Buitenland.
it de Provincie.
Binnenland.
Kerknieuws.
zen 30 a 50 millioen te gunstig acht.
hollend achteruitgegaan. Zes jaar geleden
bedroeg de heele Indische schuld 218
millioen. Nu heeft Indiö een schuld van
1347 millioen.
De Minister ziet geen kans om vóór
1925 tot een sluitende begrooting te ko
men en Indië zal dus nog meer moeten
leenen. De depreciatie van het ruilmiddel
is in Indië dan ook al ingetreden: De
Indische gulden noteert een paar procen
ten beneden den Nederlandschen.
Van 1910 tot nu zijn de inkomsten
gestegen met 74 procent maai' met de
uitgaven is die stijging verre overtroffen:
•ze stegen met 1.38 procent.
Uit Lausanne.
't Valt niet gemakkelijk, om met do Tur
ken inzake de zeeëngten tot een oplos
sing te komen. Zij verklaarden herhaalde
lijk, dat zij tot de uiterste concessie
zijn gegaan, zoodat, indien do geallieer
den hun standpunt handhaven, overeen
stemming onmógelijk js.
En vast stond, dat de geallieerden hun
houding niet zouden wijzigen. De Tur
ken hebben dan ook gisternacht hun
nachtrust maar opgeofferd om hun ant
woord op1 de nota der geallieerden te
bespreken.
Een Reuter-telegram meldt nu, dat zij
de voorstellen der Geallieerden betreffen
de do doorvaart door de zeeëngten heb
ben aanvaard behalve op' één punt, dat
verband houdt met het signalceren van
schepen. Turkije maakt echter nog steeds
bezwaar tegen de controle van de gede
militariseerde zóne door de commissie
voor de zeeëngten.
Een Vlaamsche Hoogeschool?
Voorloopig plaatsen wij nog een vraag-
teeken, ook na den uitslag dor stem
ming iu ons nr. van gisteren vermeld.
Niet alleen, omdat een deel der Vlamin
gen, het stoere element, allesbehalve te
vreden is, maar omdat het nog de vraag
is, of de Vlamingen wol iets zullen
krijgen.
Do Nation Beige toch vertrouwt erop
dat deze „ongelukswet" bij: de eindstem
ming zal worden verworpen, een op
vatting, die ook door de Gazette, de Nep
tune en andere bladen wordt gedeeld.
In de Vlaamsche pers gaan trouwens
geen juichkreten op, want zelfs het wei
nige, dat de Vlamingen wisten te verkrij
gen, loopt nog altijd gevaar, en door do
volgende artikelen van het voorstellen
der taalcommissie en door de amende
menten, die er nog aan zullen worden
toegevoegd, ongedaan te worden gemaakt.
Na de stemming Dinsdag bleef het kalm
te Brussel. Nergens werd door voor- of
tegenstanders betoogd. Te Gent werd een
der voorstemmende katholieke Kamerle
den, Siffer, bij: zijn terugkeer uit Brussel
door een tiental anti-Vlaarasche liberale
studenten uitgejouwd, maar tot een rel
letje kwam het niet.
Naar een blad weet te melden, besloten
vele Luiksche studenten als protest tegen
de aanvaarding van artikel één gisteren
en vandaag te staken. Hetzelfde zou ver
moedelijk vandaag te Brussel gebeuren.
Ten slotte zouden deze studenten nog
van plan zijn Vrijdag in de hoofdstad j
een groote anti-Vlaamscbe betooging te
houden, meldt de N. R. Ct.
Uit de Kamerverslagen in de Belgische
bladen blijkt, dat het Cam. Huysmans ge
weest is die voor de stemming een laat
ste rede gehouden heeft, ten gunste der
rervlaamsching. Het was een zeer heftige
rede. Wanneer 'gij weigert voor deze
rechtvaardige hervormingen te stemmen,
zoo richtte de spreker zich tot de Wa
len, dan zal daardoor bewezen zijn, dat
wij niets te verwachten hebben van het
Belgische parlement. Gij stelt dan de se
paratisten in het gelijk. Wij zullen dan
allen verplicht zijn separatistische poli
tiek te voeren. Deze woorden werden door
alle flaminganten toegejuicht.
