Universiteit zorgen, dat de zaal
van het Schuttershof goed gevuld zij. Met
den marktdag zijn allicht velen in de
gelegenheid naar het Schuttershof te
gaan. Ze zijn dan toch in de stad.
Hedenavond leidt dr. A. Kuyper van
Rotterdam den bidstond in de Noorder-
kerk.
Regeeringsjubileum H.
M. d e Koningin.' Het provinciaal
comité moet tot zijn leedwezen mede-
deelen, dat het H. M. onmogelijk is
aan het verlangen van het Zeeuw-
sche volk te voldoen de huldebetui
ging te Middelburg in ontvangst te
nemen.
Evenwel zal II. M. zeer gevoelig
zijn, zoo onze Zeeuwen deelnemen
aan de grootsche Huldebetooging te
Amsterdam, welke op 6 September
op den Dam vóór het Koninklijk Pa
leis, 's nam. te 2 ure, zal plaats heb
ben. Dit moge voor alle Oranjegezinde
vereenigingen een aansporing zijn op
te trekken naar Neerland's hoofdstad.
Ook Zeeland, en zij niet het minst,
zal op 6 September blijk geven van
haar trouw en gehechtneid aan het
Oranjehuis, door persoonlijk voor H.
M. te verschijnen.
De betooging is zoodanig gesteld,
dat men op denzelfden dag heen en
weer naar Amsterdam kan gaan. De
reis per extra-trein zal voor de deel
nemers der betooging op f2
komen, mits er niet minder dan 5 00
in getal zijn.
Opgave voor deelname wordt gaar
ne vóór 10 Juli ingewacht bij den
districts-secretaris. Districts-sêcreta-
ris voor: Middelburg: J. Worrell, Wa-
genaarstraat 85. Vlissingen: C. Do-
misse T.Czn, Emmastraat 28. Platte
land WalcherenJhr W. Z. van Teij-
lingen, burgemeester, Oostkapellè.
Zuid-Beveland: J. de Kruijter, Kleine
Kade te Goes. Noord-BevelandH.
M. Markusse, notaris te Cortgene.
Schouwen-DuivelandMevr. Mr Van
Polvliet te Zierikzee. Tholen en St.-
Philipsland: J. G. Diepenhorst, bur-
femeester te Tholen. West-Zeeuwsch-
laanderen: A. Mijs, notaris te Oost-
burg. Oost-Zeeuwscn-VlaanderenW.
A. den Boggende te Axel.
Benoemd tot technisch ambtenaar
belast met. toezicht op den aanleg en
bouw van een waterleiding in Gelderland
te Borculo, A. Lombaard Jr., thans wa-
terboinvk. opzichter bij1 de Thoolsche Wa
terleiding Mij. te Halsteren. (M. Ct.)
Goes. Tot bestuursleden der Clir. Pad
vinders organisatie afd. Goes, Troep I,
gew. Zeeland, zijn benoemd de heeren
„Maar natuurlijk 1" riep hij uit. „Laten
we gaan". i
Hij was zoo recht als een kaars en
een hoofd grooter dan ik. Hij liep met
een lichten, veerkrachtigen tred en ik
had nooit zulk een knappen jongen ge
zien. Zijn gelaatstrekken waren regelma
tig, hij had groote, donkere oogen, een
hoog voorhoofd en zwart golvend haar.
Ik, die altijd een alledaagsch gezicht had
gehad en wat beneden het middelmatige
was gebleven wat lengte betrof, benijdde
hem om zijn flink voorkomen. Ik zag
dadelijk, dat hij gevoel voor humor had
en nog vol ondeugd en grappen zat. Steven
Edgcumbe nam mij van het eerste oogen
blik geheel voor zich in. Ik kon geen weer
stand bieden aan zijn helderen oogopslag
en aan den vrooltjken klank van zijn stem.
Wiij hadden nog geen tien minuten gepraat
of ik had vergeten, dat hij een vreem
deling was.
Wij reden het erf van Edgcumbe Hall
op en ik keek naar mijn nieuwen vriend.
Hij zag met zijn naar schoonheid dor
stende oogen om zich heen, naar 3e sta
tige eiken in het park, de groene wou
den daarachter, het heuvelachtige land
schap, dat bedekt was met het weelderige
groen van begin Juli.
„Dit behoort aan uw oom", zei ik, „daar
ginds ligt het huis, uw toekomstig thuis".
(Wordt vervolgd.)
l
