BAN K-ASSOCIATIE fVo 105 Zaterdag 3 Februari 1923 37e Jaargang op mil ddelburg. Ie hiot MOESGROND, OEFJE, Dor de Zaal 1 EERSTE BLAD Buitenland. KANTOOR GOES TEL. INTERC. No. 41 cn 227 CREDIETEN - EfFECTEN - COUPONS DEPOSITO - REKENING-COURANT VERZEKERINGEN Op ALLE GEBIED. it de Provincie. shtsche voor Nederland kbaar. g te pachten: WEILAND WEILAND bij inschrijving KOOP nhuizen, Bruine Boonen. jewachter ti Meid Dit nummer bestaat uit twee bladen TRICHT. Jetober 1882. igen bij KAMPERLAND. eelioer dan r fabrikaat. 1 s Heer Hendriks ak kershoek, thans Hese en anderen. mdrikskinderen, in in pacht bij dhr. te Heinkenszand. ite lerseke in den tans in pacht bij bekomen en in- sn in te leveren 'ebruari 1923 ten 3ELE te Goes. - n opleverende, ljetten in te leve- 15 Februari 1923, Notaris A. DE üddelburg, alwaar gen zijn verkrijg- im Woonhuis, Land- enhuis, Varkenshok, Vlei 1923. Geschikt aden, samen groot Beide panden ook bevragen bjj den KER, Wolphaarts- or de Z. L. M. Op m met de cijfers Prijs f26.— per zak met certificaat. >ers zending onder :SSE, Anna Jacoba- KOOP: F. WISSE, 't Zand D 49. 1(00 P: .aardappelen, MIERSE, Seisweg j urg. KOOP: jed compleet, al» Heerenrijwiel* Brigdamme B 94a. KOOP: ine Boonen *o®r BREI, Grijpskerke. A. ABRAHAMSE, fuin. en Knecht en een tomende Meid ge' DAVIDSE, St. Laurens. 1. MOELEKER, rer, 's Gr4venp«l"cr' t Mei a.s. aankomende M£' evraagd, CKER, Meteskerke. Drukkers-Exploitanten OOSTERBAAN LE C01NTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel', no. 259 De zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f 3. Losse nummers f 0.05 Prijs der Advertentlën: 1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct. Bjj abonnement belangrijke korting. velijk met Mei en Meid W. ROOZE, indale. Sint- VOOR DRANKBESTRIJDING. III. 1 Do Christelijke vrijheid vol gens Calvinistisch beginsel. Sinds October was ik niet in de gele genheid om voort te gaan met gebruik te maken van de „Zeeuwsche" gastvrij heid, maar gelukkig is l'hospitalité nog dezelfde en de belangstelling ivionze zaak zeer gegroeid. Ik moet mijn pen bedwingen, anders liet ik over deze welgeslaagde campagne haar even doorhallen, doch we willen tot de aangekondigde zaak komen. Wat belmoren we als Gcrcf. menschcn, die zich niet schuldig weten aan de volks-, zonden van onzen tijd, te verstaan ander de vrijheid die onze Heiland zoo duur voor ons kocht? We gevoelen allen wel dat hot een profanie, oen heiligschennis is, als de vrijzinnigen op een hunner kerkgebouwen in onze provincie zetten „Waar de Geest des Ileeren is, aldaar is vrijheid". Ieder levend Christen gevoelt dat juist dat vrijlmaken van de wet, die echte Chris telijke vrijheid, omdat ze zoo duur is gekocht, een teeder en kostbaar goed is en zeker niet mag worden gebruikt om' toe te geven aan vleeschelijken lust of losbandigheid op eenig gebied, Als we dan ook gaan vragen hoe we die vrijheid schuldig zijn toe te passen voor ons persoonlijk en maatschappelijk leven, moeten we eigen zin en wil op JzSj: zetten cn dat was nu juist iets voor don ascetisch aangelegd™ Calvijn. Het is waar, onze grooilc voorganger was een strenge leermeester en -daar wil de geest van onzen tijd niet erg aan, terwijl toch juist de toestanden in Genève uit Calvijn's da gen veel noodig maakten wat wie nu moeten aanmerken als uitstekende genees middelen voor de sociale ziekten van onzen tijd. Als Calvijn over de Chr. vrijheid begint, vinden we in den aanhef als reden van het breede betoog, 10 kwarto bladzijden groot, „de Geestelijke dronkenschap, welke vele