BATO RIJWIELEN
j^io 841 Zaterdag 15 Juli iWZZ 36e «laargang
Uit 4e Pers.
Spw»*ÜBiEnöJ
Binnenland.
Oit nummer bestaat uit twee bladen
A
A
Hotel Café Rest. RSETROPOLE
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHU1J, L. Burg. Tel. no. 259
Cnnjp en ongeschoold.
Ongemeen teleurstellend was de uitslag
der Kamerverkiezingen voor de S.D.A.P.
Geen wonder dan ook, dat het socialis
tische dagblad „Het Volk" zich beijvert
olm, kon het .zijn, na te speuren, wat van
,zoo ontstellenden teruggang' de oorzaak
imocht zijn.
Voor Rotterdam, waar het stemmen-
cijfor der S.D.A.P. schrikbarend terugliep,
kwam het blad tot de conclusie, dat de
hoofdoorzaak te zoeken is in de Ro-tter-
damsche gemeentepolitiek, „die de vast
heid miste, welke de eerste voorwaarde
voor het vertrouwen der massa is".
De roode Rotterdamsche „Voorwaarts",
voor zelfonderzoek terugdeinzend, is blijk
baar van een vreemde hand in eigen
boe.zem heelemaal niet gediend en rea
geert eenigszins anders op de 5 Juli-
verrassing.
Dit blad wijt den teruggang aan de
werking] van het vrouwenkiesrecht en,
„een groot deel der vrouwen is politiek
noig onrijp en ongeschoold".
Dat zullen dan toch de vrouwen uit de
kringen der S.D.A.P. mioeten zijn!
En die, onrijp en ongeschoold?
Zeker lag dat niet aan het grondig en
veelzijdig onderricht van het socialisme,
dat nimmer in zijn taak tekort schoot
om ook de vro'uwen van de heilaanbren
gende kracht zijner inzichten te doordrin
gen.
Aanschouwelijk was het onderwijs.
Rijik aan levenslessen was de leerschool.
Gerijpt door enthousiaste deelneming
aan rumoerige aardappelrelletjes, ge
schoold in de leerschool van geestdriftige
1. Mei-betoogjngen, mocht men toch van
deze vro'uwen verwachten, dat zij thans
als rijke vruchten van het onderwijs had
den aan te bieden hun stembusbelijdenis
voor het socialisme.
Hoe wreed teleurstellend en grievend
pijnlijk is daartegenover de ko'ude reali
teit der kiezersUitspraak.
In het „onrijp en ongeschoold" van de
„Voorwaarts" bespeuren we niets anders
dan droeve klacht en bittere ontgoocheling
ten opzichte van wie men reeds waande
voor .zich gewonnen to hebben en wier
ste'un men thans derven moest.
Rijp en geschoold.
Veeleer het tegendeel is waar.
De ondubbelzinnige stembusuitspraak
met hare verbluffende cijfers heeft het
uitgewezen, hoe onze vrouwen in breede
massa's .op den gedenkwaardiigen 5 Juli
dag] ter slembus .zijn opgetogen, om ook
hUn stem te leggen in de weegschaal
van het landsbestuur.
En de onweerlegbare getallen .zeggen
het, dat ize dit deden door in overgroote
meerderheid zich uit te spreken voor
Rechts.
Neen, onze vro'uwen zijn niet on
rijp en ongeschoold.
Z ij .zijn het, die na moeizamen strijd
een volslagen overwinning hebben bevoch
ten.
Zij ,z.ijn hel, die met gerijpt inzicht be
grepen, hoe het thans was een „.zijn of
niet zijn", hoe het ging om de belijdenis
van Gods souvereiniteit in het- staatsbe
stuur, hoe het igjng om de erkenning van
Gods Almacht in staat en maatschappij',
hoe het ging om de heiligste goederen van
huwelijk en gezin.
Zij .zijn het, die in nijpenden nood
hebben igevoeld, hoe zij' moesten vastgrij
pen een middel dat zij] niet begeerden,
opdat in deze tijden van ontbinding; Gods
Naam niet ,zo'u gebannen worden 'uit het
publieke leven.
Z iji .zijn het, die in groote meerderheid
wenschen igeregeerd te worden naai- Gods
Wioord.
Dat is niet onrijp, niet ongeschoold.
Het is Gods genade, Godsvoorzienig
heid, die, ..terwijl zoovelen zich laten af
voeren van den levenden God om op
eigen inzicht te vertrouwen, ons in het
stemrecht der vrouw nog een rem schonk,
opdat we niet aan de machten des Sa
tans zouden worden overgeleverd.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonn«meRt$pr9«:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf 0.05
Duidelijk.
