BATO RIJWIELEN
I te pachten
96
Zaterdag
36e Jaargang
iddelburg.
fsfede
rn
Buitenland.
Sc/ihgheid
Uit de Provinoie.
Examenvrees,
Frece's ZenuwtabletteH,
Sw
f
-
KHTEH
te bekomen em
ap te koop. faf
i Merrieveulen>
Amerik. Orgel,frA
rdenknecht
Meid
Dienstbode,
Dit nummer bestaat uit twee bladen
A
A
onrast, gejaagdheid,
sl&peloosïieicCexamen-
vrees, prikkelbaarheid
en overspanning
A b 0 n n e m e n t s p r 9 1
Bouwland ia de
in den Goeschen
Dee, thans nog
Duvekot Cz.
Bouwland aan
's-Heer Arends-
log in pacht bij
Bouwland al-
aog in pacht bij
er.
Bouwland al-
og in pacht bij
Bouwland al-
ïog in pacht bij
Bouwland in de
in den Goeschen
n Oost weg.
Bouwland in de
in den Goeschen
n Polderweg.
Weiland aan den
r 's-Heer Hendriks-
6, 7 en 8 thans
ij Erven C. Karelse
al Bouwland, ge-
gemeente Vrouwe-
iapinge, thans nog
acs. Joosse.
e bekomen en in-
en in te leveren
lei 1922, ten kaï
E te Goes.
lan-
van 7 |areni
gemeente Vrouwa-
Oosternieuweland-
dijk van Vrouwe-
ere, groot 13 H.A.
1 gemeten 117'/2 r.),
n Heer J. Baatens
ustus 1922 te aan-
linsdag 23 en Vrij-
itingen worden ver-
>re van den Notaris
NN te Middelburg,
de G 142, alwaar
sbilletten moeten
rd, vóór of op den
3chzicht", Rittheïu,
J WER, Seis weg, vj {j
of in ruil:
iepper met veulen A/
MOGGRÉ 7fr
Domburg.
KOOP:
Hengstveulen, r
d. P. VERBURG
§eval A v
ing te huur
ar bij GEBR. J. en
TEINDE, Konings-
KOOP:
iters, bij J. ALME-
e Kleine Winst",
KOOP:
ar op veeren,
met afneembare
t-as, en
onny.
PENS, Kruiniugen,
KOOP:
waarvan een aan
es Kippen en een
AC. VAN ZWEDEN,
lland.
A. MAAS, Mei werf,
te terstond of met
Meid benoodigd,
1HIERE Jr., H/'j
rke, Poppendamme f j
D IE L E M A Nj,
raagd
IresP. DE LANGE,
Hillegersberg bg
Drukkers-Exploitanten:
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De ironie der feiten.
Het initiatief-ontwerpje van de hee-
ren Rutgers en Van der Molen, dat den
-plicht tot het verzekeren van bijzon
dere scholen wilde overbrengen van
het schoolbestuur op de gemeente,
wera verworpen.
Alwat Links is, stemde als één man
tegen.
wat eigenlijk van zelf spreekt, als
het om het Christelijk onderwijs gaat.
Weliswaar hebben we zooiets als
financiëele gelijkstelling op het ge-
1 ied van het lager onderwijs, maar
wanneer het er om gaat de onderwijs
wet uit te voeren, raken de heeren van
de overzijde niet uitgeput met het aan
dragen van bezwaren. Men leze
slechts deRaadsverslagen.
Onder de tegenstemmers bevond
zich ook de heer Braat, eenig- en al
leen-vertegenwoordiger van den Plat-
telandersbond.
Men weet het, deze Plattelanders-
bond is d e belangenpartij bij uitne
mendheid.
Weliswaar bestaat deze Bond uit 'n
rechtsche en een linksche afdeeling,
doch de rechtsche- afdeeling acht het
beginsel zóó bijkomstig en het eigen
belang zóó gewichtig, dat zij met
graagte het eerste aan het laatste op
offert.
De rechtsche groep zette dan ook
het vermeende beginsel op zij om ge
zamenlijk een program te onderschrij
ven, dat zich enkel met stoffelijke bè-
langen bezighoudt.
Let nu op de ironie der feiten bij
dit alles.
