51 Woensdag SS November I92S 37e Jaargang A FEUILLETON. BINNEN IJZEREN MUREN Brukkers-Explol (anten OOSTERBA.AN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUli, L. Burgi. Tel. no. 259 Ve Zeeuw Ongelukkige liefde. Meermalen komt het vooi', dat men ge wone verschijnselen uit het dagelijksch leven, met politieke verven gekleurd, ziet intreden op staatkundig terrein. Zoo kent ook onze parlementaire histo rie zijn gevallen van ongelukkige liefde, teederc innigheidsbetuigingen die niet wer den beantwoord. Nóg ligt ons versch is het geheugen hoe de heer Troelstra gewaagde van zijn stille Sympathieën cn vurige liefde voor de Roomsch-Katholieke maagd, hoe hij met klemmenden drang haar verzocht hem het jawoord te schenken en voortaan zijn zijde te kiezen, vreugd en smart met hem te deelen, hoe de heer Troelstra nog weer bij de jongste algemeene beschouwingen zijn hartewensch herhaalde, maar zich ook thans weer smadelijk zag afgewezen. Nóg zijn niet bestorven de klanken der zoo menigmaal reeds gevoerde dejpatben over de antithese, die van links geen (andere bedoeling hebben dan ©en her groepeering te bewerken en de reactie- giezinden ter linkerzijde te doen samen gaan met wat bij rechts meer behoudend is en overigens al wat vooruitstrevend zich noemt en democratisch denkt bijeen te brengen, pogingen die, hoe vaak ook herhaald, met geen gunstigen uitslag wierdein bekroond. In weerwil van het falen bleek dit alles weinig afschrikwekkend te zijn. Een jonge liefde is ontloken, die, hoe wel door niemand verwacht en niet spon taan, maai' veeleer met vaderlijken drang van buitenaf opgelegd, haar eerste woor den van teedere sympathie voor de aan gebedene reeds stamelde. De heer Wijinkoop, voorheen rusteloos aanvaller der S. D, A. P., die het socia lisme zoo vaak den spiegel der werkelijk heid voorhield en het in al z'n halfslach tigheid aan de kaak stelde, liet zijn ver nietigende bestrijding, varen en drong op samengaan aan. Of deze liefde wederliefde zal vinden? De wonderen zijn de wereitl nog niet uit. De moed van sommige politici is gren zeloos. De hoefijzercorrespoodent van het „Han delsblad" maakt melding van het pleidooi van het antirevolutionaire Kamerlid Zijl stra tot verlaging van de vele subsidies op 'bet teri'ein der volksgezondheid. De heer Zijlstra betoogde, dat door den staat al veel te veel gesubsidieerd wordt, terwijl men daarmee de gesteunde zaken geen goed doet, want het volksinitiatief verzwakt daardoor. De volkskracht wordt ondermijnd door al.dien staatssteun. Deze redeneering wordt door den Ka meroverzichtschrijver van het „Handels blad" toegejuicht. Alleen wordt daaraan de vermaning toe gevoegd: „Juist, heer Zijlstra,Hoe jam mer, dat uw partij deze gulden woorden niet heeft toegepast op het onderwijs 1" Hier nu staan wij voor dien miraculeu s-en moed, dien wij hoven signaleerden. De voorvechter ©ener partij, die 's rijks schatkist misbruikte voor het monopolie der openbare neutrale school, die in ©en eeuw van onrecht het bijzonder onderwijs zocht dood te drukken, gaat vermaningen xiitdeelen over het te veel zien naai' de staatskas. Waarlijk, de wonderen zijn de wereld nog niet uit! Een verhaal uit den Fransch- Duitschen oorlo'g. door ANNIE LUCAS. Uitgave Neerbosch' boekhandel. 