BATÓ RIJWIELEN
Zaterdag S8 April
BANK-ASSOCIATIE
St* 175
37e Jaargang
EERSTE BLAD.
Staten-Generaal.
KANTOOR GOES
CREDIETEN - EFFECTEN - COUPONS
DEPOSITO - REKENING-COURANT
VERZEKERINGEN Op ALLE GEBIED.
Binnenland.
Bit de Prorinsle.
nummer bestaat uit twee bladen
Semeenteraad van Vllssinpn.
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Deleeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummers f 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
MMiwm a iv Mwnw
WBJV-jwur.Mti» rwMnt#
Eerste Kamer.
Nadat besloten was den herstellenden
■voorzitter een telegram van gelnkvvonsch
te zenden, ving de Kamer aan rnet de
behandeling der Oorlogsbegrooting. Mevr.
Pothuis—Smit (S.D.A.P.) kwam er tegen
op, dat dit jaar weer herhalingsoefenin
gen z'ullen worden gehouden. Vóór 1928
acht ze die niet noodig. Wij zijn in dezen
van meening, dat indien maar ©enigszins
mogelijk de mannen en jongelingen, die
de mobilisatie hebben meegemaakt, met
deze oefeningen maar niet meer moeten
worden geplaagd. Verder weidde deze
spreekster breed uit over de verschrik
kingen van den oorlog en wie zou dezen
in bescherming nemen. Erg heldhaftig zal
natuurlijk de S.D.A.P. tegen deze begroo-
ting stemmen.
Dhr. Slingenberg (V.D.) vroeg nadere
inlichtingen omtrent de afvloeiing van het
overtollige militaire personeel. Dhr. Bee-
Jaerts van Blokland (A.R.) zei nog eens
nadrukkelijk, dat; de A.R. partij voor ont
wapening is, mits internationaal en wees
er op, dat de Uitgaven voor personecl-
doeleinden op den duur niet zouden zijn
vol te houden. Op den geneeskundigen
dienst en cle militaire administratie is nog
veel te bezuinigen.
Als intermezzo nam de Kamer aan de
vereèniging van Loosduinen met Den Haag
en van Ambt- met St,ad-Ommen.
De beide C.-H. sprekers, de heeren Ver
kenteren en Slotemaker de Bruine ont
kendes, dat stemmen voor een oorlogs
begrooting het aankweeken van een mi-
litairistischen geest is. Zelfs bij arbitrage
is ee» leger nog noodig om zoo noodig
gehoorzaamheid aan het recht af te dwin
gen.
Tweede Kamep
De Tweede Kamer verwierp gisteren
met 50 tegen 14 st. het wetsontwerp
bevattende oen overeenkomst betreffen
de de Domaniale mijn. In de begrooting
Zuiderzee loods 1923 bleef de Kamer ste
ker». Donderdag gaat ze hiermiee verder.
In de gisteren gehouden vergadering
waren alle leden aanwezig.
Na. onderzoek der geloofsbrieven werd
dhr. J. W. Roskes als raadslid beëedigd
en nam deze de voor hem bestemde
plaats in. Afgewezen word een verzoek
van \«tPronk om gedurende de zomer
maanden zijn winkel langer dan tot 8 uur
opori te mogen houden. Naar aanleiding
van de bekende circulaire van Ged. Sta
ten inzake de welhoudersjaarwedde wees
de voorzitter1 er op, dat de wethouders
11500 hebben. Spr. richt woorden va.n
waardeering tot do wethouders, die veel
werk hebben en nimmer op verhooging
aandrongen.
besloten werd aan Ged. Staten te be
richten, 'dat de raad geen termen vindt
om tot verlaging der wedden over te
gaan.
Lij het advies van de Commissie voor de
Crisiswerkloosheid was nog ingekomen
een afzonderlijke nota van het lid dier
commissie, dhr. J. A. Berger, die op het
instellen van een havenarbeiders-reserve
wees.
