Mo zm Donderdag 13 Juli 1922 36e Jaargang Gemengd Nieuws. Binnenland. Financieële Berichten. Openbare Verkoopingen en Ver pachtingen. Drukkers-Exploitanten OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. 11: Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abannemeiiftprll*: Per 3 maantfen, franco per pos!, f 3.— Losse nummers I 0.05 P r i j s der A d v e r t e n t i n 1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct Bij abonnement belangrijke korting. Zooals wij 't wenschen. Nu de kiezers duidelijk uitspraak deden .omtrent de richting waarin hetzij, de oude, of gereconstrueerde, hetzij' de nieuwe ro- geering de belangrijke questies die de natie benauwen zal hebben op te lossen, indien 'dit mogelijk is, dient ook do anti revolutionaire pers zich uit te spreken, in aansluiting, aan de wenschen die in de stembusuitspraak van de zijde, der natie naar voren kwamen. Het optreden van een kabinet nil een liberaal-sociaal democratisch bloc is, naai de opvatting van alle partijen uitgesloten. Mede daardoor is 't optreden van een kabinet uit de „rechtsche' 'partijen |gewtet- ligd. i Daartoe is samenwerking tusschen deze drie partijen noodigj, en geboden, en zoo aan onzerzijds te stellen voorwaarden, kan voldaan worden, alleszins weuschelijk. Evenwel onzerzijds zal bchooren vast, te Staaner moet aan enkele voorwaarden onzerzijds worden voldaan. De hoofdvoorwaarde, de „conditio sine ■qua non" voorwaarde zonder welker aanvaarding wij niet kunnen meedoen 1 lijkt ons deze, dat er nïoot zijn een vast accoord tusschen de drie saamwerkende partijen. Er moet zijn een volledige, uit gewerkte overeenkomst over de geheele linie. Zooals het in 1918 gegaan is, en wij geven gaarne toe,-dat zulks niet anders kon, mag het thans niet worden. Er moet een samleng'aan zijn op de basis van volledige instemming. En ,dan zullen de drie partijen het in de allereerste plaats eens moeten zijn over het punt dat deii jgeheelen toestand beheerscht: dat is het financieele vraagstuk. Wil men er, aan welke zijde ook,' niet aan; is mten niet te vinden voor een vast accoord in een Welomschreven program/ dan zouden wjj den leiders onzer partij willen toeroepen: begint er dan niet aan, doet 'er niet aan mee; ge zoudt de ellende er slechts door bestendigen en vermeerderen, gjij >zoudt u zelvön er door onmogelijk imaken, het prestige onzer par tijen voor langen tijd krachteloos maken; en het nationale leven zou tenzij dod 't nog 'genadig verhoedein burger twist en smaad ten onder gaan. De, stembus te lerseke. Toen'wij opalen stemdag vernamen' dat te lerseke algemeen aangeplakt stond mannen en vrouwen konït allen op en stemt Kersten! hebben wij terstond begrepen dat er iets bijzonders gepasseerd Was. Bij1 onderzoek bleek ons dat aan den vooravond van den stemdag het parool 'was uitgegaan dat de vrouwen overeen komstig, hunne consciëntie stemmen m'och- .ten, vrijgelaten Werden, enz. In dienzelf den geest had trouwens, schoon niet zoo op „de vrouw" af, reeds Vrijdagavond te Goes de heer Vreugjdenhil in de vergade ring bij! Bustraan zich uitgelaten. Vandaar dan ook dat 't ons heelemaal niet verwonderde, toen wij' te lerseke ver spreid vonden een naamloos libel van een staatkundig gereformeerde o, schande voor den schoonen gereformeer den naam van dezen zoo ongereformeerd doenden schunnigen scribent! waarin onder meer de A.R. plartij inet haar prin- cipieelen tegenstander en vroegerén ver volger: de Vrijheidsbond