!\o «46 II onderdag «O Juli 19«« 36e Jaargang Bültenlani Telegrammen. Drukkers-Exploitanten OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening Mo. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 ve Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. AbonnementsprQt: Per 3 maanden, franco per put, f 3. Losse nummers t 0.08 Prijs der Adv ertentlën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct Bij abonnement belangrijke korting. BRIEF UIT THOLEN. Werkhof, 14 Juli 1922. Waarde Vriend, Ik moet beginnen met u wel te danken voor uw vriendelijk schrijven vol leerzame critiek en welgemeenden raad. Critiek be treffende 't verleden, raad met 't oog op de toekomst. Vooral mijn dank voor TTw gelu'kwenseh inzake den uitslag der ver kiezingen. Het lijkt, alsof over den uit slag zelve nog meer te doen is, dan ovter de eigenlijke verkiezing, de stemming zelve. De Rechtschen en dat zijn er ook op ons goede eiland niet weinigen zjjn blij en spreken die blijdschap uit, deelen van hun opgewektheid, zoo mogelijk, anderen iets mee. De Linkschen zijn boos en verwachten niet veel goeds van zulk ©en uitslag, 't Gaat er precies mee als met u. Hun eigen geweten klaagt hen aan en nu hun leiders en voorgangers 't hebben ervaren, dat ons volk van hun leiderschap niet gediend wil ziijn, nu mieieiaen zij' ande ren te mogen beoordeelen met de maat staf van hun eigen verdorven hart. Zij verwachten van een Rechts bewind al datgene, wat zij zelf anderen zouden aandoen indien zij zelve aan de Regeering waren. Overigens hebben veel mensehen zich te schamen over de onaandoenlijkheid, waar mede zij dezen uitslag van de stemming hebben bejegend. Er wordt o v e 'r dien uit slag gesproken, maar er wordt verzuimd te bedenken, wat zulk een uitslag ons te zeggen heeft. Er is bitter weinig besef van het aanvankelijk resultaat van een reusachtige worsteling. Wat is er eén schok door het Tlxoolsche volk gegaan, toen men vernam, dat Ds Kersten was gekozen tot Kamerlid, doch omtrent de verhouding 6040 verneemt men weinig meer dan de dorre weergave dier getallen zelf. Gij schroeft ook over Ds Kersten. Och, ik dacht zoo Uw handschrift lezende: De ooren van Ds Kersten zulllen wel tuiten. In allerlei toonaard is over hem gepraat en gesproken ,en geschreven. En gij ver wonderde hierover, dat ik over Ds Ker sten gezwegen had. Doch wat zal ik nu anderszegfeen dan wat gij van mij reeds lang weet? Ds Keï- sten is een anti-rev. Het program van die partij, waarvan hij leider is, is een Anti-revolutionair program. Hij zal zich naar mijn vaste overtuiging met onze Christelijk Historische en Roomsch Katho lieke broeders in de Kamer verzetten tegen het drijven naar V.olkssouvereini- t-eit en Staatssouvereiniteit. Hij zal met al zijn kracht mede opkomen voor de Godde lijke Souvereiniteit en ook in Staatsrecht en Staatsbestuur God de Heere alleen er kennen als de Oorsprong, de Bron van alle gezag. Rij Gods gratie regeeren de ko ningen en zijn de overheden met gezag be kleed. Dat belijdt ook Ds Kersten. Ik weet, dat hij 'n overtuigde voorstander is van Christelijk volksonderwijs, omdat ook hij klaar ziet, waar 't met de eenmaal zoo grrrrroote openbare school op uitloopt, 'n socialistische sectenschool. Ds Kersten zal zich niet laten meezuigen met liberalen en socialisten naar e&n grondgedachte, die de compleetheid van den mensch wil. Te genover de 'beweringen omtrent een ko mende godsdienstordening, waarin waar heid en schoonheid vereenigd zullen heer- schen zal hij mee opheffen de banier van het kruis. Ik w-eec wel, dat hij maar één van de honderd is en dat