!\o 265
Vrijdag II Augustus 1933
36e Jaargang
Reclames.
Buitenland.
Burgerlijke Stand.
Brukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Varststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Godsdienst opium. En toch „gods
dienst".
Voor liet 'Kremlin, het oude paleis
der Tsaren, waar de Marxist Lenin
troont, is in kolossale letters uitge
houwen het opschrift: „Godsdienst is
opium voor het volk". Een uitspraak,
die sinds lang in Rusland opgeld doet,
■en ook wel buiten Rusland.
Oncler de vrouwen, die cle hande
lingen der sovjets verheerlijken, be
hoort mevrouw Henriëtte Roland Holst
geb. v. cl. Schalk, de bekende socialis
tische propagandiste, doch die nu tot
het communisme is afgegleden.
In haar belangrijk boek „Uit Sov
jet-Rusland" geeft zij eenige indrukken
van een kerkgang, dien zij op een
Zondagmorgen, terugkeerend uit Mos
kou, in Estland meemaakte.
„Ingeklemd tusschen de oucle hui
zen stond een Luthersche kerk; ik
trad binen en luisterde met genot
naar den psalmzang der gemeente,
niet zeurderig-gerekl als ten onzent,
maar vol ry thmfische kracht. Maar toen
een gebefte, getogaade dominee den
kansel besteeg, kreeg ik het benauwd
en vluchtte, bang voor de verveling
van de preek. Een trappensteeg bracht
mij op cle bult in het hart der oude
stad, waar de groote russische kerk
stond. De dienst zou net beginnen.
,Te Moskou had ik aldoor plan gehad
een kerkdienst hij te wonen, maar
geen gelegenheid gevonden. Ik was
blij, dat die zich nu toch dien laatsten
dag nog voordeed.
„Het was de eerste keer in mijn
leren, dat ik een grieksch-kathblieke
liturgie hoorde en ik had mij die niet
voorgesteld van een zóó ontroerende
schoonheid. ;Een heerlijke, diepe bas
stem zingt het recitatief, een hoo-
gere antwoordt, telkens valt het on
zichtbare koor in, getuigend en smee-
kend. De klanken zwellen en nemen
weer af, het is een voortdurend vloe
den en terugstroomen, een deining
zonder einde, als een lied der na
tuur. Maar een natuurlied, verdiept
door menschelijk hunkeren "en stnlach-
ten; een uitstorting en reiniging van
het menschelijk gemoed, beheers,plit
toch en vol melancholie van berusting.
Een oneindige mildheid, een zachte
vertroosting, een heerlijke innigheid
doiorruischt dien zang, maar alles ver
droom d en los van de aarde. De ziel
wordt uitgevoerd boven smarten en
twijfelingen; zoete rust keert tot, baar
in. Telkens vervloeit een hoogtepunt
van pathos tot een nieuw gemurmel,
dat dan, op zijn beurt in zich op
nemend de ongestilde verlangens en
geheime droomen van het menschen-
hart, weer uitstroomt in rijke bewo
genheid, ials een rivier, door duizend
verborgen (bronnen en liefelijke heken
gevoed. i
;,Na afloop van den dienst zoek ik
'een hank in een der groene plant
soenen, de vroegere bolwerken, om
ongestoord Imijn gedachten na te gaan.
Het is, al begrijp ik nu pas goed het,
waarschuwend woord, clat het sov
jet-bestuur te Moskou aanplakken liet
boven de oude Iberische kapel bij
het Kremlin met het wonderdadige
.Moedergodsbeeld: „De godsdienst is
opium voor het volk". Ja waarlijk,
is het zoo: die heerlijke muziek is
thans gevaarlijk; zij verzwakt den wer
kelijkheidszin,' 'zij 'sust het hart tot
'rust over de slechte 'dingen dezer we-
De fruitnaiTcLei. Naar" Wij VëK
nemen is de handel in fruit tamelijk slap.
Bij' de publieke fruit-veilingen werden be
trekkelijk lage prijzen besteed, b.v. f3 a
f4 per H.L. appels. Uit Eist vernamen
we zelfs, dat daar wagon-ladingen buiten-
landsch fruit voor bekende firma's werden
aangevoerd. Msb.