werd vereen- izelvigd en als „de revolutionairen." bij uitnemendheid werd betiteld. fTi „'.fgeding toch schreef: Christelijke machtige liberalisme, zich nu zelf zijn naam schamende, heeft totaal afgedaan. De ïoode vaan is geknot neergezonken- De vertegenwoordigers eener oude en al tijd nieuw blijvende levens- en wereld beschouwing zijn in groote meerderheid aangewezen door de millioenental kiezers, die uitspraak hebben gedaan. Verwachtingen zijn beschaamd, vrees hl-eek ongegrond, gebeden zijn verhoord, -arbeid is niet zonder resultaat verricht en met opgeheven hoofd tred-en wij moedig voorwaarts. Niet ieder had dezen uitslag durven hopen en slechts weinigen verwachtten in de laatste dag-en voor den skig een zoo groote opkomst van de vrouwelijke kie zers. In dit opzicht vooral hebben bereke ningen gefaald. In sommige gemeenten op ons eiland zijn met groote trouw de vrouwen ter stembus getogen, in andere had het iets beter kunnen zijn. En al is een s temmen - cijfer ,op onze candidaten niet licht I.® hoog, wij verblijden ons recht hartelijk, dat Mr de Wilde 't heeft gebracht tot 'n Veertienhonderd stemmen. Onze voormannen, onze stille trouwe ar beiders, onze besturen, propagandisten en kiezers mag hiervoor dank worden ge- Weten. Men vertelde mij, dat Mr de Wilde nog meer stemmen had verkregen indien niet „Als u a.s. Woensdag 5 Juli ter stem bus wordt, geroep-en, bedenkt dan wat •li te doen heeft, laat van u wijken allo pralerijen en omkooperij, geeft geen ge hoor aan do beloften der Vrij-heidsbon- ders en der Antirevolutionairen die juist met nadruk DiE revolutionairen zijn." Let dus wol: de Antirevolutionairen „met nadruk DE revolutionairen". Natuurlijk gaan Wij' op dat öiigeteekend stuk niet in. Wij hebben 'I niet cle tang aangegrepen, en teruggeworpen in het riool, van waar het ons was toegezon den. Wij hebben wel eenig vermoeden, al staat do naam des drukkers er niet ouder vermeld, uit Welken ongeref or meerden hoek 'tis voortgekomen. Wij hopen maar dat niet de hoer Kersten er de hand in heeft gehad, alsmede dat niet hij, na in geschrift en van den kansel to heb ben gedecreteerd dat de vrouwen niet stemmen mochten, nog in tijds het pa rool „vrij laten" geprovoceerd heeft, waar door zijne verkiezing mogelijk werd; ook al hoeft allicht een enkele vrouw uil zijn omgeving zich aan het eerste parool ge houden. Ook hechten wij geen geloof aan het tot ons doorgedrongen gerucht, dat te lerseke een met name ons genoem de juffrouw door ©en vooraanstaand Staatkundig Gereformeerde te lerseke men noemlde ons zelfs diens algemeen tot nog toe ong'ereplten naam zou zijn ge holpen, of althans ingelicht op 't stem bureau hoe zij stemmen moest op lijst 28 (de lijst-Kers ten). Doch wè'l willen wij do opmerking niet inhouden, dat 't ons leu zeerste verwondert, dat de heer Kersten zich niet gehaast heeft, desnoods nog op den stemdag, zich los te maken van de medeverantwoordelijkheid voor het fatale strooibiljet van dezen onbekenden „voorstander", die 'zich niet ontziet, van Ic beweren, dat de candidaten der A.R. en C.IT. partijen mannen zijn die niet „Waar lijk rekening houden met God en zijn woord", en uit dezulken niet kan voort komen „een goede regeering (en) een recht Ministerie". In een volgend nummer hopen wij eenige staaltjes Nvan kiezersvoorlichting van den heer Kersten uit „De Banier", het officieele orgaan der Staatkundig Ge» reformeerde Partij in Nederland, op te diepen, voor ons althans