*0 84
Maandag SèSfeJanuari 1913
37e Jaargang
w de fSDFFfE
Buitenland.
Binnenland.
TACONIS'
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorst straat 68—70, Goes
Tel.: Retfactie«io. 11Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentlën:
1—4 regels f 1.20,, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Een ongenoode gast?
Een -merkwaardig jgeval van erger
lijke ambtenaarszelfoverseliatting, deed
/iioh voor in het verschijnen van ze-
kieren Mr J. F. Dijkstra, in de Ver-
f dering van ingelanden der Breecle
atering Bewesten Ierseke, Voor en
kele dagen gehouden.
Niet alleen was het, wonderbaar, dal,
onze Hpagscihe ambtenaar zich een
plaatsje wist te veroveren in deze be
langrijke samenkomst, maar het meest
funeste kan alles was, dat dezie man
van elders hel eerst het Woord erlang
de en vlan de verkregen gelegenheid
een dankbaar gebruik miaalfete, om dq
stemming onder de aanwezigen te be
ïnvloeden en |zi,jn fanatiék-spoorwleg-
Jloindliche denkbeelden te ontwikkelen.
En ,het mag Igezegdde heer Dijkstra
die de verleende gastvrijheid iz'oo juist
wist op 'grijs te stellen, heeft, ziijn doel
niet gemist.
Voldaankdnhij per trein huiswaarts'
k'eeren oan izijn woning wellicht Ver
der per trató of Welk gemakkelijk ver
voermiddel ook,} te bereiken, in de rust
gevende wetenschap, dat zijn poging
oimj het achterland van Zuid-Beveland
in zijn [historisch isolement te laten,
uitnemend was geslaagd.
In. de houding va,n inet. Bestuur, in
clasu kan den Voorzitter, blijft echter
reel vreemds.
't Is ongehoord, dat iemand, die na
tuurlijk gaarne [voor zijn superieuren
in dén .Haag 'met eeri beziuinigingsJ
commissie verschijnt, in een belangrij
ke vergadering hét eerst het woord
krijgt om| [ziijn standpunt ajs buiten
staander aan te geven betreffende een
ziaak, die de gemoederen reeds jaren
beroert.
Of moet ook dit op rekening: der
anti-spoonvegmannen gesteld
In geheel deze onverkwikkelijke his
torie is gelukkig althans 'één lichtpunt!
We weten nu, 'dat we in Mr Dijkstra
bezitten een braven en Vlijtigen amb
tenaar
Een, die naar zijn zeggen, niet dooi
den Minister gestuurd' 'wordt, maai'
die door echten speurzin igedreven zelf
den hoer op gaat en speurt naar vette
1qzuinigingskluifjeszij het dan ook
dat 'zie tioor hem weieens van de tafel
worden meegenomen.
A
Een noodkreet der industrie.
De koene stormloop tegen den vas
ten muur van vrijhaidelsdogmia's
houdt aan.
In Tilburg werd weer een verga,de-
ring gehouden van Noord-Brabantsche
fabrikanten uit allerlei bedrijven, .waar
in op pen noodtoestand van verschil
lende industrieën gewezen werd en
onverwijld [tijdelijke regeeringsmaatre-
gelen werden gevraagd tegen de moor
dende valuta-Goncurrenlie.
Te Amsterdam vergaderde de Mid
denstandsbond en de Nederlandsche
Bond van Vereenigingen van den han-
deldrijvenden en den industriëelen
middenstand, die dezelfde brandende
kwestie aan de orde stelden.
Het gelukkige verschijnsel mag bij
dit alles geconstateerd, dat reeds hier
en daar leen afvallige [zich vertoont
in de gelederen der tanatiéke vrijhan
delsdogmatici, dat [men voor het ge
wicht der feiten bezwijkt en het er
kennen moet, jhjoe een eenzijdig .vrij
handelssysteem! voor ons volk in deze
dagen de industriëele dood beteekent.
van oppervlakkige eenzijdigheid,
van koud dogmatisme wenschen we
ons in 'de verkeerspolitiek Verre te
houden.