'n E d e 1 e v e n t. Te Barneveld werd
op den Wesselschenweg de landbouwer
J., wonende in Essen, door een mo
torrijder aangereden, waardoor hij ernstige
hoofdwonden bekwam en bewusteloos bij
bewoners moest worden ingedragen. D'e
motorrijder ging zelf geneeskundige hulp
halen en was dadelijk bereid alle onkos
ten, voortvloeiende uit het ongeluk, te
vergoeden. O.a. werd een nieuwe fiets,
waarop C. J. zat, vernield, die ook door
den motorrijder wordt betaald. Boven
dien stopte hij den gewonde f20 in zijn
vestjeszak.
Een tachti g-k i 1 o-c 1 u b. Te Go-
rinchein bestaat «en club, genaamd de
„Tachtig-Kilo-club". De leden zijn mannen
van middelbaren leeftijd, die minstens 80
kilo wegen. Reeds verleden jaar op- den
verjaardag van de koningin, heeft de club
deelgenomen aan de volksspelen in de af-
deeling wedloop met hindernissen en toen
niet weinig hilariteit -verwekt.
Xht jaar organiseert' de club op den vér-
jaardag" ifètt- 'de' koningin zelf feesten. Het
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
A b o sn e m en ts prlfa:
Per 3 maanden, franco per post f 3.
Losse nummers
f 0.051
reld, in plaats van het te wekken
tot daadkracht; zij effent den gang
van het bloed tot verdroomde tóaten,
in stee van het staal loe te voeren
tot den strijd. De schoonheid der oude
kerkmuziek, wij mogen van haar be
dwelming niet te diep drinken
De lezer gelieve dil lange citaat uit
het boek van Mevr. Holst met aan
dacht te lezen, en dan te bedenken,
dat deze schrijfster onder de „religi-
euse" menscb'en een eej/eplaals be
kleedt.
Het is inderdaad een ijzige reliei-
eusiteit, die een religieuze vrouw de
kerk doet verafschuwen mei een be
roep op Lenin's woord, als ware 't
een Godswoord: de godsdienst is
opium voor liet volk.
Deze relieieusiteit, godsdienstigheid,
is, gelijk De Rotterdam mer te
recht opmerkt, zoo goddeloos omdat
ze tot liet verzinsel is gekomen van
een godsdienst zonder God.
Van religieus" gesproken, wij heb
ben mevrouw Hols! gehoord (zie de
eerste driestar), zij is eene ex-soeia-
liste, die in de S. D. A. P. een voor
aanstaande rol bekleedde, maar nu
tot het Communisme is afgezakt-
Wij willen nog een andere vrouw
ten looneele voeren, namelijk me
vrouw Tjaden, geboren Anke v. cl.
Vlies, (meer onder ons als Ehka be
kend. Ook deze nam een eereplaats
in iin de S. D. A. P. en werd als „reli-
gieuse" bijzonder, zij 't ook als recla
me-middel, geëerd. Zij was namelijk
vroeger op een Chr. school werk
zaam geweest. Doch ook zij zakte af,
eerst naar de socialisten, en vond ten
slotte teen onderdak' hij de religieus-
teocialisten.
Maar idat er aan dat „religieus" een
luchtje is, moge u het volgende lee-
ren.
Toen imen in een vergadering van
haar en haar partijgenooten het de
zer dagen had over den Duitschën
sociaal-democraat Noske, die, thans
regeeringsman, afwijkt van de revo
lutionair-socialistische leer,stond de
ze Enka op en sprak zij dit ontzet
tende woord: „Werd door de dicta
tuur van het proletariaat het dood
vonnis over Noske uil gesproken, zoo
zou ik het gaarne willen voltrekken.
Wij moeten 'ons verlangen naar zacht
heid. ons vrouwelijk medelijden kun
nen offeren, wanneer wij zien, dat dit
het welzijn dei' menschheid fn den
weg zou staan".
Zoo spreekt een „religiieuse,' socia-
liste.
Ook (hier is een religiositeit, waar
in de religie ontbreekt, een religie,
godsdienst, doch niet uit God.
