BATO
Mo 233
Woensdag 5 Juli
30e Jaargang
75
Allerlei.
Buitenland.
Financieële Berichten.
lei
Een echêe koker*
mhik'
T~7j
RIJWIELEN
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementspri]«:
Per 3 maanden, franco per pott, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ci
Bij abonnement belangrijke korting.
ZIEKENHUISBOUW TE GOES.
Het Gasthuisbestuur te Goes verklaart,
dat "de meaning onjuist is geweest van
ben, die hebben gedacht dal dit bestuur
bij 'het naar voren brengen van zijn plan
non tot ziekenhuisbouw beoogde aan de
Katholieke en Gereformeerde plannen een
hinderpaal in den weg te stellen. Wij
aanvaarden deze verklaring op mannen
woord. Maar het gasthuisbestuur zie in,
dat voor die meening toch wel gronden
aanwezig zijn geweest.
Het gasthuisbestuur beroept zich, om
aan te toonen dat het reeds lang van
ziekenhuisplannen zwanger ging, op de
notulen zijner vergaderingen, reeds van
vóór 192Ó. Maar die vergaderingen zijn
niet openbaar; het daar behandelde wordt
niet naar buiten medegedeeld. Wij zeg
gen dit niet als verwijt; ook wij zouden
het niet juist achten als men het anders
wilde. Evenwel mag het Gasthuisbes tour
zich nu niet bezwaard gevoelen dal. .zij,
die niet kunnen weten wat besproken is,
daarmede bij het zich vormen van een
meening ook geen rekening hielden. Het
Gasthuisbestuur beroept zich ook op een
vergadering van 8 Apfil 1920. Wij heb
ben de nummers van „De Zeeuw" van
dien dag en de beide volgende dagen er
nog teens op nagezien, maar geen verslag
van deze vergadering gevonden. Alweder,
men mag niet vergen, dat de publieke
opinie rekening houde met. wat niet is
gepubliceerd. De ©enige meitedeelingen,
welke bet Gasthuisbestuur, voor zoover
wij weten, in bet openbaar deed over zijn
plannen, waren, die in „De Zeeuw" van
23 Dec. 1.1., nu door dit bestuur in her
innering gebracht en die in „De Zeeuw"
van 16 Juni j.l. De onderstelling dal de
eerste mededeeling een terugslag was op
hetgeen destijds nader bekend werd over
de Katholieke plannen en de tweede me
dedeeling een terugslag op het bericht in
de bladen over bet besluit der diaconale
conferentie der Gereformeerde Kerkten, is
alleszins verklaarbaar.
Alzoo de plannen van het gasthuis
bestuur nu opvattende als zuiver zakelijk,
dan dwingen ons de laatste mededeelingen
van dit bestuur om nader op zijn gestie
in deze zaak in te gaan. Onze principi-
eele bezwaren daartegen bestaan onver
kort voort.
Het Gasthuisbestuur is Overheidsorgaan.
De taak der Overheid is niet om te gaan
doen, wal blijkt door de krachten, die in
de vrije maatschappij aanwezig zijn, prin
cipieel beter te kunnen worden gedaan.
De Overheid bepale zich vooral ook op
het gebied der ziekenverpleging, tot steun,
aanvulling en toezicht, voor "zoover dit
noodig is. Het waarom hebben we reeds
in ons vorig artikel uiteengezet. Eerst
waarneer hel tot stand komen van een
ziekenhuis anders onmogelijk of hoogst
onwaarschijnlijk moet worden geacht, ter
wijl dit toch noodzakelijk is, zal de tijd
van handelen voor het Gasthuisbestuur
zijn gekomen.
Gewaardeerd moet worden dat bet Gast
huisbestuur, zooals nu blijkt, het zieken-
huisvraagstuk voor Goes reeds onder de
oogen heeft genomen, toen het den schijn
had als mocht van andere zijde niets
worden verwacht. Maar toen bleek dat
van Katholieke zijde het werk werd ter
hand genomen en meer nog nu waar
schijnlijk is dat niet alleen een Katholiek
ziekenhuis alleen tot stand zal komen,
zoodat van de Goesche bevolking ieder zal
kunnen gaan waar hij zich het best thuis
gevoelt, bad het Gasthuisbestuur, de plan-
plaats zou gewoond hebben, is gekaveld
en zal weldra publiek worden verkocht.
Als er op de bósschen niet tijdig kapver-
bod gelegd wordt, zal ook dit heerlijk
stukje natuurschoon vVel in handen van
sloopers vallen en voor goed verdwijnen.
