KerkiHiBws.
ÜËÉFWljS.
Wetenschap en Kunst.
Land- es TuinlJöiiw
Middelburg. In de gisterenavond onder
voorzitterschap van den heer m!r P. Die-
leman gehouden jaarvergadering van de
vereeniging voor Handelsonderwijs, werd
door den secretaris, dhr. J. W. Köge-
ler het jaarverslag uitgebracht, waaruit
o.a. blijkt dat het afgeloopen jaar ook
in den gunsligsten zin des woords een be
langrijk jaar voor de vereeniging is ge
weest, omdat daarin het eerste eindexa
men der Hoogere Handelsschool heeft
plaats gehad en de uitslag van het eind
examen een alleszins verblijdende was.
Bij den aanvang van 1922 werd de Hoo
gere Handelsschool bezocht door 37 leer
lingen, n.l. 2g in de eerste en 12 in
de tweede, deze. laatste slaagden allen
voor het eindexamen, van deze kregen
6 direct een goede betrekking, 2 kwa
men bij bun vader in de zaak, en de an
dere slaagden niet direct in liet vinden
van een passende betrekking.
Die nieuwe cursus begon met 34 leer
lingen in de gesplitste eerste klasse en
20 in de tweede. Van deze 54 leerlingen
kwamen er 3 uit de gemeenten Goes,
Souburg, Vlissingen, 2 uit de gemeenten
Kortgene en Oostkapelle, 1 uit de ge
meenten Arncmuiden, lerseke, Kapelle,
Westkapelle, iWiolphaartsdijk, Zaam'slag,
Zierikzeo, Amsterdam en Utrecht.
De Middelbare Handelsschool werd be
gin 1922 bezocht door 112 leerlingen,
tegen 134 bij het begin van 1921. Van
de 10 leerlingen der hoogste klasse slaag
den 9 voor het eindexamen.
De nieuwe cursus begon met 104 leer
lingen, vdh wie '4 uit Vlissingen en Ar
nemuiden, 3 uit Goes en Oostkapelle,
2 uit lerseke, Souburg en Wolphaartsdijk,
uit Hansweert, Kapelle, "Kruiningen,
Scbore, Veere en Wemleldinge.
Beide scholen samen werden op 1
Sept. 1922 bezocht door 158 leerlingen
(waarvan 45 van buiten Middelburg) te
gen 149 (waarvan 54 van buiten Middel
burg) op 1 Sept. 1921.
De handelsavondschool telde bij den
'aanvang van 1922 161 leerlingen, tegen
totaal 170 bij het begin van 1921.
Onder de niet bevorderden der 2e en
3e klasse kwamen leerlingen voor die
het geheele jaar getoond hadden niet
den minsten lust tot de studie te bezit
ten, en werden daarom 7 uit de tweede
en 6 uit de derde klasse voor goed van de
school verwijderd.
Van de 29 leerlingen der vierde klasse,
slaagden er 24 voor het diploma. De
nieuwe cursus begon in September met
138 leerlingen tegen 161 in 1921. Hier
doet zich ook de malaise in den handel
gevoelen. Over de resultaten van het
onderwijs is het bestuur tevreden en het
constateert met voldoening, dat er hoe
langer hoe meer contact kamt tusschen
de patroons en de school, hetgeen o.a.
blijkt uit bet ontslag van bijna alle der
meergenoemde 13 leerlingen door hun "pa
troon.
Het bestuur brengt dank voor hunne
toewijding aan directeur, leeraressen en
leeraren, den administrateur en den con
cierge.
De toestand der financien is sedert
1921 veel verbeterd. Er is nog een te
kort van f 3500.861/2 OP' dc exploitatiere
kening van de dagschool, doich dit is bijna
geheel afkomstig van den dienst 1921
en zal dan ook nog door extra-rijkssub
sidie worden gedekt, omdat het een ge
volg is van de door den minister inge
voerde nieuwe salarisregeling.