Achteruit en toch....
De heer Rutgers heeft in de Tweede
Kamer den minister opgemerkt dat het
aantal leerlingen op de openbare scholen
steeds minder wordt, en in weerwil hier
van toch 't laatste jaar nog 117 open
bare scholen zijn bijgebouwd.
Dit zal wel hier vandaan komen, dat
om een openbare school te kunnen bou
wen, «en leerlingen tal, waarvoor gevraagd
wordt, minstens twaalf moet zijn. Voor
"dief geworden zijn, hadden in hun porte
feuilles 3000, 1800 en 1700 frank. Ter
aanvulling van dit laatste bedrag, dat den
dief mogelijk wat gering leek, is de han
delsreiziger tevens van zijn horloge mei
ketting, «en medalje en een gouden pot
lood beroofd. (N. R. C.)'
D e „E e n s t a p p r". Een arts-ortbo-
paedist schrijft aan het „Vad.":
Eir is op het oogfenblik «en stuk speel
goed in igebruik, dat bij de kinderen zeer
in den smaak valt. Ik bedoel de „eenstap-
.per", het houten plankje met beweeg'elijk
voorwiel, verbonden met stuurinrichting', en
vorksgewijs in genoemd plankje geplaatst
achterwiel. Naar mijn overtuiging moet dit
speelgoed schade berokkenen aan de kinde
ren. die (er op verzot Zijn. Wat is het ge
val? Het kind plaatst één voet op de
treeplank en zet met groote kracht met het
andere been af, om snelheid te ontwikkelen
Als men goed oplet, wordt gewoonlijk de
linkervoet op de plank geplaatst en met
het rechterbeen afgezet. Het linkerbeen,
van huisuit slecht ontwikkeld, dient slechts
als stand been, het rechter wordt igeoefend,
waardoor het verschil in ontwikkeling ver
groot wordt. Maar er is meer: door liet
alfzetten mét bet rechterbeen: Ontstaat er
op. eiken trap 'een ruik op de weeke deelen
van de liesstreek, er komt telkens een on-
gewenschte rekking dier deelen door over-
strekking van het betreffende heup-ge-
de bijzondere school is dit minimum
door ile wet gesteld op veertig.
Een onbillijkheid, die te meer uit
steekt, omdat een openbare school moet
in stand gehouden worden, zoolang er nog
acht leerlingen zijn.
Hierop werd reeds hier en daar gezon
digd. Dure. kleine openbare schooltjes zijn
gebouwd, o. a. te Arnlvem een gebouw
met zeven lokalen voor 110 kinderen.
De Haagsch® (liberate) Schoolvereeniging
koos zich den duursteen grond uit me)
heel veel tuin en voor klasjes van tien
a twaalf kinderen. Zoo vragen de Nuts-
menschen dat in meer pla.at.sen.
In de noodlijdende gemeente Emmen
(zoo werd in den Haagschen gemeente
raad gezegd) werd aan luxen schoolbonw
geld weggesmeten terwijl geld voor een
eenvoudige bijzondere school geweigerd
werd. -
Van weigeren gesprokente Kapelle
'is men ook nog lang niet toe aan den
bouw «ener bijzondere nlo-school. Maar
daar werken de Chr. historische
raadsleden aan de weigering mee.
Uit vroeger riagen
Mólinc, .oud-niinister-presidenl van
Frankrijk, oud-minister van landbouw,
oud-Kamerlid, enz., heeft zijn vijftig
jarige politieke loopbaan herdacht.
Naar aanleiding van dit feest
spreekt Clément Van tel in hel Jour
nal" anet droeven spot over de dagen,
toen men nog gelukkig was onder het
bewind van Méline. In die dagen,
zucht hij, waren er nog geen auto's.
De omnibus Panthéon- Courcelles
deed op een slakkengangetje zijn le
gendarisch traject. De „aapjes" brach
ten ons van de Porte de Viiliers tot
de Bastille voor 35 sous. En er werden
geen twee of drie personen per dag
te pletter gereden. Op straat bewerk
ten de Parijzenaars elkaar niet met
de ellebogen en in de sigarenwinkels
hield de meneer, die zich zoo juist
van den opsteker had bediend, u de
zen hoffelijk voor. De metro, de groo
te school voor ploertigheden, bestond
nog niet. Het leven was gemakkelijk,
er waren minder zenuwlijders, minder
geagiteerden en minder gekken dan
tegenwoordig.
