(I9MI9TE1 HET
SCHE BOERIN.
No 65
Vrijdag 15 December 1922
37e Jaargang
ALLERFIJNSTE MELANGE
Prijs 85 cent per pond.
EERSTE BLAD.
BttitenlaM.
Binnenland.
Stateu-taraal.
Kit de Provincie.
Reclames.
De pittige natuurbotersmaak proeft een ieder onmiddellijk.
Dit nummer bestaat uit'twee bladen
veZeeuw
VRAAGT UWEN WINKELIER
VER VERVANGING
Verkrijgbaar te Goes bij: Wed. HuijsseWed Janse& Zonen; Klooster
man; J. Ossewaarde; M Ossewaarde; Remijn VeenisVerbeem Wessel
Co.te Kloetinge bij Gebr. Straubte Kruiningon bij II C Baarens
te lerseke bijA. J v. d. Jagtte Wemeldinge bij G. Pelius Kriense—Lokker.
Drukkers-Exploitanten
OOSTEBBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11Administratie no. 58
Postrekening' No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Zij, dte zich! meffi 1 Januari op ons blad
'aibonneeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nrs. gratis.
AAN ONZE ABONNÉ'S
op verschillende plaatsen wordt hier
bij bericht, dat in de tweede helft
■ran <le»e maand door de Administra
tie der Posterijen zal worden be
schikt over het abonnementsgeld le
kwartaal 1923. Het is mogelijk', dat
in enkele plaatsen, waar de inning
van het abonnementsgeld over het
loopca&e kwartaal wat laat geschied
de, soffitóge ab'onné's in de war zou
den naken. Vandaar dit bericht.
In de® vervolge zal de inning steeds
plaats hebben als hierboven aange
geven.
DE, UITGEVERS.
Onweer afgedreven.
Het dreigende onweer in de confe
rentie van Lausanne is afgedreven.
Men nam met blijdschap kennis van
de toezegging van Turkije, dat het
een aanvraag tot lidmaatschap van
den, Volkenbond zou indienen. De kwes
tie der minderheden zal dan in han
den worden gesteld van de permanente
comtaissie voor de minderheden uit
den Volkenbond, welkte onmiddellijk
met de bespreking er van zal aanvan
gen, nog zelfs voor de toelating van
Turkije tot d>en Volkenbond.
De hevige koude.
Het zeldzaam koude weer, dat de
laatste dagen in geheel Italië heerscht,
heeft alleen in Rome reeds vijf slacht
offers geëischt.
In den nacht "van Dinsdag op Woens
dag is een bedelaar, die geen toe
vluchtsoord ;bon vinden, (dood op straat
gevonden. Twee .gewonden, die in
brancards maar ©en .hospitaal werden
vervoerd, kwamen dood aan. Een
nachtwaker, die bij een in aanbouw
zijnd huis toezicht moest houden, is
in een houten keet tengevolge van de
felle koude bezweken. Het vijfde
slachtoffer van dien nacht is bewus
teloos op straat gevonden. Hij is in
©en hospilaal overleden zonder dat
toen hem heeft kunnen identificeeren.
Doet Amerika mee?
Naar de „Times" toeldt, is te Was
hington hekend gemaakt, dat de Ver
een. Staten geenszins inactief zullen
blijven bij den huidigen stand der
kwestie van de herstelbetalingen en
dat do betreffende Europeesche mo
gendheden voor 2 Januari van de hou
ding van Amerika op de hoogte zul
len worden gebracht. Wijl echter de
toestand uiterst delicaat is en der
halve groote reserve noodzakelijk is,
toeent het Witte Huis zich voor het
©ogenblik tot deze algemeene verkla
ring te Knoeten beperken.
Een verhinderd concert.
Henri Marteaux wilde te Münehten
een vioolconcert geven. Het concert
bureau had door de pers hekend la
ten maken, dat Marteaux een Beiersch,
onderdaan was. Desniettemin werd het
optreden van den beroemden violist
verhinderd.
Bij het begin van het concert tra
den bezoekers op het podium en ver
klaarden, dat Marteaux een Fransch
officier geweest is en in het begin
van den wereldoorlog in verdenking!
heeft gestaan een Fransch soldaat te
zijn. Ongeveer drie vijfde deel van
het publiek nam een Vijandige hou
ding aan, zoodat de oonoertgever er
de voorkeur aan gaf van zijn optreden
af te zien.
De nood in Duitschland.
Er wordt armoede in Duitschland
geleden, vreeselijke armoede. Zie ,hier
enkele staaltjes.
