No 109
Donderdag 8 Februari 1923
37e Jaargang
Buitenland.
FEUILLETON.'
KINNEN IJZEREN MUREN
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
x
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De vrije school en de vrijheid.
Het hoofd eener gereformeerde lafgero
school zond aan den minister van onder
wijs den rooster van lesuren zijner school,
goedgekeurd door den inspecteur. Op pae-
dagogisehe gronden is die rooster zoo
ingericht, dat pas in de vierde klas aan
de orde komen de vakken e en g Jva-
Sdeilandsche geschiedenis en natuurkunde).
Wat "is er nu verder gebeurd?
Het ministerie van onderwijs heeft aan
bedoeld schoolhoofd den rooster terugge
zonden met een tamelijk hard schrijven
(hot officioele is altijd tamelijk hard!)
waarin gezegd wordt dat de rooster niet
voldoet aan de eischen der wet, omdat
niet ook in het derde leerjaar les wordt
gegeven in genoemde vakken. Voorts
wordt het schoolhoofd gedreigd, indien
niet binnen een maand leerplan en roos
ter in dien geest gewijzigd, wordt en,
opnieuw door Iden inspecteur goedge
keurd, den minister wordt toegezonden,
het aan de school verleende voorschot
zal worden onttrokken.
Hot stuk is geteekend: De Minister
van Onderwijs, enz. Namens dezen
Foith.
Er valt tegen deze Russische beschik
king niet veel in te brengen. Slechts ver*
oorloven wij ons de opmerking dat wüe
nu nog meent dat de vrijheid onzer
scholen door de wet op 'tL. O1. '1930 niet
in ernstig gevaar is geraakt, lijder is
aan geestelijke kleurenblindheid
Ho financieelc gelijkstelling mag aan
de vrije scholen gcs( honken zijn, indien
't zoo voortgaat, moet het mlct hare pae-
dagogische vrijheid spaak loopen.
Wjij gaan vooruit naar het Staats-so-
cialisme en naar de opperheerschappij
van 'den Staatspaedagoog mot ,zijn ideaal
van de eenheidsscboolLeerplan en roos
ter gelijk v£or alle scholen, Schiermon
nikoog en Amsterdam; Dien (Haag en Brij-
dorpe.
Late* wij dit vooruitzicht wèl in het
oog vatten. En inmiddels op een nieuweni
nu paedagogischen ^schoolstrijd bc-i
dacht zijn.
Er is nog één .uitkomst mlogelijk, die
hetemchap brengt.
Wij moeten terug. Terug maar het ideaal
van het Unierapport.
Het mooiste volk van Europa.
'f Moge dan eenige Imoeite kasten zijn
goed verstand het zwijgen op te leggen,
menigeen slaagt er toch in de overblijfse
len van zijn a n t i -Duitsche opvattingen
nog weer uit te stallen en goed te pra
ten do misdaad welke het Fransche volk
begaat aan de Ruhr.
„De Duitschers hebben lt geheel ver
diend en er is geen mooier volk in
Europa dan de ,Franschen,V dat is ,voar
velen het einde van limine beschouwin
gen. Andere overwegingen blijken geen in
vloed op deze inzichten'te kunnen uitoefe-
nen. Economisch besef is èf totaal af
wezig of wordt met geweld gekrenkt. De
„Beschaving" komt toch maar uit Frank
rijk. De Fransche taal en modes ze zijn
ecnig. De Fransche zeden in politiek en
maatschappelijk opzicht zouden wellicht
ook nog tot voorbeeld strekken aan andere'
natiën!
Even zien, hoe 'tmet die beschaving
gesteld is.
In 1911 telde Frankrijk .op de openbare
tv Trtrirr-n-iriniBHii [M
Een verhaal uit den Fransch-
Ehiitschen oorlog.
door
ANNIE LUCAS.
Uitgave Neerbosch' boekhandel.
72.)
Gisteren legden wij het dierbaar oVer-
schot van onze kleine Lili in haar moe
ders graf. Men waarschuwde ons voor
hol gevaar, daar reeds verscheidene bom
men op het kerkhof gevallen zijn. Doch
wat zou ons dat hinderen? Gevaar, ja,
zelfs de dood is in de lucht, die wij in
ademen^ Nog geen drie weken geleden
stond zij1 met ons aan het graf van moe-
der, en nu is zij met haar eigen moeder,
met Leo en Victor in de tegenwoordig
heid van Jezus.
