$0 §9
Zaterdag 27 Januari 1923
37e Jaargang
"eerste blad.
HUWELIJKSFEEST
sF\J.A.&L.G.WÏTTE
Buitenland.
Binnenland.
Eerste kwaliteit Wijnen.
laagst uogelüken prijs,»
Uit nummer bestaat uit twee bladen
WenscM op üw
tegen den
toetrekt dan l)w WIJKEN
en LIKEUREN van de
e
e
er 's-Heer HendriksMnderenstraat
ROES
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummers I f 0.0S
P r ij s der Advert entlën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
Uit 'het Ruhrgebied.
Voel nieuws is er ditmaal niet te
meidon. Van de Franscjhe plannen
Leeft men gisteren onder telegrammen
Kunnen lezen, n.l. de algeh'eele schei
ding tusscthen het Ruhrgehied en ove
rig Dnitschland.
De bezettingsautoriteiten te D'ussel-
dorf hebben nu ook een poging onder
nomen, om zelf het spoorwegbedrijf
in exploitatie te nomen. Het Duitsche
spoorwegpersoneel, waaronder ook de
hoofdleiders zijn van de stations ver
wijderd, evenals de telegraaf- en tele-
fooriamh ten aren hij de spoorwegen.
Het geheele Duitsche verk'eer ligt
daar thans volkomen stil'.
Fransch personeel tracht nu de goe
derentreinen zelf te rijden. Tot nog
toe volgens inlichtingen van Diuitschen
kani, mot weinig succes. Een goede
rentrein is op de lijn Duisburg- Dus-
seldorf uit ae rails geloopen, terwijl
een locomotief toilet een wagon door
een anderen trein in elkaar is gereden,
zoodat het verkeer is gestoord.
De arrestaties van leidende persoon
lijkheden duren in verschillende plaat
sen nog voort. Gistermorgen is te Dus-
séldorr op het raadhuis de eerste bur
gemeester zonder opjgaive van motieven
gearresteerd. Door "den voorzitter der
centrumsfractie werd onmiddellijk te
gen deze arrestatie namens alle frac
tie-leiders geprotesteerd.
Korfe berichten.
®e Munchen en Neurenberg heeft
een inzameling in de hotels voor de arbei
ders aan de Roer eenige millioenen mark
opgebracht. Engelsche en Amerikaan sche
gasten hebben het leeuwendeel geschon
ken.
President Ebert heeft aan de vetee-
niging van Duitschers te Boedapest het
volgend, telegram gezonden: Het Duitsche
volk cxt zijn regeering zijn eensgezind tot
elk offer bereid en vast besloten in dezen
moeilijken tijd stand te houden in de
vaste overtuiging dat wij niet anders kon
den handelen en dat wij recht en vrijheid
moeten verkrijgen.
De Dusseldorfer Nachrichten, het
voornaamste blad van Dusseldorf, is tot
31 dezer door de bezettingsoverheid ver
boden.
Be auto's, die met zoo goed gevolg
dwgrs door den Sahara zijn gereden, van
Algiriö naar Tomboektoe, zullen aan het
eind Tan de maand langs denzelfden weg
de terugreis naar Algerië aanvaarden.
la Engeland is verbazende vraag
naar steenkolen, waarschijnlijk door de
bezetting van het Ruhrgebied. Zuid-Ame-
rika, Canada, Amerika, benevens de Eui'o-
peesche landen koopen steeds zwaarder.
Gemeld wordt dat de driemaandelijksche
productie van de Noordoostkust reeds ge
heel opgekocht is. De gietkolen zijn opge-
loopen met 7J/z, de steenkool met 21/4 sh
per ton.
Tan 1 Februari af zullen de Spoor
wegtarieven in Duitschland weder ver
dubbeld worden. De laatste verdubbeling
der tarieven was opl 1 Januari in werking
getreden.