goddeloaze en Lucianische spotvogels heen en weder slingeren". En ik veroor loof me hier dadelijk achter te laten vol gen, teneinde verband te leggen tusschen geestelijke en natuurlijke (lichamelijke) dronkenschap', welke maatregel o.a. ander Calvijn's bestuur door de regeering van Genève werd genomen. Hij heeft zelfs het gebruik van de door velen, toen en nu, onschuldig, ja opwek kend en genezend genoemde wijn zoo bemoeilijkt, dat men er van af moest zien. Want wanneer een logementhouder een gast kreeg, die wijn verlangde, moest eerst genoemde gaati naar den aan ge stielden, on der streng toezicht staanden verkooper, mocht daar alleen de gewaagde hoeveel heid koopen en zonder winst weer uitschenken. Men begrijpt, zoo verging wel de lust en men zou dan maar wat onschuldigere drinken. Onze geachte me destrijder Dr S. O. Los, Den Haag, is bezig aan een geschrift, dat ons uit de praktijk van geheelonthouding en plaat selijke keuze onder Calvijns bestuur nog veel meer zal verhalen. Schertsend hoowel waar is Calvijn door Dr Los genoemd de groote voorganger van Mr V. H. Rutgers, wiens ontwerp door één ontbrekende stem is gevallen. Droevig beelcl van den slappen geest onzer dagen. We hebben op alle gebied gebrek aan Bismarcken, maar vooral ook om maatregelen op te leggen, die een volk behoeft in sociale richting, zonder lange vertoogen en allerlei Raden. Wat Calvijn schrijft, concentreert zich voornamelijk oimRom. XIV en den Galater brief en hij verdeelt de stof in 3 dln., terwijl het eerste stuk vooral in Gal. is beschreven. Het wordt aldus omschre ven (ik citeer hier de Ravesteijn-uitgave) „We zoeken als geloovigen de verzekerd heid van ons geloof niet door de wet, doch alleen in Christus. En we leeren dan dat alle ascese, onthouding, raakt niet en smaakt niet, niets toebrengt tot die verzekerdheid, hoewel we hieruit niet mogen hesluiten, dat de Wet ons over tollig geworden is, onze verzekerdheid ligt er niet in en dat is Christelijke vrij heid." J Laten we ons hier herinneren, dat de zelfde schrijver van den Gal. brief in eeuwigheid geen vleesch meer zal eten als het zijnen broeder ergert en dat prak tisch toepast in het leven als Nazireeër zie Hand. 21:20—28. En als men u als Nazireeër van onzen tijd dan vraagt, evenals mij op een ver gadering gebeurde (met een goedwilligen glimlach) wat het nu zou beteekenen als wij ook eens voor 7 dagen allen geheel onthouders werden, Laat ons zeggen het halve millioen Nederlanders dat Gei'ef. is, herinner dan aan de ééne minuut dat alles in geheel Londen stil stond op den ver jaardag van den grooten oorlog, het paard voor don wagen, de schrijver op liet kantoor cn hooi het machtig© ver keer in die wereldstad en wat dat, naar ooggetuigen verzekeren, voor indruk gaf. Als dan die 7 dagen konden vallen van vóór Kerstmis tot na Nieuwjaarsdag, konden al die menschen eens leeren dat wijn of Amstel super bier niets hoege naamd bijbrengt tot de ware feestvreugde of helpt om de zorgen van onzen tijd weg te vagen, zooals advertentiën trach ten ook Christenen te doen gelooven. Maar, vergeet niet dat Paulus belooft, in eeuwigheid geen vleesch te eten en van hem mogen we toch wel gelooven, dat hij zich ook met wijn (geaistilleerdi was er toen niet) zal gewacht hebben de kleinen en zwakken te ergeren. Maar van Paulus gaan we terug naar Calvijn Ln een volgend stuk. M. F. Uit het Ruhrgebied, Die verhouding tusschen Duitse!)land en Frankrijk 'is nu als die tusschen twee twistende schooljongens, die de Inoraal huldigen van sla je mij, dan sla ik jou". Diat