De baldadige jongelui. Zoo
als we reeds mededeelden zijn vier bal
dadige jongelui aangehouden, die zich
Schuldig hebben gemaakt aan vernieling
in villa's te Scheveningen. Behalve de
reeds vermelden, zijn nog aangeliouden
J. G. A. M. E., 18 jaar, H.B.S.'er; J.
IW. v. V., 19 jaar, marconist, en W. Du B-,
19 jaar, H.B.S.'er, allen wonende in en
bij de Statenlaan.
In samenwerking met de andere jon
gelui, hebben zij nog andere streken uit
gehaald. Zoo hebben zij erkend de ver
nieling op 13 Juni in een school te
hebben aangericht. Bij een van de jongelui
is de daar gestolen kwik in beslag geno
men. Zij hadden het in andere fleschjes
overgegoten en de groote flesch ver
nield.
Verder hebben zij bekend op den Kra-
nenburgerweg een bank uit den grond te
hebben gerukt en deze op de. rail wan
de stoomtram te hebben gezet. Zooals
bekend heeft de machinist de bank, het
was avond, nog: juist ontdekt en door
tijdig remmen is toen erger voorkomen.
iW'at de gevolgen zouden zijn geweest,
Wanneer een en ander de aandacht van
nem over welke het reeds blijkt te be
schikken in reserve houdend, voorloopig'
een .afwachtende houding behooren aan te
nemen. Wakende, dat ook de belangen dei'
aan zijn zorgen toevertrouwde patiënleh
behartigd zouden worden; gereed, om te
steunen en te helpen waar het noodig
zou blijken; 'klaar om op te treden als
anderen hun pogingen zouden moeten op
geven. Alles natuurlijk voor zoover zijn
krachten en bevoegdheden gaan en over
eenstemt met de vaststaande bestemming
der aan zijn beheer toevertrouwde gelden.
Het, Gasthuisbestuur handelt, althans tot
dusver, anders. Zooals nu vaststaat niet
met de bedoeling maar dan toch met
het gevolg, dat het de zaak van anderen
niet lichter heeft gemaakt. Het kan niet
missen of de veelheid van plannen, die
nu is gekomen, moet verwanend werken.
Het zou nog gewenscht zijn, dat het Gast
huisbestuur duidelijk stelling nam en uit-
sprek'e of het, naast wat van Katholieke
en Gereformeerde zijde wordt gedaan, den
bouw van een derde ziekenhuis wenscht
door te zetten.
Zou het Gasthuisbestuur, den bo.uwv.an
een ziekenhuis ondernemende, dan even
wel niet komen op een weg, die dit be
stuur voeren zal buitan de grens zijner
bevoegdheid? Een ziekenhuis dat alleen
voor de Goescbe burgerij bestemd zou
zijn, is misschien wel te bouwen, maar
niet te exploiteeren, althans nooit op peil
te houden. Het zou zoo klein zijn, dat
bet niet veel meer dan speelgoed kan
worden geacht. De Katholieken streven
dan ook naar een ziekenhuis voor geheel
Zuid-Beveland en verbinden er trouwens,
om economische redenen, nog een ge
sticht voor ouden van dagen aan. De
plannen der Gereformeerden zijn alsnog
niet nauwkeurig omschreven. .Maar vast
staat al wel, dat ook zij een ruimer ge
bied willen bestrijken dan Goes alleen
ep dat ook zij de economische be tee-
kenis van samenvoeging van. hun zie
kenhuis met een gesticht voor ouden van
dagen inzien. Voor welke samenvoeging
bovendien nog heef andere dan econo
mische redenen pleiten.
Als evenwel het Gasthuisbestuur met
die onder zijn beheer staande middeien
een ziekenhuis zou gaan oprichten ten
behoeve van geheel Zuid-Beveland, wor
den dan dis middelen niet besteed voor
een doel, dat wel is waar lofwaardig is,
maar niet door het Goesche gasthuis
bestuur behoort te worden nagestreefd
En wanneer het Gasthuisbestuur nu
eens, zonder het dan to hebben bedoeld,
de andere plannen deed schipbreuk lij
den en zijn eigene tot uitvoering werden
gebracht, wat zou dan zijn geschied? Het
minst deugdelijke zou zijn tot stand ge
bracht. Wij durven dit zeggen, want met
gerustheid wachten wij de uitspraak van
deskundigen af, die met. ops en met zoo-
velen zeggen zullen, dat het terrein wei
nig geschikt is en dat door verbouwing
van het bestaande, daar nimmer een aan
alle eischen voldoende nieuwe inrichting
kan worden gemaakt. Daarbij komt dan
nog het personeelvraagstuk. 'Wij hand
haven de bezwaren welke wij-op dit punt
in ons vorig artikel maakten. En bedoe
len dan niet om daardoor bepaalde per
sonen te kwetsen. Onze oppositie gaat
tegen den geest, die vaak in neutrale
ziekenhuizen en hij het daar werkzame
personeel heers-cht en tegen welks bin
nendringen geen enkele dezer inrichtin
gen voor nu en later met xekerheid ge
vrijwaard is. Omdat er geen beginsel de
kracht geeft dien geest te wedersfaan.