Betreurd wordt, dat de Provinciale sub
sidie aan een maximum is gebonden en
de Staten het verzoek omi de maxima te
verhoogen, afwezen. Bovendien is nog
steeds te weinig financieel© steun van
handel en industrie gegeven en was het
een teleurstelling dat de Kamer van
Koophandel subsidie weigerde.
Het jaarverslag werd goedgekeurd on
der dankbetuiging aan den secretaris.
Vervolgens werden de rekeningen uitge
bracht, die der dagschool aanwijzende
in ontvang en uitgaaf f 62113.26i/2 met
een tekort over i921 ad f3411.30 en
over 1922 ad f 89.56i/3, totaal f 3500.861/2
e<n idie van de avondschool met een
eindcijfer van f 15562.541/2, en een tekort
over 1921 ad f28.55i/2 en 1922 ad
f251.89 totaal f280.44i/2. In de commis
sie van controle werd benoemd in plaats
van den heer J. R. Demonie, wien dank
werd gebracht voor zijn arbeid, de heer
L. A. Stofkoper.
Tot bestuurslid werd herkozen de heer
M. G. Boasson, met wien was aanbevolen
de heer J. Dronkers.
Alhier is nogmaals den Officier van
Justitie voorgeleid E. d. V., 40-jarig ar
beider te St Jansteen, verdacht van dief
stal met braak te St Jansteen, gepleegd
in den nacht van 24 op 25 Januari 1923.
Verdachte is nu na verhoor door den
rechtercommissaris overgebracht naaf het
huis van bewaring.
G.oes. B r o o d w e d s t r ij d. Gisteren
werd in de melksalon „Flora" een brood-
wedstrijd gehouden van het brood, gebak
ken van bloem' merk Coopmeel's Glorie
der N.V. Meelfabr. de Ned. Bakkerij.
Deze wedstrijd was voor geheel Zeeland,
uitgezonderd Westelijk Zeeuwsch-VIaan-
deren. De jury bestond uit de heeren
G. J. Bokhorst, J. v. d. Bloml te Rotter
dam, P. C. Speckers te Vlissingen, D. W.
den Herder te Goes, A. M. v. Damtae
te Wissenkerke, J. Bienefeld te Zierikzee
en J. de Jonge te Ellewoutsdijk. De uit
slag is:
Klasse langbrood: le prijs J. P. de
Regt, Goes f 30 met diploma, 2e pr.
T. v. d. Vreugde te Wolf aartsdijk f 25 met
diploma; 2e pr. P. Maat, Neuzen f25
met medaille en diploma; 2e pr. J. Ver-
hage, Viissingen, zilveren medaille met
diploma; 3e pr. Salome te Vlissingen
f 15 met diploma; 4e pr. J. J. Hart-
hoorn, 'sll. Arendskerke f10 m'et diplo
ma; 5e pr. A. L. v. Melle, Goes f5
met diploma; 6e. J. W. v. d. Linde,
Vlissingen f5 m'et diploma; 7e pr. J.
Vleugel, Goes, eere-diploma; 8e pr. C. D.
v. Noppen, Vlissingen, eere-diploma.
Kapelle. Op 28 Juni zal alhier een mu
ziek- en sportfeest gehouden worden. Ver
dere bijzonderheden kunnen wij niet pu-
bliceeren vóór dit feest per advertentie
in ons blad is aangekondigd.
Door het dienstdoend personeel van
de N. V. Z. B. Groenten- en Fruitcultuur
alhier werd ontdekt dat inbraak was ge
pleegd. Om tot den wijnkelder te gera
ken waren twee sloten verbroken. Vermist
werden 53 flesschen wijn, één was half
leeg gedronken. De politie doet ijverig
onderzoek.
De verhuring van kersen bracht al
hier gisteravond op in totaal f3837. Ge
rekend wordt, dat de prijs gemiddeld aan
het hout f0,15 bedraagt.
Nisse. In dc Woensdagavond gehouden
gemeenteraadsvergadering waren alle le
den aanwezig en werd een wijziging in
de begrooting 1922 in verband met een
bijdrage groot f 75,35 voor de Rijks hoo
gere burgerschool te Goes goedgevonden.
