Onderwijs.
Rechtszaken.
Gemengd Nieuws.
Ingezouten Stukken.
Allerlei.
6
nen denken: dat is een zwakheid van het
vleeschmaar dit is God geklaagd 1"
„Ja" was het antwoord, „voor mijn
part mogen ze hem aan den eersten lan
taarnpaal den besten ophangen".
KarakteristiekI Moest bij zoo'n verkan
kerden toestand niet met vaste hand het
mes worden gehanteerd? En mag. een
arts zich daarvan laten weerhouden door
de vrees soms zichzelven daarbij te be-
zeeren?
En de uitwerking? Deze was natuurlijk
verschillend.
Enkelen heb ik sedert niet meer onder
mijn gehoor gehad.
Wat de Gemeente in haar geheel be
treft, heeft die schok doel getroffen. Ik
meende te bemerken dat verscheidenen
meer onderscheid gingen maken tusschen
het wezen des Christendoms en meer on
verschillige punten; dieper doordrongen
werden van de heerlijkheid van het Evan
gelie en do roeping van den Christen.
Voor mijzelven heb ik van achteren die
handeling nooit betreurd; wel er God
voor gedankt.
Den volgenden morgen ging ik in ge
wone burgerklecding de Gemeente in. En
wat wil het geval? In de hoofdstraat van
Rhenen zie ik Ds Budding, van Goes;
natuurlijk met steek en korte broek; deze
heeft hij behouden tot het eind van zijn
leven. Hij was juist dien ochtend in de
stad gekomen en had van het Rhenensche
nieuws reeds gehoord.
Hij kwam naar mij met. de vraag, luide
uitgesproken:. „Hebt gij dat met God ge
daan?"
„Naar mijn innerlijke overtuiging: ja!"
was mijn antwoord.
„Broeder", zei hij, „heb er dan zegen
op!"
Het ambtskostuum hadden wij, Rhe
nensche predikanten, afgelegd; maar wij
preekten niet in toga; in gewone deftige
kleeding. We zouden allicht den schijn
op ons hebben geladen, voor het oude
een nieuwer ambtskosiuum te hebben
verkoren; dit moest vermeden worden.
Later kwam ik te Goes. Daar was het
oude kostuum reeds geruimen tijd ver
vallen en de toga in gebruik. Ik gevoelde
mij daarheen geroepen om tegen stroom
op te zeilen. Hierbij zou ongunstig heb
ben gewerkt een verschil in kleeding op
te werpen. Wat doet op zichzelf het
uitwendig gewaad er toe! Daar preekte
ik dus in toga, al was mij dit in den
beginne wel wat lastig.
Toen ik voor het eerst op een van de
dorpen buiten Goes een preekbeurt zou
vervullen, deelde een moderne collega
mij mee dat hij, op het platteland pree-
kende, altijd nog een steek opzette ter
wille van het volk; en mij sterk aan
raadde dat ook te doen om het vertrou
wen niet te verliezen.
Dien raad, met hoeveel welwillendheid
ook gegeven, mocht ik natuurlijk niet op
volgen. Nimmer echter heeft men op
éénig dorp van Zuid-Beveland mij aan
gevallen over mijn kleederdracht. Daar
voor was er te veel honger naar het
brood des levens.
De Hernhutters in S u r i -
name. In sommige gemeenten heeft zende
ling Bielke in alle eenvoudigheid van den
arbeid der Hernhutters in Suriname ver
teld. Dat is inderdaad een groot en mooi
werk en verdient wel een kleine bespre
king. Het geschiedt zoo in de verborgen
heid, dat het misschien wel wat te weinig
aan het licht treedt. Wie denkt er eigen
lijk aan de West? En nu is dit mooie
werk, zonder den steun van Nederland tot
den ondergang gedoemd, omdat Hernhut,
dat de zendelingen zond en jaarlijks
100.000 Mark gaf, toen een waarde van
60.000, thans met dit bedrag een f 5 over
maakt.