zijn positie in ds Kamer niet gemakkelijk^ zal zijn, maar wat heeft to moedteiijk kwa.m tiet naar het afgesloten gedeelte. Maar wat is nu het eigenaardige van het geval? Binnen de deuren der schut sluis heeft zich thans een scheuring der muren voorgedaan en achter deze muren vertoont Zich een grondverzakking van niet onbelangrijke afmetingen. Dit onge val heeft plaats ongeveer 150 tot 200 M. van de plaats, waar men bezig is de kaai muur te verlengen. Reeds tweemaal heelt men een enorm aantal zakken cement in dit gat geworpen zonder ©enig resultaat. Deze verdwijnen als water in het dana- idenvat, zender een spoor achter te laten. Tegelijkertijd weigert de sluis zijn werk. Het is niet mogelijk te schutten dan bij laagwaterpeil. Wanneer de vloed opkomt blijft het water, niettegenstaande de sluis- rlrvurrw, .1 cl a •TltnC het voor zin nu ree.ls daarop vooruit te loopen. Én in hoeverre onwaardige propaganda is gevoerd voor de Staatkundig Gerefor meerde partij, dat laat zich niet zoo heel gemakkelijk beoordeslen. Men zij daarom voorzichtig in zijn oordeel. In 't algemeen behoort men 'n partij te beoordeelen naai' 't beste wat de groot- sten in zulk een partij te hooren, te lezen en te zien g.even. Ds Kersten voor schunnige propaganda en strooibiljetten aansprakelijk te stellen is gemakkelijk; doch vanwaar 't bewijs? En dan de vrouwenkiesreehtkwestie en de pa- penhaat? vraagt gij. "Voor eens en voor al daarop hier dit antwoord. Is er kwaad geschied, de Heere zal bet zien en zoeken. Nooit nog is een huis in stand gebleven, welks fundament rustte op drijfzand. Zou ©r onheilig vuur op het altaar zijn geweest dan bestaat Zulk een zaak niet lang. Maar dan de sociale vraagstukken? In „De Standaard" las ik, dat de klove diep is die ons scheidt inzake sociale aangele genheden. Ik kan dat niet aannemen. Het lijkt 'mij, Mat Ds Kersten in sociaal opzicht een Anti-revolutionair is. Dat blijkt uit de wijze, waarop hij zorgt voor zijn personeel, voor de armen van lerséke. Rij hem vindt ge, menschelijk natuurlijk, de toepassing van het: Milde handen, vriendelijk' oogen Zijn bij U van eeuwigheid. Dat zingt een liberaal in de kerk ge rust met zlijn hoofd scheef ©n z'n oogen dicht. Ds Kersten toont te vatten, wat dit te Heggen heeft. Men zal, naar ik meen, niet bij hem vinden als Kamerlid enkel medelijden met de armen en haat tegen de rijken. Men mag' verwachten, dat rijk en arm onder ons volk door hem ook zullen worden beschouwd als de schakels van demztelfden keten, de bloemen van denzelf den ruiker; als voor den vliegenier berg en dal aaneengesloten eenheid uitmaken, Hoo zal hij z,ien als Anti-revolutionair ons geslacht geschapen uit ©enen bloede. Vierkant staat hij tegenover de liberale machthebbers van weleer en hun theoriën. Dat 'kan nu een keer niet anders. De anti-these was en is. Er is slechts Rechts en Links. Slechts vóór Cristus of tegen; en dit geldt evenzieer voor de Staatkunde, de politiek als voor het persoonlijke, dage- lijkscbe leven. Een Christen meet Jezus volgen. In de binnenkamer e.i daarbuiten; dat gaat door struikelen heen en vallen, maar toch vol gen. Dat volgen is uitvloeisel van het lief heboen van Jezus en Zijn dienst. Dit liefhebben leidt vanzelf1!! tot het 'Zich geven aan anderen, al is de heerlijk heid van het menschelijk liefhebben slechts een enkelen druppel uit de heilsfontein van Gods Wezen in de kleinheid van ons wezen overgesprongen. De volgeling van Christus wil kennen en past toe het: „Heb Uw naaste lief als uZelven; de meeste onder U zij aller die naar". "Voor mij staat zeker vast, dat de leider der