No 125
Dinsdag 27 Februari 1923
37e Jaargang
GEMARTELD
DOOR JEUK.
Buitenland.
FEUILLETONS.
BINNEN IJZEREN MUREN
Drukkers-Exploitanten
OOSTHRBAAN LE COINTRE GOES
Bureau»: Lange. Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg*. Tel. no. 250
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummers f 8.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Stervend Rusland.
On vangen f2 van L. S. te Goes; f3
van gez. Van V. te G., fl van R. B. v. d.
B. te G. en f4.30 van A. Pi. te Goes.
Wie een gedenkpenning verlangt tegen
een bijdrage van minstens f 1 kaji >er biji
ons eea in ontvangst nemen.
PARTIJWEZEN.
De Rotterdammer schreef dezer
dagen deze juiste woorden„Op onzen
vaderlandschen bodem heeft het politieke
partijwezen nimmer bijster gefloreerd.
Laat kwam het tot ontwikkeling; door lei
dende staatslieden werd zijn opkomst eer
tegengewerkt dan bevorderd."
Het is wel opmerkelijk dat het juist
de geestelijke vader der liberale partij is
geweest, die zich het meest positief tegen
het partijwezen verklaard heeft. Die gees
telijke vader is Thorhecke, en zijn gees
telijke zonen Olivier, Fruin en tot op ze
kere hoogte ook Cort van der Linden
hebben zich met zijn uitspraken ver-
eenigd.
En dat dit verzet tegen partijen geen
gril was van den grooten liberaal, dien
wij het eerst noemden, toont „De Rotter
dammer" met een paar aanhalingen uit
diens jeugd, lateren leeftijd en ouder
dom aan
„Geeft hij in zijn jeugdwerk in de
Aanteekening o.p de grondwet,
op de vraag: „Wat zal een goeden kiezer,
die zijn bevoegdheid niet met die van
van den Vertegenwoordiger verwart, bij
de keuze leiden?" het antwoord: „Niet
wat de man, dien hij in 't oog heeft
over deze of gene punten denkt; hetgeen
men ook, met name in gewone tijden,
zonder innig onderzoek van den persoon
doorgaans niet kan weten. De vraag zal
zijn, of hem het karakter en de bekwaam
heid onderscheiden, tot waarneming niet
eenor bepaalde, maar der Landszaak in
A algemeen bevorderd", in zijn Narede
(zijn politiek testament) wordt bij dit be
scheid volhard. Hij blijft volharden bij zijn
ideaal van het parlement: „Vrij geko
zen vertegenwoordiging, zelf
standig, naar eigen inzigt en
oordeel besluitende, zonder
eenigen band met de kiezers".
Nog duidelijker dan in dit stroeve woord
sprak hij zich uit toen in de Tweede
Kamer tegenover de verdediging van het
partijwezen de waarschuwing klonk: „De
natie zal dan werkelijk gaan gelooven dat
er partijen zijn en een ieder, die op heit
politiek tooneel verschijnt, afvragen welke
kleur hij draagt. Wij zullen worden ge
oordeeld, niet naar hetgeen wij denken,
zeggen en doen, maar volgens het partij-
begrip waarin men ons zal willen rang
schikken."
Mr W. Olivier, die na Thorbecke's dood
een met groote piëteit geschreven studie
over zijn geliefden meester in ~het licht
gaf, volgde dezen ook in diens verzet
tegen politieke partijvorming. Schrijnend
was in die dagen zijn oordeel over de
Kiesvereeniging, de „in alle opzigt ver
keerde en slecht werkende instelling, die
ons publieke leven met onze parlemen
taire instellingen bederft, den kiezer' ver
hindert, den man zijner keuze, eerlijk en
bekwaam, van vaste politieke beginselen,
als vrij en onafhankelijk afgevaardigde
naar 's lands vergaderzaal te zenden en
hem daarvoor opdringt een man, die met
verkrachting van art. 86 der Grondwet,
zijn zelfstandigheid prijsgeeft in de be
aming eener door zijne kiezers of liever
door een politieke club in bijzonderheden
vastgesteld program."