De Hernhutters zullen weldra 200 jaar
in Suriname zijn. Ze hebben er Christen
gemeenten gesticht, welke thans op zijn
minst 27.000 zielen tellen; zij hebben
er scholen met 3000 leerlingen; kinder
tehuizen, ziekenhuizen, opvoedingsgestich
ten, 26 geordende zendelingen van blank
ras en 8 van gekleurd ras, maar vooral
ze hebben er hun Bethesda, waarin
eenige zusters één reeds 25 jaar
hun leven offeren aan de verschrikkelijk
ste en meest hopelooze van alle ziekten:
de melaatschen. Zij hebben er ook hun
handelshuis, de firma Kersten, dat zijn
winsten alweer geeft aan het zendings
werk. Ze hebben er hun werkverschaffing,
ja wat hebben ze er niet, wat dienstig
kan wezen, om van de Negerbevolking
Christenen entrouwe Nederlandsche
onderdanen te maken. Toen na de afschaf
fing der slavernij veel vreemde werk
krachten (Chineesche, Javaanscho, Mo-
hammedaansche) in het land kwamen,
hebben zij zich ook aan het kerstenen
van deze heidenen gezet.
De begrooting nu voor 1923 bedraagt
f 400.000men heeft haar, ook met groote
offers van de zijde der Christen-kleur
lingen, tot op f 120.000 sluitend gemaakt.
Schuchter, o zoo bescheiden, haast
verontschuldigend is de heer Bielke ny
komen vragen, of wij' misschien dit of
fer voor deze kolonie zouden over heb
ben. Is het niet beschamend als Ne
derlander zoo iets te moeten aanhooren?
De oud-gouverneur van Suriname, de
heer Staal steunt deze zaak krachtig. Hij
vertelde, dat de zendelingen, de zendeling
leerlingen, hun laalsten cent offerden
voor het sluitend maken der begrooting;
dat elk jaar nog, sinds hun vestiging,
de Hernhutters een hunner aan het moor
dend klimaat hadden verloren; dat hjj
in Bethesda tranen van medelijden en
bewondering had gestort- dat de Hernhut
ters, Duitschers, van Suriname een zoo
echt Nederlandsche kolonie hadden ge
maakt, dat men het land zóó als een
provincie aan Nederland zon kunnen vast
plakken. Een Nederlandsch-spïekend Ja
vaan is en blijft, zei hij', een Javaan
die Nederlandsch spreekt; een Neder-
Jandsch-sprekonde Surinamer-neger is een
Nederlander. En aan de andere rassen,
die na de afschaffing der slavernij in Suri,
name kwamen, zijn de Hernhutters bezig
hetzelfde wonder te voltrekken.
Met vernietiging van een besluit
van Ged. Stalen van Zeeland, is aan
W. H. Zin'kistok, hoofd eener Christe
lijke school te Ovezande, Lot weder
opzegging toe de vrijstelling verteend,
bedoeld in art. 97, 2e 'lid b, van de
(Lager Onderwijswet 1920, voor zooi-
ver betreft de 'bekleeding van de be
trekking van baissier van de Boeren
leenbank te Ovezande.
Uit den slaat van de scholen
met den Bijbel, in het 44ste jaarver-
steg! dei- Unie „Een School mot den
Bijbel" blijkt, dat het g'etal schalen in
Jan. j.l. bedroeg 1485 (vorig jaar 1380)
waarvan aangesloten bij de Ver. voor
Chr. Nat. Schoolonderwijs 454; bij hel.
Gereform. .Schoolverband 324; hij de
Ver. voor Christ. Volksonderwijs 296;
bij den Schoolraad 1205, waaronder
15 kweekscholen. Het aantal hoofden
en onderwijzersfessen) bedroeg 15 Jan.
7477 (v. i. 7100). In 1922 verkregen
328 kweeKelingen de acte va,n onder
wijzeres) (v. j. 428). Op 15 Jan. j.l.
bedroeg het aantal k'weekelingen '2671
(v. j. 1916). Het aantal vacaturen be
droeg 15 Jan. 152 (v. ;j. 168). Hot
getal leerlingen op 15 Jan.'was '225.392
(v. j. (210.821). Er zijn 20 'kweekscho
len en 40 normaallessen.