29.) Iedereen wist, dat geen belemmering van eenige beteekenis de Duitsch-ers in hun marsch naar Parijs tegenhield. Enkele bruggen waren vernield, tal van hoornen waren geveld en over da straatwegen ge legd om- bet voortrukken der troepen ©n van het geschut te bemoeilijken. De ver: stand igsten onder ons glimlachten over deae dingen. Duitsche vooirzorjg en be kwaamheid Zonden de bezwaren wel gauw uit den weg weten te ruimen. De forten gaven Zich ovor, of werden door den vijand ongemoeid gelaten en voorbijge trokken; wij hadden geen leger om hem tegenover te stellen, en men scheen alge meen van gevoelen te züjn, dat men de Pruisen naar Parijs moest laten optrekken en intusscheai alle la-achten inspannen om de stad in staat van tegenweer te stellen. -De verstrooide overblijfselen van het Rijn- Fr Stukken voor de Provinciale Staten. Bij ©en voorstel tot wijziging van do begroeting voor 1923 vragen Ged. Staten de aandacht voor eenige beschouwingen over den toestand de'' Provinciale finan ciën en wijzen er op, dat van 1914 tot en met 1920 op gewonen dienst is ont vangen f5.947.766 en uitgegeven een be drag van f5.958.718; op buitengewonen dienst ontvangen 13.019.627 en uitgegeven f 2.541.555. De buitengewone dienst heeft mitsdien opgeleverd een overschot van f 478.072. Verder is in dè rekeningen van 1914 tot en met 1916 in ontvang gebracht we- glans saldi over de jaren 1911 tot en met 1913 f 106.448. Daarentegen heel't de ge wone dienst een tekort opgeleverd van f 10.952 en is uit de posten voor onvoor ziene uitgaven betaald f 951, samen dus f 11.903. Rest f 572.617, op welk bedrag het goed slot 1920 is vastgesteld. Uit het groote overschot van den bui tengewonen dienst blijkt, dat er te veel gfeleend is. Toen in Juni 1920 werd voor gesteld een leening aan le gaan van f 600.000 lot dekking van tekorten en van buitengewone werken, kon niet worden voorzien, dat de inkomsten in zooveel ruimere mate zouden gaan vloeien, dat de geldleening daardoor voor het grootste deel overbodig zou worden. Dat runner vloeien van de inkomsten heeft zich ook afgespiegeld in de uit komsten van den dienst 1921, waarin se dert de opgave van Ged. Staten op 23 Augustus j.l. eenige verandering is geko men, en als men de cijfers van dien dienst groepeert, dan krijgt men aan gewone ontvangsten i 1.744.968 en gewone uit gaven f 1.493.253, overschot f251.715. De buitengewone uitgaven waren f931.157 en de buitengewone ontvangsten f 94.346, al- zoo een tekort van f 836.811. Dit vermin dert met het goed slot gewonen dienst f251.715 en een deel saldo 1920, .groot f 174.200, blijkt, dat naar den tegenwoor- digen stand de dienst 1921 een nadeelig saldo oplevert van f 410.896. In hoofdzaak is dit een gevolg daarvan, dat aan do P. Z. E. M. uit den dienst 1921 is uitbetaald een bedrag van f 748.800, terwijl nog niet is gebruik gemaakt van de bevoegdheid om daarvoor te leenen. Het overschot op den buitengewonen denst 19141920 en de gunstige resultaten op den gewonen dienst 1921 hebben Ged. Staten in staat gesteld, de Prov. geldmid delen te financieren met behulp van opge nomen kasgeld tot een niet hooger bedrag dan f200.000. Terloops merken Ged. Staten op, dat deze niet-ongunstige toestand geen aanlei ding mag geven tot het wekken van hoop volle verwachtingen. Er moet op worden gewezen, dat door den dienst 1922 een tekort van f31.937 is geraamd, terwijl de dienst 1923 is sluitend gemaakt met een raming van opbrengst belastingen, waarvan lang niet zeker is, dat zij zal wórden verkregen. In 1923 zal weer aan de P. Z. E. M. moeten worden uitbetaald en zal de daarvoor noodige leening, die in Juli j.l. werd vastgesteld op ten hoog ste f2.300.000, worden aangegaan, in ont vang opgenomen, maar weer als uitgaaf aan de P. Z. E. M. te b'oeken, verminderd met het reeds uit 1921. en 1922 verstrekte, resp. f 748.800 en f 100.000, dus