Wij lezen in de N. Pr.' Gr. C.
Hoe het zal gaan roet het kabinet en
met de dingen, die daarmee in verband
staan is een vraag, waarover de Christe
lijke pers zich wijselijk niet uitlaat. Dui
delijk is wel dit, dat elke der rechtsche
partijen voor eigen verantwoordelijkheid
ten strijde toog en volkomen vrij en onaf-
bankelijk voor ejgen program in hef vuur
ging. Men kan in zekeren zin .zeggen,
dat de stembusstrijd langs bet kabinet
beenging. Maar steeds is onzerzijds ook
gezegd, dat er in den strijd een oordeel
over het kabinet gestreken wordt.
Die uitslag kan voor het huidige kabinet
niet anders dan uiterst aangenaam zijn.
Duidelijk is ook, dat de uijslag van den
strijd wijst op d'e wenschelijkheid van
een krachtige samenwerking der- drie
rechtsche partijen.
Maar omtrent die samenwerking is in
ons program van actie reeds van te vo
ren heel duidelijk gezegd, hoe de stukken
staan. Geen samenwerking dan onder vast
accooi'd. Men moet zorgen precies te we
ten wat men aan elkander heeft. Niets
mag worden vergeten. Een op zien ko
men Spelen is thans uitgesloten. En dat
bij deze samenspreking ons anti-revolu
tionair program van actie zijn goeden in
vloed moet kunnen oefenen is" ook Wel
zeker.
Ook de Nieuwe Leidsche schrijft in
gelijken geest en brengt nog eens in de
herinnering, wat op de Deputatenverga-
dei'ing dienaangaande is besloten.
Iets anders ien niets beters.
Onder dit opschrift schrijft De Rol-
t e r d a. m m e r
Toen Mevrouw Roland Iiolst haar be
vindingen op de Russische reis te boek
stelde, legde zij deze merkwaardige getui
genis af: „Als alle oprechte communis
ten in 'en buiten Rusland doorleef ik een
brandend leed van teleurstelling, de bit
terheid ©r van stijgt bij oogenblikken van
mijn hart, naar mijn oogen, mijn wangen,
mijn (voorhoofd".
Ongetwijfeld zal die teleurstelling voor
een goed deel ook slaan op de ontwikke
ling van het nieuwe huwelijksrecht in den
Bolsjewistiscben staat.
Daarover toch merkt ze op:
„Dit is alles verheugend en een groote
vooruitgang, maar er zijn ook donkere
plekken in het leven der vroiuwen in Rus
land, wreede kloven en troebele wate
ren, waarvan niemand nog weet, waar ze
be-envoerennaar een nieuwe schoone zede
of naar zedelijke verwarring en verwil
dering. De plotselinge verwrikking van den
levensbouw heeft veel pijlers vernield,
veel stutten weggeslagen, ook op het ge
bied der geslachtelijke verhoudingen, waar
voor nog niets anders en beters in de
plaats is gekomen. De ontzettende, soms
in 't ondragelijke stijgende spanningen üi
het sociale en politieke leven, werken
natuurlijk na in die s'exueele sfeer; m.et
de algemeen© ineenstorting der oude le
vensvormen verdwijnt de statigheid der
affektee; de onrust en woeling der bui
tenwereld verwarren het hart, dat telkens
grijpt naar nieuwe voorwérpen, telkens
nieuw-bekoord en gestreeld wil zijn. De
gemakkelijke misschien al te gemak
kelijke ontbinding der huwelijken geeft
aan de veranderlijkheid der neiging vrij
spel.
In alle klassen en kringen komt deze
t.ot uiting. Men bevalt elkaar, huwt, gaat
spoedig, na enkele maanden, ja, soms
na enkele dagen, weer uiteen, huwt
opnieuw verlaat elkaar weer Zoo
althans is het in de groots steden. Ook
voor de sexueele verhoudingen geldt de
wet, dat afbreken veel gemakkelijker is
dan opbouwen. De vernietiging van het
oude voltrekt zich, wanneer zij eenmaal
begonnen is, bijna vanzelf, omdat zij een
aantal moeizaam aan band-en gelegde-
aandriften in den mensch gelegenheid
geeft zich uit te vieren. Maar de vesti
ging van een nieuwe zede is een werk
van geslachten; immers zij maakt de be-
heerschirig en bet-ooming dier aandriften
noodzakelijk; zij eischt voorzichtigheid,
zelfbeheersching en geduld".