En niet minder fel was prof. Fruin,
Een verhaal uit den Fransch-
Duitschen oorlog.
door
ANNIE LUCAS.
Uitgave Neerbosch' boekhandel.
S3.)
Terwpï ik naar zijn varhaal luisterde,
begon ik te vermoeden, dat de trouwe
verzorgster van dien armien Conrad geen
andere kon zijn' dan Léonie St Hilaire. En
zoo whs het ook. Karei was dierp getroffen
over dien samenloop van omstandigheden
waardoor haar hand Conrads werk had vol-
eindigd Wat waren wij diep bewogen over
haar droevig lot, toen Karei ons haar
verdere lotgevallen had verteld. Na dien
ontzettende® dag, waarop zij van haar
huis, dat in brand geschoten werd, en van
haar oude, trouwe dienstbode, die dook
een kogel in het hoofd,' doodelijk getrof
fen neerviel, beroofd werd, had zij haar
even aan anderen gewij'd. Nu, was haar
Kracht uitgeput en zou zij' mot Karei naar
iVLunchen gaan, waar Thekla haar ver-
wachtte. Ik deel deze treurige geschiede-
toen hij in 1864 Groen van Prinsterer in
naam der politieke moraliteit ter verant
woording riep om zijn advies geen can-
didaten te stellen, die zich niet beslist
voor de herziening der wet op het lager
onderwijs verklaarden.
Hetzelfde geldt, vari de Dagbladpartij
vóór en na 1866, die onder aanvoering
van den hoogst "bekwamen Lion in de
Pers, en van mr Wintgens in de Kamer
met name de antirevolutionaire partij her
haaldelijk aanviel, omdat zij de vrijmoe
digheid genomen had zich als zoodanig
in de Kamer en in den lande aan te
dienen.
En ook weer hetzelfde geldt van Cort
van der Linden, een der beste volge
lingen van zijn vader den Lands Advo
caat, die een der knapste discipelen van
Thorhecke was. Tijdens zijn minister
schap, bij het algemeen begrootingsdebat
van het zittingsjaar 19131914 toch ont
wikkelde Mr Cor! v. d. Linden tot ver
dediging van het optreden van zijn Ka
binet eqn theorie, die het parlementaire
stelsel doodelijk bedreigt. Hij gaf een toe-
komst-beeld van „zelfstandige kabinetten,
los van de partijen, onmiddellijk steu
nende op de natie zelf" en hij verdedigde
dit lievelingsdenkbeeld van een extra
parlementair kabinet, dat maling heeft aan,
althans niet steunt op partijen, in een
rede, waarin o. a. deze door „De Rotter
dammer" nog eens afgedrukte woorden:
„Tot hiertoe berustte het parlementaire
stelsel op een strenge organisatie van par
tijen bmlen het parlement, die in uitge
breide programs haar inzichten vertolkten.
Die schakel tusschen kiezersvolk en par
lement had bestaansrecht toen het volk
slechts over enkele algemeene politieke
beginselen een oordeel had, maar
zijn gedachten niet wijdde aan bijzondere
maatregelen van staatsbeleid. Geleidelijk
evenwel is het volk tot grooter rijpheid
gekomen en heeft zich ook omtrent con
crete vraagstukken van staatsbestuur een
oordeel gevormd. Daardoor werd de mo
gelijkheid geopend dat het parlement wel
een afspiegeling gaf van de georgani
seerde partijen, niet van de kiezers zelve.
Immers een fictie is het dat „wanneer
er een punt aan de orde is, dat deel uit
maakt van het program van een der par
tijen, de kiezers door die partij aan het
roer te brengen, over dat speciale punt
uitspraak zouden hebben gedaan". Is een
volk tot zulk een staat van politieke rijp
heid geraakt, dan heeft, een niet-parle-
mentaire regeering recht op 'te treden
en maatregelen aan de orde te stellen
met een beroep op de kiezers zelve. Door
daarbij de partijen met haar programs
te verwaarloozen, wordt de waarheid in
de volksvertegenwoordiging gesteld boven
de fictie, het wezen boven den schijn."
