Leestafel.
Gemengd Nieuws.
Telegraiisiess.
Ingezonden Stukken.
MarklerlcMen.
Burgerlijke Stand.
Geachte Redactie,
eelen zin het eigendom' van hen, die le
ven uit Gods Wootrd. Er is alzoo principi
eel verband tusschen het Geref. volk en
de V. U. De laatste is een der vruchten
van de herleving van het Calvinisme, waar
van de Afscheiding het eerste symptoon
was. Voor Luther was het centrum; van
zijn gansche beschouwing: hoe krijg
ik vergeving van zonden? Maar Calvijn
•zette de Souvereiniteit Gods op den voor
grond. Daarom moet op alle terrein voor
Hem gebogen worden. Ook alle weten
schap zij Gode gewijd en is daarom door
Calvijn in cere hersteld. Een prins Wil-
jemi I schonk! aan Leiden ©en Universiteit
on liet verjongde, herleefde Calvinisme
aan den druk van het liberalism© pnt-
woTsteld, volgde deze historisch© principi-
oelo lijn en stichtte oen Geref. Ilooge-
school.
In dat principieelo ligt ook de oorzaak,
dat de V. U. zooveel haat en tegenkanting
heeft te verduren gehad. Maar de V. U.
is in den druk gegroeid en ze is tot
op dezen dag staande gebleven. Haar
beteekenis voor ons Gerei', volksleven is
nog altijd groot.
Wij zijn dankbaar voor al den weten-
schappelijken arbeid, door baar in de
vcrloopen 40 jaar geleverd. Ze is tol,
groeten zegen geweest. Voor Kerk, Chris
telijke actie, ja voor heel ons volksleven
heeft zij1 veel gedaan. Daarom hebben
wij ook dankbaarlicidsplichten 'jegens
de V. U.
Onze tijd is zoo ernstig. De dwalin
gen komen ook nu nog altijd van boven
.af en pas later komt do massa in be
weging. Da afval begint altijd aan do
hoogescholen. Het rationalisme en mo-
domisme zijn daar eerst gepropageerd.
Daarom is een Geref. hoogeschool van
zoo rijke beteekenis.
Daar worden gevormd onze predikan
ten, juristen, litteratoren, zij dus, die in
het volksleven vooraanstaan. Daarom heb
ben wij tot plicht voor die V. U. te bid
den, zooals in de dagen, toen ze werd
opgericht. We moeten haar geven: liefde,
steun en gaven. Ze moet zoo g'Qed als
geheel uit eigen financieele kracht leven.
Ze Imoet gesteund worden door die Geref.
volksgroep, die toch 'al zooveel offert,
Ze worstelt telkens met groote tekorten,
vandaar dat ze versterking van inkomsten
zoo dringend noodig heeft.
Met een gloedvolle peroratie eindigt
Spr. zijn onder stille aandacht aange
boorde réde. Nadat nog gezongen is uit
het Berijmde Gebed des Heeren vs, 3
eindigt dr Dijk met dankgebed.
Do heer C. van Veel en, hoofd der
Chr. School te Alinkerk, is 1 April D.V.
25 jaar hool'd eener Christelijke school.
Eerst was hij 9 jaar hoofd te Hoek, daarna
16 jaar te Alinkerk.
-- Benoemd tot tijdelijk onderwijzer
aan de Chr. school te Hei- en Boeicop
L. de Vries te Zicrikzee.
Middelburg. Hedennacht is op 64-ja.rigen
leeftijd alhier overleden de lieer P. C.
Gilde, sedert meer dan 40 jaar werkzaam
aan de Rijksleerschool alhier, waarvan
sedert een paar jaar als hoofd. De over
ledene, die ook verbonden was aan de
Rijksnormaallessen te Vlissingen heeft
zich onder superieuren, collega's en leer
lingen vele vrienden gemaakt.
Vlissingen. Op de voordracht voor on
derwijzer aan school C ,zijn geplaatst J.
do Jonge te 's Heelr Arendskorke, J. v.
Gtaafeiland te Vlissingen en A. Louwerse
te Vlissingen.
VERBETERING.
hi, onze boekbeoordeeling van het ver
haal „De roos van den Libanon" in ons
vorig no staat: Wij vonden in dit verhaal
verscheidene volzinnen met een n. Dit
moet zijn mot een n te veel, (den voor
„de" was bedoeld).
