(BIN TIZ
lie I Co.,
Zaterdag 27 Mei 1033
36e Jaargit it
*r
au
BANK-ASSOCIATIE
BATOo
AY
OUDE ZAAK.
m 301
Woonhuis.
EERSTE BLAD.
Kapitaal en reserves f 19,500,000
Buitenland.
Binnenland.
Pil ie Provincie.
leksmerk
*e zaken.
SERRE,
/aarzen te koop,
Meid gevraagd,
leid gevraagd,
öit nummer bestaat uit twee bladen
KANTOOR GOES.
Alle Bankzaken.
Brand- en In braak vrije Kluisinrichting.
Loketten vanaf f 10,-- per Jaar.
JWIELEN
Bn.
voor
Voeten.
«HIMNMHNNI
zich fotografeeren,
le klas foto's J
(Kt - Teleph. 150.
«««•••••••••••Ml
kite ad
een PAARD wensctien
tapen, geschikt als
rijs bij den Utrecht-
ragen, wenden zich
pjk wóér 1 Juni tot
I IERSE, Tramsingeli
rg, Secr. der REiddelb
ferloting
de rekening, bij JANj
)ostkapelIe. j
TE KOOP:
|sbles Hengstveulen.
lARS, „Plomperd"
Aagtekerke.
TE KOOP:
bi met platen en kaar*
Keur, met koper beslag/
JHEMERT, Lange Gort
19, Middelburg.
TE KOOP:
groote Hit,
[N VLAANDEREN,'
liddelb. straat, Souburg.;
T E K O O P 4 V
een, op en bij dfe reke
jen drachtige Zeug, 4
[ITTE, Zoutelande.
O O P GEVRAAGD
gemeente Goes
onder letter K Bure®
lad te Goes. r
ttober een Handknecht I
die met paarden ks»
>ij J. MARINISSEN,
Nadorst, St. Laure^|
id of met October
IHeid benoodigd
■Aelkkoe en HlerrieveU'I
p, bij C. CHRlSTIAANSt
}ke (W.)
iitober
■NGËBEEKE. Gaping^
•tober ,f
30SSELAAR, Grgpskerk^
gd, direct na Pinksteren: j
nette Dienstbode,
hoog loon. Spoersi
Iterdam. Aan te melde»
|NKE, Kruiningen.
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000-
Bijkantaor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Ab»Bnement«|ic|«:
Per 3 maanden, franc* pgr pwl f 3.—
Lesse nummer»f 0.08
Prijs der A4v»rt»»tl8n:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
DE A.-R. CANDIDATENLIJST.
1. Mr J. A. de Wikte, Den Haag.
2. C. v. d. Voort v. Zijp, Den Haag.
3. A. Coiijn, Nieuwier-Amstel.
4. J. v, d. Molen. Renkum.
5. J. F. Heemskerk, Middelburg.
'6. Mr G. v. Baren. Delft.
7. Chr. v. d. Heuvel, Haarlemmermeer.
8. J. A. J. Jansen Maneschijn, Dordrecht.
9. J. Schouten, Rotterdam.
10. C. Warnaar. Dirksland.
Kiest hiervan op 5 Juii no. 1Mr J. A.
de Wilde.
Naar Walcheren en Z.-Vlaanderen.
De Christelijke Boeren- en Tuinders-
bond heeft 't 'er op «ewaagd. in weer
wil van de groote drukten in het be
en de hitte der laatste dagen,
ziiiien leden een paar aangename da-
gén te bereiden. A.s. Dinsdag zal na
melijk de jaarvergadering te Middel
burg gehouden worden; waarin ook
erkende vrienden van den land- en
tuinbouw zullen aanwezig zijn en spre
ken. Hunne namen zijn bekend: Lo-
vink, Idenburg, de minister van land
bouw, mannen wier verleden getuigt
van hunne warme toegenegenheid.
Den. volgenden dag, Woensdag,
wordt een uitstapje gemaakt naar den
overkantruimschoots zal er dan ge-
elgenheid zijn om Zeenwsch-Yla ancle-
rens veaetel't, land- en tuinbouw, paar
denfokkerij inzonderheid te bewonde
ren.