blijkt bijna iederen da,g en komt ook duidelijk uit in de kolenlevering. De Duitschers weige ren pertinent kolentreinen naar Frank rijk te brengen, „wielnu", zegt de Franscihlman, „dan zal ik zorgen, dat er naar niemand kolen gaan". Dat is wel de indruk, dien men krijgt na het lezen va,n het volgende bericht uit de N. R. C. De verhindering van kblenuitvoer Raar tljjet onbezette gebied, heeft de reeds "beslaande verwarring in het spoorwegverkeer aan de Roer sterk doen toenemen, 't geen op den duur ook het gewone goederenverkeer, met name van levensmiddelen naai* ihtet Roergebied, moot ontwrichten. Het ver voer te water staat wegens de in be slagneming vian aken ook geheel stil. De sluiting van den kblenuitvoer zal onvermijdelijk een nadeeligen invloed hebben op den mijnbouw. Reeds nu zijn een vrij groot aantal mijnen, wier ligging minder gunstig is, gedwongen een deel van hun voortbrengst op te Slaan. Dezie mijnen zullen, aangezien de opslagplaatsen spoedig vol 'zijn, "wel dra tot beperking 'van hun bedrijf moe ten overgaan. In Lotharingen en Luxemburg ver ergeren de. toestanden in de ijz'erindu- strie, die het zonder Roerobkes niet kunnen stellen, dagelijks. Van de 29 hoogovens der Lothringei' Hüttenwer- ke zijn al 20 gedoofd.' Nu de Franschen met hun_pogingen dm! kolen en cokes van de particuliere mijnen fe krijgen, bot hebben gevan gen, hebben 'zij zich weer tot de di rectie der staatsmijnen gewend, doch deze heeft zoowel schriftelijk als mon deling geweigerd, cokes te leveren. Daarop hebben de Franschen bij de afzonderlijke staatsmijnen aangeklopt. In de mijn Möller, waar de Franscihe commissie tot het voorplein was door gedrongen, heeft de brandweer baar buiten geleid en in de andere mijnen is baar de jjoeglang ontzegd. Als gevolg, van de Franscihe maat regelen tot, verhindering van den kb lenuitvoer is ook de levering naar Nederland, Zwitserland en z'elfs naar Italië onmogelijk geworden, daar de militaire controle-posten ook de Voor deze landen bestemde kolentreinen aanhouden. Kenschetsend voor het tekort in Frankrijk is de prijsverhooging Van 110 op 150 franc per ton. Een der Parijsche bladen verneemt uit Rijsel, dat de regeering aan de mijnen in Noord-Frankrijk opdracht gaf) kolen voor de Noorder- en Ooster-spoorwe- gen te leveren. De Zuid-Ooster-Spoor- weg werkt met Engielsche kolen. In het Duitscbe bruinkoolgebied werd besloten, behalve in overuren ook Zon dags te wekken, om zooveel mogelijk in de Duitsche behoeften te voorzien. Korte berichten. Gisteren hebben er twee ern stige feiten v,an sabotage op de spoor wegen in bet nieuw bezette gebied plaats gehad. Op de lijn Mainzl-Coblenz waar de groote sneltrein moest pas- seeren, waren groote einden rails opge broken, terwijl voor de aankomst van den sneltrein Parijs-Mainz een wag gon dwars over bet spoor werd ge WERTHEBM GOMPERTZ 1834 EN CREDIETVEREENIGING 1853. plaatst. Beide pogingen mislukten. Er wordt een onderzoek ingesteld. In de centrale commissie van den Pruisischen landdag hebben de soc.-dem. bij de behandeling van de begrootinig yian justitie voorgesteld de doodstraf af te schaffen. Dit voor stel werd verworpen. Alle burgerlijke afgevaardigden stemden tegen. Het aantal slachtoffers van het ongel uk in de imijn Heinitz is tot 112 gestegen, Nog 29 arbeiders worden vermist, Gisternamiddag is nog een jong mijnwerker levend uil de mijn gekomen zoodat er kans schijnt te be staan, dat de vermiste arbeiders nog in leven zijn. Te Dover in Engeland is leen oude Franschman in een gesticht opgeno men, die honderdendrie