Niemand kan ontkennen dat in dit plei
dooi van den liberalen staatsman een
kern van waarheid schuilt. Niemand zal
tegenspreken dat in de laatste jaren de
macht, de zeggenschap meer en meel
is gaan berusten bij de Kiesvereenigin-
gen. In 1894 is dit zeer bijzonder aan
't licht gekomen. Dit is echter niet de
schuld van 't partijwezen, maar deels van
de partijleiding, hetzij deze bij de leiders
dan wel bij de geleiden zeiven berust,
deels van de eenzijdig doorgevoerde of
geëvolveerde democratiseering dei-
partijen.
Provinciale Staten-Verkiezing.
Bij de heden gehouden verkiezing van
leden van de Provinciale Staten van Zee
land. zijn de volgende lijsten van candi-
daten ingeleverd.
nis hier kort made, maar de namen van
Conrad van Edelstein en Léonie St Hilaire
zijn met onuitwischbare letters in ons hart
geschreven.
Karei had slechts weinig tijd, doch hij
had niet willen heengaan zonder ons nog
eens ta zien en ons te danken voor de
hem bewezen vriendschap. August ver
gezelde hem hij' zdjn vertrek! tot aan de
poort, opdat hij. niet ten tweede male
een onaangename ontmoeting zou hebben,
want het volk was nog allesbehalve beleefd
voor vreemdelingen. Arme "Karei. Ik) dacht
weder aan het verhaal van David en Jo
nathan. Die schilderij was naar het leven,
met dit onderscheid, dat in dit geval Da
vid was gevallen.
.Zoodra Karei vertrokken was, overreed
de ik' Nina om een korte poos rust te ne
men en toen wij: daarna weder bijt elkan
der zaten en nog eens rustig al het ge
beurde bespraken, zeide Nina opeens tot
onze niet geringe verbazing: Renée, gij
behoeft .mijt niet meer te ontzien wanneer
gij' spreken wilt over den tijd, toen wij
dachten dat Leo verloren was, en Leo;
ik! zou Zoo grtaag willen, dat gijl mij' van
avond alles wat giji ondervonden hebt uit
voerig verteldet. Toen Karei over het ge
duld en de onderwerping sprak, waap-
fafede die arme Léonie St Hilaire haar
vele beproevingen gedragen heeft; gev-oel-
In alle 7 kieskringen:
Door de Chr.-Hist. partij: Mr H. F.
Lantsheer, F. L. Hensei, beiden aftr.Mi
ll. M. van Dusseldorp, A. D. F. van der
Wart, M. W. Koster, J. .T. Wallien, G.
Bolier Gz., C. I. Boogerd, C. de Jonge Cz„
W. de Ridder, W. L. Huson, P. de Koeijer,
W. P. Calliber, W. J. Talsma, Iz. Cap-
pon, A. de Feijter, Mr TL van der Beke
Callenfels, II. A. Enkelaar, C. B. Kool
haas en I. Wessel.
Door de Geref. Staatspartij: D. Jozi-
asse, D. Kodde, C. Hartoog, aftr., F. Dek
ker, aftr., .T. de Kok, P. J. Lamoré, A.
Mackenzie, P. van Cadzand, A. Dekker,
J. de Visser en J. de Feijter.
Door de Comm. partij: A. II. Witte
en Mevr. M. de NoQijer-Moerland.
Verder in den kieskring Middel-
bur g
Door de S. D. A. P.: L. Onderdijk, G.
F. Lindeijer, A. M. Overhoff, allen aftr.;
A. C. de Pauw, W. P. Cornelissc ,en J. P.
van Riel.
Door de Vrijz.-Dem.: Jac. Welleman,
.1. G. van Niftrik, Mr J. Adriaanse, allen
aftr.; Mevr. E. Bergsma-Bergsma, D. N.
van Gelderen, J. de Groote, P. de Bree,
Mevr. van den Ilamme, J. C. Peeman en
Dr A. Staverman.