„Verdieping en Belijning", geschriften
voor de, praktijk, van het Christelijk School
leven in den nieuwen tijd. Onder redac
tie van Wouters en Van de Hulst.
ifiet minder dan 2G nummers zijn het, die
deee brochuren-reeks vormen. We ontvingen
bet laatste zevental. Daar is zorg noch moeite
ontzien, om waarlijk te geven „verdieping
en belijning". Herhaaldelijk reeds hebben we
er op gewezen. Voor de lezers van d i t
blad zijn wellicht deze laatste zeven nummers
niet het minst van belang. Hier zijn ze
Rekenen en Wiskunde, door K. ter Beeke.
Nuttige en Fraaie Handwerken, door W. Veg-
ter. Beschouwingen over enkele moderne op
voedkundige denkbeelden, door prof. Buiten
dijk. Orde en tucht, beloonen en straffen,
door P. Oosterlee, Toezicht, examens en
bevoegdheden, door F. Eringa. Staat, Ge
meenten, Besturen en Gebouwen, door Jansen
Kan Jansen. Samenvatting en Slotwoord,
door Wouters en Van de Hulst.
Men kieze hier uit, wat meest aantrekkelijk
is I Het laatstgenoemde bevat als 't meest
zakelijke een paar uitgewerkte voorbeelden
van Lessenroosters, voor twee-mansscholen,
voor drie-mansscholen en voor volledig uit
gegroeide scholen. Hoofden van kleine scholen
kunnen hier werkelijk goede hulp vinden!
Het laatste nummer op één na geeft voor
lichting aan die besturen, die van plan zijn
te gaan bouwenI Mooie teekeningen geven
moderne schoolgebouwen en niet minder mo
derne inrichting der scholen te zien.
Onderwijzeressen moeten het boekje van
mej. Vegter maar eens lezen. Een beetje
overdreven somsmaar goed bedoeld.
En wie meent in zjn school- en opvoedings
praktijk reeds het ware te hebben gegrepen,
leze de werkjes van Oosterlee en van prof.
Buytendjk. Dat kan terugbrengen van zelf
genoegzaamheid! Ook een goed ding dat
teruggebracht worden namelijk.
Maar men beslclle en leze. Bij de firma
P. Noordlioff te Groningen is de heele serie,
zoowel als afzonderlijke nummers, verkrijgbaar.
On g e 1 u k k e n. Th Amsterdam heeft
een vree-edijk tramongeluk plants gehad.
Twee meisjes van vijf en zeven jaar, die
in de drukte van bet verlener in de war
raakten, worden doer d© tram overreden.
Het een© kind overleed dadelijk, het an
dere na aankomst in het ziekenhuis. Een
inspecteur van politie deelde het vreese-
lijke bericht aan de moeder mede.
Een reis van Bontekoe.
J. G. uil Silvohle, maakte een uitstapje
per rijwiel naar Bocliolt. Voorbij Dinx-
perio werd hij aangerand door drie per
sonen, die hem zijn rijwiel, bovcnklee-
ding en hoed ontnamen. Hij. keerde nu
naar ons land terug, doch werd aan
de grens aangehouden, daar de politie
meendo, dat hij een ontvluchte inbreker
was, omdat hij1 ongekleed werd aangetrof
fen. Na zijln onschuld te hebben bewezen,
werd hij vrijgelaten, doch geraakte nu
nu weer op weg naar Silvoldo iu een
diepe slool, waaruit hij' met levensge
vaar is gered.
Di o o r schrik gedood. Te Stelc-
kerda waren twee schoolkinderen aan het
vuurtje stoken op! het eigendom van boer
T. D1. Deze gaf den eenen jongen een
gevoelige afstraffing, waarvan diens ka
meraad zoo hevig schrikte, dat hij1 dood
neerviel.
Botsing tusschen auto en
tra m Gisterenmiddag vond te Monniken
dam een ernstig ongeluk plaats, dat even
wel bijzonder goed afliep. De tram welke
om 2.45 uur vandaar naar Amsterdam
vertrekt, reed tegen een uil; Amsterdam!
komende vrachtauto van don heer Tuyp1
van Volcndam. De auto werd achter de zit
plaats van den chauffeur door de machine
gegrepen en in elkander gedrukt. Behou
dens een paar sneden over de hand
van den heer Tuyp', kwamen de andere
passagiers van de auto met den schrik
vrij. De locomotief der tram kwam naast
de rails te staan. Die koppelstang tus
schen machine en personenrijtuig Werd
verbroken. Uit Amsterdam werd spoedig
por extra tram personeel en gereedschap
gezonden om de baan weer vrij te maken,
wat na een uur ook gelukte.