Toen Mechelynck, de Grieksche liberale
Fraïischgezindende frontpartij verweet in
dienst cjcr Duitsche politiek te staan,
stormde de frontafgevaardigde De Clerck
óp hem af. Het kwam bijna tot oen hand
gemeen. Een aantal flaminganten slaag
den er echter in De Clerck tot bedaren te
brengen. De houding van Mechelynck werd
door alle Vlaamsche Kamerleden afge
keurd.
Hymans schijnt Franck voor een paljas
gescholden te hebben, waarop de minister
ran koloniën, die onder al het geschreeuw
zijner Waalsche partijgenooten echter zeer
kalm gebleven was, zei: „ik ben uw btelee-
digiugen beu en zal u mijn getuigen zen
den!" Wat de Waalsche liberalen niet tot
bedaren bracht, zij schreeuwden: treed
laf! wij willen niets meer met u te maken
hebben
De noodtoestand der stad Berlijn.
De opperburgemeester van Berlijn is
ontvangen door den rijkskanselier, wien
hij den noodtoestand van de stad Berlijn
Uiteenzette. De opperburgemeester wees
er ook op, dat do stad voor de kinderen
der armea, voor de rentetrekkenden en
voor de zieken niet meer voldoende kan
presteeren, en dat de nood nog grootei'
moet worden, indien het rijk de stad niet
te hulp komt.
De rijkskanselier kon den opperburge
meester natuurlijk niet een onmiddellijk
bindende verklaring geven. Hij erkende
evenwel den moeilijken toestand, waarin
zich Berlijn bevindt en beloofde een spoe
dige beraadslaging over de door de regee
ring te nemen maatregelen.
In aansluiting op deze besprekingen had
de opperburgemeester de leiders der raads
fracties bij zich verzocht, met wie hij
den financieelen toestand van Berlijn gron
dig besprak. Hij deelde mede, dat het
deficit dit najaar, dat 7,2 milliard bedraagt,
in elk geval moet worden gedekt. 4,6 mil
liard kunnen gehaald worden uit de op
nieuw voorgestelde verhoogingen der gas-,
waterleiding- en electriciteitsprijzen. De
rest hoopt men door een verhoogd aan
deel in de inkomstenbelasting te krijgen.
De hoogste valuta.
Zweden heeft nu de hoogste valuta.
Nominaal is de waarde van de Zwoedsche
kroon 66 ct. Dinsdag stond hij op 67.3.
De dollar, nominaal f2.50, stond Dinsdag
f2.491/2- Dé Zwitsersche frank, die lang
hoven de 50 ct. heeft gestaan, is sedert
maanden er onder en stond Dinsdag op
47.45. De overige valuta, waarvan de beurs
melding nmakt, slaan dieper onder pari.
De Zweedsche valuta is dus de hoogste,
dan volgt de Nederlandsche.
Men is er in Zweden niet bijster mee
ingenomen en vreest voor leen verdere
stijging die den uitvoer zou belemmeren,
de nijverheid drukken en de werkloosheid
vermeerderen. Naar het schijnt, tracht
men door het koopen van veel buiten-
landsche valuta die stijging tegen te
gaan.
Korte berichten.
Dien 16en October is in Sovjet-Rus
land een telling van het aantal ambtena-
ran gehouden, waarbij' gebleken is, dat dit,
allo pogingen tot vermindering ten spijt,
do laatste jaren nog is toegenomen. Aan
de telling was een gedwóngen verlaging
van het getal ambtenaren voorafgegaan,
waardoor dit te Moskon van 228.060 tot
203.913 was gedaald. Moskou, als hoofd
stad, telt 80.971 ambtenaren. Laat men de
ambtenaren van het rijksbestuur buiten
rekening, dan is het aantal ambtenaren
te Moskou 12 pet. van de bevolking,
terwijl voor St Petersburg het percentage
14 bedraagt.
Henry G. Boonstra, de vlieger, die,
11a uil Zoulmoorstad in den staat Utah,
vertrokken te zijn vermist werd, en door
een flottilje van 16 vliegtuigen werd ge
zocht, is terecht. Do man is gezond en
wel. Zijn vliegtuig was verongelukt en
hij' had onderdak gevonden in een hoeve
op een afgelegen plek.
Tc Rome is een Italiaansche Mij.
opgericht, welke op groote schaal do
vangst in de Noordzee zal gaan uitoefe
nen, waartoe Duitschland reeds toestem
ming heeft gegeven en 25 moderne vis-
schersbodems levert, in afschrijving op
de betalingen ter vergoeding van do
oorlogsschade.
