m 54
It «ie Provincie.
Dit mummer bestaat uit twee bladen
Zaterdag 3 December 103$
37e Jaargars
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraai 68—70, Goes
Tel.: Retfaclie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
aonra.w>i', l.ie xt iv. xvfn ca
EERSTE BLAD.
Bniteniand.
Be conferentie te Lausanne.
Volgens de berichten uit Lausanne aan
-de Engelsche bladen schrijdt de conferen
tie van Lausanne wel langzaam, maar
toch geleidelijk voort. Het samenzijn van
tal van staatslieden van landen die belan
genconflicten met elkander hebben, heeft
goede uitwerking. Particuliere gesprekken
in een salon van een hotel tusschen twee
staatslieden kunnen soms een moeilijke
kwestie veel verder brtengen dan dagen
lange debatten in een vergadering van een
conferentie of in een parlement. Wanneer
de vertegenwoordigers te Lausanne zoo
kalm en redelijk biijven als ze tot nu toe
geweest zijn, dan kan de conferentie goede
resultaten opleveren. Vol belangstelling ziet
men echter uit naar de aankomst van
'Tsjitsjerin, die nog aardig wat roet in
't eten kan gooien.
Een merkwaardige ontdekking.
Omtrent de ontdekking van een graf
tombe door lord Carnarvon en Howard
Carter in Egypte wordt't volgende gemeld:
Gedurende 16 jaren waren stelselmatig
uitgravingen verricht, toen Carter dezer
dagen stiet op een tot nu toe niet be
merkte kamer onder het grafgewelf van
Ramses VI. In tegenwoordigheid van Car
narvon en anderen werd een ruimte ge
opend, die een drieduizend jaar oude ko
ninklijke graftombe bleek te zijn. Volgens
den correspondent van de „Times" te
Kaïro gaf deze graftombe een verbazing
wekkend schouwspel te zien. Er waren
vergulde rustbanken, met ivoor ingelegd,
en edelsteenen, tallooze ingelegde en met
jachtvoorstellingen beschilderde kisten, een
troon van wonderlijken vorm, een stoel,
bezet met edelsteenen en versierd met
koninklijke portretten, gebitumineerde
standbeelden van koningen, verscheidene
schepters, voetschabellen, albasten vazen
len voorts een hoeveelheid wild, dat over
eenkomstig de oude gewoonte als pro
viand voor den grooten doode was ach
tergelaten.
Achter de eerste kamer lag een tweede,
gevuld met goud, doozen, albasten vazen
enz., en achter dit vertrek ligt nog een
derde, dat waarschijnlijk het eigenlijke graf
kran den koning zal blijken te zijn.
Man hoopt, dat de papyrusrollen, in een
der doozen gevonden, eenig'e toelichtingen
.zullen bevatten omtrent het gevondene.
Ehrhardt gearresteerd.
Kapitein Ehrhardt, tegen wien sedert
den staatsgreep van Kapp een bevel tot
in hechtenis neming loopt, is Donderdag
te Munchen gepakt en op verzoek van
den procureur-generaal naar Leipzig over
gebracht.
Hij moet achtereenvolgens te Weemen,
Boedapest en Innsbruck hebben gewoond
«n heimelijk naar Munchen zijn gekomen
om de leiding van de Organisation Consnl
(die na haar ontbinding als Norddeutsche
bund is herboren) weer op zich te nemen.
Hij moet al geruimen tijd te- Munchen heb
ben vertoefd.
Nog een kort moratorium aan Duitsehland?
Uit Locden wordt aan de „Petit PaTi-
sien" geseind dat verwacht wordt dat
BonaJ Law op de komende intergeallieerde
conferentie van 9 dezer zal voorstellen
Duitsehland na 31 December een nieuw,
kort moratorium van twee maanden toe
te staan om de geallieerde deskundigen
de .gelegenheid te geven tot een nieuwe
studie van het schadevergoedingspro
bleem en zoodoende de juiste basis te
krijgen voor een dan spoedig te nemen
beslissing. Waarschijnlijk zal Pohicaré
'echter niet dan met groote moeite kun
nen worden overgehaald nu alweer in
een uitstel toe te stemmen. (Hbld.)
