Mo ïliï Vrijdag %7 October 10SI3 37e Jaurgaa r
Staten-Generaal.
Buitenland.
Binnenland.
Reclames.
it de Provincie.
A
A
A
Brjukkers-Explol tain ten:
OOSTERBAAN LE C01NTRE GOES
Bureaux: LaWg® Vorslstraat 68 70, Goes
Tel.: Redastie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tef. no. 259
Zakelijke voorstelling.
Hoewel nog vroeg in het parlementaire
seizoen, was de S. D. A. 1'. toch maar
weer de eerste, die den vischaingel uit
wierp
Met een interpellatie.
Natuurlijk I
Een interpellatie is immers politieke
Haarlemmerolie, een geneesmiddel dat
voor alle kwalen dienstig is.
Tot zijn eere dient echter gezegd, dat
do heer van Braambeek een uiterst kalme
rede hield over den toestand in het spoor
wegbedrijf.
Daaraan kan m-enig rood heerschap, dat
langer van de fractie deel uitmaakt en
in de partij mogelijk meer vooraan staat,
een lesje nemen.
Veel van hetgeen door dezen afgevaar
digde werd naar voren gebracht, dient
toegestemd.
Op de exploitatie moet kunnen wor
den bezuinigd, maatregelen van beteekenis
zijn hier buiten kijf nog te treffen.
Daar zijn in de laatste maanden uitdruk
kingen gebruikt in verband met het spoor
wegbedrijf, die langzamerhand eigen ca
chet, bijzondere beteekenis vermochten te
Verwerven.
'n Duur administratiegebouw en duur
zand, 'n verdwaalde seininrichting en wat
niet meer roepen u feiten voor den geest,
die wel de overtuiging vestigen moeten,
dat de zaken toch lang niet in den haak
zijn.
Maar h e t ronde, h e t openhartige woord
sprak ook do socialistische afgevaardigde
niet.
Dat kon hij, dat durfde hij ook niet.
Omdat hij in de Tweede Kamer zit, zoo-
als de heer Dresselhuijs terecht opmerkte,
niet als volks- maar als g r o e p s -
vertegenwoordiger.
Klaren wijn schonk de a.-r. heer
Smeenk.
Deze, hoezeer ook afkeerig van loons
verlaging of korting der pensioenbijdra
gen, ziet te goed in, dat het tekort van'
33 millioen in 1921 en vermoedelijk 26
millioen over 1922 niet geheel weggewerkt
kaïn worden, zonder aan de personeels
uitgaven te raken.
't Moet erkendhet is een harde waar
heid.
Een waarheid, die ook de socialist wel
weet, maar niet uiten durft.
Doch aan luchtspiegelingen, aan drog
redenen en ijdele fantasieën hebben we
niets.
Ook in de kwestie van het tekort bij
het spoorwegbedrijf dienen we te staan op
•den bodem der werkelijkheid, vragen we
naar zakelijke voorstelling.
Daarvoor is zeer zeker durf noodig.
Doch het behoedt ons voor latere ont
goocheling, die niet uitblijven kan.
Zoimterlinge bezuiniging.
Bij het eene wetsontwerp na het andere
vereischt het vraagstuk der bezuiniging,
telkens weer opn;euw, onze aandacht.
En over 'het effect, het mogelijk suc
ces eener voorgestelde bezuiniging zal
menigmaal verschil van. meening bestaan.
Bij een thans ingediend wetsontwerp
vermogen we echter in het geheel niet
eenige redelijke bezuinigingsoverweging te
ontdekken.
Ingediend is een wetsontwerp, dat aan
de gemeentebesturen de mogelijkheid
opent om _voor (esuren, die aan open-
pare of bijzondere scholen zijn cegeven
buiten de schooluren in 1919, 1920, 1921
of het eer,ste kwartaal van 1922, alsnog
een belooning toe te kennen, voor zoover
deze uren niet reeds uit 's Rijks ka.s wer
den gehonoreerd.
