,P
I>K ZEEUW
l
1%<i
iq
'im
ig Bericht.
min bles XeniLp.
ef-Bakker.
TWEEDE BLAD.
üit de Pers.
it Se Praracie.
Leestafel.
•den verkocht,
ÏKOOP-
UTRECHT
!ëi 1101,
79
houdster. 1 V
Uit den Goeschen Raad.
DE BOKKENRIJDERS.
e helfS wan 3S?si
n t3e Vaas-stad
d, met Zijttantareg
weg op liet terrein
angeduid.
perceel, met Uit
lij ksweg; o.a. zeer
olkstuiiitjês.
s VAN DISSEL.
ugrijpelijkerwijze
trument dat
is. Men houde
er steeds iu het
het goedkoopste
doch hetsoliede
wel
fDKOOP
oop van een in-
en blijft steeds
van vertrouwen.
>t aantal beroeps-
rticulieren. Onze
hebben een
magazijn dat
ichting tot koop
worden ge-
orteering piano's
naken mede
het aan iedereen
i instrument naar
an te schaffen
en orgels wor-
jaar schriftelijk
J.
reden om inlicli-
ezoekt onze Ma
K0°p: y|J
sikschapen
ELSE, Plomput, te
KOOP:
s Speenlammers
SfSE Pz„ 't Zand D 25-
KOOP:
P. S. GESCHIERE,
©ede", Koudekerke
KOOP:
met 2 Lammers,
ER, Oude Vlissing-
KOOP:
3et. C VAN BOVEN
o.32, Krabbendgke.
ragd aan de CoSp.
Serse&e tegen 15
iet vrije woning plus
zet. Brieven te rich-
ril a. s aan JACOB
Secretaris Coöp.
ndijk, Ierseke.
ij een alleenwonend
in, een Meid-Huis»
G., middelbare leef
den boerenstand,
der letter P, N.V.
MESTDAGH,
Vlissingen,.
VAN
ZATERDAG 22 APRIL 1922, No. 172.
Een vrij lange agenda met over 't alge
meen weinig beduidende punten en veal
formaliteiten, de Gemeente-financiën be
treffende, hadden onze Raadsleden Donder
dagmiddag te verwerken. In een volgende
vergadering, die niet lang op zich zal la
ten wachten, zullen misschien belangrijker
zaken als de bestemming te geven aan
het Landbouwproefstation, de sociëteits
kwestie, een „gaSj-adres" aan de orde
komen.
Laten we uit de vergadering van Don
derdag hier en daar een graantje pikken.
Vrij spoedig was beslist, dat onze ge
meente niet meedoet aan het grapje, om
den len Mei (den rooden dag) tot feestdag
voor 't gemeente-personeel te maken. Heb
ben de heeren misschien verkiezingspropa
ganda noodig, nu zij zoo met een der
gelijk verzoek komen?
De voorzitter moest weer eens de (hei-
laas) gebruikelijke klacht uiten over
't schandelijk gedrag van een deel der
Goesche straatjeugd, die het blijkbaar maar
niet gedoogen lean, dat op ©enig plekje
binnen Goes een plantsoentje wordt aan
gelegd. Met handenvol worden de bloe
men uit de perken gestolen. Zoo lang
zamerhand komt men tot de conclusie
(voor sommige paedagogen misschien wel
een echt-ouderwetseh standpunt) dat een
flink pak slaag op hét corpus van den
boosdoener, die op heeterdaad betrapt
wordt, bet eenig afdoend middel zal blij
ken te zijn.
De oppositie van vele Gemeentebesturen
tegen den nog weinig populairen Keurings
dienst van Waren schijnt op Gedep. Sta
ten wel ©enigen indruk gemaakt te heb
ben. Althans dit College wilde 'terdege
het mes in de begrooting van dozen dienst
zetten. Onze lezers zullen kich herinneren,
dat ook wij het vorig jaar meermalen
gewezen hebben op de reusachtige uitga
ven, die .de wet op de keuring van le
vensmiddelen voor de gemeenten, maar
speciaal voor de centrum-gemeenten, mee
brengt. E,en zekere geruststelling is het
dan in ieder geval, dat er door de daar
voor aangewezen colleges gestreefd wordt
naar zuinigheid. Hoe het zij, de Keurings
dienst krijgt geen automobiel en, dank
zij verschillende omstandigheden, is zijn
begrooting met f32.500 verminderd.