Staatk. Gereformeerde partij een Chris ten begeert te zijn en dan kan er in de11 diepen zin des woords geen verschil zijn tusschen hem en de Anti-revolutionaire partij omtrent de Sociale vraagstukken. Wél verschil, dat ontken ik niet, ov'er de toepassing van d© Christelijk-sociale beginselen, doch daarover is te praten, da.t zijn niet de hoofdzaken. Immers de toepassing van de Christelijk-sociale be ginselen heeft onder de onzen ook nog lang geen geiü&ene instemming gevende11. deuren solide .gesloten zijn, in de sluis ztelf op peil van het buitenwater. Hetzelfde verschijnsel dus, als ziicij voordoet binnen de kistdammen. Gevolg is dus, dat de Stoombooldienst op Middelhai'nis daardoor groote schade ondervindt omdat deze boot buiten de haven moet blijven. Een gevolg van veel grooter beteekenis is, dat, wan neer heit water een exeptioneele hoogte mocht bereiken, wat in dealen tijd wel te wachten i s, de polders binnen de sluisdeu ren gevaar zullen loopen. De oorzaak is nog steeds niet ontdekt. Deskundigen aan j de havenwerk envermoeden, dat men bij verzuim pleegde door liet ding daar zoo maai' rustig te laten staan. „Ik wandel er langs", zeide hij, „en dan bemerk ik plot seling, dat ik de fiets heb meegenomen". De politierechter stelde minzaam _de vraag» of zijn aanvechtingen zich tot één, twee of drie fietsen tegelijk uitstrekten, waarop de beklaagde kalm antwoordde: „Altijd neem ik er maar 'één tegelijk". D© rechter zfeide, dat hij maar besloten had, hem een tijdlang voor alle bekorin gen van dien aard tevrijwaien en hem derhalve twee maanden dwangarbeid op te leggen. Een detectiev© aan het werk. Op handige wijze heeft «en zekere Gordon Mc. Carthy te New-York drie man nen in de val gelokt, die zich in October (van 't vorig jaar schuldig hadden gemaakt aan diefstal uit een posttrein van obliga ties ter waarde van bijna 5 millioen gul den. Mc Carthy wist zich uit te geven voor een boef, die langen tijd in de Sing Sing- gevangienis had gezeten wegens inbraak eu slaagde er in, zich bij een bandietenbende aan te sluiten. Toevallig werd bij dn© weken geleden aan de daders van den troindiefstal voorgesteld. Met h©n, vermomd als gentlemen, b«- zocht hij de deftigste hotels. De detective gaf fijne diners, waaraan sours nog een Voor het overige betreur ik levendig, dat wij, staande op denzelfden bodem, met een wereld van grimmige vijanden om ons heen, niet gezamelijk zijn opgetrokken. Juist waar de vijand komt aanzetten als een machtig© bergstroom, moest alles wat wil optrekken onder de vanen van den Immanuel van een vurig verlangen bezield zijn om gezamelijk op te trekken tegen den vijand, den leugenprofeet, den boozen tijd geest. Te betreuren is ook op ons eiland, dat men in stede hiervam een vooropschuiven ontwaart, van allerlei bijzaak, die nood zakelijk verdeeling moet brengen en den vijand doet heerschen. In de oude Kamer heeft zitting gehad de heer Van der Laar. Naar hij Zelf zeide 'n Christen. Deze man meende letterlijk iedereen te moeten kapittelen in de Kamer. Hij leefde van paponhaat. Honderd© -bladzijden van de „Handelingen der Kamer" heeft hij vol gepraat en wanneer 't nuchter op wetten- makan aankwam, dan stemde Van de Laar metde liberalen en rooden mee. Deze heer is niet herkozen. Zijn onwaarachtig heid is zdjn val geworden, hij velde zijn eigen vonnis. Dit te bedenken is ook ge ruststellend. Bovendien hebben wij niet steeds te letten op anderer fouten, doch ook id© hand in eigen boezem te steken. De rooden zijn op ons eiland ook een stapje vooruitgekomen. Ik heb vaker geweizien op de verschijn selen, die deze vooruitgang 