Men versta den merkwaardigen humor,
rot in bijzonderheden is in de Lao-er
Onderwijswet 1920 vastgelegd, welke °de
Jaarwedden en toelagen voor de onder-
wf15 Z^llön zijn en is aan de gemeente-
Besturen iedere bevoegdheid ontnomen om
«eg iets daaraan toe te doen, daargelaten
dan wanneer het betrof leerkrachten, die
wettelijk getal werden aange-
vel'g«eding voor handwerk-
taf WriS' 'f in in van gemeen
te® is toegekend, geschiedde uit 's Rijks
Maar nu, nu past de regeering er voor!
7 begrijpelijk, dat verstaan we.
hier al T6 er mee accoord, zoo
de zaak afgeloopen was.
mïï f Minister, die zelf de departe-
yeS beurs vastberaden gesloten houdt,
verleent tegelijk den gemeentebesturen
liteit t0t 6811 a'lerzonderlingste roya-
rmaa femecnbebesturen, die eerst uit eigen
wifa awtS aan de bedragen der jaar-
*eddm mochten toe- of afdoen,
„v, gemeentebesturen, wien zelfs bij
mnisteneeJe circulaire de duimschroeven
tam .u^ugezet om de meest nauwge-
-tte zuinigheid te betrachten,
-et daartegenover nu de houding van
vezeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
A b onnem entsprljt:
Per 3 maanden, franoo per post, I 8.—
Losse nummers f 0.05
Prijs der Ad vertentl ën:
regels f 1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Gedeputeerde Stateu van ons gewtest, die
in de laatste weken eenige malen reeds
niet konden goedkeuren jaarweddeverhoo-
ging of te verleenen emolumenten aan ge-
meentepersoneel.
Ook hiervoor kan op zichzelf reden zijn.
In verband met het voorgaande wordt
het echter raadselachtiger.
Dan ziein we tegenspraak in beider
houding.
Tenzij er een ander verhand mocht
bestaan.
Tenzij de bedoeling mocht zijn, dat het
Rijk bezuinigt en uitgaven nalaat, die
thans op de schouders der gemeentebestu
ren worden gelegd en dht ten Troste van
eigen, zelf-gewilde uilgaven.
Doch dan openen zich nog veel wijdere
perspectieven,
Fn zal de Staatsbegrooting een nog
heel ander aanzien kunnen krijgen!
Christelijke rechtsöedeelmg.
Zeker is het niet te bout gesproken,
wanneer men beweert, dat de bepalingen
nit het Burgerlijk Wetboek, die het erf
recht beheerschen, ïu menig opzicht ge
brekkig te noemen zijn.
Zoo was de posnie van den langst
levenden echtgenoot, wanneer bij liet over
lijden een testament ontbrak, verre van
benijdenswaardig.
Bloedverwanten tot den twaalfden
graad, dikwerf ganschelijk onbekend, kon
den het recht van voorrang uitoefenen
boven een levensgezellin van jaren, die
lief en leed met den overledene gedjeeld
had.
Behoeft het nader betoog, dat deze re
geling voor belangrijke verbetering vatbaar
was?
Met het oude Romeinsch-rechtelijke idee,
waarmede de bestaande bepalingen door
drenkt waren en waarin, jammer genoeg,
de heer de Monté ver Loren maar al te
zeer verstrikt was, wei'd afgerekend.
En rekening werd gehouden met de
echt Anti-Revolutionaire, Christelijke ge
dachte van de eenheid des gezins, die
vóór alios van domineerende beteekenis is.
Stilzwijgend wordt hier de waarheid
erkend van en een eere-saluut gebracht
aan 'een treffende uitspraak van Dr A.
Kuyper in „De gemeene Gratie"
„Niemand zal beweren dat de staats
inrichting der Grieksche gemeenebesten
en dat met name de staatsinrichting van
het groote Romeinsche wereldrijk niet een
hooge mate van voortreffelijkheid bezat.
Wel gaan. er steeds luider stemmen op,
om meer dan één uitgangspunt in het
Romeinsche recht als in hooge mate een
zijdig te wraken, en met name begint men
steeds helderder het gevaar van zijn in
dividualistische onderstelling in te zien.
Maar dit neemt niet weg, dat de Christe
lijke Overheden deze reeks van eeuwen
nog weinig beters hebben weten te doen
dan de grondregelen van het Romeinsche
recht en de Romeinsche staatsinrichting
volgen. Hierin school stellig een fout en
het is niet te stellig gesproken, zoo men
beweert dat de Christelijke Overheden al
te zondig verzuimd hebben, bij het licht
van Gods Woord de staatsinrichting en
de rechtsbedoeling zuiverder te maken".