Teeken des tij!d s Waren er
vroeger tij'd een 500 wagens in reparatie
aan de Wagen werkplaatsen der H. S. M.
te Amersfoort, dan regende het drin
gende verzoeken voor spoedig aflevering
van herstelde wagens. Thans is dit getal
500 zeer verre overschreden maar spoed 1
spoedWordt niet vernpmen op het oogen-
blik.
De gezellige passagier. De
veekoopman J. J. A. wionende te Hil-
ügersberg, begaf zich Dinsdagmiddag met
paard en wagen van Rotterdam naar
z'n Woonplaats. Onderweg vroeg een per
sonage op den bok mede te mogen rijden.
Dit Werd hem toegestaan. Op den Bern-
Weg ging de passagier, die tot dan toe
gezellig had zitten 'keuvelen, plotseling
tot handtastelijkheden over. Hij mishan
delde den handelaar, die door den onver-
wachten aanval ietwat versuft, slechts
geringen weerstand bood en niet kon
verhinderen dat de kerel uit z'n borstzak
een portefeuille met vier honderd gulden
roofde. Hiermede sprong de man van den
.wagen en verdween met z'n buit. De po
litie is er nog niet in geslaagd, hem
op het spoqr te komen.
Kampioenschap machine-
schrijven. Miss Millicent Woodward
heelt onlangs het Europeesche kampioen
schap voor machineschrij'ven gewonnen.
Zfj haalt 239 woorden in de minuut;
en geblinddoekt brengt zij het nog tot
160 woorden per minuut zander eenige
fout. Zij! heeft dan ook haar vaardige
vlotte vingertjes voor 5000 p.st. laten
verzekeren! Toen men haar vroeg, hoe zij
het tot een zoo groote snelheid gebracht
had, was haar antwoord, dat iedere ty
piste het zoo ver brengen kon, als zij
haar machine maai' door en door kende,
heel losse, slappe vingers had, volmaakt
zeker was van de spelling enbe
lang stelde in haar werk. Maar 'tis juist
deze laatste eigenschap', die nogal eens
ontbreekt I
Een echte wolf. Do wolf, die
reeds eenigen tijd in verschillende
dorpen r ondom A rnhem was gesignaleerd,
heeft zich Zondag in het Schaarberger-
bosch vertoond. Een landbouwer werd
door zijn kinderen, die voor het raam
zaten, erop1 opmerkzaam gemaakt, toen ze
hem riepen: „Vader kijk eens wat een
groote hond".
Toen de landbouwer z'n geweer ging
halen, was het dier verdwenen.
De verschillende boschwachters wer
den gewaarschuwd en een ervan, een
zeer betrouwd persoon, heeft het dier
gezien, schijnbaar geheel vermagerd en
uitgehongerd. Hij heeft het- helaas niet
onder schot 'kunnen krijgen.
Op het oogenblik wordt een algemeene
jacht op het dier gemaakt.
Een voetbalveldslag. Te
Schiedam is een voetbal-wedstrijd gehou
den tusschen de clubs Ilermes en Xer
xes, welke het respect voor onze voet
balsport nu juist niet zal doen toenemen.
Het was geen wedstrijd, het was een
veldslag, welke reeds direct door Hermes
werd ingezet. Een der leden ging tot
handtastelijkheden over, waarop een Xer-
xes-lid op dezelfde wijze ageerde. De stem
ming tusschen de spelers onderling werd
met de minuut slechter, zoodat het geheel
nu en dan meer op een stierengevecht
dan op een voetbal-wedstrijd geleek. Toen
Xerxes, spelende (met tien man, na verloop
van een half uur, de leiding nam, begon
het publiek een woordje mee te spreken.
Uitdrukkingen als„na afloop' steken we
je aan het mes", „trap hem dood",,
„schopt z'n been kapot" en dergelijke
waren niet van de lucht. Het meest er
gerlijke was wel dat als dames en hee
ren ge'kleede tribunebezoekers daarbij de
hoofdschuldigen waren. De scheldwoor
den welke deze individuen Xerxesbestuur-
deren met hun dames toevoegden, waren
even liederlijk als schunnig.