Vau tel herinnert nog aan tal van
goede dingen uit vroeger jaren, en
besluit: Niemand zag de toekomst be
zorgd in. De Turksche fondsen hiel
den zich goed, de Russen betaalden
hun coupons, en de Franséhe rente
stond op 104 francs. Wij waren niet
met roem overdekt, maar evenmin met
schulden!
De ramp te Swatow.
Langzaam komen nog steeds be
richten over de ramp van Swatow
binnen en het aantal slachtoffers
wordt steeds grooler. Volgens de jong
ste telegrammen schat men hun aan
tal op 30 a 40.000. Reeds zijn 28.000
lijken gevonden. De verwoeste land
streek biedt een troosteloozen aanblik.
De geheele kust lot ver in bet bin
nenland is een groote woestenij, een
groote (puinhoop.
Naar het schijnt hebben twee tv-
phonen gewoed, een uur na elkander.
De tweede was verschrikkelijker dan
llijfxrav 'utjzrt? iil^aig'oixi uiivju.
andere morgens onderscheidde; hé, wel
vreemd, 't was toch een zeer bijzondere
dagl! Enfin, 'tkwam nog.
Onder 't paard poetsen stond hij over
het eem en ander na te) denken, -y- dat
moest toch feitelijk op zoo'n dag niet
„Hé, sta daar niet te suffen, doorooet-
sem!"
Ook dat nog1, daar heb je dan 6 jaren
trouwenfin, maar poetsen, 't kwam nog
wel.
In den voormiddag gebeurde er niets.
Niemand sptrak er over. Zelf durfde hij
ei' niet over beginnen. Dat was een beetje
onbescheiden. Alles ging wel een beetje-
geheimzinnig, dat merkte hij wel, er was
wel iets op til.
's Middags zat hij alleen op zijn kamer,
hij wilde, dat het nu maar gebeurde. Na
afloop zou hij vragen, om uit te gaan, zijn
verloofde zou hem bij de poort- opwachten;
samen wilden ze een wandeling maken, én
dan had hij volop gelegenheid, om) de
plaats gehad hebbende plechtigheid in geu
ren en kleuren te beschrijven.
D'aar kwam iemand de trap pp, zou men
hemi doiepenneen, 't ging zijn deur
voorbij. Nog eenwat een drukte
zou 'tnu beginnen?
Bonseen hevige slag op de deur,
die gedeeltelijk opengegooid werd; een
arm stak halfverwege door de opening en
gooide iets de kamer op, het fladderde
de eerste en ging vergezeld van on-
weder, geweldige regenbuien en een
stortvloed, welke alles meesleurde en
vernielde. De wind bereikte een snel
heid van 100 mijl per uur.
Gebouwen stortten ineen als kaar
tenhuisjes. Verscheidene kleine dor
pen zijn weggevaagd. Verscheidene
politieposten werden verwoest en 30
agenten gedood. Talrijke gevangenen
wisten uil bun cellen te ontsnappen,
maar slechts om later toch den dood
te vinden.
.Het Urselinen-kloóster te Swatow,
waarvan de Zusters een veertien da
gen geleden uit Canada aldaar waren
aangekomen, is aanzienlijk bescha
digd. Toen het dak van hel klooster
was afgerukt, vluchtten de Zusters in
de 'kelders, maar werden daaruit dooi
den watervloed verdreven. De moe-
der-overste, die den geheelen nacht
op een boom had rondgedreven, ont
kwam wonderbaar aan den dood.
De burgeroorlog in China.
Het toch reeds zeer geslonken ge
zag van den ex-president der Canton-
republiek Sun Vat Sen is thans ten
gevolge van de nederlaag der troe
pen van twee zijner voornaamsle aan
hangers, daar zij door het leger van
generaal Tsjeng Tsjoeng Ming werden
verslagen, (geheel gebroken. Tsjeng
Tsjoeng Ming is thans den toestand
in Zuid-China geheel meester.
