ONZE St. NICOLAAS ETALAGE
BEZOEKT
A. JACOBS
J. F. II 111, Cofeur, SI. Ailrónstml, Goes.
Voor St. NioolaaS'Cadeanx
E. Verbeem - Goes.
De St.-Nicolaas-Etalage is gereed
I.L
Geëtaleerd voor
St. Nicolaas.
St. Nicolaas-Cadeaux van blijvende waarde
T. FABERIJ DE JONGE - Juwelier - Goes.
Onderwijs.
Gemengd Nieuws.
JOS. BITTER, Laugevorststraat 84 - GOES.
Land- en Tuinbouw.
ODEUR en EAU DE COLOGNE
GOES. A. F- R- VAN OFDORP.
A
Zie de Étalage Zie de Étalage
Gouden en Zilveren Tasschen, Beugels,
Horloge-Armbanden, Horloges,
Trouw- en Cachetringen,
Zilveren Brood-, Fruit- en Bonbonmanden,
Potlooden en Tandenstokers.
Eleetrische Schelknoppen,
„Swan" en andere Vulpenhouders,
„Eversharp"-Potlooden.
m
bevat tal van practische en luxe cadeaux. U vindt
er een ruime keuze Lederwaren, Toiletzeepen,
Odeurs, Eau de Cologne, Kleedjes, Boezelaars,
Zakdoeken, Handschoenen, Ceintuurs, Heeren-
dassen, Theewarmers, Toiletdoozen enz., in so-
liede kwaliteiten tegen concurreerende prijzen.
1
Haarwaters, Sch@@rapparat@re, w. o. echte Gillette,
Sier- en Achterspelden, Hammen, Borstels @n
andere Toilet-Artikelen,
zeer geschikt voor St. NICOLAAS-CADEAU^C,
Schalen, Pannen, Emmers, Vergieten,
Tafelkleeden, Nikkelen Klokjes, Wekkers
en verdere Galanteriën
en is ruim voorzien van Luxe doozen BONBONS,
BORSTPLAAT en de bekende eigen gemaakte
MARSEPAIN, CHOCOLADE FIGUREN en LETTERS.
Dagelijks versche BOTERLETTERS, H0LLANDSCH
en ZEEUWSCH SINT-NIC0LAAS.
De Nieuwe Huiden-Zouterij.
Hooge prijzen
W. FLIPSE, Lange Geere,
Lange Kerkstraat 46
hier uitstekend terecht. Wie vóór St Nieo-
laas hier koopt, kan van een eixtratje pro-
fiteeren; men lege hieromtrent de adver
tentie in dit nummer.
In het eerste blad van dit nummer
kunnen onze lezers vinden een overzicht
van wat w© op' onze wandeling door
CiOES waarnamen.
Droeve ervaring.
Algemeen gehuldigd is de opinie,
dat de meerderheid onzer gewestelijke
bevolking de beginselen der rechtsche
partijen is toegedaan.
Zoo rekent zich ook [het grootste
deel van dë leden onzer Provinciale
Staten tot de politieke- formaties van
rechts.
En dienovereenkomstig werden Ge
deputeerde Staten van ons gewest de
laatste jaren in meerderheid gekozen
uit hen, die de politieke beginselen
der rechtsche partijen aanhingen.
Welnu, zulk een rechtsch College
van Gedeputeerde Staten kan voor de
gemeentebesturen hij het nemen van
christelijk-zedelijke maatregelen van
de grootste hetêekenis zijn.
met alsof de wet voor hen een
andere zou zijn.
Doch de practijk wijst telkens weer
uit, hoe men hij de toepassing kan
uiteengaan en de een geoorloofd acht,
wat de ander wil geweerd zien.
Zonder daarom partijdig te zijn is
het menigmlaal van het grootste be
lang, met welk oojg, vanuit welk be
ginsel men een wetsartikel, een ver
ordening beziet.
We behoeven in dit verhand slechts
te herinneren laan het vroeger door ons
besproken werk van Mr Gombault,
wiens vrees voor religieus© infectie
zich telkens openbaart en die in vrij
wel ieder zedelijk voorschrift met be
nijdenswaardige scherpzinnigheid ziet
eén maatregel van godsdfenstige strek
king.
Voor dien geest, zoo die mocht jheer-
schen bij ons hoogste gewestelijke
.College, zouden de rechtsche gemeen
tebesturen niet ten onrechte beducht
zijn.