Korte berichten.
De Moskousche sowjet heeft beslo
ten een gedenkteeken ter eere van Lenin
op t© richten ter plaatse waar indertijd de
aanslag op Lenin gepleegd is. Het zal een
granietblok zijn met een opschrift.
De Paus heeft er in toegestemd,
tusschembeide te komen, om nieuwe te
rechtstellingen in Griekenland te ver
mijden.
Onder de plannen voor werkver
schaffing, die de Engelsche regeering heeft
voorbereid, behoort ook de aanleg van
een grooten heirweg tusschen Manches
ter en Liverpool. Hij zou 27 mijl (1 mijl is
1619 M.) lang worden en de aanleg zou
werk geven aan 20.000 man gedurende
vele maanden.
De huizennood te Rome is oorzaak
dat Mussolini, de nieuwe minister-presi
dent, nog geen woning heeft gevonden.
Hij woont nog steeds in het Grand Hotel,
doch het is waarschijnlijk dat hij de ap
partementen zal overnemen van den vroe-
geren Oostenfijkschen (gezant bij den
Paus.
Het Pruisische departement van bin-
tienlandsche zaken heeft de openbare ver
makelijkheden en de overdreven weelde
aan beperkende bepalingen onderworpen.
Het dansen in café's enz. is geheel ver
boden.
Volgens bericht uit Berlijn is in
Zuid-Slavië de acht-urige werkdag afge
schaft, behalve voor zwaren lichamelijken
arbeid. Voor gewonen lichamelijken arbeid
is de werkdag op negen uren gesteld, voor
personeel en bedienden in handelsonder
nemingen op tien uur.
De Russische pers maakt melding
van een nieuw hongergevaar in Rusland.
De uitzichten voor het jaar 1923 zijn
buitengewoon slecht. De bebouwde opper
vlakte is met meer dan 10 pet. vermin
derd en. bedi'aagt thans ongeveer 40 pet.
van de bebouwde oppervlakte van voor
den oorlog. Voor het a.s. voorjaar ont
breekt het grootste deel van het benoo-
cïigde graan. 30 pet. der boerderijen be
schikt over geen enkel paard meer.
Volgens berichten uit Palermo was
koning Constantijn zeer geschokt bij het
vernemen der terechtstelling zijner mede
werkers en vrienden. De koninklijke fa
milie zal tot ongeveer April te Palermo
blijven om zich dan naar Amerika te
begeven, waar 's konings broeder, prins
Christoffel, woonachtig is.
Winston Churchill beeft voorloopig
de politiek vaarwel gezegd en zal een
lange vacantiereis op het vasteland onder
nemen. .Gedurende de Kerstdagen zal hij
de gast zijn van den koning van Spanje.
In de streek van Luik zijn 1000 mijn
werkers in staking gegaan, omdat zij in de
week geen vrijaf kunnen krijgen voorwerk,
dat des Zondags moet uitgevoerd worden.
Te Covington in den Amerikaanschen
staat Georgia is een schoolgebouw afge
brand. Er zijn talrijke slachtoffers. Twaalf
kinderen worden nog vermist. Drie ver
koolde lijken zijn reeds onder de puin-
hoopem uitgehaald. In totaal zijn vijf en
dertig kinderen omgekomen, en waar
schijnlijk nog een onderwijzer.
Naar wordt gemeld, heeft het Chi-
neesche parlement met. '262 tegen 39 stem
men besloten, den vroegeren eerste-minis
ter en den gewezen minister van buiten-
landscbe zaken, in verband met de door
ben. .geregelde leening in staat van be
schuldiging te stellen.
BiHRgeland.
Onwaar bericht.
Wij verhaalden, zooals men weet,
van 'de vlucht des beeren Kleereko-
per onder de publieke tribune weg
naar vér [Rechts, toen een bezoeker
v,a,n de tribune in de Kamer ging'
speechen.
Zijn gestie is echter verkeerd uitge
legd' door de Res.bode en de N.-Haag-
sche Crt., 'waarin we door ooggetui
gen 't feit zagen verhaald.