Het Bestuur verdient dank voor zijn
initiatief. Mogen nu vele Zeeuwsche
land- en tuinbouwers, niet alleen uit
Walcheren en Zuid-Beveland, maar
ook uit Schouwen, Tholen en Noord-
Beveland zich opmaken, om èn de
vergadering van Dinsdag èn den tocht
van Woensdag te doen slagen.
Zeeland móet een goed figuur ma
ken, niet alleen met zijn natuurschoon
en zijn gastvrijheid, maar ook met
zijn deelneming aan vergadering en
excursie.
Rede Mr J. A. de Wilde.
Gisterenavond sprak voor de A.-R.
Kiesvereeniging in de Prins van Oranje
te Goes do heer Mr J. A. de Wilde, lid
der Tweede Kamer en Nr. 1 van de
A.R. candidatenlijst. Na opening op! de
gebruikelijke wij'ze door den voorzitter,
den heer N. .1. Bastmeijer, verkreeg Mr
de Wilde het woord. Spr. ving aan met de
juiste beteekenis van de a.s. verkiezingen
in 't licht te stellen en tc waarschuwen
zoowel tegen over- als onderschatting van
de stembus. Er zijn altijd krachten, die
onafhankelijk van onzen wil zijn en bo
venal moeten we rekening '11011(1611 met
Gods bestuur. De ontzaglijke waarde van
dezen factor toont spr. aan met voor
beelden uit den jongsten oorlog en uit
onze vaderlandsche historie. Van die lei
ding Gods hangt ook bij' de verkiezingen
zoo ontzaglijk veel af.
Het kan zijn, dat de verkiezingen voor
ons meevallen, maar daarmede-is ons land
niet gered. Het kan ook zijn, dat ze tegen
vallen, docli dan is ons land nog niet
verloren. Wij. Anti-Revolutionairen, kun
nen daarom zoo rustig voortwerken, om
dat wij ous in alles van God afhankelijk
'weten. In die stemming wachten we den
dag van 5 Juli af.
En hoe strijden wij> nu? In de verdedi-
gingspositie? Volgens spr. niet, omdat
ons in de eerste plaats past de offensieve
houding. Mannen als Groen, Kuvper en
Lohman hebben het ons geleerd, én inge
prent, dat naast verdediging op de plinten,
waar de vijand ons aanvalt, onze taak
die van den aanval is. En nu hebben juist
onze heilige beginselen ook voor onzen
tijd zoo groote waarde. Wat fiasco heeft
geleden, is het beginsel der Frdnsche
revolutie. Het liberalisme is reeds zicht-
•baar een mislukking, maar niet minder is
dit het geval bij de sociaal-democratie.
Men durft bij de S. D:. A. F. den be
ginselstrijd niet meer aan. 'Principieele uit
eenzettingen hoort men daar niet meer.
Men speculeert daar het liefst op de lagere
hartstochten van den mensch, wat spr.
bewijst met het verkiezingskrantje der S.
D. A. P.: „voor moeder de vrouw".
Een dergelijke methode voert een volk ten
ondergang. En loopt het mis als gevolg
van deze misdadige taktiek, dan heet het:
„zóó hebben wij het niet bedoeld".
Nu heeft men van die zijde het ant
woord gereed en zegt: „ook het Christen
dom is een mislukking". Spr. ontkent
echter dit laatste ten stelligste. Dat de
groote oorlog is uitgebroken en dat de
economische conferenties bijna steeds mis
lukken, is uit oorzaak, dat de machtheb
bers clezer eeuw. nog steeds niet vragen
naar clen wil van God.
