DE ZEEUW
TWEEDE BLAD.
Uit de Pers.
Buitenland.
Binnenland.
FEUILLETON.
BINKEN IJZEREN MUREN
VAN
ZATERDAG 3 FEBR. 1923. No. 105.
Een eenheidsfront.
Eien belangrijk onderwerp is door de
Standaard aan de orde gesteld, n.l.
de vraag' of voor de a,s. gemeen
teraadsverkiezing een eenheidsfront
giewenscht is.
Hieromtrent schrijft ons hootd-
orgaan o.m.
In leen onzer provinciale hoofdste
den verscheen onlangs een belangrijke
brochure toet het oog op de a.s. ge
meenteraadsverkiezing.
Onder meer werd daarin ook' de
vraag onder de ooigen gezien of, met
het oog op den nijpenden financiëe-
len toestand van de betrokken ge
meente, het geen aanbeveling ver
diende om bij de a.s. verkiezingen
te komen niet een gemeen teprograto,
waarop meerdere partijen zich zouden
kunnen vereenigen.
Fusie van partijen lag daarbij aller
minst in de bedoeling. Integendeel,
elke partij zou [blaar eigen fearaikter
vrij en ongeschonden bewaren. Al
leen zouden zij zich wederkeerig ver
binden oan zich van agressief poli
tiek optreden tegenover elkander te
onthouden, wanneer allen dit gemeen
schappelijk1 „reddingsprogram" zouden
aanvaarden.
In die gedachte is veel, dat laan trekt,
De toestand der financiën Van onder
scheidene gemeenten is van dien aard,
dat zeer krachtig ingrijpen noodig zal
zijn om.' weer tot een dragelijken toe
stand te geraken. En de ervaring! leert,
dat bij lang niet allen die overtuiging
het wint van de Zucht om aan be
paalde k'iezei'sgroepen welgevallig te
zijn.
Wil men 'kans van slagen hebben,
dan moet men schouder aan schoudei
gaan staan en ieder moet zijn rug toet
gelijke bereidwilligheid gereed houden
om de slagen op te vangen.
Natuurlijk zijn er tegen het denk
beeld ook wel bezwaren aan te voeren.
Als men a,an de toepassing toekomt
zal wel blijken, dat de zaak neerkomt
op de vorming va,n een tijdelijk bur
gerlijk blok tegenover S. A. P. en
Communisten, versterkt misschien
door de Vrijzinnig-Democraten.
Of dat geraden is, valt niet z'oo in
het algemeen te zieglgen. Te veel
hangt daarbij af van de plaatselijke
omstandigheden, toet name ook' van
den ernst van den toestand. Uit de
gegevens, in de bedoelde brochure ver
sterkt, zouden wij afleiden, dat in de
betrokken gemeente de toestand zoo
ernstig is, dat er alleszins aanleiding
voor bestaat om tot den aanbevolen
stap over te gaan."
Het blad schrijft dan verder:
„De zorg, die wij móeten toonen
voor de welvaart vati het huidig, maai'
bovenal van het tomend geslacht,
brengt mee, dat de huishouding van
stad en land op bescheidener voet
worde ingericht.
Niemiand, ook' de arbeidende stand
niet, wordt gebaat door het voeren
van een staat, die boven ons kunnen
uitgaat. We moeten dan maar leeren
met eenvoudiger voorzieningen genoe
gen te nemen. Nog geheel daargelaten
het feit, dat dikwerf, als men de
zaken toaar eens goed bekijkt, blijkt,
dat men met. minder geld' toe kan,
zonder dat de voorzieningen zelf er
schade van lijden.
Wij bevelen dan ook het geopperde
denkbeeld ter overweging aan. Wij
sluiten daarbij geenszins het oog voor
de bezWlaren, die aan de toepassing!
verbonden zijn, en zouden niet gaarne
zien, dat men er regel van maken
gmg-
Maar als noodmaatregel, als red
dingsplank, heeft het denkbeeld onz'e
instemming,
Een verhaal uit den Fransch-
Duitschen oorlog.
door
ANNIE LUCAS.
Uitgave Neerbosch' boekhandel.
68.)