De heer Van Oorschot zegt, dat ver
leden week nog een vergadering is be
houden van 80 werkloozen, waaronder
verschillende met kinderen, totaal zijn er
110 wiet 160 kinderen te samen. De werk
loosheid is niet opgelost; men zit er nog
midden in. Men moet daarin voorzien
ieder individu heeft recht op bestaan en
niemand mag gebrek lijden. Er zijn nog
grondwerkers, metaalbewerkers, timmer
lieden, dus vakarbeiders, werkloos en
trouwens ook ongeschoolde arbeiders kun
nen «iet worden gemist in ons productie
systeem. Spr. vraagt of er voor de werk
loozen nog iets zal gedaan worden in
den vorm van steun of werkverschaffing.
De heer Lindeijer zegt, dat Vlissingen
tot Maart een vrij goed figuur heeft ge
maakt ten opzichte van de werkverschaf
fing. In Februari adviseerde de oommis
sie niet algemeene stemmen, w.o. ook
die van den vertegenwoordiger van het
Plaatselijk Arbeiderssecretariaat, tot ophef
fing en de raad besloot daartoe.
Betreffende het rapport der commissie
meent spr., dat dit niet erg gelukkig is
gesteld; dit besluit werd genomen met de
stem van den vertegenwoordiger van het
P-A.S. Het minste aantal werkloozen is
-5, die bij. het Armbestuur zijn gekomen
°f brandhout kappen. Voor de doorloo-
pende ernstige werkloozen wil spr. een
tVERTK£(M GOlfiÜPERTZ Ï834 EN CREOIETVEREENiSING 1853.
GJ5QOTE MARKT 24
TEL. INTERC. Nu. 44 en 227
steunregeling, naast de vorming eener ha
venreserve. Om door bedelpartij de men-
schen te helpen acht spr. niet uitvoer
baar en niet goed.
Spr. stelt ten slotte voor: le. B. en W. te
verzoeken een steunregeling te ontwerpen
voor de blijvende werkloozen; 2e. B. en
W. uitnoodigen in overleg met de werk
gevers een havenreservé op te richten.
Spr. hoopt, dat B. en W. dit zullen over
nemen.
De heer Van Niftrik zegt, dat ieder
hoopt, dat ieder een dragelijk leven heeft,
al ligt het niet op onzen weg dit idlaal
te verdedigen. Spr. meent, dat de aanne
mers den laatsten tijd wel de Vlissingsche
arbeiders in het werk namen. Spr. zegt,
dat deze week is gebleken, dat er 25
inderdaad, werkloozen zijn.
Spr. meent ook, dat de organisaties de
aangewezen lichamen zijn om de zaak te
behandelen. Het verheugt spr., dat bij de
organisatie reeds een haven-reserve aan
wezig is. De commissie lette speciaal op
de groote vermindering van de werkloos
heid (dezen winter 375, nu 71).
De heer van Oorschot zegt, dat velen
zich niet bij de arbeidsbeurs opgaven om
dat zij voor hen niet voldoet. Dat een
demonstratie gehouden werd is een be
wijs, dat er veel werkloosheid is. Spr.
vraagt nogmaals om een steunregeling.
Ook de lieer Lindeijer repliceert en ver
dedigt nader zijn beide voorstellen.
De heer van Niftrik zegt, dat het onmo
gelijk is, aan eenige havenarbeiders werk
te geven. Spr. zegt toe, wat de heer
Lindeijer verlangt, en zal de commissie
voor werkloosheid spoedig bijeen geroe
pen worden. De lieer Huson wees er nog
(op, dat er veel werk is; er is voor een
millioen in uitvoering, maar men prefe
reert werklieden van buiten de stad.
Als de heer v. Oorschot weer gespro
ken heeft en op de publieke tribune ge-
applaudiseerd wordt, verzocht de voor
zitter het publiek, geen teekenen van in
stemming te geven.
