!\o 14©
Dinsdag *&lMaart 1929
36e Jaargang
FEUILLETON.
Mil Ward en zijne Vrouw
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE
GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Gaes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
A b on ne m e ntsp rijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 April op ons blad
abonneeren, ontvangen de vóór dien da
tum nog verschijnende nummers gratis.
De wijziging van de Arbeidswet.
Do Arbeidswet zal worden gewijzigd,
.met handhaving van haar beginsel en
karakter.
De bedoeling is om wal dooi' de prak
tijk noodzakelijk is gebleken, in de wet
vast te leggen; en hiertoe behoort, dat de
8-urige werkdag een 8^-nrigo wordt, of
liever de 45-urigle arbeidsweek oen 48-
urige, met behoud van den vrijen Zater
dagmiddag.
De regeling van den arbeidstijd in de
bakkerijen wordt nu zoodanig, dat voor de
kleinbedrijven het uur van aanvang ge
steld wordt op 6 uur. Voor het groot
bedrijf op 5 uur.
Alen vraagt zich af van waar die be
gunstiging van hiel grootbedrijf. Een be
gunstiging, te minder begrijpelijk, dewijl in
het voorontwerp de vervroeging tot 5 was
vastgesteld alleen voor het platteland. Het
is zeer gewenscht, dal. ook het klein
bedrijf te 5 uur kan aanvangen en tegen
feestdagen nog vroeger.
Allicht zijn er nog meer wijzigingen gje-
wenscht, 't is daarom goed dat belang
hebbenden die zoo spoedig mogelijk ken
baar maken, opdat de Kamerleden die
kunnen overwegen.
Veel wordt door de wijziging niet ge
wonnen. Maar dat de eisch van den abso
luien acht-urendag door dien van den ge
middelden acht-urendag wordt vervangen,
is al weer iets gewonnen. -
Terwijl het Iractaal van Washington als
norm de 48-urige werkweek aanvaardt, be
hoeft ons land zeker niet bij do 45-urig©
werkweek te volharden.
Gelijk men weet heeft op de interna
tionale arbeidscohferentk' te Washington
de vergadering zich tot ©en 48-urige ar
beidsweek verbonden. Binnen een tijdperk
dat in Januari 1921 afloopen zou, moesten
■:1e verschillende autoriteiten met deze ver
bintenis accoord gaan. Maar tot nog toe
voldeden slechts enkelen er aan. Alleen de
regeeringen van lndië, Griekenland, Tsje-
cho Slowakije en Roemenië voldeden er
aan.
Zoodat, indien straks de wetswijziging
haar beslag krijgt, Nederland nog altijd
vooraan .staat in de Washingtonsche be
weging, en zelfs Frankrijk en Engeland,
die nog niet tot beslissing kwamen, achter
zich laat.
Maar neemt nu Nederland tegenover
Washington, dit doende, geen achteruit
.ziende houding aan
Jn geenien deele.
Het recht (Lr minderheden.
Op het onlangs gehouden al-Russisch
congres del' metaalarbeiders hield Lenin
©en lange- redevoering, waarin hij ver
schillende belangrijke punten in de Rus
sische politiek besprak.
Over de verhouding tot de mensj-ewiki
zei hij o. m.
„In 1917 daagden de mensjewiki ons uil
tot !een strijd in denzelfden vorm als dien,
waarin wij nu met hen zijn. Wij hebben op
heri.de terreur toegepast en zijn van plan,
dat ook in de toekomst te doen, wanneer
zij hief wagen tegen de Sowjet-macht in
■opstand te komen. In dit opzicht zijn de
arbeiders en boeren volkomen op onze
band". I
Woord-en, die in duidelijkheid niets te
Avenschen overlaten.
Naar het Engelsch van
MARG ARETHA DEL AND.
111)
„Spreek er maar niet verder over,*
geide haar broeder, onrustig de kamen
op en neer loopende.
Mevrouw Dale nam haal" bril af en
wreef dien over eene slip van haar zwart
zijden voorschoot.
„Het zou nooit gebeurd zijn,' hernam
zij op stelligen toon, „als zij kinderen
hadden gehad. Als ik haar was, zou ik
en hier brak zij af, alsof z;ij der-
raad, die haar op de tong zweefde, dat
Helena maar dadelijk een kind moest aan
nemen, nog niet zoo bepaald wilde geven.