Een interessant juridisch debat ontwik
kelde zich over het voorstel om bij ver
ordening alle gebruik van het vestwater
te verbieden. Zooals ieder, die in het
Goesche Jeruzalem geen vreemdeling is,
wel vermoedde is uit een simpele opmer
king van den voorzitter wel duidelijk ge
worden: de waterieidingrmaa.tschappij is
aan dit voorstel niet vreemd. En dit was
een van de punten, "die dhr. Goedbloed
aan critiek onderwierp. Heeft deze Maat
schappij behoefte aan meerdere aansluitin
gen, all right, maar dan niet door dwang
maatregelen via de Gemeentebesturen.
Dit is dan ook o. i. het ©enige onaange
name kantje aan deze zaak. Want mr.
Goedbloed l)Ieek verder wel weinig te ge
voelen voor verordeningen, die alleen uit
hygiënisch oogpunt noodig zijn, maar dan
zoo zouden wij willen opmerken, zou
men ook de geheel© levensmiddelen
keuring wel op zij kunnen zetten. Alleen
gevoelen we met hem de moeilijkheid,
om zulk een verordening te handhaven.
Ten slotte een discussie over' de kerk
restauratie. Vrij algemeen was de klacht,
dat de commissie voor deze restauratie
(die natuurlijk een zeer verdienstelijk werk
verricht en aanspraak maakt op aller er
kentelijkheid) wel wat veel de geheim
houding betracht. De burgerij, zelfs het
college van B. en W., weet van de restau
ratie zelve heel weinig af. Laten we ho
pen, dat zij den wenk begrepen heeft en
wat meer belangstelling voor haar werk
weet te wekken. Het zal ongetwijfeld de
zaak zelve ten goede komen. Wat het
bedrag der subsidie betreft, de goed© wil
bleek wel bij alle partijen aanwezig, om
meer dan f750 per jaar te geven, maar
de eisch der bezuiniging klinkt van alle
kanten zoo gebiedend, dat er moeilijik
aan valt te ontkomen. Mogen ©r spoedig
betere tijden aanbreken, dan zal ook de
restauratie van onze mooie kerk met be
kwamer spoed kunnen geschieden!
FEUILLETON.
In den laatsten tijd heeft men meer
malen gelezen van inbraken en beroovin-
gen in Zuid-Limburg of in de daaraan
grenzende Duitsche grensgemeenten en
daarbij is soms gesproken van moderne
Bokkenrijders. Die naam herinnert aan
'n dievenbende, die daar in de achttiende
eeuw huisde eu wier daden nog altijd
voortleven in de volksverhalen.
Veel van hetgeen van de Bokkenrijders
verteld wordt, behoort tot het rijk deir
phantasie. Maar zeker is het ook, dat tl
een geduchte bende vormden, die over ge
heel Zuid-Limburg en ver daar buiten haar
vertakkingen bad. De aanvoerders waren
dikwijls voorname lieden, die voor het oog
der wereld braaf en godvruchtig leef
den ieders vertrouwen genoten en daarvan
gebruik maakten om achter de dingen te
komen, die voor de bende van belang wa
ren. Op verschillende ver van elkaar gele
gen plaatsen tegelijk en op geheimzinnige-
wijze hadden de inbraken der bende plaats.
