ken. y 5 Maandag' $6 Juni 3 I Koffiehoonert IJNSE, 36e Jaargang EERSTE BLAD. Bnitenland. ag 5 Juli 1922, [k te verkoopen .50 besteedt, Suiker Markt, Middelburgs Dit nummer bestaat uit twee bladen A A o, ze zijn gelukkig Jat men wenscht, en wie geen troost ingelukkigen troost achten. moeten elk volk zijn zoo mooi, zoo dat volk geschikt, liet gelukkig kun- sen aandoenlijk lief aansch bruidje te :htigheden mee te e. We moeten dat vatting niet beder- s dat aan, dat we ©huwelijkt worden pas voor 't öerst ieslotem is? een man, van wien derel vrouwen heeft niet gemakkelijk nd van geluk zou 100, dat we er van aai' niet aan, want i?" id overal, waar on gewoonte wordt ultuur hier redding tsche beschavings- huwlijksrecht op gegrond te veran- Westersche bescha- niet zoo publiek, )e Westersche be- God en Zijn gebod et beter voor het en te zorgen, m worden, als het t van den man ver christelijken plicht, dat de lusten van wijken alleen voor :ht. komt de redding ezinsleven, ook van 3 en meisjes. Eerst Javaansche vrouw et slechts een kern, itelijk huwelijk kent n en vrouw samen Ikaar verbinden en in hun gezin. 1 n .ris J. L. YAN DER voornemens om op ïdags ten 10 uren (Zo de Hefstede „Stads- den Hoogen Weg i* de Vlissingen, van Mejuffr. )SE-Duyvekot Merriepaard oud 17 Jlerriepaard met Hengst- 6 jaar, 1 vos Merrie- 3 jaar, 1 vos Merrie- 2 jaar, 12 baatgevepde V 1 kalfdragende Vaars, Vaars, 3 anderhalf- rzen, een Vaarskalf van i, 1 Melkgeit, 25 Kippen in, 3 Kippen met Kui- Menwagens op ijzeren eine'Menwagen, 1 Melk- moenkar, 1 Handkar, 1 ar, Hooihark, Hooi- Windmolen met Zeeften, len, Kortmolen, Ros met 2 Ploegen, 5 Eggen, Veldslede, Voorsleper, iblok, Geesselstoel met obe en Kuipen, Wagen- Kruiwagens, Slijpsteen, rennen, 2 Kisten, Mest- Melkplanken, Hof- n Staken, Horden en ,artij Prikkeldraad met Kookfornuizen, 800 L. I, Zeilen, Landbouwers-^ dschatte. flj&isfl Drukkers-Exploitanten OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes Tel.: Redactie no. 11Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f 3.— Losse nummersf 0.05 Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cfc Bij abonnement belangrijke korting. Zij, die zich met 1 Juli a.s, op „dte Zeeuw" abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. Dit nummer prente de kiezer zich in 't geheugen. Hij herhale het, bij zich zelf, eiken dag, minstens 5 maial 5 maal, .opdat hij zich op 5 Juli niet kunne vergissen. Hij moet namelijk 5 Juli stemmen op (na. 1 der lijst, waar een 5 boven staat. DE A.-R. CANDIDATENLIJST. (no. 5 van de Sfemkaart) 1. Mr J. A. de Wilde, Den Haag. 2. C. v. d. Voort v. Zijp, Den Haag. 3. A. Colijn, Nieuwer-Amstel. 4. J. v. d. Molen. Renkum. 5. J. F. Heemskerk, Middelburg. 6. Mr G. v. Baren. Delft 7. Chr. v. d. Heuvel, Haarlemmermeer. 8. J. A. J. Jansen Maneschijn, Dordrecht. 9. J. Schouten, Rotterdam. 10. C. Warnaar. Dirksland. Kiest hiervan op 5 Juli no. 1Mr J. A. de Wilde. DE DERDE PLAATS. De lijst 5, waarvan Mr J. A. de Wilde no. 1 is, is de derde van het stembiljet. Een nfol 1 is er niet: .een no. 2 ook niet; en no. 3 ook niet. De stemkaart begint dus met No. 4 C. Dan volgt No. 4 D en dan komt de a.