Donderdag 8 Maart 1U23
37e Jaargang
So 133
Binnenland.
A
FEUILLETON.
BINNEN IJZEREN MUREN
A
Drukkers-Exploitanten:
OOSffMTBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorstslraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11: Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg'. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.-—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentie»:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et-
Bij abonnement belangrijke kerëng.
Niet Hitgeput.
De bekende Bond tegen liet vloeken,
die door krachtige actie in de pers en
door intensieve propaganda reeds zoo
veel deed om de ontheiliging van Gods
Naam tegen te gaan, heeft zich tot do
gemeenteraden gericht met het verzoek,
om een strafbepaling tegen deze ingekan
kerde volkszonde in het leven te roepen.
Dit loffelijk pogen verdient de waar
deering, waarop het recht heeft.
Dank zij de geregelde propaganda heb
ben ook tal van gemeentebesturen in ons
gewest hun roeping erkend en op het
godslasterlijke en zedeverruwende vloe
ken straf gesteld.
Toch zijn daar nog altijd vele gemeen
ten, ook rcchtsche gemeenten, die ach
ter bleven en, waar het hierbij gaat om
de Majesteit Gods en het daarmee nauw
verbonden gezag der overheid, Gods wa
ter over Gods akker lieten loopen.
Men versta toch de diepe beteekenis
dezer zaak.
Wie straffeloos laat gebeuren, dat de
Oppermajesteit Gods wordt geschonden,
ondergraaft daarmede het gezag der aard-
sche overheid, die immers niet anders
regeeTt dan bij de gratie Gods en Zijn
dienaresse is.
Dat deze zaak in den breeden kring
onzer A.-R. partij belangstelling vindt,
blijkt wel uit het feit, dat het Centraal
Comité ingevolge de ter Deputatenverga-
dering gedane toezegging een commissie
tot nader onderzoek instelde.
Zoolang echter niet gebleken is of het
strafbaar stellen van het vloeken bij
Rijkswet kan worden geregeld, dient de
propaganda voor gemeentelijke strafbepa
ling onvermoeid voortgezet.
Dan hebben vele gemeentebesturen hier
nog een taak, nog een roeping te ver->
vullen I
Dan is onze actie nog lang niet uit
geput!
Dank zij of ondanks?
Het initiatiefvoorstel-Braat,, dat met den
•zomertijd breken wilde, vond bij een niet
onbelangrijke meerderheid der Tweede
Kameï bijval.
Die sympathie betrof dan minder de
weinig aantrekkelijke politieke figuur van
den heer Braat dan wel de strekking van
het ontwerp zelf, over welks inhoud de
laatste jaren een geregelde strijd werd
gevoerd.
Voor de duidelijke uitspraak der Ka
mer bestond gegronde reden.
Al kan niet worden ontkend, dat in
wetenschappelijke kringen reeds vóór 1914
van den zomertijd sprake was, zulks
neemt niet weg, dat de zomertijd bij ons
werd ingevoerd als gevolg van het nijpen
van den crisisnood.
Welnu, spreekt het dan niet vanzelf
dat, waar we thans bezig zijn de laatste
stutten van het wrakke crisisgebouw weg
te nemen en in dezelfde week nog aan
de Huurcommissiewet de hand werd ge
slagen, ook het stuk crisiswetgeving, dat
in den zomertijd vervat is, wordt ge
liquideerd?
Daarenboven bestonden bij een groot
deel van ons volk, in den breeden kring
onzer nijvere plattelandsbevolking, tegen
dit instituut ernstige grieven.
Eehte populariteit vermocht zich de
zomertijd, althans niet ten plattelande, te
verwerven.
Ee« verhaal uit den Fransch-
Diuitschen oorlog.
door
ANNIE LUCAS.
Uitgave Neerbosch' boekhandel.
88.)
Misschien moet ik toch een uitzonde
ring maken. Het valt ons gemakkelijk met
droefgeestige blijdschap aan onze lieve
moedor te denken, die na langdurig
lichaamslijden eindelijk rust heeft gevon-
ïdien in de tegenwoordigheid van Hem,
tot Wien haar hart zich vertrouwend' keer
de to midden van de nevelen, waarmede
jhaar pad op aarde ontgeven was.