Een 81-jarige kleine rentenier uit
een stadje in de buurt van Darmstadt
legde den weg van zijn woonplaats
naar Frankfort, een afstand van 7 uur
gaans, geheel te voet af om zijn 54-
jarige zieke dochter op te zoeken. Per
trein te gaan, welke reis 4de klasse
3000 mark kostte; lieten zijn inkom
sten niet toe.
Een uitgever, die ongeveer een jaar
voor den oorlog zijn zaak voor 400.000
mark had verkocht, moet thans wor
den bedeeld.
Een ialleen staande, op jaren ge
komen arts te Frankfort verkeert in
zulke behoeftige omstandigheden, dat
hij door kennissen en patiënten dage
lijks ten eten gevraagd wordt.
Zoodra. de vuilnisemmers op straat
worden gezet, staat er een zwerm kin
deren klaar ze te doorzoeken. Oud
papier kost op het ©ogenblik 25 mark
per kilo. Voor 2 kilo papier koopt
men een brood.
Ja, de nood in Duitschland is zeer
groot, 'en nog is het einde niet.
Vlamingen en Walen.
Voor de gebouwen van bet
Vlaamsch-gezincle dagblad „De Stan
daard" te Brussel kwam bet tot inci
denten. De belhamels hebben daar
n.l. in naam der Fransche cultuur de
groote vensterglazen van den „Stan
daard" -boekhandel met. .alle mogelijke
projectielen stukgegooid, een schade
aan vensters en aan boeken veroorza
kende van ettelijke duizenden francs.
De politie lcwalm eerst in versterkt
aantal aanzetten, toen de vernieling
reeds geschied wa,s. Het lawaai, dat
met dit relletje gepaard ging, was on
beschrijfelijk. Hier ook riep men:
„Dood aan de flaminganten! Weg toet
de geestelijken! Vive la France!" Na
tuurlijk werd ook hier de Marseillaise
gebruld, dat 't nieuwe Belgische Volks
lied schijnt te zijn geworden.
Korte berichten.
Volgens bericht, uit Houston
(Texas) (Amerika) zijn '15 menschen
gedood >en 40 gewond bij de botsing
tusscjhjen een passagierstrein en een
locomotief te Humble op 24 K.M. van
Houston.
Tengevolge Vain een staking' in
de (katoenmolens van Nagpur (Benga
len) zijn ernstige onlusten te Bajnand-
gaon '(Britsch-Indië) voorgekomen. De
toenigte steenigde de politie, die tal
v,a.n belhamels inrekende en ten slot
te gebruik vian |haar vuurwapens maak
te. iDiaarbij is een hetooger gedood
en negen gewond. De politie heeft 17
gewonden.
;De kazerne te Trier, waarin Fran
sche bezettingstroepen lagen, is ge
deeltelijk door brand vernield. Het
blusschingswerfc kostte 10 uren zwar
ren larbeia, waarbij verscheidene sol
daten zijn gekwetst. Bizonderthieden
ontbreken.
Na veel deliberatie is nu ein
delijk besloten, dat het vrouwelijke
politiekorps van Londen niet geheel
zal verdwijnen. De beziuinigingsactie
van bet. (ministerie van hinnenlandsche
zaken heeft niet op een algehieele op
heffing willen aansturen. Het detache
ment van meer dan honderd vrouwe
lijke politie-agenten zal echter tot een
patrouile van twintig leden werden in
gekrompen.
Ex-president Wilson heeft doen
weten, dat hij zich uit de advocatuur
zal terugtrekken om toch na 1 Januari
weder in de politiek te hegeven.
Naar de „Köln. Ztg." meldt, is
dit blad door de bezettingsautoriteiten
voor den duur Van acht dagen n.l. van
14 tot 21 December verboden wegens:
„leugenachtige en boosaardige opmer
kingen in het artikel „vonnissen van
den Belgischen krijgsraad", versche
nen in het blad van 8 December".
Aan Het Laatste Nieuws wordt
uit Luxemburg gemeld: Met het oog
op de aanstaande bevalling van de
groot-hertogin worden allerlei feesten
op touw gezet, waarhij ook een fc'o-
non, voor het lossen van salvosehoten,
te pas komt. Het Luxemhurgsohe le
ger heeft echter geen artillerie en
leende thans een 75 m/m-kanon van
het Fransche garnizoen' te MetZ. Een
onderofficier en verscheidene solda,-
ten zijn, uit deze stad, met het ka
non naar Luxemburg vertrokken en
namen genoeg munitie mee voor het
geva.1 er wel eens©en tweeling,
mocht zijn.