-r. lijst no. 5. Dat is dus DE DERDE. Een model stembiljet. Als bijvoegsel geven wij heden een model stembiljet. Zooals men ziet, bevat dit biljet de 28 partijen, die in onze provincie aan de verkiezing deelnemen. In totaal zijn er 50 ,partijen; echter niet in alle kies kringen. Vandaar dat de nummering niet is 1 tot 50; want de lijsten, die niet in bnzen kieskring zijn ingediend, zijn vervallen, zoodat het eerste nummer is 4 c, bet tweede 4d, en het derde 5. En dat no. 5 moeten wij hebben. Wij Rebben er een handje bij ge teekend, en verzoeken onzen huisbezoekers aan allen duidelijk te maken dat ter plaatse' waar dat handje staat dat is voor den naam de Wilde, 't witte puntje moet worden rood gemaakt, en tevens de menschen te waarschuwen dat op 't offi cieel® Stembiljet dat handje niet voor komt; dus- dat zij daar dubbel hebben op te lettende derde lijst van de teerste rij waar de 5 boven staat, ten dan het hokje vóór de Wilde, rood g'emaakt. Onze nieuwe Senatoren. De Staten van ons gewest kozen tot leden van de Eerste Kamer der Staten- Generaal Mr A. A. de Veer (A.R.) en Prof. Dr .T. R. -Slotemaker de Bruine (CR.), Eene Kamer, die weer eens eindelijk weergeeft, dat de meerderheid in Zee- lands Staten rechtsch is. Maar ook om de gekozen personen iz e 1 f is deze uitslag alleszins verblijdend. Mr De Veer is een bekende figuur in onze A.R. kringen, daar hij reeds vanaf 1898 zitting heeft als lid der Provinciale Staten. Jarenlang als voorzitter van het Prov. Comité van A.R. Kiesvereenigingen de ziel onzer gewestelijke actie, wist hij! door zijne uitnemende leiding steeds richting te geven aan onze propaganda. Dat zijn welgekozen woord daarbij1 zeer passend zich aansloot, deed onze jongste Provinciale Landdag te Goes Weldadig erraren. De verkiezing van Mr de Veer tot Eerste Kamerlid is dan ook de verdiende hulde voor het vele, in tal van jaren op steeds onbaatzuchtige wijze in het belang der A.R. beginselen door hem verricht. Het feit, dat de keuze voor den tweeden afgevaardigde viel op den- 'Utrechtschen professor, mag als niet minder verblij dend worden aangemerkt. Ofschoon geen landsman zooals Mr de ^eer, kan men moeilijk meerdere bekend- p p genieten door gansch ons land dan r°L Slotemaker de Bruine dit door zijn vee omvattenden arbeid wist te ver werven. Zijn ijveren op bet terrein der sociale actie, zijn strijd tegen drankmisbruik, zijn veelzijdige kennis op het gebied van kerk en zending, doen ons dezen Hoogge leerde begroeten als een universeel Ka merlid, dat aanstonds met eere zijn plaats zal innemen in den Nederlandschen Se naat. In beide verkozenen ten slotte mogen wte Zien mannen van overtuiging. Mannen, die zich zoo straks niet zullen schamen te belijden de beginselen, die gegrondvest zijn op 'Gods Woord. Niet 'negatief, maar positief. Geen dér beide aftredende senatoren keert in de nieuwe Kamer terug. Dte heer Mr Lucasse had zelf te kennen gegeven, niet meer voor een her benoeming in aanmerking te willen ko men, zoodat dit althans de verkiezing van één nieuwen afgevaardigde nood zakelijk maakte. Anders stond het met den ex-liberalen heer Fokker van Craijenstein. Deze, destijds door een linksche Staten meerderheid naar de Eerste Kamer afge vaardigd, wist dat de dagen en uren van zijn senatorenleven geteld waren. Welnu, erkend moet, dat hij' voor den zuiver materialistischen beoordeelaar zijn verkiezing door Zeelands Staten uiter mate vergemakkelijkte en zich voor den- gtene, die het beginsel niet als toetssteen aanlegt, zelfs min of meer aanvaardbaar maakte. Op 11 Mei dezes jaars sprak mr Fokker in de Eerste KarneR na den Vrijheidsbond te hebben aan de kaak gesteld op eene wijze, die elk anti-revolutionair eeren zou, deze verrassende woorden „Ik stel er -daarom prijs op! te verklaren, niet tot den Vrijheidsbond te behooren en mij liever te scharen onder de vaan van de Christelijk-Historische partij, die gedurende de jaren, dat ik de eer had lid dezer Kamer te zijn, getoond heeft aan een zin tot zuinigheid en gematigd heid te paren een gepaste onafhankelijk heid." 