Wie goed leest bespeurt hier de bittere
ontnuchtering, die de huwelijkswetgeving
der nieuwe sovjet-republiek bracht.
Met bittere verontwaardiging werd neer
gezien op de oude, Christelijke huwelijks-
gedachte, die van de vastheid van den
voor .het leven gesloten echt uitging.
Ge-en knechting van den individue-ele-n
wil, bij elkaar -en van elkaar indien slechts
aan een enkele, gemakkelijke formaliteit
wordt voldaan dat was de nieuwe
leuze.
Welnu, die leus werd in Rusland ver
wezenlijkt, maar ©en ontwijding van het.
gezinsleven, een vertrapping van de vrouw
was- het gevolg, dat Mevrouw Roland
Holst doet "klagen op ©en wijze, waarin
bedekfelijk het heimwee naar den ouden
toestand ligt verborgen.
iets anders en niets beters dat is de
gunstigste conclusie voor de nieuwe ver
houding.
Rembrandtpl. 22, Amsterdam. Tel. Int. 8541 N.
Pension vanaf f 5.p. d. p. p. minst. 2 pers.)
Diners vanaf f 1.50.
Logies met ontbijt vanaf f2.50.
Prima Keukrn. Frissche Kamers. Badkamers.
G- Ch. POON.
£en *chk koker*
mk05tMMCT. en is altijd
M voorzien \an
m den naam
^^AMUMHARDT mat taatUeehernng
Een statistiek.
Onlangs zijn door den Engelschen Mi--
nisl-er van Volksgezondheid de volgende
„recente" cijifers medegedeeld betreffende
de verhouding tusschen „wettige" en .„on--
Wettige" geboorten in negen Europeesche
landen. Op' 10.000 geboorten w'aren er
„onwettig;" in:
Zweden 1548
Denemarken 1147
Frankrijk 879
Noorwegen 714
Schotland 709
België 641
Italië v 465
Engeland ,en Wales 430'
Nederland '207
Het failliet van Oostenrijk.
De Neue Zeitung, welker uitgever voor
zitter is van de vereeniging van dagblad
uitgevers in Oostenrijk, bevat een open
brief aan d-en bondskanselier, waarin zij
eisebt bij het parlement het voorstel in
te dienen, dat men hetzij den volkenbond
zal (vragen om aansluiting bij Duitsch-
land, hetzij van de entente zal eisohen,
dat zij het bestuur van Oostenrijk op zich
neemt. De hulp der ©nt-ente is nogmaals
uitgesteld. Verdere onderhandelingen zijn
doelloos. De financieele plannen zijn nu
alweer veranderd, daar tengevolge van de
snel toenemende duurte de maatregelen,
welke drie weken geleden herstel moge
lijk hadden gemaakt, thans ternauwer
nood nog de verhooging der ambtenaars
salarissen dekken.
bevinden zich nu in de buurt van Apolia.
De moordenaars willen ongetwijfeld pro-
beer-en naar Beieren, of Tj'echo-Slowakië
te ontkomen.
Donderdagavond is een hevig© aard
beving waargenomen in het district van
de Noordfjord bij Aalesund. De beving
duurde 52 seconden en was zoo he-vig, dat
de huizen stonden te schudden en pot
ten en pannen in diggelen slóegen.
De holsjewiki hebben besloten alle
keizerlijke kronen in het buitenland tie
verkoopen. Zij verwachten daarvan een
opbrengst van 700 miljoen gouden roe
bel. Van de kerknijk© k-istbam i,o-ten ver
wachten zij 200 miljoen roebel goud of
35 biljoen papieren roebel naar de hui
dige koers van Moskou. Hiervan zou het
steuncomité 10 biljoen krijgen voor den
aankoop van koren. De rest zou voor al
gemeen© staatsuitgaven dienen.
Een aardig sommetje.
In „Het Tijdschrift" berekent de heer
mr H. J. Morren, dat in 1921 de tegen
werkloosheid verzekerde arbeiders aan
premies (contributies) hebben opgebracht
een bedrag van f3.252.638.
Een aardig] sommetje Waaruit blijkt, dat
de redeneering, dat de werkloozen zelf
niets doen voor „den kwaden tijd", een
kletspraatje is.
De teleurges telde Gbe 1.
Vermakelijk is het te lezen hoe ont-
nuchterd de „Controleur", het orgaan van
den belastingbetalersbond is, na heb echec
van de lawaaiige candidatuur-Göbel. Hij'
schrijft o.a.