jaar oud is. Hij heeft de Krim-ooriog nog meege- m|aakt. Dubray, zoo heet de oude heer, woont sedert iang te Dover. Hij rookt niet en drinkt nooit sterken drank. Dubray is vijfmaal getrouwd geweest. Zijn tegenwoordige vrouw is nog heel jong: negenenzeventig jaar. Gelukkig ïs zij in hetzelfde geslicht opgenomen. De Statenverkiezingen. Gedeputeerde Staten van Zeeland heb ben, zooals reeds gemeld, de stemlming bepaald ,op 11 April. Thans is in alle provincies de datum van de stemming vastgesteld: Het eerst heeft de stemming plaats in Limburg, op 9 April; dan volgt de stemming in 'Noord-IIolland, Zuid-Holland, Friesland, Groningen, D"rente, Gelderland, en Zeeland iop. 11 Aprii; in Overijsel en Utrecht Wordt pp 12 April gestemd, en in Noord-Brabant öpi 13 April. i D|e radio-verbinding tusschen Nederland en Indi Naar het hoofdbestuur der posterijen en telegrafie heeft meegedeeld, zijn de resultaten van het proefseinen tusschen Nederland en Oost-Indië in hooge mate be vredigend. Omtrent den datum van open stelling van den dienst voor het publiek is nog geen beslissing genomen. Een woord van protest. Met instemming nemen we uit de Ned. het volgend schrijven over, ingezonden /door de Amsterdanïsche Herv. predikanten Bakker, Buenk, Kramsigt, Oorthuijs, Ros- carn Abbing en v. Schouwenburg, waarbij we opmerken, dat de hier bedoelde ad vertentie door ons is geweigerd. Nu men, blijkbaar daartoe verlokt door het op 'toog af prachtige effect, dat de heer W, B. behaalde, ook van Christe- lijken kant begint met verlotingen op grooten voet, moeten wij als voorgangers der gemeente, daartegen waarschuwen. Het is nog de tijd; we zagen, zij het ook in verschillende bladen, nog maar ééne verloting van dien aard aangekondigd. Het gaat hier niet langer om een aar digheid. Men stelt een middenstandswo ning, 'oen stal vee, een motorrijwiel, een piano, enz. als prijzen (dus geheel in den geest van de zoogenaamde premie- leeningen van den heer Wi. B.) om op die wijze een gebouw voor Christelijke be langen of zoo iets te verkrijgen. Op die manier wordt de win- en gok- zucht bij ons volk nog meer aangewakkerd, de brug geslagen naar den heer W. B. en consorten en het zedelijk peil naar beneden gehaald. Als Christenen mogen wij daaraan niet meedoen. Vooral niet in dezen tijd van moreelen achteruitgang. Ook al moeten wjj er misschien schade bij lijden. Daarom waarschuwen wij tegen de methoden van den heer <Wi. B. en alwie hem poogt na te doen. „Maar indien het zout smakeloos geworden is, waar mede zal het smakelijk gemaakt worden? Chr. Padvindersorganisatie. De sedert Januari '23 opnieuw actief werkende „C. P. O." („Christelijke Pad vinders Organisatie") mag zich in een ge- sfadigen bloei verheugen, zoo meldt men ban de Stand. Amersfoort cn Goes meld den zich beiden als Bondsafdeeling aan en verzoeken als Bondslid ingeschreven te mogen worden. Van de „C. P. O." moet echter meer invloed en leiding uit gaan op alle in Nederland wonende Chris tenjongens, weshalve 't Hoofdbestuur een oproeping doet aan alle Chr. ouders, orn. hun jongens afdeelingen te doen vormein, die zich aan 't plaatselijk secretariaat te Tienhoven (U.) (adres L. Schuman), kun nen aanmelden. (Adres voor Goes: B. Quist). Een zeldzame Ken. beslissing. Door den Raad van Ilellendoorn werd den 31en Juli jl. een verordening voor gesteld tegen prijsopdrijving van levens middelen en brandstoffen in deze ge meente. Gedep. Staten maakten bezwa ren 'tegen deze verordening als zou zij te veel ingrijpen in de vrije overeenkomst van koop en verkoop. Desondanks besloot de Baad tegen het verzoek van Gedep. Staten om de verordening in te trekken, deze te handhaven in afwachting van de Kon. beslissing. Gisteren is de mededeö- ling van Cêèep.JStateA o".'