Na de hervatting Werd een Ilermesspe-
ler naar het kleedlokaal gezonden, wijl
hij moedwillig een Xerxesspeler trapte.
Ambachtsheer contra bur
gemeester. In de Raadsvergadering
van Woubrugge deelde de voorzitter mede,
dat op order van den ambachtsheer van
Hoogmade, de heer Dir Baron E. B. F. F.
Wittert van Hoogland, aldaar aan den
weg een bord was geplaatst, aangevende
het maximum-gewicht der voertuigen, dat
zou worden toegestaan, over de wegen in
onderhoud bij! do Heerlijkheid Hoogmade.
Genoemd bord was op last van den burge
meester verwijderd, waarop: een sommatie
bi) deurwaarders-exploit, van de zijde van
den ambachtsheer tot herplaatsing van liet
bord, w'as gevolgd. Volgens rechtskundig
advies, zou een kostbaar proces voor de
gemeente het gevolg zijn, al Werd de
gemeente in hel gelijk gesteld, zoodat
het oordeel van den raad was, liet bord
maar weder te plaatsen, wat dan oolc
geschiedde.
Vader Cats schreef: „Wie doet er oyt
een malle greep, Die niet en heeft haar
nagesleep."
W eer brand in een Rotter-
sclie school. Gistermorgen vroeg ont
dekte een surveilleerend politieagent
brand in de openbare school no. 55 aan
den Parallelweg te Rotterdam, hoofd de
heer Goudswaard. De brandweer rukte
met veel klein materiaal uit, doch kon
niet verhinderen, dat van het op do
eerste verdieping gelegen lokaal, waarin
de brand was ontstaan, de vloer en het
staande schotwerk verbrandden. Het vuur
viel .door den slukgebranden vloer op
een kast met leermiddelen in een onder
gelegen lokaal. De kast, staande schotten
en vloer van dit lokaal brandden eveneens
uit. Die brand was ontstaan, doordat do
werkster het rooster van een nog bran
dende kachel had#omgekeerd en de asch-
la buiten de kachel ha.d (gezet. Het zink
onder de kachel was daardoor gaan gloei
en ©n de vloer in brand geraakt. Het on
derwijs ondervond natuurlijk eenige stag
natie.
Dinsdagochtend heeft een vreeselijlke
gebeurtenis de stad Aalst (België) in op
schudding gebracht. In het huis waar
broeder en zuster De Vos, beiden zoowat
70 jaar oud, samenwonen, op1 den Oent-
schen steenweg, heeft men op den zolder
het lichaam verhangen gevonden van den
broeder. In een slaapkamer lag de zus
ter De Vos te bed, zwiaar gewond door
messteken. Onmiddellijk werd de oude
vrouw naar het ziekenhuis overgebracht,
waar haar toestand zeer bedenkelijk werd
geoordeeld. Of men te doen heeft met een
moord en zelfmoord, of met een moord
w'aarvan de beide oudjes het slachtoffer
zijn geworden, kon gisterochtend nog niet
worden uitgemaakt. Uit andere bron wordt
nog gemeld, dat, door het feit dat gister
ochtend de luiken van den groentenw'in-
kel, die door broeder en zuster werd
opengehouden, geslotetn bleef, de gebo
ren argwaan gingen koesteren. Toen men
aanklopte, werd geen antwoord ontvangen.
Ze waarschuwden alsdan de politie, die
met geweld het huis binnendrong en het
gruwelijke tooneel vaststelde. Vrouw De
Vos zou door hamerslagen zijn gedood.
Haar broeder Gustaaf De Vos gaf sedert
eenigen tijd teekenen van zinsverbijstering,
zoodat men blijkbaar te doen heeft met de
daad van een waanzinnige.
Ondeugende telefonisten. Toen
Koning Gustaaf Amsterdam bezocht, was er
een rijks-telefonistctjo, dat op den Dam naai
de aankomst stond te kijken, haar tijd vergat
en te laat in de 'zaal verscheen. Zij' trachtte
zich te verontschuldigen door te zeggen, dat
zij: verlaat was, doordat zij ton gevolge van
de politieafzetting het postkantoor niet tijdig
had kunnen bereiken. Dit malle excuusje
werd niet aanvaard, zoodat er op de gebruike
lijke wijze rapport werd opgemaakt.