beter portuur dan bet vieze libel uit lerseke. Ernstige toestanci in het Roergebied. Naai' de Kölnisch© Zlg. uit Essen ver neemt, zijn er reeds duizenden arbeiders in het Ruhrgebied, die de bulletins clèr vakverenigingen hebben ingevuld, waar door zij aan de patroons laten weten dat bet werk op 1 Augustus zal worden stilgelegd, wanneer er niet voldaan wordt aan zekere eischen. Alleen de lerlen der Christelijke vakbonden en de Poolsc.he ar beiders nemen geen deel aan de be weging. De nieuwe desiderata der arbeiders be treffen slechts kwesties van ondergeschikt belang. Over loon en arbeidsduur wordt niet geklaagdmen wil alleen wekelijksche betaling in plaats van maandelijksche en ©en betere positie len uitgebreider- bevoegd heid voor de arbeidsraden. Wat men vooi'al vreest is, dat de staking teèii politiek karakter zal aannemen. De communisten zoeken sinds lang naar een goede gelegenheid om nog eens een aan been a avTfrT" Tëraege,™r ken scïïa p""te geven. Rechts stemmen laat ruimte voor de toepassing van het beginsel: Regeeren naar rechtschen geest. De liberalen hebben zichzelf hun on dergang te wijten. Met pak en zak zijn zij gaan vluchten na'ar vele zijden heen. Hunlieder rug buigt zich angstig voor de dreigementen van Troelstra en Wijnkoop. Heeft ooit ©en volk klaar uitgesproken een yloek over de toepassing van 'begin selen in staatsbestuur door een partij ge durende tientallen van jaren, dan is het nu wel het Nederlandsche geweest. Het volk heeft na jaren van slingering en onvastheid weergevonden de eenige bedding, waarin de stroom van ong volks leven het best kan worden geleid en daar om deed hel zoo welbewust afstand van leiders, die uiteraard grooten invloed mis sen. 'waar zij aan de belangrijke gods dienstige neigingen van ons volksgeheel ten ©enenmale zijn vreemd gebleven. Het liberalisme is gebleken te zijn een nutteloos, schadelijk stelsel voor de sa menleving ©n daarom leed het jammerlijk schipbreuk op de levenszee. Aan inner lijke kracht, zooals het socialisme wel blijkt te bezitten, beeft het liberalisme ontbroken ten dit voerde tot het stuurlooze, grillige van den volkswil met a,le op- en nedergangen. Men moge bewonderen de pogingen om met behulp van het gezond slag tegen de tegenwoordige orde van zaken |.c ondernemen. Nu zij de groote vakbonden van hel: Roergebied op hun hand gekregen, hebben, 1- dit ongetwij feld ©en zéér hoog© troef in bun handen. D,e kolenkwestie is van het allergrootste belang voor de beele industrie in Duit.sch- land. Staakt men gedurende eenige dagen in liet Roergebied, dan zijn werkeloos heid en stijging van de buitenlandsche wisselkoersen dus ook stijgende duurte - de onvermijdelijke gevolgen. Korte berlohten. Er gaan geruchten, dat te Cork (Ierland) spoedig de republiek zlal worden uitgeroepen, maai' bevestiging ontbreekt. De toestand te Cork is echter zoo, dat alles mogelijk is. Inmiddels zijn de berich ten uit de provincies, welke te Dublin binnenkomen, in 't algemeen hoopvol voor den Vrijstaat. Te Dresden zlijn een aantal leden van de organisatie C in hechtenis geno men. Verschillende hunner worden van me deplichtigheid aan den moord op Rsthenau verdacht. In 'f geheel zijn te Maagdenburg 1200 karabijnen, die gedeeltelijk in jacht geweren waren veranderd, benevens 80 lichte en 20 ztyare machinegeweren in beslag genomen. Het is juist, dat ook ©en kanon werd ontdekt. De bezitter wasech ter een antiquiteitenhandelaar, ei het 8.4 kaliber-kanon