Naar de bladen meldden, zijn er
onderhandelingen gevoerd tusscihen de
Gerei'. Staatspartij en den Plattelan-
dersbond, om eventueel van de resten
op eikaars lijsten te kunnen profitee-
ren.
Zonder twijfel zullen deze bespre
kingen om het, profijt den Plattelan-
dersbond aangetrokken hebben.
Doch wat in dezen te denken van
de GerefStaatspartij
Kennen deze stuurlieden hel politie
ke vaarwater nog te weinig?
Moet het belang van zóó sterker
te worden en kans te maken op een
zetel, het beginsel overschaduwen?
Let eens op hetgeen plaats had.
Buiten kijf is, dat bij aanneming
van het wetje-Rutgers-Van der Molen
het meest gebaat zouden zijn velen,
die zich plegen te voegen bij de Geref.
Staatspartij.
En Braat, met wiens trawanten sa
menwerking gezocht werd, stemt te
gen
Waarlijk, wel wreed is de ironie
der feiten.
De critiek gemakkelijk, de kunst moeilijk
Positief ging er van de Geref.
Staatspartij tot. nu toe geen kracht uit.
Zij placht zich te stellen op het
standpunt der negatie, wist met nauw
keurigheid aan te geven waarin de
Christelijke politiek van medestanders
feil ging, maar onthield zich overigens
van een positief, welomlijnd program.
Hierin kwam thans eeriige wending.
De eerste stappen op het terrein
eener meer positieve politiek werden
thans gedaan.
Doch het „min gelukkig" zal het
merk moeten zijn, dat men van anti
revolutionair standpunt op elk dezer
daden drukken zal.
Min gelukkig is het willen ontkomen
aan den vaccinedwang, door op nim
mer door den wetgever bedoelde wijze
een wetsartikel te vertolken, en zoo
gebruik te maken van hetgeen ge
noemd is „een noodleugen".
Min gelukkig is het zoeken van sa
menwerking met den Plattelanders-
bond zij het dan ook met de recht
sche groep van dien Bond, daar deze
aan het profijt offert het beginsel.
Min gelukkig zou zijn het waarne
men van het Kamerlidmaatschap door
een predikant overeenkomstig de con
clusie van de classis Goes, aangezien
zoodanige opvatting van zijn taak door
een Kamerlid zou blijk geven van ab
soluut gemis aan verantwoordelijk
heidsgevoel en de belangen van land
en volk, maar ook het aanzien zijner
partij ten zeerste zou schaden.
Den Haag als conferentiestad.
Donderdag had. te Genua een onderhoud
plaats lusschen Patijn enTsitsierin. Bijl die
gelegenheid verzekerde Patijn den Russi-
schen vertegenwoordiger persoonlijk, dat
Nederland de Russische delegatie 'de volle
rechten als delegatie zou verleenen.
Tsitsj'erin verklaarde aan den corr. der
„N. R. Ct.", dat de verklaring van Patijn
hem volkomen had tevreden gesteld.
In de zitting van de volledige eerste
commissie heeft mr. Patijn daarna nog
eens uitgesproken, dat, nu Den Haag voor
de conferentie is aangewezen, de Neder-
landsche regeering het als een eerezaak
zou beschouwen de plichten, die de di
plomatieke gastvrijheid tegenover de Rus
sen haar oplegt, in hum vollen omvang
te vervullen. Facta, als voorzitter der
conferentie, drukte zijn erkentelijkheid uit
voor deze loyale 'Nederlandsche verkla
ring. Ook Lloyd George dankte de Neder
landsche delegatie voor de wijze waarop
zij het slagen der plannen vergemakke
lijkt had.
Verlenging van paspoorten.
Naar de „Rsb." vterneemt, zal z-eer waar
schijnlijk met ingang van 1 Juni a.s. de
mogelijkheid worden opengesteld om de
paspoorten voor het buitenland met een
jaar te verlengen. De kosten daarvan be
dragen voor bet departement van Buiten
land scire Zaken f5.50.
Kamerverkiezingen.
De Plattelandpartij (partij Teenstra) heeft
de volgende candidaten gesteld: 1. E. M.