Wie van ons zal nu volgen en wan
neer? God weet het, en o, God weet het
en beeft medelijden met ons, zooals zij
placht te zeggen. De gevaren vermenig
vuldigen, de ellende neemt toe. Tot nog
toe streden wij met hongersnood en ziekte
en nu wordt het bombardement er aan
toegevoegd. Wat ons de volgende dagen
brengen zullen weten wij niet. Eén ding
weten wij. God weet het en heeft mede
lijdon miet ons. Het overige zullen wij
aan Hem overlaten.
scholen nog 4.900.000 leerlingen, (jhans
nog 3.575.000; in enkele jaren tijds is
door de „beschaving" jmt aantal school
gaande kinderen "met een vierde afge
nomen.
Dezer dagen kwam in de Kamer het
voorstel om 1G00 (onderwijzers te ont
slaan! De kinderen ontbreken ervoor, om
dat ze niet geboren zijn.
Een statistiek uit /zekere streek van
Frankrjjks platteland niet uit de ste
den, daar is 't nog bedroevender gaf
aan hoe in die streek van de 109 zuige
lingen er '36 in 't eerste levensjaar
stierven.
Vóór den oorlog (1914) had Frank
rijk onder de soldaten een tiende gedeelte,
dat niet lezen iof schrijven kon. Hoe liet
nu is weet .niemand precies, maar alge
meen neemt men aan, dat 'tveel erger
is geworden, 't Wordt .na maar niet meer
genoteerd.
In het beschaafde Frankrijk wordt een
man door de rechtbank vrijgesproken. Zijn
eigen vrouw; is .aanklaagster, hij' heeft haar
geranseld.
Die Rechtbank oordeelt, (dat dc man
de orde in het gezin moet handhaven, en
als het niet goedschiks gaat, dan maar
kwaadschiks.
'I Gebeurt in Parijs, de Jichtstad, waar
do eerctroon is opgericht voor de vrouw.
Waar men handelt .over de gelijkstelling
van de vrouw met den imjan, uit eerbied
vioor do vrouw, vanwege (ie beschaving', de
verlichting.
Onmillekeurig denken wij' aan den
Griekschen treurspeldichter Euripides, die
in de „Medea" een vrouw laat zoggen,
dat ze liever twee (rrmal in den oorlog
gaat vechten, dan eenmaal .moeder wordt.
In dien tijd dat Euripedes leefde on
geveer vijfde eeuw voor onze jaartelling!
spraken vooruitstrevende menschen
ook over gelijkstelling .van (man en vrouw.
Het beeld van do samenleving toen
echter, men denke aan de slavernij', ver
toonde menige zieke .plek in weerwil van,
de verlichtings- en beschavingsgolven.
Slechts eon jfevolutie jn het denken
van het Fransche volk, een totale omme
keer, een zich wenden paar God en Zijn
Woord kan Frankrijk redden van den .on
dergang en een [mooi volk doen blijven
en daders helpt niets meer.
Voor Nederland geldt het: ,Wie zich
aan een ander 'spiegelt,, (Spiegelt zich zacht.
Het mooiste volk van Europa kan ons
slechts ten afschrikwekkend voorbeeld
dienen.
De Internationale.
Neen maar, dat is toch een toestand.
„Millioenen proletaren
Weldra zal de zegepraal
Kronen de onbevlekte Waap'nen
Van ons heerlijk ideaal!".
Het ideaal is er, en de zegepraal
liet op zich 'wachten!
„Makkers ten laatste (male
Tot den strijd ons geschaard
En d'Internationale
Zal morgen heerschen opi aard."
Morgen krijgt ge hier een borrel voor
niets, zoo was op zeker uithangbord van
een kroeg te lezen. Prettig vooruitzicht j
evenwel, morgenbleef miorgen./
Zoo .ook met de Internationale.
Alsof het werk 'was aangenomen; notoit
meer oorlog in alle landen en groote
betoogingen in dien trant en daarqp het
HOOFDSTUK XXV.
Het eind.