Onze engelachtige Lili scheen mij1 altijd
Imlecu* van den hemel, dan wel van de
narde te Zijn.
Maar Victor, onze Victor. Onze vxoolijke,
onbezorgde, rijkbagaafde Victor!
Dood en graf in verbinding mat Vic
tor's naam!
W&nneer ik mij da sierlijkheid zijnen
ranke gestalte, het schitteren zijner don
kera oogen, de vroolijke tonen zijner hei
tere stam weder voor den geest haal,
dan valt het mlij Zeer moeilijk te zeggen:
Uw, wil geschiede. Het leven had hem
Zoo wordt dan zijn heengaan door ons
niet betreurd.
Zoo begroeten we het, Kamervotum met
instemming.
Vermoedelijk was de meerderheid nog
wel grooter geweest, als niet de heer
Braat de man was, die zich met een
handig gauwigheidje van het vaderschap
over het initiatiefvoorstel verzekerde.
Terecht merkte de heer Schaper op:
„Wanneer ik stem vóór dit wets
voorstel, stem ik niet vóór Braat, maar
stem ik vóór het wetsvoorstel, dat hij
nu eenmaal heeft ingediend. Het is
misschien jammer, dat de heer Braat
zich van deze zaak meester heeft ge
maakt, want zijn verdediging, b.v. met
zijn ongelukkige becijferingen, en zijn
politieke figuur, die uitgaat van de
meest platte materialistische belangen
van den boer, zijn wel het minst ge
schikt om hier een dergelijk voorstel
te doen aannemen. Intusschen, hij is
nu eenmaal anderen vóór geweest, het
wetsvoorstel ligt er nu en wij hebben
onpartijdig de zaak ts bezien. Daarom
zal ik er wel vóór siemmen."
Inderdaad, de dwaze berekeningen en
het dilettantisch cijfergegoochel in de
Memorie van Antwoord vestigde den niet
weg te nemen indruk, dat het edele platte-
landerspaar Braat en de Boer meer uit
muntte door overmoedigen durf dan door
gedegen kennis van zaken.
Dat het voorstel ten slotte werd aan
genomen, was dan ook niet zoozeer
dank z ij dan wel ondanks den heer
Braat.
Uit het Ruhrgebied.
De bezetting van het Roergebied wordt
nog steeds uitgebreid. Gisteren is Lan-
gendreer bezet, een belangrijk station aan
de lijn Duisburg-Dortmund. Ook Weitmar
en het westelijk deel van Remscheid is
bezet, evenals Maxan, in Baden.
De mijnen in het Roergebied hebben
van generaal Degoutte bevel ontvangen
vóór 10 Maart de steenkoolbelasting, die
40 pet. van den door het kolensyndicaat
vastgestelden prijs bedraagt, aan de Fra.n-
sche bezettingsoverheid af te dragen. In
geval dit bevel niet wordt opgevolgd dreigt
de generaal met gevangenneming van be
drijfsleiders der mijnen en met andere
strafmaatregelen.
Ook tegen de spoorwegmannen gaan
de Franschen weer strenger optreden.
Dinsdagavond hebben zij bet. spoorweg
personeel van het traject Kehl-Legeshurst
uit zijn dienstwoningen verdreven. Te
Buer hebben zij den spoorwegmannen
aan het gemilitariseerde Noorder-traject
een ultimatum gesteld. Indien binnen 24
uur het werk niet wordt hervat, zullen
zij uit hun woningen worden gezet. Te
Bottrop hebben de Franschen hun drei
gementen reeds waar gemaakt. Ook uit de
Palts komen 1300 gezinnen van spoor
wegmannen naar Mannheim, die hun wo
ningen uiterlijk op 8 Maart moesten ont
ruimen.
De Ruhr-kwestie is in. het Engelsche
Lagerhuis weer eens besproken. Bonar
Law zeide er o.a. van: „Tot dusver heb
ben de Franschen met hun bezetting niets
gewonnen. Hun pandenpolitiek heeft hun
nog zooveel te geven, Zij'n toekomst was
schoon, en nu nu heeft het graf dat
lalles verslonden!
