Zaterdag 17 Maart 10^3
37e Jaargang
BANK-ASSOCIATIE
J
BATO
Ho 141
EERSTE BLAD.
Buitenland.
KANTOOR GO
CREDIETEN - EFFECTEN - COUPONS
DEPOSITO - REKENING-COURANT
VERZEKERINGEN Op ALLE GEBIED
Binnenland.
Dit de Provincie.
RIJWIELEN
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COSNTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Te!.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259'
Uit het Ruhrgebied.
Nu ten gevolge van de Fransch-Bel-
gische geweldmaatregelen het geheele
sleep- en s'luizenverkeer op het Rijn
Hernekanaal door liet Duitsche scheops-
personeel is stopgezet, trachten de Fran-
schen en Belgen de sluizen electrisch of
inet de hand weer in werking te stellen.
'Deze pogingen zijn echter tot nu toe mis
lukt, zoodat men ze moest opgeven.
Bij hun pogingen om de Rijnscheep
vaart weer op gang te brengen, requiree-
ren de Franschen en Belgen niet alleen
schepen, maar zelfs ook scheepspersoncel.
De schepen ontvangen een requisitie-bevel,
waarin h'un bevolen wordt, den dienst
zooals gewoonlijk voort to zetten en alle
bevelen der Franschen uit te voeren. In
dien de bevelen niet worden uitgevoerd,
worden de schippers voor den krijgsraad
gebracht.
Wat den moord te B'uer betreft, geven
de Franschen thans zelf toe, dat sedert
den moord op de beide militairen te Buer
twee Alpenjagers verdwenen zijn. Zij voe
gen er echter bij, dat de Alpenjagers
vermoedelijk ook in het geheim door de
Duitschers zijn vermoord. Terwijl de Fran
schen tot nu toe alleen verklaarden, dat
hij de opening van de lijken van de Fran
sche militairen waarbij men geen Duit
sche artsen wilde toelaten gebleken
was, dat de doodelijke kogels uit een pa
rabellum-pistool afkomstig waren, wordt
thans in een nieuwe Fransche verklaring-
gezegd, dat de kogels niet verwijderd kon
den worden.
'Gingen er gisteren geruchten van En-
gelsche bemiddeling in het Ruhrconflict,
thans wordt olficieel gemeld, dat de En-
gelsche regeering te Parijs categorisch
heeft laten mededeelen, dat zij geener
lei voornemens heeft om in het Ruhr-
vraagstuk tusschenbeide te komen, zelfs
niet door Duitschlan® aan te raden een
voorstel te doen en zich bereid te ver
klaren dit over te brengen, zooals vol
gens geruchten in de, Fransche pers het
voornemen zou zijn. Engeland wenscht zijn
ingenomen standpunt te handhaven om
zich geheel buiten het geschil te houden,
tenzij het weet, dat zijn bemiddeling ge-
wenscht wordt en in goede aarde zou
vallen.
Ook wordt gemeld, dat Frankrijk 15.000
man en België 5000 man troepen in de
eerstvolgende drie weken naar het Ruhr
gebied zullen zenden, waardoor de totale
troepenmacht ruim 100.000 man zal be
dragen.
Erg bemoedigend zijn dus de vooruit
zichten nog niet.
Geheimzinnige aardschokken.
De inwoners van Eskbank en Newton
j Grange (Engeland) hebben een der laat
ste nachten eenige angstige oogehblikken
beleefd. Beide plaatsen lagen in diepe
rust verzonken, toen de huizen plotselng
hevig begonnen te schudden, terwijl do
grond sterk dreunde. Alles wat niet al te
vast hing of stond, kwam door de schok
ken neergevallen en bellen in de sein
huizen langs den spoorweg begonnen te
rinkelen. De menschen vlogen verschrikt
hun bed uit, in den waan, dat hun hui
zen op instorten stonden. Toen de eerste
ontsteltenis wat bedaard was, begon men
over de vermoedelijke oorzaak dezer aard
beving in het klein na te denken. Het;
vermoeden werd geopperd, dat er ergens
in dön omtrek een ontploffing had plaats
gehad. Na een nauwkeurig onderzoek
kwam men tot de bevinding, dat de schok
binnen een straal van slechts enkele mij
len zich had doen gevoelen. Men denkt,
dat er een instorting heeft plaats gehad
in een of andere buiten gebruik gestelde
kolenmijn.