Na Lili's begrafenis hob ik niet meer
in mijn dagboek geschreveln. Ik nam de
pen weer fcör hand op dein dag, toen,
Parijs vernam, dat al het lijden tever
geefs geleden, 'dat al dat bloed tever
geefs .gestort on bet einde werkelijk ge
komen was. Toch bleief de hoop op een
mogelijke uitredding of overwinning tot
op het laatste oogenblik bij het volk:
levendig. Die regeering wist reeds lang
to voren, dat het toppunt van onze volks
rampen wel verschoven, maar niet afge
wend worden kon. W'ij' wisten het ookf.
Die geschiedboeken zullen de droeve
gebeurtenissen dier VTeeselijke laatste we
ken aan bet nageslacht mededeelen; doch
mijn aanteebcningen zouden niet volledig
zijn zonder ©en korte schets van die
diagen. Het bombardement, waarvan een
der eerste bommen ons zooveel leed ver
oorzaakt had, nam toe in hevigheid en
vervulde allo harten miet verontwaardi
ging en bitteren wrevel. Begonnen zonder
de gebruikelijke waarschuwing, alsof de
staat van vernedering, waarin wij ver-
beerden, ons beneden de gewone oorlogs-
gebruiken plaatste, werd 't een maand lang
voortgezet. Een maand lang viel een re
gen van vuur op hulpelooze vrouwen en
kinderen, op gewonden en stervenden,
Door een wonderlijk toeval viel een grt>ot
deel der bommen op de hospitalen en
do openbare .inrichtingen. Nadenkende en
Haagsche congres met de .resolutie. Ja,
waarom geen resolutie?
Een resolutie met inhoudnooit ïnecr
veelden voor het kapitaal en alle zuiver
kapitalistische regeeringshandelingen te
genwerken door staken.
Telegrammen -worden verzonden, ver
gaderingen van de bestuurders van het
Internationaal Vakverbond belegd en
de zegepraal blijft uit tot morgen!
Zie de Fransche arbeiders en de Belgi
sche nu eens rustig meewerken aan do
regeeringsmaatregelen tegen honderddui
zenden duitsche arbeiders en vrouwen en
kinderen, ten spijt van dc redevoering' vaij
Vandervelde.
't Is een toestand I En precies als 't vroe
ger was.
leder neemt wat hij' krijgen kan.
Het
„wij zijn het mee naar andrer wil televen;
Broeders hoort hoe gelijkheid smeekt:
Geen recht, waar plicht is opgeheven,
Geen plicht leert zij waar recht ontbreekt"
is oen vroom dog'mia, waaraan de zangers,
niet veel hebben; 'de praktijk leert het!
De Ku Klux Klan.
Onder dit hoofd namen ,we een bericht
over uit de Telegraaf in ons bijblad van
1.1. Zaterdag.
Ons is niet bekend uit welke bron
de Telegraaf hare berichten ten dezen
ontvangen heeft, doch iwiji (meenden steeds,
dat de ku klux klan in 1866 is opgericht
door een groepje jongelui in een dorp
van Tennessee tot louter vermaak en
dat deze vereeniging nog wel twee jaren
het 'karakter van een grapi bewaarde om'
daarna een machtig en gevaarlijk instru
ment in politieken zin te worden.
Zeer wel houden de leden hier en
daar nog gebruiken in eere, die aan
kluchtige grappenmakerij doen denken;
meer en meer verbreidt zich de organi
satie van district tot district, va*» staat
tot staat en tegelijk neemt Zijl een ernsti|g
politiek karakter aan.
Dc leuze is het volk van het Zuiden
te beschermen tegen onrecht en de grond)
Wet der Unie te verdedigen.
Is het werk dezer vereeniging, dikwijHg)
moord en geweld, WoodroW! Wjlson ver
haalt van den strijd der regeering ertegen,
waarin gaandeweg de regeering de baas
wordt.
De Vereeniging blijft zich beschouwen»
als dienares van 'het publiek belang, als
een zuiver staatkundige organisatie.
De toestand.
Twee onderwerpen vragen vandaag .een
korte beschrijving, n.l. het conflict met
de Turken en de bezetting van het Ruhr-
gebied.