De rekening van het Burgerlijk Armbe
stuur over 1922 werd goedgekeurd in
ontvang op f 9288,95 en in uitgaaf op
f 8999,09, alzoo een goed slot van f 289,86.
De geloofsbrieven van de gekozen raads
leden werden onderzocht en in orde be
vonden.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Nieuw-Becrta J. J. Homan
te Zwaag; te Aalst A, Prins te Gies-
sendam.
Geref. Kerken.
Tweetal te Kommerzijl J. H. Donner Jr.,
cand. te Goes, en Z. Hoek te Zonnemaire;
te Uithuizen C. J. v. d. Boom te Over-
schie en H. H. Schoemakers te Kampen.
Beroepen te Vianen P. v. d. Spek, cand.
te Voorburg.
Geref. Gemeenten.
Bedankt voor Rotterdam door J. Over-
duin te Gouda.
De particuliere Synode der Geref.
Kerken benoemde tot afgevaardigden naar
de Algemeene Synode de predikanten L.
Bouma en R. J. v. d. Veen en de ouder
lingen D. Mulder en N. J. Bastmeijer.
Neerbosch zestig jaar. Het
zestigjarig bestaan der Weesinrichting te
Neerbosch bij Nijmegen, is Dinsdag met
veel belangstelling en feestbetoon ge
vierd. Na afloop der ledenvergadering
werd een feestrede uitgesproken door ds
B. ten Kate van Velp, naar aanleiding
van het psalmwoord: „Komt en ziet Gods
daden". Ds G. Schrijver bracht het jaar
verslag uit. 's Middags begon, begunstigd
door droog weer, de eigenlijke feestvie
ring met sport en spel van de weczerv,
terwijl de muziek der Koloniale Reserve
een keurig program in de muziektent ten
beste gaf.
Om half drie vereenigden allen, gas
ten en verpleegden met het volledige be
stuur, zich in de kapel, waar door ver-i
schillende sprekers het woord werd ge
voerd, en geschenken aangeboden.
In de eerste plaats vermelden we een
gi'oote luidklok in den toren der kapel,
die voor de eerste maal alle aanwezigen
naar den Neerbosch-tempel noodigde; het
was een geschenk van de dankbare oud-
weezen, namens wie de oud-wees de heer
Van der Hoeve, het woord voerde. Ook
werd aangeboden een lauwerkrans om
neer te leggen op het graf van den heer
Van 't Lindenhout en diens echtgenoote.
Ds Jonker uit Middelburg overhandig
de namens vele leden de kapitale som
van f5786,58i/2- De voorzitter, ds Pijn-
acker Hordijk, onthulde de geschilderde
portretten van den heer en mevrouw
Schrijver, aangeboden door het bestuur,
om in de Stichting als blijvend bezit een
plaats te vinden naast die van den vori-
gen directeur en diens echtgenoote.
B e> k e e T1 i n g van een suffra
gette. Miss Ohttstabel Pankliurst, wel
bekend door haar onzinnig ijveren voor
vrouwenkiesrecht in Engeland, die aller
lei wandaden bedreef om de aandacht
te trekken voor haar streven, schrijft nu
in de „Toronto Daily Sta»", 22 Jan. 1.1.
onder andere:
„Ik ben dankbaar voor de hoop, die de
Bijbel in tijden van storm en donker
heid geeft. Wij hebben den gTooten oor
log doorgemaakt- en velen onzer meen
den ,dat die oorlog de laatste zou zijn.
Hoe kon iemand zoo dwaas zijn, daaraan
te .gelooven? Het antwoord is, dat wij
den Bijbel niet behoorlijk gelezen hebben.
Wij dachten in onze domheid, dat de
ïnenscli de redding der wereld zou tot
stand brengen. Wij vinden in Gods Woord
dat het Gods plan niet wa$, met dezen,
oodog aan allen oorlog een eind te ma
ken. Deze krijg kon de zonden niet uit
delgen die de oorzaak van iederen oor
log zijn, en. zoolang de oorziaak van don
oorlog blijft bestaan, kan deze niet op
houden.