„Tangen, dat u« veraittWööruélijke Minister van Binnenl. Zaken geen termen vond om de veror dening ter vernietiging aan de Kroon voor te leggen en dat alzoo tot afkondiging kan worden overgegaan. Dit is de eerste Ko ninklijke beslis"Sip?, die, voor zoover be kend, omtrent dit pRnt is uitgelokt. Fimmeti bekent z ij n Tl til „a c F De heer Fimmen heeft op het Congres van het Algemeen Verbond van den Ar beid te Parijs gezegd: Op het oogenblik bestaat er gevaar voor oorlog. De Roer bezetting kan daartoe het teeken zijn. Het syndicalisme lean dien niet verhinderen. In Den Haag hebben we mooie redevoe ringen gehouden, maar we kunnen de genomen besluiten niet uitvoeren. In alle landen slapen de arbeiders. Als Pollen, door de Fransche regeering geïnspireerd, Duitsch gebied bezet, zal Duitschland dit niet toestaan; opnieuw zal er oorlog uit breken, en misschien komt er dan een nieuw leger uit het Oosten. De heer Fim men werd in diepe stilte aangehoord,. (Dat laatste begrijpen wel) Een stakende Raad. In den raad van Ilardinxveld werd de vorige week een adres behandeld van den Bestuurdersbond inzake te nemen bepalingen, in de bestekken van uitvoe ring der gemeentewerken. Voor den aan vang der vergadering demonstreerden voor het raadhuis een 70-tal werkloozen. Toen de burgemeester, met het oog op de be schikbare plaatsruimte, niet meer dan 15 personen benevens twee journalisten op de publieke tribune toeliet, verlieten de soc.-dem. raadsleden protesteerende de vergadering. Deze werd daardoor echter niet onvoltallig en de agenda werd afge handeld. De soc.-dem. verzochten nu echter den burgemeester spoedig weer een vergade ring te beleggen, ten ©inde een inmiddels ingekomen verzoek van den Bestuurders- bond te behandelen. De burgemeester heeft aan dit verzoek voldaan; doch nu wenschen de vrijzinnige en anti-revolu tionaire raadsleden niet te verschijnen. Deze hebben den raad een schrijven ge zonden, waarin zij hiervan mededeeling doen en als motief opgeven, dat het ver zoek tot het beleggen der vergadering) door den Bestuurdersbond tot den bur gemeester behoorde te zijn gericht en niet, zooals blijkbaar is geschied, tot een bepaalde raadsfractie. Zij kunnen niet aan nemen, dat de vereenigingen, wier bestu ren den bedoelden bond vormen, zich op socialistisch standpunt stellen en nog min der, dat deze bond instemt met de wijze, waarop de sociaal-democratische raads fractie de belangen der arbeiders meent te moeten behartigen. Na hierover nader te hebben uitgeweid, doelen -dó protesteerende raadslieden me de, in de toekomst alleen die vergade ringen te zullen bijwonen, welke langs rcgelmatigen weg door den voorzitter worden uitgeschreven. Bezuiniging. Naar wij vernemen, ligt het in de be doeling om bij de korpsen de -zoogenaam de militaire barbiers af te schaffen. Het is toch gebleken, dat slechts enkele sol daten zich in de kazerne door een daartoe aangewezen barbier laten scheren of knip pen, terwijl de barbiers daarvoor een on gemotiveerd hoog loon ontvangen. Daar door zou een bezuiniging van ruim 40.000 gulden bereikt werden. Ook is voorgesteld het toekennen van premiën tot belooning bij het schijfschieten te doen vervallen, daar deze toekenning weinig invloed heeft op den ijver en door dat bijna altijd de premiën aan dezelfde schutters worden toegekend, juist het te genovergestelde van de