'moeten ver klaren. Het js nog wel een begin, maar toch een begin, leveranciers van de rooden zijn op dit eiland lang n'.et uitge storven. De stemming heeft dit wel bewe zen. Jubelend schrijft L. in „De Baanbreker" het Sociaal Democratisch weekblad voor Zeeland Wij hebben in het Zuiden onze posities van 1918 gehandhaafd, onze macht is hier en daar sterker gegroeid. Hadden de Socialisten in 1918 in Zeeland ver kregen 9.7 procent, dit keer 9.1 procent. Op Noord- en Zuid-Reveland gingen de Socialisten vooruit en 'Thoien bleef niet achter om eenige honderde stemmen den Socialisten toe te kennen. Vergoelijkend aegigen hier de liberale mannekens: 't Is nog niet veel. Wij hebben te onthouden, dat fefi} juist voor het vergrooten van dit 'getal zullen zorg dragen, ondanks zichzelf. Volgende weeik wat meer over de rooden Met besten groet, R u v a 1- e e. Een stout stukje zeerooverij. Te Aix-en-Provence zijn onder sterk gewapend escorte gevankelijk een achttal zeeroovers, binnengebracht, die dezer dagen voor het gerechtshof van het Aix-departement zullen hebben te verschijnen, beschuldigd van roof en- poging tof moord, gepleegd op den kapitein en de passagiers van het Fransche stoomschip „Souirax" in de Zwarte Zee. Het schip dat van Batoem naar Tre- bizonde voer en vandaar naar Mar seille bestemd was en 100 passagiers aan boord had, bevond zich ter Hoogte van kaap Khopea, toen twee gemas kerde mannen zich op het dek ver toonden, die met de revolver in do hand de passagiers sommeerden, zich benedendeks te begeven. Intusschen doorzochten 20 andere gemaskerde -29 29 31 Aug. 1 1 :-2 2 15 huizen en inboedel, Vervaat. Oostkapelle, Hioolen. 's-H. Arendskerke, veldvruchten, Pi- laar. Middelburg, inspain, Blaupot ten Cate. Meliskerke, huis en meubilair, Loeff. Serooskerke, Paulinenburg, veldvruch ten, etweiden, Hioolen. Goes, woon- en winkelhuis en werk plaats, Pilaar. Koudekerke, inspan, Blaupot ton ^ato. Big o ©kerke, verpachting bouw- en wei land, Loeff. Goes, dekkleeden, Ho liman n. Ovezande, hofstede en bouwland, Pi laar. Staking. ROTTERDAM. V.D. Hedenmorgen zijn te Rotterdam eenige besluiten genomen door de Dnitsche en Nederlandsche or ganisaties van transportarbeiders, waar door overeenstemming is bereikt over een algeheele blokkade van het verkeer opi den Rijn. Met ingang van heden is dan ook de staking geproclameerd voor alle Rijn bandieten de passagiershutten en dwongen de opvarenden, onder be dreiging met den dood, hun bezittin gen te overhandigen. De kapitein van het schip werd vastgebonden, evenals de scheepsoffi cieren. De stuurman werd door een gemaskerden zeeroover miet de revol ver gedwongen aan het stuurrad te blijven. Toen de roovers hun buit binnen hadden, werden de machines op hun bevel stop gezet en werd een motor sloep neergelaten, waarin de piraten met drie zware pakken gevuld met geld en sieraden, verdwenen, na aan de opvarenden te kennen gegeven le hebben, dat ze pas weer aan aek mochten komen, wanneer er een vuur pijl werd afgeschoten. Toen de kapitein van de „Soui rax" hef, voorval aan de Fransche regeering rapporteerde, diende deze een verzoek om uitlevering in bij Tur- kije. Tu rksche troepen de ta cl) e ment en zochten maandenlang de streek m de buurt van Kaap Khopea af. Na lang durige en gevaarvolle achtervolgingen wist de Turksche politie acht van de zeeroovers gevangen t,e nemen, die aan Frankrijk werden uitgeleverd. Allen zweren echter bij Allah', dat ze nimmer de Zwarte Zee en nog min der de „Souirax" gezien hebben. Ce burgeroorlog in Ierland. De strijd om Limerick duurt voort. Het ziet er naar