in ronde cijfers f 1.450.000, zal worden uitgetrok ken. Daarnevens zal in* uitgaaf moeten worden gebracht het kwaad slot van den dienst 1921 in ronde cijfers f411.000 be dragende. Er blijft dan nog ruim f 400.000 over. Indien de leening voor de P. Z. E. M. R» 'Wl! UCtiNnGe^ leger onder Vino-y moesten de kern vor men voor ©en nieuw, .het verdedigin'gs- 'leger. Dagelijks werden de gelederen aange vuld met reenden. Geheel© troepen sterke, flinke boeren, voornamelijk uit Bretagne, trokken de stad binnen. Het decreet, in Augustus uitgevaardigd (na de nederlaag bij Wörth), waarbij alle ongehuwde man nen in Parijs van vijf-en-twintig tot vijf- en-dertig jaar onder de wapenen geroepen werden, werd, voor >een gedeelte althans, in werking gesteld, en de Nationale Gard© gereorganiseerd. Was Parijs in de dagen van het Keizer rijk reeds ©en militaire stad, nu weer klonk zij van wapengekletter. Overal wer den soldaten gedrild. Allerlei toebereid- solen werden gemaakt vooir het geval, dat de Pruisen er in slagen mochten de bui tenste linie der forten door te breken en beproeven de binnenforten stormenderhand te nemen. Barricaden werden opgeworpen, boomen geveld en de stompen afgepunt. De wegen, die .naar de stad leidden, waren vol van door schrik bevangen lie den, die hun woningen in de omliggende dorpen ontvluchtten en bijna bezweken on der den last van hetgeen 'Zij met zich wil den voeren, of de wagens geleidden, die hun kleine bezitting bevatte. De stations waren bijna niet te genaken wegens den groeten aandrang van vreemdelingen en in ontvang ware verantwoord in 1921 tot het aan de Maatschappij uitbetaalde be drag, zou de dienst over dat jaar, in plaats van teen kwaad slot van f411.000 een goed slot van ruim drie ton hebben opgeleverd, hetwelk in dien vorm in de begroeting voor 1923 zou kunnen zijn ge bracht. Er is daarom geen bezwaar tegen, het voor 1923 nog beschikbare bedrag te bestemmen voor een andere uitgaaf van buitengewonen aard, waarvoor in aanmer king komt het renteloos voorschot aan de stoomtramwegmaatschappij Breskens- Maldeghem tot een bedrag van ten hoog ste f 390.000 voor de nieuwe lijn Bres- kens-Belgische grens. In het ontwerp besluit is ook nog oogenomen een me- morïepost voor de betaling van de in- koopsom voor pensioen wegens diensttijd van ambtenaren vóór 1 Juli 1922. .Het bedrag daarvan is nog niet te ramen. Vermoedelijk zal het niet, onaanzienlijk zijn en ver te boven gaan het bedrag, dat ver kregen kan worden door verkoop van het door de provincie aangelegde pensioen fonds. Zoodra de som bekend is, zullen nadere voorstellen volgen. De elec tr iciteits-vo or zien i ng Door Ged .Staten wordt overgelegd een schrijven van de directie der P.7.E.M., omtrent de werkzaamheden der vennoot schap sedert de zom'eirzitting der Staten en verder een schrijven van de N.V. cn eveneens van prof. Feldmann en den di recteur der N.V. aan den raad van com missarissen inzake de wenschelijkheid ook in Zeeland da tusschankomst van de ge meenten voor de levering van.stroom aan particulieren uit te schakelen. Uit eerst bedoeld schrijven blijkt p.a., dat tot 31 October in afgeronde sommen was besteed centrale te W-esd-orpe f652.200; hoogf- spanningsaanslag met toebeliooren f332000 laagspannings-aanslag met toebehooren f 1.5.900; magazijngoederen f 154.500; en diverse uitgaven f35.500, totaal een he- drag van f 1.190.100; nog beschikbaar bij kassiers en in kas f9.900; dus in totaal f 1.200.000. Van het beschikbaar gestelde bedrag ad f 2.700.000 rest dus nog f 1.500.000, waarvoor de raad