Kerknieuws. Onderwijs. Financieële Berichten. Allerlei. Telegrammen. Gemengd Nisuws. 'J 1 Ned. Herv. Kerk. Bedankt voor Klundert door L. Boer te Meuw-Weerdingevoor 's Graveland door fl. W. J. C. Hanselaar te Heerjansdamvoor Langer- en Korteraar door J. van Lokhorst te Ede; voor Rouveen door F. van Asclr tp Dc-u Ham. Geref. Kerken Bedankt voor Rjjsscn door O. Roersma te K.oudumvoor Beetgum door J. van Loo te Mijdrecht. Chr. Geref. Kerk. Aangenomen naar Lisse en bedankt voor Vlissingen, Aalsum, Driebergen, Gouda, Den Helder, Hillegom, Hoogeveen, Noordeloos, Schiedam, Sliedrechf, Veenendaal en Zaamslag door C. S. v. d. Ven, cant, te Den Haag. Bedankt voor Alphen a. d. Rijn door D Brassen te 's Gravenzande. KRUININGEN. Er heeft zicli hier eet. commissie gevormd ten einde de petroleum verlichting in de Ned. Herv. Kerk te ver vangen door gas. Het doel is, zoo te werken, dat in den komenden winter het gas kan •weiden gebruikt. -■ De zevende zendingsdag der Zendings vreeniging Zeeuwsch-Vlaanderen W. D. zal gehouden worden te Nieuwvliet. Als spreke-s zullen optredends M. I. Beukenhorst v in Sluis; ds J. J. H. Visch van Gent; zendeling J. L. D. van der Roest; ds R. Meeuwenbeig van Balenburg; zendeling A. Hueting en ds J. P. van Heest van Groede. Het Chr. Fanfare korps van Cadzand zal haar medewerking verleenen. In „De School met den Bübel" schrijft E.'mous) het volgende over een proeve van psalmberijm'ng in het Afi'ikaansc'.i-Ho.landsch „Steeds sterker wordt de aandrang in Zu-d- Afrika om ook de bediening des Woords en het kerkgezang in liet Afrikaansch-Hollandsch ."te doen plaats hebben. Van een der drie IJollandsche kerken is bij het Britsch en BuitenlaiTdseh Bijbelgenoot schap reeds een synodaal verzoek ingekomen oir. enkele Bijbelboeken in de steeds sterker veldwinnende taal uit te geven. Verschenen is reeds een proeve van vertaling van het Evangelie van Johannes en een tweetal der .Kleine profeten. Hieronder volgen twee verzen van den berijmden Psalm 66 van de hand van prof. dr Du Xoit van Potchefstroom, die gedurende den tweeden Vrijheidsoorlog te Amsterdam vertoefde en aan de vrije universiteit zijne studie voltooide. In de ontloken Alrikaansche letterkunde ?s hj onder den naam van Totlus bekend. Juig, aarde! juig met biye galme; iaat jubels opstyg uit die stof! 'Smg tof Gods eer u dankb're psalme. *>n maak Hom heerlik in u lof, iy grootheid ken geen maat of perke; geen grens is daar vir Sy gesag; die vyand sien met skrik Sy werke ,-en buig hom veinsend voor Sy mag. Die aardrijk met sy verste lande moet biddend voor die Here buig; die volke van die verste strande moet met hul lofstem voor Hom juig. Kom en aanskou Gods wonderdade wat is Sy werking hoog gedug! Smeek dan, o volk! om Sy genade, -want niemand kan Sy hand ontvlug. Vrederust. De bij de eerste steenlegging voor het kerkgebouw inge metselde oorkonde luidt als volgt: „Deze kerk, waarvan heden op 23 Aug. 1922 de eerste steen wordt gelegd, wordt gebouwd voor de godsdienstige oefeningen ten behoeve der patiënten en personeel der stichting Vrederust, uitgaande van de vèr- ■leeniging tot Christelijke verzorging van krankzinnigen in Zeeland. Dit kerkgebouw komt in de plaats van een houten hulp kerk, di'e vanaf de oprichting der stich ting in 1909, dienst heeft gedaan. In deze ïiulpkerk is geregeld des Zondags 2 maal godsdienstoefening gehouden en hadden de feestelijke bijeenkomsten plaats met de patiënten. Plannen tot het houwen van een stee- nen kerkgebouw dateeren van het jaar 1913, toen er begonnen werd met inzame len van giften. Door den grooten -oorlog van 1914 met zijn ernstige economische gevolgen werd d-e houw uitgesteld. Toen in 1921 de toestand veranderde en het geldelijk verschiet voor d-e stichting beter werd, gaf het bestuur der vereeniging waarvan de stichting Vrederust uitgaat, aan den architect F. G. C. Rothuizen te Goes opdracht de plannen en begrooting te maken. Na verschillende besprekingen werd een plan goedgekeurd. Bij de op 9 Juli 1922 gehouden aanbesteding was de firma A. M. ICuyper Co. te Middelburg de laagste inschrijver voor f59062. Aan deze werd het werk gegund. Onder opzicht van dhr. 