uit, alsof de repu blikeinen gedwongen zullen worden op Cork terug te trekken, waar zij den laatsten weerstand zullen bieden. De plaatselijke bladen te Cork staan onder strenge censuur der republi keinen. Het heet, dat hoofdceosor is miss Mac Swiney, de zuster van wij len den burgemeester van Cork. De vrijstaters namen tot nu toe tweeduizend man gevangen. De toe stand te Limerick is tragisch negen van de loepgraven zijn van mijnen voorzien. De stad is gelijk een ver sterkt kamp. Elke groote strayt heeft een versterkt steunpunt. Er wordt veel geweervuur afgegeven, dat zich soms ontwikkelt tot hevige fusi*ades. Vele bewoners zijn naar het hand gevlucht, andere loopen langs de ontredderde straten, op zoek naar een schuilplaats. De moord op Rathenau. Volgens de bladen kan op grond van hetgeen de politie sinds den moord op Rathenau ontdekt heeft, de voorgeschiedenis als volgt worden ge construeerd Reeds in April sprak de 17 jaar oude scholier Stubenraueh, lid van den „Rund des Aufrechten", met den student Wilhelm Günter, eveneens lid van dien Bond, doch tevens van den „Deutschen Bund" en den „Bond van nationaal gezinde soldalen", en die zich ten onrechte uitgaf voor res.- officier, over een plan om Rathenau te vermoorden. Stubenraueh vertelde, dat hij uit de studie der werken van Rathenau de overtuiging had gekre gen dat deze man voor het Duitsche rijk een gevaar was en terzijde moest worden geschoven. Eerst sprak hij van het plan den minister in het parle ment' neer te schieten, dan om! dit in diens eigen woning te doen. Het kwam tren echjer niet tot een bepaalde ai- spraak. Het plan kwam ook ter oore van den gymnasiast lechow, die vree- SlL-JLUdTTTtl jiotlZijjïi UI" 11 lU'OUUi O rliiu airvli welgevallen beluisteren uit den mond hun ner kleinen de eerst© stamelende bede om verdoemenis over het jeugdig leven. Door Hollanders wordt de vloek overgebracht naar onze Koloniën en gelegd op de lip pen van d© inboorlingen, die in geeste lijke blindheid niet weten wat de beteeke nis is van het woord, dat zij overnemen. Tegen de gruwelijk© openbaring van deze Netjerlandsch© volkszonde gaat de actie van den Bond tegen het vloeken, getuigend en waarschuwend met woord en geschrift.. In wiiden kring is de werkwijze van den Bond bekend door de duizenden op schriften, die werden geplaatst in winkels, werkolaatsen, magazijnen, enz., door de honderdduizenden Vlugschriften en Kaart jes, die werden verspreid en at gegeven. Op verschillende stations werd plaats ruimte gehuurd om een kloek getuigenis te doen uitgaan tot de duizenden die dage lijks de wachtkamers bezoeken tegen het ontheiligen van Gods Naam. Het veel omvattende werk draagt onder den zegen des Heeren merkbare vracht. Verschillende personen betuigden zelfs hun dank voor het ontvangen vlugschrift of kaartje, dat hun een „stilstaan" toeriep op den heilloozen weg van het vloeken. Velen weten niet wat zij doen, geboren en ger lid van de organisatie C was; daarna hoorde ook Techow er van, die vroeger vrijwilliger was geweest in de brigade-Ehrhardt en lid vaiT de organisatie C, thans student. Vervol gens werd ook tusschen Giinther en Techow over het plan gesproken. Op 16 Juni was men te Berlijn zoo ver, dat in de woning van mevrouw Te chow, tijdens haar afwezigheid een conferentie plaats had tusschen Günt- ler, Techow, Fischer en Kern. Een tweede conferentie werd gehouden op 20 Juni. Hier werd Stubenraueh die niet aanwezig was, ter zijde gescho ven, daar Kern hem niet geschikt acht te. Op 21 Juni vonden Giintler. Te chow, Fischer en Kern elkaar in de Friedrichstrasse en' reden in de auto