Wegens het aftreden van den heer Sta-
verman werd benoemd tot lid der com
missie van financiën en die van de straf
verordeningen de heer Auer, en van die
voor de oudheidkundige verzameling en
voor de monumentenzorg de heer Ver
maas en tot voorzitter van regenten van
het Weeshuis de heer Auer. Tot onder
wijzer in Duitsch aan de Handelsherha
lingsschool werd benoemd de heer A.
Metz Jr.
Nadat de heer Roskes op een vraag van
den heer van Oorschot had toegezegd dat
de instructie zeer waarschijnlijk zal wor
den gewijzigd in den geest als indertijd
door den heer Staverman voorgestaan,
werden benoemd tot vader en moeder van
het gasthuis, voorloopig voor een jaar,
de heer Th. E. H. van Zeggelen en echt-
genoote te Gorinchem met algemeene
stemmen.
Opgenomen wérd 2 als maximum-ver-
menigvuldiginglscijfer in de verordening
tot heffing van een plaatselijke inkom
stenbelasting.
Bij de w'ij'ziging der verordening tot hef
fing van loonen voor het keuren van
vee in den kring Vlissingen, bepleitten de
heeren v. d. Putte, Huson en Hensel in 't
belang van de boeren, slagers en consu
menten verlaging van het keurloon.
De heer Merckens had bezwaar reeds
nu tot verlaging over te gaan. De heer
v. d. Putte bedoelt meer in de toekomst,
wanneer het eenigszins mogelijk is. Dit
wordt toegezegd.
Bij de wij'ziging van de verordening op
den vee- en vleeschkeuringsdienst werd
toegezegd, dat in geen geval tot het hef
fen van loonen voor herkeuring overge
gaan zal wórden voor de Raad is gehoord.
Rondvraag.
Van aen heer Hensel was een schrif
telijke vraag ingekomen of B.. en W.
mededeeling Wilden doen over de nog
beschikbaar blijvende laad- en losruimtè
na de verplaatsing van de schipbrug. Die
voorzitter deelde mede, dat boven de
schipbrug 125 M. overblijft en 90 M.
buiten de schipbrug.
De heer van Oorschot vraagt of er geen
wteg is gevonden om hen, die over 1921
1922 hun belasting nog niet aanzuiverden,
verder te ontheffen. Dó voorzitter zegt, dat
dit zal worden geïnformeerd. Te 4 uur
wordt de vergadering gesloten.
Financieele misère in Frankrijk.
De Fransche Kamer heeft besloten het
„begrootingsprobleem" ter oplossing door
te zenden naar den Senaat, zonder eenig
advies in zake het in evenwicht brengen
van inkomsten en uitgaven. Men we et
niet, hoé groot het deficit over
1923 zal worden. Waarschijnlijk is
het meer dan .2700 miliioen francs. Arme
Fransche belastingbetaler.
Korte berichten.
D'e bekende ,,potloodfabriek'' vorm.
Johann Faber A.-G., Nümberg, heeft over
1922 een netto winst, gemaakt van
44.120.632 Mark, tegen 5.203.304 Mark
over 1921.
'De netto winst van de bekende
Bethlehem Steel Company over 1922 be
draagt 4.065.381 dollar, tegen 10.332.804
dollar over 1921.
De arbeiders van de bekende fabriek
van optische instrumenten Karl Zeiss, te
Jena, staken wegens een loongeschil.
Naar vernomen wordt, zijn de ver-
keersbelemmeringen voor toeristen in
Duitschland ingetrokken. Slechts zij
die verdacht kunnen wórden met politieke
oogmerken naar Dluitschland te gaan, moe
ten ondervraagd worden.
Tot dusverre zijln er door uitzetting,
inbeslagneming van meubelen enz. in het
Roergebied 20.000 Duitschcrs dakloos
gemaakt. Tot en miet 15 April Waren
772 personen gearresteerd en 250 veroor
deeld.
Het opperbevel dor Engclsche bezet
tingstroepen heeft Wegens herhaalde bot
singen en onaangenaamheden tusschen
Engelsche soldaten en Franschen en Bel
gen in het Roergebied alle Engelsche»
officieren en manschappen het verblijf in
het Roergebied ten strengste ver
boden.