.Vandaar dat de verkiezing van een
rechtsch College reden tot groote blijd
schap geeft.
Deze blijdschap! wordt echter aan
merkelijk getemlperd wanneer duidelijk
wordt, dat, waar medewerking werd
yerwacht, veelal verzet te duchten is.
Het vloekverbod is thans in onze
provincie ingeburgerd, doch de hulp!
van den Minister \vas noodig, om het
zijn plaats in Zeeland te bezorgen.
Thans ondervindt het tapverbod, in
toeer dan één gemeente vastgesteld,
wèlberekenden tegenstand en worden
laan de gemeentebesturen hinderpalen
in den weg gelegd, wordt zelfs hun
prestige bedreigd.
Dit zijn wel zeer droeve ervaringen
.voor gemeenteraden, die hun roeping
willen versta,an.
Drijve het sleöhts tot nog meer ac
tiviteit.
Het gestadig druppelen holt den
steen uit.
Zoo moet ook door toenemende ac
tie, 'door verdubbelden ijver worden
verkregen, dat medewerking wordt ge
schonken, daar, waar eerst slechts
tegenstand te wachten viel.
Een Onderwijsvergadering.
Zaterdag werd in de sociëteit „St Joris"
te Middelburg een vergadering gehouden
Aran personen, betrokken bij het L.O. tn
'de inspectie Middelburg. Die voorzitter de-
zier vergadering, dhr J. N. Pattist, inspec
teur wees er op, dat deze vergadering in
het bijzonder was belegd voor hen, die
Zich belast hebben met de opleiding van
enderwij'zers ©n onderwijzeressen voor de
hoofdacte en voor hen, die voor de boofdi-
acte studeeren. doch dat spr zoo royaal
was geweest ook andere belangstellenden
©en toegangskaart te verstrekken. Spr heet
te de ongeveer 200 aanwezigen welkom) en
inzonderheid den hoofdinspecteur van het
L.O. te 's-Gravenhage dhr A. Rienks, den
Bchooiopziener in algemeenen dienst dhr
Santman uit Den Haag en de beide sprekers
Idhrn G. J. A. Mulder, leeraaf aan de rijks
kweekschool te Rotterdam en G. te Lintum
leeraar aan de R.H.B.S. te Den Haag.
5 Dhr Mulder kereg het eerht het woord
öm te spreken over de nieuwe inzichten in
de aardrijkskunde en de opleiding tot ex-
tnens.
Dhr Mulder kreeg het eerst het woord
den voor het hoofdacte-examen een goed
inzicht in de kaart, van de vórming van de
Oppervlakte, de hoofdbeginselen der klima-
'tiseering en de eerste beginselen van weer
gesteldheid en kennis van volkeren en
rassen en ook ©enige kennis van topogra
fie. Men moet beter begrijpen het verband
tusschen aardrijkskunde en economische
toestanden; Naast de kennis van natuur
kundige aardrijkskunde, meet die van,poli
tieke aardrijkskunde staan. O.a. moet men
begrijpen, dat er maar één golfstroom is
en niet alle zeestroomingen tevens golf-
Btroomen Izijn. Men moet voelen den invloed
van zeeën en kanalen op het klimaat, en
van dit uit op de dichtheid der bevolking
Men moet niet alleen plaatsen en rivie
ren kennen en cijfers, maar alles, in onder
ling verband brengen. Ook van groote
betcekenis is een goede kennis van het
•verkeer te land en te water, wat ook
Weer het begrip van de economische ver
houdingen versterkt.
Be school moet met haar tijd meegaan
en piet 40 of 50 jaar ten achter ziijn. Het
examen kan geen norm stellen, maar het
moet zijn c0n algemeen onderzoek naar' de
kennis der candidates Men moet breken
hret het mummisme, wat alleen leert wat
gedrukt staat in de leerboeken.