Te Meltc hij Gent is oen auto, waarin
twee personen gezeten waren, in botsing
gekomen met een boom. De twee inzit
tenden werden uit den wagen geslingerd
en „yreeselijk gewond. Zij gaven spoedig
den geest. Het bleken twee broeders, af
komstig uit Antwerpen, te zijn.
Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg op 11 December van dit jaar
1.388.000, dat is 1294 minder dan de vo
rige week en 435,133 minder dan in het
begin van dit jaar.
De Engelsche politie heeft in een
vuilniswagen, die het vuilnis kwam op
halen uit Buckingham Palace, een bom
gevonden. Onderzocht wordt óf het voor
werp geladen was. De politie liecht in-
tusschen geen bijzondere bieteekenis aan
liet geval en gelooft, dat de bom in den
wagen werd geworpen door iemand, die
haar kwijt wilde zijn, toen het voertuig
naar het paleis reed.
Aan de sovjetregeeHng wordt het
voornemen toegeschreven, stappen te doen
om de Oostzee te sluiten voor de oor
logsschepen van alle naties behalve de
oeverstaten.
De politie te Altona arresteerde Dins
dagnacht in een fabriekskantoor 25 per
sonen. Zij worden beschuldigd van cleel-
Ripming aan geheime organisaties en zijn
naar het huis van bewaring overgebracht
om te worden gehoord.
Blijkens een radiogram uit Berlijn
zijn de elf beklaagden in het jongste Rus
sische proces tegen de soc.-revolutionai
ren te«' dood veroordeeld.
Clemenceau is van zijn Amerikaan-
sche reis in Frankrijk teruggekeerd.
Volgens een bericht van de „Cor-
riei'e della Sera" heeft Mussolini besloten
han de conferentie van Parijs, die 2 Ja
nuari begint, persoonlijk deel te nemen.
Hij zal den len Januari naar Parijs ver
trekken.
De Engelsche premier mag zijn huis
niet verlaten. Hij heeft kou gevat, zoo
dat zijn stem geheel weg is. Men ver
wacht echter niet, dat de premier van
zijn toegezegd bezoek aan Glasgow zal
moeten afzien.
Hevige orkanen en sneeuwstormen
hebben gisteren in geheel Zuid-Engeland
en cfe Middlands gewoed. Ook wordt mel
ding gemaakt van zware stormen in het
Kanaal, waar vele schepen met moeilijk
heden te kampen hebben.
De goederentarieven op de Duit
sche spoorwegen worden met ingang van
1 Jan. met 70 pet., die voor vee met
60 pet. verhoogd.
die reeds eenige weken te Doorn vertoef
de. Graaf von Moltke keert naar Duitsch
land terug.
Voor de komende Kerstfeestviering zijn
op! Doorn vele gasten aangekomen. De kei
zer ko'mit den laatsten tijd weinig op hot
dorp. Volgons het „Nws." houdt hij zich
iederen dag bezig 'mót houtzagen.
De hoofdredactie van
„De Ne der lander".
Prof. Slotemaker de Bruine is eenigen
tijd geleden uit do hoofdredactie van „De
Nederlander" getreden uit persoonlijke en
zakelijke redenen. Tlians deelt het blad
mede, dat ook mr Schokking ontheffing;
heeft verzocht wegens te drukken arbeitf,
zoodat de hoofdredactie voorloopig uit
sluitend blijft toevertrouwd aan den lieer
J. R. Suoeck Henkcmans.
Op den huize Doorn.
Die hofmaarschalk van keizer Wilhelm,
graaf von Moltke, heeft ontslag genomen,
daar hij zich niet vereenigen kon met de
nieuwe toestanden op het kasteel sinds
de komst van des keizers tweede vrouw, j
Hij is vervangen door baron von Lön, 1
Bij1 Kon. Besluit is herbenoemd in
het kanton Goes tot kantonrechter-plaats-
vervanger mr J. W. GoedblrW. Voorts is
aan de reserve-luitenants van het 3e regi
ment J. P. A. van Scherpenberg en H. J.