Voor de aardigheid zei ze tegen haar
collega's, dat ze den Zweedschen Koning zou
opbellen. De daad bij het woord voegende,
riep ze het paleis op, maar ervoer, dat het
nummer veranderd was.
Een dor andere meisjes aan de tafel riep
echter, dat ze een kennisgeving had gelezen,
waarin het nieuwe nummer stond aangegeven.
Zo verklaarde, dat z ij dan wel zou opbellen.
En ze deed het. Uit nieuwsgierigheid schakelde
een derde telefoniste zicli op het gesprek
in, benieuwd om te liooren wat koning Gus
taaf zou zeggen. Er gebeurde echter niets
do meisjes giechelden een beetje en achtten
het toen maar raadzaam de verbinding te
verbreken.
En nu komt het booze: de gemeenteteliefoon
had in die dagen opdracht alle gesprekken
met het paleis te beluisteren, zoodat ook
deze verbinding ter barer kennisse kwam.
Zij zag de zaak buitengewoon ernstig in en
oogenblikkelijk werd de chef der rijkstelefoon
gewaarschuwd. Ook deze dame vond de zaak
verschrikkelijk. Zij liet de deuren sluiten en
verklaarde, dat niemand vertrekken mocht,
alvorens de schuldigen zich bekend hadden
gemaakt.
De daderessen traden met leeuwenmoed
voor, waarna haar namen den directeur wer
den bekend gemaakt. Aanvankelijk beschouwde
deze het geval als een „kwajongensstreek",
doch later is hij blijkbaar van gedachten ver
anderd. Want ongeveer een week na het
gebeurde werden de beide meisjes, die het
paleis hadden opgebeld, met „buitengewoon"
verlof (zonder salaris) gestuurd, in afwachting
van ontslag. Dit komt dus neer op schorsing.
Nummer drie, dje had meegeluisterd, werd
gestraft met honderd gulden boete en over
plaatsing naar een kleiner kantoor. De heide
eersten zijn in hooger beroep gegaan; de
derde durfde dat niet, uit vrees eveneens
ontslagen te worden. (Tel.)
Ze leer en het nooit. Herhaal
delijk komen in de couranten berichten
voor over doodelijke ongevallen met elcc-
triciteit, hetzij door ongeluk, of eigen
schuld. Toch zijn er nog steeds menschen
die zich geen rekenschap schijnen te ge
ven van het gevaar, dat aan een onvoor
zichtige of onoordeelkundige aanraking
met clectrische geleidraden verbonden is.
In het avondblad van de Msb. van Dins
dag werd er melding van gemaakt, dat
aan den Kreekvveg de clectrische kabels
van het G. E. B. gedeeltelijk waren stuk
gesneden, vermoedelijk met liet doel de
stukken te stelen.
Dinsdagmorgen te 4 uur bemerkte men
aan den Linker Maasoever te Rotterdam
dat er verschillende electriciteitsstoringen
plaats vonden. O. m. zat aan den Varken-
oordschedijk de fabriek van Burgerhout
zonder stroom.
Het ingestelde onderzoek door een inge
nieur van het G. E. 13. bracht de vernie
ling van do drie ondergrondsche kabels,
die voor reparatie open lagen, aan het
licht. Deze deskundige sprak er zijn ver
wondering over uit, dat de daders er
niet bet leven bij ingeschoten hadden.
Toen dezen gistermorgen werden aange
houden, bekenden ze bij' hun verhoor,
dat ze tijdens het karwei, waarvoor zo
hamers en een beitel gebruikten, meters
ver weg waren geslingerd. Ze beweerden
echter geen diefstal op hol. oog te heb
ben gehad. Het zijn de loswerklieden L. N.
en O. D. Beiden wonen zo in de om
geving.
DEN BOSCH. V. D. Heden werd voor
de Rechtbank alhier behandeld de zaak
van den moordaanslag op Desmet. Tegen
Kerssemaker werd geëischt 15 jaar ge
vangenisstraf met aftrek van voorarrest.
De verdediger vroeg een onderzoek naar
beklaagdes geestvermogens te doen in
stellen.
MAASSLUIS. V.D. Hedennacht is een
surveilleerend politieagent herhaaldelijk
dooi" een man met ©en mes aangevallen.