Hijzelf toch deelt in „Het Volk"
mee
Ik was in 't geheel niet in de Ka
mer 'toen het geval zich' afspeelde.
Kwart voor twaalf ongeveer, toen
Van den Tempel aan de werkverschaf
fing begon, |(jng ik naar de koffie
kamer om'tmqn middagbxoodje te eten,
want ik ,wilde van de pauze gebruik
maken om! de straatbetooging te zien,
die tegen [half één uit Rotterdam werd
verwacht. Ik eat en .at. Tegenover mij
zat Van 'Zadelhof!, die hetzelfde plan
had als ik. Men k'an daar, als alles
gewoon toegaat., [het spreken in de
Kamer niet inooren. Vandaar onze ver
bazing, toen ineens een zeer luide
stem tot ons doordrong. We luister
den en ik riep„H o o r eens wat een
geschreeuw, dat kan Tempel toch niet
zijn!" En toeteen ging ik op een draf
naar de vergaderzaal, uit de koffie
kamer, dus binnenkomende aan den
roomschen kant, het andere uiterste
van de zaal dan waar mijn plaats is.
De schreeuwende man was 'toen juist
weg. Ik hoorde van de collega's wat
er geschied was. Zelf gezien heb
niets. Ik 'was niet in de zaal, laat staan
op toijn (plaats onder de publieke tri
bune, waar het relletje voorviel, dat
maar 'n oogenblikje geduurd heeft...
'Ontslag.
De ongeveer 170 arbeiders van de
sigarenfabriek der firma Wed. Van
Nelle te Kampen, hebben naar de
„Tel." meldt, (aanzegging gekregen, dat
ze zich to®t ingang van 1 December
a;.s. ontslagen moeten rekenen, we
gens opheffing der fabriek.
Eén lichtstraal.
Uit Em'toen 'wordt aan het Volk' ge
schreven
Stond nog idit voorjaar toenige veen-
plaats vol 'met turf,' niet. alleen pro
dukt van 1921, maar dikwijls van
twee jaren her, betrekkelijk spoedig
is daarin ommekeer gekomen. Thans
ziet men zoogoed als overal, dat de
oude turf van de 'laatste twee jaren
is opgeruimd en op' veel plaatsen is
zelfs net produkt 1922 afgeleverd ol'
verkocht. Met oude turfhoopen, die
verleden jaar en ook nog dit voorjaar
alls waardelooze biallast werden be
schouwd, is men thans dru'k bezig ze
in schepen te laden.
Daarmede teekent zich de toestand.
Er is weer vraag naar turf en het
veenbedrijt' is druk bezig zich te her
stellen. Wel wordt nog een klein ge
deelte van het produkt 1922 in vijmen
gezet, omdat dit niet geheel droog 'is
geworden, maar het jaar 1922 m!ag
voor de verveners zeer zeker een goed
jaar worden genoemd. Van betrouw
bare zijde werd ons dan ook medege
deeld, dat het jaar 1922 voor de ver
veners, wat de winst betreft, niet veel
van de 'mobilisatiejaren verschilt.
Het herstel van het veenbedrijf mag
zeer zeker ials een lichtpunt in dezen
donkeren tijd worden beschouwd.
De gewezen Duisch'e Keizer.
.Taspar, minister van buitenlandsche za
ken. in België, heeft geantwoord op het
protest van den socialistischen afgevaar
digde Pierato tegen het feit, dat de auto
riteiten te Doorn den gewezen keizer hij
zijn huwelijk „keizer van Duitsehland en
koning van Pruisen" hebben genoemd, en
de vraag of er geen aanleiding was, den
heer van Doorn bescheidenlijk te wijzen
op den waren toestand.
Jaspar heeft gezegd dat in een door
België geteekende heilige acte Wilhelm II
van Hohienzollern beschuldigd wordt de
internationale moraal en het heilige gezag
van de verdragen zwaar te hebben be-
leedigd. Het doet er weinig toe dat achter
af t© zijnen laste is vastgesteld dat hij
in leen acte van den burgerlijken stand
zich een hoedanigheid heeft toegeëigend
die niet meer de zijne is en die op die
openbare meening in Duitsehland geen
enkelen indruk heeft kunnen maken.