In den laatsten tijd komen opmer
kelijk veel communistische ele
menten uit verschillende streken van
Duitschland naar Dortmund eh het heele
Roergebied. Zoo heeft men onder de ar
beiders, die onder Fransche heerschappij
doorwerken communisten uit Berlijn,
Hamburg, Keulen en zelfs uit het Saar-
gebied opgemerkt.
Het getal der wierkloozen
in Zweden is in de maand Maart met
ongeveer 6000 verminderd en bedroeg op
het einde dier maand 43400.
De speciale commissie uit den
Zwteedschen Rijksdag heeft voorgesteld,
den achturig en arbeidsdag we
der voor drie jaar te handhaven.
De Fransche pers Wijst op de ont
zaglijke uitbreiding, die het verbruik van
verdoovende middelen in do
laatste jaren in Frankrijk heeft ondergaan.
Overcompleet personeel.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft aan de gemeentebesturen geschre
ven: In verband met reorganisatie van
den dienst bij verschillende rijksinstellin
gen, is een groot aantal ambtenaren ont
slag verleend, en bij het bemiddelingsbu
reau, ressorteerende onder het departe
ment van financiën, voor herplaatsing in
geschreven. Ik verzoek u indien in voor
komende vacatures uit eigen overcompleet
personeel niet kan worden voorzien, zich
tot bedoeld bemiddelingsbureau te wen
den, vóórdat wordt overgegaan tot de
aanstelling van personen, die tot dusverre
buiten de administratie gestaan, hebben.
Kosten van levensonderhoud.
In Maart 1920 heelt men in Amsterdam
de gemiddelde kosten van het levensonder
houd bij een arbeidersgezin berekend en
geregeld wordt er nu gepubliceerd hoeveel
duurder of goedkooper het leven sinds
dien is geworden. Over Maart 1923 is het
indexcijfer weer vastgesteld en nu blijkt,
dat de totale kosten sinds 1920 zijn ge
daald met 19.3 pet. Sedert September
1920, in welke maand de duurte haar
hoogtepunt bereikt had bedraagt de daling
'24.4 pet.
Een aantal posten hebben deze daling
veroorzaakt, in de "sterkste mate melk en
eieren. Ook de groep aardappelen onder
ging een niet onaanzienlijke verminde
ring. Een lichte daling vertoonen brood,
beschuit en kook. Enkele andere posten
zijn onveranderd gebleven, o.a. de groep
grutterswaren. Daartegenover staan enkele
posten, die gestegen zijn, en wel voor
namelijk kaas, suiker, vetter».
De s t rij d om de Wi i e 1 i n g e n.
De heer C. R. Elout schrijft in het
Handelsblad
„Konden wijl in Januari er op wijzen,
dat voor 'teerst sedert onheuglijke tijden,
het aantal door 'Nederlandsche en door
Belgische loodsen geleide schepen, dat
langs de Wielingen in December binnen
kwam, gelijk was, thans is dit reeds
niet meer zoo. In dé gelijke sterkte van
het materiaal hebben de Belgen niet be
rust; terstond zijn zij hun materiaal ook
woer gaan versterken en verbeteren (ver
vanging van zeil door stoom1), zoodat
reeds in Januari de toestand in de Wie
lingen zóó was: Bij den Wandelaar '1
Nuf]eri stoomboot en 1 Belgische dito,
bij den West-Hinder 1 Nederl. stoomboot
(vlieger) en 2 Belgische, bij1 Dungeness 1
Ned. zeilboot en 1 Belgische stoomboot,
liet resultaat spreekt uit het volgende
overzicht van door de Wielingen binnenge
komen schepen (de uitgaande van Ant
werpen worden, dank zij' den Antwerp-
schen praktijken óp' een klein percentage
na, alle door Belgen beloodst) in het eer
ste kwartaal van dit jaar (de mailbooten
van de Zeeland niet inbegrepen)".