De keuken van het Lagerhuis.
De koffiekamer van het Engelsche La
gerhuis lijdt thans zeer groote verliezen.
Dit is de schuld van het intreden der
144 arbeidersafgevaardigden. Drie kwart
hiervan is n.l. geheelonthouder! Hierdoor
is eT een groote vermindering ontstaan
in den verkoop van dranken. De directie
der koffiekamer gaat thans na, of de
verminderde verkoop van sterke dranken
niet een verhooging dier levensmiddelen-
Prijzen, zooals van de broodjes miet vleesch
en de broodjes met kaas, tengevolge zal
hebben.
Korte berichten.
Te DrUmboo Castle, in Stranolar,
zijn Woensdagochtend met het aanbreken
van den dag weer vier Jersche opstande
lingen met den kogel terechtgesteld.
Zij waren schuldig bevonden aan het be-
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 3.0 et
Bij abonnement belangrijke korting.
WERTHEINI Et GOKSPERTZ 1834 EK CKE8IETVEREEKIS1KG 1853.
GROOTE MARKT 24
TEL. IttTEHC. tlo. 41 en 227
zit van wapens en munitie ©n gingen den
dood tegemoet onder den uitroep: „Leve
de republiek!" Sedert 17 November 1922
toen de nieuw© verordening op hot dra
gen van wapens in werking is getreden,
hebben in het geheel 67 opstandelingen
den kogel gekregen.
In den Italiaanschen ministerraad
deelde de minister van Financiën mede,
dat tengevolge van d© herziening van
d;e begrooting van binnenlandse!» zaken
voor 1923—1924 een besparing van
160 m i 11 i o e n zou worden bereikt. Op
die herzien© begrooting- van het depar
tement van financiën bedraagt de be
sparing 411 millioen.
De telegraafdienst te
R o 11 e r d a m.
Uit de door den directeur van ihjet
Telegraafkantoor te Rotterdam ontvan
gen klacihten van [het publiek worden
de volgende uittreksels ter kennis van
het personeel gebracht
,,Deze brief beoogt alleen bet S'dhian-
delijke werk te uwen kantore aan biet
licht te stellen. Tndien eens begonnen
werd bet personeel, dat, zijn plicht
verzuimt, op Slag te ontslaan, even
als dit ook op particuliere kantoren
gebeurt, zouden geen telegramiman-
meer bezorgd worden met de mede-
deeling: „Door dienstfeil vertraagd".
De ambtenaren denken slechts aan
hunne rechten en vergeten ook', dat
er nog plichten zijn".
„Tot onzen spijt zien wij ons ge
noodzaakt ons tot u te wenden, daar
in den laatsten tijd de tolegraimtoeoi
in dier voege hier verminkt aankomen,
dat zich' de gedachte bij ons opdringt,
als zou hier sabotage in het spel zijn".
„Wij kunnen niet begrijpen hoe- het
telegraafkantoor te Rotterdam er toe
komt de opgegeven teksten aldus te
verminken. Wij verzenden telegraimj-
rrien naar alle landen van Europa,
maar nergens, zelfs in de imiinst be
schaafde landen, worden de telegram
men verminkt zooals in Rotterdam".
„Het is eenvoudig droevig, dat men
ook van Ilegeeringswege niet begint
in te zien, dat met den handel mee
gewerkt mofet worden. Er zijn duizen
den ambtenaren, die op een betrek
king wachten, zoodat er toch geen
gebrek aan goed personeel zou zijn.