„In den kieskring Arnhem, w'aar op
één na alle candidaten van de lijst-Van
der Borch gevestigd zijn en waai- zij
een groote populariteit bezitten, bregen
beide lijsten plm. 650 stemimen, terwijl
wij' er stellig op gerekend hadden, dat in
dezen kieskring de lijst-Van der Borch
5000 stemmen had gekregen. Ook Rot
terdam is een bittere teleurstelling] ge-i
weest. Terwijl in Amsterdam 4500 stem-:
men werden g;ehaalcl, kwam Rotterdam
•waarin veel meer propaganda was ge-i
maakt, en waar het aantal middenstands-
•partijen veel kleiner was met slechts 2500
stemmen uit de bus. In den kieskring Den
Helder, dat is Hollands Noorderkwartier,
wonen 4000 georganiseerde belastingbeta
lers. Wij hadden hier gerekend op! ten
Mijnramp.
Donderdag heeft een hevig© ontploffing
in een kolenmijn nabij Stirling in Schot
landplaats gehad, waardoor twaalf arbei
ders gedood en vijf gewond werden.
Het reddingswerk werd belet door de
.ophooping van gas in de mijn. De red
dingsbrigades waren te middernacht nog
in (actie, ten -einde nog zes- vermiste mijn
werkers te vinden. Men verwacht echter
niet, dat men hen nog levend zal terug
vindien.
Welke de oorzaak van de ontploffing
is, is ni-et bekend.
Korte berlohten.
Naar de bladen berichten, werd
Mariënbad Dinsdagnacht door een ont
zettende wolkbreuk met zwaren hagelslag
geteisterd.
Door een 20-jarigen anarchist, Rau-
v-et genaamd, is een aanslag op Mille-
rand, president der Fransche republiek
gepleegd. De aanslag is mislukt. D-e da
der is gearresteerd.
Montenegro is niet m-eer. Donder
dag (hreeft de g-ezantenraad bet oude ko
ninkrijk van de Zwart© Bergen van de-
kaart van Europa gevaagd door de grens
tusschen Zuid-Slavië en Albanië te be
krachtigen, waarmee voor d-e eerste maal
officieel erkend is, dat Montenegro sinds
1919 door het koninkrijk der Serviërs,
Kroaten en Slowenen. is opgeslokt.
Uit Gera wordt gemeld, dat het den
moordenaars van Rathenau, Köru -en
Fis-cher gelukt is uit de streek van Gar-
d-ewegen naar Thüringen te o-ntkomen. Zij
minste 6000 ste-mimen. Wij kregen er even
1000. In Purmerend b.v., waar we des-i
tijds zelf een afdeeling pp'richtten met
400 leden, schijnen wij nog geen 50
stemmen behaald te hebben. Is 't niet
om moedeloos te worden?
De sneeuwbalbri-even en de mooie pro
visie schijnen dus niet. veel stemmen aan
gebracht te hebben. Göbe-1 staat leelijk
in de kou.
D1 e verzekerings wetgeving.
I» Het Centrum wel ingelicht, dan zal
de Verzekeringswetgeving door den Minis
ter van Arbeid zoodanig worden omge
werkt en geregeld dat, zooals bij de
landbouw-ongevallen-wet het geval is, de
organisaties der betrokkenen zeiven de
dragers der verzekering worden. -i
Zij-, die niet georganiseerd zijn, komen
dan bij' den Raad van Arbeid en de
Rijksverzekeringsbank.
De Minister zou voornemens zijn oen
wetboek voor de verzekering te maken,
in verschillende hoofdstukken verdeeld,
Het eerste hoofdstuk zou de alge
meene regelen stellen; het tweede de
Ziekte-verzekering omvatten, enz.
De bedoeling is om aldus tot meer
eenheid en eenvoud te geraken, wat ook
een bezuiniging van eenige millioenen
zal kunnen geven opi de administratie
kosten
"De heer Ossendorp boos.
In het „Volk" schrijft de heer Ossen-
dorp, die als Kamerlid is uitgevallen,
over de manier, waarop! miet zijn candi-
daatstelling is gesold. Hij! besluit:
Prijs der Advert©ntlën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Freco's Zenuwtabletten tegen examen
vrees, slapeloosheid, onrust, gejaagdheid,
per koker 60 cent.
Freco's Maagtabletten tegen div. maag
kwalen, als maagzuur, oprisping, gebrek
aan eetlust, -enz., per koker 60 cent.
Freco's Hoofdpijntabletten, per koker
45 cent; binnen 10 min. afdoend-e tegen
die hevigste hoofdpijn.