In Januari kwamen door de Wielingen
180 schepen met een Nederlandschen,
280 met een Belgischen en 50 zonder
loods, samen 510; door het Oostgat 205,
186 en 11, samen 402.
In Februari door de Wielingen 117
schepen met Ned., 317 met Belg. en 34
zonder loods, samen 468; door het Oost-
gaf 212, 162 en 7, samen 381.
In Maart door de Wielingen 152 sche
pen met Ned., 384 met, Belg. en 55 zonder
loods; samen 591; door het Oostgat 256,
237 en 7, samen 500.
„Dat deze loodsstrijd een strijd is om
de Wielingen, blijkt uit het feit, dat de
Belgen in het resultaat van gelij'k mate
riaal in het Oostgat (en dat beteekent:
achterstand in het aantal schepen) be
rusten. Het is hun om de Wielingen
te doen en daarom blijven wij1 herhalen:
do Wielinger loodsquaestie is een poli
tieke quaestie, is een stuk van het Wie
linger en van het heele Scheldegeschil.
Wie daarin verslapt, geeft, hangende dat
geschil, een stuk van zijn politieke positie
prijs
Wo zullen daarom ons materiaal wéér
moeten versterken. Het is een wilde en
kostbare concurrentie, maar zoolang Bel
gië haar niet opgeeft, mogen wij het ook
niet doen.
Betalen kunnen wij altijd nog minstens
even goed als de Belgen.
En varen ook."
Jubileum.
Dinsdag 1 Mei a.s. is het een kwart
eeuw geleden, dat de heer Max. R. Nu-
nes, sinds jaren gevestigd N. Z. Voor
burgwal 230232, aan het Damrak het
Centraal Advertentie-Bureau stichtte.
Sindsdien heeft de zaak van den lieert
Nunes zich enorm uitgebreid. Het adver
tentie-bureau werd ook uitgeverszaak. Ter
gelegenheid van het vijf en twintig jarig
bestaan wordt des middags van half drie
tot half vijf in de zalen van hotel dej
l'Europe receptie gehouden.
Allerlei.
De afdeelingen der Tweede Kamer heb
ben tot rapporteurs benoemd inzake de
Bioscoopwet de heeren Stulemeijer, Beu-
tmer, Rutgers v. Rozenburg, Deckers en
v. Wijnbergen.
Door den Ned. Boerenbond, den Chr.
Boeren- en TUindersbond en het Nat.
Landbouw-comité is een adres gericht aan
den Ministerraad tegen de herclassificatie
der gemeenten.
Te Arnhem is overleden mr. R. J. de
Visser (C.H.), lid van Gedep. Staten van
Gelderland.
Bij resolutie van den minister van
financiën zijn verplaatst de ontvangers
A. v. d. Werff van Roermond naar Mid
delburg en F. Greidanus van Hontenisse
naar Oudenbosch. Bevorderd zijn van.
kommies le klasse tot assistent te Rotter
dam o.a. A. Looij en J. v. Beveren. En
van kommies 2e klasse te Locht tot kom
mies-verificateur te Hansweert II. Lam-
tmertse. Verplaatst S. van Lonning, kom
mies-verificateur, van Hansweert naar Rot
terdam, en L. Speijer, kommies le klasse
van Ternouzen naar Rotterdam, resp. met
1 Mei en 1 Juni a.s.
Goes. A.s. week staan ons twee con
certen te wachten, beide in het Schutters
hof. Dinsdagavond zal „Toonkunst" uit
voeren: „Odysseus" van Max Brucli, met
medewerking van solisten uit eigen kring
en van buiten. De generale repetitie wordt
Maandagavond gegeven. „Toonkunst" is
gewoon goed voor den dag te komen
en ze zal ook nu wel weer haar oude»
roem handhaven.
Donderdagavond zal de zangvereeniging
„O. B. K.", met medewerking van solisten
en orkest, uitvoeren: „De Opstandings-
Imorgen" van S. Neukom. Waar deze zang
vereeniging, onder de correcte leiding van
den heer Tamminga, ook reeds meermalen
iets goeds gaf, wekken we gaarne onze
lezers pp ook van dezen zang te gaan
genieten.