Voor alles is nuchterheid noodig,
is het vragen naar feiten en omstan
digheden gebiedende eisch.
Welnu, wie dat verstaat taag niet
koelbloedig gedoogen, dat vele takken
onzer vaderlandsche industrie worden
lamgeslagen, dat breede groepen van
arbeiders tot werkeloosheid worden
gedoemd, dat de sociale ellende met
den dag aangroeit.
Het is duidelijk: hier moet iets ge-
Cicifcil}:.
[Reeds wees het ingediend wetsont-
werp-Fleskens een richting aan
Docfo wat denkt de regeering te doen?
A
Arm Duifschlaintf.
De Fransche staatsman Clemenceau (de
■Tijger), Duitschlands grootste vijand, had
wel gelijk, toen hij den vrede in 1918
inluidde als de „voortzetting van den
oorlog met andere middelen". Men kan
er dan ook pp, aan dat, indien Ruitsch-
land niet ontwapend ware, we op' het
oogenblik weer midden in den oorlog
zouden zitten. Maar dit gemis noopt
Duitschland het op een andere manier
te doen, en wel langs den Weg van
1 ij del ij' k verzet tegen de Fransche
tirannen en hun Belgische meeloopers.,
Dioch dit is een slecht wapen. Het treft
die 't hanteeren en brengt de oplossing
der quaestie, die beide partijen tot ber
stens toe irriteert, niet nader aan de
oplossing.
iW.at de Duitsche rcg;cering met haal
verzet, waartoe zij den steun harer amb
tenaren eri burgers inriep, bedoelt, is
duidelijk.
Zii vacant de economische crisis er
door te verhaasten en te verscherpen,
en zoo de tusschenkomst te bereiken van
Engeland en Amerika, die imlmers juist
om cte rypocffottige economische gevolgen,
cue ze van cte onderneming in pet Kuhr-
Cebied vreesden, zich tegen de Fransche
voornemens uitspraken, en nu„ hun be
langen door deze verscherpte crisis be
dreigd ziende, Frankrijk wel een halt zul
len toeroepen.
Doch deze waan is een ijdele. Immers
Frankrijk beschikt nu eenmaal over de
militaire macht om zijn politiek cup het
continent dooir te zetten. En geep dei-
geallieerden ofl 'geassocieerden uit den
wereldoorlog kan Frankrijk dit metter
daad beletten of zou hiertoe geneigd
„zijn.
Neen, de beterschapi zal van de zijde der
Fransche natie zelve moeten komen. Zij',
door haar betere pers voorgelicht, kan
de Fransche regeering en krijgsmacht tot
verandering van koers nopen.
Zeker, Duitschland heeft gelijk, Wan
neer het beweert dat Frankrijk met de
bezetting der mijngebieden onrecht pleegt
en dat het hem niet oml de verzekering
van de betaling der vergoeding in de
eerste plaats te doen is, Maar de rechts
politiek der regeeringen, zelfs de beste, is
een andere. Zij vraagt naar de politieke
gevolgen van haar daad. En hier komt
nog bij, dat nu het verzet der mijheige-
naren en hun arbeiders de Franschen
tot doorzetten prikkelt, nu wordt door
zetten voor Frankrijk een eerezaak.
Ook voor het Fransche volk, dat misluk
king beschouwen zal als een nederlaag
van het overwinnende Frankrijk tegenover
den eens verslagen vijand. Een mentali
teit (geestesgesteldheid) die niet bevorder
lijk is voor een bevredigende, laat staan
verzoenende oplossing.
Een Nederlandsch gezaghebbend blad
(Het Handelsblad), schrijft dan ook onzes
inziens terecht:
„De thans begonnen economische strijd
in Duitschland, waarbij Frankrijk het voor
deel heeft van zijn militaire kracht, is
nu geworden tot een machtsstrijd. En als
een conflict dat karakter heeft aangeno
men, is bemiddeling vrijwel hopeloos. De
zen Fransch-Duitschen oorlog, moet de
wereld helaas aanzien zonder tusschen-
beiden te kunnen komen. Ze kan slechts
hopen, dat de beide strijdende 'partijen
tot bezinning zullen komen, eer het hen
giaat als de Vermaarde vechtende hon
den ,die slechts hun staarten op het slag
veld achterlieten."