Dat ons volk zoo verscheurd is, waar
van de tnllooze candidatenlijsten het be
wijs zijn, bedroeft spr. ten zeerste. Die ver
deeldheid ondermijnt hot welzijn van onze
natie en bovendien is ze 'het symptoom
dat de diepere beginselen uit ons volk zijn
weggenomen. Al erkent spr. met blijd
schap, dat de splijtzwam ter rechterzijde
veel minder diep heeft ingevreten dan
links, toch is er onder ons ook nog
maar al te veel verdeeldheid. Spr. kan
zich niet indenken, dat wie het juisle
inzicht heeft, in (len ernst van den tijd,
scheuring in bet politieke leven durft
aanrichten. De periode die we thans door
leven, is eigeidijk een nooit gekende cri
sis en daarom moet er nu juist zijn een
goed kompas, een goed richtsnoer. En
nu is het Anti-Revolutionaire beginsel het
beste kompas. Maar daarom is thans
onze taak zoo zwaar eii gewichtig. Er
is een streven onder de inenschen naar
uiterlijk genot en het besef van ernst
ontbreekt in de breede volkslagen. In de
eerste vier maanden van dit 'jaar is in Den
Haag aan entcée's voor publieke verma
kelijkheden f69.00!) meer betaald dan in
dezelfde maanden van 't vorig jaar. Wan
neer een volk zóó doet, wordt, het on
rustbarend arm, maar een natie, die haar
kracht zoekt in het geestelijke, Wordt juist,
op stoffelijk gebied rijk gezegend.
Komende tot den financiëelen toes tarn
van het land, wijst spr. er op, 'dat waar
schijnlijk hel tekort op het staatsbudget
dit jaar 100 millioen en het volgend
jaar 123 millioen zal zijn, indien het
niet komt tot draslische bezuiniging. Gaat
het zoo door dan krijgen we hier ook
Duitsche en Oostenrijkse® toestanden.
Wat de gevolgen zijn van een gedepreci-
eei'de valuta, toont spr. met frappante
voorbeelden uit het buitenland aan. Spaar
zaamheid wordt niet meer beloond, want
de waarde der kapitalen is sterk gedaald.
Moeten we nu, om het land te redden,
tot ontwapening overgaan? Spr. zegt voor
stander te zijn van ontwapening', zoodra
hij het voor God zou kunnen verantwoor
den. Maar Spr. vindt 'net clweepen der
S. D. A. P.ers met de ontwapening zoo
unfair, omdat ze zelf 'in 1914 de waarde
van een leger hebben gezien en terwijl
onze naaste buren zich bij den voortduur
tot de tanden wapenden. Trouwens, zoo
dra de heeren de verantwoordelijkheid
mede dragen, wachten ze zich wel voor
ontwapening. Komt een internationale re
geling niet, dan rast op ons de plicht der
nationale verdediging.
Besprekende de socialisatie, merkle spr.
op, dat nog altijd het streven van het
ongeloof: is geweest.: concentratie van
menschelijke macht. Tegen die zich c.on-
centreerende machten hebben wii' ons te
weer te stellen. Die Overheid dient de
volkskracht 'in goede banen te leiden en
daarom moet het in de e.v. parlementaire
periode komen tot consolidatie van het
geen op Wetgevend gebied is verkregen. De
Overheid moet .zich zooveel inogelijk van
het maatschappelijk gebied terugtrekken.
Het liberalisme heeft eigenlijk nooit
anders gedaan dan den weg gebaand voor
het socialisme. Het gal' geen eigen le
vens- en wereldbeschouwing en onder
mijnde het fundament der geestelijke waar
heid. En dien geestelijken honger van cle
massa 'wil het socialisme nu vervullen met
het ideaal eener nieuwe maatschappij'.
'Wij echter willen, aan de hand der
Heilige Schrift, individu en gemeenschap
met elkander verzoenen.
Het socialisme kent alleen de massa,
liet liberalisme alleen het 'individu, maar
in de Heilige Schrift lezen we zoowel
van cle schare, die niemand tellen kan als
van {le-blijdschap, die er in den hemel
is over één zondaar, die zich bekeert,
liet is sprekers ervaring, dat men met
Gods Woord op staatkundig gebied heel
ver komt. Een anti-revolutionair is in
onderscheiding met den socialist bin
nenskamers dezelfde als op publiek ter
rein. Waar nu Spr. no. 1. is op de can
didatenlijst voor de Zuidelijke Kieskringen,
daar wil spr. niets beloven. Maar wel
gevoelt hij als vertrouwensman der A.-R.
Zeeuwen bun tolk te moeten zijn en dat er
contact tusschen hem en de kiezers moet
wezen. De visscherij beleeft, donkere tij
den en voor den landbouw dreigen ze.