„V ie r s 1 e c h t e r i in g".
Ook het „Vad." neemt, het op tegen het
gebruik van het germanisme: „verslechte
ring". Het blad schrijft:
„Zouden we nog van verslechteren ten
verslechte' in g afkomen. We hebben er geen
hoop op, want de Duitschers spreken van
„verschlechtern" en „Verschlechtierung",
ein er zijn weinig woorden of zinswendin
gen, die er bij ons volk zoo grif ingaan
als die uit het Duitsch zijn overgenomen,
waarbij bet komiek is te zien, hoe dik
wijls de felste anti-Duitschers het gemoe-
delijkste pro-Duitsch in hun taal zijn. Nu
een menigte Nederlanders hun best doen
om het slechter maken van ons lager
onderwijs te keeren, is de „verslechte
ring" niet van de lucht.
En toch hadden we ook al verslechten
'en verslechting, maar verslechteren is be
zig ze te verdringen, op het Duitsche
voorbeeld en naar analogie van verbete
ren, verminderen, vermeerderen en ver
ergeren. Maar boe ongelijk veel meer
woorden, van het positivum gevormd,
staan daar niet tegenover Moeten we nu
voortaan ook gaan spreken van: verfijne-
ren, vermooieren, verzwakkeren, ver-
zwaarderen, verslappenen, verdunneren,
verdikkeren, verharderen, verzachteren,
verb oogeren, verlageren, ver sterkeren, en
zoo voorts? Zouden we nu niet, gebruik
makende van woorden die onze taal reeds
bezit, kunnen spreken van: het verslech
ten of slechter maken van ons onder
wijs 1 Of desnoods van vermindering van
ons onderwijs, aangezien minder niet al
leen op hoeveelheid slaat, zooals blijkt
Uit de uitdrukking: de zieke wordt min
der? ORvan het bederf van ons onder
wijs? Het is toch niet noodig, omdat we
geein „verslechtering" van ons onderwijs
willen, onze taal alvast te „verslechteren I"
Maar, nog eens, we houden het geval
voor hopeloos."
S u b s id i n.
Het is Begrootingstijd.
En dan gebeurt er in de Kamer zóó
veel, dat toen 't baast niet bij kan
houden, 't is ook trouwens lang
niet altijd de moeite van 't verder
vertellen waard.
Doch! sommige dingen zijn de moei
te van 't oppikken wél waard.
Zoo zegt b.v. 't verslag van de „N.
R. Ct.":
„De heer Zijlstra, gaat uit van de
stelling: „In bet algemeen wordt er
al te 'veel gesubsidiëerd", verklaart
daarna toet lempfaase: „Ik lean mij den
man voorstellen, die zegt: juist ómdat,
ik veel sympathie beb vooi' een zaak,
weiger ik elk subsidie en concludeert:
„Het particulier initiatief mag nooit
ondermijnd worden door te veel steun
van den Staat". Mitsdien bestreed hjj
de motie van mevrouw De Vries
Bruins, strekkende om de uitgaven
ten behoeve van de kinderbygiëne, be
strijding van geslachtsziekten en
drankbestrijding op bet oude peil te
bandhaven.
Nu, er is een flinke greep in de
oude subsidies gedaan. Voor de drank
bestrijding wa,s b.v. het vorige jaar
f 245.000 uitgetrokkenthans is deze
post tot 'n ton verminderd. (Veel rnieer
dus dan ide gebruikelijke „rantsoenee-
ring" van 17 pet.). De katholieke
drankbestrijder-Suring, die beden zijn
maidenspeech hield en een vlot spre
ker bleek, vond dit vreeselijk, maar
verschillende andere sprekers der rech
terzijde o.a.. dr. Schèurer en, gelijk
tezegd, de beer Zijlstra, moesten van
ie hooge subsidies mets hebben".
De beeren Zijlstra en Scheurer ver
dienen onzen dank.
„•Ga zooi voort!" zegt „Fr. Djg'bld.".
En dat 'de ganscbe club meewerke.