'W. H. J. Jolingh werd einde Juli 1922 met het werk begonnen. Nadat een inleidend woord was gespro ken door ds. J. II. Donner, predikant der gereformeerde kerk te Breda, Voorzitter der vereeniging tot christelijke verzorging Van krankzinnigen in Zeeland, schetste jdominé at. M. de Ligt, predikant der Herv. Kerk te Middelburg, 2e Voor- tter van voorno-emde vereeniging, de ording van dit bedehuis, waarna Z.Eerw. de plechtigheid der eerste steenlegging srrichtte. J. v. d. Vlugt, de tegenwoordige slelijke verzorger der stichting, sprak rna nog een woord van dankbaarheid. *Te geestelijke verzorgers vanaf de oprich ting der stichtins zijn geweest: Ds. J. PI. - -Donnet, tevens Voorzilfèr van het bestuur, f Toen deze in 1912 zijn taak neerlei, werd I'll °Pgevokd door Ds. L. Aalders, voor neen predikant der Herv. kerk te West- kapelle. Deze moest in 1921 zijn werk neerleggen wegens ziekte, nadat Ds. E. Jongens, voorheen predikant der Herv. kerk te Giesen-Öudkerk, ruim een jaar als tijdelijk geestelijk verzorger zijn werk had waargenomen. Sedert Maart 1922 is Ds. J. v. d. Vlugt, voorheen predikant der Herv. kerk te Nieuw-Stadskanaal. als geestelijk verzorger werkzaam. Het Bestuur." Ook in Frankrijk kiezen de jonge meisjes uit den werkenden.stand blijkbaar den kantoorarb-eid bij voorkeur als Let middel om iu hun levensonderhoud te voorzien. In een vervolgklasse van een lagere school voor meisjes, met leerlingen van 14 tot 16 jaar, heeft men, naar Mer- curius mededeelt, aan de kinderen .le vraag voorgelegd welk beroep zij wilden kiezen. En het antwoord van 47 der 53 meisjes luidde, dat zij het liefststeno typiste zouden worden. Wisselkoersen. Amsterdam, 28 Aug. 1922. Berlijn chèqu-e 17—18. Brussel 18.8518.95. P(arijs 19.8519.95. Londen 11.45V211.46V2 New-York 2.562.56V2. Weenen 3035 Nogal eenvoudig. Zeg, kerel, hoe ben jij toch hier in dit gat je leven begonnen Geheel als baby, amice, geheel als baby. - Nog sterker. Een gele-erde ver telde in gezelschap, dat bij opgravingen in Egypte draden gevonden waren, wat een bewijs was, dat -ook de oudheid reeds de telegrafie kende. Daarop zei een ander: In Herculanum heeft men bij orpgtravingen geen draad [gevonden, wat du« als bewijs kan gelden, dat m-en toentertijd reeds de draadtooze telegrafie kende. Op 't o-ogenblik nie t. Bij een rondgang in het bivak, wenkte Napoleon een officier nader bij te komen. Het was nog1 al donker, zoodat het rangteeken niet ''direct te onderscheiden was. „Uw naam?" „Dubois". 1 „Kolonel?" „Neen Majesteit, slechts kapitein; maar, zoo ging Dubois na stil beraad ver der om de igoede kans van 'toogenblik niet verloren te- laten gaan maar ik ben uit het hout gesneden, waaruit men kolonels maakt!" „Prachtig kapitein Dubois, zoodra ik een 'houten kolonel noodig heb, zult gij de teerste zijn!" („Volk") Kindermond. Ik wou, dat ik nooit meer gewasschen hoefde te wor den, zei kleine Nellie boos, toen moede? haar aan het helpen was. Maar zoo lang ik voor je zorg, zal ik je eiken dag een flinke beurt geven, zèi de moeder. „Dan ga ik lekker gauw trouwen", ant