Neen, zoo moogt gij niet spreken, gij:
kleingeloovig hart. Niet alles, niet den
onsterfelijke® geest. Neen, ons geloof is
vast, dat Hij, die het kleine niet versmaadt
ook onze Victor in Zij'n veilige hoede heeft
genomen. Wij vraten niets van zlijn laatste
©ogenblikken; maar wij gelooven, dat hij
vertrouwend heeft opgezien tot Hem, die
gezegd beeft: Wendt u naar Mij toe, en
wordt behouden gij all© einden der aarde.
Voo)r dit vertrouwen wijkt onZe smart.
Zijn jeugdig hoofd moge dan al niet ge
kroond worden met aardschen roem, net
zal de kroon der heerlijkheid dragen, niet
oom! eigen verdienste maar uit vrije genade.
Ik ben niet do eenige, die zoo denkt.
Die anderen kunnen ook niet over hem
spreken, Zondier dat hun stemi beeft en
hun tranen rijkelijk vloeien.
Ik eindig mijn verhaal niet in de ouder
wets gemeubelde kamer van de hofstede,
waar ik het oarst de pen opvatte. Neen,
Ik ben nu in een nieuw tehuis. Beu nieuw
ten toch oud. De kamer toch, waarin ik
gezeten ben, was eens moeders boudoir,
en de tuin, waarop mijn raam uitzicht
heeft, is dezelfde, waarin ik als kind zoo
vroolijfc speelde.
Leo heeft Zijn vaderlijk erfdeel terug
gekregen. Het is wel wonderbaar. Beni
ge weken, nadat wij! onzen intrek op de
(hofstede genomen hadden, bracht een
ontzaglijke verliezen bezorgd, waarvan,
zoo zij voort blijft duren, het einde on
mogelijk voorspeld kan worden. Duitsch-
land's keelader werd doorgesneden, wat
voor dat land rampzalig moet worden.
Het is helaas waar, dat wij op dit
oogenblik onmogelijk in staat zijn een
remedie voor dit alles aan te bieden.,
Het is misschien wel mogelijk, dat de af
wezigheid van eenige vaste politiek te
genover de Roeraclie slecht is, maar een
politiek te hebben, welke niet practiscb
uitgevoerd kan worden noch slagen kan
en welke in zichzelve slecht is, kan niet
anders dan nog erger zijn."
Dit alles wil dus zooveel zeggen als:
we weten, dat het naar den ondergang
van Duitschland gaat, maar wij vermo
gen daartegen niets, 't Is wel in-droevig!
Deze treurige lijd achten sommige op
ruiers in Duitschland natuurlijk voor hen
gunstig. Vandaar dat vooral in München
de toestand weer dreigend is. Daar is
een complot tot een gewelddadige wijzi
ging der Beiersche grondwet eenige da
gen geleden door de autoriteiten ontdekt
en verijdeld.
Tot dusver zijn 15 personen gearres
teerd, waarvan zeven ter beschikking der
justitie zijn gesteld; de overigen zijn
weer ontslagen. Een Putsch (omwente
ling) was 'reeds geruimen tijd voorbe
reid en zou half Maart worden uitge
voerd. Er schijnt ook hierbij een groep
in het spel te zijn die, als indertijd werd
gemeld, in Zuid-Beieren de monarchie
zou proclameeren en het tot de kern van
een nieuw groot Duitschland zou maken,
waarbij zich dan het overige Duitsch
land mettertijd zou aansluiten.
Korte berichten.
In de Pyreneeën heeft het zoo g e-
s n e e u w d, dat, in het arrondissement
Prades het verkeer geheel gestremd is.
Twee treinen zijn door ploegen arbei
ders uitgegraven moeten worden.
Het standbeeld van keizer Jo
zef II te Ostrau in Moravië is op last
van de overheid v e r w ij d e r d.
De politie te Praag heeft in den kel
der van een oud politiebureau een ge
heime stapelplaats van wapens
ontdekt, waar zij 2 machinegeweren, 5
geweren, 3000 patronen en 45 handgra
naten aantrof.