J. M. Lips; en van het 15e P;. A. v. d.
Harst eervol ontslag uit den militairen
dienst verleend. E:n is benoemd tot bewaar
der van de hypotheken, scheepsbewijzeu
en 'tkadasetr te Amsterdam C. Wiersma
thans ontvanger der successierechten te
Amsterdam. Ook is uit "s 'rijks kas ver
leend in verband met d© Landarb.-wet aan
Ide gemeente 's Heer Arendskerke oen
maximum van f 11.700, 'ter verstrekking
aan de in die gemeente opgerichte ver-
ceniging, uitsluitend werkzaam1 ter bevor
dering van de verkrijging yan onroerend
goed door landarbeiders, om dit, hetzij
dadelijk, hetzij later, als los land in pacht
uit t e geven.
Verplaatst van Veere 11 ar Rotter
dam (postkantoor) cle besteller J'. L. Ven-
teville mot ingang van 1 Februari 1923
en van Rotterdam "(postkantoor) naar
Kattendijke, de besteller J. W. Gebraad
met ingang van Januari 1923.
(„M.-Crt")
Middelburg. „De moeder en haar Kind".
Over bovenstaand onderwerp spi'ak giste
renavond in „Mcrcurius" de heer S. Brands
ma voer de Afdecling Middelburg van den
Ncdcrlandschcn-Christen-Vrouwenbond.
Nadat Inleider met een kort woord heeft
meegedeeld, waarom hij speciaal spreekt
over de moed e r ea haar kind en niet
over de ouders cn hun kind, toekent hij
den toestand van de vrouw in het paradijs.
Toen kwam het bedrijven van kwaad en
moest straf volgen.
„Mot smart zult gij kinderen baren",
luidt Eva's vonnis. Dioch niet alleen bij
het baren, maar ook bij het grootbrengen
ondervindt dc moeder veel smart.
Spreker toont dit nader aan uit de
Schrift. Bijna geen gezin, of er spreekt
uit moeite bij do opvoeding. Deze moeite
isj >c\en gevolg van do zonde. Het kind
draagt roods bij de geboorte de kiemen
van allo kwaad. Daarom moet de moeder
wieden. Waar zij echter zelf zondares is,
moet zij hulp vragen van God in het gebed.
Voorts merkt spreker op, dat do moeder
haar kind moet liefhebben ea diens liefde
moot zien te winnen. Hij toont dooir tal
van voorbeelden aan, dat aan dit alles zoo
veel ontbreekt. Nog vele andere moeilijk
heden, die zich voordoen bij de opvoeding
worden besproken en tal van wenken ge-
gegeven.
Spreker besluit met cle moeders te- wij-
zon op bet loon, dat God verbindt aan
moedertrouw, loon, waarvan God soms op
aarde reeds iets doet genieten, maar dat
volmaakt zal zijn, wanneer we eenmaal
onze kinderen mogen terugvinden in het
Vaderhuis daarboven.
Onder stille aandacht werd deze interes
santo lezing aangehoord. Jammer, dat niet
alle leden der afdeeling tegenwoordig wa
ren. Zc hebben veel gemist. Dhr Brandsma
gaf wijze, paedagogische lessen en dat op
zulk een wijze, dat Ze bij de vergadering
inslaan moesten. Mevrouw Petermeijer
dankte in hartelijke bewoordingen den heer
Brandsma voor diens leerzame lezing.
Spreker zelf opende en sloot de ver
gadering met gebed.
Goes. In verband met de Kerstdagen
Zal de wekelijksche marktdag volgende
week op Woensdag worden gehouden.
Goes. Hedenmorgen had in de 's-IIee1'
Hendrikskinderenstraat alhier het volgende
ongeval plaats. Twee zoontjes van V.,
wonende ten huize van B. in den Heer-
nisseweg, reden met een handwagen met
sloffen den opril af van de Matth. Smalle-
gangesbuurt, toen daar een auto van den
heer P. uit Middelburg van de zijde der
's-H. Hk.straat passeerde en den hand
wagen aanreed, waardoor een der knaap
jes, de 5-jarige V., door den wagen tegen
den grond geworpen werd. Het ventje
werd bij de dames Arnoldi in huis ge
bracht; dr. Snoek was spoedig ter plaat
se, constateerde dijbeenbreuk en legde een
noodverband, in afwachting dat voor ver
dere verpleging in 't Gasthuis zal wor
den zorg gedragen. Den chauffeur, den
heer B. uit Middelburg, treft geen schuld.
Vlissingen. Bij beschikking van minis
ter van financiën is aan den heer A. M.