woordde Nellie gedecideerd. GRONINGEN, 28 Aug. Reeds vroeg in den morgen h-eerscht-e een groote drukte in de versierd© straten, in afwachting van d-en rijtoer der Koninklijke familie, die om 9.30 zou plaats hebben. De Konink lijke familie werd luide toegejuicht door de duizenden die langs den weg geschaard stonden, en bloemen in het rijtuig wier pen. T-e half 11, na den rijtoer, versche nen de Koningi n.de Prins, de Prinses en de Koningin-Moeder, "die inmiddels ook gearriveerd was, op het bordes van 't Stad huis; de schoolkind-eren. aldaar opgesteld, brachten aan de hooge Gasten een aubade. Te 11 uur trokken alle ve-reenigi-ngen on corporaties in optocht voorbij, waarna de Kon. Familie zich naar h-et Stadhuis be gaf, waar de burgemeester v. Ketwich Verschuur ©en toespraak hield, welke door de Koningin als volgt werd beantwoord: Mijnheer de Burgemeester, U dankend voor de woorden, waarmede U ons namens het gemeentebestuur van Groningen -en de burgerij h-ebt welkom geheeten, is het mij aangenaam U de ver zekering te geven, dat het ons een bijzon dere voldo-ening is. tegenwoordig te kun nen zijn bij de herdenking van het feit van nationale beteekenis: het ontzet van Gro ningen in het jaar 1672. Wij gevoelen ons één met Groning-ens burgerij in haar blijdschap en dankbaar heid, dat het mo-edig standhouden ge kroond werd met d-e overwinning en met de bevrijding van d-e noordelijke gewes ten, gevolgd dopr die van g-eheel den vaderlandschen bodem. Hulde aan haar wakkere voorzaten, met marrie den dap peren Rab-enhaupt. Hun daad zal steels een lichtend voorbeeld zijn in donkere t.iiden, want hun zelfopoffering en toewij ding maakte het Schier onmogelijke mo gelijk. Ons volk heeft altijd op ondubbel zinnige wijze getoond, hoezeer het zijn hoogste góed-eren weet te wnardeeren. In Godsvrucht en vrijheid groot ge worden. dankt het daaraan zijn nationale eenheid en daardoor zijn onafhankelijk heidszin, de rijke ontplooiing van zijn gecs- t-eijk [even. den hoogen bloei der weten schap-en de ontwikkeling van zijn krach ten op stoffelijk gebied. Die gehechtheid aan 1-zijff hoogste goe deren blijft de besté waarborg voor de- toekomst. Dit bewustzijn vormt den niet genoeg te waardeeren grondslag, waarop wij ondanks de moeilijke omstandigheden m-et vertrouwen voortgaan te arbeiden en te bouwen voor de toekomst. Met groote waard-eering begroet ik steeds dien geest van opofferende toewij ding, die ingeeft voor het vaderland te doen wat de hand vindt om te doen. Onze volle aandacht -en werkkracht schenkende aan de nooden en vragen van onzen tijd en ons in -eendracht sterk -ge voelende, moge h-et zijn. zooals vanouds in moeilijke dagen: „Oranje mot Neder land". Te 2.30 wer.d een bezoek gebracht aan de Martini-kerk, waar de president-kerk voogd prof. Brugmans de toespraak uit sprak. Bij de opening der tentoonstelling werd de welkomsirede 'uitgesproken door den heer Westerdijk, welke beantwoord werd door den minister van landbouw. 'S-GRAVENHAGE. Hedennacht is -een bestuurslid van de lm- -en Exportcentrale gearresteerd, verdacht van verduistering. MUNCHEN. De Beiersche Centrum partij heeft het aftreden geëischt van Graaf von Lerch-enfeld. De Landscentrale weigert -echter beslist dezen eisch in te willigen. BERLIJN. De uitgewerkte Duitsche voor stellen inzake een moratorium zullen Woensdag te Parijs overhandigd worden. HAVRE. Bij een botsing tusschenagen- ,ten en stakers gaven d-e laatste vuur, het welk door de politie beantwoord werd. Er vielen 3 dooden en ongeveer 30 ge wond-en, waarvan 15 min of m©er ernstig. Ongelu k>K e n. Te R-otterdam is een man door een