[Verscherping en meer organi
satie van het 1 ij del ij k verzet.
Alle berichten uit het Ruhrgebied wij-
wijizen er op, dat het lijdelijk verzet zoo
wel bij de werkgevers als biji do ar
beiders meer eu meer georganiseerd wordt
en sterker tot uiting 'komt. Overal stui
ten de Fransche maatregelen op de vast
beraden houding 'der Ruhrbevolking', die
niet alleen als één man weigert de be
zetting te gehoorzamen, m'aar ook dwang
maatregelen met een bedreiging tot staken
beantwoordt. In verschillende staats
mijnen hebben de Franschen in ver
band met de standvastige houding der
mijnwerkers hun troepen reeds terugge
trokken; door een dergelijk succes neemt
natuurlijk het vertrouwen der overige be
volking toe. Zoo hebben thans de be
ambten en bedrijfsraden van alle mijhen
in een motie verklaard, dat zijl bij1 eenige
bestraffing van een arbeider of beambte
het werk zullen neerleggen, wat de neer
legging van het werk door de arbeiders
van het geheele district ten gevolge zou
hebben. Ook de bedrijfsraad van het
district Bochum heeft verklaard, dat de
mijnwerkers in staking zullen gaan als
de Franschen de mijnen bezetten. In Sterk-
rade zijn de mijnwerkers in staking ge
gaan, omdat Belgische troepen naar de
mijn opmarcheerden. De arbeiders ver
klaarden niet onder den druk der
bajonetten te willen werken. De op
winding onder de mijnwerkers is overal
onbeschrijfelijk.
De inbeslagneming van de kolenschepen
op den Rijn neemt steeds groateren omi-
vang aan. De bemanningen der Rijnsche
pen worden met geweld gedwongen op!
den linker oever, dus op bezet gebied
te landen. De Franschen zijn voornemens
30/p/iüHS
PIJP TABAK
een zeer omvangrijk controle-systeem! over
de kolenmijnen in te voeren. Op alle
stations van het Ruhrgebied worden con
trole-groepen van een officier, een tech
nisch beambte en een aantal soldaten op|-
gesteld, wier taak het is de goederen
treinen aan tc houden en de kolenwagans
er uit te halen.
.Een bedrijfsraden vergadering te Essen
van het spoorweg!plersoneel in het ge
heele Ruhrgebied heeft met algemteene
stemm'en besloten, slechts de bevelen van
den rijksminister van spoorwegen te ge
hoorzamen en niet die van de Franschen.
Toenemend verzet; reeds een
d o o d e
De Berlijnsche hotelhouders hebben be
sloten, geen Fransche en Belgische gasten
meer in hun hotels op te nemen, geen
Frainsche en Belgische kranten meer ter
lezing te leggen en geen Fransche of
Belgische wijnen, likeuren enz, meer te
koopen of te verkoopen. Den leveranciers
wordt dringend verzocht, in geen geval
meer Fransche of Belgische artikelen te
leveren.
Alle banken en bankfilialen in Essen
besloten, hun kantoren gesloten te hou,-
den, zoolang de rijksbank ander militair
toezicht staat. Toen de beambten der
rijksbank Zaterdagochtend in hun bureaux
verschenen, vonden zij1 daar een wacht
van 25 iman. Zij verklaarden, dat zijl
niet onder vreemde bajonetten wilden
werken.
Ook te Bochum zjjn de filialen der rijks
bank door de Fransche troepten bezet.
Te Berlijn is een ziekenverpleger door
een Fransche wachtpost doodgeschoten.
Men beschouwt te Berlijn de benoeming
van generaal W;eygand tot opvolger van
generaal Dtegoutte als bevelhebber van do
Franschen in het Ruhrgebied als een
verscherping van het militair karakter
van de bezetting in het Ruhrgebied. Gene
raal Weygand, die als chef van den
generalen staf en op!p|er-inslructeur van
het Poolsche leger te Warschau werkzaam
was, is daar om zijn scherpen tooin
tegenover Duitschland bekend geworden.