Freco's Zenuwhoofdpijnpoeders, tegen
Zenuwkoorts, Zenuw in de tanden, per
poeder 8 c/ent, per-doos1 a '25 stuks f 1.70.
Honderden ongevraagde dankbetuigin
gen ontving-en wij reeds.
Bovenstaande tabletten zijn verkrijgbaar
voor ©ngros: N.V. v.h. SCHULTE Co.,
Middelburg. J jf 5
„Ik heb het vermoeden, dat de partij-
genooten in den Haag en Leiden om
wraak zouden roepten, als een bourgeois-i
werkgever een zijher arbeiders op( derge
lijke wijze had behandeld, eneruit
gewerkt."
Het vermoeden behoeft de heer Os
sendorp niet te hebben. Hijl kan er ge
rust zeker van zijh.
Enfin, hij heeft intijds zijn onderwijzers-
pensioen in de wacht gesleept. De schat
kist is er gqed voor.
De nieuwe Tweede Kamerleden.
Tot heden hebben 50 gekozenen voor
de Tweede Kamer aan het centraal stem
bureau kennis gegeven van de aanneming
hunner verkiezing. O.a. de ministers
Heemskerk, Ruys de Beerenb-rouck en
De Visser.
Die heer Mr Si. v. Houten heeft ver
klaard zijn benoeming' niet aan te nemen,
doqh gebruik te willen maken van de bei
voegdheid, bij; de herziene kieswet ver
leend, om te blijVen geplaatst opi zijn lijkt
voor het geval dat in den loop! der vier
volgende zittingsjaren een plaats mocht
openvallen, 'door het overlijden of be
danken van een lid daarop geplaatst.
Bezuinigingsplannen van den
mini ster van arbeid.
Men deelt aan de Msb'. mede, dat de
Minister van Arbeid ter bezuiniging: op
den dienst van zijn Departement over-
'w'ee-gt, de uitvoering van het eventueel
aangenomen ontwerp; op de Gezondheids
diensten, dat een j'aarlijksche uitgave van
7 ton medebrengt, voorloop'ig op te
schorten, alsmede de behandeling der-
Ziekteverzorgingswet tot meer normale
tijden te laten rusten. Voorts zullen op
de aanstaande begxooting verschillende
subsidieposfen -o.a. ten bate der drankbe
strijding) aanzienlijk worden verminderd.
Een ondisciplinair telegram'.
De afdeeling den Helder, van de on-
deröfficiersvereeniging Ons Belang zond
aan den minister van Oorlog een telegram
van den volgenden inhoud:
„De afdeeling] Helder van de ond.-öff.-
vereeni-ging Ons Belang, in vergadering
bijeen,
spreekt haar sterke verontwaardiging
uit over uw houding bij de audiëntie op
14 Juli jl. ten opzichte van mannen,
die trotsch zijn op hun houding gedu
rende de mobilisatie en Novemberdagen
1918.
Het Bestuur."
Na opdracht van den minister, heeft de
garnizoenscommandant te Helder het be
stuur (voorzitter en secretaris) van de
afdeeling, gestraft met acht dagen arrest,
Het kabinet.
De Msb. verneemt, dat de verschillende
berichten ,welke de rondte doen omtrent
persoonsverwisseling in bet Kabinet
gegrond op1 motieven van particulieren
aard min of meer voorbarig: zijn.
Slechts dit ééne schijnt vast te staan,
dat de minister van oorlog zich niet lan
ger wenscht te belasten met het interi-
maat voor Marine; de vervulling' 'der
dubbele taak wordt dermate bezwaarlijk
vooi Zijne Excellentie, dat hij' èr p'hy-
siek niet langer tegen opgewassen is,
hetgeen niet te verwonderen valt, sloor
wir- weten, dat de bewindsman geregeld,
zelfs een deel zijher nachtrust aan de
waarneming; der extra-functie opoffert.
Taptemelk en karnemelk.
Bij K. B. is bepaald, dat het voor
het geheele Rijk verboden zal zijn, dat
in inrichtingen w'aar melk van vee van
verschillende eigenaren wordt verwerkt
afgeroomde melk en karnemelk verko -ht
worden. tenz)jjl na behoorlijk verhit te zijn
ter voorkoming van het zuur worden.
Prievenmet straf port. -
Dat onze belastingplichtige medeburgers
die wat laat zijn met het offeren van
hun penningen, daaraan per waarschu
wing herinnerd worden en dan daarvoor
nog bovendien 20 cent strafpórt moeten