't Is moeilijk te beoordeelen, of en in hoeverre electorale overwegingen tot deze adhaesiebetuiging aan het Christelijk-Hi- storisch partijverband hebben geleid. Duidelijk is echter, dat zuiver mate- rieele gronden tot deze conclusie voerden en inzicht in de noodzakelijkheid van de toepassing: der Christelijke beginselen op! staatkundig terrein aan dit alles ten eenenmale vreemd was. De heer Fokker besefte blijkbaar niet, dat men heel wel teleurgesteld kan zijn in de practische politiek van den Vrijheids bond, zonder zich daarom nog principieel n te voelen met de rechtsche partijen. Onze rechtsche Statenfracties zagen dit wèl in. Zij begrepen het, hoe men een afge vaardigde in de allereerste plaats kiest als drager-van het beginsel. Niet het negatieve, maar het positieve gaf den doorslag. Hei liberalisme. Die ervaringen van den Vrijheidsbond, armzalig overschot van de eens zoo machtige liberale partij1, waren de laat ste dagen van dien aard, dat men gerust van de tot Vrijheidsbond geregenereerde, eens zoo gevierde liberale partij zeggen kan, dat. zij heeft afgedaan en de schoon ste dagen der „liberalen" van voorheen voorbij zijn. Reeds in 1874 zag| dr Bronsveld dit er in, toen hij zijn blijdschap over de verkiezing van Dte Kuyper tot lid van de Tweede Kamer als afgevaardigde van Gouda in deze Woorden uitte: „Neen, we zijn geen imachtelooze, geen „stille" partij meer. 'De liberallen, „het denkend deel der natie," moeten met ons re kenen. Hun schoonste dagen zijn voorbij. Het. lijkt meer en meer, dat er ook nog bij de kern van onze natie niet Weinigen worden aangetroffen, die van het streven om ons land weer tot een h e i d e n sg h land te maken, afkeerig zijn." Dressslhuys. De verkiezing, van leden der Eerste Kamer heeft niet alleen voor het libe ralisme een smadelijk verloop gehad, maar heeft ook de toch al niet sterke positie van den partijleider, Mr Dressel- huijs, hopeloos geschokt. De heer Dresselhuijs, hoe bekwaam overigens ook, heeft getoond, voor het leiderschap van een politieke partij, niet de noodige capaciteiten te bezitten. Hij is meer een 1 ijd e r dan een lei der. Dat is gebleken in de beruchte dagen van 1918, toen de houding van den heer Dresselhuijs van dien aard Was, dat hij sinds niet ten onrechte als „angst-demo craat" wordt aangeduid. En het is Weer opnieuw en in nog veel sterkere mate gebleken bij deze ver kiezingen. TWee liberale zetels werden verkwan seld om toch maar het rechtsche gevaar te keeren. Maar toen kwam er oppositie in eigen kring. De meelevende lliberalen bedankten voor de eer om voor het roode karretje te worden gespannen en de N. R. Crt. maakte zich tot tolk van de ontevrede nen. En weer sloeg Mr Dresselhuijs de schrik om het hart. Hij' had, dat bleek duidelijk, op het verkeerde paard geWed. Het samengaan miet de S. D. A. P. zou niet zijn in het belang van den Vrijheidsbond. En zoo kwam hij er toe, uit pure angst te adviseeren, het verbond met de S. D. A. P. te verbreken. Zoo de wind waait, Waait mijn jasje. Ziedaar de tactiek van Mr Dressel huijs. Maar van een partijleider mag toch iets andere Worden verwacht. (N. Leidsche.) Kamer van Koophandel te Middelburg. Ten raadhuize vergaderde Zaterdagmid dag de Kamer van Koophandel en Fa brieken voor de Zeeuwsche eilanden, onder voorzitterschap van den heei Jos van Raalte. Afwezig waren de heeren Boudewijnse, van Niftrik, Oosterbaan, Enzlin, Kielstra, Bosman en M. Laernoes. Na de notulen deelde dhr. Klok mede, dat de kwestie van de haven van Zierikzee reeds door den gemeenteraad is aange pakt, zoodat de kamer zich kan ont houden. Onder de mededeelingen Was een schrijven van den minister van Land bouw, dat hij in geen geval het toekennen van presentiegeld aan de leden der kamer