Intusschen schijnt hij al die (toenemen
de) stakingen toch geen kolennood te
vreezen in het niet-bezette gebied ,wijl
de toestand in het Midden-Duilsche bruin
kool-gebied uitstekend is. De arbeiders
in Midden-Duitschland hebben zich be
reid verklaard, in deze tijden van nood
alles te doen wat zij' kunnen om de
productie der bruinkolen zoo hoog mo
gelijk op te voeren.
Hiertegenover slaat, dat de Franschen
trachten verdeeldheid en verwarring te
zaaien in het bezette gebied. Immers
Zaterdagavond hadden de communisten
in het Ruhrgebied een groote vergade
ring die, in tegenstelling met andere bij
eenkomsten, die werden verboden, dooi
de Fransche bezettingsautoriteiten was
toegestaan.
Zaterdagochtend waren eenige heeren
uit den particulieren mijnbouw door gene
raal Fournier op het raadhuis te Essen-
Bredeney tot een bespreking uitgenoor
digd. Dfó heeren zijn niet meer terugge
keerd. Het waren de heeren Fritz Thijssen
en vier anderen. Zij werden in Fran
sche auto's onder militair geleide naar
Mainz vervoerd, om voor een Franschen
krijgsraad terecht te staan, waartegen de
Duitsche regeeringspresident heeft gepro
testeerd, onder herinnering dat generaal
Degöutte nadrukkelijk heeft verklaard, dat
de Duitsche Wetten in het nieuw bezette
gebied van kracht zouden blijven, terwijl
toch de gevangenen niets anders deden
dan de Wetten van hun land gehoorzamen.
Het protest werd gesteund door 15
leden van bedrijfsraden der fabrieken van
Thyssen, die persoonlijk den Franschen
generaal te Dusseldorf zijn gaan dreigen
met de onmiddellijke stopzetting der ge
zamenlijke fabrieken van Thyssen ingeval
Fritz Thyssen niet onverwijld op vrije
voeten wordt gesteld.
Een nieuwe Fransche munt
voor 'tRijnland en Ruhrgebied.
De „Intransigeant" deelt mede dat er
tot de invoering is beslaten van een nieu
we munt, voor het Rijnland en Ruhrge
bied bestemd,, welke don len Februari in
omloop zal Worden gebracht. Omi te begin
nen zal voor een equivalent van een
milliard francs Worden uitgegeven. De
munt zal bekostigd worden uit een re
serve, Welke wordt gemaakt uit de op>-
brengst van den verkoop van de Rubr-
kolen. Opdat de nieuwe munt niet de
aangegeven grenzen overschrijdt, zal men
deze moeten afbakenen en het Rijnland
en het Ruhrgebied grondig moeten sluiten.
Daaraan werkt men op het oogenblik
ijverig aan de ministeries van financiën
en buitenlandsche zaken.
L1o y d G e o r g e over hot Fran
sche optreden.
In zijn zevende artikel, dat de „D.
Allg. Zlg." hedenochtend publiceert, keurt
Lloyd George scherp het Fransche optre
den in het Ruhrgebied af. In het ont
wapende en door het verdrag van Ver
sailles geknevelde Duitschland zijn. de
Franschen verder binnengedrongen, en de
hulpelooze reus moet zich ook dit
laten welgevallen, zoo betuigt hij. Maar
welk nut verwachten de Franschen van
deze actie? vraagt de oud-premier zich
dan af. De grootere leveringen van ko
len en hout, Waartoe Duitschland gedwon
gen kan worden, zullen de onmiddellijke
kosten van het binnenhalen daarvan nau
welijks dekken, en al zou Duitschland de
grootere kosten dragen, dan zouden deze
toch weer de gelden voor de schadever
goeding verslinden.