Deze meewlere zuiverheid in de rechts
bedeeling werd op een belangrijk punt
bereikt.
De opvatting van de eenheid des gezins,
maar onze A.-R. beginselen, van het ge
zin, dat als afgesloten geheel de cel is,
waaruit de maatschappij wordt opgebouwd.
Zeker, we- erkennen gaarne, dat anderen
op van ons afwijkende gronden, aanneming
van het wetsontweTp mogelijk maakten.
Zulks neemt echter niet weg, dat wij
er in zien een triomf onzer beginselen,
het herstel van een tekort, door Dr Kuy
per zoo treffend juist geconstateerd.
Tweede Kamer.
De Kamer besloot gisteren op voorstel
van den voorzitter, den spreektijd bijl de
alg. beschouwingen over de Staatsbe
grooting als volgt te verdeelen: R.K. 4
uur, S. D1. A. P. 3,5 u;ur (plus een half
uur voor Troelstra's interpellatie), A. R.
2,5 uur, Vrijh. Bond 2,5 u. (plus een
hjalf uur voor van 'Rappard's 'interpel
latie), C.H. 2 uur, V.DI. 2 uur, commu
nisten 1,5 'u., Plattel. Bond 1,5 uur, St.
Geref. en Lib. Partij' ieder a/4 uur. Voor re
plieken krijgt iedere fractie .dan de helft
van den tijd in eersten termiijn. Dhr. Klee-
rekoper vroeg vervolgens te omogen inter-
pelleeren over de noodlijdende kunste
naars. Duys had Dnisdag een zelfde ver
zoek, maar dan voor den tuinbouw, ge
daan. Zoo eischen de roode heeren een
onevenredig deel van den nationalen tijd
voor zich op.
Die wijziging in wetten, waarin de minis
ter van Landbouw wordt genoemd, is niet
in behandeling gekomen. De heer Diressel-
huys betoogde, dat het voorgestelde aan
leiding zou geven tot onmogelijke redac
ties en minister Ruys liet het ontwerpje
voorloopig weer maar van de agenda af
voeren.
Toen kwam minister Aalberse aan het
woord over het arbeidsgeschillenwetje. Zijn
rede was kort, maarkrachtig. Vooral
het oud-liberale standpunt, door mej. v.
Dorp rondweg en door den Vrijheidsbond
bedektelijk verdedigd, moest het ontgelden.
Volgens christelijk beginsel mag de staat
zich in dezen ni,et afzijdig houden. D'e
schade, door stakingen ontstaan, fin 1920
geschat op f10 millioen) is daarvoor te
groot.
Nieuwe ambtenaren worden niet be
noemd, zei de minister verder. Raak was
ook 's ministers opmerking, dat libera
lisme en socialisme een gemeenschappe
lijke basis hebben: het eerste predikt den
klassenstrijd van boven af, 't laatste van
onderen af. Vandaar, dat ook sommige
socialisten van 't wetje niets moeten heb
ben. Liever maar hard tegen hard, zoo
zlegt men aan de zijde der uitersten.
De Kamer kwam met de behandeling
nog klaar. Het recht van inzage der 'boe
ken ging er met 50 tegen 26 stemmen
door (tegen Vrijheidsbond, mej. v. Dorp,
2 plattelanders, de Chr.-Historischen op
2 na, 1 A.-R. en 7 R.-K.) en het wetje
zelf met 62 tegen 13 stemmen (tegen
Vrijheidsbond, mej. v. Dorp en 2 platte
landers). Een veelzeggende stemming!
Een contra-revolutionnair complot?
Uit Athene zijn berichten ontvangen
over de ontdekking van een contra-revotu-
tionnaire beweging in Griekenland. Dit
complot zon den terugkeer van Constan-
tijn ten doel hebben.
De Grieksche regeering, zoo heet het
verder, heeft besloten, te Rome stappen
te ondernemen, opdat de Italiaansche re
geering den Griekschen ex-koning, wiens
tegenwoordigheid daar gevaarlijk is voor
de veiligheid en de orde in Griekenland
het land doet verlaten.