Daarom zullen vooral de behoeften van
den landbouw in de komende maanden
terdege onder het oog moeten worden
gezien. En daartoe verplicht Spr. zich
gaarne.
Wat zwak is, moet, indien mogelijk,
worden gesteund.
Maar meer dan het stoffelijke is het
geestelijke. Laten we bovenal cle -he-
melsche dingen zoeken. En daarom is ook
ieders verantwoordelijkheid bij de stembus
zoo groot. Spr. vraagt niet om den steun
der massa, maar wil wel, dat ieder
het gewicht van het stemmen gevoelt.
WERTHEJM GBSWPEHTZ SS34 EN CREEHETVEREENIRIMG '853.
GROOTE ftü&RKT 24 TELEF. iNTERC. No. 41 sn 227.
Daarom strijd bij hot licht van Gods
Woord, aldus eindigt spr. zijn rede, die
door de aanwezigen met groote aandacht
was aangehoord.
Na een geesldriflig slotwoord van den
voorzitter en het gezamenlijk zingen van
het: „Mijn schild cu mijn betrouwen"
eindigde me de 'Wilde met dankzegging.
Stukken voor den Gemeenteraad van
Middelburg.
Voor cle benoeming van ©en lid van
de Commissie tot wering van schoolver
zuim, vacature-Visieur, bieden Burg. en
Weth. ltet volgende dubbeltal aanme
vrouw V. M. V. Schlüter-De Nijs en de
heer W. B. J. Geulen.
Waardeersnde lvet werk der vereeniging
stellen Burg. en Weth. toch voor, afwij
zend te beschikken op het verzoek der
afcl. Middelburg van de R.-K. Reclassee.
rings vereeniging om subsidie.
Gesteund door de commissie van finan
cien stellen Burg. en Weth. voor de op
wachtgeld gestelde handwerkonderwijze-
ressen ©en regeling voor, waarbij zij voor
de boven de 50 jaar oude onderwijzeres
sen nog iets verder gaan dan de wacht
geldregeling voor gemeente-ambtenaren en
bedienden der gemeente aangeeft. De to
tale kosten, als allen tot het einde toe het
wachtgeld trekken bedragen f f2199,50
en hij handhaving van cle verordening
f 9847.
Gesteund door cle commissi© van finan
cien stellen Burg. en Weth. voor aan de
heide gemeente-geneesheeren L. Weijl en
dr. H. Reilingh voojr 8 maal per jaar zit
ting houden voor kostelooze vaccinatie
f 100 te vergoeden. Deze zitdagen zullen
centrale commissie tot uitzending van N>e-
derlandseh'e kinderen naar buiten om een
bijdrage.
Overgelegd worden de jaarrekeningen
van de Gasfabriek met een verlies van
f'20609,37, hetgeen gedekt wordt door een
van liet Centraal Verreken kan (oor van
Brandstoffen terugontvangen Som van
f 22071,27, waardoor ©en overschot is
ontstaan van f 4461,90; die van het, Elec-
triseh bedrijf met. ©en goed slot van
f 4446,131/2. en die van de Duinwater
leiding met ©en verlies van f6688,20.
Het laatste voorstel is dat tot benoeming
van een hoofd der vleeschkeuring in de
kringen Middelburg ©n Vlissingen uit de
voordracht, bestaande uit cle heeren L. W.
cle Waardt te Middelburg en L. J. J.
Geldof te Oostkapell©.
De onlusten in Ierland.
Hij een hevig gevecht te Belfast wer
den 19 personen gewond. Ze moesteil in
het hospitaal worden opgenomen.
Generaal Higginsoh werd in de buurt
van Tipperary aangehouden door gewa
pende mannén, die hem zijij, paard en
wagentje wilden ontnemen. De generaal
reed snel weg, waarop de aanvallers hem
©enig© schoten nazonden, die hem aan
den schouder en den nek troffen.
Er heerscht groote onrust te Dublin.