Teenstra, lid der Tw&ede Kamer, 's-Gra-
venbagie; 2. C. Haringhuizen, burgemees
ter van Wieringerwaard; 3. P. Tennissen,
redacteur voor land- en tuinbouw van
het Nieuws van den Dag, Amsterdam;
4. R. Scbuiling Thz., landbouwer te Hal-
lum, gem. Ferw©rderadeel5. P. Dijkhuis,
landbouwer te Groningen; 6. P. H. Bur
gers, landbouwingenieur, directeur van het
landgoed Johannahoeve, te Oosterbeek bij
Arnhem; 7. Mevr. G. Scbep-Wagensveld,
te Papekop bij Oudewater; 8. J. Zijp Hz„
landbouwer te Twisk; 9. W. Balk, tuin
bouwkundige te Alkmaar; 10. K. Hornan,
directeur Coöp. Zuivelfabriek te Harkstede
gem. Slochteren.
De Rapaille-partij komt uit met de vol
gende candidaten 1 ij st
No. 1. Klaas Driehuis, komiek-dichter -
zanger; 2. Mej. Koster, de bekende wa
iter- en vuurvrouw uit de Jordaan; 3.
Zijn Edelachtbare Hubiertus Zuurbier, lid
van den Amsterdamschen Gemeenteraad
en colporteur; 4. Roel Knaap, ex-bommen
maker; 5. S. Tiggelaar en no. 6. G. Mie-
dema, beiden typische figuren uit de Frie-
sehe beweging; 7. G. A. Lenderink en 8.
W. v. cl. Broek, beiden kolporfceurs te
Arnhem; 9. P. W. Oversteegen, tuinder te
Santpoort, die zich door deze candidatuur
wreken wil voor de schandelijke behan
deling bij zijn vroegere stemweisering.
Een fijn stelletje 1
Belastingverlaging te
's-G r a v -e n h a g e.
B. en W. van 's-Gravenhag© hebben be
sloten den Baad voor (je stellen het ver
menigvuldiging scijfer voor de plaatselijke
Inkomstenbelasting, dat voor bet afgeloo-
pen belastingjaar twee bedraagt, te bepa
len op anderhalf. Daardoor zal te 's-Gra-
venhage de maximum-heffing van 10.90
pet. dalen tot 8.17 pet.
De Zeeland.
De „Tel:" handhaaft haar bericht om
trent de verplaatsing; van de Stoomvaart
Mij. Zeeland naar den Hoek. De South
Eastern overweegt hét denkbeeld metter
tijd een lijn op Vlissingen te openen.
1 n w e r kin gt r e di ng
der g' e w ij z i g d e A r b e i d s w e t.
Nu de beide Kamers der Staten-Gene-
raal het wetsontwerp tot herziening: der
Arbeidswet hebben aangenomen is binnen
enkele dagen de inwerkingtreding van een
gedeelte dier wijziging tegemoet te zien.
De wijzigingswet toch bepaalt, dat zij, be
houdens enkele artikelen, in werking
treedt op den tweeden dag; na de afkon
diging.
Nog niet onmiddellijk treden in wer
king die artikelen, waarvan de uitvoering
samenhangt met nog Uit te vaardigen
algemeene maatregelen van bestuur. Deze
koninklijke besluiten kunnen uitteraard
eerst worden genomen, nadat de wet van
kracht is geworden. Veel tijd zal hier
mede echter niet gemoeid zijn.
Tot die bepalingen, welke no;g niet on
middellijk in werking' treden, behoort de
verlenging van den arbeidstijd in fabrie
ken en werkplaatsen (met inbegrip van
broodbakkerijen) van 8 uien per dag en
45 uren per week tot 8V2 Uur per dag
en 48 uren per week.
Wel treden op den tweeden dag; na
de afkondiging in werking de nieuwe re
geling betreffende de collectieve vergun-
"k
J-KI
v/orden spoedig overwonnen
door (gebruik voxi
IZenaw-r&bleïïen
Zij geven rasi en Kalmfe,
een verkwikkende sle>5.p,
en doen gejaagdheid opnoadc
per koker 75 er bi) apolhen drogisten
I FABK A.MDNMAKDT ZEIST.
ninlgien voor overwerk, te verleenen door
den Minister bij p'ublicatie in de „Staats
courant", en de nieuwe bepaling betref
fende de na onderling overleg tusschen
vereenigingen van werkgevers en van ar
beiders door den Minister te verleenen
vergunningen om van de algemeen gel
dende regelen omtrent den arbeidsduur
in beperkte mate af te wijken, mits per
jaar niet meer dan 2500 uren gewerkt
wordt.