Dit was oorzaak, dat het eenvoudige, bijge-
loovige volk geloofde, dat ze met den
duivel in verbinding stond. Op zwarte
bokken zouden de dieven met ongeloof
lijke snelheid de lucht doorklieven
vandaar de naam Bokkenrijders. Men ver
haalde, dat ze boven een bloedig lijk een
vreeselijken eed van trouw en gehoor
zaamheid zwoeren, dat Satan bij hunne
samenkomsten het voorzitterschap be
kleedde en de plaatsen aanwees, waar
schatten verborgen waren en meed van
die dingen, die de eenvoudige menschen
met schrik en angst vervulden.
Volksopvoeding.
De Nederlander schrijft:
Wellicht de zwaarste van alle opvoed
kundige taken ligt thans op de schouders
van de leiders der arbeiders-beweging.
Zij zullen niet mogen hooren naar on
zuiver-reactionaire kreten; maar evenmin
naar klanken, die alleen maar opstoken
en aanvuren zonder te letten op ernstige j
sociale en economische overwegingen.
Zoo gering als voor hen het eerste ge-
Vaar is, zoo groot is het tweede voor hen.
Want hier werkt het element van de
propaganda in ongnnstigen zin. Zoolang
de arbeiders-beweging verdeeld is, zal
schier iedere actie den invloed daarvan
ervaren, en zal dus niet, wat toch onmis
baar was, alle aandacht zich conoentree-
ren op de vraag, die in geding is; op die
vraag als zoodanig en zonder meer. In
tegendeel zal men nu zien, dat telkens de
vraag, wat een andere groep zal zeggen,
mee invloed oefent op het besluit, dat
ten leste wordt genomen. Want dit be
sluit zal arbeiders trekken tot deze orga
nisatie en hen van de anderen vervreem
den; of.... het zal precies het omge
keerde do-en.
Zoo wordt de kwestie onophoudelijk'
scheef gesteld en scheef beantwoord.
Rjeden te meer voor arb eiders-leiders,
die zich van hun verantwoordelijkheid
bewust zijn, om zich aan heel deze zui-
ging der concurrentie te onttrekken eu de-
zaak alleen als zaak te zien.
Maar hiertoe is meer noodig dan een
geschoolde groep van ernstige leiders;
hier is evenveel behoefte aan een breede
arbeidersmassa, die hoog genoeg staat en
breed genoeg ziet om zulk 'een leiding te
willen.
Wij staan hier voor wisselwerking. Hoe
zuiverder de massa voelen gaat, hoe meer
de leiders kunnen wagen en bereiken.
Hoe zuiverder de leiders spreken, des te
meer rijst het peil van het geheel.
Degenen, die de arbeiders-beweging een
deel achten van de groote cultuur-bewe
ging onzer dagen en haar daarmee een
©ereplaats gieven, haar zetten onder breed
aspect wij werken hier gaarne mede
die zullen moeten inzien, wat .grootsche
eischen die blik in onze dagen toet zich
brengt.
En wie het eerste doen met luider
stemme, doch het laatste als consequentie
weigeren, die blijven ver beneden hun
taak. Zij zullen moeten weten, dat de ge
schiedenis over hen vonnis zal vellen,
ook al leveren de eerste maanden of jaren
propaganda winst op.
Wij denken aan dit alles met nam© in
verband met 'één der meest brandende
vragen van onzen tijd: de volkshuisves
ting. Het woningtekort tast welhaast alle
sociaal-zedelijke goederen aan: liet gezins
leven, de opvoeding, de zedelijke verhef
fing, de persoonlijke bezinning. Wij be
hoeven ier geen woord aan te spillen.
Er mo-et dus in extra-vlug tempo worden
gebouwd. Waut het tekort moet worden
ingehaald. Maar dit gaat niet zonder de
extra-me-dewerking der bouw-arb eiders.