dagteekent uit 190-5. Voor een dergelijk stuk geschut "bestaat e.' in Duitschland nergens munitie.' Volgens de „Rote Fahne" zou de Duitsche regeering bij verordening heb ben bepaald, dat de tegenwoordig© ar beidsweek van 46 uur voor rijks- en staats beambten, onmiddellijk en onvoorwaarde lijk tot 4.8 uur moet worden verlengd. Volgens een telegram uit Madrid wordt het aantal slachtoffers van het spoorwegongeluk tengevolge van een bot sing tusschen den sneltrein van Galicië en een trein van Asturië geschat op 30 doo den en 50 gewonden. Alle gewonden moe ten in ernstigen toestand verkeeken. Gisterenmiddag zijn de Rerlijnsche bladen weer verschenen. Ook bij <1© „Lo'kal-Anzeiger" is men tot overeenstem ming gekomen. Met 1 October a.s. zullen de rijks- spoorwegtarieven in Duitschland voor per sonen met 50 pet verhoogd worden. Omtrent de ontploffingen in het mij- .nendepot te Groden meldt men nog uit 'Cuxhafen, dat op de eerste ontploffing een reeks nieuwe, zware ontploffingen zijn gevolgd. Hét aantal dooden en ge wonden schat men tot dusver op 32. Tij dens het ongeluk vertoefden ongeveer 200 arbeiders in het depot. Bij de eerste ont ploffing vlogen verscheidëne loodsen ea opslagplaatsen in dc lucht. Te Cuxhafen zjjn verscheidene vensterruiten ingedrukt en een aantal beden door glasscherven gewond. Lloyd George heeft van de werk lieden van een Fransche fabriek een kist je met 12 pijpen ontvangen, welke het opschrift dragen: „Ter erkenning van uw werk te Genua". Aran de vele gelukwen- scben di( de premier ontvangen hes,ft, hebben weinige hem mee:' plezier gedaan, zegt de Engelsche draadlooze dienst. Volgens een officieel bericht be draagt het aantal dooden bij het spoor wegongeluk in Sp'anje 30, dat dor gewon den 19. "TOMiTigbek wam Cora, eig. P. Dekker te Borssele. -Ongelukken. Te Helder is gis termiddag een landvliegtuig door een ge brek aan den motor naar beneden gevallen; ©en der inzittenden heeft zijn beenen ge broken, terwijl de tweede ongedeerd bleef. No. 2 was dezlelfde vlieger, die een paai' welken terug zonder ongelukken landde op den Helderschen Zeedijk. Te Gees wilde een arbeider uit Nieuw-Weerdinge op de in beweging zijnde tram stappen met het gevolg, dat hij daaronder geraakte ©n hem een been werd afgereden. Hij is naai' het ziekenhuis vervoerd. Te nieu we Niedorp is een 13-jarig zoontje van den heer O, dat op de fiets om boodschap pen was geweest, met zijn rjjwiel in een diepe sloot geraakt en verdronken. De vader, die op onderzoek uitging, vond het jongentje levenloos in de sloot. Te Amsterdam is een 3-jarig meisje over boord gevallen en verdronken. Te Amersfoort is een arbeider uit een boom gevallen en bijna onmiddellijk overleden. Hij laat een weduwe en vijf i kinderen achter. Door het losspringen van een deksel van een kookappaxaat is de arbei der S. aan een cartonfabriek te Hoogezand Het Duitsche postvliegtuig D 148 is op weg van Hamburg naar Berlijn naai' beneden gestort. De bestuurder, Lo- thar von Richthofen, een broer van de Uit den wereldoorlog bekende vliegers, is reeds aan z'ijn wonden overleden. Ook te Johannisthal viel een vliegtuig in een korenveld. D© bestuurder, een In diër, sp'rong van een hoogte van 7 meter tuit het vliegtuig en kwam er met lichte kwetsuren af. Bet vliegtuig werd geheel vernield. H o e cl e a n l i p a p' i s l e n de roomscheu h i e 1 p e n. Hoe gevaarlijk liet separatisme onder de Protestanten Werken kan en hoe daar mede juist het