De Grieksche regeering heeft voorts
aan prins Andreas bevel gegeven, Grie
kenland onverwijld te verlaten.
Angst 'der Engelse he arbeiders.
Naar het schijnt bestaat er bij de En-
gdsche arbeidersbeweging een niet gerin
ge vrees, dat een krachtige Tory-regeering
onder Bonar Law niet bereid zal zijn tot
vermeerdering of zelfs ter handhaving der
tegenwoordige uitgaven voor sociale doel
einden en vooral voor volksgezondheid
ie|n dergelijke. De onverzoenlijken willen
in geen geval van iets dergelijks hooren
en vermoedelijk zal Bonar Law, die aan
hun optreden in de eerste plaats de crisis
te danken heeft die hem op het kussen
bracht, met hun wenschen in niet geringe
mate rekening moeten houden. Men vreest
dan ook, dat een conservatieve over
winning ten gevolge zal hebben, dat de
ministeries van arbeid, mijnen, transport
iem volksgezondheid, die alle van groot
belang zijn voor de arbeiders, zullen wor
den afgeschaft óf belangrijk worden in
gekrompen in hun werking.
Korte berichten.
De juridische commissie van den
Duitscben rijksdag heeft beraadslaagd over
het voorstel der socialisten, den 9en No
vember (de jaardag der revolutie)tot een
wettelijken feestdag te maken. Rij de stem
ming verwierpen alle burgerlijke partijen
het voorstel.
De groote jury te Marion in Illinois
is gereed gekomen met het eerste onder
zoek inzake de gruwelijke gebeurtenissen,
die hadden plaats gevonden bij de steen-
kolenstaking aldaar. Zoo waren er 23
werkwilligen op laaghartige wijze ver
moord. De groote jury beeft thans 434
personen in staat van beschuldiging ge
steld.
Te Berlijn hebben de besprekingen
van de rijksregeering met de binnen- en
buitenlandsche financieele deskundigen
■een aanvang genomen; de werkzaamheden
inzake 'het herstel der Duitsche finan
ciën zijn thans in vollen gang.
In Oostenrijk is een zekere ontspan
ning in 'den politieken toestand ingetre
den. Tusschen de regeering en de volken
bond-gedelegeerden is een regeling getrof
fen voor het overgangstijdperk in de re
organisatie van den financieelen toestand.
Gisteren werd het Engelsche par
lement officieel door den koning ontbon
den. Bonar Law gaf te Glasgow een uit
eenzetting van zijn program.
Volgens de officieele cqurantenljj'st
hebben in Duitschland wederom 283 cou
ranten en tijdschriften uit .economischen
nood opgehouden te verschijnen.
De Zwitsersche politie zoekt naar
Bela Kun, den voormaligen „president"
der Hongaaxsche radenrepubliek, die, naar
het schijnt, onder een valschen naam in
het land vertoeft.
In Stepney (een deel van Londen)
hielden Dinsdagavond een aantal werk-
loozen een betooging, waarbij ongeregeld
heden voorvielen. Naar de politie werd
een bom geworpen. Naar het schijnt, was
de bom .goed gesteld, maar niettemin ont
plofte zij niet. Anders waren de onheilen
niet te overzien geweest.
Tengevolge van het springen van
leein band is. gistermiddag een automo
biel op den weg nabij Lokeren over den
kop geslagen. Er werden drie personen
gedood en twee gewond.
De classificatie der
gemeente n.
Naar men aan de 's Hertogenbosscho
Courant van betrouwbare zijde meedeelt,
is een voorloopige indeeling der gemeen
ten in 'klassen ontworpen, welk ontwerp
zou dienen als leidraad bij de door de;
classificatie-commissie ter hand genomen
herziening. Volgens dat ontwerp zouden
er van de ruim 1100 gemeenten worden
ingiedeeld in de le klasse 4, 2e klasse
15, 3e klasse 65, 4e klasse 208, en 5e
klasse 821 gemeenten. De aftrek wordt
volgens het ontwerp bepaald op resp.
5, 10, 15 en 20 pet.
(Men gelieve van deze berichten, zoo
lang niets officieels bekend is, onder het
grootst mogelijke voorbehoud kennis te
nemen.)