Niemand had mij ooit gezegd, dat God
Zijn eigen weg volgt om vrede ,op aarde
te brengen. Ik geloofde, dat de arbei
dersbeweging en de vrouwenbeweging en
nog mee tf bewegingen de wereldvragen
zeudc-n oplossen, maar dat is niet ge
beurd. De vreeselijke gebeurtenissen, die
nu dreigen, zijn een roepstem om uit
te gaan en het Evangelie te prediken
aan allen, die luisteren willen. Wie den
Bijbel bestrijden, bestrijden God. De cri-
tiek onzer dagen ontneemt het volk zijn
Bijbel. Het boet zwakzinnigheid, den
Bijbel te gelooven, maar als ,dat Boek
weggenomen wordt, zijn wij blind en
tasten in duisternis.
„Niemand had mij ooit gezegd". Dit
woord moge schijnen in onze consciëntie.
Koevele mannen en vrouwen, schepselen
Gods gelijk wij, met wie wij dagelijks
in aanraking komen, sterven weg in on
wetendheid en onkunde omtrent de liefde
Gods en de zaligheid van het geloof in
den Eenigen Naam.
Trouwteksten. 't Is niet stichtend
om, al is 't ook in een grootere kerk, voor
de dikwijls plaats hebbende kerkelijke beves
tiging van huwelijken een vijf- of zestal korte
preekjes te herhalen. Bovendien komt de die
naar des Woords voor verschillende gevallen
te slaan.
Ds J. D. van der Velden noemt nu in do
„Kralingsche Kerkbode" een paar voorbeel
den, waaruit blijkt, dat predikanten bij huwe
lijksbevestigingen met bun tekstkeuze voor
zichtig dienen te zijn.
Het is niet aan te raden, zoo schrijft bij,
om, zooals eens gebeurde, een huwelijk te
bevestigen met het woord van Mozes ten
opzichte van bet gewenschte overtrekken van
den Jordaan: „Laat ons toch overtrekken en
bezien dat goede land". (Deut. 325).
En niet ieder dienaar des Woords heeft
de tact van een mijner reeds ontslapen col
lega's, die eens een bruidspaar bet huwelijk
bevestigen moest, waarbij de bruid een zeer
gebrekkig meisje was, waarvan niemand ge
dacht bad, dat ze nog een echtgenoot krijgen
zou, dio baar het eenzaam levenspad veraan
genamen zou.
Hij koos toen als trouwtekst: „Zelfs vindt
do musch een huis en de zwaluw een nest".
Hij deed het op meesterlijke en kiesche
wijze.
Eens ben ik in de keuze van een tekst
wel wat ondeugend geweest.
Er was een broeder in de gemeente, wiens
vrouw na een zeer langdurig, hevig en
smartelijk lijden was overleden. Wekelijks
was ik getuige geweest bjj dit ziekbed van
bange lichaamssmart. De hevigste dorst kwel
de deze lijderes en zij kon niet het minste
vocht tot zich nemen of de grootste benauwd
heid volgde.
Het was omstreeks zes weken na het
overlijden dezer zuster, toen men mij ver
telde: Dominéé, hebt ge al gehoord, dat de
man, wiens vrouw nog zoo pas is gestorven,
binnen een paar weken weder trouwen zal?
Dat was me eerst ongeloofelijk. Zijn weinige
kinderen waren reeds gehuwd. Er waren vol
strekt geen redenen voor zulk een haast.
Maai- ja, de volgende week kwam genoem
de vriend reeds bij mij met het verzoek zijn
huwelijk kerkelijk te bevestigen. Ik heb hem
toen goed gezegd, hoe ik over de zaak dacht.
Zjjn verzoek weigeren ging echter niet.
Toen heb ik in mijn trouwpreek over ver
keerde haast en goede haast gesproken en tot
tekst gekozen: „Ik heb gehaast en niet
vertraagd Uwe geboden te onderhouden".
Men heeft het mij' als jeugdig predikant
niet kwalijk genomen, toch heb ik mij later
gewacht voor een soortgelijke indirecte tucht
oefening op een bruidspaar.