tegenovergestelde bereikt wordt van hetgeen men bedoelt, blijkt treffend uil den afloop der jongste Ka merverkiezing, 'merkt de „Ned." op. Met wiskundige zekerheid kan worden aangetoond, dat het optreden van de Her vormde (Gereformeerde) Staatspartij, die in het hijzonder bedoelde Rome te vér- zwakken, de Roomsche Kamerfractie mot één lid heeft versterkt. Op de Christelijk-Historischc lijsten wer den uitgebracht 318.669 stemmen. Het tienvoud van den kiesdeeler bedroeg 292.960. Alzoo was er een overschot van 25.709 stemmen, voor welk overschot de Unie haar elfde Kamerlid verkreeg. Op de Hervormde (Gereformeerde) Staatspartij werden uitgebracht. 20.432 stommen. liet is zeker geen stoutmoedige onderstelling dat althans een vierde deel van dit getal, of 5108 stemmen, ontnomen was aan de Christelij'k-Historische Unie. Had de «Unie deze 5108 stemmien kun nen behouden, zoo Ware haar stemcijfer geklommen tot 323.787. De Unie had be haald het elfvoud van den kiesdeeler, n.l. 322.256 stemmen, (met een overschot van 1531. Welnu, de honderdste Kamerzetel werd toebedeeld aan de verbonden Roomsch- Katholieke lijsten voor de Kieskringen,Hel- der, Leiden en Haarlem met het geringe overschot van 119 stemmien. Had de Unie deze 5100 stemmen mogen behouden, zoo ware aan de Unie, voor het dan-bestaand overschot van 1531 stemmien, een tw'aalf- de zetel toegewezen. Het Roomsche overschot van 119 stem men ware dan niet voor een zetel in aan merking gekomen, en de Roomschen had den zich met 31 zetels moeten vergenoe- gen. Zoodat de Herv. (Geref.) Staatspartij' er op kan bogen, dat zij den heer Rutgers van Rozenburg voorloopig buiten de Ka mer heeft gehouden en dat dooi' hare stemmen de R.K. F. A. Mocrel tot. Ka merlid gekozen is. Een iS. Di. A. P.-e r o p v o 1 g c r v a n een A.R. In do vacature voor lid van den Ge meenteraad te Wieringei), ontstaan wegens vertrek van den heer P. Brouwer (anti- rev.), is door het Centraal Stembureau als opvolger aangewezen de heer Jac. Visset' (S. D'. A. P.) omdat de lijst der anti-rev. geen candidaten meer bevatte en de lijst dér S. D. A. P. het grootste stemmen- overschot had. De gemeenteraad besloot echter den heer Visser niet als raadslid toe te laten. Daarbij kwam de vraag ter sprake of de nieuwe voorschotten omtrent: de aan vulling van vacatures in den Raad bij uitputting van dc candidatenlijsten reeds uit dien baK gedronken "Sn" zijn daaraui ge storven. Wisselkoersen. Amsterdam, 13 Juli, 1.30 uur. Berlijn cheque 0.580.60 Berlijn bank 0.580.65 Brussel 20.102020 Parijs 21.20—21.25 Londen 11.4411.45 Dollar 2.571/2—2.5S Weenen 0.951.05 BERLIJN. V. D. Uit de tot Woensdag middag ingekomen berichten blijkt, dat het de politie niet gelukt is de beide andere moordenaars van Rathenau in hechtenis te nemen. Het schijnt, dat zij te iGardeleben nog uit den cirkel, om ben heen getrokken, zijn ontkomen. Het bericht van gisteren, dat zij aangehouden 'waren, was voorbarig. WEENEN. V. D. De burgemeester van Rotterdam, mr. Zimntermami, is te Boe dapest aangekomen en heeft de JJongaax- sche regeering de Oostenrijksche eischen meegedeeld. thans moeten worden toegepast ol bij de eerstvolgende algomeeue Raadsverkiezing in 1923. De Raad was van meening, dat deze voorschriften nog niet in werking zijn ge treden en liet den héér Visser dus niet toe. De heer Visser is van deze beslissing thans in beroep gegaan bij Ged. Sinten. H a a g s c h e financiën. Naar het Vad. verneemt levert de reke ning