ni ue n."b.ö. aan hetTS'leijeahUl'g'.
APELDOORN. V.D. De Kon. familie
is op het Loo gearriveerd.
HAMBURG. V.D,. Gisteren is op een
K. M. afstand van Hamburg! een vliegtuig
neergestort. Het bleef in een boom! han
gen. De bestuurder Werd gedood, de bei
de passagiers Werden zwaar gewond.
BERLIJN. V. D. De Commissie van
Herstel berichtte in een schrijven aan
de Duitscbe regeering, dat het haar Ver
boden is zonder toestemming der Com
missie aan de Oekrainsche regeering 400
miljoen papieren marken terug te geven,
welke bij de Duitscbe regeering zijn ge
deponeerd.
BERLIJN. .V. D. De tweede pleger van
den aanslag op Harden is gearresteerd,
nl. een zekeren Ackerman, vroeger ober-
leutnant. Beide gearresteerden hebben
niet uit eigen belang gehandeld, maar op
bevel van -een geheime organisatie.
Ckostj
XX
'CT. en ts altijd
voorzien van i
den naam
iA.MUHHARDT met liandieeKemng
Wie trouwens het artikel van het Gast
huisbestuur goed leest, zal zien, dat dit
ten slotte onze bezwaren bevestigt.. Het
Gasthuisbestuur hoeft in het nu nog zoo
kleine gasthuis reeds ervaren, dat neutrale
verpleegsters „als regel" roeping hebben.
Het heeft dus reeds met uitzonderingen
kennis gemaakt. liet heeft ook m dat
kleine gasthuis nu reads ondervonden, dat
ieder werkgever wel eens moeilijkheden
heeft met zijn personeel. Het is maar
de vraag hoe talrijk de uitzonderingen
op den regel van toewijding zullen zijn
en van welken aard en omvang de moei
lijkheden met het personeel, als er eens
een groot-er ziekenhuis, met zijn zooveel
groot-er aantal verpleegsters zou zijn.
Vooral ook als de eischen van toewij
ding en levensopvatting zouden worden
gesteld, die wij voor in onze dagen goeie
verpleegsters noodig blijven achten.
Het is trouwens niet de vraag of in
dividuen meer -of minder goed zijn. Wie
Zuid-Beveland heeft gekend voor onge
veer 40 jaren, toen de schoolstrijd pas
was begonnen en er nog' nagenoeg geen
Christelijke scholen waren, die heeft daar
ongetwijfeld menig onderwijzer gekend,
godvruchtig en vol ijver voor zijn schoon©
taak, aller achting waardig. Zoo z:jn er
nog. En toch moest de schoolstrijd wor
den gestreden. Omwille van het beginsel.
Precies zoo staat bet nu met de zieken
verpleging. Het gaat om den geest, die
in heel de inrichting heerschen zal en
hij allen, die er werkzaam zijn.
Wij heffen onze anónymiteit. niet op.
En -dit niet uit afkeer van den strijd,
met open vizier. Maar omdat dan die
strijd hier in Goes zoo spoedig een per
soonlijke wordt. Men moet niet zeggen
och het is Jan of Piet maar, laat die
praten. Men weg-e alleen wat is gezegd.
Om te onthouden.
Men zou een heele lijst kunnen aan
leggen van al hetgeen er zooal beloof
Kin gelogen is om de menschen te
bewegen om te stemmen op den Vrij
heidsbond: no. 1 de Mui'alt.
Wij willen er niet op ingaan: doch al
leen de volgende schoone belofcü vast
leggen uit een aanbeveling voor de
Muralt:
„Wilt ge werkelijk bezuinigen; vrij zijn
in uw bedrijf; een einde maken aan wet
ten, die de luiheid in de hand werken;
vermindering van drukkende belastingen
afschaffing van de zegeltjesplal-kerij; ge
lijkstelling van man en vrouw; stemt dan
de Mui'alt".