kan goedkeuren. Van 'den heer Massee Was een schrijven ingekomen, dat de Zeeland van groot belang is voor de groentenhandel, en de vraag of de kamer niet moet aandringen' op behoud dier maatschappij'. De voor zitter deelde mede; dat het bureau zeker Weet dat het behoud van de route tot Juli 1923 verzekerd is. Men dient af te Wachten welke nieuwe regeering na de verkiezingen zal optreden en dan kan nog worden geadresseerd. Dit werd goed gevonden. Overeenkomstig het voorstel van het bureau werd besloten adhaesie te betui gen aan het adres van de kamer te Vlaardingen tegen de centralisatie bij den postcheque- en girodienst. Van de Maatschappij van Nijverheid was ingekomen een verzoek om adhaesie aan haar adres aan de regeering, waarin op krachtige bezuiniging wordt aangedron gen. Het bureau der kamer heeft reeds aangedrongen op instelling van een com missie als commissie-Geddes in Enge land. De leden hechten hun goedkeuring daaraan. Van de commissie uit de uitmiddelpun tige provincies welke ageert tegen de dure spoorwegtarieven was een verzoek ingekomen, om haar adres ten deze te steunen. Het bureau der kamer adviseert den steun te verleenen. Dihr. Massee wil niet bepaald stemming vragen, maar kan het toch niet onbillijk vinden, dat voor verder reizen meer Wordt betaald. Er wordt geen stemming gevraagd, en dus besloten overeenkomstig het voorstel van het bureau. Naar een te houden vergadering wordt dhr. Stofkoper afge vaardigd. Om financieele redenen wordt geen steun verleend aan de Tentoonstelling te Kopenhagen. Besloten Wordt om dezelfde redenen voorloopig niet toe te treden tot de Ne- derlandsche organisatie voor de Inter nationale kamer van Koophandel. Door de kamer te Groningen werd een adres ingezonden door haar gericht aan 2e Kamer, inzake de toepassing der ze gelwet, waarin verzocht Wordt te bepalen dat geenerlei zegelrecht is verschuldigd, van goederen, waarvan de aan de ver voerders of expediteurs verschuldigde vracht minder dan tien gulden bedraagt en daarvan uit de stukken blijkt. De commissie voor de wettelijke be palingen, bestaande uit de heeren Jero- nimus, Oosterbaan en Enzlin, acht de opmerkingen van de Groningsche Kamer geheel en al juist en adviseert tot den minister van financiën een adres te rich ten, waarin wordt verzocht maatregelen te treffen, om de artikelen der zegtelwet be treffende zegeling van cognossementen, vrachtbrieven enz. in te trekken subsidiair deze bepalingen te wijzigen als in het Groningsch adres aangegeven, wat werd aangenomen. Door den Minister van L., N. en H. was opgemerkt, dat in het algemeen 'voor ;de verstrekking van certificaten van oorsprong fl Wordt berekend en hij het niet Uitgesloten acht, dat de kamer daarin aanleiding vindt haar vastgesteld tarief van fO.25 alsnog te verhoogen. Het bu reau stelde daarom voor vast te stellen, dat voor het legaliseeren van handteeke- ningen en het afgeven van certificaten van oorsprong en van andere verklaringen ten dienste van het handelsverkeer per stuk f0.50 te berekenen en bij buitenge wone onderzoekingten fl.50 per vacatie van één uu,r of gedeelte van een uur. Dit voorstel wordt echter na eenigje dis cussie verworpen met 12 tegen 3 stem men, die der heeren van Raalte, Stof koper en Anker. Door de kamer te 's Hertogenbosch is adhaesie verzocht aan haar adres aan den minister van waterstaat om een uni forme openstelling van alle telephoonkan- toren in het land van 9-12 en van 26 uur. De commissie voor de P. T. en T. zegt in haar rapport, dat de mee ning ais zou de openstelling en sluiting der telefoonkantoren aan de prudentie der directeuren en kantoorhouders zijn opengelaten niet juist