Baljeu te Middelburg dc bouw van het ge
bouw voor de nieuwe R;. H- R- S. alhier1
gegunt voor de som van f221.979, bij
gebruik van Waalsteen.
lerseke. .In de Woensdagavond gehou
den huishoudelijke vergadering der vereen,
voor Geref. Lager onderwijs alhiör, waren
20 leden aanwezig. Als bestuursleden wer
den herkozen dbrn H. Vendeville en J.
Sinke. Het supletiefonds blijft onveranderd
bestaan. Dhr J. Bieding behandelde op
actueelo wijze het onderwerp: „Strevend
naai' 't Ideaal", waarop eenige aangename
bespreking volgde. Die rondvraag leverde
eenige huishoudelijke zaken op. Er werd
nog een commissie gevormd om na ie gaan
welke jongeren nog lid kunnen worden
van de veréeniging.
Wemeldinge. In het verslag van do ver
gadering van oud-leerlingen der land- en
tuinbowweursus, waarin dhr. Stevens uit
Goes sprak, staat dat de opkomst miniem
was; dit is onjuist. Deze vergadering van
Oud-leerlingen is integendeel een uitne
mend geslaagde geweest, ook door 't groote
aantal aanwezigen, namelijk een kleine
zestig. Er zijn door ons tal van vergade
ringen bijgewoond, waar 't gelal aanwezi
gen heel wat minder bedroeg. Over de
opkomst was men hier dan ook terecht
hoogst tevreden.
's-Heer Arendskerke. In de gisteren ge
houden raadsvergadering werd 11a instal
latie van het nieuw gekozen raadslid, dhr
J. Nöteboom, onderzocht de ingekomen ge
loofsbrieven van dhr Joh. Sandeo en na
goedkeuring tot diens toelating besloten.
Daarna werden achtereenvolgens benoemd:
Tot lid van de commissie op hot lager
onderwijs dhr J. van Houte; tot lid van de
schattings-commissie bedoeld in art. 57
der wet op cle inkomstenbelasting 1914
en van het Burgerlijk armbestuur van
's-Heer Arendskerke dhr J. Smit Jzn; tot
lid van het Groot Armbestuur van "s-Hocr
Hendrikskinderen dhr I'. Oudkerlc en tot
afgevaardigden naar de vergaderingen van
do aandeelhouders van de Waterleiding-
Maatschappij „Zuid-Beveland" in 1923 dhrn
Die Putter on Valkier. Verder werden op
nieuw vastgesteld een verordening op do
heffing van opcenten op do rijksinkom
stenbelasting en een op de heffing van op
centen op do vermogensbelasting. Hierbij
Werd bepaald, dat het aantal dezer to
heffen opcenten behoudens Koninklijke
goedkeuring niet meer zullen bedragen clan
handerd. Vervolgens komt in de behan
deling de gemeente-begroeting voor 1.923.
Na artikclsgewijze behandeling dezwr be-
grootingwordt ze tenslotte met algemeen 0
stemmen vastgesteld in ontvang en uit
gaaf op een bedrag van f 99.089.44met
oen post voor Plaatselijke Inkomstenbelas
ting, opcenten rijksinkomstenbelasting en
opcenten vermogensbelasting tot een ge-
gezamenlijk bedrag van f 30.000 (tegen
f40.000 over het vorig jaar) en een post
voor onvoorziene uitgaven van f 1500.73'/:;
Tenslotte wordt vastgesteld een suppletoir
kohier op de belasting op de honden tot.
Óen bedrag van 131 cn een suppletoir ko
hier voor den hoofdelijken omslag dezer
gemeente tot een totaal bedrag van
f 101.95. Hierna sluiting.
Zierikzee. Bij den inspecteur der directe
belastingen, enz. alhier is ingekomen de
somma's van f85.48 en f 15.75, respec
tievelijk wegens te weinig betaalde in
komstenbelasting 011 verdedigingsbelasting
II over 1919—20;
St. Plrilipsland. Dinsdag vergaderde de
Raad. Op verzoek van Ged. Staten wordt
een kleine wijziging gebracht in de hef-
liingsverordening der plaatselijke inkom
stenbelasting. Aan onderwijzer F. v. Duin
wordt met 1 Maart 1923 eervol ontslag
verleend en zulks op zijn verzoek. Om
trent cle circulaire van Ged. Staten be
treffende jaarwedde Burgemeesters blijft
men bij het in een vorige vergadering
uitgesproken advies. Tot lid van het
burgerlijk Armbestuur wordt J. Mol (aftr.)
herbenoemd. Bij de rondvraag vragen
dhrn. v. Nieuwenhuijzen en Neele over
het geven van een advies, inzake begin
leggen buizen waterleiding. Dhr Neele
vraagt of er werk aan de gemeente is
voor werkloozen.