onbekende in den hals geschoten, de kogmel kwam door de keel uit. Zijn toestand is levensgevaarlijk. Er passeerde aan den we-g Hilversum Laren -een motorfiets met twee opzitten- 'den, vader en zoon, genaamd Veenendaal uit Hilversum, ©en auto. D-e b-estuurder, vader Veenendaal,- keek daarna om, en zag niet, dat een tweede auto aankwam en reed deze in de linkerzijde. De beide Vee- brak zijn linkerdijbeen en bekwam hoven- brak zijn linkerdijbeen en bekwam baven- dien ernstige hoofdwonden. Zijn toestand is ernstig. De motorfiets werd verbrij zeld, de auto slecht weinig beschadigd. Öp de Torenlaan te Laren is Zaterdag een dr-oevig ongeluk gebeurd, dat te wijten is aan de onvoorzichtigheid van een kwa jongen. Een werkman van het electriciteits- bearijf was -op een dubbele- ladder bezig met het verrichten van werkzaamheden aan d-en wieg.'toen ©en Huiz-er 'jongen', op een ïiets gezeten, tusschen de beide beenen van de ladd-er door wilde rijden, met het gevolg, -dat hij tegen de ladder aanreed. Deze sloeg om en de werkman kwam bij den val op het hoofd terecht en bleef ter plaatse dopd. Het lijk werd per tram ver voerd naar Hilversum, de woonplaats van den -ongelukkige. Gisterenmiddag zijn in vergevorderden staat van ontbinding top het strand onder de gemeente Wasse naar aangespoeld twee lijken, vermoedelijk van zeelieden. D-e landbouwer B. te Mijnsheerenland had het -ongeluk, bij het vangen van een jong paard een trap van het beest te krijgen. Toen men hem te hulp kwam, bleek hij reeds overleden te zijn. Hij laat een vrouw met 6 kinderen -achter. Nabij d-e- Zwet is e-e-n heer uit Dielft met zijn motorfiets in volle- vaart tegen een wagen gereden, en aan de be komen inwendige wonden overleden. Terwijl een vrouw uit Kooten met drie kinderen op familiebezoek was te Oudega is haar jongetje van twee jaar in e-e-n sloot geraakt en verdronken. Te Mus- selkanaal is een meisje verdronken. Vrijdag sprong te Woerden in de chemi sche wasscherij op het terrein van het Rijkskleedingmagazijn een benzine-reser voir. De waschbaas liep vreeselijke, brand wonden op, anderen werden licht gewond. Oorzaak: Deze wasscherij moest 1 Sep tember aan het Rijk worden opgeleveid. De chef-monteur was bezig e-en laatste controle t-e- houden om te zien of alles -goed functioneerde. In de machinekamer lag juist een vat benzine. De m-onteur ge bruikte ,-om de buizen te onderzoeken, zuurstof uit een cylinder, hoewel in zijn in structie was vermeld, dat koolzuur moest 'worden gebruikt. Zoodra druk werd gege ven, kwam de zuurstof in aanraking met de benzinedampen, die- vlam vatten. Het vat benzine vloog met een hevigen slag uit elkaar. D© wachtmeester Banning, die voor de deur stond, werd door de uitspuitende benzine geheel -overstroomd en onmiddel lijk stond hij geheel in vlammen. Hij had de tegenwoordigheid van geest in een nahijzijna waterreservoir te springen, waar door hij zijn leven redde. Zijn lichaam was met -ernstige brandwonden be-dekt. r Gr-ensavonturen. Een O. W.-er uit Almelo,- vroeger klein turfschippertje, thans wonende in -een groot hoerenhuis, is met zijn dochter naar Duitschland ge weest. Natuurlijk mo-esten de noodige her inneringen uit Berlijn mee naar huis ge bracht worden, Toteft men echter te Bent- h-eim kwam om de grens te passeeren maakten de douane-beambten aanmerking op ©en zijden jumper die in het bezit was d-er dochter. Deze sloeg er zich goed door heen -en beweerde, dat zij de jumper reeds in Holland had gedragen, waarop zij kon passeeren. Hierop kwam pa aan de beurt. Alles, tot de portefeuille toe werd onderzocht. Toen bleek- dait, onze O. W. er voor 