Mevrouw Dale laakte gewoonlijk John en
Helena met dezelfde onpartijdigheid, maar
nu scheen de schuld geheel aan hare
nicht te liggen. Zij was er zeef verlegen
mede hoe zaj een voorwendsel zou kunnen
-vinden zonder eene onwaarheid te zeggen.
„Ik zal er met Giff eens ova- spreken,"
dacht zij; „het hangt er alles van af,
hoe Deborah Woodhouse het verheemt,
(iü'.'n doekjes erom gewonden.
Helderder dun het daglicht wordt het
nog weer eens aangetoond, dal aan die
zijde de macht, alles zegt en 'het recht
buiten beschouwing blijft.
't Gaat enkel en alleen om de maehls-
kwestie.
Loopt do macht van Lenin en consorten
gevaar, dan de terreur maar uitgeoefend 1
Tweeërlei mag hieruit geleerd-
In de eerste plaats, dat wie in ons vrije
land leeft en de vrijheden des volks weet
gewaarborgd door onze constitutie, moei
lijk zich het Russische dwangsysteem als
ideaal kan voor oogen stellen zonder voor
uit te weten, hittere ontgoocheling tege
moet te gaan.
En. vervolgens, dat het communisme ten
onzent bij het vernemen van dergelijke
uitspraken loch wel eens ©en toontje lager
mocht zingen.
Deze heeren eischen voor zich steeds
op h-et r -3 c h l der minderheid, gruwen
van. elke dwingelandij, achten zelf zich
terstond in hun rechten beknot.
In iedere handeling van den tegenstan
der zien zij ren aanslag op eigen vrijheid,
waarbij scheef zetten van zaken niet te
dol kan zijn. zooals zoo duidelijk bleek nu
pas weer uit de houding van den heer
Van Ravestrijp tegenover den Minister in
zake hel opkomen der Landstormers in
de woelige Novemberdagen.
Rij hen geldt tweeërlei leer:
Voor hen de vrijheid, of juister nog,
bandeloosheid.
Voor ons: het dwangsysteem of het
regiem van den knoet.
A
Schandelijk.
Toen de oorlog pas was uitgebroken
en het opperbevel in ons land inzag, dat
ons leger te zwak was, toen, nog in Aug.
'14, werd de gelegenheid opengesteld voor
allen, die hiertoe zich gedrongen gevoel
den, om als vrijwilliger dienst te nemen
bij den Landstorm.
Deze Landstorm" zou dan na oefening
worden ingedeeld en zich een taak zien
aangewezen, mocht de Regeering hem be
hoeven.
Duizenden uit alle kringen, van ons volk
verbonden zich en van meet af is d© lei
ding geweest in handen van den Res.-
kapit'ëin Joh. W. Klein,
Toen 't goed ging, werden alras maat
regelen genomen om gunstige resultaten
om te zetten in ongunstige en waarlijk
onze militaristen hadden 't midden 1918
een heel eind gebracht deze Landstorm
om zeep te krijgen, de maatregelen voor
ontbinding werden in het najaar van 1918
reeds ge-nomen.
Daar dreigt opeens ons volk h-et revo
lutiegevaar -en de-ten doode opgeschre
ven Landstorm wordt middernacht 12 Nov-
■191S gemobiliseerd. De „vrije burgers" met
'n „uniform, aan" komen op, gesteund en
vergezeld van duizenden uit all-e streken
des lands, die pas afzwaaiden, -op een
oogenblik, dat de militaristen-kliek het
hoofd kwijt was en zij geen enkel onder
deel kon aanwijzen waarvoor zij geheel
instond. De ka.pt. Kleiin echter was gereed
en met hein zijn Landstorm.
Wat toen geschiedde in enkele dagen, is
nadien hecht geconsolideerd; duizend-en bij
tienduizenden sloten ©en verbintenis als
gewoon (vooroefenend) of bijzonder vrij
williger (om -op te komen ingeval van
onlusten) en door niemand minder dan
Minister Pop werd Klein in den zomer
van 1920 aangezocht om zich te be
lasten m-et de leiding van een instituut,
dat bedoelde het toekomstig leger van
kader te voorzien.
en Giff is werkelijk een verstandig jong-
mensch en kan mij raden wat ik haar1
zeggen moet."
Zij sprak hem dienselfden namiddag,
maai' later zeide zij vertrouwelijk tegen
haar echtgenoot: „Giff heeft toch eigen
lijk niet veel verstand. Hij zou het maai"
't best vinden de waarheid te zeggen."1
„Zoo?" zeide Dale. „Ik heb dikwijls
opgemerkt dat ik alleen het verstand be
wonder van menschen, die het met mij eens
zijn. Gifford heeft ongetwijfeld niet het
voorrecht van zich zeker te gevoelen dat
zooals hij het inziet de juiste standaard
van recht en onlr'echt is."