Wanneer alle prullen worden ontsla
gen en er worden uitsluitend flinke
ambtenaren aangesteld, is toch ook
het verkrijgen van een beteren geest
onder deambtenaren mogelijk".
De Tielscbe lijsten van detn
Vrijheidsbond.
Ingediend is een Voorstel van Wet
van den beer Boon tot wijziging der
Kieswet en tot afwijking van eenige
bepalingen van de Kieswet en de Pro
vinciale Wet 'met betrekking tot ver
kiezing van de leden der Provincii-
ale Staten van Gelderland in den Kies
kring Tiel, dat mogelijk wil maken,
dat in dien kieskring alsnog door den
Vrijheidsbond kandidaten kunnen wor
den gesteld.
Installatie Staatscommissie
hoog er onderwijs.
Gistermiddag heeft de minister van
onderwijs geïnstalleerd de Staatscom
missie, ingesteld inlet de opdracht, na
te gaan, of en zoo1 ja, door welke
wettelijke en andere maatregelen lo.
kostenbesparing op openbaar hooger
onderwijs kan worden verkregen zon
der het peil van dat onderwijs in het
algemeen te verlagen; 2o. de verhou
ding tusschen het doenbaar en het bij
zonder hooger enderwijs nader kan
worden geregeld, zoodat het bijzonder
universitair onderwijs zich naar zijn
aard beter zal kunnen ontwikkelen
dan op het oogenblik het geval is.
De voorzitter, de heer 0. Colijn, be
antwoordde de rede van den minister.
De werk'tij d - ver leng i ng.
Op grond van de toepassing, 'die
thans aan de Arbeidswet wordt ge
geven, acht de- Minister van Arbeid
vooralsnog geen aanleiding aanwezig
onr verder gaande maatregelen tot
werk'tijdverlenging te nemen, zooals
door somlmlge leden wordt gewensclht.
Het tapverbod.
Naar aanleiding van bet. jongste ar
rest van den Hoogen Raad' betreffen
de het tapverbod, beeft de Minister
besloten ai te zien van verdere ver
nietiging van dergelijke voorschriften.
Of ihet wenschelijk is. dat de gemeen
teraad oppermachtig beslist over het
verbieden van den verkoop van ster
ken drank op bepaalde dagen, op die
vraag wenscht de Minister zich het
antwoord voor te behouden, totdat de
herziening van de Drankwet aan de
orde zal zijn. Zij kan dan overwogen
worden in verband met andere, daar
mee samenhangende vragen.
Waar z ij n die f15.000
gebleven?
Ged. Staten hebben hun goedkeu
ring onthouden aan de gemeentereke
ning 1919 van Appeltern, waarbij het
nadeelig saldo der distributierekening
op f27.518 is gesteld, terwijl voor
de distributie in 1916 f43.400 is ge
leend. Een raadscommissie is benoemd
tot onderzoek naar de besteding van
bet verschil ad f 15.881.
De bezetting van bet
Roergebied.
Men schrijft uit Enschedé aan de
Msb.
De bezetting van het Roergebied
beeft tengevolge, dat hier aan het sta
tion een ongekende drukte h'eerscht.
Het goederenvervoer is in korten tijd
zoo omvangrijk geworden, dat hét aan
tal kantoor- en Rijksambtenaren ver
dubbeld en dat der douanebeambten
verdriedubbeld is.
Waai- de spoorwegverbindingen naar
Nederland als Aken, Kaldenkirchen en
Elmlmiei'ik in het bezette gebied liggen
en de bezetting&au toritci ten steeds
scherper optreden, loopt het goederen
vervoer naar onbezet Duitsehland,
thans mieerendeels over de Noordelij
ker gelegen stations EnschedéGro-
nau en OldenzaalBentheim.
Per dag worden hier aan hét sta
tion 500 wagons verwerkt, w.o. war
gons met Limburgsche kolen bestemd
voor Berlijn.
Allerlei.
De Eerste Kamer nam gisteren injet
25 tegen 5 st. het wetsontwerp tot
wijziging en aanvulling der stoomwet
aan.