40.000 mark in Berlijn had gekocht, waarvan de nota's in zijn bezit waren, op ©en waarvan voorkwamde zijden jum per. Pa werd beboet voor 120.000 mark, terwijl alles wat in zijn bezit was, ook een bedrag aan .geld van f 70, in beslag werd genomen. Het Volk. Een pechvogel. Vrijdag geraak te des middags omstreeks half twee een scholier van de ambachtsschool op de brug van d-en Witten Singel te Leiden dooi' onbekende oorzaak te water en wist zichzelf te redden door onder de brug door te zwemmen en zoo tegen den lagen wal op te klimm-en. Na zich thuis van droge kl-eeren voorzien te hebben, kon. hij naar school, 's. Avonds ©venwel reed hij op d-en Zoeterwoudschen Singe] met een flinke vaart per fiets, om voor een reg-enbui thuis te zijn. Door het. uitwijken voor ©en persoon, die omkeerde en niet omkeek, reed hij met zijn fiets tegen een bruggetje op -en geraakte met fiets en al in de moddersloot. Na nogmaals zichzelf gered t-e hebben kwam hij ten tweede male met ©en nat pak thuis. (Volk). Een lo-gé-e uit Amsterdam van een veehouder te Lemmer verloor haar zilve ren armbandhorloge. Gisterenocht-end zag 'de knecht van den vee-houder, dal een koe, die hij z:ou melken, een horloge tusschen haar hoeven had zitten. Het horloge be vond zich nog in ogeden staat en is aan de -eigenares ter hand gesteld. Te Loosduinen had Zaterdag de vrouw van een tuinder aan den Monsterscheweg een kinderwagen, waarin haar kind van 9 maanden zich bevond, voor haar woning gezet. Vermoedelijk door den wind is de wagen aan het lijden gegaan en in de sloot vlak voor het huis terecht gekomen. De moeder, die het ongeluk spoedig be merkte, sprong te water, terwijl Jwee kin deren het voorbeeld van de moeder volg den. Op het hulpgeroep begaf zich een heei" naar de plaats des onheils en bracht de vreeuw en de beide kinderen spoedig op het droge, waarna de kinderwagen -ook op den wal gebracht werd. Het kind was er -echter uit verdwenen, doch na en kele minuten z-oekens werd door den heer het kind, -dat reeds gezonken was, ook ge red. D© dokter twijfelde- echter aan het behoud van het- kindje. Nu veertien dagen geleden te 's Gra- venhag© op de Markt een 18-jarige koop man van een lederfourniturenkraarn bij het ontploffen van een calcium-carbidlamp ern stige brandwonden opliep, nog altijd in behandeling in een der ziekenhuizen is, zijn gelaat ©rnstig is geschonden en het nog geruimeu tijd dm-en zal, voor hij de inrichting zal kunnen verlaten, zit ver schillende marktkooplieden de schriik voor de carbidlamp er blijkbaar zioo in, dat ze afkeerig bleken Zaterdagavond dit verlich tingsmiddel te gebruiken. 'Een j a. n b o -e-1. De leveranciers van de door den heer J. Eland en zijn vrienden op het touw gezette im- en exporttentoon stelling te D-en Haag zijn vorige week ieelijk beetgenomen. Het „Vaderland" meldt 'er o.,a. dit van: D-e „ondernemers", die zich met den weidschen naam direc torium tooiden, hebben per slot van reke ning meer gefuifd dan egorganiseerd. Het tentoonstellingsgebouw is nu door de jus- titi everzegeld. Onder geleide van een politieagent heeft een der exposanten Za terdag zijn waren nog mogen inpakken. De sleutels moeten op het politiebureau ge deponeerd zijn. Gebleken moet zijn, dat de leiding zeer roekeloos was. Meermalen bleef heel d-en nacht door het electrisch licht van de reclamepijlen branden, wat enorm© electriciteitsrekeningen ten gevol ge had. Ook de financiëele controle schijnt onvoldoend© te zijn geweest. Groote be dragen werden aan diners en auto's be steed; verschillende leveranciers wachten echter nog steeds op vereffening der re keningen. Ook zou