Aan de Ambachtsschool te Bergen
op Zoom werd het einddiploma na een
vierjarigen cursus o.a. uitgereikt aan:
M. A. v. d. Heil te Goes (electrotechniek)i.
Middelburg. Handelsavond
school. De cursus 19221923 van de
Handelsavondschool nam gisteren een
einde met de mededecling aan de leer
lingen der drie laagste klassen in de
schoollokalen wie van hen wel en wie
niet bevorderd zijn en in het bijzijn
van autoriteiten, bestuur en leden der
vereeniging aan de leerlingen der hoogste
klasse wie van hen een diploma krijgen.
Van do eerste naar de tweede klasse
werden bevorderd: J. Akkermans, C. Dek
ker, A. M. Fastenau, J. Minderhoud, J. A.
Mo ens, D. de Munck, A. do Pagter, J.
de Rooij, P. Tjepkema, J. Antheunisse,
J. Dekker, H. Hamelink, A. van Hoorn,
J. Janse, M. Meulenherg, L. Simpelaar,
A. J. Tatenhove, K. Vülée, J. Verhage.
Niet bevorderd 5 leerlingen.
Van de tweede naar de derde klasse
werden bevorderd: Wt. van Aaxtsen, R.
Augustijn, A. van Dalen, J. F. M. de
Graaf, C, Geertse, A. Jomgepier, A. Jan-
se, R. van Miert, K. Maartense, L. Min
derhout, M. Onderdijk, A. Roth, C. de
Vos, W. v. Sparrentak, N. Alewijnse, E.
du Bols, C. Dieikker, C. Hooftman, B.
Malgo, J'. de Rjjke, A. Schfoovers, J.
Schroevers, J. Schuit, C. Stoel, C. Valk-
hoff en C. Wisse. Niet bevorderd 8 leer
lingen.
Van de derde naar de vierde klasse
werden bevorderd: G. Balleur, G- van
Boven, D'. Hooftman, H. Kartel, -J. Lit-
tooij, B. Montenary, C. Net, J. Riemens,
J. Schuit, M. Schuit, C. Venema, J. Adri-
aanse, E. v. Aartsen, J. Andriessen, W.
Biondina, A. Boucherie, A. v .d. Driest,
Wl Hcijliger, H. de Korte, F. de Koster,
B. Meeuse, A. Overduijn, F. G. de Rooij,
I. Rijkaard, L. Suurmond, P. Vlijberge,
A. d. Wjeel, J. Zweedijk. Niet beor-
derd 15 leerlingen.
Het einddiploma kon worden toegekend
aan: J. de Poorte, D'. P. Labruijère, J.
J. Schipper, S. W). Romijn, M. J. de
Klerk, C. de Vlieger, L. A. Vroon, Dt.
Stark, I. C. Pluijmers, A. M. Antheunisse,
Wt. J. Bouwens, P. L. van Overbeeke,
Souburg; P. E. Leijkse, O. C. C. van
Wio-erkens, H. Franken, J. de Bel en
J. Buijs. Aan 7 leerlingen kon geen di
ploma worden toegekend.
De bekendmaking van de toekenning
van de diploma's werd o. a. bijgewoond
door den burgemeester en den gemeente
secretaris, den schoolopziener, vertegen
woordigers van Ged. Staten, van de com
missie van toezicht op het M.O., Kamer
van Koophandel en Handelsbelang en
eenige leden der vereeniging. Deze allen
werden welkom geheeten door den voor
zitter der vereeniging, dhr. mr P. Diele-
man, die ook den directeur, de leerares
en leeraren en ook de geëxamineerde
jongelui liet welkom toeriep. De alge
meene malaise doel zich ook op de han
delsschool gevoelen en men heeft reeds
een wenk van bovenaf gekregen, dat de
particuliere bijdragen niet voldoende zijn.
Spr. doet een beroep op allen om mede
werking tot verhooging van de contribu
tie-ontvangsten. Spr. wijst er verder op,
dat juist in dezen tijd grondige kennis
noodig is. Dc jongelui hebben een zwaren
strijd gehad de laatste dagen, maar zij
moeten begrijpen, dat dit alles maar een
vóór-studie was.