In de heden gehouden vergadering
van Aandeelhouders d'er N. V. Waterlei
ding-Mij „Zuid-Bevoland", welrd verslag
over het elfde boekjaar (1 Jan.31 Dec.
1922) uitgebracht. In de inleiding wordt
o.m. gezegd: de toename van de baten
der winst- en verliesrekening over 1922
bedraagt f 12.557, terwijl van 1914 tot
en met 1921 de baten met gemijddeld
f 14.689 per jaar stegen. De lasten
dier rekening verminderden in 1922 met
f 3216, terwijl in de genoemde 7 jaar
deze lasten gemiddeld met f 5283 stegen
Sedert 1914 stegen de baten met plm.
f 102.800, de lasten met plm. f 37.500.
Over 1922 kwam, óndanks de toename der
betaling aan de Rijkspostspaarbank! nog
een bedrag van f 19.669 voor afschrijving
op de geheele inrichting pit het bedrijf
beschikbaar.
Over 1922 werden 226 woningen aan
het leidingnet aangesloten (1240 in 1921)
waarvan 63 in dit jaar jaar nieuw ge
bouwd en 163 oude woningen. Van het
aantal woningen, 'twelk do Waterleiding
direct zou kunnen bedienen (8924), is 71
pet aangesloten (6358) en 29 pet nog
niet (2566).
Uit de winplaats is in 1922 onttrokken
589.021 kub. M. water (tegen 561.278
kub. M. in 1921). Tweemaal per maand
werd het water aan een scheikundig on
derzoek onderworpen. Het waterverbruik
was in 1922 534.019 kub. M. (vorig jaar
526.980 kub. M.). Rekening houdende
met gedurende het inwendig verven va»
het hoogreservoir te Goes ongebruikt weg-
geloopen water (12.300 kub. M.) vertoont
het watergebruik, vergeleken bij 1921,
een daling van ongeveer 5300 kub. M.
Uit het overzicht van do woningen,
welk© aan het net liggen (d.w.z. als het
erf niet verder dan 25 M. van de hoofd
buis afligt) en ,nog niet zijn aangesloten
blijkt, dat Oudeland© het slechtste figuur
maakt (één perceel per 9 inwoners is
daar niet aangesloten), daarna volgen
's Gravenpolder en Kapelle (beide per 11
inwoners), vervolgens Heinkenszand en
Hoedekenskerke met 12, enz. Het beste
figuur maakt Waarde (137), ook Krabben-
dijke (57), 's Heer Abtskerke (49), en
Kattendijke (48), mogen er wezen!
De balans sluit in actief en passief
met ©en bedrag van f 1.908.251.32Vó. De
winst- en verliesrekening geeft aan als
overschot bedrijf f 91.147,31% (afschrij
vingen f 31.283,72 en beschikbaar voor
dividend f 59.863,B9V«-
prijscourant wijnen. Men
zendt ons toe een prijscourant van wijnen
likeuren, etc. der fa J. A. L. G- Witte
te Goes. Zeer groot is het aantal merken
dat voorradig is, terwijl enkele bestelkaar-
ten en een foto van het intérieur der zaak
zijn bijgevoegd.
Vlissingen. Dhr T. H. de Meester, die
met 1 Mei aftreedt als directeur" van 3e
stoomvaartmaatschappij „Zeeland" heeft
deze week afscheid genomen van commis
sarissen en hoofdambtenaren, waarbij hij
onder het aanbieden van herinneringsge
schenken werd toegesproken door den
voorzitter van commissarissen, dhr mr E.
Fokker en ook namens de hoofdambtena
ren.
Kruiningen. Gisterenavond vergaderde
de gemeenteraad alhier. Afwezig dhr. de
Visser met kennisgeving. Notulen werden
onveranderd goedgekeurd. Ingekomen wa
ren o.a. een mededeeling van Ged. Sta-