Haar heengaan was zeer zacht ©n kalm.
Nadat zij- Zaterdag de meded'eeling van
August had aangehoord en op dat punt
zekerheid bekomen had, scheen haai" geest
gesloten te zijn voor aardsche aangele
genheden. Zij was metetal bewusteloos en
somtijds was zij ijlende. Doch wannaeij
wij haar opwekten om iets tö gebruiken,
speelde weder een glimlach rondom haar
bleek© lippen en zag zij ons aan met
een uitdrukking van onuitsprekelijke lief
de. Zij1 sprak weinig, ja, gedurende de
laatste vier-en-twintig uren in het geheel
niet meer. Zoo zacht ontsliep zij, dat geen
van ons het juiste oog-enblik zou kunnen
bepalen. i
Gisteren voldoden wij' oanfs wensch en
verzochten Vader Delille tot haar te ko
men om haar het laatste oliesel toe te
dienen. Hij1 verschelen, en deed wat van
hem verlangd werd. Zij was volmaakt bij
kennis ien ontving de heiliglo teeltenen
In hoeverre m!en elders het voor
beeld zou tonnen volgen, blijve aan
locale autoriteiten ter beoordeeling
overgelaten. Van beteekenis kan daar
bij ook' zijn tof de gekozen gemeen
teraadsleden, naar het volkswoord,
van wanten weten.
In ieder geval is de hier aanbevo
len Imethode zeer veel heter dan wat
wij van elders vernamten waar men
er' over scheen te denken, zich met
anderen op een gemeenschappelijke
qandidatenlijst te vereenigen.
Dat achten we onder alle omstandig
heden onjuist gezien en getuigt van
weinig ontwikkeld politiek besef".
De hooge familie.
De Belgische sociaal-democraat Van-
dervelde, zoo schrijft de N. Pr. Gron.
Crt., sprak in ons land over de ver
houdingen tussohen België en ons land
en trachtte ons wijs te maken, dat de
sociaal-democraten' nimmer zouden
hebben toegelaten, dat de annexionis-
tische plannen tot uitvoering werden
gebracht. De redacteur Van het „Han
delsblad" de heer El out, heeft het
aangedurfd dezien heer van bescheid
te dienen. Ein raak' ook.
Maar nu Imoet men „Het Volk1" eens
hooren. Om te leeren, hoezteer den
sociaal-democraten de broodkruimels
beginnen te steken. Het blad zegt,
dat de Belgische vrienden zich van
het geval niets moeten aantrekken,
Want de vlegelachtigheden tegen den
oud-minister en leider eener groote
partij hebben geen vat op ons volk.
Men voelt hier de situatie. Iemand
waagt een opmerking aan het adres
van een sociaal-democraat. Aanstonds
gaat de horst hoog en de voorname
vraag klinktweet gij wel wie ik hen
Oud-minister-leider éener grooter par
tij
Een gewoon mensclh Valt er natuur
lijk van om. Het is geweldig zulk voor
naam volk als die sociaal-democraten
zijn. Zag men onder de bourgeoisie
ooit grooter verwatenheid? Heeft de
aristocratie ooit meer pretentie gehad?
Och, och
Nu, wij zullen er ons voortaan naar
moeten gedragen. Want toet 'zulk hoog
volk moet iemand voorzichtig zijn. De
ergste vlegelachtigheden tegen 'konin
gen en groot en der aarde zijn den
sociaal-democraat geoorloofd. Men
denke maar eens aan hetgeen zij aan
durven tegenover onze koningin én on
ze ministers. Maar als er een sociaal
democraat nadert - hoeden af hee-
ren, eerbiedige houding. Geen opmer
kingen. Geen critiek. Een van de voor
name famiie
De nieuwe machthebbers. Een ver
volg op de geschiedenis van
de gelaarsde kat.
De Ku-Klux-Klan.