Na de uitreiking wenschte de voor-
zillcr namens liet bestuur de geslaagden
geluk. i
De burgemeester, de heer Dumon Tak,
zeide ook nu mot genoegen het eindexa
men te hebben gevolgd. Namens het ge
meentebestuur brengt spr. dank aan be
stuur, directeur eu leeraren voor hun
zorg ook nu weder aan de school be
steed. Namens do geslaagden voerde dhr.
D. P. Labruijère liet woord om dank
te brengen voor liet genoten onderwijs.
V r ij e Universiteit. Op de
27 en 28 Juni a.s. te Middelburg te
houden jaarvergadering der Vereeniging
voor Hooger Onderwijs op Gereformeer
den grondslag, zal op den eersten dag
gerefereerd worden door Prof. Dr G. Ch.
Aalders over „De religiense waarde van
het boek „„Esther", terwijl Prof. Dr W.
Geesink een.bespreking zal inleiden over:
„Beschrijving en beoordeeling van liet
„Neo-Kantanisme". Zooals reeds werd
medegedeeld, heeft Mr Th. Heemskerk cle
leiding aanvaard voor de morgen- en de
middagvergadering. Deze kan van beteeke-
nis zijn, omdat daar de belangen der Ver
eeniging aan de orde komen. En des
namiddags, wanneer Prof. Dr A. A. van
Schelven aan '1 woord komt, zal duidelijk
worden gemaakt: „Onze Universiteit ge
propageerd door oude tegenstanders ba
rer beginselen."
Hoofdac^e examens-. Het
schriftelijk gedeelte van het examen
hoofdacte zal 3 Juli plaats hebben; de
mondelinge examens vangen aan op 18
Juli. Voorzitter der commissie te Breda
is dr K. E. W. Strootman, inspecteur
van het L.O. in de inspectie Zutfen, te
Zulfen; (ondervoorzitter J. J. Verbeeten,
insp. van het L.O. in de insp. Breda te
Breda). Te Nijmegen G. Goossens, oud-
schoolopziener, te Nijmegen. Te Rotter
dam voorzitter J. Pas, insp. van liet L.O.
in dc inspectie Schiedam te Schiedam;
ondervoorzitter A. Smit, schoolopziener
in do insp. Rotterdam te Rotterdam. Le
den: J. Postma, oud-arr.-schoolopz. te
's-Gravenhage; S. Stemerding, dir. eener
bijz. kweeksch. voor onderw. en on-
derw.essen te Rotterdam; J. W. Boerman,
dir. der gem, kweeksch. voor onderw.
en onderw.essen te Dordrecht; J. H. M.
Lem, onderw. a. d. gem. kweeksch. voor
onderw. en onderw.essen te Rotterdam;
R. van der Welle, onderw. a. e. bijz.
kweeksch. voor onderw. en onderw.essen
te Middelburg; Iv. Huizinga, onderw. a. e.
bijz. kweeksch. voor onderw. en on
derw.essen te Middelburg; P. M. van
Leeuwen, onderw. aan de Rijkskweeksch.
voor onderw. te Middelburg; P. van Duy-
vendijk, onderw. a. e. bijz. kweeksch, voor
onderw. en onderw.essen te Dordrecht;
A. de Visser, onderw. a. e. bijz. kweeksch.
voor onderw. en ondew.erssen te Dor
drecht; L. Ileymans, onderw. a. d. Rijks
kweeksch. voor onderw. te Middelburg;
F. Mays, directeur der Rijksnormaallessen
te Goes; W. J. van der Pluym, onderw.
a. e. O.L. school eu leeraar a.c. cursus
voor de hoofdakte te Rotterdam; P. van
Bergen, hoofd eener O.L. school te Rot
terdam. Te 's-Gravenliagevoorzitter J. N.
Pattist, insp. van L.O. in de insp. Middel
burg te Middelburg; ondervoorzitter: J. J.
'tïlart, insp. van het L.O. in de insp.