is. Deze uren wor den vastgesteld door den directeur-gene raal. Zij stelt voor, dat de kamer een adres zal richten tot den minister met verzoek regelen vast te stellen dat in het vervolg alle telephoonkantoren (ook hulp telefoon kantoren) in het geheele land geopend zullen zijn van 912 en van 26, terwijl de regeling van de openstelling op de overige uren zal blijlven, zooals zij thans is. De kamer vereenigde zich hiermede. Van de kamer te Eindhoven is een verzoek om adhaesie ingekomen aan een adres aan de Tweede Kamer om ter vermindering der malaise in de sigarenin- dustrie de mogelijkheid te openen, dat door de regeering een invoerverbod voor sigaren wordt uitgevaardigd. Het bureau der kamer zegt, dat de siga- renindustrie in het gebied der kamer van zeer weinig belang is en wil het adres voor kennisgeving aannemen. Het bureau acht invoerverboden in het algemeen niet gewenscht. De heer Jeronimus zou het adres van Eindhoven zelfs willen bestrijden. Invoer verboden acht hij beslist uit den booze. Als er weer zulke verzoeken komen zou spr. beslist er tegen in willen gaan. De voorzitter onderschrijft dit, maar dan eerst na de verkiezingen. Het voorstel wordt aangenomen. Rondvraag. De heer Klok vraagt, hoe het met de leveranties aan de kamer gaat, bijv. met drukwerk, worden ook per sonen te Vlissingen, Goes en Zierikzee in de gelegenheid gesteld te leveren. De secretaris zegt., dat men voor het druk werk onderhandelt met een drukker, die het werk over zijn collega's verdeelt. Dhr. Jeronimus vraagt, of het bureau bereid is voorstellen aan de kamer te doen betreffende de begjootingen van rijk, provincie en gemeenten, dan wel de mogelijkheid wil overwegen met een commissie uit de kamer die begrootingen te (onderzoeken. De voorzitter verzoekt den voorsteller het voorstel schriftelijk in te dienen. Hetzelfde Wordt gevraagd aan den heer De Vos, die de provinciale stoombootdiensten wil bespreken, in het bijzonder die van Vlissingen op Bres- kens en Terneuzen. De kosten van die en de andere lijnen drukken nog voor een groot deel op de provincie en de tekorten zijn groot. Spr. meent, dat de kamer er op moet aandringen dat het rijk de diensten geheel overneemt. Minister Rathenau doodgeschoten. Zaterdagmorgen reed minister Rathenau in zijn auto door één der straten van Ber lijn, toen hem een andere auto achterop reed. Op het oogenblik, dat deze auto hem had ingehaald, werden er schoten door de inzittenden op hem gelost De 'Minister werd doodelijk getroffen en gaf spoedig daarop den geest. Voor zoover tot nu toe bekend is, zijn de daders nog niet gearresteerd. In den Rijksdag kwam het naar aanleiding van den moord tot rumoerige tooneelen. De leden der linker zijde gingen tot handtastelijkheden over tegen de leden der burgerlijke partijen, die de zittingzaal ten slotte verlieten. De stemming te Berlijn is tengevolge van den moord zeer opgewonden. Men vreest, dat er een algemeene staking zal uitbreken. De onrust was zoo groot, dat de zaken, die tusschen de bankinstellingen; onderling gevoerd worden, geheel worden stopgezet. De moord op Rathenau is voor Duitsch- Iand teen ontstellend feit, waarvan de ge volgen niet te overzien zijn. Op de eerste plaats was Rathenau een man wiens persoon voot' Duitschland een program beteekende. Met Wirth verper soonlijkte hij het „nieuwe" Duitschland, dat langzaam zich omhoog werkte en dat steen voor steen op de puinen en de ruïnen van het oude Duitschland werd opgebouwd. Hij was de man, die de onderhandelin gen met Frankrijk leidde en ze vastlegde in het bekende en in Duitschland vaak ge smade verdrag van Wiesbaden, dat ten minste leen nieuw Ijeginsei inluidde