Reeds veel is geschreven over deze
Amerikaansche organisatie, die, naar men
zegt, vele misdaden op haar rekening
heeft staan. Het is een «enigszins geheim
zinnige vereeniging. De Tel. vertelt er
nu het volgende van:
Zeven jaar geleden werd door een groep
•vjaji 34 mannen op den top van een!
heuvel, vanwaar men een overzicht had
over Atlanta in den staat Georgia, een'
kruis opgericht. Zij waren gekleed in
witte mantels en punthoeden; hun gelaat
Was geheel bedekt, alleen waren twee
gaten vpor hun oogen opengelaten. Zij
zwoeren bij dat kruis dure eeden en het
was aldus, dat Ku Klux Klan werd her
boren.
Leider van de beweging was zekere
Willam J. Simmons, „kolonel Simmons",
zooals men hem beleefdheidshalve noem
de. Hij was een voormalig methodist. Zijn
aanhangers benoemden hem tot „Keizer
lijk Toovenaar". Kolonel Simmons was
een aanhanger van de leerstelling„Goed.
heid door kracht".
Met veel energie begon hij zijn taak,
den opbouw zijner organisatie. Binnen
een week had hij voor haar de wettelijke
goedkeuring verkregen. Naar hij zeide, had
zijn organisatie ten doel, de heilig® be
ginselen der ridderlijkheid weer in te voe-
zoo kalm en vredig, dat hij er dieip door
getroffen was. Hij verzieikeirde ons, dat-
een zoo reine ©n geloovige ziel niet lang
in het vagevuur zou behoeven te blijven.
Als hö alles wist, zou hij haar een af
vallige noemen. Het zij zoo. Zij is veilig
in Jezus' armen. Zij stierf uiterlijk in
gemeenschap met de oude kerk; maar
haar geloof en hoop waren alleen ge
vestigd op het reddingswerk van Christus.
Oom Louis moest ons gisterenavond ver
laten. Hij hoopt morgen weder te komen.
Ik duirf niet denken aan morgen of aan
de volgende dagen.
21 December. Gisteren legden wij on
ze dierbare afgestorvene inaast Lili's moe
der op het kerkhof van den Mont Par-
nasse. Van haar tenminste blijft ons nog
©en griaf; dat is een aangename, ofschoon
droevige igedaohte. Maar o, ik dank1 God,
voor. de zekerheid, dat geen droefheidj
en Ijjden haar ooit meer bereiken kun
nen.
Terwijl wij bij haar graf stonden, werd
onophoudelijk van de forten gieticho'nen,
en itoen wij h!et kerkhof verlieten, voer-i
de de wind ons verschillende geluiden
over, waaruit wij maar al te goed be
grepen, dat er een scherp artillerie-ge
vecht plaats greep. Rondom] de winkels
verdrongen zich scharen van arme 'lieden,
bevend en rillend van koude, bleek en
m'ager door langdurig gebrek. Ook ont
moetten wiji talrijke procössieën op weg
ren, liet karakter der menschën tot ont
wikkeling te brengen, de kuischheid der
vrouwen te beschermen en het patriot
tisme te bevorderen en de „witte opper
heerschappij" te handhaven. Van een actie
voor de alleenheerschappij van het Pro
testantisme werd toen nog niet gerept.
Dat zou eerst later gebeuren,
In de Zuidelijke Staten maakte de be
weging al spoedig vele aanhangers. Zij
scheen zich uitsluitend bezig te houden
met het bestraffen van misdrijven tegen
de goede zeden, vooral door negers be
gaan.- Allengs kreeg de organisatie ook
een anti-Roomsch-Katholieke tendenz. De
leden der organisatie beweerden, dat zij
de actie der verschillend®' Roomsch-
Katholieke vereenigingen beschouwden als
een poging, om de Vereenigde Staten on
der heerschappij van het Vaticaan te
brengen.
Nu twee jaar geleden begonnen een
aantal mannen, gekleed in de karakteris
tieke dracht van Ku Klux Klan, hun mis
daden in de staten Texas en Louisiana.
Mannen en vrouwen, wier reputatie op
zedelijk gebied wel een en ander te wen-
schen overliet, werden in het holst van
den nacht uit hun huizen opgelicht.
Zelfs wanneer men de bedrijvers dezer
misdaden al eens een enkele maal wisf
te pakken, was het nog onmogelijk, de
jury te bewegen het schuldig over hen
uit te spreken, zoozeer was de bevolking
bevreesd voor de „dienaren van het on
zichtbare keizerrijk".