Dordrecht te Dordrecht; leden: P. Ie
Grand, oud-distr.-schoolopz. te Rijswijk;
A. Zuiderveld, dir. der Rijkskweeksch.
voor onderw. te Middelburg; H. van Sloo-
ten, dir. der gem. kweeksch. voor on
derw. en ondenv.essen te Leiden; J.
Schaap, dir. der bijz. kweeksch. voor
onderw. en ondenv.essen te Leiden; P.
Gertenbach, onderw. a. e. bijz. kweeksch.
voor onderw. en onderw.essen te 's-Gra
venhage; W. J. Visser, onderw. a. e.
bijz. kweeksch. voor onderw. en on
denv.essen te 's-Gravenhage; G. Kalsbeek,
onderw. a. e. bijz. kweeksch. voor onderw.
en onderw.essen te 's-Gravenhage; A. de
Jong, onderw. a. e. bijz. kweeksch. voor
onderw. en onderw.essen te Leiden; dr
C. te Lintum, leeraar a. e. II.B.S. te Sche-
veningen; J. Brouwer, hoofd e. O. L.
school voor buitengew. onderw. te 's Gra-
venhage; W. Uitterdijk, hoofd e. O.L.
school te 's-Gravenhage; H. A. Avenarius,
hoofd e. O.L. school te 's-Gravenhage;
mej. J. M. C. A. Nuysink, leerares in het
teekenen te 's-Gravenhage. Te Haarlem
C. L. Tóndu, insp. van het L.O. in de
insp. Utrecht te Utrecht voorzitter. Te
Utrecht F. Eringa, insp. van het L.O. in
de insp. Hilversum te Hilversum, voorzit
ter. Te Leeuwarden dr A. R. van Hattem,
en te Zwolle F. de Vries, voorzitters.
Oranjeborden.
Het a.s. rcg'eefingsjubileum zal het aan
zijn geven aan velerlei herinneringsbor
den gewijd aan de Koningin.
Do heer v. Kerkwijk wijdt in de „N.
R. Crt" een opstel aan de herinnerings
borden, die in den loop der jaren van de
Oranjes in omloop zijn geweest. Van Prins
Willem I, Maurits, Frederik Hendrik en Wil
lem II zijn dergelijke borden niet bekend,
maar wcf bestaan van 'beide laatstgenoem
cfcn tegeltableaux; maar van Willem III
bevindt zich o.a. in het Rjjks-Museum
pen .mooi Ti lauw Ddftsch bordje, dat zijn
naar 'voren gewend' borstbeéfd op oiïge-
voei" '5-jangien loeAjjd vertoont met een
gepruimd' hoedje op en een staf in 'de
hand. Later, bij zijn kroning tot koning
van Engeland in 1689 versohenen in de
Delftsche fabrieken talrijke blauwe hor
den, die hem en zijn gemalin Mafia af
beelden.
Eerst tegen het midden der 18e eeuw
hij do verheffing van Willem IV tot stad
houder, werden de zoogenaamde „Oranje
borden" meer algemeen, en ze eJijn. tot
in do laatste jairen dier eeuw in grooten
getale vervaardigd. Een bijzonder fraaie
gekleurde Delftsche schotel vertoont Prins
Willem IV naar links gekeerd met in den
fraai versierden rand tw^e oranjeboomen
in potten met het oijschrift „Vivat
Oranje 1747".
Eveneens bij de inhuldiging werden
aardige 'Delftsche schotels en 'bordjes
uitgegeven met de borstbeelden van hem
en zijn gemalin Anna, Prinses van Ege
land. Hot volgend jaar wordt de Prins
in oen zege wagen afgebeeld, met een
lauwertak in de hand en een vliegend
engeltje boven den wagen, dat het woord
„Vrede" uitbazuint. Dit bordje herdenkt
don te Aken in 1748 gesloten vfedc. In
datzelfde jaar gaf de geboorte van den
Pirins van Oranje, den lateren Willem V,
reden tot feestvieren. Een typisch ge
kleurd Delftsch bordje herdenkt dit feit.