't Is een rage geworden de laatste
jaren om alle „goede werken" te laten
'steunen door den Staat, de Provin
cie, enz.
Tot groote schade voor de schat
kist.
En tot scblade van de volkskracht.
Er zit véél meer opvoedende kracht
in de wijze, waarop de Amsterdato-
mers thans bezig zijn, 't ééne Vondel
park uit dien nood te helpen, dan
in honderd overheids-subsidiën voor
honderd „nuttige zaken".
Staten-Geaeraa!.
Tweede Kamer.
Den voor Vlissingen verblijdenden
uitslag der stemming over de motie-
v. d. Voort v. Zijp vermeldden wij gis
teren reeds onder telegraimtaen'. De
Kamer behandelde daarna de vereeni-
ging der gemeenten Capelle, Sprang
en Vnihoeve-Capelle (N.-Br.). Dhr. Zijl
stra (A.-R.) wees er op, dat de bevol
king zich vrij algemeen tegen die ver-
eeniging verzet. Volgende week wordt
er over gestemd.
Patrimonium. In de op Zater
dag 9 December te Vlissingen te houden
vergadering van het gewest Zeeland van
Patrimonium zal o.m. worden behandeld
een voorstel uit Goes: „De gewestelijke
organisatie van Patrimonium' wende zich
!met een schriftelijk verzoek tot de Prov.
en districts-organisaties der A. R. en C.-H.
Kiesvereenig'ingen in Zeeland, waarin aan
gedrongen wordt op de krachtige mede
werking dezer organisaties om bij de a.s
verkiezingen voor provinciale staten en
gemeenteraad ook candidaten uit de Chr
sociale beweging te stellen, op'dat het ge-
heele volk in al zijn geledingen in Staten
en Raden vertegenwoordigd zij en dringe
er verder bij 'de afdeelingen op' aan, dat
rechtstreeks of door middel van Chr.
Besturenbonden in de plaatselijke kiesver-
eenigingen invloed dn die richting worde
uitgeoefend."
Stoomtram BreskensMal
de g;hem'. In de Vrijdag 'te Middelburg
gehouden buitengewone yelrgadering van
aandeelhouders van dei Stoomtramwegmaat-
schappij BreskensMaldeghem, werden de
volgende voorstellen met algielmeene stem
men aangenomen: dat tot wijziging der sta
tuten in verband met den aanleg van de
nieuwe lijn BreskensSluis met zijlijnen;
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.0S
Prijs der Advertentiën:
1—4 rej'els f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
dat inzake kapitaalvorming en dat inzake
een nadere overeenkomst met het Rijk.
Vlissingen. Donderdagavond hield de
schoolvereeniging voor Geref. onderwijs
een vergadering, onder voorzitterschap
van den heer 'G. v. d. Putte. Na opening
en afdoening van huishoudelijke zaken
werd door den heer G. Laernoes, onder
wijzer aan de school, een referaat gehou
den over „Kindervragen", waarop' een
drukke bespreking volgde. Tot bestuurs
leden werden gekozen de heeren A. C.
.Vos en Th. Kamermans Jr.
De Minister van Waterstaat heeft
toegezegd, dat nog in December het Werk
voor de nieuwe zeewering wordt aanbe
steed.
Ho ede kens kerke. Vrijdag' ©rgaderde de
Raad. De burgemeester voorzitter. Met leen
nisgeving afwezig de heereh Bal en Leus.
De voorzittelb zieigt naar aanleiding van
het bij den raad ingeikomen proefschrift
van den igemeieiiteHgie!neesheer, den arts
C. Koek; die heden aan de Universiteit
promoveert tot doctor in de geneeskunde,
eenigie zeer waardeerende woorden aan
tliens .adres, waarmede de raad zijn in
stemming betoont. Verder deelt hij' mede,
dat blijkens van het Ministerie van Arbeid
ontvangen bericht er geen bezwaar tegen
bestaat, idat de gemeente zich voor één
jaar verbindt tot toetreding tot dei regeling
bedoeld in het werk'eloosheidsbesluit 1917.