De bolschewistische regeering had
reeds sinds lang het godsdienstonderricht
en h«t, geven van Bijbelsche geschiedenis
op de scholen verboden. Deze wet werd
echter zoo ontdoken, dat deze lessen aan
huis werden gegeven. Thans is zulks als
een uitvloeisel der jongste communisti
sche actie ook verboden. Al wie schuldig
wordt bevonden aan bet geven van onder
richt in den bijbel zal tot een langdurige
gevangenisstraf veroordeeld wordjen.
De Directie van „Het Volk"
boos.
Het is een publiek geheim, dat er tal
van socialistische ondernemingen zijn o.a.
coöperaties, waar de arbeidsvoorwaarden
en loonen lang niet schitterend zijn. Hoort
men de socialistische sprekers; dan komt
er geen eind aan de eischen die men
den werkgevers stelt. Maar wanneer het
op zèlf-doen aankomt, hapert het wel
eens.
Nu kunnen we ons best indenken, dat
de roode ondernemers óók het belang
ran hun zaak in 'toog moeten houden.
Maar dan diende men zich ook wat te
matigen, als ondernemers van andere
kleur in 't zelfde geval verkeeren. Maar
eilieve.
Nu verwijt een lezer van „Het Volk"
aan de Directie van zijn blad, dat zij
hare arbeiders een loonsverlaging van
f'2.25 lol f3 per week heeft gegeven.
En heel scherp zegt deze inzender, dat
nu voortaan maar geen berichten van
loonsverlaging bij andere patroons meer
moeten worden opgenomen, want wie bo
ter op z'n hoofd heeft, moet uit do
zon blijven.
Men zietj deze man slaat §pijkers met
koppen. E11 daarom is de Directie van
„Het Volk" zeker zoo heel erg boos, want
ze wijdt er meer dan een kolom druks
aan. En 'tmooiste van 'tgeval is: het
feit zelf wordt niet tegengesproken, dus
zal 't wel waar zijn.
„Het is wéér 't oude liedje," klaagt
de Volk-directie. „De inzender deed geen
schijn van 'n poging om zich op de
hoogte te stellen van de werkelijke toe
dracht en de werkelijke beteekenis van
de zaak. Hij' hoorde iets ten nadeele van
een partij-instelling engelóófde het
natuurlijk. Waarom zou je zulke dingen
niet voetstoots gelooven?"
(We merken op; dat deze ontboezeming
woordelijk kan dienen voor tal van be
richten, die in „het Volk" over loonsver
laging worden opgenomen. Zou de re
dactie wel ooit bij één ondernemer in-
fonneeren naar de redenen van loons
verlaging? Wij gelooven het niet!)
De Directie klaagt verder: ,jVast staat
lfu eenmaal dit: wij moeten géén drank
advertenties, géén gok-advertenties, géén
voorschotbank- of afbelalings advertenties,
géén landstorm-advertenties, we moeten
eigenlijk hcclemaal geen advertenties op
nemen; we 'moeten nieuws geven uit het
hccle land en op elk gebied; wij moeten
zoo spoedig mogelijk eon ochtendblad ge
ven; wc moeten, als elk ander de loo-
•pen verlaagt, doorgaan met het oude loon
te betalen; we moeten als We kans zien
tot personeelsinkrimping, toch niemand
ontslaanwe moetenten spoedigste
de abonnementsprijs verlagen. Doen we
dat alles niet, dan hebben we boter op ons
hoofd, dan wekken we verbittering, dan
schaden we het partijbelang, dan boren we
onze krant den grond in, dan passen
we kapitalistische praktijken toe."
(Zeker, directie, ge hebt volkomen ge
lijk. Die criliek "is vaak onbillijk. Maar
waarom is uw blad dan toch telkens
zoo onbillijk tegenover particuliere werk
gevers? Van "hen vragen de sociaal-de
mocraten zóóveel, dat des opnoemlens
geen einde is. Rn nóg heeten alle patroons
uitzuigers, etc. Zie toch uw eigen in
consequentie in! Ge merkt nu zelf, hoe
onmogelijk het is, aan alle eischen te
voldoen!)
Verder wordt uiteengezet, dat drukkerij
„Vooruitgang", waar het Volk wordt uit
gegeven, verplicht was mee te gaan met
het besluit van den Patroonsbond. Ter
wijl het artikel eindigt met de volgende
lieflijke ontboezeming.