De agent wilde h©m arresteeren, maar
nvoest ten laatste van zijn vuur'wapen ge
bruik maken. De agent kreeg oen snede
over do rechterhand en moest naar het
ziekenhuis worden vervoerd. Die dader is
later gearresteerd!. Ook hij was verwond.
GENEVE. V.D. Tengevolge van een ver
keerden wisselstand is een trein in de
richting Walhusen -van de helling gere
den. De conducteur wlerd gedood en velo
passagiers van den eersten wagon wer
den imin of meer ernstig gewond.
ROME. V.D1. In do kringen van het
congres d.er Int. Kamer van Koophandel
loopt het gerucht, dat de Amerikaansche
delegatie Vrijdag een ontwerp zal aan
bieden, voor een definitieve oplossing
van de schadevergoedingskwestie en de
geallieerde schulden, mede in verband
met het Fransch-Duitsche conflict.
Wisselkoersen.
Amsterdam!, 22 Mrt. 1.45 u.
Berlijin 1.211.22V2
Brussel 14.9515.
Parijls 16.90—17.
Londen 11.883A11.89V4
Dollar 2.53Vs—2.535/s.
Weenen 0.35—0.36.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Geachte Redactie,
In no. 143 van „De Zeeuw" d.d.
20 Maart 1.1. komt voor een verslag
van den (gemeenteraad te Ellewouts-
dij'k!. Ik tref in dat verslag' aan, dat
dé C omtol. van Onderzoek in het ge
schil tusschen gemeente en kolenfonds
een rapport heeft uitgebracht. Ik lees
dan: „De Commissie erkent de juist
heid van hetgeen steeds van gemeen
teweg© is beweerd, maar ze kan haar
onderzoek niet beëindigen, omdat de
secretaris der kolenvereen. weigert zijn
administratie over te leggen. Ze kan,
enz." Uw verslag wekt hier den schijn
dat in het rapport der Comtoiissie
wordt medegedeeld, dat de secretaris
weigert zijn administratie over te leg
gen. In genoemd rapport komt niets
van dien aard voor; er wordt zelfs
niet eens zijdelings op gezinspeeld. Het
kan ook niét beweerd worden, want de
geheele administratie der k'olonveree-
niging met alle bescheiden heeft steeds
ter beschikking der colmmissie ge
staan. Hoe zou het ook kunnen, dat
de Commissie niet zou kunnen door
werken, door ontbreken der beschei
den der kolenvereeni'g'ing Stel eens
even, dat ik werkelijk zoo dom zou
zijn, deze bescheiden der ver. achter
té houden, dan zou toch één woord
van den voorzitter im'ij reeds tot af
geven kunnen noodzaken. En zou de
Commissie dat niet weten? Ik stel er
prijs op, te verklaren, dat niet alleen
alle bescheiden der kolenyereeniging
voor de Commissie beschikbaar zijn
geweest, maar dat ik de Commissie
ook aanbood, wat in mijn particu
lier bezit is en de Commissie tevens
opgaf, waar ze noig meer bescheiden
kon krijgen. Dat de kolenvereeniging
niet kan geven, wat ze niet heeft,
zal toch niet als onwil worden aan
genomen? Stukken, welke tot do ad
ministratie der Brandstoffencommissie
behooren, zijn niet in 't bezit der Ido-
lenvereeniging. Dus tot, besluit de ver
klaring, dat, de Commissie niets werd
cweigerd. Wat ik de Commissie niet
on aanbieden als secr. der ko
len ver., maar waarvan ik aan teeke
ningen of afschriften in mijn particu
lier bezit had, heb ik de Comlmissie
ter inzage afgestaan en tevens nog
aangegeven, waar de Commissie de
bewijzen kon bekomen, dat mijn inlich
tingen juist zijn. Dus geen wonder,
dat in (liet besluit der Commissie niets
Van weigeren voorkomt.
Met. de mieeste (hoogachting,
De Secr.-Ontv. van "E. M. M."
SPRINGVLOED.
Ellewoutedijk, 21 Maart 1923.
Beleefd vraag ik een plaatsje voor
het, volgende. Bij voorbaat dank.
Het ingezonden stuk van den heer
Nonhebei te Middelburg „Een Opwek
king" in Uw blad van 15 dezer, tot
het hij wonen der uitvoering van Bach's
MattheusPassion, bevat hoe goed
zeer zeker bedoeld toch' enkele
onnauwkeurigheden, welke verbete
ring vragen.