De begroo'ting der stad Weenen
sluit toet een tekort van 124 milliard
kronen en voorziet 1.2 billioen aan
uitgaven. 44 pet. van het bedrag of
ongeveer 5.74 milliard zijn voor sala
rissen bestemd.
Christelijke Werkgevers Ver-
Het bestuur der Chr. Werkgevers Ver-
eeniging heeft besloten op 18 Jan. 1923
een ledenvergadering te beleggen ter ver
dere bespreking van het Concept-Beginsel
verklaring als voortzetting van de op 123
Nov. te Rotterdam gehouden vergadering.
Deze 'vergadering zal thans te Amsterdam
worden gehonden. Verder benoemde het
bestuur in zijn laatste vergadering tot le
den van den Nijverheidsraad voor het
jaar 1923 de heeren: W|. van Leeuwen,
S. Wouda en Mr H. Hi. Steneker.
iD'e postdienst op Zondag
31 December.
De heer Duymaer van Twist heeft
aan den Minister van Waterstaat ge
vraagd
1. Is het juist, dat opi dq groote post
kantoren maatregelen worden getroffen
om op- Zondag 31 December, met het
oog op' den Nieuwjaarsdag, den dienst
voor het personeel uit te breiden?
2. Zoo ja, is de Minister bereid zijn
medewerking te verleenen dat aan deze
voornemens geen uitvoering wordt gege
ven?
Verlaging der p'osttarieven
te wa ch ten?
Naar de N. R. Ct. verneemt, staat de re
geering volstrekt niet afwijzend tegenover
verlaging van het posttarief en worden
verschillende verlagingen ernstig overwo
gen. Het briefport van 10 cents zou
echter voorshands niet verlaagd worden,
daarentegen o.a. wel een verlaagd stads-
port weder worden ingevoerd.
Commissie voor de geestelijke
verzorging van leger en vloot.
De commissie voor de geestelijke ver
zorging van leger en vloot bestaat
uit de heeren: Dis II. Janssen, leger
en vlootpredikant i. a. d.Dis J. E.
Vonkenberg en Kolonel b. d. van Stein
Callenfels als afgevaardigden van den
Ned. Mil. Bond, en de Huisvaiders Kre-1
mer en Koldewey als afgevaardigden van
de Vereen, van Huisvaders. Dg Janssen
treedt op .namens den Raad van Leger-
predikanten en opende de eerste bijeen
komst met het lezen van een gedeelte uit
de Heilige Schrift, en gebed; sprak daarna
een enkele woord over de totstandko
ming der commissie en hare taak.
Tot voorzitter werd gekozen Ds Jans
sen, en tot secretaris de heer Koldewey.
Uit de daarop gevolgde bespreking bleek,
dat een uitbreiding der commissie niet
noodig of wenschelijk werd geacht; ze
zich tot taak stelt uitsluitend de geestelijke
verzorging der militairen van leger en
vloot.
Bemoeiing met de interne aangelegen
heden, van welke organisatie ook, zal ge
heel zijn uitgesloten, terwijl de geeste
lijke verzorging in kampementen een dei-
hoofdpunten zal zijn, waarop de aandacht
der commissie is gevestigd.
Tweede Kamer.
Gistermiddag was de Onderwijswet en
gisteravond Buitenlandsche Zaken aan de
orde. Met 37 tegen 36 stemmen viel de
beslissing, dat het Fransch van de La
gere school geweerd blijft. De stemming
was verdeeld. Vóór het Fransch stem
den 23 rechtschen en 13 linksclien, te
gen 21 rechtschen en 16 linkschen. Van
de Amtirev. waren er 7 vóór en 3 tegen.
Ten tweede was er een amendement-
Boon tot wering van het misbruik, dat
er wordt gemaakt van het verkrijgen van
vergoeding der reiskosten voor kinderen
die meer dan 4 K.M. van hun school
wonen. Zijn amendement beoogde, die
kinderen van deze bepaling uit te sluiten
die reeds pen andere school bezoeken.
Minister De Visser had daartegen het be
zwaar dat dan het overgaan van kin
deren van een openbare naar een (ver
der-af gebouwde) bijzondere school zoo
doende zou worden bemoeilijkt. De voor
steller wijzigde zijn amendement daarop
zoo, dat het alleen sloeg op reeds be
staande scholen. Maar, weer met één stem
verschil (4039) weid ditmaal het amen
dement aangenomen. Vóór: links en de
heeren: Beumer (A.-R.), Nolens (R.-K.),
Rutgers (A.-R.), v. VuiU'en (R.-K.), v. d.