De red© werd met een dankbaar applaus
bezegeld. Bij de nu volgende gedachten-
wisseling gaf dhr te Lintum toe, dat ook
kennis van het wereldverkeer van groote
beteekenis is, maar hij wil toch met aard
rijkskunde steeds in eigen omgeving be
ginnen en dan is er b.v. te Middelburg'
met zijn stadhuis en Abdij' en verder be-
tvij'zen van groeten bloei veel te leeren
dit werd veel te veel verwaarloosd. Ook
kunst en letteren kunnen veel doen voor
het verspreiden van een goed begrip over
de aardrijkskunde, spr wijst daarbij o.a.
op een werk van Selma Lagei'lof.
r Dhr Mulder geeft dit volkomen toe en
nam dan ook in een zijner boeken een
beschouwing van dhr te Lintum op, omdat
hemzelf voldoende kunstzin ontbreekt. Ook
een Nederlandsch schrijver als Cohen helpt
mede kennis van de aardrijkskunde ta ver
spreiden. Kunst behoort zeker bij de aard
rijkskunde, im'aar in de tweede instantie,
als jnen de w©relddeelen zelf good heeft
bestudeerd. Op een vraag van dhr Btfands-
ma zegt dhr Mulder, dat de aangegeven
Imethode ©erst in de hoogere klassen dei-
lagere scholen kan worden gevolgd.
Hierna werd gepauzeerd. In de pauze
maakten de meeste deelnemers van de
Vergadering van de gelegenheid gebruik
©en bezoeik te brengen aan het toeken-
lokaal der Rijkskweekschool, waar de tee-
kenleeraar, dhr Heijmans, een tentoonstel
ling had samengesteld van bordteekeningen
van zijn teerlingen en van de door de Ver-
eeniging „Schoonheid in opvoeding en on
derwijl" te Den Haag ter beschikking ge
stelde drie in 1914 bekroonde ontwerpen
voor een goed ingericht, aesthetisch school
lokaal en van nog verschillende foto'd
van andere scholen.
Na do pauze was het woord aan den
heer te Lintum. Sp'r. wees er op 'hoe
men in Duitschland na den oorlog van
1870 zeide, dat de overwinning was te
danken aan de onderwijzers, had men
nu weer gewonnen, dan zou men dank
gebracht hebben aan de spoorwegmannen,
nu men verloor verwijt men het den
onderwijzers, en daarvoor is eenige reden.
Men moet ook niet alleen geven ,,L' his-
toire de bataille", maar geschiedenis van
de geheele beschaving. Reeds 25 jaar
geleden werd gezegd, dat spr. dit ook
wilde. Hij heeft het echter nooit zoo ra
dicaal 'gezegd. Zijn boeken heeft hij tel
kens echter gewijzigd en de eerste uit
gave zou hij zelf nu niet meer bruik
baar achten. Spr. ontkent, dat hij alle
jaartallen weg zou willen doen. Maar hij
wil de geschiedenis beginnen in eigen om
geving. Spr. bepleit het gebruik van lees
boekjes voor goed onderwijs in de ge
schiedenis, dat is altijd beter dan de
ziellooze rijen van jaartallen. De in 185?
ingestelde examens gaven alle gelegen
heid om te boffen of te wanboffen, men
hechtte te weinig waarde aan de prac-
tische ontwikkeling.
Uit de oude geschiedenis moet men al
leen dat naar voren brengen, wat van
werkelijk belang is voor een beschaafd
land. Men moet bijv. van Floris V niet
alleen vertellen, dat hij' vermoord is, maar
ook dat hij een goed dijkenbouwer was.
Van Erasmus moet men meer weten,
dan dat hij een blad omslaat als hij de klok
hoort slaan. Na 1500 moet men meer voor
name personen kennenpersonen, die wei
nig beteekende als bijv. Requessens, kan
men gerust vergeten. Uit tateren tijd moet
men veel meer personen kennen. Naast
staatslieden, officieren en voormannen op
godsdienstig terrein, moet men ook die
op het gebied van kunsten en wetenschap,
handel en nijverheid kennen en noemen.
Uier te Middelburg moet men weten van
Moucheron, wiens nakomeling in Dene
marken minister was, en van wien nu
een afstammeling; in Nederland minister
is. Spr. noemt ook speciaal toonkun
stenaars, omdat die weldoeners der
menschheid te veel worden vergeten. Zij
moeten een plaats hebben, vooral bij de
opleiding van onderwijzers. Liederen kun
nen goed te pas worden gebracht brj het
onderwijs. Men moet meer streven naar
algemeene ontwikkeling. Bij de vader-
landsche geschiedenis mag vooral Indië
niet worden vergeten.
Ieder persoon moet men beschouwen
naar zijn tijd. Spr. zou de geschiedenis
willen verdeeien in drie perioden, die
tot 1500, die van 1500 tot 1800 en die
van 1800 tot heden. Ten slotte spreekt
de heer Te Lintum den wensch uit, dat
het examenprogramma in zijn richting zal
worden gewijzigd.