Deze (heeft niet tol, doel hiel; opwek
kend woerd krachteloos te maken
in tegendeel!
Het eischt te veel plaats in uw blad
min of meer duistere plaatsen in het
stuk van den (heer N. voorkomend,
te belichtenanders zou uitvoeriger
gewezen dienen te worden op het feit,
dat do Mat theus - Pas si on iets méér is
dan „het. mleest e rustige, jeligieuse
Oratorium!".
Meer in Wet hijzonder wenschte ik te
wijzen op de onjuiste voorstelling, die
gewekt wordt door ide bewering, in
den laatsten zin van genoemde „Op
wek'kiugpvervat „God deed in de ziel
van Bach die wonderschoon© koralen
en melodiën geboren worden".
Het koraal „Wenn. ich ein'mal soil.
Scheiden", door den jheer N. aange
haald, is het 9e couplet van 'het, lied
„O [Haupt voll Blut und Wunden", wel
ke Lijaenszan'g gedicht werd door
Bernhard van Clairveaux f 1153. De
eerste vertaling van dit Middeleeuw-
scho lied is van Paul Gerhardt 1656
en de melodie werd in 1601 gemaakt
door Hans Easier op het wereldsche
lied: „Micin G'mlith ist mir verwirret,,
diajs miarht ein Junjgfrau zart". Hjet
ligt alzoo voor ide hand, dait, Bach
1.6851750 melodie én lied gebruikte:
niet dichtte, noch componeerde. Met
de koralen„Erkenne rnich, mein Hü-
ter"; „lc,h will hier hei dir stehen'J
is het dus evenzoo.
„Herzliebster Jesu, was bast du ver-
brochen" is van den dichter Heerman
1630, de melodie ,van Crüger 1640;
„Was imiein Gott wil", is een Fransch©
melodie uit 1529; „Wer h]at diclh so
geschlagen" werd gedicht door Paul
Gerharat 1656; de melodie is uil; 1490,
van Hl IisiaaiC, op het wereldsche lied
Innsbrück ich muss dich lassen".
Men zietBach! nairn alleen de koralen
op in zijn Oratorium1; wèl harmo
niseerde hij ze en dat; op zijne
meesterlijke wijze: vóór hem in be
ginsel door mlannen als Scheidt, Schei-
demiann, Btixschude enz. reeds toege
past, door (hem evenwel tot een hoog
te een .schoonheid opgevoerd, dio
niet pileer overtroffen werd. Zelfs
de mlachtige koraalbewerking aan [hlet
slot van het eerste deel der M. P.
heeft als componist der melodie: ('wij
ze Psalmi 36 en 68), den Straatsbur
ger monnik Mattheus Greiter!
Het zal duidelijk zijn dat deze his
torische toelichting allerminst aan de
waarde noch aan de schoonheid van
het meesterwerk' van den grooten
Bach afbreuk doet, evenmin de „Op
wekking" van den (heer N. bestrijdt.
Goes. H. VISSERS,
Middelburg, 22 Maart 1923.
Op de graanmarkt was de aanvoer ge
ring wegens drukke werkzaamheden op
het land.
Tarwe f 11.50f 1.2, Witte boonen f20
f28, Ronde bruine boonen f 11f17,
Lange bruine boonen f 12f 16, Kroon-
erwten f 19f 21.50.
Boter f 1.071/2, part. f 1.171/2, Eieren
f 5, part. f 6.
Veilingsvereeniging: Kipeieren f5.20
.f5.40, eendeieren f6.40, ganseieren 15
25 cent per stuk.
KAPELLE-BIEZELINGE, 21 Maart
1923. Groote veiling: Eieren f 5.30 per
100 stuks.
Kleine veiling'Goudreinetten f 10
f 13.50, Zure Bellefleur f 6.10
f 7.50, Reine d'Or f 7.20, Gieser Wil
deman f 13, Kleiperen 11, alles per
100 K.G.
OOSTBURG. Tarwe f 11—f 11.75,
Gerst Chevalier f 10, Win tergerst f 9.25
f9.50, Haver f9.50f9.75, Kroon-
erwten f20f 20.50, Bruine Boonen
f 10—f 16.
GOES. Gehuwd: 22, Pieter van der
Klooster, 26 j. jm. te R otterdam! en Sara
Apollonia Willeboer, 25 j. j'd.
Geboren: Hendrik z.v. Pieter Schrier
en Jannetje Bolle.