Wanneer links ditmaal wint, wat wij
overigens niet gelooven, dan moeten de
kiezers, die zich door al dit moois lieten
lijmen, eens goed opletten wat er van
verwezenlijkt wordt. Wij gelooven dat zij
zeer teleurgesteld zullen uitkomen.
En waarom
Omdat de leider van den' Vrijheidsbond
'het tegendeel van bezuiniger bleek toen
hij een voorstel deed in zake verhooging
van salarissen, hetgeen een meerdere jaar-
lijksc.be uitgaaf van 250 miljoen zou ge
vorderd hebben. En wat het overige aan
gaat: „wetten die de luiheid in de hand
werken", drukkende belastingen, zegeltjes-
plakkerij, 't is alles op aandrang en met
medewerking van den Vrijheidsbond tot
stand 'gekomen.
Als wij tijd van leven hebben, laat ons
dan goed opletten.
De betoogingen voor da republiek !n
Duitschland.
De gistermiddag in het geheele Duit.
sche industriegebied gehouden hetoj-
gingen der socialistische vakvereeni-
gingen zijn te Essen en elders zon
der ernstige incidenten afgeloopen.
Het post- en. spoorwegverkeer heeft
nergens stilgestaan.
Ie Essen, Dusseldorp en andere
plaatsen trok de stoet van betoogers
voornamelijk door de rijkere wijken
der stad. Te Dusseldorp zijn verschil
lende toeschouwers door dé betoogers
afgeranseld, uithangborden vernield en
andere wandaden begaan.
In het geheele industriegebied heb
ben de Christelijke en democratische
organisaties niet aan de betoogingen
deelgenomen.
Een pretendent voor het vorstendom
Monaco.
Er is te Londen een kroon oreten-
dent voor Monaco opgedoken: een ge
wezen vleeschhouwer, George Frede
rick Grimaldi. Hij beschouwt, zich als
feitelijk rechthebbende op het casino
van Monte Carlo, Het schijnt vast te
k -Dienstregeling. Gelezen op de
dienstregeling van een provincie-tram
metje
„Op alle punten der lijn worden rei- j
zigers opgenomen en opi verzoek gestopt." j
Dat trammetje zal Wel opschieten!
„v. u.m iing-c ie stijven in naar onwettig
verzet tegen een wettig reglement? Wij'
willen dit van u niet gelooven. Voor
lichting te geven? Dan had u heter ge
daan daartoe niet te bezigen dit licht uit
„De Ned." maar vooraf u te Wenden tot
een der leden van ons Bestuur, ten ein
de te verstaan of dit bericht Waarheid
bevatte. U kent toch bij ervaring de be
reidwilligheid dezer leden om op eenig
verzoek u alle gewenschte inlichtingen te
geven. Waarom dan in deze u niet eerst
tot een hunner gewend? Alleer u de be
schuldiging van „volmaakte willekeur"
mede opnaamt tegen het Class. Bestuur,
diende U toch te weten of deze inder
daad aanwezig was.
Maar terzake. Het Class. Bestuur heeft
het 'bewuste rondschrijven gezonden aan
de Kerkelijke Colleges der Gemeenten in
zijn ressort, juist omdat het afkeerig is
van willekeur. Het acht het, met den
schrijver in „De Ned.", zijn plicht de
reglementen na te leven en niet daar
mee uit! zorg te dragen, dat de
reglementen worden nageleefd, ook het
reglement op de pkedikantstractementen.
Daarom besloot ons Bestuur in zijn
Mei-vergadering de onwillige Kerkeraden
en Kerkvoogdijen met nadruk hierop te
wijzen en niet te wachten tot na 1 Aug.
d.i. tot zijne September-vergadering. Het
meende dit gevoegelijk te kunnen doen,
omdat er kans Was, dat vóór dien datum
een vacature zou ontstaan in zijn ressort.
Wisselkoereen.
Amsterdam, 5 Juli, 2 uur.