Alvorens gelegenheid werd gegeven tot
het stellen van vragen, nam de heer
Rienks, de hoofdinspecteur, het woord
om dank te brengen voor de ontvangen
uitnoodiging Deze vergadering is in ons
land iets nieuws, dank zij het initiatief
van den heer Pattist, van wien hij hoopt,
dat hij nog lang zijn krachten aan het
L.O. zal geven. De opleiding is een der
belangrijkste vraagstukken bij het onder
wijs. Wat nu is gedaan, is de eerste
stap in deze richting, die tot zijn recht
zal komen bij de nieuwe opleiding, die
nog moest worden opgeschort. Dan zal ook
het examen anders worden, er komt een
schoolexamen, al zal er een staatsexa
men naast blijven bestaan.
Yan de gelegenheid om vragen te stellen
werd gebruik gemaakt door de heeren
Van Leeuwen en Huizinga.
De voorzitter, de heer Pattist, bracht
dank aan den heer Rienks voor de vrien
delijke woorden tot spr. gericht, hij hoopte,
dat de hoofdinspecteur tot de overtuiging
zal zijn gekomen, dat het onderwijs in
Zeeland niet ten achter staat bij dat in
j andere deelen van het land.
Spr. kreeg de instemming van de ver
gadering met zijn voorstel de rekening
der kosten te doen controleeren door de
heeren Zuiderveld en Weeda, en liet even
tueel batig saldo te bewaren tot een vol
gende bijeenkomst in de zomermaanden,
waarop dan Nederlandsche taal en tee
kenen zullen worden besproken.
De zwarte vliegen van Span-
gienberg. Ieder jaar, omstreeks den
lOden Augustus, verschijnt boven het
Hessensche stadje Spangenberg- een wolk
zwarte vliegen, gevleugelde mieren.
fn dichte menigte vliegen ze om de
torenspits van het trotsche slot Span
genberg, dat bovenop de rots staat, en
strijken dan neer op het plaveisel der
binnenplaats.
Spoedig zijn er zooveel, dat ze de wan
den van gangen en kamers van het oude
slot bedekken.
Dit jaar, ten gevolge der vete reg©ns,
verschenen ze later. Maar tegen liet eind
van Augustus kwamen ze toch nog en het
jaarlijksch© schouwspel herhaalde zich.
Vau dezen vliegenzwerm bestaat eën
oude sage.
Eens, niemand weet wanneer, woonde
in dien burcht een machtig ridder, wiens
vrouw bemind werd door een blonden
schildknaap. Door heimelijke mededeelin-
g-eoi werd hij hiervan in kennis gesteld.
Op zekeren dag, toen een groot jacht
gezelschap aanwezig was, stond de ridder
op en wendde zich tot de hem omringende
edellieden met de vraag wat zij zouden
doen als hun bekend werd dat iemand den
moed had tijdens 's ridders afwezigheid
te Irachten diens vrouw te ontvoeren
Gruwelijke doodstraffen werden opge
noemd, doch een beviel den Othello van
Spangenberg het best.
Ik zou, sprak een ridder, den schuldige
grijpen, hem de kleeren van het lijf ruk
ken en zijn naakte lichaam met honing
insmeren. Dan zou ik hem in een ijzeren
kooi aan de torenspits ophangen totdat
hij gemarteld door zonnegloed en insek-
tensteKen ten slotte stierf
En zoo geschiedde met den blonden
schildknaap.
Nog in de laatste eeuw zou de ijzeren
kooi aan den toren hebben gehangen.
leder jaar echter, op den dag waarop
het vreeselijke vonnis voltrokken werd,
komt de in sekten zwerm, vliegt om de
torenspits en sterft
Dit is de geschiedenis van de zwarte
vliegen van het slat Spangenberg
E 'e n ideale toestand. Bij de
behandeling van de gemeentebegrooting
van Wassenaar klaagde de heer Versteeg,
dat bij B. (pn W. geen streven tot be
zuiniging heeft voorgezeten. De voorzit
ter antwoordde, dat van B. en W. geen
drang to.t bezuiniging is uitgegaan. Dit
achten zij niet noodig. Waar reden tot be
zuiniging is, moet een noodtoestand be
staan. En die is er absoluut niet. Was
senaar kan veilig de toekomst afwachten.