De voorzitter zal hierover nog eens
nadenken. Dhr. Beurkens acht wit verven
van palen naai' de halte noodzakelijk.
Na een aangenaam oud- en nieuwjaar ge-
wcnscht to hebben sluit de voorzitter de
vergadering.
IJzendijke. Dinsdag had C. de Buck
alhier het ongeluk, terwijl hij zijn geweer
afzette en denkende dat het ongeladen
was het ongeluk dat het schot afging
en hij de volle lading in zijn hand kreeg,
waardoor geneeskundige hulp moest wor
den ingeroepen, welke werd verleend door
dokter Hermans alhier, waarbij bleek dat
de gekwetste twee zijner vingers zal moe
ten missen. (N. Z. Ct.)
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Katwijk aan Zee J. Nauta
te Workum; te Opperdoes H. P. Brandt
cand. te Amsterdamte 's Grevelduin
Capelle A. Meijers te Woubrugge.
Bedankt voor Baambrugge door F. F. J.
v. d. Plassche te Krimpen aan de Lek.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen te Den Helder J. L. de Vries
te Rijnsburg.
Geref. Gemeenten.
Tweetal te Opheusden J. R. van Oordt
te Ridderkerk en J. Vreugdenhil te Bors-
sele.
Beroepen te Amsterdam J. Vreugdenhil
te Borssele.
Ds M. A. G. Vorstman, Ned. Herv'
pred. te St. Jacobi Parochie, waar hij
de opvolger was van ds A. C. Leendertz,
heeft het beroep aangenomen naar Beets,
waar liij de opvolger wordt van diens
zoon ds T. Leendertz.
„Gode dankbaar", dat is de titel van
een „toespraak gehouden in de Groote
Kerk te 's Gravenhage opi den 26en Nov.
j.l. ter herdenking van 25-jarigen Evan
geliedienst" door ds J. C. Schuller, pre-
dikant bij de Ned. Herv. Gemeente al
daar. (Uitgave Erven W. A. Reschoor,
aldaar). Wrj'l ds Schuller als oud-pre
dikant te Goes nog vele vrienden aldaar
cn op Zuid-Beveland heeft, vestigen wij
op deze uitgaaf de aandacht't is een
persoonlijk woord, een woord uit het
hart; waarin de leeraar (evangelist) en
kele schoone bladzijden uit zijn levens
boek te lezen geeft; voorin slaat zijn
portret: ds Schuller in zijn studeerkamer;
hij is 't „sprekend", zeggen de Goese-
naars; vriendelijke herinneringen worden
opgewekt bij de beschouwing.
„Eben Haezer", onder dezen naam ver
scheen ieder jaar de kalender van mcj.
H. W. S(piering), Terecht meende do
uitgever Callenbach te Nijkerk, dat met
den dood dor geliefde schrijfster deze
uitgaaf niet behoeft tc worden gestaakt.
Daarom verscheen iu zakformaat een
Eben Haezer Bijbelsch Dagboekje voor
1923, met bloemlezing uit haar geschrif
ten. Voorin is gelegenheid voor aant.ee-
keningen.
L. Penning hoeft hij, J. N. Voorhoeve
te Den Haag voor zijn heengaan naar
Zn id-Afrika ter perse gelegd een ge
schriftje „Oudejaarsavond", zeer geschikt
ter uildecling. Het kost hij getallen besteld
slechts enkele centen per exemplaar, cn is
door zijn „sprekende" titelplaat en tref
fend verhaal oen uitnemend middel ter
Evangelisatie. De titelplaat: de besneeuw
de klokkctoren, de bel luidt, cle sneeuw
dwarrelt, de sterren glinsteren, de wijzer
plaat staat op 12
Godsdienst.... voor de bin
nenkamer? In het „Weekbl. voor de
Vrijzinnig-Hervormden" kwam eenigen
tijd geleden een artikel vart de G. voor,
waarop we hier de aandacht vestigen.