Om rn'et het eerste jte beginnen, er Is
inderdaad sprake van een conflict met
de Turken. Onverwacht kwam«pJL van den
Turkschen bevelhebber te Smyrna (het be
richt aan de commandanten -der gealli
eerde oorlogsschepen, dat deze pchepen
uit de haven van LSmyrna zouden wor
den teruggenomen. Ook heeft de Turksche
regeermg- van Angora door- haar verte
genwoordiger in Konstantinopel aan (de
geallieerde Hooge Commissarissen laten
mededeelen, dat alle geallieerde (Oorlogs
schepen binnen 24 pur ide haven van
verstandige mannen stemden toe, dat dit
niet bet .gevolg kon zijn van opzettelijke
barbaarsche wreedheid, maar van den
grooten afstand, die het moeilijk maakte
de 'huizen tc onderscheiden. Het volk
sprak echter anders. Het was dikwijls
vroeselijk de uitbarstingen van hairtstoch-
telijken baat en afkeer aan te hoeren,
waarmede mannen en vrouwen in die da
gen over den vijand spraken.
Nadat de eerste schok voorbij' was,
hervatte men weder het gewone leven.
Do menschen liepen weer op straat en
bleven togen het uitdrukkelijk verbod drir1
regeering op de meest gevaarlijke plaat
sen naar -bet neerkomen der doodaan-
brengende bommen staan kijken, alsof het
gewoon vuurwerk was.
Do straatjongens wierpen zich dade
lijk na de ontploffing op de nog gloei
ende stukken en ventten ze rand door
de straten. Het vuur bereikte slechts den
linkeroever der Seine. Ons huis stond
dus binnen de vuurlinie. Maar na die|
eerste bom» die zulke vreeselijke gevol
gen voior ons bad, werd het niet meed
getroffen. In de benedenverdieping van
een steenen huis behoefde men geen ge
vaar te vreezen; dit deed ons besluiten
om te blijven waar wij waren. Vele arme
huisgezinnen van Montrougo, Point de
Jour en andere buitenwijken trokken haas
tig de rivier over. Verreweg het grootste
deel der bommen viel op de groote plei
nen en in de tuinen en breede straten,
waar zij niet veel onheil stichtten, maar
Smyrna moesten verlaten, bp gebreke
waaraan de Turksche batterijen het vuur
zouden openen.
De Hooge Commissarissen hebben ,efch-
ter een krachtig .protest Ingediend tegen
den Turkschen eisch aangaande do oor
logsschepen. Zij waarschuwen de regec-
ring van Angora voor (d° ernstige gevol
gen, die een poging der Turken, om de
goallieerde oorlogsschepen met geweld' (el
verwijderen, hebben zou.
De Turksche militaire hevelhebber i^o
Konstantinopel heeft order gegeven pan
allo reserve-officieren, om direct jn dienslti
tc treden, onder bedreiging piet straffen/
Dat ziel er dus ernstig uit. Het is
alzoo niet onwaarschijnlijk, dat het mis-
lukken der conferentie van .Lausanne spoe
dig gevolgd wordt door ,een hernieuwden
oorlog.
Wat het Kuhrgebied betreft, uit alles
blijkt, dat de bezetting van Elberfela,
Barmen en llamm binnenkort te eerwach
ten js. Fransche troepen .omsluiten het
Wupperdal. Of ook het gebied van Rem-
scheid bezet zal worden, is nog niet
bekend.
De opperburgemeester van Duisburg
heeft mcdegedteld, dat hij' zijn functie
weer zal hervatten. Daarom, werd hij, dom'
Belgische onderofficieren in een auto nam
een onbekende bestemming weggevoerd.
Die Fransche minister Le Troqucr heeft
bij: Kij,n terugkeer uit het Rhurgebied bij
zonderheden meegedeeld omtrent do vrij
willige stelselmatige desorganisatie en
sabotage op de spoorwegen, Op bevel der
Duitsche ï'egeeiring. Dp seintoestellen wor
den in het ongercode gebracht.