Zullen zij dezie medewerking verlee-
nenb.v. door in den zomer langer
De voornaamste oorzaak van het ont
staan der Bokkenrijders was de treurig©
toestand, waarin destijds de bevolking van
Limburg verkeerde. De onophoudelijke in
kwartieringen en strooptochten deï sol
daten gedurende de oorlogen der 17e en
18e eeuw, hadden het land verarmd. Her
haaldelijk mislukken van den oogst en
ziekten onder het vee hadden het overige
gedaan om den boer geheel ten gronde
te lichten. Daarbij kwam, dat Limburg
toen versnipperd was in verschillende
kleine landjes, zoodat de bewoners als
liet ware binnen enge grenzen opgesloten
v/aren en handel en nijverheid door de
tollen bijna onmogelijk gemaakt werden.
Zoo werd er weinig geld verdiend en toch
moesten zware belastingen opgebracht
worden. De landman werd moedeloos en
kreeg afkeer van den arbeid, die hem toch
niet baatte. Velen gaven zich over aan
drankmisbruik en geraakten steeds ver
der op den verkeerden weg. Ten slotte
verloren ze allen godsdienst en het einde
was, dat ze bij de Bokkenrijders terecht
kwamen.
Wie tot de Bokkenrijders toetrad moest
eerst zweren, dat hij God en alle heili
gen verzaakte en zich overgaf aan den
duivel' en dat hij al het kwaad zou doen,
dat hem mogelijk was. Eigenaardig is
het, aat de Bokkenrijders gewijde plaat
sen, meestal kapellen uitkozen om dien
eed af te leggen. Zulke kapellen waren
die van St. Leonardus bij 's Hertogen,
rade, die van St. Roza op den Kollen-,
berg bq Sittard, eene bij Urmond aan de
Maas en eene in het bosch bij Schaas-
berg.
„Aan het altaar in de kapel stond eenen
gekleed met een langen roklaar of toge
aan in het zwart. Nevens hem een twee
den, met een boek in zijne handen en op
dan normaal te werken? Wij zeggen: „bij
voorbeeld", omdat dit zeker niet de eenige
oplossing is. Met meer inspanning wer
ken en werken met meer beleid kan men
wellicht in acht uur leveren wat bij trek-
de-lijn-werk in tien of elf uur nog niet
geleverd wordt.
Hier is een vraag, die d© arbeiders zelf
in de eerste plaats moeten beantwoorden,
omdat strakke bepalingen bij onwilligen
toch slechts weinig baten. Zij zullen haar
moeten b ean t woorden met de bij-bereke
ning, dat zij daarmee werken zullen aan
het zedelijk leven en de geestelijke ver
heffing van zich-zelf en hun eigen
„klasse"-genooten in de eerste plaats.
Het moet vaststaan, dat sneller bouw-
tempo onmisbaar is. Het moet overwogen
worden, of verlenging van werktijd hier
baten kan door meer productie en baten
mag, wijl de winst aan goede woningen
het tijdelijk offer van vrijen tijd waard
is. Wie hier ontkennend antwoorden zal,
zal andere wegen moeien wijzen.
In deze sfeer m-oet de gedachtenwisse-
ling worden ingezet en moet met spoed
©en antwoord zijn verkregen.
Ziehier nu, hoe ©en sociaal-democra
tisch dagblad den voorslag van een langer
werktijd aanvat, d. i.hoe dit blad zijn
taak als opvoeder der arbeidersw-ereld ver
staat. De voorslag was gedaan door mr.
Bruynzeel.
Er zijn bouwvakarbeiders, die m©e-
nen, dat ze met acht uren arbeid in
vaak brandende zon hun plicht hebben
gedaan jegens de gemeenschap. Er zijn
er, die van de lange dagtaak ook een
deel durven opeisch'en voor eigen ge
not. Er zijn er, die meenen, dat zij
ook van den schoonen zomertijd, van
de natuur, van de bloemen en bosschen,
van zee en hei, van duinen mogen ge
nieten, evengoed als mr. Bruynzeel en
z'n klassegenooten, die den '16-urigen
zomerdag besteden om in het zweet
huns aanschijns uit te rusten.
Zij wijzen op de klassegenooten van
mr. Bruynzeel, die het recht nemen om
niet den halven, maar den vollen zo
merdag werkloos te doen vervliegen.