Door den Vrijheidsbond: Mr F. J. Spren-
ger, aftr., K. van Schouwen, A. Kloeke,
J. N. Pattist, Mr J. J. Heijse, J. H. Dei-
bel, M. Q. Buijs Ballot, A. D. Kaan, L.
A. Stofkoper en Mevr. C. D. van der
Kamp-Buteux.
Door den Nat. Bond voor Bezuiniging:
A. Jeronimus en J. L. van der Harst.'
Door de R.-K.: J. L. Buijsing, J. H.
Idoler en L. J. Mes.
Door de Anti-Rev.Mr A. A. de Veer,
aftr., S. Brandsma, J. H. Geschiere, aftr.,
L. J. van Voorthuijsen, W. A. den Hol
lander, J. A. Vertregt, R. van der Welle,
A. D. Littooij, J. W. van 't Hoff en P.
Melis Wz.
In den kieskring V1 i s s i n g e n
Door de Soc. Partij: L. F. van Oor
schot en J. Post.
Door de S. D. A. P.: G. F. Lindeijer,
L. Onderdijk, A. M. Overhoff, A. 'C. de
Pauw, A. C. de Baare, H. Duijm, A.
König, P. A. Plompen, L. E. Sanders
en J. Sinke.
Door de Vrijz.-Dem.: Jac. Welleman,
J. G. van Niftrik, Mr J. Adriaanse, Mevr.
Bergsma-Bergsma, D. N. v. Gelderen, J.
de Groote, F. L. rP. Tismeer, A. P. Smit,
W. H. Appel, Dr A. Staverman.
Door den Vrijheidsbond: M. Laernoes,
Mevr. J.- C. van Maanen-Götte, Mevr.
Holthuijzen-de Wolff, T. II. Siemelink, W.
B. K. Boom, J. C. Paap, S. J. Hillinga,
Mevr. J. .T. Wagenaar-Loos, IT. J. L. Mus-
keijn, J. F. Op den Zieke.
Door de R.-K.: J. L. Buijsing, J. H.
lflplpi' .T
Door de A.-R.:G. v. d. Putte, aftr. P.
Mevckens, P. G. Laernoes, C. Boone, L.
Simonse, B. de Buck, J. Marijs en C.
Polderman.
In den kieskring Goes:
Door de S. D. A. P.: A. M. Overhoff,
G. F. Lindeijer, L. Onderdijk, A. C. de
Pauw, J. Catshoek en J. A. Hubregtse.
Door de Vrijz.-Dem.Jac. Welleman,
J. G. van Niftrik, Mr J. Adriaanse, Mevr.
Bergsma-Bergsma, D. N. van Gelderen,
J. de Groote, M. Kole Jz„ J. J. Lunen-
berg, W. Karelse en Dr A. Staverman.
Door den Vrijheidsbond: W. Kakebeeke,
aftr., J. G. van Nieuwenhuijzen, aftr., D.
D. van den Bout, A. van der Have, D. W.
Lindenbergh Pz., Mevr. A. G. van der
Have-Lucieer, J. L. Richel, P. Bruggeman,
M. P. de Looff, J. Lindenbergh, P. A. Lin
de ik mij diep beschaamd over mijn zelfJ
zuchtige zwakheid.
Vertel mij dus alles, Leo.
Zou het u niet te veel zijn?
Ik: kan alles hooren, als ik u naast mij
[heb. O Leo, wat is God1 voor ons geweest.
Ja, wel hadden wij stof tot danken, dat
God hem bewaard had te midden van zoo
veel gevaren. Tot onze groote vreugde
hebben wij later vernomen, dat de goede
lieden Frenois zijn verblijd geworden door
de terugkomst van hun eenigen zoon, en
daar zij door den oorlog have 'en goed
verloren hadden, heeft Leo later het ge
noegen mogen smaken hun zijn dankbaar
heid op meer handtastelijke wijze te be-
toonen 'doch daar zal ik nog later
op terugkomen.
Toen ik op den dag na Kanels bezoek
's Avonds de vestibule doorging om wcer
nlaar boven te gaan, werd er gescheld.