Te Trier, Mainz en Neuss hebben de
Franschen een groot aantal unifor
men van Duitsch spoorwegpersoneel i n
beslag genomen. Naar het heet zullen
ze hun eigen spoorwegmannen in deze
kleeren steken om het publiek en het
Duitsche spoorwegpersoneel in den waan
te brengen, dat ze er in geslaagd zijn vol
doende Duitsche werkkrachten aan te
werven.
Te Frankfort is men ook bang
voor een a.s. bezetting. Tal van
ingezetenen hebben bij voorbaat goederen
van waarde in veiligheid gebracht.
Een militair vliegtuig is niet ver
van New York gevallen. Van de zes
lieden, die er in zaten is er één omge
komen; een majoor werd niet ernstig ge
kwetst en vier anderen zijn zwaar ge
blesseerd.
Poincaré zal Maandag naar
Brussel komen om er met de regee
ring over de bezetting van de Roer te
beraadslagen.
rechtsgeleerde uit Riou'aan Leo het on
verwachte bericht, dat de exentrieke, kin-
derlooize oude man, die jaren geleden ons
goed gekocht had, overleden was en alles
bij testamentair e beschikking aan Leo ver
maakt had. Ik herinner mij nog zeer goed
hoe onbeschaamd en nieuwsgierig wij dien
ouden man vonden bij bet sluiten van den
koop. i
Leo had 'hem daarna nog meermalen ont
moet, en ontdekt, dat onder zijn zonder
linge manieren een goed en edelmoedig
h'art schuilde. Wij begrepen echter niet,
wat hem tot dat geschenk bewogen had,
mlaar het testament maakte ons alles dui
delijk. Daarin zeide hij, dat hij het land
goed in geen betere handen wist te ge
ven, 'dan in die van den rechtmatigen
erfgenaam, als ©en bewijs van waardee
ring voor de ©dele zelfverloochening, die
hem Zijn eigenbelang had doen opofferen
voior dat van zijn familie.
Het landgoed kwam1 duis weed in zijn
bezit, niet grooter van omvang, maar wel
in waarde gerezen. De grond was be
mest geworden en het water behoorlijk
afgeleid in greppels en slooten, bet kas
teel, de boerenhofsteden ©n arbeidswo-
ningen waren terdege opgeknapt. Meteen
hort vervuld van dankbaarheid jegens den
Gever aller goede gaven, bracht Leo Zijn
lieve Nina in het huis Zijner voorouders
en Zag hij1 zich in staat gasteld zijn dank
baarheid te toonen aan zijn vriendelijke
redders Frenois, die, zooals ik reeds ge-
De Fransclie Senaat heeft met een
meerderheid van 85 stemmen het wets
ontwerp aangenomen, waarbij de in i 1 i-
taire diensttijd op 18 maanden
wordt vastgesteld. Poincaré had de kwes
tie van vertrouwen gesteld.
Rebellen hebben een bom ge
plaatst in de deur van het belasting
kantoor te Dublin. Een Vrijstaatsche de
tective, die de deur opende, werd dooi
de ontploffende bom gedood. Het kantoor
is verwoest.
Te Duisburg zijn in verband met
den snellen was van den Rijn
maatregelen getroffen om de havenwijk
en de oude stad voor overstrooming te
behoeden.
Te Nantes en Angers is de toestand
kritiek tengevolge van het voortdurende
wassen van de Loire. De Garonne
is ook buiten liaar oevers getreden, de
kaden overstroomend. Te Parijs worden
maatregelen genomen om aan een bui
tengewone stijging van de Seine het hoofd
te bieden.
Het aantal werfclo azen in
Engeland bedroeg iöp 26 'Febr. 1.328.000
of 12.260 minder dan in de voorafgaande
week en 157.878 'minder dan op 1 Januari.
Rijkspresident Ebert heeft zich per
vliegtuig naar Le i p z i g begeven,
om daar de nieuwe vlieghaven in te
wijden. In vijf vliegtuigen gingen 10 ver
tegenwoordigers van de overheid en 10
van de pers mee.
In Januari steeg het aantal
werkloazen in Duitschland van
85.000 tot 144.000. Het aantal steuntrek-
kenden is van 105.000 tot 183.000 toe
genomen.
17 Italiaansche arbeiders vergezeld
van een geestelijke, die door Duitschland
reisden om zich naar België te begeven,
konden in bet station Rosenheim niet
uit den trein stappen. De menigte, die be
weerde, dat zij naar het Ruhrgebied wer
den gezonden, beleedigde hen en sloeg
ze met stokken.
Het invoerverbod van schoen
werk.
Het Hbld. heeft in parlementaire kringen
eens geinformeerd naar de houding van
de Tweede Kamer tegenover het wetsont
werp tot beperking van den invoer van
schoenwerk. Men verzekerde daarbij1, dat
dit wetsontwerp een even groote kans
van verwerping heeft als de Bioscoopwet.
D:e verwachting is, dat de R. K1. allen' zul
len voorstemmen, de anti-revolutionairen
waarschijnlijk ook, al is de mogelijkheid
niet uitgesloten, dat er een enkel lid der
laatstgenoemde fractie tegen is. De Chr.-
Hist. fractie zal stellig verdeeld zijn. Er
zij'n wel leden, die vóór het ontwerp zijn,
maar er zijii er oOk verscheidenen, die
het krachtig zullen bestrijden. De soc.-
dem. waren aanvankelijk verdeeld, maar
zijn na ernstig beraad tot overeenstem
ming gekomen, n.l. om tegen te Stemimen.
De fractie van den V. B. is' in haar
geheel tegen, het ontwerp; wat de vrij'z.-
dem. zullen doen, is alleen nog niet
bekend.
Zoo zal het dus weer van de opkomst
der fracties en van het aantal Chr.-
zegd heb, door1 den oorlog alles verloren
ihiadden. Niemand verblijdde zich evenwel
meer dan de goede, oude boerenlieden te
St Claude.
Nina's oogen hebben hun ouden glans
herkregen en de rozen bloeien weer op
(haar wangen. Haar vrooüjkheid en op
geruimdheid verspreiden Zonneschijn
rondom haar, ©venals voor het losbreken
van den stoirm, waaronder zij' bijna be
zweken was. doch de vroolijkheid is ge
temperd geworden, de opgeruimdheid ge
heiligd, en geen grilligheid, of eigenzin
nigheid verstoort den huiselijlcen vrede.
[Haar gelaat draagt het merkteeken, dat rij'
©en volgeling is van onzen zachtmoedigen
(Heer©.
Ook Leo is veranderd. Die blos der ge-
iztondheid is op zijn gelaat wedergekeerd,
de diepe lijnen op het voorhoofd verhoogen
slechts den ernst van Zij'n edel gelaat.
Zijn stap heeft de oude veerkracht her
wonnen, en de doktoren geven ons hoop,
dat de nog mlin of meer kreupele gang
eenmaal geheel hersteld Zal Zijn. Indien
hij Zijn rechterarm nog had, zou, hij dien
zeker in Zijn Meesters dienst wenschen,
te gebruiken, en de verdediging van Zijn
vaderland Zou wellicht daarmede verbon
den kunnen worden. Hoe het zij, het
zwaard waarmede hij nu wenscht te
Strijden ien hoopt te overwinnen, kan hij'
hanteenen ook zonder lichamelijken arm.
Hij Zal overvloed van werk! vinden onder
de onwetende bevolking in den omtrek.
Hist., die tegen zijn, afhangen, hoe de
stemming zal veiloopen.
Het wetsontwerp is in de afdeelingc*
aan veel critiek onderwarpen, ook va*
de zijde van leden van rechts. De tegen
standers ontwikkelden voornamelijk het
argument, dat er op het oogenblik in ons
land bij! de Nederlandsche schoenfabri
kanten nog zao'n groote voorraad schoe
nen ligt, dat dit wetsontwerp alleen maar
den fabrikanten de gelegenheid zou ge
ven, dien voorraad op te ruimen, zonder
dat men er zeker van kon zijn, dat zij
ook de werkloozen weer aan den arbeid
zullen brengen.
'Bezuiniging bij' de post.
Naar aanleiding van de tot het personeel
gerichte uitnoodiging om Wede te werken
aan mogelijk geachte bezuiniging op do
exploitatie der pósterijjen, telegrafie e»
telefonie, zijn 2873 voorstellen, betrekking
hebbend op ruim 700 onderwerpen, ont
vangen. De directeur-generaal heeft een
commissie ingesteld, om deze voorstellen
aan een nauwkeurig onderzoek te on
derwerpen. Er zijn reeds circa 80 meer of
minder belangrijke wijzigingen ingevoerd.
Ter nagedachtenis.
Ter nagedachtenis aan den te Dten Haag
overleden hoffnoeopathischen geneesheer
dr N. A. J. Voorhoeve wordt teen bedrag
van f 15.000 bijeengebracht, teneinde daar
uit de stichting van een vrijbed-Voorhoeve
in het Hom. Ziekenhuis te Utrecht moge
lijk te maken.
Het Kamerlid Smeenk.
Volgens het Hbld. zal waarschijnlijk de
heer C. Smeenk, lid der Tweede Kamer,
wonende te Arnhem, een andere woo»-
plaats kiezen, zoodat hij zich voor de»
gemeenteraad niet meer beschikbaar zou
stellen.
Dr. Lovink burgemeester van
Alphen aan den Rijn.
De St.Crt. van gisteravond bevatte de
benoeming van het Tweede Kamerlid, den
heer dr II. J. Lovink, tot burgemeester
van Alphen aan den _Rijn.
Een Oostenrijksche vloot van
Hollandsche schepen.
De correspondent van de Londensche
„Daily Herald" te Weenen schrijft:
Invloedrijke Hollandsche reeders heb
ben een plan uitgewerkt, waardoor een
groot deel der Hollandsche handelsvloot
onder de Oostenrijksche vlag gebracht zou
worden. Het plan zou, indien verwezen
lijkt, een hevigen slag toebrengen aan de
Hollandsche zeelieden-organisaties. Het
plan bestaat in het overbrengen van Hol
landsche schepen ngar een nieuwe Oos
tenrijksche reederij, die Oostenrijksche
zeelieden en bootwerkers zou bezigen en
hun loonen in Oostenrijksche munt zou
uitbetalen. Daar het Oostenrijksche loon
peil veel lager is dan het Hollandsche, zou
deze methode natuurlijk de winsten der
reeders verhoogen.
Voorgesteld wordt, dat de voornaamste
haven voor de „Oostenrijksche" reederij
Triëst zou zijn, thans een Italiaansche
stad. Oostenrijk heeft geen zeekust. Ten
einde de Weener regeering en de Oosten
rijksche kooplieden gunstig voor de zaak
te stemmen, zouden de Hollandsche ree
ders bereid zijn, Oostenrijks overzeeschea
in- en uitvoer te vergemakkelijken.
Allerlei.
Mr. H. Smeenge, lid van de Eerste
Kamer en voorzitter van de schippers-
Oom1 Louis is in Parijs. De verschrikke
lijke bedrijven der Commune drukten hem
diep terneder. Tóch vatte hij spoedig weer
moed voor Frankrijk. Zijn geestkracht her
leefde, en (hoe dieper het vaderland zonk,
des te stouter werden züj'n verwachtingen.
Nu is gelukkig het ergste geleden. Frank
rijk zal als een feniks uit zijn asch herleven,
en tot een nieuw en beter leven herboren
worden. Dat hopen en gelooven wij.
August is weder tot ons gekomen. Van
hem hoorden wö vele bijzonderheden be
treffende de gebeurtenissen van deze treu
rige Meimaand. Eén voorval moet ik hier
kort mededeelen. Marie Fournier, de vroo
lijke, lieve Marie, heeft deelgenomen aan
de schrikwekkende daden dei" Commune.
Wjj weten niet hoe, of wanneer ztoi er
toe gebracht is. Zij en haar man zijn nog
gevangen te Satory. August zag haar
toevallig, toen zij gewond (en met bloed
bevlekt temidden van verscheidene andere
gevangenen daarheen werd gebracht door
den ruwen markies van Gallifet Later
zocht en verkreeg hij' een onderhoud met
haar; maar iziij was geheel versuft, hetzij'
door droefheid, schrik of schaamte. Hij
kon er niet achter komen, welk gevoel
de bovenhand had, en het eenige, dat
hij voor haar doen kon, was haar eenige
kleine benoodigdheden te verschaffen.
(Slot volgt.)