Zij wijzen op de duizenden hunner
eigen klassegenooten in tal van bedrij
ven wier handen tot werkloosheid ge
doemd worden, alweer niet den halven,
maar den ganschen zomerdag.
Er zijn er zelfs, die de vrije uren, ter
wijl de zon nog schijnt, die doorge
bracht worden in het gezin, in de na
tuur en in volle vrijheid geenszins „ver
loren tijd" ac-hfen. Noch voor zichzelve,
noch voor het gezin.
Deze brutale en veeleischende indivi
duen, die meenen, dat de zon voor
hen schijnt en de bloemen voor hen
bloeien, behoort aan het verstand te
Worden gebracht, dat zij er slechts zijn
om Woningen te bouwen. En voor niets
anders.
Over de vraag, die gesteld Was, valt
Igecn enkel woord. Over andere vragen val
len vele Woorden. De arbeider leert niet
zien, waarom het gaat.
Hij1 leert wel iets anders zien. Alle
dingen leert hij aanstonds zien onder
het licht van den klassenstrijd, Waardoor
de zaak hopeloos is bedorven.
Wij wachten het sociaal-democratisch
getuigenis af, dat briest tegen deze on
waardige wijze van voorstellen. En wij'
vertrouwen, dat een reeks arbeiders
de ,religieus-georganiseerden eerst, maar
dezen toch niet alleen aan zulk een
leiding het laatste restje van vertrouwen
opzeggen zal. Wij zouden dan in een al
talrijker kring aan het vraagstuk kunnen
beginnen. Beginnen! want in een uiteen
zetting als de bedoelde zijn wij daaraan
zelfs nog niet toe.
Middelburg. In de Donderdagavond
gehouden algemeene vergadering van
het altaar stonden 2 brandende koersen.
Op den voet of voor het altaar lag een
crusifix en ook somtijds een beeld van
Maria, de allerheiligste Maagd en Moeder
Gods. De zweerder of degene, die zijnen
eed moest afleggen, 'kwam te rugg'ewaarts
naar de kapel in en dan werd hem ge
vraagd door den getallaarden naar ziijnen
naam, qualiteit, ouderdom, enz. Alsdan
moest hij opsteken de twee vingers van
den linker hand met zijn rechten voet
staande op het op den vloer liggende
crusifix of beeld van de allerheiligste
Maagd Maria en den eed zweren." (1)
De geschiedenis der Bokkenrijders woii'dt
wel eens in drie tijdperken verdeeld. Het
eerste loopt dan van 173-1 tot 1756: het
tweede van 1762 tot 1776. Herhaaldelijk
werden kerken bestolen. Ook werd dik
wijls ingebroken bij boeren, vooral bij die
afgelegen woonden. Dikwijls werden de
bewoners met een prop in den mond aan
handen en voeten gebonden, soms ook
vermoord. Dikwijls ook werden de eige
naars gedwongen de plaats aan te wijzen,
waar hun geld of kostbaarheden verbor
gen waren. Gewoonlijk waren de dieven
gemaskerd. Zelfs indien de beroofden ie
mand herkenden, durfden ze dikwijls niets
zeggen, want dan hadden zete verwach
ten, dat ze vroeg of laat werden ver
moord en hun huis in brand gestoken
werd. Ook wanneer een lid de bende ver
liet, had hij van de wraak der Bokkenrij
ders het ergste te vreezen. Verraad kwam
bij de bende dan ook zelden voor en wan
neer een lid gevangen genomen werd,
weigerde hij gewoonlijk medeplichtigen te
1) Zie S. J. P- Sleinada (pseudoniem
voor A. Daniels de naam van achter
naar voren gelezen „Oorsprong enz.,
1779.