„Malligheid", beet mevrouw Dale hem
toe; „ik weet niet waar je over praat-A
„Welnu, en wat zul je doen?" vroeg
haar echtgenoot.
„O, Gifford zal Deborah Woodhouse de
waarheid zeggen," antwoordde mevrouw
Dale. „Helena wil dat hij het doen zal,
maai' hij izal het zoo voorzichtig mogelijk
doen. En hij zal haar doen beloven dat
zij het voor zich houdt. Maak je kent
Deborah Woodhouse. Zij kan geen geheim
bewaren, al hing haak leven er van af.
Maar Helena wil het zoo hebben. Och, och.
Wat zijn er op de wereld toch veel eigen
zinnige vrouwen."
Gifford deelde zijn tantes het nieuws
mede, zoo verstandig als hij- het wist
Opnieuw li-et genoemde Reservekapitein
het uitzicht -op een soliede maatschappe
lijke betrekking varen en bleef aanvanke
lijk zicli aan deze reuzentaak de jonge
lieden-leerlingen van H. B.-Scholen, gym
nasia e.d.g te organis-eeren in oefenende
afdeelinaen onder bekwam® leiding ge
ven tegen een gruwelijke bezoldiging, clie
later ©enigszins verbeterd is.
Steeds verkeerde dit instituut in gevaar
in weerwil van de eenmaal gegeven op
dracht; ingewijden leerden hier hoe laag
de mc-nsch kan handelen in zijn dubbel
zinnigheid en onaandoenlijkheid.
En toch het bloeide dit orgaanhon
derden worden op een wijze die overeen
komt met aanlog en aard van ons volk,
opgeleid, 'spelenderwijs, voor de taak, die
hen eenmaal kon wachten.
De indertijd kwistig gegeven waarschu
wingen kunnen achteraf beschouwd wor
den als getuigenissen van juiste® blik.
-Geen wonder, dat in de pers uiting
wordt gegeven aan billijke verontwaardi
ging. Tirannie, -farting van ons volk is
dez- laatst© houding van (le He afd. van
h-el Departement van Oorlog genoemd-
Schandelijk hierom, wijl n i-e m am d van
heel h o t corps b e r d e p s o f f i c ie-
;j'en in staat, was le praesteterfen
wat van Klein gevraagd is en
aan Klein is opgedragen en men
zich nu nog een bewijs van onver
mogen om ook maar iets tot stand te
brengen jn deze richting uitreikt door
lafhartig aan liet correspondentie-bureau
(e berichten dat de Commandant den In
specteur zal terzijde staan.
Terecht is in een der blad-en geschre
ven, dat verwacht, wordt, dat. de strijd tus-
sc'hen verlofs- en beroepsofficieren, in den
laatst-en tijd aan. het. luwen, feller zal op
laaien.
Geen. wonder; zulk een handelwijze kan
niet genoeg worden 'gebrandmerkt; de
geest van sabel sleeper ij en d-om aanmati
gend militarisme blijkt in ons land onge
looflijk krachtig te zijn.
Wil men van die zijde per se den strijd,,
goed, wij aanvaard-en dien -en zullen niet
rusten voordat ons volk zal hebben ver
kregen waarop het r e c h t heeft: een
weermacht overeenkomstig aard en ka
rakter.
Een aanslag in Japan.
Do bladen te Washington publicee-
ren een telegram uit Tokio, volgens
hetwelk Zaterdagnamiddag voor de
voornaamste poort van het keizerlijk
paleis een individu is gedood door
een te vroeg ontploffen van leten bote,
welke liij onder zijn kleer-en verbor
gen had.
Uit het onderzoek der politie is ge
ldeken, dat deze persoon eie-n bom
wilde werpen in het keizerlijk
paleis, want op het oogenblik dat hij
werd igedood, richtte hij juist zijn
schreden naar de poort.
Men vond op het lijk een sdhrijven
waarin op heftige wijze leden dieï
regeering werden aangevallen. Ver
schillende «hooge autoriteiten hebben
de laatste dagen dreigbrieven ontvan
gen.
Terugkeer van president Harding.