Berlijn cheque 0.600.61
Berlijn bank 0.600.63
Br-ussel 2020.10
Parijs 21.20—21,30
Londen 11.49—11.50
New York 2.58—2.59
Weenen 1.151.25
Middelburg. Aan het gebouw van het
Prov. bestuur werd heden aanbesteed het
verneiuwen van een dek van de draai
brug over den Westarm van het kanaal
van Terneuzen ie Terneuzen. Raming;
f14.200. Inschrijvers de heeren: R. Ver-
schelling en K. Dees, Terneuzen f15550;
J. P. de Vos, Terneuzen f15480; J. v.
'tHoff en J. Tholens Hoek f15420 en
G. v. d. Straaten, Terneuzen f15400.
St.-Filipsland. Bij de gehouden aan
besteding van het schilderwerk voor de
Ned. Herv. kerk en Pastorie waren in
schrijvers: J. M. Vermeulen voor f 190;
Tegen verstopping 9
gebruike men Foster's Maagpillen, een
uitstekend, geen gewoonte vormend
laxeermiddel. Prijs f 0.65 per flacon,
alom verkrijgbaar. (6)
staan, dat de pretendent de feitelijke
elfde markies Grimaldi is Hii 'had
reeds het voornemen zijn aanspraken
te doen gelden toen Prins Albert
stierf. Hij verkocht zijn vleeschzaak
en ging naar Monaco, nadat het col
lege van herauten van wapenen zijn
aanspraken op den titel Grimaldi had
onderzocht en goedgekeurd.
Deze Grimaldi s zijn in de geschie
denis bekend als krijgslieden. Kardi
nalen, staatslieden en vorsten. Een
hunner werd vorst van Monaco, een
ander sneuvelde in den slag van Cre-
cy, waar hij de Genueeschè kruis
boogschutters aanvoerde legen de
Engelsche boogschutters. De'zoon van
den pretendent, die een automobiel-
zaak heeft, zegt, dat de zoon van
den overleden vorst., die hem nu zal
opvolgen, gesproten is uit een hu
welijk, dat in 1880 door den Paus
ongeldig is verklaard. Bovendien ver
biedt de Salische wet de opvolging
in de vrouwelijke lijn. De pretendent
is nu in Monte Carlo, waar hij een
dagvaarding heeft laten uitbrengen,
om in het bezit van zijn goederen
te worden gesteld.
De strijd in Dublin.
De troepen in den lerschen Vrij
staat gaan door met de omsingeling;
der gebouwen, welke de ongeregelde
troepen bezet houden in de hoofd
straat van Dublin, die tot voor en
kele jaren een van de mooiste stra
ten van Europa was. De aanvallers
doen moeite 001 zoowel lijf als goed
goed te sparen, zooveel, dat mogelijk
is, en zij schieten daardoor noodza
kelijkerwijze langzaam op.
De rebellen zijn grootendeels geïso
leerd in drie hotels: Gusharn, Barry
en La Plata.
Nadat de strijd den geheelen avond
had geduurd, is Zondagnacht om half-
twee het bombardement van de Va
lera's bolwerk begonnen. De val werd
binnenkort verwacht.
Naar verluidt, tracht de Valera op
nieuw door bemiddeling van den bur
gemeester van Dublin voorwaarden te
verkrijgen. De regeering blijft echter
onvoorwaardelijke overgave eischen;
zii erkent, besloten te" hebben, den
opstand eens en voorgoed te onder
drukken.
Da heropbouw van St. Petersburg.
Nikolai Ivanof, die aan bet hoofd
van een economische delegatie van
voor het hotel-wezen in bt.-Peters-
weest is, deelt in de Krasnaja Ga-
zeta eenige bevindingen mede. Hij
meldt, dat Stinnes zich interesseert
voor het hotel-wezen en St.-Peters-
burg en onder andere over den aan
koop van het Hotel d'Europe in be
spreking is. De delegatie heeft echter
vooral pogingen gedaan om bij de
Duitsche kapitalisten belangstelling te
wekken voor de gemeentelijke werken
van heropbouw, die te St.-Petershurg
noodig zijn en die zonder financiëele
hulp van het buitenland niet uitge
voerd kunnen worden. Zoo moeten
de houten kanalisatie bhizen door bui
zen van gewapend beton vervangen,
Heden overleed plotseling
onz« geliefde Vader, Behuwd
en Grootvader
CORNs AARN0UTSE*
in den ouderdom van ruim
68 jaar.
Uit aller naam,
A. AARNOUTSE.
Koudekerke, 4 Juli 1922.
Voor de zeer vele bewijzen van
belangstelling, bij gelegenheid van
hunne 55-jarige Echtvereeniging
op 26 Juni j.l. ondervonden, be
tuigen ondergeteekenden, mede
namens hunne kinderen, hun op
rechten dank. t t
A. S. LEIJS. f
M. LEIJSde Bert.
Aardenburg, Juli 1922.
De ondergeteekenden betuigen >W
hiermede hun hartelijken dank aan
allen die hebben medegewerkt tot
het welslagen der Ringrijderij.
De Aagtekerksche Ringrijders.