van com missarissen vertrouwd, dat de dedinitiev© electrificatie van Zeeuwsch-Vlaanderen ver der zal kunnen tot stand komen. Do f 1.200.000 bestaat uit aandaelen-kapitaal, dat voor de helft of f 1.000.000 is gé- stort en f200.000 door de provincie ge leend. De lijnen, beboerende tot den eersten uitbouw, die van de centrale naar1 Sas van Gent, die van de centrale over Westdorpe, Bricf-iSchouwen, Zuiddorpe, Koewacht en St Jansteen naar Hulst, die van de cen trale over Sluiskil, Driewegen, Neuzen en Otheno naar Zaamslag, ien van de centrale óver Philippine, IJz'endijke en Schoondijke naar Breskens met zijtakken van Phillip- pine naar Hoek en van Buite-nlust naar Grioed-e Zijn thans nagenoeg gereed; de rijke Parijzen aars, die zoo gauw mogelijk de stad zochten te verlaten, om te ontko men aan de gevaren en ontberingen van •een beleg. Dikwijls was het onmogelijk genoegzame transportmiddelen te verschaf fen voor allen, die het verlangden. Onop houdelijk kwamen berichten van de nade ring des vijands, en het volk begon bijna ongeduldig te worden over het oponthoud. De dagen mochten wel voor weken gelden in tijden van Zoo groote spanning. 'De meesten van onze vrienden vertrokken naar* hun buitengoederen, of naar veiliger ge deelten des lands. In het begin wilden wij ter wille van moeder en Nina hun voor beeld volgen; maar daar wij oom Louis en Victor achter moesten laten, besloten wij te blijven. Nu bleek het ook, dat ik mij niet ver gist had met betrekking tot Victors ver richtingen. Van bet oogenblik, waarop het de Fransch© wapenen tegenliep, en Leo's vrees, die hij' met zoo groote verontwaar diging bestreden had, bewaarheid scheen te worden, was hij met 'Zijn militaire stu diën begonnen en had zich geregeld met eenige andere jongelieden van zijn ken nis privaatles in het exerceeren laten geven. Zijn groote bevattelijkheid en zijn geestes gaven stelden hem in staat alle technische moeilijkheden te overwinnen, en toen hij zich candidaat stelde voor een van de aansluitingen aan do stations moeten nog gemaakt worden, evenals de verbindingen met Ide kanaalkruisingen. Van den verderen Uitbouw, die in de. luchtleiding wordt uit gevoerd is de lijn IJzendijkeBiervliet boo goed als gereed; daarna komt het eerst in aanmerking de aftakking van deze lijn naar Hoofdplaat. Behalve met dei vroe ger reels genoemde gemeenten ziijn thans ook met Philippine en Hoofdplaat stvo-om- leverings-contractem afgesloten, benevens met de N.V. „van Melle's Confectionery Works" 'te Bres kens, die in de gemeente Rreskens stroom levert aan particulieren. Met de gemeenten Sas van Gent, Neuzien, Zaamslag, Overslag, Hulst, Clinge en Graauw- en Langendam, alsook met di verse industriën, zijn meer of minder ver gevorderd© onderhandelingen gaande: Verwacht wordt dat in Januari 1923 de inbedrij'fstelling zal kunnen plaats heb ben. Commissarissen hopen, dat nu de gemeenten in Zeeuwsch-Vlaanderen allen kullen medehelpen het bedrijf tot bloei te brengen, en het voorbeeld volgen o.a. van Biervliet, waar de electrificatle zeer populair is, dank zij de vlijtige en prac- tische aanmoediging van de Zijde van het dag. bestuur. Wat de middengroep betreft, daarom trent .is op dit oogenblik nog niets defini tiefs te zeggen. De financieele positie van rijk en provincie maken, dat met de noo dige omzichtigheid moet worden tewerk gegaan. Mogelijk is ©en eigen centrale te Mid delburg voor Walcheren, Zuid- en N oord- Be vcland; ook kan men Zuid-Beveland ten oosten van het kanaal bü de noodgroefp Voegen en van uit Brabant trachten te voorzien. De