Het proces tegen de sociaal-revolution-
nairen.
Het hooggerechtshof te Moskou
heeft in het proces tegen de sociaal-
revolutionairen twaalf beklaagden ter
dood veroordeeld.
Het centrale al-Russische ui voeren
de comité besloot de vonnissen te
bekrachtigen, doch de terechtstelling
uit te stellen. Deze zal echter binnen
kort plaats hebben, indien de sociaal-
revolutionairen geen einde maken aan
buncampagne van geweld en spion-
nage tegen de regeering.
Verder werden behalve de ter dood
veroordeelingen nog verschillende vrij
heidsstraffen van drie tot 10 jaar uit
gesproken.
De socialistische pers in de ver
schillende landen is woedend over dil
vonnis.
De Londensche conferentie.
Veel is daarvan vandaag hiel te
zeggen, omdat -gisteren geen zitting
gehouden is. Wel heef! zoowel het
Engelsche als bet Fransche kabinet
vergaderd en mochten Lloyd George
en Poincaré de goedkeuring van hun
ministerie vernemen voor hun optre
den. Men staat dus nog even ver van
elkander, ja, do verhoudingen zijn
zoo (mogelijk nog scherper geworden.
De Belgische bemiddelingspogingen
moeten ook mislukt zijn.
Geruchten gaan, dal Poincaré nog
een nieuw stel voorwaarden in petto
heeft. Deze nieuwe voorstellen zou
den waarschijnlijk als basis hebben
oen schrapping van een deel der Duit
sche schadevergoeding tegenover
kwijtschelding van Britsche vorderin
gen op Europeesche mogendheden.
Korte berichten.
Uit Riga wordt gemeld, dat sinds
vijf dagen groote hoeveelheden steen
kool in de dokken van Petersburg in
brand staan.
Naar uit Helsingfors geseind
wordt is de telegrafische verbinding
van uen neer li. is gieneei aigeorand.
Niets werd gered.
NIEUW VENNEP. V. D. Gisteravond
half elf werd een hevige brand in een
sigarenfabriek ontdekt. Het vuur, dat gre
tig voedsel vond, greep snel om) zich heen.
In eenige uren tijds was de fabriek een
prooi der vlammen.
LONDEN. V. D. Poincaré heeft gisteren
in een langdurig onderhoud met Fransche
persvertegenwoordigers gezegd, dat, indien
die Baad van Ministers die hedenmorgen 11
uiur bijeenkomt, geen resultaat oplevert,
Frankrijk alleen zal optreden.
STOCKHOLM. V. D. Bij een vlootma-
noeuvre te Illern geraakten drie zeelieden
te water,' waarvan twee verdronken.
STOCKHOLM. V. D. Koningin Wilhel-
mina van Nederland en Prins Hendrik,
zullen van 912 Sept. a.s. ©en bezoek
brengen aan 't Zweedsche hof. De Minister
van buitenlandsche zaken, jhr v. Karnebeek!
zal de bezoekers vergezellen.
MIDDELBURG. Ondertrouwd: H. R. L.
Giffhorn, 25 j'. en A. M. Schou, 21 j.;
C. Poppe, 26 j. en C. Leijnse, 26 j.;
D. Sloover, 33 j. en M. E. F. du Mee
29 j.P. 'O. van der Star, 22 j. en J. L.
Prijs der Advertenti n:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Indien gezond, blijf gezond.
Maak geen gewoonte van het gebruiken
van geneesmiddelen. Als gij ziek zijt, hebt
gij waarschijnlijk geneesmiddelen noodig.
Maar zoodra gij weder gezond zijt. dient
gij met het gebruik op te houden. Zorg
zame gewoonten, lichaamsoefeningen, een
voudig voedsel, goede ontlasting, en ge
regelde, verkwikkende slaap dienen u ge
zond te houden.
Wees blij, als gij vrij zijt van verschijn
selen van nierzwakte. Als gij er aan
twijfelt, kunnen Foster's Rugpijn Nieren
Pillen u helpen. Dit geneesmiddel schept
geen gewoonte-vorming.