Ook treden op den tweedon clag na
de afkondiging: verschillende bepalingen
betreffende broodbakkerijen in werking,
.zoodat clan de verkoop van versch en
opgewarmd brood vóór 10 'uur des voor-
middags overal en voor iedereen verbo
den is.
Kerktoren Arnemuiden.
De Raad besloot den gemeentetoren
te doen herstellen. Deze toren is nog
betrekkelijk jong. Het merkwaardige
stadje Arnemuiden, thans visschers-
plaats, heeft in den loop der eeuwen
merkwaardige lotgevallen gehad en
kan met. zooveel oudere Zeeuwsche
plaatsen spreken van worden en ver
gaan. Oua-Arnemuiden, dat op een
geheel andere plaats stond, is verdwe
nen; de kerk daarvan werd waar
schijnlijk in den Spaansdhën tijd ver
woest; op het kerkhof bleef men be
graven, terwijl de toren en muurbrok
ken bleven bestaan, maar in 1593 brak
men ze af tof verzwaring van een zee
hoofd in het Sloe. Ook hier weer het
zelfde; de afkomende steen van zoo
vele gehouwen in Zeeland, gebruikt
tegen de zee, de steeds eischende wa
teren. De kerk werd, in het tegenwoor
dige Arnemuiden, in 15Q5 gebouwd.
Uit oude kronieken wordt vermeld,
dat de kerk was een schoon gebouw,
gemaakt of liever opgemaakt in den
zelfden tijd, dat Arnemuiden in wal
len besloten werd. Dit „opgemaakt,"
zou er op wijzen, dat er reeds een
kerk bestond, wat niet valt uit te ma
ken. In 1577 wordt door den eersten
predikant, Hubrecht Fransz, verzocht
om reparatie der kerk, daar ze zoo
„getramponeerd" was; en vijf jaren
later, dat de voorgevel door storm
was ingevallen, zoodat in dat jaar
een accijnsheffing voor de reparatie
moest toegestaan worden. Tevens zou
volgens het Hbld., ingenoemd jaar
een nieuwe toren daarbij gebouwd zijn
d'cor Jacob Joosten, maar ook deze
doorstond niet den tand des tijds,
want in 1857 werd hij afgebroken en
opnieuw opgebouwd. (Stand.)
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is nu ook naar
huis toe. Maandagmiddag wordt de te
genwoordige zitting der Staten-Gene-
raal in de vereenigde vergadering der
beide Kamers door den Min. van Bin.
Zaken namens H. M. de Koningin ge
sloten.
Gisteren werd nog een goed uur be
steed aan het wetje betreffende fo
rensen-belasting. Een poging, om deze
zaak nog uit te stellen, mislukte. Vol
gens den ouden toestand betaalde de
forens 2/3 in zijn woongemeente en
1/3 in zijn werkgemeente, wat met
de nieuwe wet is veranderd in 2/3
in beide gemeenten. Doordien nu van
1 Januari 1921, toen de nieuwe wet
van kracht werd, tot 1 Mei 1922 de
gemeenten nog de oude regeling moch
ten blijven volgen en de woon-gemeen-
ten dus haai- 3/3 vorderden, betaalden
de arme forensen 5/3 in plaats van
4/3, wat toch lal welletjes is. Hun dat
1/3 te veel betaalde terug te geven,
daartoe strekte in hoofdzaak deze
wetswijziging.
De heeren B-erg sma en Slingenberg
vooral waren het, die er bezwaar te
gen hadden, dat de gemeenten, bij wie
de fout niet lag, dit zaakje moesten
opknappen. Dat brengt voor haar weer
heel wat kosten mee. De minister be
loofde echter, dat, waar noodig, de
regeering wel tegemoet zou komen.
Toen ging het wetje .er door.