Met kracht bestrijdt Lloyd George dan
de imeening ,dat Duitschland mlet opzet
zich aan zijn verplichtingen van het
vredesverdrag zou trachten te onttrekken,
f Wat het tot nu toe aan uitgaven voor
de bezettingslegers in het Rijnland en
voor schade verg qedingsbetalingeii heeft
opgebracht, is reedis meer, ook indien m!en
de w'aarde van de afgestane Duitsche
koloniën niet meerekent, dan het drievou
dige van de Fransche oorlogsvergoeding
van 1871. Men moest toch ,qok in Frankrijk
inzien, oordeelt hij, dat men van een
bankroet Duitschland niets verwachten,
kan.
Het eenige middel om spoedige betalin
gen in geld voor vergoedingsdoeleinden te
verkrijgen bestaat hierin, dat men Duitsch
land dwingt zijn financiën te regelen ei?
het daarvoor een voldoend moratoriüml
geeft. Groot-Britannië heeft dit voorge
steld, maar de Fransche staatslieden heb
ben deze mogelijkheid bewust prijsgegeven
Lloyd George vraagt zich af, of deze
politici werkelijk schadevergoeding wen
schen en of ze niet veeleer andere doel
einden nastreven, die met de verkrij
ging van betalingen niet te vereenigen
zijn. Lloyd George verw'acht, dat de Ruhr-
bezetting zeer ernstige gevolgen zal heb
ben. Duitschlands kolenproductie, reeds
verminderd door het verlies van Opp'er-
Silezië en het Saargebied, zal nog meer
achteruitgaan en Duitschland zal gedwon
gen zijn, aanzienlijke hoeveelheden kolen
in het buitenland te koopen (dit geschiedt
al; zie boven. Red. Z.), Waardoor zijn
financieele moeilijkheden weer zullen toe
nemen. Maar dat is niet alles. De Fran
schen hopen, dat Duitschland ten gevolge
van de Ruhrbezetting uiteen zal vallen.
Het is niet uitgesloten dat dit zal gebeu
ren, maai- niets kan de Duitsche rs
voorgoed gescheiden houden.
Op het geschilde oogenblik zullen zij zich
onder gunstiger voorwaarden opnieuw!
vereenigen. Niemand Weet overigens Wat
er gebeuren zal, w'anneer het Duitsche
volk de volkomen vernietiging voor zich
ziet. Of het zich naar links of rechts
zal wenden, zal van vragen van persoon
lijke leiding afhangen. Een communistisch
Duitschland zou Europa vergiftigen. Zou
een reactionair, wraak-eischend Duitsch
land veel beter zijn?
Lloyd George zegt ten slofte: Toen de
Fransche troepen naar Essen opmarcheer
den, begonnen zij een beweging van de
meest vérstrekkende en w'ellicht vreese-
lijkste gevolgen, die Europa sedert vele
eeuwen heeft beleefd. En dat doen de
lieden, die de wereld in 1918 de dwaas
heid van het vredesverdrag van 1871 .wil
den bewijzen.
Inmiddels vermenigvuldigen zich de
stakingen en de gevangennemingen.
Korte berichten.
In China blijft het broeien. Wei
Poo Ping is gekozen tot bevelhebber van
de Kantoneesche troepen tot de aankomst
van Soen Yat Sen uit Sjanghai. De con-
stitutionalistische troepen ontwapenen
Soen's bestraffing siegers en benoemen
hoofden van de departementen der regee
ring te Kanton. De ongerustheid te Kan
ton is groot.
Mr. Zimmerman heeft verklaard, dat
er van den waarborg voor het Oosten-
rijksche krediet reeds 80 percent is toe
gezegd. België en Spanje hebben even
eens verklaard aan het internationale werk
van Oostenrijk's herstel mee te werken.
De Derde Internationale publiceert
een manifest, waarin de Fransche arbei
ders en soldaten worden uitgenoodigd zich
tegen de politiek vran Poincaré en de an
dere onderdrukkers van het Duitsche volk
te verzetten.
N.V. M.A.BOKMA DE BOER A°1GOI LEEUWARDEN.