van Küchenmeister, naar de Nikolas- see. Onderweg stegen Fischer en Kern uit om in het Grunewald schietoefe ningen te houden met revolvers nog niet echter met de machinerevolver. Werner Techow had na zijn eerste gesprek met zijn broer en liet latere onderhoud mét Günther over den voorgenomen aanslag niets meer ge hoord, tot hij op Zondag 18 Juni per telefoon verzocht werd in een pen sion aan den Schiffbauerdamm te ko men. Werner Techow had men ontbo den om hem over te halen de auto te besturen. Dit gelukte en zoo> stond het drietal reeds op 18 Juni te Berlijn gercaï om de daad te plegen. Hoe ide moordenaars van Rathenau aan hun eind kwamen. Bij den gehouden schouw der lijken van Fischer en Knauer is het vermoeden ontstaan, dat Fischer eerst Knauer dood geschoten en daarna zichzelf een kogel door het hoofd heeft gejaagd. Toen de ambtenaren der politieke po litie de slaapkamer binnentraden, lag Knauer te bed, tot de borst toegedekt, de handen over de borst gevouwen; Fi scher lag er naast; beiden waren reeds dood en bloedden uit een hoofdwonde. Bij een nader onderzoek bleek, dat een ruit in het raam der slaapkamer was stukgeschoten en dat zich aan den wand bloedspbren bevonden. Men maakt daaruit op, dat hef. schot, hetwelk een ambtenaar der recherche uit Halte op het venster "had gelost, Knauer in het hoofd had getroffen en gedood, Fischer, die zich op dat oogenblik in dezelfde kamer bevond, heeft waarschijnlijk den doodelijk gewonde te bed gelegd en ge tracht het bloed te stelpten met water, waarvan men ook later "de sporen vond. Toen hij evenwel bemerkte, dat Knauer reeds dood was, pleegde hij zelfmoord. Later is ook gebleken, dat Knauer niet is (gedood door een schot uit .een revol ver, maar door een schot uit een karabijn. Bij de verdere onderzoekingen in den slottoren is gebleken, dat de moordenaars over twee browningpistolen beschikten, elk met ongeveer 10 phtronen. Karabijnen hadden zij niet, zoodat in elk geval vast staat, dat Knauer niet zich "zelf heeft doodgteschoten. Hbl. Hevige hagelstormen. In het laatst der vorige week hebben in Oost- en midden-Stiermarken geweldige hagelbuien gewoed. Dte aanblik der vel den, ooftboomen en tuinen is troosteloos, want letterlijk alles is vernietigd. De schade aan de daken der huizen loopt in de millioenen. Graan, haver), boonen en pompoenen zijn als het ware in den grond verdwenen Won rl© velden stukken van de hand van den schilder G. den Berg, die zich in het stadhuis zijher stad bevinden en die in alles behalve haaien toestand verkeerden. Hij vroeg ,de Rijkscommissie voor de Monumentenzorg om advies en toen de heeren dr Kalff en dr Bredius naar de schilderijten kwamen zien, was het sp'oedigl beslist, dat hier een vakman in den arml moest worden genomen. Aldus zag de heer O- B. v. Bohemen zich mtet de taak belast de schilderijen te verdoeken en te conservee» ren. Hij heeft zich van die taak op "een lof felijke wijze gekweten. De verandering is eenvoudig verrassend en wijf kunnen ons voorstellen, dat dr Bredius zijn groote ingenomenheid an'et het resultaat heeft heeft betuigd. Dinsdag zijh de schilderijen weer naar Maassluis gebracht. (Vad.) TELEGRAFISCH WEERBERICHT. Naai- waarnemingen in den ochtend van 20 Juli, medegedeeld door het Kon. Meteor. Instituut te De Bilt. Hoogste barometerstand 767.9 te Karls ruhe, laagste 751,2 te Memel. Verwachting tot den avond van 21 Juli: Zwakke tot matige Westelijke tot Zui delijke wind, meest gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen, zelfde temperatuur.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1922 | | pagina 1