In deze beschouwing yan een moderne ko
nten wel gedachten voor, die vele vrij
zinnigen ter harte mogen nemen, omdat
zij den godsdienst van het publieke ter
rein willen weren. Maai' ook zijn er nog
wel „rechtzinnige", zwaar-orthodoxo men
schen, die den godsdienst in him binnen
kamer willen opsluiten, maai' verder in
dien ze zich op publiek terrein niet geheel
onthouden, soms nog de zijde kiezen van
hen die allesbehalve „rechtzinnig" in den
godsdienst zijn. Zulken sturen him kinde
ren liever naar een Openbare School dan
naar een» Christelijke, want wat er op de
laatste aan de ziel ten koste gelegd wordt,
is toch maar memsclienwerk I En in de poli
tiek gaan ze ook al den linkschen. kant uit.
Maar ter zake.
We laten hier verder zonder op- of aan
merkingen volgen wat goeds ei' in is
neme men er uit! het oordeel van den
vrijzinnigen schrijver
„Dezer dagen wordt in sommige gesprek
ken en redevoeringen weer luid opgegeven
va'n de groote achting, die men don gods
dienst toedraagt. Hij is veel te goed voor
de politiek, staat er te hoog voor, 0111 in
de politiek tc worden betrokken. Gods
dienst, zoo liet iemand zich onlangs uit,
is voor cle binnenkamer.
Och, dit lijkt zoo mooi. En dan heeft
men ook geen last van den godsdienst,
dat is óók mooi. Nu, gelukkig is de gods
dienst toch ook nog voor de Kerk, ook
voor de Christenheid. Eigenlijk gaat cle
vriend van de binnenkamer liefst ook maar
niet naar cle kerlc. Gezamenlijk zingen,
gezamenlijk luisteren naar het Evangelie
woord of naar een godsdienstig woord van
den prediker, ja, dat is eigenlijk tóch al
mis. Want het geschiedt niet meer in de
binnenkamer.
Mij dunkt, dat de Kerk alleen al goed
is, omdat zij den godsdienst uit die be
faamde binnenkamer brengt. Zij staat mid
den in de stad of het dorp cn toont ook
nog wel aan, dat in zulk een dorp of stad
het leven door de Kerk wordt verrijkt.
Moet nu de Christenheid, die gelukkig
nog niet alleen in binnenkamers ieder voor
zich tot God gaat, maar ook gezamenlijk,
in de kerken, moet nu de Christenheid
niet anders doen i,n de kerk dan -individu -
eele getuigenissen van het zielscontact
hooren of zoeken, dat tusschen God en
allerlei menschen kan tot stand komen? te
een psalm, die hoopt op Israels verlossing,
geen godsdienst meer? E11 is de godvruchto
schaar, die wachten zal op den Heer, en
moed houden, omdat Hij getrouw is en de
bron van alle goed, niets anders dan een
samenraapsel van individuen, die geen
gemeenschappelijke godsdienstige taak
hebben, behalve 111 de binnenkamer?
Ik kan mij niet hegrijpen, dat .men een
spreker of schrijver, die zich zoo gemak
kelijk van het vraagstuk van den gods
dienst in zijn verhouding tot het volk1
afmaakt, nog wil aanhooren. Als ik dan
weer de,nk aan die, pittige woorden van
den Spreukendichter: Gerechtigheid ver
hoogt een volk, maar de zonde is een
schandvlek der natiën, dan denk ik, t)
dat deze Spreukendichter nog wel zooveel
godsdienst had in zijn binnenkamer, als
die goede lieden, die daar tegenwoordig
zoo weeïg over praten.
„Godsdienst behoort in het leven, op
ieder terrein. En stellig is er eea bin
nenkamer noodig, welker deur men op slot
doet. Maar wat daar gebeurt, daar spreekt
men dan ook niet over. Echter wil gods
dienst een volksleven ook heiligen in al
zijn beschavings-nitingen. En als dat niet
ernstig wordt nagestreefd, dan is dat scha
delijk.
't Spreekt vanzelf, dat er een gebied van
godsdienstig-zijn is, waar het volk niet mee
te maken heeft. Hoe ik worstel in mijn
ziel, daar heeft niemand iets mee te ma
ken. Maar het is niet onverschillig, hoe
de Overheid handelt in al die aangelegen
heden, waarbij geestelijke beginselen in
het spel zijn. Als de Overheid afwijkt van
de gerechtigheid, of van de gewetens
vrijheid, of van geestelijke doeleinden niet
veel weten wil,, dan is dat in strijd met
de hoogste roeping van de menschen. ook