de Vereenigmg tot bevordering van
het Vreemdelingenverkeer in Walche
ren, onder voorzitterschap van den
heer H. J. G. Hartman, werd door
den secretaris, den heer F. A. Hiller,
het jaarverslag uitgebracht over 1921,
waaraan het volgende is ontleend:
Dank zij de medewerking der grens-
autoriteitén, de betrokken tramweg-
directies, en de Nederlandsche spoor
wegen, werden de marktdagen te Mid
delburg weder door honderden bad
gasten uit de Belgische badplaatsen
bezocht. Ook met auto's komen de
Engelschen, Franschen en Belgen naar
hier, echter mankeeren nog de Ame
rikanen en Duitschers, terwijl ook Hol
landers minder naar Zeeland kwamen
dan vorige jaren. Er werden 442 Ne
derlandsche, 37 Fransche en 70 En-
gelsche gidsen verkocht en resp. 27,
13 en 19 gratis uitgereikt, totaal dus
resp. 549 en 59. Er werden 90 fiets
kaarten verkocht en 30 gratis uitge
reikt, terwijl 5000 Engelsche en 5ÖÜ0
Fransche folders werden gedrukt.
Op het register werd geteekend door
996 personen namens 2380 bezoekers,
waarvan uit Nederland 1847, Enge
land 150, Ierland '5; Frankrijk 50;
België 210; Duitschland 27; Tjecho-
Slowakije 5, Oostenrijk 3; Zwitserland
7; Portugal 1; Luxemburg 2; Rus
land 1; Italië 1; Noord- en Zuid-
Amerika 45, Ned.-Indië 13; Australië
2 en Californië 1.
Schriftelijke inlichtingen werden aari
122 particulieren of vereenigingen uit
82 plaatsen in Nederland verstrekt.
Voor de bosschen van Westhove,
Duinoord en Berkenbosch werden 562
wandelkaarten uitgereikt. De trap te
Valkenisse had door storm enz. veel
geleden, en zou f 600 aan herstel heb
ben gekost. Zij is nu kosteloos af
gestaan aan dèn lieer van Ham, op
voorwaarde, dat deze de trap in goe
den staat en ten genoege van het
polderbestuur onderhoudt.
Herinnerd wordt aan het ditmaal
houden der ringrijderij op het terrein
van de Landbouwtentoonstelling en
dit met groot succes.
De secretaris brengt in dit verslag
hulde aan hel afgetreden bestuurslid
den heer A.. W. Berdenis van Berle-
kom.
Aan het slot deelt de secretaris met
vreugde mede, dat er in 1921 80 nieu
we leden tot de vereenigmg toetra
den, zoodat op 1 Jan. 1922 het le
dental 403 bedroeg met een contribu
tie van f 835, sinds de oprichting is
dit op één jaar na het grootste "aan
tal leden, namelijk in 1906, toen er
408 waren, doch 'liet bedrag aan con
tribution is no,g niet eerder bereikt.
Behalve het jaarverslag bracht de
heer Hiller, in navolging van zijn
voorganger in 1902 en 1912 een over
zicht uit over de werkzaamheden der
vereenigmg in het derde tiental jaren
van haar bestaan, van 1912 tot 1922.
Sedert 1892 werden gedrukt 17200
Nederlandsche, 8100 Fransche, 3C00
Engelschen 2000 Duitsch-Engelsche
gidsen, waarvan op 1 Januari j 1. nog
in voorraad waren resp. 1, 734, 801,
en 0, er waren dus in totaal 28764
giase'n verspreid. Het aantal gedrukte
reclamekaarten of folders, dat gedrukt
werd, bedroeg 17000 Nederlandsche,
108.000 Fransche, 33000 Engelsche en
16900 Duitsche, in totaal 174900 fol
ders, die xnjna allen zijn verspreid.
Bovendien werden mét steun van de
vereenigmg nog door de Mij. Zeeland
folders in Amerika uitgegeven betrek
king hebbende op Middelburg en Wal
cheren, terwijl de vereenigmg sinds
1913 22000 folders in het Neder-
landsch, Fransch, Euitsch en En-
gelsch uitgaf, 21000 briefkaarten en
ruim 66000 slnïtzegels.