Die minister br'acht huid© aan de Fran
sche spoorwegmannen, die ondanks alles,
den flïenst geneel verzekerte-n. Hij voegde
ei' aan toe, dat de internationale treinen-
dienst en de dienst van allo militaire trei
nen thans verzekerd is. Wij' wijden thans
al onze aandacht, zoo ging hij voort, aan
het transport van brandstoffen. Dirio ko-
lentreinen passeerden gisteren Aken. Zes
treinen zullen vandaag volgen.
Het vervoer te water wordt eveneens
dooi' de Duitschers gesab oteerd. Alle maak
regelen zijn genomen voor het in gebruik
nemen dor Rjjnvloot. Dank Zijl da hulp
der Fransche matrozen kunnen de Bel
gische en Hollandscho bemanningen stteds
talrijker dienst nemen. De toestand wordt
met den dag beter, zoo zei de Franscho
minister.
Een gelukkig land.
De Londensche briefschrijver van 't Vad.
raadt eenigszins goedlachs de menschen,
die 't wereldgewoel onzer dagen moe wor
den, aan, zich te vestigen op een der vier
eilanden boven St. Malo, na-aan de Fran
sche kust, maar onder Engelsche vlag
sinds bijna het jaar duizend: Jersey,
Guernsey, Aldernev en Sark.
Deze groep ligt langs de Fransche kust
van Cotentin en wordt in den zomer door
lallooze toeristen uit Engeland en Frank
rijk bezocht. In den winter valt de thermo
meter er zelden lager dan 42 graden Fah
renheit en in de meest zomersche maand
Augustus is de gemiddelde temperatuur
63. De bevolking spreekt een Normandisch
dialect, maar de officieele taal is Fransch,
al loeren de kinderen ook Engolsch in
de scholen.
En wat onderscheidt nu deze gezegende
eilanden met hun zacht klimaat en schil
derachtige kustlijn van Engeland, zoowel
toch nog altijd genoeg. De geschiedenis
zal verhalen, hoe openbare gebouwen,
kerken en torens beschadigd werden; maar
zij zal zwijgen oveir de treurig© voorval
len, die oen schaduw zullen werpen over
vele toekomstige jurien. Wie zal de kin
deren tellen die in de wieg, of in de
armen hunner moeder verpletterd wer
den, de zieken in hun bed gedood, do
arm© vrouwen, die rillend van koude on
der het wachten op haar karig rantsoen
doodelijk gewond werden? Doch wat ik
verhaalde is reeds voldoende voor deze
bladzijden.
Het aantal bommen, dat in do tuinen
van het Luxemboriirg neerviel, maakte
de verplaatsing van Nina"s ambulance
dringend noodzakelijk. Doch er was werk
genoeg voor alle gewillige handen. Vooral
'de middenstand leed veel. Weldra had
den wij geen geld meer, doch door -Jus-
tines goede zorgen drong do nood ons
huis niet binnen. Want ofschoon ons
voedsel bestond uit beschuit en vreemd
soortig gezouten vlcesch, zoo was dit
toch beter dan het afschuwelijke
voedsel, dat onder dein naam' van brood
uitgedeeld werd. Het was zwart en kle
verig en samengesteld uit alles, behalve
uit meel. Toch was dit, bene re ns een
kleine portie paaxdenvleesch, weken lang
bet eenige voedsel voor de groote massa
en om het to verkrijgen moesten de ramp
zaligen uren lang staan wachten in kou
de en regen en doodsgevaar.
Meermalen gebeurde het, dat men de
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf D.05
Prijs der Advertentlën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 oL
Bij abonnement belangrijke korting.
als van Frankrijk? Zijn er geen kranten,
is er geen depressie in den handel, voelt
men er den polsslag niet van het heilloos
wereldgebeuren van Europa?
Men heeft er kranten; om den andere*
dag legt er een stoomboot van Southamp
ton aan en naar ik meen ook een va»
Weymouth. Er is kustvaart en connectie
met Fransche havens. De groenten, de
aardappelen van Jersey, de visch, me*
krijgt ze in Covent Garden en Billingsgate
zoo goed als in de Halles; de kleine Jer
sey-koeien, geel om de oogen en in de
oorschelp, zijn uitnemende melkgevers en
de boeren toeren rond in weelderige auto
mobielen en houden hun keurige wonin
gen netjes in de verf, een zeker teeken
van welvaart.