derde mogelijkheid is over neming van de centrale te Vl'issingen, hetzij ter voorziening van de geheele mid dengroep, waartoe een aanzienlijke uit breiding der centrale- noodig zal zijn, hetzij ook alleen ter voorziening van Walcheren in welk geval geheel Zuid- en Noord-Be- veland vanuit Brabant zou moeten worden voorzien. Die onderhandeling met de N.V., die de centrale te Vlissingen -exploiteert en de dientengevolge veneischt© uitgebreide .on derzoekingen, tëijin zoo goed als ten ©inde gebracht. Inzake de Noordgroep verwij zen commissarissen naar hun antwoord op de vragen van dhr Welleman, en zeggen, •dat ;te groote haast met een en ander niet gewenscht zou zijn. Naar aanleiding van Ide waag of het raadzaam zou Zijn de ge meenten bij d-e stroomlevöring aan parti culieren uit tie- schakelen, zeggen com missarissen met verwijzing naar rapporten van 'dhrn Eldman en Streefkerk, dat daar tegen geen overwegend bezwaar zou zijn, maai' zij moeten er toch op wijzen, dat !tnen in Groningen het we-nschelijk gezon den heeft, -de-ze tweeërleiexploitatie van elkaar te scheiden en dit mian in Gelder land pas onlangs tot directe levering is mobiel-regimenten, kon hij .gemakkelijk het vexeischte examen afleggen (dat eigenlijk in die benauwde dag-en slechts een ver tooning was) en Zijn aanstelling tot lui tenant verkrijgen. Officieren toch waren zeer schaarsch, en aan Victor ontbrak al leen, wat de meesten misten, n.l. onder vinding. Oom Louis ook had Zijn plaats in -de Nationale Garde, die hij tot nu toe slechts in naam bekleedde, ingenomen. Dat August in militairen -dienst zou gaan, kwam natuurlijk niet in onzie gedachten op, maar hoewel de tijd gekomen was, waarop hij geordend ko-n worden, scheen hij er toch op het oogenblik nog geen opgewektheid voor te gevoelen. Het was echter niet te verwonderen, aller gemoederen waren ver vuld van het groote geval. Hoewel op allo mogelijke wij'ze toebereidselen wer den gemaakt voor de verdediging der stad, ja, men er zelfs toe overging, het schoon© (Bois de Boulogne' te vernielen ©n bruggen en huizen omver te halen, scheen bet, alsof de bewoners van Parijs zich geen goed denkbeeld konden maken van den toestand, waarin wij ons werkelijk bevon den. Parijs, de schoone, vorstelijke stad, de koningin der beschaving, op het punt belegerd, gebombardeerd, ontsierd te wor den! D© mogelijkheid was te ontzettend. jDie publieke -opinie zou er zich tegen ver zetten en d-e Pruisen dwingen gehoor te VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG A b o nne m e n t s p r IJ s Per 3 maanden, franco per post, f 3. Losse nummersf 0.05 Prijs der Advertentie»: 1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Altijd in huis. De ontsmettende, verzachtende en hoo iende eigenschappen van Foster's Zalf ma- kon deze onmisbaar voor huiduitslag, klo ven, huidvlekken, eczema, psoriasis, en de verschillende vormen van aambeien. Spoedige aanwending' brengt weldra b '.at. Houdt Foster's Zalf altijd in huis; prijs fl.75 per doos, alom verkrijgbaar. 9 Overgedaan; dat het Limburgsche bedrijf er nog niet van weten wil 'en dat ook in de (overige provinciën het door de P.Z.E.M. gekozen systeem gevolgd wordt, Commis sarissen zouden vooral tijdens de bouw periode ©en wijziging van opzet en doel Ider N.V. niet willen binnenhalen, andar- zijlds echte rde gedachte ©-/onmin ïveds- 'nu geheel willen afwijzen, maar de a-ik üwillen aanhouden -en in studie nemén, -,e- lijk zij in afzonderlijk schrijven r-erd to kennen gaven. Polderregletoent. Ter vaststelling wordt aangeboden een nieuw reglement voor het waterschap Scho<u fwen, zoo-als het door de vergadering van .