Wlaarom ontstelde ik? W,ie kan die on
verklaarbare voorgevoelens ontleden? Een
jongen, ©en poosje geleden door August
medegebracht, daar zijn ouders en vrien
den gestorven waren, en die nu Justine
en Laurens met het werk hielp, deed de
deur open. Ik ging zoo lang in de biblio
theek. Een oujd heer kwam binnen zonder
iets te zeggen, en daar het reeds donker
Was kon ik zijn gestalte niet goedi onder
scheiden. Doch nauwelijks hoorde ik een
denbergh Bz., M. Kloosterman, W. Dek
ker Pz. en 0. J. Snouck.
Door de R.-K.P. Boonman, J. W. Vie-
nings, aftr., M. P. Ooms, aftr., Mr J. H.
M. Stieger, aftr., J. B. Timmerman.
Door de A.-R.C. P. Vogelaar, aftr.,
•T. A. Dominicus, P. Oosterbaan, J. J. de
Jager, L. W. B. A. Mulder, P. A. Schwartz,
C. Haverhoek, B. C. Sliggers, P. de Putter
en F. Wabeke.
In den kieskring T h o 1 e n
Door de S. D. A. P.: G. F. Lindeijer,
L. Onderdijk, A. M. Overhoff, A. C. de
Pauw, A. C. de Baare, H. Duijm, A. König,
P. A. Plempen, L. E. Sanders en J. Sinke.
Door de Vrijz.-Dem.: Jac. Welleman,
J. G. van Niftrik, Mr J. Adriaanse, Mevr.
Bergsma-Bergsma, D. N. van Gelderen, J.
de Groote, G. Heijboer, P. J. Blaas, _G-
A. Huvers en Dr A. Staverman.
Door den Vrijheidsbond: W. Moelker,
aftr. C. G. ITage, C. N. van der Heijde,
VV. L. Klos, C. Dieleman, C. W. Snijder,
J. W. F. H. Buijze.
Door de R.-K.: P. Boonman, J. W. Vie-
nings, M. P. Ooms. Mr J. H. M. Stieger
en B. Timmerman.
Door de A.-R.: C. J. Sonke, J. v. Dis,
J. Stelwagen, C. A. Gunst, aftr.. Th. A.
Boudeling, P. Vogelaar, W. v. d. Berg, H.
K. Krijger en W. F. Coumou.
In den kieskring Z i e r i k z e e
Door de S. D. A. P.: A. M. Overhoff,
G. F. Lindeijer, L. Onderdijk, A. C. de
Pauw, J. Catshoek en J. A. Hubregtse.'.
Door de Vrijz.-Dem.Jac. Welleman,
J. G. van Niftrik, Mr J. Adriaanse, Mevr.
Bergsma-Bergsma, D. N. van Gelderen,
J. de Groote, G. J. Lunenberg, J. Hooger-
land, J. Bongertman en Dr A. Staverman.
Door den Vrijheidsbond: A. v. d. Weijde,
aftr. J. W. van Oeveren, aftr., V. M. Kre-
pel, L. Doeleman, J. M. v. d. Bout, Mevr.
M. J. Kooiman-Tissing, C. Blom, N. W.
van Putte, J. Enzlin, A. C. van der Have.
Door de R.-K.J. L. Buijsing, J. H.
Ideler en L. J. Mes.
Door de Anti-Rev.A. Timmerman, W.
den Boer, W. v. d. Berg Dz., D. A. de
Bruin, J. C. Vis, A. Flikweert, J. A. de,
Bruijn, W. S. van Waveren en J. A. v.
d. Bijl Jaczn.
Kieskring Huls t
Door de S. D. A. P.: A. C. de Pauw,
G. F. Lindeijer, L. Onderdijk, A. M. Over
hoff, N. A. Hamelink, B. 't Gilde.
Door de Vrijz.-Dem.: Jac. Welleman,
J. G. van Niftrik, Mr J. Adriaanse, Mevr.
Bergsma-Bergsma, D. N. v. Gelderen, J.
de Groote, A. C. M. Poppe, P. Kaan, M.