In 1913 en 1914 werd voor het
laatst in buitenlandsche tijdschriften
rri-ir-mnrr-i~r-mri—rrnmnrri-nTf-f ir-i-«ir |-r mmi m»i'nnmi
noemen; zelfs de hevigste folteringen wa
ren dikwijls niet in staat de gevangenen
tot spreken te dwingen.
Door de overheid (zoowel door de Staat-
sche als door de Oostenrijksche) werd
tegen de Bokkenrijders strong opgetreden,
vooral in het tweede tijdvak. Wel vijf- of
zeshonderd personen werden op verschil
lende wijzen ter dood gebracht. Geen dorp
in het land van Valkenburg en 's-Hjer-
togenrade, of het leverde zijn slachtof
fers. Te streng zelfs werd door de rech
ters te werk gegaan.
Adriaan Louis Pélérin, eene rechtsge
leerde uit dien tijd, die jaren lang in
de Staatsche rechtbanken zitting had, ver
klaart dat velen zijn opgehangen voor
misdrijven, die met een paar dagen ge
vangenisstraf voldoende gestraft zouden
zijn geweest. Meer dan eens. scheen het
kwaad geheel uitgeroeid, doch telkens
dook na verloop van eenigen tijd weer
pen nieuwe bende op. In 1776 scheen het
eindelijk met de Bokkenrijders voor goed
gedaan te zijn. Zij, die aan den arm der
gerechtigheid ontkomen waren, hadden in
België, Duitschland en Holland een schuil
plaats gezocht. Toch ontstond in 1790 een
nieuwe bende, die haar hoofdverblijf te
Meersen had. Ze bestond grootendeels uit
Joden, die vooral aan den Rijn en in
België hun diefstallen pleegden, doch ook
het Zuiden van Limburg onveilig maakten.
'Daarmee begint het derde tijdvak van de
Bokkenrijders, dat van 1790 tot 1798 ge
duurd heeft.
De aanvoerders dezer bende waren Bos-
beck en Picard, twee der beruchtste gauw
dieven van hun tijd. Intusschen kwamen
hier de Franschen en van uit Parijs wer
den strenge bevelen gegeven om krachtig
tegen de bènde op te treden. Verschil
lende leden werden thans gevangen ge-
geadverteerd. Aan tentoonstellingen
werd sinds 1912 niet deelgenomen.
Zeer dikwijls schonk de vereenigmg
medailles óf <jeld voor tentoonstellin
gen, wedstrijden, voor wegsverbete-
ring afkoop tollen, enz. enz.
In de argeloopen 10 jaar werden
een 7-tal concerten gegeven en had
een lezing plaats vanwege de veree
nigmg, namelijk over het carillon. Als
werkzaamheden van verschillenden
aard worden genoemd het uitgeven
sedert 1902 van lijstjes met de be
kende hotels en pensions in Walche
ren, het sedert 1913 verkoopen van
3400 kaartjes van Walcheren, voor
namelijk voor wielrijders, de schitte
rend 'geslaagde tentoonstelling van
Zeeuwsehe kleederdrachten in '1913.
Verder worden nog genoemd de
ringrijderijen en de propaganda tijdens
de jaarvergadering van de A. N. V. V.
in 1920. Tevreden kan men echter
niet zijn, want een ledental van 403
met een contribut:ecphrengst van f 835
is voor een stad met bijna 20.000 in
woners bedroevend weinig.
De beide verslagen werden goed
gekeurd eu besloten werd ten einde
propaganda te maken het tienjarig
overzicht te doen drukken. Aan den
secretaris werd dank gebracht voor
zijn moeite.
Door den penningmeester, den heer
mr. H. Doorenbos, werd rekening en
verantwoording uitgebracht over het
afgeloopen vereenigingsjaar.