Spreekbeurten mr J. A. de
Wilde. Meldden wij «enige dagen gele
den, dat de heer Mr J. A. de Wilde 24
Mei te Goes en 26 Mei te Krabbendijke
en Billand zou spreken, thans wordt ons
medegedeeld, dat deze data zijn omgewis
seld moeten worden, zoodat eerst Kra-
bendijke en Rilland (op Woensdag 24 Mei)
aan de beurt komen en daarna Goes (Vrij
dag 26 Mei). Men onthoude deze datal
Voor Goes zie men de advertentie in dit
nummer.
Boerenarbeiders vonr
1 r a n k r ij k. De Directeur der Dis-
tricts-Arbéidsbeurs te Middelburg,
deelt: mede, dat in Frankrijk nog gele
genheid tot plaatsing bestaat voor flin
ke boerenarbeiders voor den bieten-
bouw en ander werk. Het loon is het
zelfde als de Fransche arbeiders ver
dienen, waarop door de Centrale Rijks
Arbeidsbeurs wordt toegezien. Gega
digden kunnen direct vertrekken, na
zich te hebben aangemeld aan de
Beurs of bij den correspondent in 'de
gemeente, waar men woont. Zij moe
ten medenemen gereedschap, een pas,
reisgeld tot Feignies en pl.m. 40 frs.
om in de eerste behoeften te voor
zien. Nadere inlichtingen worden gaar
ne verstrekt.
Midldelburgf. Bezuiniging door de
overheid. Voor ongeveer 40 personen
hield gisterenavond de heer pi'of. dr.
Bordewijk uit Groningen een voordracht
over bovenstaand onderwerp in een op de
sociëteit „de Vergenoeging" door het de
partement Middelburg' van de Maatschappij
van Nijverheid en Handel belegde ver
gadering. Onder de aanwezigen merkten
wij op de heeren mr. A. A. de Veer,
wethouder, C. Boudewijnse, M. G. Boas-
son, C. W. van der Kuip en K. van
Schouwen, leden van den gemeenteraad,
A. Jeronimns, C. P. A. Machgeels, L. A.
Stofkoper, leden van de Kamer van Koop
handel en den secretaris van dat col
lege, den heer mr. H. Doorenbos, en ook
den heer H. J. Tichelman, wethouder van
Vlissingen. Het opnemen van het geheele
verslag .zou voor dit Zaterdagnummer te
veel plaats eischen, waarom wij er ons
toe bepalen to melden, wat de spreker
na de pauze over de Middelburgsche toe
standen zeide, om dan Maandag: op het
overige terug te komen.
Aan de hand van onder cle aanwezigen
verspreide gedrukte overzichten van cij
fers Uit de begroetingen van Middelburg
voor 1914 en 1922 besprak prof. Borde
wijk de noodzakelijkheid van bezuiniging
ook voor Middelburg.
De H.O. steeg van f 171.000 tot f 540.000
of f200.000 meer dan de normale stij
ging, per hoofd ste.eg hij van f9 tot f29
of f 11 meer dan normaal. De H.O. is nu
33.6 pet. van alle inkomsten, in 1914
was het ruim 31 pet., dit is zeker geen
bizonder hooge stijging, gezien bij andere
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Per 3 maanden, franco per poti, f 3.—
Losse nummersi 0.08
Prijs der A d v e r t en 11 Sn:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
slapeloosheid, overspanning, onrust, ge
jaagdheid worden verdreven door
die in hooge mate kalmeerend werken.
Per koker 60 cent. Verkrijgbaar voor
engros: N.V. v.h. SCHULTE Co., Mid
delburg. 8
gemeenten, maar .31 pet. was reeds een
zeer groot aandeel. De H.O. is dus ook
hier de kurk waar alles op drijft. En
daarom moet ook hier drastisch maar
met overleg worden bezuinigd, anders
komt men tot een financieel debacle. De
opcenten stegen van f42.000 tot f87.000,
dat is niet abnormaal, maar anderp belas
tingen stegen van f4000 tot 56000, voor
namelijk door het invoeren van straat
belasting, belasting op publieke vermake
lijkheden enz.