Vastgesteld wordt het suppl. kohier Hon
denbelasting met 15 honden. Herbenoemd
voor 1923 wordt de schatter der drank
lokalen. Eveneens wordt herbenoemd het
periodiek imiet 1 Januari a.s. aftredende
lid der Comm. van Toezicht op liet L.O.
dhr Th. J. de Boo. Goedgekeurd wordtj
de begroeting voor het B.A. voor 1923
in ontvang; en uitgaaf op f5.275.51Va'. De
voiorzitte rwijst er op, dat dei middelen van
het armbestuur van dien aard zijn, dat
het [miet 1 Januari 1923 de verpkegkosten
Van een krankzinnige aan de gemeente moet
overdragen, de subsidie aan de wijkver
pleegster blijft evenwel gehandhaafd. Na
eenige discussie wordt op voorstel van, ,B.
en W he.t loon van den gemeentekanton-
[nier 'gedurende d e wintermaanden 1
Dec.1 Maart gehandhaafd op het tegen
woordige bedrag, zijnde f 2.25 daags. Het
aftredend lid van het B.A. dhr* J. F. De-
pondt word met algemeiene stemmen her
benoemd. Mede was door "dat middel aan
bevolen 'dhr Johs Uitterhoeve. Ovelr hef
voorstel van dhr Boone in del vorige ver
gadering gedaan om' verandering te brein-
fe|en in het luiden der klok bij' begrafenis
sen, ontstaat -een uitgebreide discussie. B.
en W. stellen voor geen verandering td
brengen in den bes taanden 'toestand. Na
dat dhr Boone zijn voorstel nader ver
dedigd heeft, wordt met 3 tegen 1 stem'
en 1 onthouding! besloten verandering aan
te brengen.
Nadat nog eenigen tijd is gediscusserd
over de eventueel© veranderingen, wordt
op voorstel van den voorzitter besloten
B. en W. dienaangaande miet voorstellen
zullen komen.
Bij1 de rondvraag wordt geklaagd over
het slechte onderhoud van den Steigerweg
De voorzitter zal er den Prov. Watetotaat
lopwnzen. Nog wordt gewezen op den zleleirf
slechten toestand van den grintweg Hoe-
dekenskerke—Kwadendamme. De voorzit
ter zegt, dat hieraan niets te doen is, het
is eenvoudig de schuld van de weetsgesteld
beid en buitengewoon druk vervoer. B.
en W. stellen zich evenwed voor met plan
hen bij den raad te komen om het aller
ergste gedeelte, aansluitende aan de dorps-
Straat, in 1923 te bestraten. Opdracht voor
het opmaken ©ener bagrooting daarvoor
is reeds gegeven. Daarna sluiting.
Nisse. Door B. en W. zijn' op de voor
dracht voor gemeente-ontvanger geplaatst
ho. ,1: H. Joosse; no, 2: M. C. de Schipper.
Souburc Dhr v. K., die Donderdag j.l.
op N.- en St Joosland tegen een boom reled
met ©en motorrijwiel, is aan de bekomen
verwondingen ,overleden.
West kapel Ie. Gisteren herdacht de ge-
meentebod© A. Louwersel zijn 30-jarig
ambtsjubileum. Naar aanleiding hiervan
was de gemeenteraad bijoen om dezen
Bag niet onopgemerkt telaten voorbijgaan.
De voorzitter wenschte hem 'geluk met
de hoop, dat hij nog vele jaren ten dienste
der 'gemeente zou kunnen blijven. Spr.
noemde ook nog de burgemeesters, secre
tarissen, wethouders 'en leden van den
raad onder welke hij (gediend had. Nog
Slechts één lid van den raad van vóór
30 jaar is in leven. Dhr L. werd als een
voorbeeld 'g'esteld als plichtsgetrouw, cor
rect en eerlijk ambtenaar. Als blijk van
waardeering werd den jubelaris aangeboden
een enveloppe met' inhoud. Die bode dankte
bewogien voor de woorden door den voor
zitter 'gesproken en hoopte voor het ge
schonken bedrag zich een blijvend aan
denken aan te schaffen.
Oud-Vossemeer. Alhier is voor plaats
vervangend dijkgraaf van den Vanhaaften-