Ouderblad. Het „Onderblad",
dat in den Gelderschen Achterhoek
verschijnt, heeft nu al tien jaar bo-
Oceaan waarschijnlijk over boord gesla
gen en verdronken is. Hij1 Werd 's mor
gens, nadat hij 's nachts nachldienst had
gehad, vermist. Te Ossendrecht is
oen kind van 14 maanden in een tobbe
water gevallen en verdronken. Een
26-jarige arbeider uit IJselmonde liep te
Rotterdam voorbij een in aanbouw zijnd
pand. Hij kreeg plotseling een blok hout
op z'n hoofd en bekwam een ernstige
hersenschudding. In de haven te Bot
terdam is een 20-jarige bankwerker in het
ruim van een schip gevallen. Hij bekwam
een schedelbreuk en overleed kort daarna.
Verzonnen. Het 16 jarige meisje
M. v. L, te Haarlem, dat aangifte heeft
gedaan, per automobiel ontvoerd te zijn,
waarbij de ontvoerders haar het haar
hadden afgeknipt, blijkt het verhaal ver
zonnen te hebben. Er heeft zich een
schoolvriendin aangemeld, die haar op
den lijd, dat zij in den auto zou hebben
gezeten, heeft zien Wandelen op den Wa
genweg, waar het afgeknipte haar gevon
den is.
Eenzelfmoarde naar. Zekere
Archie Andrews was leidekker in Was
hington. Onder den naam „Howard
Young" kwam hij als film-acteur te New-
York, waar hij1 spoedig een enorme popu
lariteit genoot, omdat hij! als een vlieg
langs de gevels der huizen wist te
loopen. „Young do vlieg" heeft echter van
zijn halsbrekende toeren niet voel plezier
beleefd. Voor eenige dagen was zijn
„kleefkrac-ht" te klein en viel bij! vanaf
een veertiende verdieping mors-dcod.
Eieren uil, Duitschland.
Tengevolge van de groote vraag naar eie
ren voor de Hollandsclie steden, worden
groote partijen eieren uit Duitschland in
Westervvolde (Grom) aangeboden tegen
3 cent, of 240 Mark per stuk.
Smokkelcn. Het smokkelen van
paarden uit Duitschland naar onze grens-
in de zaal gebracht, waar hij zijn veroor-
deeling tot IV2 jaar tuchthuisstraf kon
vernemen
Als tie communisten daden
doen... Vrijdagmorgen werd te Amsleïdam
een jonge man betrapt, die in de vestibule
van Cinema „De Munt" een fotografie van
don muur rukte. Hij; Werd overgebracht naar
hot bureau Singel, alwaar by verklaarde, dat
hij door zijn daad wilde getuigen van het
feit, dat j,het proletariaat niet gediend was
van deze film". Hiermede was bedoeld de
film, getiteld„De keten des doods", <lie>
dien Vrijdag voor het eerst werd opgevoerd
cn waarin de mentaliteit van de Russische
volkscommissarissen in het licht wordt ge
steld.
.Men vroeg hom, of hij zelf in Rusland
was geweest, waarop do .arrestant antwoordde,
dat hij' tot die overtuiging was gekomen na
liet eerste deel van liet hoek van Roland Holst
gelezen te hebben.
Er werd proces-verhaal opgemaakt wegens
zaakbeschadiging en de dader werd op vrije
voeten gesteld.