bedoeling wordt bereikt. Ook .Rit zou een belangrijke be zuiniging beteekenen. Aan de korpsen is thans om bericht en raad in dezen ge vraagd. Allerlei. Op Woensdag 7 dezer zal de etectrische tram Den Haag-Rijswijk in dienst worden genomen. Donderdag was het 20 jaar geleden, dat de Ongevallenwet van 1901 in werking is getreden. De 68e verantwoording yan het Mil joenplan komt tot f 918.990,081/2- Ditmaal wordt nog een bedrag van Friesland, groot f 10.000, verantwoord. In de gisteren gehouden buitenge wone algemeenc vergadering van aandeel houders der naamlooze vennootschap „Provinciale ZecUwsche Electricitejts Maatschappij" (P.g.E.'M-), te Middelburg, is jn de vacature, in den Raad van CoojS* m (ssai'isson Lcsf» ten gevolge van 10 oedankon van mr A, A. de Veoty tot Commissaris gekozen mr J. II. M. Stiegcr, wethouder van Goes en lid der Staten van Zeeland (gisteren reeds kort gemeld). De heer jhr. W. Z. van T'eijlingeh, destjjds ter vervulling van deze vacature gekozen tot Commissaris, had die benoe ming niet aanvaard. (M. C.) Goes. Gaarne vestigen we de aandacht van onze lezers op de advertentie aan gaande de lezing van dr H. Schagen van joelen. Waar het gaat om zoo belang rijke zaaA" als de bestrijding der vreese- lijke volksziekte, tuberculose, wekken' we allen op om Dotideraa^™nd 8 Febr. vrij te houden en de lezing van ile_ In- spectrice op de volksgezondheid bij te wonen. I i Goes. De VcreonjV'ing „Sam'uël", uit gaande van de leden der Geref. Kerk te Goes, kwam. gisteravond voor het laatst in Mge«ieene vergadering bijeen. Uit de rekening van den penningmeester bleek, dat er een batig saldo was, groot f3G5.02i/2. Het bestuursvoorstel tot ont binding der Vereen., werd met algem. stemmen aangenomen. Ingevolge het be paalde in art. 12 van het reglement, zal bovengenoemd saldo gestort worden in de kas dei' Vereen, tot bevordering van Chr. Schoolonderwijs te Goes (school Wijngaardstraat). De voorz., dhr. Ooster- baan, richtte zich in een woord van bij- zonderen dank tot den penningm., dhr. A. M. Vertregt, die gedurende al de ja ren van het .bestaan der Vereen., de penningen op uitnemende wijze had be heerd. In Oct. van dit jaar zou „Samuël" 25 jaar bestaan hebben. Met dankbaar heid mag deze Vereen, op haar arbeid terugzien. Iloevele ouders toch, die voor hun kinderen Chr. onderwijs begeerden, doch voor wie het nog al hooge school geld een bezwaar was, werden door het suppletiefonds dezer Vereen, gesteund. Thans is die steun, dank zij de „gelijk stelling" van openbaar en bijzonder onder wijs, niet meer noodzakelijk en kon tot ontbinding der Vereen, worden besloten. Voor de Vereeniging voor Algemeene Wetenschappelijke Belangen trad gisteren avond op prof. dr K. Herman Bouman inet het onderwerp: „Over genezing door suggestie en soortgelijke methoden in oude tijden". De zaal van het „Schuttershof" was flink bezet. Na een uiteenzetting wat men to verstaan heeft onder een genees kundig wonder behandelde spr. het ge nezen van zenuwzieken in prae-histori- schen tijd. Men dacht toen, dat een zieke daarom ziek was omdat hij door een demon in beslag genomen werd. Spr. be handelde heit (uitdrijven van dezen demon in dat tijdperk en eveneens bij de Grieken. Later dacht men, dat de ziekte haar oor sprong vond in een steen, die zich in het hoofd bevond. Werd deze uitgesne den dan was men genezen. Ten slotte kwam spr. tot de geneeswijze van Mes- ner, die werkte met magnetisme en sug gestie. Aan de hand van een serie fraaie J

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1923 | | pagina 1