Ontvangen werd f2631.85, terwijl
de uitgaven, inbegrepen kwaad slot
vorig jaar ad f 1085.GöVs, bedroegen
f3654.59 zoodat het kwaad slot thans
bedraagt 11022.74. De aftredende be
stuursleden, de heeren E. M. Alberts,
F. A. Hiller, mr. II. Doorenbos en
T. de Meester werden herkozen.
St. Philipsland. Alhier is biji afwezigheid
van de bewoners ingebroken in de bak
kerij' van P. E. Uit de toonbanklade wordt
een bedrag van 15 A f 16, uit een kast
in de voorkamer een gouden horloge en
een dito broche en uit de bakkerij twee
hammen. Of nog meerdere goederen gesto
len zijn, is nog niet kunnen vastgesteld
worden. M. Ct.
D e S p i o g e I bevat o.a. goed geslaagde
kiekjes van de Deputatenvergadering.
Voorts verschillende landelijke tooneeltjes
en photo's van den feestavond van het
Standaardporsoneel.
Timotheus van deze week bevat
weer een overdenking van wijlen generaal
Von Viebahn „Betaalbare wissels" (Ps.
1272). In de Indrukken van den Hoofd
redacteur komt een stukje voor hetwelk
de lezers van Timotheus, voorzoovor zij
zonen in militairen dienst hebben, althans
wat 't slot van 't stukske betreft, hun ter
lezing moeien mee geven. Een mooi stuk
leest men bij de Illustratie „De gratie".
Mej. H. S. S. Kuyper is al aan haar ze
vende opstel in „De symboliek der ber
gen" toe. Reeds meermalen bewonderden
we onder meer haar fijn en juist taalge
voel, en doen dit ook weer, wanneer
wij lezen van „het Smalle pad dat ten
leven leidt". Men spreekt toch niet van
een „nauwe" weg al vertaalden onze over-
zetters hiet zoo uit Matth. 714. De
Iezer(es) zal verder met genot luisteren;
naar haar beschouwing der twee wegen,
waartoe ze in Silvaplana gebracht werd.
De Vriend der Gezondheid geeft weer
gezonde wenken aan vragers die met
krankheden -bezocht zijn.
P. S. Wegens een verschrijving van
den recensent kwam in de beoordeeling
van dr. de Moors Rombrandt-Album het
woord „Theater" t© staan, wat natuurlijk
„Album" had moeten zijn.
nomen, doch ondanks de dringende orders
van hoogerhand, werd tegen hen niet veel
uitgericht. Volgens het groote beginsel!
der Fransche vrijheidsmannen, mocht
ieder gevangene zelf zijn verdedigers uit
het volk kiezen en mocht de verdediger
den beschuldigde in de gevangenis be
zoeken zoo dikwijls hij wilde. Het gevolg
daarvan was, dat allerlei schurken als
verdedigers optraden en zoo vrijen toe
gang tot de gevangenissen kregen, dat ge
tuigen omgekocht, en stukken nagemaakt
of vervalscht werden, vooral als de be
schuldigde iemand was, die goed betalen
kon.
Eerst in 1798 kwam er verbetering. In
dat jaar kwam er een geheele verandering
lop rechterlijk gebied. Die kleine districten
'werden samengesmolten tot grootere, zoo
dat de misdadigers niet meer zoo gemak
kelijk de grenzen over konden om aan
de plaatselijke justitie te ontkomen. Verder
Werd een bevel tot inhechtenisneming!
door de geheele republiek uitvoerbaar
verklaard. Daardoor kon de politie beter
met vereenigde kracht te werk gaand
)Een goede maatregel was ook het oprich
ten der Fransche gendarmerie, wier voor
naamste taak Was het toezicht over vreem
delingen en verdachte personen. Met
kracht werd thans tegen de dievenbende
opgetreden en het gelukkig gevolg was,
dat ze weldra voor goed verdween. Doch
de naam der Bokkenrijders, die ruim eene
halve eeuw, zij het met tusschenpoozen,
de schrik van Zuid-Limburg zijn geweest,
is blijven bestaan en talrijk zijln de groote
en kleine verhalen, waarin ze de hoofd
rol spelen.