Wij zien er den jong geboren Prins in
de wieg, terwijl do Nederlandsche Maagd
aan het_ wiegetouw trekt. „Vivat de
Graaf van Buron - 1748" luidt het on
derschrift van dit aardige decoratieve
bordje. Ook de „Vrijdag", die 'in het,
leven van den Prins en zijn gemalin
oen zoo gffootcn rol gespeeld heeft, wordt,
behalve op tegels en drinkglazen, her
dacht op de Deutsche bordjes, die op
8 regels hot volgende rijmpje te leze*
geven:
O wonderlijk geval, dat elk dit wel ont-
houde,
'tWas Vrijdag toen ons Prins, het tijd-
lijk ligt aanschoude,
'tWias Vrijdag toen hij lag zijn dierbaar
leven af,
'tWias oojc op Vrijdag; toen zijn lichaam
daald' ynt giraf,
'tWias Vrijdag toen Anna haar lief ge
maal quy't raakte,
'tWas Vrijdag toen zij ook haar eed van
trouwe maAkte,
'tWas Vrijdag toen haar ziel vloog paa
don Opperheer,
'tWas Vrijdag toen ook' £ij ten grave
daalde neeri
Bijzonder rijk aan wandborden is 3e
periode van den strijd tusschen 'de Pa
triotten en de Prinsgezinden. Ee typisch
öordjo herdenkt het feit, dat in 1785
(volgens het bordje op *8 Augustus^ vol
gens een zeer zeTdzamc prent op IS
September» zich in Dien Haag een re
genboog vertoonde mét zeven Wringen,
waarvan de tweede en breedste oranje
gekleurd was. Natuurlijk beschouwden de
Prinsgezinden 'dit als een gunstig sym
bool .vod®" "den Prins. Op de bordjes staat
te fezen:
Zoo lang als zon en maan zal staan,
Sal nooit d' oranje couleur vergaan,
Dit sag ik in dees middag stond,
Juist in hot Teken van 't Verbond,
Met Eerbied daar ik God moet loeven,
Daar zag ik doe Oranje booven.
Algemeene Vergadering en Tentoonstelling
'der Z.L.M. te Tholen op 27 en 28 Juni a.s.
De Z. L. M. gewerd dezer dagen het
heugelijke nieuws, dat Z.Exc. de Minister
van Binnenlandsclie Zaken en Landbouw,
Jhr Mr Ruys de Beerenbrouck, haar a.s.
algemeene vergadering te Tholen hoopt
bij te wonen en voornemens is aan den
bij gelegenheid daarvan te houden rij
toer en gemeenscliappelijken maaltijd deel
te nemen, althans wanneer Z.Exc. door
zitting van de Eerste Kamer daarin niet
verhinderd wordt.
Het spreekt vanzelf, dat dit bezoek
door do Z. L. M. en in het bijzonder door
liaar Kring Tholen en St. Philipsland op
lioogen prijs wordt gesteld. Echter zijn
wij er van overtuigd, dat ook de gan-
sche burgerij van het Thoolsche land met
dit hooge bezoek aan hun zoo mooie,
doch veel te veel vergeten eiland ten
zeerste zal zijn ingenomen.
Ook de directeur-generaal van den
landbouw, Dr van Hoek, en de inspecteur,
de heer Kakebeeke, zijn voornemens de
algemeene vergadering bij te wonen, ter
wijl deze heeren eveneens de tentoon
stelling hopen te bezoeken.
Het zal ongetwijfeld den leden der Z.
L. M. en de Tholenaren onder hen in
het bijzonder eveneens een genoegen zijn
te kunnen vernemen, dat de Commissaris
der Koningin van ons gewest, Jhr Mr
Quarles van Ufford, zich bereid heeft
yerklaard de tentoonstelling te openen.
Óok is de heer Commissaris voornemens
de algemeene vergadering te bezoeken en
deel te nemen aan rijtoer en gemeen-
schappelijken maaltijd. Aan belangstelling
van officieele zijde zal het dus niet ont
breken.
Met de voorbereidende werkzaamheden
voor de tentoonstelling gaat het aardig
naar wensch. Het aav 'al inschrijvingen
is over het algemeen bevredigend,
roor paarden en rui. "draaft dit