Tof de derde klasse zouden bêhooren
Middelburg, Vlissingen, maar niet Goes,
Terneuzen, Zierikzee, enz. De logica hier
van zal wel menigeen ontgaan. Is 't in
Middelburg en Vlissingen duurder leven
dan in Goes? Wie zou dat durven be
weren? En nóg onbillijker is het, dat
bij de 3e kla.s plaatsen als Wassenaar,
Blo'emendaal, Voorburg, Heemstede, enz.
gevoegd worden, waar de gemeente-belas
tingen miniem zijn.
Vrij z.-Democratische theorie
j e n pi r a k t ij k.
Zondag hielden de vrijz.-democraten
een vergadering te Middelburg, waar de
heer Marchant, o.a. betoogde, dat de vrijz.-
democraten den ambtenaren in hun strijd
tegen salarisverlaging zullen steunen.
Jn dezelfde week wordt aan de gas
fabriek te Vlissingen directeur de heer
van Niftrik, wethouder vau Vlissingen;
en Statenlid, een vrijzinnig-democraat,
zonder eenig overleg met de vakorgani
saties van het personeel, in plaats van
het bestaande 4 Ipjloegenstelsel, belt 3 jploe-
genstelsel ingevoerd, waardoor de werk
tijd met meer dan 10 uur per week
verlengd wordt, terwijl het loon gelijk
blijft, wat dus een loonverlaging van meer
dan 25 ptet. beteekent. (Volk.)
Drie millioen niet
verantwo o r d..
Uit het verslag der Rekenkamer over
1921 blijkt, dat wat de leverantie van
regeeringsaardappelen betreft, in de boe
ken van het betrokken Rijkskantoor dooi
de Rekenkamer voor meer dan drie mil
lioen gulden ontvangst- en uitgaafposten
voorkwamen, w'aarvan geen of onvol
doende bewijsstukken voorhanden w'aren.
Ook waren aan enkele gemeenten be
langrijke bedragen (o.a. f 195.889.09,
f35.694.84 en f 62.926.661/2) te veel uitbe
taald, doordat, in strijd met een regee-
ringscirculaire, alle ontvangen aardappe
len waren vergoed, inplaats van alleen
de winteropslag of reservevoorraad.
Contact met de kiezers.
In de „Maas en Waler" deelt het Ka-
m'erlid Bulten per advertentie mee, dat
Mj| eiken eersten Maandag van de maand
spreekdag zal houden te Nijmegen voor
ieder, die hem spreken wil.
Hjethuwelijkvandenex-Keizer.
Men meldt uit Doorn aan de Stand.,
dat de bewoners in het algemeen niet veel
belang in (le huwelijksplechtigheid van
den voormaligen Duitschen monarch stel
len, nu een Zondag .jlaarvoor is geko
zen, waaraan verschillende families uit
den omtrek aanstoot hebben genomen.
Op den „Huize Doorn" vereischt de in
richting van het kasteel, dat door het
grooter geworden gezin na 5 November
zal worden betrokken, veel zorg. Er wordt
getimmerd en geschilderd en nog moeten
alle mogelijke kleine reparaties worden
uitgevoerd, voordat de weinige vertrek
ken, waarover men do beschikking heeft,
in gereedheid zijn gebracht, om de gasten
die voor de bruiloft zijn genoodigd, zoo
veel mogelijk „vorstelijk" te ontvangen.
Het nieuwe gezin Wordt vermoedelijk
Nieraandoening bij kinderen.
Kinderen zijn zoowel als volwassienen
onderhevig aan nieraandoeningen en men
heeft zelfs opgemerkt, dat procentsgewijze
blaassteenen meer voorkwamen bij kinde
ren dan bij volwassenen.
Sommige kinderen erven nierzwakte
over. Bij anderen is het een gevolg van ma
zelen, scharlakenkoorts, diphteritis, wind
pokken en dergelijke infectieziekten.
De ouders dienen derhalve op te pas
sen, als een kind klaagt over pijn in den
rug en de ledematen, pijn in de schou
ders, of als de urine bezinksel bevat. Al
licht is het meest voorkomende gevolg
van nierzwakte bij kinderen het verlies
van de maent over de blaas, hetgeen
bedwateren en dergelijke onaangename
kwalen veroorzaakt.