Al deze ongestrafte misdaden begon
nen echter pen nationaal schandaal te
worden. Toen in clen zomer van 1922 te
Mer Rouge in Louisiana twee mannen
werden opgelicht, weggevoerd en later
dood werden teruggevonden, stelde de re
geering te Washington een onderzoek naaf
het gebeurde in. Dit onderzoek duurt nog
steeds voort. De lijken der beide slacht
offers weiden ontdekt in de nabijheid van
een meer, met staaldraad vastgebonden
aan wagenwielen.
Waarschijnlijk telt de Ku Klux Klan or
ganisatie ongeveer een millioen leden, van
wie drie kwart in de Zuidelijke Staten
wonen. Naar men zegt, zijn ook 160 le
den vian het Congres aanhangers dezer
organisatie. Men gelooft niet, dat daden
van geweld ten behoeve van de door
voering der beginselen door de meerder
heid van de organisatie worden goedge
keurd. Wat te Mer Rouge is geschied, is
eein uitvloeisel van het algemeen gecon
stateerde feit, dat de partij verder is ge-
glaan dan door de oprichters oorspronke
lijk werd bedoeld.
De oorspronkelijke Ku Klux Klan be
weging dateert nog uit de tijden der sla
vernij, toen alle negers, die na zons
ondergang, zonder van een schriftelijk®
toestemming te zijn voorzien, op den weg
werden aangetroffen, werden getuchtigd.
Na den burgeroorlog kwamen een aantal
officieren van het confederate leger bij
een en stichtten de organisatie met het
doel, de negers in bedwang te houden.
A|an daden van geweld werd toen nog
niet gedacht. De eigenaardige kleeder-
dra.cht ein de fantastische terminologie
dienden alleen om den bijgieloovigen ne
gers vrees in te bo'ezemen.
Ten slotte trad de organisatie evenwel
brutaler op, zoodat aanvallen en moor
den aan de orde van den dag waren.
Zoo moet het niet.
De Christelijke Kantoor- en Handelsbe-
diendenvereeniging verzond, naar Patri
monium meldt, een schrijven aan de beide
Jongelingsbonden inzake de salarisregeling
Van het personeel, dat op de Bureaux
werkzaam is. 'Zij wilde komen tot een
Collectieve Arbeidsovereenkomst.
Het Nederl. Jongel. Verbond antwoordde
na eenige maanden:
heb ik de eer U thans mede te
deelen, dat naar de meening van ons
Bondsbestuur een philantropische in
stelling als de onze niet geacht kan
worden te behooren tot de instellingen
door U bedoeld, zoodat wij op Uw ge
waardeerde voorstellen meenjen niet te
moeten ingaan.
Inmiddels met gevoelens van de
meeste hoogachting", enz.
n'aar de plaats, waar aardsche hoop en
laardsche liefde ter ruste worden gelegd.
Op 'het gezicht van al die ellende moch
ten en konden wij- ons verheugen, dat
vooir haar de vrede geteekend was.
Al de verschrikkingen van den oorlog
ellende, honger, angst ©n smart
vermenigvuldigen zich op ons pad. Gis
teren verliet oom Louis ons om tot zijn
post terug te kee'ren. Hij was neergebo
gen door droefheid ovelr het verlies van
moeder en Victor. Wiji, overgeblevenen,
Nina, Lili, Arnold en ik, schaarden ons
rondom August om de woorden des Lielvens
vian zijn lippen «te hooren. Gods wegen
zijn waarlijk door het water en door
het vuur wie zou zo kunnen door
gronden? Heerlijk heeft Hij het licht doen
opgaan voor August. God zegene mijn
lieven brooder.
22 December. Hoe is het mogelijk, dat
de regeering die verantwoordelijkheid op
zich durft nemen, nog meer bloed te
doen vergieten en nog meer kostbarei
levens in de waagschaal te stellen voor
een denkbeeldig iets, want hoop mag men
het niet meer noemen. August zegt,, dat
|al onze officieren overtuigd zijn van de
volkomen nutteloosheid onzelr uitvallen.