Do eerste avonden, waarop deze film ge
draaid werd, gingen 111 de Cinema „De Munt"
rustig voorbij. Maandagmorgen echter kwam
een werkman do hal binnen en gaf aan
een werkster oen pakje, met hot verzoek,
dit aan do directie te doen toekomen. Het
pakketje bleek paardenhaar te bevatten, af
komstig van een der zittingen van een theal^r-
stoel. Een brief van den volgenden inhoud
was er hij gevoegd:
„Mijnheer. Hiermede stuur 'ik dit. pakje aan
Uwe en laat met eens zien, clal er in Holland
en voorat in Amsterdam ook nog Revelitieneire
Arbeiders zijn, die den moed bobben gehad
door dezo daad uwe ressiese geheel cn el
to vernietigen. Als u na dit schrijven niet
bcreit hen om uwe film te doen verdwijne
zult U enorme schade daarvan hebben en
dan zullen wij D laten zien, dat er binnen
dezen week geyn bioscoop van Do Munt meer
bestaat. Hoopende dat U ide verstandigste
staan, en wenscM zich. nog fneer uit
te breiden en daarbij ook de ouders
en onderwijzers in andere provinciën,
te dienen. Het blad staat onder re
dactie van den bekwamen schrijver
N. jW. vian Diemen de Jel te Win
terswijk!, en wordt gesteund door de
medewerking van de Winterswijksche
predikanten Oskaimp (Herv.) eii Rela
ting (Gerei.). 'Penningmeester is bur
gemeester Monnik te Aalten. Wie ken
nismaking verlangt wende zich tot de
zen heer, en wie de ouders zijner
leerlingen op goedkoop© wijze lectuur
wil verschaffen, op 't terrein der chris
telijke opvoeding die kan bij den uit
gever terecht.
Ongelukken. In de Amsterdam-
sche haven schooit bij de lossing van het
stoomschip „Vondel" een pak jutevezels
ter zwaarte van ongeveer 250 K.G. los en
kwam terecht op 3 arbeiders. Een hunner
de R., werd gedood, terwijl zekere H.
met een beenfraktuur in het Gasthuis
werd opgenomen. Het Duitsche dienst
meisje, dat sedert -eenige weken werd ver
mist en in betrekking was hij' den heer
de B. te Gorinchem, is in de haven
aldaar opgevischt. Een driejarig kind
van het echtpaar de W. te Apeldoorn
geraakte al spelende op het erf van een
buurman in de mestvaalt, Waar het door
verstikking om het leven kwam. Levenloos
werd het kind door een paar mannen
opgenomen. De koopman W. van D.,
van Kampen, is Maandag onder St. Ja-
cobi Parochi (Fr.) door de duisternis te
water geraakt en verdronken. De wed.
S. te 's Gravendeel ontving Zaterdag het
droeve bericht, dat haar zoon, op de
terugreis naar het vaderland in den Atl.
plaatsen is totaal opgehouden. Het gaat nu
andersom, want 5 h 6-jarige Nederland
sche paarden worden met graagte door
üuilsche handelaren gekocht voor 5 A 6
millioen Mark.
-Het buitengewoon gezonde
wede r, gelijk de Engelsche bladen het
noemen, hoeft het aantal sterfgevallen in
Engeland doen dalen tot het laagste cij
fer, dat ooit in het winterseizoen werd
opgeteekend. In de afgeioopen drie maan
den deden er zich in Londen slechts
13.055 sterfgevallen voor. In de overeen
komstige periode van het vorig jaar be
droeg dit aantal 22.848. Voor al de groote
'steden samen zijn de cijfers voor dit jaar
61.440, verleden jaar 86.400.
Er deden zich in Londen 100.000 en in
Engeland en Wales 500,000 minder ziek
tegevallen voor dan in de overeenkom
stige periode van het vorig jaar.
Dienstijver. Eergisteren ver
scheen voor den rechter te Belfa'st een
netgekleed paartje, aan hetwelk onbehoor
lijk gedrag was ten laste gelegd. De agent,
die het tweetal had gearresteerd, ver
klaarde dat zij elkander den vorigen dag
op den openbaren weg hadden gekust.
Wegens dit misdrijf hadden zij een nacht
ieder in oen cel opgesloten gezeten. De
rechter liet hen gaan met de vermaning
dat zij zich moesten schamen.