In Ulster hebben verder© arrestaties plaats
gehad van leiders van het lersche repu-
blikeinsch© leger. In totaal zijn er nu 348
gearresteerd
Woensdag hebben te Belfast opnieuw
zijn op den eersten Woensdag der maan
den Januari, Februari, Maart, April, Mei,
Juni. Juli en October. 1
Burg. en Weth. stellen voor de volgen
de voorschotten te verleenen aan de bij
zondere scholen: U. L. O.-school Singel
straat. f2772; U. L. O.-school Heersn-
gracht f 1.665; L. O.-school Gravenstraat
f2225; L. O.-school Zuiclsingel f2864 en
R.-K. school f2304,63.
Ter goedkeuring wordt overgelegd de
rekening van den Armenraad over 1921,
aanwijzend in ontvang f 2.372,98i/2 in
uitgaaf f 2080,10, alzoo een batis slot van
f 292,88V2.
Burg. en Weth. stellen voor, waar zij
door bet ontbreken van den verwachten
rijkssteun verplicht zijn de werkzaamhe
den van de woningbeurs en het bureau
voor woningslatistiek tot een minimum te
beperken, den directeur daarvan, den
heer H. P. Staal, die ook marktmeester
is, ook het secretariaat op te dragen van
de commissie van advies voor cle werk
loosheidsverzekering en hem den titel toe
te kennen van ambtenaar ter secretarie,
tevens marktmeester en zijn wedde ad
f3200 als volgt te verdedenmarktmees
ter f 1000, directeur der beurs en bureau
f1600 en secretaris commissie van ad
vies f600. De commissie van financiën
acht f 1000 voor marktmeester te hoog,
maar f 3200 in totaal niet en stelt daarom
voor den heer Staal aa.n te stellen tot
ambtenaar ter secretarie, aan wien de ge
noemd© functies zijn opgedragen.
Om dezelfde redenen als in Januari
1921 stellen Burg. ©n Weth. voor afwijzend
te beschikken op het verzoek van de
ernstige onlusten plaats gehad. Toen een
troep arbeiders naar huis terugkeerden,
werd er hevig op hen gevuurd, waarbij
van bommen, geweren en revolvers ge
bruik gemaakt werd. De menigte wei'd
door een paniek aangegrepen en nam de
vlucht. De politie en de troepen beant
woordden het vuur met machinegeweren
en wisten het tot zwijgen te brengen. Tot
nu toe zijn drie personen gedood en
twintig gewond.
Ontzettende dynamietontploffiing.
Volgens een bericht uit Wiener Neu-
stadt heeft, gelijk wij gisteren reeds on
der telegrammen meldden, in Blumau
Donderdagmiddag in ©en der gebouwen
van cle dynainietfabriek, waar brand was
uitgebroken, een ontzettende ontploffing
plaats gehad, waarop drie minuten later
©en tweede ontploffing volgde.
Reeds na cle eerste ontploffing was in
het gebouw, waar ongeveer 1000 arbei
ders werken, een groote paniek ontstaan,
daar alles naar den uitgang drong en
steeds heftiger ontploffingen zich konden
voordoen.
Om 7 uur 's avonds waren reeds 19
dooden en 26 zwaar gewonden gebor
gen. Zware verliezen leed ook de brand
weer van een naburige plaats, welke met
al de brandapparaten onder een instorten
den mum- werd bedolven, waardoor een
groot deel van de brandweermannen zwa
re verwondingen opliep.
Het aantal dooden en zwaar gewonden
vverd om: 8 uu!r 's avonds op 250 geschat,
waaronder talrijke vrouwen en meisjes.
D e C h r i s t e 1 ij k e V a k b e w e g i n g.;
In de „Gids", het orgaan van het
C N. V., is opgenomen de kwartaal-
staat van het ledental per 1. April
j.l. Er is achteruitgang over bijna de
geheelo linie. Het ledental van het
G. N. V. was op 1. Jan. j.l. 73,549 Op
1 April was het teruggelodpen tot
71.729. Een achteruitgang dus met
1820 leden, of 2.47 pcf.
Van één organisatie, die der dia
mantbewerkers, bleef het ledental gé-
l'ik. Vier honden gingen vooruit te
zamen met 237 ledeii. Zestien hon
den gingen achteruit, in ledental met
2057 leden. Het verlies bedraagt dus
1820 leden. Er is dus een achteruit
gang over vrijwel heel de linie.