Doch het volk eischt ze. Gisteren deed
men nog een uitval telgen Le BouPget,
met het gewone gevolg Pruisische re-
servetroepen sloegen ons terug miet on
weerstaanbare kracht, de strijd was kort
Also! een „philantropische instelling"
het personeel niet behoorlijk moet sala-
rieeren! En alsof er in elk geval geen
overleg kon plaats hebben I
Het Bestuur van den Bond van Jonge-
lingsvereenigingen op Gereformeerden
grondslag antwoordde
„In onze Bestuursvergadering van
gisteren is Uw schrijven dd. 14 Juni
1922 ter tafel gebracht. Met algemeene
stemmen is besloten U te melden, dat
wij met alle waardeering voor de goecle
bedoeling, toch van Uw aanbieding
geen gebruik zullen maken. De aard
van ons bureel laat geen vergelijking
toe met handelskantoren e. d. en dege
nen, die aan een bureel als het onze
werkzaam zijn, zijn daar voor een ander
deel toch feitelijk weer in opleiding.
Met de beste wenschen voor uw ar
beid, hebben wij de eer te zijn," enz.
Het is heel vriendelijk. Maar men wilde
niet in overleg treden. Bij dat overleg
had men natuurlijk de quaestie onder de
oogen kunnen zien, in hoeverre de eigen
aardige werkzaamheden afwijking van de
algemeene regeling motiveerden. Overi
gens zijn aan het Bondsbureau ook ge
huwde personen werkzaam, die niet meer
„in opleiding" zijn. Bovendien valt bij
een collectief contract met de jeugdige
personen te rekenen. Dat een dergelijk
besluit door het Bondsbestuur met „alge
meene stemmen" werd genomen, wekt in
hooge mate verwondering.
Een hooge meneer schijnt de Directeur
der Boazbank in Amsterdam te zijn. Op
het schrijven der Christelijke Vakvereeni-
ging inzake de salarieering der bedienden
werd geantwoord:
,,'t Bevreemdt ons een verzoek van
!u te ontvangen als vermeld in uw schre
ven van gisteren, daar wij een onder
werp als door u bedoeld gewoon zijn
met andere colleges te bespreken dan
met het uwe.
„Wij willen niet onbeleefd zijn en
antwoorden u ditmaal; doch mocht u
weder een verzoek tot ons richten, geen
verband houdende met ons bedrijf, dan
gelieve u een postzegel voor antwoord
in te sluiten".
Met „andere colleges" dan met de Vak-
vereeniging, waarin de bedienden zijn ge
organiseerd. Welke die ander© college's
zijn? Vermoedelijk de Raad van Toezicht,
de directie der Centrale Bank, enz. Maar
de directeur, die zoo uit de hoogte ant-,
woordt, begrijpt blijkbaar niet, dat er ook
met „de andere partij" valt te rekenen.
Het is wel droevig, dat de Christe
lijke Vakorganisatie door instellingen,
waarvan men een andere houding mocht
verwachten, zóó wordt behandeld. Na
tuurlijk wordt daardoor ook de samen
werking op allerlei gebied, waaraan wij
zoo groote behoefte hebben, niet bevor
derd, zoo concludeert Patrimonium.
Waarom het Chr. Nat. Vakver
bond niet mee doet.
Naar men weet, is in Den Haag ge
houden het congres van vier vakcentralen,
tot demonstreering voor een betere rege
ling der werkloosheids-verzekering. Het
initiatief was uitgegaan van het R.-K.
vakbureau, hetwelk ook het C. N. V.
had uitgenoodigd.
Het Dagel. Bestuur van het C. N. V.
heeft echter gemeend zich van mede
werking te moeten onthouden. Dit besluit
grondt zich op een uitspraak van het
Algemeen Bestuur, dat in een vergadering
in Februari gehouden, tot de conclusie
kwam, dat deelname aan gemeenschappe
lijke demonstratieve congressen niet wen-
schelijk is. Een gemeenschappelijk con
gres met principieele tegenstanders wordt
zoo gemakkelijk een offerfeest van be
ginselen. En hieraan doet het C. N. V.
liever niet mee.