Hoe is dat mogelijk? Voelen zij don in
vloed dan niet van de malaise, zijn ze niet
als de rest van Europa terneer gedrukt
onder het gewicht van belastingen?
Nu zijn we eindelijk aangeland aan het
punt, waar we wezen moeten. De belas
tingen, daar zit het groote verschil.
De Normandiscbe eilanden vormen geen
onderdeel van Groot-Brittanie; ze leven
onder een privilege, dat geen Britsche re-
gecring hun ontnemen kan, ze zweren
zelfs geen trouw aan den Koning van
Engeland, maar aan den hertog van Nor-
mandië, hun rechthebbenden heer.
Deze eilanden maakten deel uit van de
bezittingen van Willémj I in 1066, vóór hij
•„de Veroveraar" werd en zijn als zoodanig
bij Engeland gekomen, maar zij zijn een
afzonderlijk kroonbezit gebleven en staan
buiten jurisdictie van het Britsche Parle
ment. De Gedeputeerde Staten van Jersey
en het rechtsgebied van don baljuw van
Guernsey (waaronder Sark en nog eenige
kleine speldeknop-eilandjes als Herin en
Jethou ressorteeren) houden voeling met
het Britsche Parlement door den Gehei
men Raad. Britsche wetten worden eerst
van kracht als zij zijn geregistreerd op de
rol van het Koninklijke Hof en deze re
gistratie kan worden opgeschort totdat de
Staten hebben beraadslaagd of deze wet
ten niet altemet de privileges aantasten of
dreigen aan te tasten. En dat doen onge
lukkig alle wetten die met belastingen te
maken hebben, zoodat die onveranderd
worden opgehouden en teruggezonden, als
de regeering de vergeefsche moeite doet,
ze aan te bieden voor registratie.
Hot gevolg is, dat op deze gebenedijde
eilanden de belasting per hoofd veel
minder is dan in de rest van Engeland.
Terwijl in Engeland en Sch'otland ruim
17 pond per hoofd moet worden opge
bracht, betaalt de Jersey-man maar 3
pond' 7 shillings en die van Guernsey 3
pond 8. De Britsche nationale schuld is
ruw geschat 180 pond per hoofd, die
van Guernsey en van Jersey 12 pond.
Aan inkomstenbelasting betaalt men in
Engeland 7 pond 14 shillings per hoofd,
in Guernsey bijna 17 shillings en in
Jersey niets
Dat is het groote verschil en dat geeft
mij reden te zeggen, dat als werkelijk in
West-Europa nog een streek is waar de
bevolking onbekommerd voor den dag van
morgen het hoofd te ruste leggen kan, het
is op de gezegende Normandische eilan
den, waar druiven, perziken, sinaasappe
len en vijgen in de tuinen rijpen en de
magnolia uitgroeit tot een boom.
Maar nu komt er een heel klein kinkje
in den kabel.
Dezer dagen heeft n.l. de Britsche re-
iaatstgekamenen möt leeg© handen moest
wegzenden. De zieken en hulpbehoevenden
waren wel het meest te beklagen. Het
brandhout was nog schaaxschef dan het
voedsel en voor da armen onmogelijk te
bekomen ©n dat in ten buitengewoon
strengen winter!
De arme soldaten aan do voorposten:
leden ook ontzettend veel. Slecht gevoed
en dun gekleed werden dagelijks velen
stervend en bevroren naar de hospitalen,
gebracht. Niettegenstaande dit alles bleef
men hoop koesteren. Het gerucht dïong
tot ons door1, dat het Noorderlegte var
slagen was. Toch bleef mien hopen. Her
haaldelijk deed meta ©en uitval, die tel
kens eindigde in dood en verderf. Toch.
hoopte bet volk op een goed einde! Op
den twee-en-twintigsten verzamelde het
volk zich voor het stadhuis om te pro
testeeren tegen de overgave. Er werden
eenige schoten gelost en men had het
verlies van enkel© menschenlevens te be
treuren. Dit was evenwel het eenige bloed
dat tijdens bet beleg in burgeroorlog ver
goten werd. In zoover had de Duitsche
Kanselier zioh dus misrekend daar
hij van de öjnwendige verdeeldheid veel.
verwacht had voor ©en spoedige over
gave.
(Wordt vervolgd.)