van dc gemeente Den Haag over 1921 leen batig saldo van tusschen dc 31/2 en 4 millioen gulden op. Een mee vallertje voor de belastingbetalers! Om te o n t h o u d e n. Van ielke 1000 uitgebrachte stemmen kregen bij de Kamerverkiezingen 1918 1922 R. K. Staatspartij 300 299 S. Di. A. P. 219 194 Vrijheidsbond 151 93 Anti-Rev. Partij 134 137 Chr. Ilist. Unie 66 109 Vrijz. Hem. Bond 53 46 Cotïuit Partij 23 18 Deverkiezin gen ongeldig? Een lezer van de Rotterdamsche Voor- lwUarts" heeft een curieuze ontdekking ge daan de Kieswet, zooals zij in het Staats blad heeft gestaan na de wijzigingen in September 1921 in de Tweede Kamer en daarna in de Eerste Kamer erin gebracht, zou niet in overeenstemming zijn met de in de Staten-Generaal aangenomen lezing; er zou dus een ongeldige Kieswet zijn gevolgd bij dc laatste verkiezing; vrage: is de heele verkiezing w,el geldig? Het libld. heeft dc zaak nagegaan en Ts tot deze ontdekking gekomen. Het ging om een amendement-Albarda, dat de strekking had mogelijk te maken dat analphabeten zich bij het stemmen liefcen bijstaan. I11 art. 77 der Kieswet luidende: „Wanneer .blijkt, dat een kie zer lichamelijk hulpbehoevend is, kan de voorzitter van het stembureau toestaan, dat hij zich doe bijstaan", is toen inge voegd: „of wanneer hij aannemelijk maakt dat hij niet kan lezen"; op 8 Sept. heeft de Tweede Kamer dit amendement goed gekeurd. Maar.... later bleek, dat er ver keerd geteld was en dat de stemmen staakten. Den volgenden dag is het ver worpen. Van een ongeldige wet en on geldig© verkiezingen is dan gelukkig geen. sprake. Treedt min. Van IJ,sse 1 steyn af? In ©en gisteravond aan een diner van het Comité voor het Stamboek van het Nederlandsche Trekpaard gehouden tafel» rede heeft de Minister van Landbouw, de heel' Van JJsselsteijn, gezegd, dat het mo gelijk, ja waarschijnlijk was, dat het dé laatste maal was, dat hij tot de aanwe zigen het woord zou voeren in deze kwa liteit. L a n d- e n tuinbouwong'eva 11 ©n- w e t 1922. Van bevoegde zijde deelt men aan het Hbld. mede, dat de in werking treding van de land- en tuinbouwongevallenwef. 1922, met uitzondering van art. 2 dier wat, te gen 1 October a.s. tegemoet kan worden gezien, terwijl de wet in haar vollen om vang vermoedelijk op of omstreeks I Ja nuari 1923 inwerking zal treden. Het blijkt voorts in de bedoeling te liggen, als voorwaarde voor de erkenning als bedi'ijfsvereeniging onder meer te doen stellen dat ten minste 1000 werkgevers als lid moeten zijn ingeschreven en dat ten minste ©en bedrag van f 10 millioen !ijke wind, zwaarBewolkt,- wnarschfjniy iTT. ge regen met kans op onweer. Zelfde tempe ratuur. Juli. 14 14 14 14 14 15 15 15 17 18 18 19 19 19 20 21 Kloetinge, hofstede, Pilaar en Neer voort. Biggekerke, inspan, veldvruchten, grasgewas, Loeff. Groede, landbouwersinspan, toewij zing, Beuningh. Domburg, meubilair, Hioolen. Heinkenszand, veldvruchten, v. Cleef en v. Dissel. Middelburg, inspan, Blaupot ten Cate. Middelburg, veldvruchten, Blaupot ten Cate. Oostkapelle, land, Ittmann. Borssele, verpachting bouwland, Ker- keraad N. H. K. Souburg, veldvruchten, et- en na gras, Blaupot ten Cate. Oost-Souburg, veldvruchten, Blaupot ten Cate. Arnemuiden, inspan, veldvruchten, enz., Blaupot ten Cate. lerseke, veldvruchten, Hollmann. Wissekerke, inspan, Markusse. Wissekerke, veldvruchten, Markusse. Serooskerke, inspan, Blaupot ten Cate.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1922 | | pagina 1