Ook werd de wet tot wijziging der
Oranje Nassau-orde behandeld. Dins
dag zal er over gestemd worden. De
begrooting van Suriname kon niet be
handeld worden, daar de minister niet
verscheen.
Het Hbld. verneemt, dat de Twee
de Kamer indien de regeering tijdig
de Memorie van Antwoord inzendt op
het Voorloopig Verslag betreffende het
wetsontwerp tot tijdelijke beper
king van den invoer van schoenwerk
zeer waarschijnlijk dit ontwerp reeds
de volgende week zal behandelen, mis
schien zelfs al des Dinsdags er een
begin mede zal- maken.
Voor het Miljoen-plan is uit Aagte-
kerke ingekomen een bijdrage van f6.45.
Benoemd tot kantoorhouder te Dub
beldam J. Deurloo, thans brievenbesteller
te Oud-Vossemeer.
De schipbreuk bij Vlissin-
g e n. Wij deelden reeds mede, dat de
Merville is gezonken en dat de geheele,
bemanning op twee na, is verdronken.
Een verslaggever van 't„Hbl. v. Antw."
is nadat het Noorschc stoomschip1 „Frith-
jof Eido" met de twee geredde schip
breukelingen te Antwerpen was aangeko
men, aan boord gegaan, teneinde bijzon
derheden omtrent, deze ramp te vernemen.
De kapitein van het Noorsche stoomschip
was echter zoo onhebbelijk dat het voor
den verslaggever niet mogelijk was de
geredden te spreken. De moeite van den
verslaggever werd evenwel toch met het
gewenschte succes bekroond, want de
loods Corthout deelde in korte Woorden
mede wat er was gebeurd.
Het schip dat vergaan pn_
gelsche sto^ t Mel.v£,u ^rèhiê
TTT O""' ii(
v con lading kolen van Goole naar
Gent. Donderdagmorgen rond half drie,
bq zeer donkeren nacht en geweldige
zee is de „Merville", op het oogenblik
dat het schip op dertig mijlen was van
.Westkapelle, door geweldige zware zeeën
geteisterd geworden. Het schip werd
voortdurend heen en Weer geslagen en
het was uiterst moeilijk stuur te houden,
terwijl voortdurend de zee over het dek
heen ging.
Door de opvarenden w'erd beslaten,
het behoud van hun leven in de red-
dingsbooten te gaan zoeken. Diach er
kon enkel van één reddingsboot gebruik
gemaakt worden, daar de andere boot
■tengevolge de zware slagzij van het schip
niet kon uitgezet worden. De veertien
opvarenden van het schip namen dus
plaats in de eene boot en het ranke
vaartuig met de veertien menschenlevens
dobberde op1 de hooge zeeën, om het
volgende oogenblik in de diepte weer te
verdwijnen. Met eiken golfslag bestond het
gevaar dat de boot voor goed onder de
een o£ andere golf zou verdwij'nen.
Het was rond vijf uur 's morgens dat
de „Frithjof Eide" ter plaatse der ramp
kwam, waar de „Merville" was vergaan.
Men bemerkte een omgeslagen boot, waar
op vijf menschen vastgeklampt zaten.
Oogenblikkelijk werd een boot uitgezet en
slechts na bovenmenschelij'ke inspanning
gelukten de moedige zeelieden er in de
omgeslagen boot te naderen. Helaas, van
de vijf opvarenden die ze eerst gezien
hadden, waren er nog maar twee overge
bleven. De drie anderen hadden, ver
kleumd van de koude en afgetobt dooi- de
zware zeeën, de omgekantelde boot moe
ten loslaten en waren in de golven ver
dwenen op het oogenblik dat de redding
zoo nabij tolas.
Volgens de geredden later vertelden
is het ook zoo gegaan met andere op
varenden. Hun 'boot toas op zeker oogen
blik omgeslagen gew'orden. Velen hunner
waren toen reeds den dood ingegaan,
terwijl de enkele overblijvenden zich aan
het ranke vaartuig hadden vastgeklampt.
Een der geredden heeft tot viermaal toe
den kapitein weer terug op1 do boot ge
trokken. De andere had hetzelfde ge
daan toet den eersten machinist, doch
allen, de een na de andere, zagen ze hen
voor hun oogen in de diepte verdwijnen,
terwijl de dood met uitgestrekte armen,
de ongelukkige schipbreukelingen bleef
aangrijnzen, tot ten laatste twee hunner
toch gered werden.
Beiden werden aan boord allerbest ver
zorgd, zoodanig dat ze, toen we hen
zagen, reeds geheel opgeknapt waren.
De electr. eentr ale voor
Z.-V 1 a a n d e re n Men schrijft uit Sas
van Gent aan het Hand.:
De electrische centrale, Welke op den
duur "geheel Zeeuwsch-Vlaanderen van
licht en zoo mogelijk van drijfkracht moet
voorzien, nadert hare voltooiing.
Het flinke steenen gebouw trekt reeds
van verre de aandacht, wijl het vrij een
zaam is gelegen aan het 'kanaal Terneuzen
Gent in de nabijheid van Sluiskil, 6
K.M. ten Noorden van Sas van Gent, 8
K.M. ten Zuiden van Terneuzen.^
De electrische stroom wordt daar op
gevoerd tot 6900 en door transformato
ren tot 10.000 volt. Van het gebouwi
gaan 4 (kabels uit en wel naar Terneuzen,
IJzendijke, Sas van Gent en Hulst. Van
daaruit gaan vertakkingen naar alle omlig
gende plaatsen en wordt de stroom weer
gereduceerd tot 220 volt.
Overal wordt de stroom langs grond-
kabels geleid, behalve tusschen IJzendijke
en Breskens en tusschen Terneuzen en
Zaamslag, w'aar luchtgeleidingen zijn aan
gebracht.
Die machines woeden gevoerd door 2
ketels, elk van 400 kub. M. en twee tur
bines leveren den stroom van 1600 K.
Watt. Het benoodigde water voor d© ke
tels wordt voor zooverre de groote re-
regenbakken hierin niet kunnen voorzien
door schepen van Hansweert uit de Zuid-
Bevelandscho waterleiding cn verder per
tram aangebracht. Het water uit het ka
naal voor het gebouw is brak en kan'
slechts dienen voor afkoeling en spoeling.
Stoken, kolen- en watePaanvoer "binnen
het gebouw is alles mechanisch.
Het water wordt in de ketels opgezo
gen. Er bevinden zich oververhitters, wel-
kë de temperatuur van den stoom tot
350 graden opvoeren.
Slechts kleine gemeenten hebben zich
tot dusverre aangesloten. Daar Terneuzen
zijn ojgen Central© heeft en Axel on Hulst
gasfabrieken bezitten, terwijl Sas van
Gent aldaar door een fabriek gedeeltelijk
van licht wordt voorzien, is aansluiting"
Vooreerst nog niet te waGhtSH. D° prijs-
van het licht is dan ook zeer hoog, n.l.
60 cents per1 K. W.
Gisteren is proefgedraaid, terwijl de of-
ficieele opening togen 26 Maart wordt
verwacht.
Vlissingen. Burg. en Weth. hebben de
stemming voor leden van den gemeente
raad bepaald op Woensdag 23 Mei.
Het stoomschip Kertosono, op de
werf der Kon. Mij. de Schelde alhier in
aanbouw voor den Rotterdamscben Lloyd,
zal Dinsdag naar de reede vertrekken voor
het stellen der kompassen. Woensdag
vertrekt de Kertosono naar Rotterdam
en zal tegelijkertijd de proeftocht worden
gehouden.
Rilland-Bath. Gisteravond vergaderde
de A.-R. Kiesvereeniging. Tegenwoordig
waren 15 leden. De candidatenlijst voor
de a.s. gemeenteraadsverkiezing werd
vastgesteld. Uit de groslijst werden geko
zen: no. 1 Jacs. van 't Leven; 2 G.
d. Leeden; 3 Jacs. Kole; 4 A. Boone. Be
sloten werd verder in onderhandeling te
treden met de Chr.-Historische Kiesver
eeniging oni de lijsten zoo mogelijk te
verbinden. De vergadering werd op ge
bruikelijke wijze geopend en gesloten.
Kapalle. Gisterenavond had de eindles
plaats van den Landbouwwintercursus. Te
genwoordig was de Rijkslandbouwconsü-
lend dhr. Stevens, de commissie van toe
zicht en het bestuur van de Landbouw-
vereen., alsmede genoodigde ouders van
de cursisten. Twee winters waren de les
sen gegeven door dhr. Geijtenbeek, hoofd
onderwijzer te Schore.
'Dhr. A. de Jager Mz. verkreeg een
diploma met zeer veel vrucht, Jan Bur
ger, Jan Ossewaarde, M. Ganseman, P.
Eversdijk Jacz., P. Eversdijk Mz.-met veel
vrucht, L. Vreeke, P. de Jager, Jac. Lou-
werse, Jac. Dommisse, Jan Eversdijk, W.
Louise en M. Sinke met vrucht, terwijl
aan J. Sinke het diploma van trouw be
zoek werd overhandigd. De RijilcslandböOw-
consulent spoorde aan om het geleerde
in het practise]» leven Uit te dragen en
te benutten.
Alle lof werd de commissie van toe
zicht gebracht voor het actief optreden
en de Landbouwvereen. van wie het
initiatief uitging. Geroemd werd de mede
werking van het hoofd der school en
het dagelijksch bestuur der gemeente voor
bereidwillig afstaan van een schoollokaal.
De voorz., dhr. D. Ganseman, van de
commissie van toezicht dankt voor de
belangstelling en zwaait alle lof toe aan
dhr. Geijtenbeek voor de eminente wijze
waarop gedoceerd werd. Dhr. A. de Jager
'Mz. dankte als leerling voor het genoten
onderwijs den leeraar en bood hem als
blijvend aandenken een barometer aan.
Dhr. Geijtenbeek dankte voor de vele blij
ken van sympathie en voor dit kostbaar-
geschenk.
Krabbendijke. Gisteravond vergaderde
de A.R. Kiesverteeniging onder voorzit
terschap van 'dhr C. P. V-ogelaar. Ben
nieuw lid trad tot de vereeniging toe. Na
lezing der notulen, di© onveranderd wer
den vastgesteld, sprak dhr P. A. Schwartz,
Burgemeester van Rilland-Bath, over:
Anti-Revolutionairte gemeentepolitiek".
Na eerst te hebben afgewezen de meening,
als zou het gemeentebeleid geen begin
selpoli tiek vragen, wees spr op de nood
zakelijkheid van het voeren eener A.R.
'gemeentepolitiek, stond stil bij tal van
vraagstukken, die daarbij aan de orde ko
men om tenslotte te betoogen, dat da ver
wezenlijking onzer ©iscben moet gezocht
door middel van éen gemeente-program.
Op deze rede volgde een geanimeerde
bespreking. In overleg met de kiesvereeni
ging „Oostdijk" werd besloten de derde
plaats der candidatenlijst voor de verkie
zing van leden van den Raad te reser
veeren voor een lid dier kiesvereeniging,
waarna de lijst als volgt werd samenge
steld: 1. C. P. Vogelaar (aftr.), 2. C.
Haverhoek (aftr.), 3. J. Verlare, 4. G.
van Ham, 5. Jac. Kloosterman, 6. J. F.
Allaart. Als vrucht der bespreking werd
nog besloten nog voor de candidaatstel-
ling een gemeenteprogram vast te stel
len. Br. Schwartz sloot de vergadering
inet dankzegging.
N. en St. Joosland. Donderdagavond
werd alhier in de openbare school de
ouderavond gehouden. Het hoofd der