Heuvel (A.-R.),- Bomgaerts (R.-K.) en de
Wilde (A.-R.)
Overigens werden nog overgenomen:
een amendement-Westerman dat meer
ruimte voor de vrije vakken aan de U.
L. O.-scholen geeft en een amendement-
Beumer, dat aan die scholen meer vrij
heid laat in zake de verplichte vakken.
In de Avondvergadering was eerst mi
nister v. Karnebeek aan het woord. Wij
kunnen daarvan niet veel zeggen, maar
vermelden alleen, dat de minister ten
aanzien van den Volkenbond de noodige
voorzichtigheid in acht neemt, zoo t.o.v.
de ontwapening. Onze zelfstandigheid wil
len we niet verlaten en al te zware
lasten kunnen wij niet op ons nemen. Over
de kwestie-Tack heeft de minister ook
veel gezegd. Het blijkt, dat de benoeming
van dezen activist niet is goedgekeurd ter
wille van de verhouding tot België.
En eindelijk de beschuldiging van ge
heimzinnigheid. Voor de zooveelste maal
zeide de minister dat hij zooveel moge
lijk mededeelde. En hij herinnerde aan
vele schriftelijke en mondelinge uiteen
zettingen. Maar de heer Gerretson merkte
op, dat men nooit zóó en zoo tijdig wordt
ingelicht, dat de Kamer de groote quaes-
tie behoorlijk, met kennis van zaken, kan
bespreken.
Ook inzake de kwestie-Tack was deze
spreker alles behalve tevreden gesteld.
Ook dhr Dtresselhuij's niet.
Evenals over de kwestie-Fransch op de
Lagere School heeft de Kamer over het
gezantschap bij den Paus allemaal oude
koek opgediend. We zullen dan ook van
de discussies niet veel vermelden, omdat
't onderwerp reeds is doodgepraat. Dhr.
Kersten wil het gezantschap bij den Paus
opheffen. Dhr, Schokking voelde daar ook
veel voor. Dhr 'H. Colijn zei echter: het
gaat alleen om een diplomatieken „luis
terpost" (militairen zullen dezen term
het best begrijpen). En hij zou dan ook
alleen van den Minister willen weten,
of deze post noodig is, omdat hij in een
bijzondere behoefte voorziet. Boven
dien als ge geen gezant naar Rome
zenden wilt uit principieele motieven, dan
moet ge ook den internuntius in Den
Haag niet willen ontvangen. Dhr Dressel
huijs diende een amendement in (maar
trok het later in) om drie gezantsehaps-
posten te schrappen, o.a. dat bij den
Paus.
De Minister verklaarde de amendemen
ten biet fe kunnen aanvaarden. Buiten
landsche Zaken heeft al sterk bezuinigd:
meer dan 20 pet. Bovendien zullen de
posten in Perzië, Peru en Middel-Amerika
niet meer worden bezet, terwijl de oude
combinatie van Bulgarije en Turkije wordt
overwogen. Wij zijn waarlijk, zoo betoog
de de Minister, niet zoo ruim voorzien
van gezantschappen. Wij hebben er 25,
Denemarken 21, Zweden 22, België 29,
Spanje 31.
Vandaag wordt er. gestemd.
iApotheken: A.s. Zondag zijn de
volgende apotheken geopend:
te Goes, die van L. la Borte;
te Middelburg die van A. J. van Pien-
broek en
te Vlissingen die van A. J. van
Ockenburg.
Middelburg. Gisterenmiddag vercönigden
tóch vele dames in die bendenachterzlaal
van de sociëteit „St Joris", op uitnoodiging
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Ab onnemen t sprljs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der A d v e rte n11 n:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Urinezuur en de nieren.
Overtollig urinezuur is de werkelijke
oorzaak van rheumatiek, ischias en spit,
en het kan zoowel de oorzaak als het
gevolg itójn van nierzwakte, Zware, moei
lijk verteerbare spijzen, alcohol, over
werking en nadeelige gewoonten leiden
tot de vorming van een dusdanige hoe
veelheid van dit vergift, dat de nieren
overweldigd worden door de overspanning
om het uit liet bloed te filtreeren.
Voorzorgen en matigheid verminderen
de hoeveelheid urinezuur, vergemakkelij
ken de taak der nieren en voorkomen,
dat niet-gefiltreerd urinezuur zich in de
aderen, spieren, zenuwen en gewrichten
afzet en kristalliseert. Deze voorbehoe
dende maatregelen kunnen worden aange
vuld door tijdige versterking van de nie
ren door Foster's Rugpijn Nieren Pi lien.