Echter, er zijn meer redenen. Van het
optreden van den heer Slenhuis, den voor
zitter van het N. V. V., is men te weinig
gediend, om samen te demonstreeren. Ook
met den opzet van de actie ging het
C. N. V. niet accoord. Wel heeft het
C. N. V.-bestuur bezwaar tegen de rege
ling voor 1923, doch geconstateerd mag
worden, dat de meeste van de bij bet
C. N. V. aangesloten kassen buiten de
regeling van 1923 kunnen blijven en dus
meer vrijheid van beweging blijven hou
den.
en niet dan mlet weieirzin verlieten onze
troepen het bloedige slagveld. Het is voor
vrouwen zeer moeilijk stil te zitten en
te wiachten; hoeveel te meer dus voor
mannen.
24 December. Hoe) stil is het in ons
huis, hoe drukt mijl de eenzaamheid en
verlatenheidLedige kamers, waar de be
kende voetstappen en de geliefde, vroo-
lijto stemmen niet meer gehoord zullen
worden. Zelfs Arnold schijnt allen le
venslust verloren te hebben. Het verlies
van Leo werd geem werkelijkheid voor
hem, daar de onzekerheid zoo lang duur
de. Victors dood was zijn eerste droefheid.
Hij verloor in hem te gelijker tijd zijn
held en zijn speelmakker. En nu moeder
iook weg. Zijn .eerstel uitbundige droef
heid heeft plaats gdmaakt voor een groo
te lusteloosheid, die droevig is om aan
te zien. Arme jongdn. Om zijnentwil en
om Lili heb ik mij' deze dagem van werk
loosheid getroost. Morgen zal ik welder
mijn werk moeten hervatten en alles doen
'wat ik kan om! het algemeen© lijden te
helpen verzachten.
25 December. Kerstdag. Een dag, voor
ons niet van zooveel beiteekenis als vooir
de Duitscbefs en voor Lili; m!aar toch
voor ons, wier huizen 'en woonsteden
verwoest zijn geworden, vol van treurige
herinneringen. Die lieve, kleine Lili. Haar
zachte blauwe oogen vulden zich mat tra
nen, toen zij: ons vertelde van het pret-
Ook tegen het nivelleerings-standpunt
in het advies van den Werkloosheidsraad
d.d. 31-8-'22, op uitvoering waarvan het
gemeenschappelijk congres zou aandrin
gen, bestaan bezwaren.
In overeenstemming met, wat de heer
Smeenk zeide bij de interpellatie-Van den
Tempel, acht het C. N. V.-bestuur het
noodzakelijk, dat de werkloosheids-ver
zekering intact zal blijven, al moeten mis
bruiken worden tegengegaan en zal
scherpe controle noodig zijn. (Stand.)
De moraal van „Het Volk".
Geknipt uit ecu artikel in „Het Volk"
over de stichting van een landhuis aan het
Uddelermeer:
„Zij, die het monopolie van de zede
lijkheid hebben dat zijn er velen
in ons land! zullen weder stof vin
den tot dank aan een Oranjevorstin, die
zorgt voor een badhuis. Wel zullen daar
gemengde baden zijn, maar de zwemmers
moeten zich natuurlijk steken in een bad
pak van hals tot enkels en aldus zullen
hopelijk de begeerten des vleesches niet
al te gereê den zondaar storten in vuige
wellust. Men zal voortaan een kaartje
moeten hebben om te baden in het Udde
lermeer."
En toch beweren de roode sprekers
straks met een stalen gezicht weer in
de verkiezingsvergaderingen, dat Chris
tendom en Socialisme best kunnen sa
mengaan.
Een incident in den Raad van
Maassluis.
In den raad van Maassluis heeft de
heer Uitdenbogaardt. de houding van den
burgemeester in de zitting van de buiten
gewone raadscommissie welke de kwestie
van het ontslag van den inspecteur van po
litie behandelde, scherp gecritiseerd onder
bijval der andere leden. Hij diende een
motie in welke afkeuring uitsprak over de
houding van den burgemeester in deze
zaak en dank bracht aan den inspecteur
voor de gewichtige diensten- door dezen
verricht vóór en tijdens de commissaris-
vacature.