gebleken zijn, dat het bestuur no steeds cheques op de Rotter- damsehe Eankvereeniging afgef, toen zijn te-go-ed hij deze bank reeds verdwenen was. Een restaurateur te Scheveningen, die een dergelijke chéque ontving, waar op bovendien f 30 voor fooien aan kellners voorkwam, heeft die f 30 wel uitbetaald maar kon aan de bank de cheque niet ge honoreerd krijgen. Het kantoortje- van het expositie-gebouw gelijkt ©en ruïne. De igrond lag Vrijdag bezaaid met betaalde en onbetaalde nota's en rekeningen, met privé correspondentie, offbicies-le beschei den, enz. Verschillende personen hadden maai' meegenomen wat waarde had, zoodat van de boekhouding en het grootboek zelfs de blanco vellen papier we-ggeroofd zijn. De aldus vernielde boekhouding was bo vendien gedeeltelijk vertreden en besmeurd wijl ieder maar toeliep in het voormalige secretariaat. Den 23en"d.ftzer beeft bet bestuur aan de belangrijkste crediteuren een brief ge zonden, waarin het verklaart, tengevolge van tegenslag in de onmogelijkheid te ver- keeren, de loopende schulden in hun ge heel dadelijk te betalen, en eenig uitstel verzoeken, omdat bij een eventueel faillis sement de crediteuren er zeker slechter bij zullen varen. Het bestuur deelt echter niet mede waar het adres van het secreta riaat thans is. Zelfs de politie is nog niet op de hoogte van dit adres, wijl het be stuur verdwenen is, zonder d-e loopende zaken te regelen of eenig adres achter te laten. Een dienstboden-inval. Naar mate de valuta daalt en het aantal naar Duitschland reizende valuta-touristen toe neemt, is thans mede e-en stijging in het pantal naar Nederland komende Duitsche dienstmeisjes waar te nemen. Ddt aantal neemt nu met den dag toe en is zelfs zoo [groot, dat het een groot gedeelte van som mige treinen inneemt. Dag aan dag ziet men deze meisjes in grooten getale Zeve naar passeeren en het laat zich aanzien, dat hierdoor de dienstbodennood in ons land beduidend zal afnemen. Tegen een 200-tal personen te Oud- dorp js procesverbaal opgemaakt wegens het niet vervullen van hun stemplicht op 5 Juli j.l. De Duitscher H. verdacht van dief stal met inbraaak in den huize „De Braam" te Beekberg-en en dezer dagen door de politie te Wageningen gearresteerd, werd gisteren naar Apeldoorn overgebracht voor het dopn van aanwijzing van de plaats, waar hij de gestolen voorwerpen heeft verborgen. Bij K.M.-paal 168 aan den Arn- hemschen weg vond men bij een denneboom onder mos en takken verborgen een be werkt houten kistje, waarin een gedeelte van de gastolen zilveren voorwerpen zich bevonden. Na deze aanwijzing is H. ge vankelijk naar Arnhem overgebracht. Een sleepboot, welke te Maastricht in het kanaal lag, werd door een paar schippers nagezien. Een hunner slootte een petroleumkan omver, waarvan de in houd zich over d-e kleeren van den schip per A. uit Dixmuiden verspreidde; die kleeren geraakten lot overmaat van ramp door de vlam van een lampje in brand zoodat A. weldra een vlammende zuil ge leek. Gelukkig rende hij naar het dek en sprong in het water. Hij was echter al deerlijk verbrand, zoodat hij met moeite uit het water werd gehaald en per auto van den geneeskundigen dienst, naar het hospitaal Calvariënberg werd gebracht. Zijn tegenwoordigheid van geest redde hem evenwel het leven. Te Winschoten is gevangen gezet M„ van Onstwedde, beschuldigd van valschheid in geschrifte als penningmees ter van den Christelijken Landarbeiders- bond. Insecten-inval. De expres-trein Parijs—Genève is Donderdag te St. Jean- de-Losne tot staan gebracht door een zwerm van millioenen insecten, afkomstig uit de Saóne-moerassen. D-e insecten, be schreven als een soort langbeenige mug gen of vliegen, waren namelijk op de lijn neergestreken en hadden de rails zoo glib berig gemaakt, dat de trein niet meer voortkon. Over ©en afstand van een kilo- ■meter lagen .