6 i/2 m i 11 i o e n minder. De voor
naamste groentenveilingen in Noord-Hol
land hadden dit jaar tot 1 October 1.1.
61/2 millioen gulden minder omgezet dan
verleden jaar over een gelijk tijdvak. Toen
bedroeg de omzet ongeveer 141/2 millioen
en nu ruim 8 millioen gulden.
Inbraak. Te Zevenhuizen is inge
broken in het huisvan K. Dijkelma, die
jmet fcijn gezin bij den dokter was. Voor
ongeveer f 300 is aan geld en kleinodiën
gestolen. Het geheele huis was bestrooid
|net pieper om politiehonden van het spoor
te brengen.
Veeziekte door bietenbiaderen.
De bladeren en koppen van suikerbie
ten vormen een uitstekend veevoeder, zoo
wel' voor paarden en schapen als voor
runderen, en wegens den algemeen te
geringen hooioogst in verband met den
lagen prijs, dien de fabrieken voor de
bieten betalen, bestaat er dit jaar hij
vele boeren een neiging om de koppen
wat verder te laten afsnijden dan in an
dere jaren gebeurt. Nu kan, volgens des
kundigen, het heerschen van veel droogte
gedurende den rooitijd der bieten tot ge
volg hebben, dat zich in de koppen en bla
deren een betrekkelijk groote hoeveelheid
zuren ontwikkelen, die voor het vee, dat
ermee gevoederd wordt, oorzaak kunnen
worden van tamelijk ernstige stoornissen.
Vooral bij paarden kunnen deze van zoo
bedenkelijken aard worden, dat de vee
arts er aan te pas moet komen, en ook
hij runderen, of bij herkauwers in 't alge
meen, hoewel daar de verschijnselen niet
zoo ernstig van karakter zijn, omdat de
gifstoffen in de voormagen tot op zekere
hoogte worden geneutraliseerd, doen zich
.nu en dan aandoeningen voor. Vooral
bij melkvee zijn deze bijna onmiddellijk
van invloed op de melkgift, zooals reeds
in verschillende gevallen is gebleken. Den
veehouders in 't algemeen en den melk
veehouders in 't bijzonder wordt daarom
thans door deskundigen vaak aanbevolen
om naast de versche koppen en bladeren
zoo mogelijk ook groote hoeveelheden
droog voer als hooi of gehakt stroo aan
hun dieren toe te dienen en bovendien
geringe hoeveelheden koolzure kalk in
to geven, waardoor de nadeelige invloed
van do zuren, aanwezig in den bieten-
afval, vrijwel geheel wordt geneutrali
seerd.
Witte en gekleurde Overhemden, Dril-boezeroens, Werk boezeroens,
Sporthemden voor mannen en jongens, Tricot-goedereD, Jaeger en
Grijs Mans- en Vrouwenborstrokken en broeken, Jongensborstrok
ken en broeken, Hansoppen, zuiver Wol Lijfjes, enz Grijs en Jaeger
Kinderborstrokken en broeken, Sajet-kousen, zuiver Wollen Kousen,
sterke Schoolkousen, Sokken "•il Geel en Wit Katoenen Dames
hemden, Broekeo, Ponnen, Jakjes, sterke Werkmansbroeken
vanaf f5,25, Witte Zakdoeken, Heerenflanellen, Damesflanellen,
Flanel lange Ponnen en Flanelbroeken, Flaneljakjes, Flanellijfjes.
Bekende goede qualiteiten aan laagst mogelijke prijzen.
Naast dhr. SIMONS, Goudsmid.
M
UI
UI
CC
CD
QC
UI
UI
IM
ZICHTZENDINGEN VRIJBLIJVEND.
IM
m
30
Si
m
•o
30
M
m
'7 j
i
alvorens bij anderen Uw inkoopen te doen de St. Nicolaas-Etalage bij
Goedkoopst Meubel nagazijn - St Jacobstraat Goes, achter het Postkantoor.
van binnen en buitenlandsche firma's,
is er groote keuze in t
Zie Etalage bij
Aanbevelend,
voor Koe Os Vaars- en Stiervel-
len, Paarden Veulens-, Geiten
Schapen- en alle soorten Vellen, bij
bij de Koemarkt MIDDELBURG.
Geopend van 's morgens 8 tot
12 en van I'/ï tot 6 uur, na dien
tijd Gortstraat K 27, Middelburg.