Kole Jz. en Dr A. Staverman.
Door den Vrijheidsbond: R. G. E. Nol-
son, Ph. J. van Dixhoorn, beiden aftr.;
L. Stolk, L. J'. Geelhoedt, J. van der
Peijl, A. Meertens en A. Marquinie.
Door de R.-K.: P. F. Fruytier, E. B.
Dumoleijn, F. M. L. van Waesberghe, J. A.
van Rompu, allen aftr.; 'B. C. Puijlaert,
J. W. Vienings, E. Th. Lockefeer en L.
van Waesberghe.
Door de A.-R.: Mr P. Dieleman, aftr.,
D. Scheele Az., J. J. de Jager, S. van
Hoeve en J. M. Oggel.
In den kieskring Sluis:
Door de S. D. A. P.: G. F. Lindeijer,
A. M. Overhoff, L. Onderdijk, A. C. de
Pauw, J. Catshoek.
Door de Vrijz.-Dem.: Jac. Welleman,
J. G. van Niftrik, Mr J. Adriaanse, Mevr.
Bergsma-Bergsma, D. N. v. Gelderen, J.
de Groote, F. H. Odink, L. J. de Hullu,
P. Kaan en Dr A. Staverman.
Door den Vrijheidsbond: P. Erasmus,
D. H. van Zuijen, beiden aftr., M. A. Blei-
ker, P. M. Dikkenberg, A. I. Leenhouts,
J. B. Been, W. P. Verplanke, C. van Bix-
welbekende stem vragen; Waar is juffrouw
Rcnée, jongen? of ik kwam spoedig toe
schieten en vloog in de armen van oom
Louis.
Dankbaar gestemd' zaten wij dien avond
bijeen. Oom vond' ons 'allen terug, zooals
hij ons verlaten had, en al was de plaats
Van onze kleine Lili ledig, blijdschap over
Leo's terugkeer en Nina's herstel, deed
het .heden in schitterende kleuren uit
komen tegen de sombere tinten van het
verleden, en verzachtte ook' de smart over
Leo's verminking, hoewel het voor oom
een zeer harde slag was. Hij' was altijd
zoo trotsch geweest op Leo's krijgshaf
tige houding. En nu, juist nu Frankrijk
hem] zoo noodig had, moest züjn militaire
loopbaan eon einde nemen. Die arme oom.
IHiji Was wel tien jaar verouderd in dien
©enen winter. Zijn hoofd was gebogen,
zijn stap niet moer zoo vast, maar zijn
h'airt klopte nog warm en hoopvol voon
het vaderland. Hoe diep hij' ook den val
en de vernedering van Frankrijk betreur
de, zijn geJoof in ©en roemrijke toekomst-
bleef ©ven onwankelbaar als weleer.
Zijn gevangenschap was bami niet zoo
zwaar gevallen als wij in onze bekom-
imiering haddon gevreesd. Hij sprak met
waardeering en dankbaarheid over de be-
beleiefdheid, waarmede de Duitschers hun
gevangene® behandelen, en steunde toe,
GIJ kunt niet ophouden met
krabben en wrijven gij wordt
door jeuk zoo geplaagd, dat gij
last zoudt gevoelen de brao-
dende huid van Uw vleesch te
scheuren. Tenslotte kunt ge het
niet meer volhoudenhet gaat
boven Uw kracht nogmaals die
ontzettende uren vol kwelling,
die verschrikkelijke nachten
zonder slaap door te maken.
Maar luisterl: uitkomst is daar
Enkele droppets slechts van
het nieuwe vloeibare middel
tegen huidziekte genaamd
D.D.D. hebben een verrassende
uitwerking. Van geluk weet ge
niet in welke wereld gij zijt,
ieuk en prikkeling zijn als door
ooverslag verdwenen, en ein
delijk krijgt gij weer eens rust.
Een flacon reeds Is voldoende
om dit aan te toonen.