Wat zijn daarvan de oorzaken Wij'
zullen ons, zegt de „Gids", daarover
met elkaar moeten beraden. Spoedig
hopen we hier eens speciaal over te
schrijven. Wij moeten trachten den
achteruitgang tot, staan te brengen en
in vooruitgang om te zetten.
A 1 1 e r 1 e i.
Dhr. v. Nierop stelt zich niet herkies
baar als lid der Eerste Kamer.
De penningmeester voor het Miljoen-
fonds heeft in totaal nu f886.129,08 ont
vangen. Van Vlissingen wordt nog f 675
verantwoord.
Directe belastingen. Be
noemd, ingaande 1 Juni 1922: L. C. d©
'Rijke, tot adj. commies te Vlissingen,
thans tijdelijk als zoodanig aldaar; L'.
Hendriks©, tot rijksklerk te Terneuzen',
thans tijdelijk als zoodanig te Haarlem;,
P. G. Kamermans tot rijksklerk fc'é Vlis
singen, thans part. klerk aldaar. Vér-"
plaatst ingaande 16 Mei 1922 A. Krayen-
brink, kommies 1e water 2© kl. van Lo-
bith naar Terneuzen. Eervol ontslagen T.
Ruiter, kommies 2e kl. te Sas van Gent.
Middelburg. Do e ersfe muziek
uitvoering op het Molenwater heeft
gisteren onder begunstiging van mooi
Meiweder plaats gehad en als van
ouas, waren velen opgekomen om vajn
üe muziek te genieten, ook van de
zitplaatsen op de banken werd een
ruim gebruik gemaakt.
Goes. Donderdagavond omstreeks kwajrt
voor negen kwam de oude vrouw West-
veer, welke niet meer kan loopen en
met: behulp van een wagentje zich voort
beweegt, op den 'sHeer Hendrikski nde-
rendijk te vallen, doordat het wagentje
kantelde, met het ongelukkig gevolg dat
de vrouw op haar arm' viel, waardoor'
deze brak. Nadat door dr. Looyen eerste
hulp was verleend, is vrouw W. nog
denzelfden avond naar Middelburg ver
voerd. G. Crt,
Vlissingen. D e „K ertosono" t e w a-
t e r g e 1 a te n. Van de werf der Kon. Mij'.
„De Schelde" alhier zou hedenmiddag!"
te water worden gelaten het stalen
schroefstoomschip „Kertosono", in aan
bouw voor de Stoomvaart-Mij. „Rotter-
damsehe Lloyd".
Dit stoomschip is een vrachtschip van
het shelterdok-type zonder tonnage ope
ningen met bak 011 korte brug.
De hoofdal'metingen zijngrootste lengte
142.11 M., lengte tusschen de loodlij
nen 135.64 M.breedte op buitenkant
spanten 19.05 M.holte in de zijde tot
shelterdek 12.35 M., draagvermogen hij
zomerdiepgang ongeveer 13000 tons.
Hei schip wordt gebouwd onder toe
zicht en volgens de hoogste klasse van
bureau Veritas. Het achterschip is van
het kruiserdektype. De verblijven van ka
pitein en officieren bevinden zich in een
dekhuis middenscheeps, de machinisten
verblijven ïn de brug, en die van de
overige bemanning gedeeltelijk in den
donk en gedeeltelijk in de brug. Er is
reisgelegenheid voor zes passagiers, waar
toe drie hutten in het middenscheepsche
dekhuis zijn aangebracht. Het schip is
ingericht voor het vervoer van'een groot
aantal Mekkagangers.
De 8 waterdichte schotten vcrdeeleU
het schip in 9 compartementen, waarvan
twee als dieptank dienst kunnen doen.
Deze zijn gelegen resp. direct vóór het ke-
tclruim en direct achter de machine-ka
mer. De dubbele bodem, ïn verschillende
afdeelingen verdeeld voor zoet water en
waterballast, loopt van achterdekschot tot
aanvaringsschot en heeft een hoogte van.
1.22 M. De bunkers zij* zoodanig inge
richt, dat ze zoo noodig 90k voor acj ri