Bij de bezetting der Rijksbank e.a.
banken te Dusseldorf hebben de Franschen
pile vreemde deviezen in beslag geno
men. Uit een auto der Duitsche bank haal
de men den ganschen inhoud, 450 mil-
lioen aan buitenlandsche deviezen, zonder
dat eenige quitantie werd gegeven.
Er zijn cle laatste dagen in groeten!
getale Italianen op de Duitsche spoorwte-
gen naar het Ruhrgebied vervoerd. Welke
opdracht zouden deze Italianen hebben?
Harvey, de Amerikaansche gezant té
Londen, en Baldwin, de Britsche commis
saris voor de schulden, zijn uit New-York
naar Engeland vertrokken.
Uit Hongarije worden zware sneeuw
stormen gemeld. Het spoorwegverkeer ia
bijkans stopgezet, terwijl ook het telefoon-
en telegraafverkeer is gestoord.
De vraag uit Duitschland naar
Yorkshire-kolen duurt voort. Groote con
tracten worden afgesloten. De Engtelsche
uitvoerders verlangen dat het geld in pon
den sterling in Londensche of Nederland
sche banken zal worden gedeponeerd.
ITet Fransche communistische Ka
merlid Marcel Cachin is tléans in hech
tenis genomen.
De naar Hongarije gezonden in ter
geallieerde militaire enquête-commissie
heeft vastgesteld, dat er geen sprak© is
van Ilongaarsche troepenconcentraties aan
de Roemeensche grtens.
In Ierland blijft 't oremus. Een af-
deoling Vrijstaatsche troepen is op den
terugweg naar Tipperary door rebellen'
aangevallen doch bleef na een gevecht
van een uur overwinnaar. Zij had. geen
verliezen. De rebellen hadden twee doo-
den en vele gewonden. Een commandant
viain de Dublin Guards, die door de re
bellen onlangs was gevangen genomen,
wist tijdens het gevecht te ontsnappen.
Hughes, de Australische minister
president, is afgetreden en door Bruce
vervangen.
Zaterdag heeft te Brussel de plech
tige herdenking van den honderdsten ge
boortedag van Pasteur plaats gehad. De
koning en de koningin van België waren
aanwezig; enkele ministers voerden het
woord.
De Grieksche regeering heeft de be
zittingen van den ex-koning Konstantijn'
verbeurd verklaard.
Allerlei.
Het Kamerlid Boon heeft in vragenvorm
geprotesteerd bij den minister van justitie
tegen de benoeming van een commissaris
van politie te Maassluis buiten het per
soneel van 't politiecorps aldaar om, ter
wijl de inspecteur aldaar door vele auto
riteiten aldaar begeerd en aanbevolen was.
Hij merkt op dat deze benoeming niet
bevorderlijk zal blijken aan den goeden'
geest onder het hooger politiepersoneel
hier te lande.
(Wij vinden dergelijke indirecte aanspo
ringen tot lijdelijkheid of erger in dte'n
boezem van ambtenaren hoogst ongepast,
vooral van een lid van den Vrijheidsbond,
welke nog steeds wenscht gerekend te
worden tot de partijen van het gezag.
Tevens merken wij op, dat wel eens be
noemingen buiten het corps bij de politie
hebben plaats gehad, die later bleken zeer
juist te zjjn geweest. Zoo onder anderen;
onder 't ministerschap van mr Modder
man, die van den heer Van Schermbeek
tot hoofdcommissaris van politie te Den
Haag).
De Iiaarlemsche R.-K. Kiesvereniging
nam een motie aan van den heer van
Cranenburgh, waarin de wenschelijkheid
wordt uitgesproken dat een in alle op
zichten onpartijdige oommissie benoemd
worde, samengesteld uit de verschillen
de klassen der kiezers, om te onderzoeken
of, en zoo ja, welke wijzigingen in de or
ganisatie wenschelijk' zijn, om tot ver
hoogde actieve deelneming, betere samen
werking en meer onderling vertrouwen
te geraken.
Prof. H. Th. Obbink (Utrecht) en prof.
Thierry (Leiden) zullen begin Februari een
studiereis ondernemen naar Egypte en
Palestina.