(dat waterschap is ontworpen alleen met die afwijking, -dat Ged. Staten geen aan leiding vinden voo-r dit waterschap al te- stappen van den regel, dat besuursleden ■niet in een rechtsgeding als advocaat of (procureur voor het waterschap mógen -op- '(tred-en. Inzake h-et bijlzonider reglement voor Eet bestuur en beheer der waerkeering van de calamiteuze polders Serf-Lippens, N.-Othen-e, Margaret,ha, Kleine Huissensi ©n Eend ragt is nog een schrijven inge komen van den dij'kraad, die bezwaar1 heeft tegen het ni-et -continueeren van d-e be stuursled-en -en ambtenaren van het oud© ftvaterschap. Ged. Staten kunnen dit be zwaar niet voelen ©n trouwens dei Koningin itnoet d© bestuursleden van het nieuwe (waterschap genoemen en moeten d-e pol ders S-of-Lippens'en Nieuw-Othene daarbij toch -ook med-ezeggingschap hebben b'j de aanbevoling van bestuursleden. Veer van Veere en Kamperland. Daar de onderhandeling met den minis ter van Financiën, optredende voor den istaat der Nederlanden, als gerechtigde tot (iet veer van V'e-ere op Kamperland, niet tot ©en bevredigend resultaat leidde, achten Ged Staten, geie-n termen aanwezig over te nemen met den eigendom van het veer KamperlandVee-re, waarvoor trouwens) de gewaagde som van f7500 hen ze-er1 hoog voorkomt, -en stellen zij voor, deze rnede- de-eling voor kennisgeving aan te nemen. Rijnland len het Roergebied. De Fransch© regeering is bezig de po litiek vast te stellen, welke zij ten opzicht© van h-et herstel-vraagstuk zal innemen en zal dat ter goedkeuring aan de Engelsche Italiaanscbe en Belgische collega's voor leggen. De Fransche regeering zal, getrouw aan de thesis Va'n Poincaré op de Londensche conferentie, niet in een verlichting der Duitsche lasten toestemmen, als Duitsch- land niet tegelijkertijd een tegen-prestatie levert evenals een gewone schuldenaar. Het nemen van waarborgen zou den geallieerden onmiddellijk inkomsten ople veren en bovendien het rijk aansporen -om zijn verplichtingen te voldoen, ten 'einde de waarborgen te doen opheffen. D-e exploitatie van d-e fiscale mijnen in h-et Roergebied door de geallieerden, een plan, dat P-oincaré reeds in Augustus te geven aan het verontwaardigd protest van geheel Europa, zelfs nog voordat de legers clie zich in de provinciën vormden, tot ontzet konden aanrukken. Dus wachtten wij den vijand af, gedragen door bedrie- gelijfce hoop, sterk in denkbeeldige krach ten en hulpbronnen. Langzaam, .zeer langzaam, maar zeker naderde hjj-. Veel werd ons verteld van de daden der 'frane-tireulrls, die hem gro-o- telijks bemoeilijkten en tegenhielden op Zijn tocht. Nu ©n dan kwamen vage ge ruchten tot ons, als Zou de roemruchtige Baziaine een uitval gewaagd hebban uit Metz ©n het voort rukkend leger in den rug aangevallen en uit -elkander, gejaagd hebben. De tijding van de capitulatie van Laon en het daarop gevolgd in d-e lucht vliegen van het garnizoen werd met af wisselende gevo-elens ontvangen. Sommi gen vonden het -een heldhaftige, anderep een gevaarlijke, lafhartige daad. Oom was -er zeer door getroffen en wist niet recht, Wat er van te denken; maar zijn fijn eer gevoel, fijn vo-oral, waar het de eer van Frankrijk gold, deed hem terugdeinzen voor de geringste verdenking van verraad. Dit was dus wellicht de red-en, dat hij gereed-er instemde met het algemeen ge voelen, dat de vreeselijke ontploffing ge heel alle-en aan een ongelukkig toeval was te wijten. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1922 | | pagina 1