Als uw kind teer en kwijnend is ,niet
speelt en draaft als andere kinderen, treurt
en klaagt over moeheid, wees dan bedacht
op een vorm van nieraandoening en onder
zoek dit spoedig.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen bleken
succesvol in tal van dergelijke gevallen.
Het verdient dan tevens aanbeveling om
opwinding door stoeien en lezen voor het
slapen gaan te vermijden, het kind
's avonds niet te veel te laten drinken,
het niet te warm toe te dekken en hst
vooral niet te straffen voor zijn kwaaj.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen (let op
den juisten naam) zijn te Goes verkrijg
baar bij de Paauw Co. en te Middel
burg bij fa. C. Schulte Co. A f 1.75
per doos. (37)
ook m!et een tweetal kinderen van Prin
ses Hermine uitgebreid. Die twee oudste
kinderen van Prinses Hermine zullen
waarschijnlijk voor hunne opleiding in
Dluitschland blijven. De ex-Keizer ziet er
den laatsten tijd buitengewoon opgewekt
uit. Bij de huwelijksplechtigheid zullen!
slechts enkele Hollandsche kennissen uit
den omtrek aanwezig zijn, benevens fa
milieleden van het bruidspaar en een aan
tal Düitsche vrienden van den vroegeren
monarch. Of alle kinderen bij het hertrou
wen-van hun vader tegenwoordig zullen
zijn, staat nog niet vast. Wel is vrij
zeker, dat de Duitsche ex-Kroonprins uit
Wieringen zal overkomen. Het huwelijk
wordt voltrokken door dea burgemeester
van Doorn, den heer Mr. A. Baron Schim-
melpenninck van der Otye van Hoevela
ken, in zijn kwaliteit 'van ambtenaar van
den Burgerlijken stand, die vermoedelijk
met den gemeentesecretaris, eveneens
ambtenaar van den Burgerlijken Stand,
op Zondag 5 November naar Huis Doorn
zal gaan, om daar Wilhelm en Prinsen
Hermine te trouwen in tegenwoordigheid!
van ten minste zes getuigen (hejt aantal,
hetwelk door de Wet wordt vereischt inl
verband met de omstandigheid, dat de
huwelijksvoltrekking niet ten stadhuize
pjlaats heeft en de openbaarheid desniette
min volledig betracht moet worden). De
ambtenaar van den Rurgerltijken Standi
zal, evenals bij elk bruidspaar, de gebrui
kelijke formule in het Hollandseh voor
lezen en daarna naar gewoonte met
een enkel woord de echtelieden geluk-
wenschen. Daarna zal door den Duit
schen Hofprediker Vogel, uit Potsdam,
de kerkelijke inzegening in de vestibule
geschieden. De gasten zullen, nadat de
verschillende plechtigheden hebben plaats'
gehad, zich aan tafel voor een dejeuner-
dinatoire vereenigen.
Ofschoon men op' Huize Doorn er erg
mede ingenomen zou zijn, als tijdens de
huwelijksplechtigheid de klokken zouden
luiden, schijnt men hierop toch niet te
willen aandringen, daar dit in Doom
bij' bruiloften geen gebruik schijnt te zijn.
Die klokken zullen vermoedelijk dus niet
luiden en van buitenaf zal er ook verder
van de gebeurtenis, die zich daar binnen
de poorten van de „keizerlijke" verblijf
plaats afspeelt, niet veel te merken zijn.
Allerlei.
Ter bezuiniging zullen ongeveer 50
stopplaatsen van de Nederi. spoorwegen
worden opgeheven.
De besturen der Bonden van Werkge
vers en Werknemers in het Schilders
bedrijf hebben elkander wederkeerig me
degedeeld, dat het thans geldende lande
lijke collectieve contract voor het vol
gend jaar niet gehandhaafd kan blijven.
Apotheken: A.s. Zondag ziijn de
volgende apotheken geopend:
te Goes die van G. v. d. Hoek;
te Middelburg die van. J. C. v. d. Harst en
te Vlissingen die van S. J. Engering.
Toegekend is aan de gemeente Neu
zen voor het verkrijgen van bouwterrein:
