Ho 8 i Dinsdag 10 October 1999 37e «faargan? Baitenlanl Binnenland. Uit de Provincie. A r i - r Drukkers-Exploitanfen OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes Tel.: Redactie no. II; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tef. no. 259 Be toestand in het Oosten. Hiervan is vandaag niet Veel nieuws te vertellen. Griekenland moet er in toegestemd hebben Thracië te ontrui men, waarschijnlijk wel begrijpende, ■dat het weinig zin heeft zich tegen de groote oornes te verzetten. Er zou nog over beraadslaagd worden oin aan Griekenland de soevereiniteit over Westelijk Thracië te laten. Zoo zien we ook hier weer, dat brutale men schen, die op een gegeven, onverwacht oogenblik hun slajif weten te slaan, zeer veel bereiken. De Turken zijn er het voorbeeld van. Deze zijn zóó verregaand brutaal, dat, terwijl de besprekingen in Moe- dania weer in vollen gang zijn, een Turksohe afdeeling ruiterij in de neu trale zone van Ismidt stelling heeft genomen, ondanks de Engelsohe pro testen. Khem'al concentreert hoe lan ger hoe meer troepen in de buurt van Ismidt, vermoedelijk om onmid dellijk gereed te zijn voor een aan val op Constantinopel, als de onder handelingen mislukken. Terwijl .er oor spronkelijk alleen ruiterij in de buurt van Ismidt was, is tharis ook artille rie en infanterie derwaarts. De nieuw .aangekomen Turksohe troepen zijn 'bijna alle van bet Smyrnafront af komstig. Reuter verneemt, dat volgens een telegram uit 'Konstantinopel Turken bezig zijn tal van christenen aan te houden, met name in de Aziatische buitenwijken van Konstantinopel. Ver wacht wordt, dat de geallieerden hier- iropens vertoogen zullen richten tot de regeering van iKionstantinopel. 1 De ellende in Rusland. !n een particulieren brief uit St. Pe tersburg, van eind Mei van dit jaar, die aan ieien scheepskapitein meegegeven en niet door de censuur- gezien was, wordt onder meer de volgende schets gegieven van den nood van intellectueelen te St. Petersburg. De briefschrijver voert den- gene, aan wien hij schrijft, in gedachten binnen bij een bevriend gezin. Gij kijkt met verwondering naar de mand met brandstof, die naast de kachel staat. Geen hout; ook geen kolen, maar' boeken; boeken, sierlijk gebonden en verguld op snee. Een groote mand, gevuld met deze boeken staat op den vloer en het .zoontje des huizes neemt de brandstof met een ernstig gezicht er uit; de banden worden verwijderd en de bladeren gaan in de kachel. Wanneer gij een .boek inkijkt, gaat uw verbazing over in smart. Het is een werk van een beroemd Fransch schrij ven-, een zeldzaam werk. Daarnaast ligt een boek over de Grieksche klassieken, ge ïllustreerd. En het boek, dat de jonge sto- ieer bezig is de kachel in den muil te ^toppen, is een exemplaar van het boek, Waarvan gij jaren geleden voor veel geld een ander exemplaar te Londen bij een antiquair gekocht hebt. Gij hieldt het voor het kostelijkste bezit in uw bibliotheek, hier wordt het met' zijn schoonen band een prooi der vlammen. Eenige woorden van de huisvrouw bren gen n terug van de meening, in een gek kenhuis of onder kindsche menschen aan- gielamd te zijn. In den vorjgen winter kregen alleen de „beste 'burgers van Rus land", de arbeiders, wat brandstof van de regeeringde mindere sterveling, de „bour geois", kreeg niets en mocht ook niets koopen, al zou hij geld gehad hebben. Thans js dat veel beter: voor een mil- lioen kaai men een zak hout koopem, waar in meii dikwijls stukgehakte kruisen van de kerkhoven vindt. De groote meubelstukken waren snel genoeg verbrand en nog vroor het in huis twee gtaden Celsius. De kinderen schrei den van koude en honger. De zoon van .zestien jaar, steeds ietwat zwak, werd ziek en stierf aan een longontsteking. De elfjarige zoon kreeg zware rheumatiek, die hem een krommen schouder gaf. Toen moest mijn ma« met. bloedend hart beslui ten, te verbranden wat hem het kostbaarst was igeweest: zijn schoone boekerij, ©en erfstuk van zijn vader, die een groot geleerde was. Daardoor werd ons de "win ter wel wat dragelijker gemaakt: wij had den 't minder koud en aten alle dag warm eten. De beschrijving van het middageten zou den Hollandschen eetlust kunnen beder ven; ik zal dit dus maar stilzwijgend voor bijgaan. Als gij dan in gesprek met uwe kennis sen zijt geraakt, gaat plotseling de deur open en allen rijzen eerbiedig op voor den binnenkomendeeen man met éen bot uiterlijk, muts op het hoofd, pijp in den mond, Iwan Iwanowitsj. Het blijkt u later, dat dit de vroegere huisknecht is, c*s*v.. t.ii pa—»«mwa—mwbp—na die voorheen uw kennissen nimmer an ders dan met de muts in de hand, ook in de buitenlucht, toesprak en zoo blij als een kind was met 20 kopeken „an tsjai" voor de thee. Hij is nu communist en ge volmachtigde des huizes. Hij kan uw ken nissen hef huis uitzetten en veel ander kwaad stichten, men moet dus met hem op gebeden voet slaan. Iwan Iwanowitsj spreekt naar de bon ken kijkend: „Goed zoo, mijn zoon, geef ze maat' aan het vuur; nuttelooze rom mel. Vijftig 'jaren ben ik oud geworden zonder lezen of schrijven. Ben ik nu min der dan die geleerde menschen? Zooals gij allen weet, heb ik zelfs een grooten en eervollen en verantwoordelijken post. Ja, boeken schreven toen de menschen, die -niets omhanden hadden en zich bedienen lieten en deze boeken waren voor de rij ken en voornamen; het hoofd werd vol gestopt met .alle soort domme rommel. Die lieden waren allen zoo voornaam en uit de hoogte, zij lieten hun vette licha men in. koetsen heen en weet" rijden. Nu sluipen zij kleintjes rond en eten hun brood in hef zweet huns aanschijns. Heb ik niet altijd gezegd: Op onze straat komt ook nog een feestdag? En-klam die geleerden, die in hun boeken beweren, dat de mensch zoo en zooveel piwit en vet per dag moodig heeft, om te bestaan! Wat een larie! Hier in Rusland hebben millioenen menschen geleefd zon der een atoom van deze substanties en zij leven nog. O ja, wat ik zeggen wou, ik kom om. warme kleeren voor ons schit terende en dappere roode leger, om 'hun moeilijke leven voor onze veiligheid iets pleizieriger te maken. De buitenlandschó benden en kapitalisten willen ons nog maar altijd filet met rust laten, maar.onze helden zullen hun wel leei'en. Maakt dus warm ondergoed en handschoenen en sokken klaar voor overmorgen en breng die bij hef comité. En bijna zou ik ver geten, waar ik eigenlijk vOör kwam. Mor genochtend, om elf uur moeten alle be woners van het huis zich beneden in den binnenhof bevinden voor de reini ging van den vuilniskuil. Wie niet komt of Te laat komt, wordt uit het huis ver wijderd of igestraft." £N. R- C.)' Het procSs-Rathenau. 1 Gistermorgen zou de 'zitting van het staatsgerechtshof te Leipzig, dat. door het vergiftigingsincident onderbroken was, worden hervat. De toestand van de ziek geworden beklaagden is zoo1- danig verbeterd, dat zij de zitting kun nen bijwonen. Zondag voelden zij zich ■wel nóg vermoeid en zwak, doch be hoefden niet meer het bed te houden. Ook Warnecke, wiens toestand de meeste aanleiding tot bezorgdheid had gegeven, is- thans huilen gevaar. Het voortzetten van de zittingen was des te wenschelijker, daar volgens het procesrecht eeii aanhangig pro ces hoogstens voor den tijd van drie dagen kan worden onderbroken. 'Zoo het langer had moeten worden on derbroken, zou het. verhandelde nie tig hebben moeten worden verklaard en een nieuw 'proces hiad moeten wor den aangevangen. Naar ae voorzitter van het staats- gerechtshof, president Haigens, mede deelt, moet met 'groote waarschijnlijk heid worden aangenomen, dat de bon bóns vergiftigd waren. Het chemisch' onderzoek, dat door het staatsproef- bureau voor levensmiddelen geschied is, heeft tot nu toe aan het licht, ge bracht, dat de bonbons geprepareerd" waren. Ook werd door het onderzoek der politie vastgesteld, dat de pak jes rihocola.de welke twee der beklaag den ontvangen hadden, niet uit een chocoladefabriek afkomstig waren, doch van derden. Daar de vergiftigde bonbons niet de beoogde uitwerking hebben gehad, vreest men, dat er een nieuwe aan slag op een 'der beklaagden zal wor den beproefd. In elk geval heeft het gerechtshof redenen, om dat aan te nemen. Derhalve zijn omvangrijke be- schermingsrriao t r egeen genomen. Toe hoorders worden sleehls in zeer be perkte mate toegelaten en uitsluitend op vertoon van een politielegitimatie. Voor hem, die vielen. Met groote plechtigheid is Zondag op het kerkhof Père-Lachaise te Parijs, in het giedenkteeken, opgericht ter eere van de nagedachtenis van de in Frankrijk gesneu velde Belgische soldaten, het stoffelijk overschot van een onbekenden Belgischen soldaat bijgezet. De plechtigheid had groote belangstelling gelrokken en toen bet officieele gedeelte daarvan gteëindigd was, naderde een zeer talrijke menigte het monument om aan den voet daarvan en kele chrysiajnthen, wat asters en late zo merbloemen neer te leggen. De duizen den menschen schoven langzaam, terwijl hoornblazers de trompetten staken en tam boers de trom sloegen, door de lanen van het kerkhof naar het gédenkteeken. Voorop gingen de oorlogsverminkten, dan volgde de menigte en in haar midden ging .een aangrijpende groep: een meisje van negen jaar, dat een onder haar rouw sluiers gebogen gaande overgrootmoeder van twee-en-negentig jaar en een blinden soldaattot leidster diende. Simone Laet- gtens, het kleine meisje, heeft in den oor log al haar bloedverwanten verloren, be halve het ouile over-grootmoedertje en haar neef, die in den' oorlog blind gewor den is met een zoo goed als lammen arm uit den strijd is gekomen. De ver schijning dezer drie menschen voor het monument aan de Belgische gesneuvel den wekte diepe ontroering. Eein goetl woord. Nitti, de voormalige Italiaansche mi nister-president, schrijft in het Berl. Ta- geblaft,, dat de redding van Europa slechts mogelijk is als de Ver. Staten en Engeland afstand doen van hun vorderingen op de andere Geallieerden, mits Frankrijk, Italië en België zich met DuitschLand en de andere overwonnen landen verstaan en hun ongerijmde en onrechtvaardige eisehen mitsgaders hun wieede bezettingspolitiek laten varen. Korte berichten. - De militaire vlieger Passabeau heeft een doodelijken val gedaan in het vlieg kamp van Villesauvage (Frankrijk). Zijn mecanicien Is ernstig gewond. Gisteren zouden op de Schelde, tus- schen Vlissingen en Hoboken, peilingen worden gedaan met het doel, om talrijke verbeteringen voor de scheepvaart naar Antwerpen aan te brengen en zou Ook ,eien nauwkeurige inspectie gedaan worden der boeien, lichten en lichttorens. Men meldt, dat de badplaats Gas- tein (Oostenrijk) in groot gevaar verkeert door een lawine te worden bedolven^ Er dreigt een ministercrisis in De nemarken. De sedert eenig'e dagen drei gende crisis werd deels ten gevolge yan de zaak der Landmannbanlr, deels ten gleyolge va'n de cruaestie betreffende de regeling van den invoer van sigaren en schoenwerk brandend. De crisis zal waar schijnlijk eindigen met het. aftreden of de reconstructie van het ministerie Neer- gaai'dt. Na het gebruik van bonbons zijn in den nacht van Zaterdag op Zondag te Ber lijn vele personen ongesteld geworden. Men zocht eerst verband met de vergif tigingsverschijnselen bij de beklaagden van het Bathenau-proces, doch bij onderzoek is gebleken, dat er geen verband bestaat. In den nacht van Zaterdag 'op Zon dag is te Obercassel, dat door de Belgen bezet is, eén Duilsch burger door Belgi sche soldaten dooi' een schot in den hals levensgievaariijk gewond. Naar de Chicago Tribune uit Athene verneemt, heerscht daar gebrek aan le vensmiddelen en water. Ook zijn er geval len van pest geconstateerd. De tweede Simplontunnel, in 1911 begonnen, zal 16 dezer voor het verkeer ■geopend worden. De staking der zeelieden te Bordeaux is geëindigd. Daarentegen zijn nu de ha venarbeiders van Marseille in staking ge gaan uit solidariteit met de zeelieden, die zich verzetten tegen het decreet van mi nister Rio inzake de arbeidstijdverlemging. De overstrooming in Noord-Bengalen strekt zich uit over 1.500 vierkante mijlen. Anderhalf millioen personen zijn er bij betrokken. Duizenden sterven van den honger en door het uitbreken van epi demics. Te Tokio is cholera uitgebroken. Ondanks de meest krachtige pogingen zijn needs 130 gevallen geconstateerd. Het sterftecijfer is hoog. De vischmarkten zijn gesloten. Op IJsland zon Woensdag een vulca- nischc uitbarsting hebben plaats gehad. Ean dichte rook hangt ovéï' 't Oosten, Noorden en Zuiden van het eiland, ter wijl 'een aschlawine in het Oosten en Noorden va» IJsland en zelfs op de Fa- roer -eilanden is neergekomen. Nadere bij zonderheden ontbreken nog. D:e Amsterdamaer. In „De Amsterdamlmter" van gister avond wordt medegjedeeld, dat de Directie der in oprichting zijnde N.V. „de Chris telijke pers" de uitgave van het blad' heeft overgenomen. Uit den aard der zaak neemt de nieuwe uitgeefster geen enkele geldelijke verplichting op zich, in ver band met het verleden. D'ie zit. De leider van het N.V.V., de 'sociaal- emodcraat Stenhuis, zegt in „De Strijd": „In het Volk is onze collega v. d. Lende door de redactie persoonlijk zeer grof aangevallen. De oorzaak daarvan was, dat v. d. Lende de vroegere uitspra ken van Wibaut en „Volk"-redactie inzake het woningriype ernstig genomen heeft. Dat was natuurlijk naïef van v. d. Lende. Hij moest begrijpen, dat wanneer Miranda en Wibaut gaan doen, wat Aal- berse een jaar vroeger deed, de „Volk"- redactie plichtmatig draait." Is t-ie raak of niet? Ons dunkt van wel. Van je vrienden moet je 'tmaar hebben De heer Jungcu-rt rechtgezet. Dat de onderwijzer Jungpurt, thans vrijgestelde van de Unie van Chr. Onder wijzers, al moge hij! het dan denken, nog niet veel verstand heeft van staat kunde, toont de redactie van „Patrimo nium" aan. 'Dhr. J. had weer eens een feilen aanval op; q,nze regeering gedaan, door het voor te stellen, alsof Nederland (1922 met 1913 vergeleken) het meest van alle landen, die niet aan den oorlog deelnamen.' zijn oorlogsbegrooting heeft opg'eschroefd. Patrimonium mterkt terecht op, dat het uiterst gevaarlijk is, begrooting met be grooting te vergelijken, omdat de mili taire begrooting van het eene land posten ■bevat, die in een anderen staat bij1 een ander hoofdstuk zijn ondergebracht. Daar hebt ge b.v. het loodswezen, dat bij1 ons wèl en bij; anderen niet op' de marine- begrooting voorkomt. Ook is bij ons bij' Oorlog een deel van de politie-uitgaven gebracht. Gingen we dus eens schiften, de conclusie van den heer Jungcurt zou een-twee-drie tuimelen. Ja, was onze regeering begonnen met cijfers te goochelen, wie weet, of we dan niet een schitterend figuur gemaakt had den! Maar ier is meer. De gevolgen van de wet-v. Dijk zijn niet op eens merkbaar. Wat zou dhr. J. wel zeggen gesteld, dat bet rechtens kon indien straks het Rijk die overcomplete onderwijzers met een enkele maand salaris, zoo maar, zon der meer naar huis stutirde, gelijk men dat in 't particulier bedrijf doet? Én moet men zulk een methode dan wèl volgen bij onze onderofficieren? Neen, toch, niet waar? Welnu, dan moeten er ook wacht gelden uitgetrokken worden en zal de be zuiniging eerst geleidelijk merkbaar wor den. Wie nog beweren wil, dat wij militairis- ti.sch zijn, vergelijke maar eens de con tingenten. In België 75.000, in Zweden 50.000 en in Nederland 19.500 man. De S t a a t s- b e g r o o t i n. g. De Tel. weet weer parlementaire ge heimpjes te vertellen en. schrijft: Naai' wij vernemen, is het afdeelings- onderzoek van de begrootingen thans ge heel gereed gekomen. De afdeelingsverga- deringeu zijn vrij druk bezocht geweest. Dit is miede te danken aan het feit, dat zeer belangwekkende beschouwingen zijn gehouden over het optreden van het nieu we kabinet. Verwacht wordt, dat met name van de zijde der sociaal-democraten groote oppositie tegen liet gereconstru eerde kabinet zal worden gevoerd. Maar ook van andere zijde werden ern stige klachten vernomen over het onge woon langdurig overleg tusschen de ver schillende groepen der rechterzijde; men ging zelfs zóó ver, deze geheimdoenerij inconstitutioneel te noemen. Geëiscbt werd daarom een meer uitgewerkt plan dan de vage openingsrede heeft gegeven, hetgeen zelfs van de zijde van tochtsche leden instemming schijnt te hebben gevonden. Het is da'n ook met groote belangstel ling, dat de Memorie van Antwoord op deze afdeelingsbeschouwingen, in parle mentaire kringen wordt tegemoet gezien, omdat, de Regeering Aan zal moeten ko men met meer concrete plannen, die een inzet van de parlementaire beraadslaging kunnen vormen. Allerlei. Naar de „Dag. Beurscrt." meldt, is gis termorgen een aanvraag ingediend om over de N. V. „Chr. Dagblad De Amster dammer" het faillissement, uit te spreken. Het ontwerp wijziging Huurwetten, waar door, als reeds medegedeeld, de huurprijs vaJn 1916 mag worden, verhoogd met 50 pet. en van 1918 met 371/2 pet., zonder tusschenkomst der Huurcommissie, is thans verschenen. Me,n seint «uit Berlijn, dat de dollar gisteravond in het vrije verkeer tot bo ven de 3000 is gestegen. Failliet is verklaard H. Kjoev'oets, winkelier t© Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAB. Abo»n em enfsprjt: Per 3 maanden, franco per pott f 3. Losse nummers f 0.05 Prijs der AflvfertentJön: 1—4 kegels f 1.20, elke regel meer 30 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Vlissingen. Gistermiddag werd door een Arnemuidsch visschersvaartuig weder oen lijk aangebracht, dat drijvende was ge vonden op de Schelde. Het is nog niet uitgemaakt ol! dit ook tot de opvarenden van de „Ezardian" behoort. Door de zor gen dei- politie werd ook dit lijk naar de algemeene begraafplaats overgebracht. Goes. Dezer dagen vergaderden de vol gende buurtvereenigingen voor 'teerst of opnieuw: Langevorststraat. Gekozen of her kozen tot bestuursleden na ettelijke be dankjes de heeren: P. Oosterbaan, voor zitter; Doeselaar, penningmeester; A. Fran kin, secretaris; A. M. Simons, A- Vermaire en J. Torbijn. NieuwGoes, B ou wplanj met aan vankelijk 31 leden. Bestuursleden de hee ren: J. I. van Ballegoyen de Jong, P O: van Leeuwen, H. Bi. J- van der Veen, L. W. A. Sillevis, J. C. van de Weert, F. Duinhouwer en P. C- Pennings. Door de vergadering werd de heer J. I. van Balle goyen de Jong (Hot voorzitter gekozen, terwijl de andere functies onderling ver deeld zouden worden. Bouwplan II. Bestuursleden: F. K- Rijnberg, voorzitter; J. A. Verhey, secre taris; A. Mijnsbergen, penningmeester; D. H. Jacobs, F. v- Zee, L. den Bak, J. A. Dale, J!: G- Zandee -en J. Sinke. Kapalle. Maandagmiddag vergaderde de Raad weer. De voorzitter deelde mee, dat de Minister van Arbeid de gemeente vrij stelde van een destructor. Mej. Jaca. Nieuwenhuijze bericht, dat door haar de schoolarbeid wordt aanvaard tegen het bepaalde bedrag. Ged. Staten berichten aan dhr. Vervaat f30 pier jaar- toe te kennen voor zijn: schoolgaand kind, dat R.-K. onderwijs te Goes ontvangt. Éveneens wordt bericht, dat Ged. Staten geen advies verleen©» inzake het verrichten van de werkzaam heden door het raadslid Ganseman. Dhr. Fi'aanje vraagt of B. en W. met geen voor stel komen. Oppervlakkig, aldus spr., leek het mij strafbaar; bij nalezing van de toelichting weer niet. De voorzitter: B. en W. wilden het oordeel van de raadsleden. Dhr. Ganseman zegt, persoonlijk met Ged. Statenleden te hebben gesproken. Spr. brengt naar voren het z. i. adderachtige dat schuilt achter het adres. Dhr. Fraanje is >er voor, dat uitspraak volgt en heeft geen adderachtige bedoelingen. Weth. Zegers stelt voor, gehoord het antwoord van Ged. Staten en het gespro kene van dhr. Ganseman, niet tot schor sing als raadslid over te gaan. Wordt aan genomen met alg. stemmen (dhr. Ganse man blijft buiten stemming.) Namens de commissie adviseert dhr. Fraanje tot vaststelling van de gemeente rekening 1921. Wordt aldus besloten. In de commissie tot nazien van de 'gemeentebegrooting 1923, die aangeboden- wordt, worden benoemd de heeren Ber- man, Fraanje en Ganseman; in die van de begrooting B. A. de heeren Zuidweg, Ber- mair en Ganseman. Nadere vaststelling verordening mis bruik maken van Gods Naam volgt; aam' art. 2 wordt 'een kleine clausule toege voegd. Het kohier hondenbelasting wordt vastgesteld op f472,50. Over uitbreiding begraafplaats yolgde een breede beschou wing. Weth. Zegers, aldus de voorzitter, is gekomen in de vergadering van B. en W. om de vóórbeplantóng van de begraaf plaats te benutten. Met deze inneming kan- dan, ook van achteren, terrein aan gewonnen en een uitstel van 4 of 5 jaar voor ieen nieuw aan te leggen begraaf plaats volgen. Vooral waar van allen kant bezuiniging een eerste vereischte is, ver dient dit voorstel steun. Het voorstel- Zegers wordt met alg. stemmen aange nomen. Het Nutsdepariement verzoekt zijn bibli otheek te mogen plaatsen in een school lokaal; het fanfarekorps vraagt het in ge bruik mogien nemen van een lokaal, één avond per week, voor haar repetities, en de Z. L. M. voor het zorgen van lokali teit voor een cursus in de Landbouw- huishoudkunde. Dhr. Fraanje is er tegen om de schoollokalen \jpor allerlei doelein den en vergaderingen af te staan, vooral waar een geschikt lokaal in Kapelle, even als te Biezelinge, aanwezig is. Dhr Van Wingen; Dan gaan ze naar de herberg en we hebben pas ©en verordening uitgevaardigd tot isluiting, enz. Spr1- ad viseert toe te staan. Dhr Ganseman wil hier voor het fanfare korps uitzondering maken. Voor het plaat sen van een bibliotheek acht spr. de school niet de aangfewezen plaats. Het oordeel van B. en W, is om de s choollokaleri in bruik leen te fg|even voor vervolgonderwijs. Met 6 voor en 1 tegen (dhr Fraanje) wordt besloten het fanfarekorps, zoolang de koorkerk onbruikbaar is, voor repeti ties toe te laten. Met 6 tegen 1 (Weth- Vereeke) wordt geweigerd de nutsbiblio-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1922 | | pagina 1