Het D.D.D.-middel brengt ge
nezing doordat het in de poriön
derhtild doordringt,en de ziekte
veroorzakende kiemen vernie
tigt. Exzeem. schurft, zweren,
etterbuilen, korsten, en alle
andere ziekten der huid moeten
het spoedig tegen dit kalmee-
rende, zuiverende middel af
leggen.
Koopt nog heden een flesch
f 2.50 (proefflesch 10.75) ver
krijgbaar bij alle apothekers en
drogisten. Vraagt oók de ge
neeskrachtige D.D.D.-zeep
f 1.—
voor Huidaandoeningen.
hoorn, J. de Hullu en M. E. Pruissen.
Door de R.-K.: A. Hendrikse, aftr., A.
H. de Milliano, E. Maertens, A. Aernoudts,
B. Thomaes en A. van Waes.
Door de A.-R.: H. van Mazijk, A. I.
Catsman, J. H. van Cruijningen en J.
Scheele.
Uit het Ruhrgebied.
Wijl moeten ter wille van de plaats
ruimte ditmaal kort zijn en melden dus
alleen het voornaamste.
Uit het ganse he Ruhrgebied' worden be
richten ontvangen, dat de Franschen thans
op groote schaal hoeveelheden kolen in
beslag trachten te nemen en wieg te
voeren; met nam© te Witten, Oberhausen,
en Wanne zijn groote ladingen in beslag
genomen. Op vele punten hebben de Fran
schen de straat opgebrqken, om het ver
keer beter te kunnen oontroleeren.
Te Djortmund hebben de Franschen in
^verscheidene straten greppels gegraven om
de voertuigen aan te kunnen houden en
te doorzoeken.
Zondagmorgen bezetten de Franschen
Jbiji verrassing nogmaals het station Wanne,
waar zij! 11 locomotieven, ca. 200 goe
derenwagons, waarvan 125 geladen met
levensmiddelen voor het Ruhrgebied, en
67 personenwagons in beslag namen.
Te Bochum is het geheele centrum
der stad volkomen afgesloten. Niemand
mag er in of uit, het verkeer is stop
gezet. Dte tram mag slechts ledig: pas-
seeren. De zaken en café's' zijn gesloten.
De beurt om gearresteerd en uitgezet
te wórden schijnt nu ook aan. de leeraars
te zij® gekomen. Te Bochurn zijn het ge
meenteraadslid Stumpf, een schoolopzie
ner, en nog: drie gemeenteraadsleden, die
leeraar zijn, gearresteerd en uitgezet.
Te Essen zij® weer op vier verschillen
de plaatsen in de stad Duitsche bur
gers door Fransche soldaten overvallen en
beroofd.
Ook hebben de Franschen te Essen
dat zij onrechtvaardig en onverdiend be
schuldigd werden van .on mens c he 1 ij kb e id
jegens hun gevangenen. Dat in het be
gin van den oorlog sommigen ontzettend
veel geleden hebben, was ongetwijfeld
'wiaar, maar dit was onvermijdelijk, en
licht verklaarbaar wanneer men bedenkt,
dat biji sommige gelegendheden vele dui
zenden tegelijk in hunne handen vielen.
Oom was in Frankfort zeer ziek geweest
door droefheid en ontbering, koude en
honger, maar was met welwillendheid en
zórg verpleegd geworden.
Twee dingen echter kon hu den Dliit-
schers niet vergeven en hij' kon er niet
'over spreken zonder hevige verontwaar
diging. Dit waren het bombardement en
'de intocht in de stad. De onmenschelijk-
heicf en barbaarschheid van het bombar
dement en de onedelmoedige vernedering
ons door den intocht aangedaan, griefden
hem zeer. Het meerendeel zijner vrien
den dacht er eveneens over. Ein toch
sprak elke Franschm'an bij het begin van
den oorlog over een dergelijken intocht
in Berlijn als het glanspunt van den strijd.
Ula, zeide men, maar dat was heel iets
anders. Ik moet bekennen, dat ik nooit
het verschil heb kunnen zien; misschien
omdat ik niet genoeg staatkundig of pa
triottisch ben.
(Wordt vervolgd.)