in de afwikkeling van de herstelkwestie, al leidde het tot dusver niet tot veel practi sche resultaten. In December was hij dte man, die te Londen over het moratorium onderhandelde en daar belangrijke conces sies voor zijn vaderland wist te verkrijgen. Hij was in één woord de leider en de ziel van de buitenlanJsche politiek. En zoo wordt hem nu voor zijn geweldig werk de dank des vaderlands betuigd. De moord op Rathenau heeft zoowel in Duitschland, als in Frankrijk len Engeland een geweldigen indruk gemaakt. Gewezen wordt o.m. op de 'ernstige politieke ge volgen, welke deze misdaad voor Duitsch land kan hebben. In den rijksdag heeft rijkskanselier Wirth leen verklaring afgelegd, en o.m. dte zeer strenge maatregelen medegedieeld, welke de regeering getroffen beeft om leen militair-monarchistische beweging te voor komen of te onderdrukken. Strenge maatregelen zijn door de regee ring genomen ter bescherming van de re publiek en haar vertegenwoordigers. De Duitsch-nattonale en monarchistische be toogingen zijn verboden. De kleine staat van beleg zal worden afgekondigd. Alle bladen, die manifestaties tegen de repu bliek zullen afdrukken worden verboden. De linkerpartijen hebben tegen Dinsdag, den dag der begrafenis, een algemeene; staking afgekondigd. Het onderzoek naar de moordenaars, die nog niet bekend zijn, wordt voortgezet. Straatreovers in Pommeren. Naar een correspondent van het „Berl. Tagebl." :te Stettin meldt, neemt de on veiligheid op het platteland in Pommeren meer en meer toe. In de laatste drie dagen zijn in Pommeren niet minder dan vijf roofmoorden gepleegd. Het percentage der ernstige misdaden is zelfs veel grooter dan dat te Berlijn. De 'straatroovers oefenen hun misdadig» praktijken uit in vrouwenkleederen. Zij vragen om brood of om geld en als hef oogenblik gunstig is halen zij hun revol vers voor den dag en schieten hun slacht offers neer. Een nieuw moordprooes. Na den man van mine Bassarabo, de man van mme Jobin. Het assizenhof der Seine, dat bijna veertien dagen geluisterd heeft naar de vreeselijke bijzonderheden van den man in den koffer, is begonnen met de behandeling van een nog afschu welijker misdrijf, dat van den in stukken gesneden echtgenoot. In de Seine bij Bougival werd, reeds ruim twee jaar geleden, in April 1920 de romp gevonden van een man, waaraan htet hoofd en de beenen ontbraken. Eerst acht tien maanden later slaagde de politie er in, de identiteit van het slachtoffer vast t® stellen. Het was de kellnter Jobin, wiens vrouw en de minnaar van deze, Charles Burger, die een klein hotel te Toul hiel den, in September van verleden jaar wer den gearresteerd, verdacht van den moord op den kellner. Burger heeft bekend, doch vrouw Jobin blijft ontkennen. Volgens de beschuldiging echter heeft zij haar min naar tot den moord aangezet; na hem te hebben doen stikken, had Burger het lijk in stukken gesneden en die stukken voor een deel hegraven, voor een ander deel in de Seine geworpen. Korte berichten. Het verblijf der Duitsche delegatie te Genua heeft 16 millioen mark gekost. William Rockefeller, broeder van John D., is te New-York overleden. Zijn nalatenschap wordt op 200 millioen dollar geschat. Vrijdagnamiddag stortte een vlieg tuig, dat zich op 400 M. hoogte boven Longré bevond, plotseling naar beneden. De aviateur en de mechanicien werden op slag gedood. Bij Everen is een Franseh kapitein met zijn vliegtuig naar beneden gestort en doodelijk gewond opgenomen. De arbeiders-conflicten in Oostenrijk zijn, ondanks de drukke onderhandelingen tusschen beambten en netgeenng, niet tot

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1922 | | pagina 1