De toestand is zoo: men eischt van
„Vooruitgang" korter arbeidstijd, hooger
loon, onbezorgd bij ziekte, vacantie met
toeslag, enz., 'en, als men maar denkt dat
het niet zoo is, dan kankert men tegen
„Vooruitgang" en loopt intusschen naar
een auuere drukkerij, die van al die
zaken niets moet hebben, omdat die vol
gens hun meening goedkooper is dan
„Vooruitgang".
Wanneer de directeur niet een aantai
vrienden in de partij en vakbeweging had,
die daar niet zoo over denken, dan zou
hij yvenschen, dat het met de drukkerij
„Vooruitgang" ging als met die van het
„Berliner Tageblatt", (die ingestort is.
Red. Z.)
Wel interessant, als de roode broe
ders elkaar de les eens lezen. En daarbij
buitengewoon leerzaam!
Het aantal gemeenteraads
leden.
Van verschillende zijden worden ons
berichten gezonden betreffende het te ver
groe ten aantal gemeenteraadsleden bij de
volgende zittingsperiode. Men gaat daarbij
echter niet steeds uit van het juiste
standpunt. Zoo meldde men uit Heerlen
dat het aantal raadsleden van 15 op 23
zal moeten worden gebracht, omdat de
bevolking op 31 December j.l. 34.829
bedroeg. Deze redeneering is onjuist. Het
aantal jaadsleden hangt n.l. niet af van
het inwonerstal op 31 Deecmber j.l.
Uit de commentaar op artikel 3 der
gemeentewet blijkt, dat het aantal leden
van den raad bij elke verkiezing wordt
bepaald naar den uitslag der laatst vooraf
gaande volkstelling. Een vermeerdering
van het zielental eener gemeente, gecon
stateerd anders dan bij gelegenheid eener
volkstelling, oefent dus geen invloed uit
op de bepaling van het aantal leden van
den raad.
Aan de hand van het resultaat der
volkstelling in 1920 (31 Dec, 1920) moet
0»
O
er 53
a
X
-I
dus het aantal raadsleden berekend wor
den. Dit blijft dan ongewijzigd tot 1930,
ongeacht de tusschcnlijdsche toename der
bevolking. (Msb.)
Steenkolen in Limburg
gekocht.
Naar de Tel. verneemt is van Duitsche
fdjde bij verschillende Limburgsche steen
kolenmijnen oen contract afgesloten voor
de levering van kolen naar het onbezette
gebied. 100!) ton werden reeds gisteren
verzonden. JU bevoegde kringen verwacht
men, dat de steenlcolenprijzen van de
Limburgsche mijnen zullen stijgen.
Classificatie van de ge
meenten.
De commissie tot herziening van de
classificatie van de gemeenten heeft Don
derdag vergaderd tot het uitbrengen van
haar advies. Besloten is dat een sub
commissie aan de hand van het verza
melde materiaal een schema van indee
ling zal Samenstellen.
(flet verkeer tusschen
Nederland en België.
In den laatsten tijd hebben in de dag
bladen mededeelingen gestaan met betrek
king tot het verkeer tusschen Nederland
en België volgens welke vanaf 1 Febr.
a.s. de wederzijdsche onderdanen geen
paspoort meer zouden behoeven om zich
naar het andere land te kunnen bege
ven. Naar men aan het Ministerie van
Buitenlandsche Zaken mededeelde, is in
derdaad een regeling betreffende de ver
vanging van het paspoort door een een
voudig legitimatiepapier tusschen Neder
land en België getroffen, doch zal deze
regeling niet vóór 15 Februari a.s. in
werking treden.
Het veer taan de Abeele.
De beer A. Melis te Souburg schrijft
ons naar aanleiding Van het raadsver-
slag van 23 Januari j.l. over de op
heffing pontveer over (het, tonaal door
Walcheren te Abeele.
Blijkens door den Rijkswaterstaat
gehouden aan toeken ingen over de ja
ren 19191921 zoo schrijft de Mi
nister van Waterstaat, schijnt aan het
veer zeer weinig behoefte te besta,an-
terwijl te dezien aanzien gehouden aan-
teekening valt af te leiden, dat slechts
ten hoogste een drietal personen .aan
het veer een blijvende behoefte heb
ben.
Nu de kosten aan onderhoud en be
diening jaarlijks f5000 of f6000 zijn,
ligt het in het voornemen het veer
met ingang van 1 Maart a.s. op te
heffen. Het Dagelijksch Bestuur meen
de echter maar niet direct hiermede
accoord te Betonnen gaan, mlaax te trach
ten te behouden zooveel men kon.
In overleg met het D'. B. der ge
meente Koudekerke, welker gemeente
er eveneens belang bij beeft, dat niet
alles wordt opgeheven, werd besloten
aan den raad van O.- en W.-Souburg-
Koudefcerke de gevoelens van de Dag.
besturen mede te deelen, n.l. dat, wij
de opvatting van Minister van Water
staat niet ten volle deelen, daar door
het graven van bet kanaal de verbin
dingswegen voor verschillende deelen
van beide gemeenten zijn verbroken,
en is toen de noodzakelijkheid ge
bleken om de minder belangrijke ver
bindingen te vervangen door overzet-
veeren.
Evenwel tttoende men voor de be
langen van die menschen, die behoef
te aan 't veer hebben, te moeten op
komen; en meende daarom te moeten
voorstellen, het daarheen te leiden,
dat het overzetveer per roeiboot blijft
bestaan, terwijl door dezen dienst in
te richten op voordeeliger manier dan
thans, er pl.m. f5000 kunnen wor
den bespaard.
Zoodot (het (Dp B. aan den Raad voor
stelde om te adviseeren de roeiboot
to blijven behouden en de bediening
te laten verrichten door een veerman-
met een jaarlijksche' toelage van pl.m,.
f 1000 als Imlaximiuim, hetgeen dan door
Waterstaat zal -worden uitgekeerd, ter
wijl de woning gratis door den veer
man zou kunnen worden bewoond. En
het bootmiateriëel kon worden behou
den, overtocht des Zondags op 10 cent
per persoon ctn 5 cent voor een rijwiel.
Daar het vrijwel ziektor is, dat de
koek bij Waterstaat al gesneden ligt,
mieende het D. B. deze uiterste poging
nog te moeten aanwenden, en is door
mij de heeren er duidelijk' op gewezen
er' aan te moeten denken, beter een
half ei, dan een leege dop. Met 6 te
gen 4 stemmen is net voorstel aan
genomen.
Prov. Statenverkiezin
gen. Het moet in het voornemen van
God. Staten liggen oan de stemming
voor de verkiezing Van leden der Prov.
Staten te doen plaats hebben op
Woensdag! 11 April. (Zei.)
De Minister van Arbeid heeft
foed gevonden, dajt Vroeger toegekende
ijdragen voor woningbouw .zullen
worden uitgekeerd aan de gemeenten
voor Breskens ide Ver. „Breskens Voor
uit" (gedeeltelijk) f3133. O os (burg
voor P. Daansén, f1060.
G<>es. Gisteravond (had in tegenwoor
digheid van vele genoodigden in het
Slot Oostende de opening der R.-K.
lectuiu'-tentoonstelling plaats.
De voorzitter, de heer T. Ei. M. J.
Mudde, wees op don langen moeite
vollen arbeid, die laan deze tentoon
stelling voorafging!. In 't bijzonder
werd het welkom toegeroepen aan den
ZeerEierw. heer Pastoor, den eere-voor-
zitter, aan den WelEierw. Heer Kape
laan, adviseur, dien spr. de ziel der
tentoonstelling noemde, verder aan
den weihouder Stieger en den heer
J. W. Vienings (eerelid). Spr. zette
daarna uiteen, dat het doel dezer ex
positie is, bestrijding van onzedelijke
en slechte lectuur. Men wil hier den
menschen de hoeken laten z i e n. Maar
de club mieende bare actie ook verder
te moeten uitstrekken en legde een
schat van apologetische weiken, die
in den laatsten tijd zoozeer gevraagd
en gezocht worden, neer. Mocht men
van de tentoonstelling grootsche ver
wachtingen gehad hebben, dan ver
zocht spr. wel te bedenken, dat men
om de financiën moest denken.
De bescheiden geldmiddelen lieten
een grootscben opzet niet toe. Spr.
hoopte, dat de tentoonstelling zich in
veler bezoek mocht verheugen.
Hierna opende de ZeerEerw. Heer
Pastoor L'. Dolle met een kort woord
de tentoonstelling en bracht hulde aan
de organisators hiervan.
Z.Eerw. wees er op, dat de drang,
tot lezen, die den mensch in het bloed
zit, meestal niet in de goede richting
drijft. Daarom is nu een collectie lec
tuur geëxposeerd, die den geest ver
rijkt en (het hart niet besmet. Met de
bede, dat de goede God het onderno
men werk' zial zegenen, eindigde Spr.
en verklaarde de tentoonstelling .voor
geopend.
Wemeldinge. D on derdagavond hield
de vereeniging van gediplomeerde oud
leerlingen van land- en tuinbouwcur-
sussen en -scholen alhier, haar eerste
jaarvergadering, in de z'aal van dhr. M.
Korstanje. De voorzitter, dhr. T. de
Groene,' opende deze vergadering met
een korte rede, waarin hij zijn blijd
schap uitspreekt over 'het medeleven
in de belangen der vereeniging door
de leden en over de allerwege onder
vonden sympathie door de landbou
wers in deze gemeente. De secretaris,
dhr. G. Burger Fz;., bracht, na de
notulen der vorige vergadering;, verslagl
over 1922 uit, waarin het vermeldens
waardige zeker de aandacht zal trek
ken. Dezie nog jeugdige vereeniging telt
thans 16 leden', heeft naast (baar biblio
theek nog een circuleerende leesporte
feuille met vakkundige werken. Eenige
lezingen werden er gehouden door
dhr. C. Stevens te Goes e.a. en heeft
onder leiding van dhr. C. de Koeijer
een cursus in landbouwboekhouden
georganiseerd. De penningmeester,
dhr. A. de Bourgraax Johz., leverde
financiëel verslag hetwelk met een ba
tig saldo sloot. De bestuursverkiezing
bracht een enkele verandering, in-
plaats van dhr. M. C. Lindenbergib
werd Alb. Walrave gekozen en de hee
ren C. Burger en EL v. d. Hamer her
kozen. Tot bode werd benoemd dhr.
C. Hamelink'. De bespreking over het
aanleggen van proefvelden bracht tot
resultaat, dat een proefveld zelve in
exploitatie zal worden genomen. Een
commissie tot regeling en toezicht
werd gevormd en 'een der leden nam»
de uitvoering op zich. Proeven zullen
worden genomen met mangels op een
gedeelte grond, kosteloos afgestaan
door M. 0. Lindenbergh. Daarna hield
de voorzitter een inleiding over: „Ei
schen waaraan pootgoed móet vol
doen". Spreker begint met te zeggen,
dat Zeeland ver ,acht staat met zijn
aardappelcultuur dan andere provin
ciën, b.v. Friesland en Zuid-Iialland.
Aan veredeling is echter nog te weinig
gedaan. Hij behandelt achtereenvol
gens de voornaamste ziekten, die voor
al met pootgoed overgaan. De meeste
ziekten zijn niet te herkennen, behalve
de Phizoetonia Salani, 'die kenbaar "is
aan de eolerotiën (kleine zwarte korst
jes) op de knollen. 'Dit kan worden
ontsmet door een sublimaat-oplossing,
dit is meestal afdoende. De andere de-
genaratieziekten kan men bestrijden
door selectie op het veld. Er werd
ook gedemonstreerd hoe groote aard
appelen moeten worden gesneden voor
het poten, mede om verschrompeling
van de kiemen, uitdroging en zooveel
mogelijk rotting te voorkomen. Ten
slotte wekte spr. op) door veldexcursies
te houden, 'dezie ziekten en hare behan
deling na te gaan en te trachten de
ziekten onschadelijk te maken. Daarna'
leverde de secretaris een korte schets
over het paard. Het paard, oorspron
kelijk in Azië en Europa in het wild
levend, onderscheidde zich al vroeg
door zijn bouw en uithoudingsvermo
gen, geschikt den mensch van dienst
te kunnen zijn. Spreker schetste hoe
door het klimaat, voeding, gesteldheid
van den bodem en leefwijze en andere
factoren, de verschillende vossen en
variëteiten zijn ontstaan dankt, komen
de tot het tegenwoordige Zeeuwsch-
Belgisch trekpaard, bespreekt hij de
verkeerde gewoonte, dat nog Zoo wei
nigen aan paardenfokkerij doen.
Men let te veel op het deklgeld dan
wel op; e.en goeden hengst. Hij wekte
allen op, om mede te propageeren de
zen stelregel. Het meerdere dekgeld
van ©en goeden hengst wordt zeker
door de meerdere kwaliteit van het
veulen met rente vergoed: te propa
geeren Wanneer men met overleg te
werk gaat, krijgt men goede paarden
wat zeker het bedrijf meer rendabel
zal maken, zoodat haar kwaliteit van
zelf reclame maakt.
Kloetinge. Gisteravond vierde de Chr.
Jongelingsvereeniging „Immanuël" haar
39ste jaarfeest. Als gewoonlijk droeg deze
jaarvergadering een propagandistisch ka
rakter. Na de opening door den voor
zitter, was de leiding aan den eere-voor-
zitter, ds. G. E. Meloen, die een toespraak
hield met Psalm 103:1 als Uitgangspunt.
Voorts voerden het woord ds. J. J. Hom
burg, voorzitter van de Prov. Commissie,
die de schoonheid en de gevaren van
het jonge leven en het voorrecht Van een
leven met God schetste; de heer C. B.
Koolhaas als ringagent, die de Vereeni
ging gelukwenschte met haar jubileum
en haar een hart onder den riem stak
en B. C. S., die een opwekkend woord
sprak over het goede boek in 't algemeen
en de bibliotheek der C. J. V. in 't bij
zonder.
Voordrachten, samenspraken en versla
gen boden goede afwisseling, terwijl mu
ziek en zang als opluistering zeer ge
waardeerd werden. J. P. 0. en B. C. S.
musiceerden, terwijl eenige leden een fluit-
ensemble gevormd hadden.
Ds. Homburg sloot de samenkomst met
een speech over „Feestvieren" en ging
daarna voor in dankgebed.
De zaal was eivol; velen moesten zich
een staanplaats getroosten.
Wolfaartsdijk. In de gisteren gehouden
vergadering van ingelanden van den Wes-
terlandpolder verklaarden 5 stemmen zich
voor spoedigen aanleg en verder afbou
wen der geprojecteerde spoorweglijnen,
terwijl 3 stemmen zich verklaarden voor
opschorting dier plannen.
In de gisteren gehouden vergadering
van ingelanden van den Westkerkepolder
verklaarden alle stemmen zich voor op
schorting der plannen tot aanleg van de»
locaalspoorweg in Zuid-Beveland.
Borssele. Vrijdagmiddag vergaderde de
Gemeenteraad. Afwezig dhr. v. d. Velde.
Aan de orde was de spoorwegkwestie.
De raad besloot met alg. stem
men aan Gedep. Staten te advi
seeren, dat krachtig voort
gang worde gezet met den aan
leg der spoorweg. Van Gedep. Star
ten was bericht ingekomen, dat dit col
lege niet goedkeurt, dat grond aan de
gemeente behoorende wordt verkocht aan
de Spoorwegmaatschappij; wel wordt toe
gestemd, dat over gemeentegrond rails
worden gelegd. De voorzitter deelt mede,
dat de Spoorwegmaatschappij niet accoord
gaat met Ged. Staten aangaande dea koop