Onderzoek u zelf. Ontwaakt gij 's-mor-
gens met een doffe, kloppende pijn in den
rug? Hebt gij blazen onder de oogen ea
zijn uw handen en enkels gezwollen? Is
de urine bewolkt, zanderig of brandend?
Geschiedt de loozing te veel of te weinig?
Zijn uw ledematen beverig en rheumatisch,
vooral bij vochtig weer? Zijt gij moede
loos, altijd vermoeid, zonder lust en wils
kracht? Wordt gij duizelig na een poos
gestaan te hebben? Hebt gij last van
rheumatiek, spit of ischias?
Als gij ,ja' moet antwoorden op een
van deze vragen, is het bepaald noodig,
om een speciaal niergeneesmiddel te ne-
men, en gij kunt niet beter doen dan on
middellijk te beginnen met Foster's Rug
pijn Nieren Pillen.
Té Goes verkrijgbaar bij De Paauw
Co en te Middelburg bij Fa. C. Schulte
Co. a fl.75 per doos. 36
tusschen Rusland en Finland verbro
ken. Aan de zijde van Finland is de
leiding dn orde. Ook van IJsland wordt
bericht, dat de telegrafische gemeen
schap met Rusland verbroken is. Men
is van meening, dat de storing aan
revolutionnaire onlusten in Rusland
is te wijten.
Te tnnsbrück hebben de socia
listen met. levensmiddelen-oproeren ge
dreigd, indien in den toestand der le
vensmiddelen-voorziening geen veran
dering komt.
Dunn en O'Sllivan, de moorde
naars van veldmaarschalk Wilson zijn
gistermorgen opgehangen.
De lersche rebellen hebben te
Cork hij den mond van de Lee een
grooten stoomer tot zinken gebracht.
De toegang tot de haven is derhalve
volkomen versperd.
De bladen vernemen uit Dublin
dat, de rebellen de stad Cosrk heb.
ben ontruimd, nadat ze de kazernes,-
krantenbureaux en andere gebouwen
hadden opgeblazen.
Bij den ondergang van den En
gel schen kruiser Raleigh" moeten
vier manschappen het leven hebben
verloren.
Te Inshriick is een aardschok
waargenomen, die eenige seconden
aanhield.
Volgens een Berlijnsche mede-
deeling zouden er van' de honderd
millioen Duitschers tegenwoordig niet
minder dan 40 millioen buiten het
rijk leven.
In tegenstelling met een vroe
ger (bericht verneemt Belga uil Riga,
dat de Sowjet-regeering beeft gewei
gerd gratie te verleenen aan aartsbis
schop Benjamin.
ger dan de andere. De oude Grieken wis
ten dat wel, want in hun kunstwerken
letten zij op .deze eigenaardigheden van
het menschelijk lichaam, wat b.v. dade
lijk te zien is aan de Venus van Milo.
Bekender dan dit feit zijn twee andere
asymmetrieën, nl. „rechtshandigheid" en
„links beenschheid". De lengte van het
linkerbeen is in het algemeeh iets groo-
ter; vandaar dat men met de oogen dicht
(ien ook in den mist) niet precies rechtuit
gaan kan, maar ©enigszins naar rechts
zwenkt, doordat bet. linkerbeen grootere
passen maakt. Een ander verschijnsel .loet
zich voor hij het roeien. Als de roeier
met zijn rug naar het doel zit, heeft de
boot de neiging naar links te gaan, ook
als schijnbaar gelijkmatig geroeid wordt.
Dat komt doordat, de rechterarm gespier
der is dan de linker, ten gevolge waar
van de rechterarm ook iets steviger trekt.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Naar waarnemingen in den ochtend
van 11 Aug1, medegedeeld door het
Kon. Meteor. Instituut te De Bilt.
Hoogste barometerstand 769.5 te Ile-
daix, laagste 756.3 te Seijdisfj'ord.
Verwachting tot den avond van 12
Augustus:
Meest zwakke veranderlijke wind, licht
tot halfbewolkt, droog wéér, iets' war
mer overdag.