Wat betreft de uitgaven, deze toonen
een volkomen negeeren van de malaise
aan, de kosten van algemeen bestuur ste
gen van f29.000 op f77.000 of met 2.7.
Alleen de jaarwedden van het personeel
ter secretarie stegen van f 7000 op f 27000,
het aantal ambtenaren van 8 op 13, zon
der dat de gemeente zich uitbreidde.
De post politie steeg van f26.000 op
f90.000. Spr. wil geenszins het goede
van een flink politiekorps ontkennen,
maar alleen de jaarwedden stegen van
f8.729 in 1914 tot f73.212. Het agenten-
korps nam toe zonder dat het aantal in
woners vermeerderden, o.a. kwamen er
5 inplaats van 3 hoofdagenten. Met de
openbare werken is het al evenzoo, die
stegen van f 8000 tot f 25000, dus werden
driemaal zoo hoog,
Spr. komt nu op de bedrijven. De rei
niging en de gemeentewerken kosten na
tuurlijk altijd geld aan de gemeente, maar
gas, electriciteit, waterleiding: moetën zich
zelf bedruipen of nog boter winst afwer
pen ten bate van de belastingbetalers. Dit
standpunt nemen ook socialisten als Wi-
baut en De Miranda in.
Hier zijn nadeelige saldo's van gasfa
briek en electrisch bedrijf voor memorie
Uitgetrokken en de waterleiding ontving
over 1920 van de gemeente f20.500, waar
tegenover de retributie voor het leggen
van buizen in gemeentegrond niets betee-
kent. Do bedrijven moeten en in de tarie
ven en in de loonpolitiek een voorbeeld
nemen aan particuliere bedrijven. Met ge-
noeigen heeft spr. gezien, dat de schulden
slechts stegen van f 1.427.000 tot
f 1.633.000, wat vergeleken bij andere ge
meenten .zeer gunstig is.
Bij de politie is aangifte gedaan
van diefstal van drie fuiken onder Nieuw-
land.
De politie heeft proces-verbaal op
gemaakt wegens overtreding der veror
dening op de winkelsluiting, in casu het
een paar uur na het sluitingsuur nog
personeel in den winkel hebben.
De commissaris van politie alhier
verzoekt ons vooral ouders van jeugdige
meisjes te waarschuwen voor een per
soon van middelbare lengte, iets gebogen
loopende, met grijzen snor, wit haar en
bol rood gezicht, gekleed in donkerbruin
pak, met stroohoed en zwarte schoenen,
terwijl hij ook meermalen een wandelstok
bij zich heeft. De man is vermoedelijk
ruim 50 jaar. Deze persoon spreekt bui
ten op afjg.elegen plaatsen meisjes aan,
geeft ,haar geld en zulks met minder
goede bedoelingen. Men waarschuwe dus
zijn kinderen voor dezen man.
In den nacht van Donderdag; op
Vrijdag heeft men Uit baldadigheid de
deur en de raamkozijnen van een woning
aan het Hofplein beschadigd door het
afsnijden van stukken hout, in de St. Jans
straat werd een ruit vernield, terwijl een
ruit yp.n een winkel in de Noordstraat
werd bekrasd. De politie stelt een onder
zoek in naar den dader van deze bal
dadigheden.
Vlissingen. Naar burg. en weth. van "be
voegde zijde vernomen hebben, ligt het
inderdaad in het voornemen der regeering-
de Vleeschkauringswet op 1 Juni a.s. vol
ledig in werking te doen treden. Burg.
en weth. wijzen op de in de wet aangei
brachte wijziging en zegden, dat het in de
bedoeling ligt, te zijner tijd ontheffing
van het verbod van huisslachtingen voel
den keuringskring Vlissingen te vragen.
Voor ue betrekking van keuringsveearts,
hoofd van dienst, gemeenschappelijk met
den kring Middelburg, zijn in overleg met
het gemeentebestuur van Middelburg sol
licitanten opgeroepen op een© jaarwedde
van f 5000 met 4 tweejaaxlijksche ver
hoogingen van f 250. In verband met de
ingewonnen inlichtingen over de sollici
tanten, bieden burg. en weth. de volgende
aanbeveling aan, welke in overleg met
het g meentebestuur van Middelburg is