Dit speciale niergeneesmiddel verschaft
sucoes, zelfs in gevorderde gevallen van
nieraandoening en verschijnselen ala
rheumatiek, steen, spit, ischias, nier-
gruis, nierwaterzucht, nier- en blaas
ontsteking, en urinezuur-vergiftiging.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen werken
niet op de ingewanden, doch louter op de
nieren en blaas. Antiseptisch, voorbehoe
dend en genezend, wordt dit niergenees-
middel alom eau bevolen als gevolg van
de uitmuntende resultaten, die men er
mede behaalde.
Te Goes verkrijgbaar bij de Paauw
Co., en te Middelburg hij fa. C. Schulte
Co. k fl.75 per doos. (36)
van den hoofd-directeur der gemeten te-be-
Idrijven, dhr C. J. Boelen en tot bijwoning
van een demonstratie voor koken op gas,
welke door de firma Stokvis en Zoon uit
Botterdam zou worden gegeven.
Dhr Boelen zeide, dat hier «en geschikte
gelegenheid is, om de huisvrouwen eensi
te leeren, hoe zij met gas moeten omg'aan.
Men zal zich afvragen, hoe hij) de amb
tenaar, op wien men in den laatsten tijd!
zooveel heeft aan te merken, die doet
wat hij' wil met gas, water en electric iteit,
nog voor het publiek durft op te treden,
en toch is het goed, eens kennis met el
kaar te maken en verkeerde indrukken weg
te nemen. Toen spr naar Middelburg kwam,
was bij het ©lectriseh bedrijf c©n vacature
als directeur, bij de gasfabriek was veel
te verbeteren. Had spr den toestand beter!
gekend, dan had hij de betrekking niefc
zoo makkelijk aangenomen. Het ©lectriseh!
net bleek niet sterk genoegt maar dat is
men nu te boven; van het zoute water is
men bevrijd, de straatverlichting is op
enkele lantaarns na verbeterd. De toestand
aan de bedrijven was niet zonder gevaar
en nog is men niet alle moeilijkheden te
boven, Er mag dan ook nu nog niet war
den getreuzeld, er moet hard worden ge
werkt, aan uitstel valt niet te denken.
Het is toch geen wonder, dat de hoofd-
afsluitingen van de waterleiding, die nog
nimmer vernieuwd werden, verbeterd moe
ten worden en zulks in de eerste plaata
om een catastrophe bij brand of buis
breuk te voorkomen, wat veel erger zou
zijn dan bijv. het verzetten van een wasch-
dag. Het vooraf waarschuwen heeft zijn
bezwaren, al is men niet altijd vooraf
zeker, wanneer gewerkt zal worden in
bepaalde etadsdeelen en werken bij nacht
zou al heel raar zijn in dezlen tijd nu men
alom' streeft naar bezuiniging.
Dhr Boelen deed nu een geraamte van
een huis opstellen, waarin één waterleiding
kraan, één electrisch stopcontact en één
gaseomfoor, omdat de bewoner meerder a
te duur vond. Spr kon nu demonstreeren,
dat de beste buizen zijn, die, welke inwen
dig ©en tinlaagtje hebben; men moet op
letten, dat er geen vernauwingen in de
buizen ontstaan, en zoonoodig looden bui
zen met plankjes ondersteunen. Maar als
de eerste bewoner weg is en de tweede
plaatst op dezelfde leiding een bad, een
electriscbe kachel, een gasfornuis, dan
kunnen de leidingen dat niet dragen en do
directeur der bedrijven krijgt de schuld.
Maar ook moet men begrijpen, dat gas
leidingen even goed moeten worden schoon
gemaakt als andere zaken in huis.
Dhr Boelen wees er verder op, dat men
steeds hul pkan krijgen bij de bedrijven,
steeds beeft men een monteur en heeft een
fitter de wacht.
Het is spr. niet gelukt een onpartijdige
demonstratie te laten houden, maar hiji
is dankbaar, dat de firma Stokvis en
Zoon bereid werd gevonden, wat zijner
zijds niet tmag worden beschouwd als
een uitspraak, dat er geen andere goede
kookfornuizen voor gas zijn. Met alle
soorten moet men leeren omgaan. Door
den heer P. J. van Aaxtsen, alzoo deelde
de heer Boelen mede, is een aJuminium-
ketel afgestaan om water te koken, welke
ketel voorzien is van een fluit, welke
waarschuwt dat het water kookt.
Met een opwekking ook de tentoonstel-