-de insecten centimeters hoog op den spoorweg opgetast. De passagiers, die met de- oorzaak van het oponthoud onbekend waren, toonden Zich aanvankelijk zeer gealarmeerd en sprongen in zekere paniekstemming uit de wagons. Het treinpersoneel telefoneerde naai' Dijon om assistentie en spoedig ver schenen er 50 man gewapend met bezems en emmers zand, die de lijn schoonveegden en de rails rijkelijk met zand bestrooiden, waarna de expres de reis kon voortzetten. Va 1 utagevaren. De Duitsche Mark toont zich constantin het dalen t-enminste. En d-e valutaverhoudingen ne men steeds wanstaltige!' vormen aan. Wat tot gevolg heeft, dat tienduizenden Ne derlanders d-e Duitsche grenssteden af- stroop-en om alles t-e koopen, wat ze machtig kunnen worden. Zoo wordt er gevegeteerd op den ellendigen toestand! van het Duitsche volk en wordt tevens de Ned-erlandsche winkelstand in hooge mate benadeeld. En wie weet hoevele-n er hij die koopjesjagers zijn, die niet erg genoeg kunnen jammeren over de malaise in ons land en de „verderfelijke" sociale politiek van ons ministerie. In h-et „Volk" wordt gewezen op een. ander gevolg van de valuta-wanorde. „In d-en- Zuid-Oosthoek van Twente, met Enschedé als middelpunt, begint een toe stand in te treden, die bij d-en dag onhoud baarder wordt", zoo lezen we. „Eiken morgen komen langs de Glaner- briig, Alsted-e en Overdinkcl honderden, en honderden Duitschers over de grens, di-e in Enschedé -en omliggende plaatsjes werken. Ik ben er ni-e-t in geslaagd met nauwkeurigheid het juiste getal aan de weet t-e komen, maar het schijnt om en nabij d-e 1200 te zijn. Eenige maanden geleden kwamen alleen bij Glanerbrug tus schen de 800 en 900 personen over de grens. Zij komen van heinde en ver, zelfs uit Bielefeld, Bremen, Spandau (hij Ber lijn) ©n Saksen. Zij vestigen zich in de Duitsche grensplaatsen en gaan op Hol- landsch grondgebied w-erk zoeken. Dal is zeer profijtelijkin Enschedé bedraagt het kostgeld per week 10 a 12 gulden, in Gro* nau (een Duitsch-e grensstad) 500 a 600 Mark: dat, is ongeveer f2. Vele van deze menschen vinden -op de textielfabrieken werk en voor zoover zij verder uit Duitschland komen (en met de textielindustrie niet bekend zijn) in de bouwvakken en op d-e kantoren. Op d-e kantor-en is het heel erg, met het gevolg dat Hollandsch personeel als over kompleet wordt ontslagen. In d-e bouwvak ken is bet -eveneens heel erg: als timmer lieden -en metselaars zijn reeds meer dan 100 Duitschers te w-erk gesteld. Aan de Textielschool bijv. werken 31 schilders, daaronder zijn 15 Duitschers". Het gevolg van dit alles is groote ver ergering van de werkloosheid onder de Hollandsche arbeiders. In de „Volkskrant" schrijft m-en uit 's-H-eerenberg over het zelfde -euvel. Daar komen dagelijks (al rijke bouwvakarbeiders uit het naburige Emmerik de grens over en gaan naar Doetinch-em en andere plaatsen werken. Dat d-ez-e voor minder loon gaan werken blijkt wel hieruit, dat voor de Duitsche- arbeiders, die aangenomen worden, 'Hol landsche arbeiders op straat worden gezet. Dit lot trof een aantal bouwvakarbeiders uit 's-Heerenberg. Deze laatste hebben wel w-eer w-erk gevonden in Duitschland, doch 't is nu eenmaal niet mogelijk om met een Dnitsch weekloon een gezin in Holland te onderhouden, en markentoeslag is hun nog dezer dagen geweigerd.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1922 | | pagina 7