In zijn hemd. Een potsierlijke
geschiedenis speelde zich dezer dagen
voor de rechtbank te Potsdam af. Toen
de arbeider Thiele wegens zwaren dief
stal voor 't tribunaal zou gebracht wor
den, schreeuwde hij: Alleen in mijn hemd
kom ik voor de rechters. Toen rukte hij
zich de kleeren van het lijf. Alleen in
pantalon en hemd gekleed werd hij naar
de rechtzaal gevoerd, aan de deur waar
van hij zich ook van zijn pantalon wist
te ontdoen. Hij werd dan ook in zijn hemd
vvo<; zult kiezen en de film „Koeren des Doods"
zult verdwijnen want de Hollandse commu
nisten en revulietunaeren arbeiders zijn klein
maar hun daden zijn groot.
Hoogachtend een communist van de daad".
Een ander briefje vermeldde:
„Hierbij zenl ik U de stukken van de sloot
waar ik gisterenavond op heb gezeten voor
do prijs van een gulden terug. Het was mijn
wel' JO guide waart iedere avond kom ik terug
zoolang u deze film geeft".
Maandagavond bleek het, dat. er weer sloelen
waren stukgesneden. Hel. paardenhaar had men
laten zitten. Ditmaal belroffen het sloelen
op goedkoope rangen.
Daar vermoed wordt, dat nog meer wan
daden zullen volgen en dat dezelfde onaange
naamheden zullen ontstaan, als tijdens do
vertooning van de filin „Sovjet Rusland" in
liet Rialto-theater aan de Ceintuurhaan, wordt
de Munt (lag en nacht door politic bewaakt.
Voorts hoeft de commissaris van het bureau
Singel, de heer Harrebomée, een aantal re
chercheurs gedurende de voorstellingen 'in (le
zaal geplaatst.
..Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Mijnbeer de Redacteur,
Naar aanleiding van uw verslag van
de vergadering op Dinsdag j.l. in liet
„'Schuttershof" la,lhier, breng ik! 'be
leefd onder (uwe aandacht, dat, hetgeen
ik van de werklieden gezegd heli', be
trekking (heeft uitsluitend op de
distributiejaren toen wij óók 3 werlct
lieden voor onze rekening hadden.
Sedert de grossiers de werklieden
geheel voor hunne rekening heh
►en genomen, hebben wij, met een
enkele uitzondering, geen reden tot
klagen. Ook om deze reden verzet
ten wij ons met kracht tegen de plan-
tien van de grossiers, daar wij be(-
vreesd zijn den toestand van boven
genoemde jaren terug te krijgen.
Hoogachtend,
F. SM1TZ.
Goes, 15 Maart 1923.
Waf. de heer Smitz be doe] d heeft,
laten wij in het midden. Maar hij heeft
het niet zóó gezegd, als hij 1111 schrijft.
Trouwens uit zijn vrees, dat dezelfde
toestand weer zou terugk'eeren, zou
geconcludeerd kunnen worden, dat bij
de werklieden nu nog niet veel beter
acht dan enkele jaren terug. Anders
had zijn vrees geen grond. (Red.)
Ontrouwe postdirecteur.
Voor het Bossche Hof heeft Maandag nog
terecht gestaan BI. F. B., postdirecteur te
Steenbergen, beklaagd, dat -hij als di
recteur van liet piost- en telegraafkantoor
te .Steenbergen op1 verschillende dagen
gedurende het tijdsverloop van 28 Dec.
1921 tot 23 October 1922 zich opzettelijk
van liet geld, hetwelk hijl in zijn hoeda
nigheid voormeld onder zijn beheer had,
telkens een hoeveelheid geld, gezamen
lijk ten bedrage van f 9974.85, hetwelk
toebehoorde aan den Staal', der Nederlan
den, wederrechtelijk treeft toegeëigend. De
rechtbank veroordeelde beklaagde tot 6
maanden gevangenisstraf. B. legde een
volledige bekentenis af. Hij' had onge
lukkige speculaties uitgevoerd. Die familie
heeft de geheele schade vergoed.
De inspecteur der posterijen, de heer
J. den Heij'er, te Middelburg, die kasop
name op het kantoor te Steenbergen had
verricht in verband met loapendo geruch
ten en het tekort geconstateerd had, ver
klaarde gaarne een voorwaardelijke ver-
oordeeling te zien.
De advocaat-generaal verklaarde editor
hel. feit daarvoor to ernstig te achten.
Hij vroeg bevestiging van het vonnis.
De verdediger, mr. Groot, uit Bergen op
Zoom, vioeg voorwaardelijke veroordeo-
ling voor zijn cliënt, de meest mogelijke
welwillendheid van het Ilof inroepende.
De uitspraak werd bepaald op 26 Maart.
Wij ontvingen gisteren (Woensdag)-
avond weer drie verslagen, en. wel uit
Domburg, Serooskerke en Meliskerke, van
vergaderingen van Dinsdagavond- Wij
zeggen het nogmaals: dat is te laai.
Onze correspondenten hadden kunnen
zorgen, dat bedoelde verslagen Woensdag
morgen met de eerste post hun dorp
verlieten. Dan hadden wij ze gisteren
kunnen plaatsen.
Nogmaals dringen we hij al onze cor
respondenten o.p spoed aan. Te laat ont
vangen verslagen kunnen door ons op
zij worden gelegd of zoo zij inmiddels
reeds in een ander blad zijn geplaatst,
worden niet gehonoreerd. Red.
Op een s c. hi 1 d e r ij e n-l c n-
toon stelling. De een: „Al die kleine
doekjes laten me vr.ij onverschillig".
De andere: „Bent u kunst-criticus?"
De eerste: „Neen, lijstenmaker".
(Msb.)
Klimop als baoniwurger. In
een met mooie platen verlucht, artikel
waarschuwt „Onze Tuinen'" tegen het on
belemmerd laten groeien van klimop le
gen onze hoornen, waardoor deze in den
ongelijkcn strijd hel onderspit delven 011
op den duur sterven.
Klimop, zegt de schrijver, is in den
botanischen zin van het Woord geen
woekerplant, geen echte parasiet, want in
de groene bladeren voert hij1 het teelten
van zijn zelfstandigheid. Maar tóch kan
hjj voor boomen op den langen duur zeer
fataal worden. De stengels van den! klimop
zijn te zwak om zich hqoger dan 1 a 2
d.M. boven den grond te verheffen en
zoo kruipt de jonge plant „op hoop van
hoornen" over den boschgrond voorl, om
het eerste steunscl het beste to beklim
men .Tal van -hechtwortels dringen in
de schors, verdikken zich iets aan hel
uiteinde en leggen zoo de klimplant voor
anker. Langzaam begint nu de strijd tus
schen den boom en de liaan ,eai (wel op
twee manieren.
Een stam kan zóó in de boeien worden
geslagen, dat schors en hout worden ge
kneld en hel zoo noodzakelijk sapvervoer
wordt gestremd. Maar meestal oimspiant do
klimop de geheele kroon van clen boom',
zoadat hier en daar een tak als door
een venster naar huiten kijkt. Hoe meer
jiu de klimop' zich uitbreidt, hoe minder
de boom van het zoo onmisbare licht
kan genieten. De bladeren missen de
drijfkracht voör het belangrijke voedings
proces, en langzamerhand begint de hoont
te kwijnen. En nu mag het nog jaren
duren voor de stam verdort, de lichtblok-
kade voert vast en zeker tot het fatale
eindpunt. Uitdunnen van de klimop en
vooral het vrij snoeien van de takken zou
nog redding kunnen brengen. Maar gebeurt
dit niet, dan is do dood het onvermijde
lijke gevolg. De afgebroken sparretakken
worden soms nog door klimopranken zwe
vende gehouden. Dan is het nog slechts
j het wachten op een krachtigen storm-*
wind en de geheele massa stort op den
,j grond. Een vergane boomtronk, nog geheel
1 oversponnen door zijn natuurlijken vijand,
l is 'het laatste teelten van den uitgevochten
I strijd.