De burgemeester weigerde deze motie in
bespreking te brengen, waarop de hh. Uit
denbogaardt, Van Maris, Van den Bos,
Stolk en Markwet, als protest de verga
dering verlieten. En do hh. v. L'uipen en
Gribiing legden de verklaring af, dat zij,
hoewel zij niet heengingen, toch sterk de
weigering van den voorzitter om de zaak
verder te hespreken, afkeurden.
Groente en FruitnaarAmerika.
Het Centraal Bureau der Groenteveilin
gen in Nederland had in 1921 de heeren
C. v. d. Graaf en F. V. Valstar naar.
Amerika gezonden om de mogelijkheid te
onderzoeken van den uitvoer van fruit en
groente derwaarts. Een .rapport hierom
trent is uitgebracht en blijkens hetgeen
de Tel daaraan ontleent, zijn de uitkomsten
niet in alle opzichten bevredigend.
In 1922 werden op proef naar Amerika
gezonden: komkommers, tomaten, bloem
kool, druiven en kleine partijtjes peen en
spruiten. Die proefzendingen met komkom
mers waren niet bemoedigend; de markt-
vaardigheid van het product liet veel te
wenschen, wlat voor een deel veroorzaakt
werd door de gebrekkige koelruimte waar
over de Holland-Amerika-lijn beschikt. Bo
vendien was de aanvoer van inlandsche
komkomtaers qpi de Amerikaansche markt
buitengewoon groot, zoodat bij nor
maler jaren en bij een goede oplossing
van het vraagstuk der koelruimte met
meer kans op succes naar Amierika kan
worden gezonden.
Tomaten werden 8 miaal gezonden. De
verpakking geschiedde met de meeste
zorg in de bekende tomatenkistjes, terwijl
iedere tomaat afzonderlijk werd. ingewik
keld. Die zendingen hadden een zeer on
gunstig verloop.
De resultaten met bloemkool waren
veel gunstiger. In Mei werden de eerste
70 kratten (inhoudende ruim 4000 kas-
kool) verzonden, welke in goede conditie
aankwamen. Iedere krat hield circa 60
stuks kool in. De opbrengst was gemid
deld f33.15 per krat. Ook de overige
zendingen kwamen in goeden toestand
aan en de opbrengst was bevredigend.
Hiermede is dus aangetoond, dat oip de
Amerikaansche 'markt geruimen tijd bloeml
kool van hier kan worden aangevoerd.
De druivenzendingen zijn minder gun-
tige Keirstfeelst da.t zij thuis had. Wat
zouden wij toch gedaan hobbön zondeid
onze kleine troosteres?
Wij bezochten heden verscheidene huis
gezinnen en vonden bijna overal ellende.
Woonden helpen zoo weinig ©n verder
hebben wij zoo weinig tel gaven. Onae
voorraad van levensmiddelen, welke die
ook zijn mogen, wordt door Justine be
waard. Het eenige wat wij kunnen doen
is wiarine kleedingstukkiem uitdeden. Wij1
kunnen ze missen, want eir is zooveel bij
dat nooit meer gebruikt zal kunnen wor
den, en het is nu geen tijd om] zoo iets
zelfzuchtig te bewaren.
Velen spraken toornig eta bitter over
onze vijanden, de bewerkers van al ons
leed. Mijn hart; evenwel bloedt zelfs voor
hen, die zoo ver verwijderd zijn van hun
gezin waar ditmaal zeker geen Kerstboom
gereed igiemlaakt 'zal worden. Ik word al
tijd za.cht gestemd, wanneer ik aan die
Diuitsche huisgezinnen denk. Waar zou
Karei Erhardt nu wel zijn? Ik denk dik
wijls laan hem! en aan zijn vurige liefde
voor dien vriend, aan wien zijn ziel ver
bonden is miet 'een innigheid, zooals men
niet dikwijls in dit leven ziet. Die vriend
schap doet m'ij altijd denken aan de
schoon© bijbelscbe geschiedenis van Da
vid en Jonathan.
(Wordt vervolgd.)