President Harding is uit Florida
teruggekeerd. De éérste vraagstukken
waarmede hij zich zal bezighouden,
zijn de dreigende kolenstaking en de
aan te leggen, doch hij verzweeg de waar
heid niet. Hij stelde het uit tot den dag
voordat hij naar Lockhaven zou terug'-)
gaan, altijd nog hopende, evenals Dl". Ho-
we gedaan had, dat John Ward zou in
zien hoe nutteloos het was zijn plan ten
uitvoer te brengen. Gifford had de zusters
bij elkander gevonden. Miss Ruth was
op haar atelier aan 't werk, terwijl Miss
Deborah in de deui" zat, in de schaduw
van den wijngaard, en bessen in eene
groot© blauwe kom van den steel stroopte.
E-ene handvol gelcneusden tijm en wat
kruizemunt lag in haat schoot.
„Het zijn wel geen rozen, merkte Miss
Deborah aan, „maar het is toch beter
dan Ruths terpentijn. En zoolang ik hiel"
moet zitten (want ik blijf hier zitten zoo
lang als zij dat miniatuurportret copieërt;
dat is eene heilige zaak) is de lucht van
kruizemunt sterker dan de verflucht."
Miss Ruth was, met handschoenen aan,
bezig hare kleuren te mengen een
weinig verdrietig, want op haar doek, verb
loor het gezichtje van het zusje al de
schoonheid, die het ooit mocht bezieten
hebben.
„Ik kan de oogen maar niet naai" mijn
zin krijgen," zeide Miss Ruth zuchtend.
„Ik zou groot en lust hebben om -u a-an
het inmaken te helpen, zuster."
„Lieve Ruth," sprak Miss Deborah, met
wel: belreffende fte uitkeering a,an de
oud-soldaten.
De kolenstaking, die op 1 April zal
uitbreken, tenzij nog oen regeling
wordt getroffen, zal naar scihatting
600.000 bij', de vakvereeniging-en aan
gesloten leden omvatten.
Ook de uitkeering aan de oud-sol
daten moet dringend geregeld worden.
Te New-York is het reeds tot -een
beto-oging van oud-soldaten gekomen
die geen uitkeering konden krijgen,
omdat de bij- de wet. toegestane gelden
uitgeput zijn.
Noodlottige ontploffingen.
In een verf fabriek te Brussel is
Zaterdag een bus terpentijn ontploft,
tengevolge waarvan brand ontstond.
Een arbeider, die zich in den kelder
bevond, waar de ontploffing plaats
had, kon zich niet: in veiligheid bren
gen en verbrandde.
Ook in het gehucht Zandberg bij
Yperen heeft een noodlottige ontplof
fing, zij liet van anderen aard, p-laals
gehad.
Twee vrienden waren daar wat aan
het rondscharrelen (nsschem hoopen
metaalafval, die daar waren achterge
bleven van den oorlog, toen er op
eens een geweldige knal werd ge
hoord. Beide vrienden werden ver
scheidene meters ver weggeslingerd
en geheel misvormd, zoodat de Toe
gesnelde bewoners slechts iweie vreie-
solijfc verminkte lijken vonden.
Een militaristisch luilekkerland.
Po Vorwarls beval een prol-est der
Duitsche vakbondencentra 1 e en dc-i
Ihntsche bedienden-ver-eenigïng-en te
gen hel. dure militairisme en d-e- dure
Ententeoommissie in Duitschland. Van
dg, 11.4 milliarden marken goud, die
het rijk sinds Mei 192.1 aan -de Entente
betaald heeft, zijn er slecihts 2,8 mil
liard aan den heropbouw in Noord-
Frankrijk ten goede gekomen, terwijl
er 4.3 milliard zijn opgegaan aan de
de betaling der bezeUingskostan. en
der kosten van de E n Ie n t: e - c- onïm i s sie s
De leden dier commissie hebben zloo
p-as nog een duurtebiislag van 38 pol.
hunner salarissen ge-had.
Een Fransch generaal verdient in
Duitschland 1.886.200 marken; een
Engelse,h generaal niet minder dan
3.619.500 marken; een gewoon En
gelsch soldaat heeft 362.620 marken.
Al dit geld moet. door Duitschen
arbeid worden opgebracht.
Korte berichten.
In België groeit liet verzet t-egen de
toepassing van den 8-urigen werkdag. De
christelijke vakarbeiders willen een ver
lenging van den arbeidstijd en verlaging
der Iconen in overweging nemen-
Gisteren zouden te Mosco-u 52 per
sonen terecht- staan, die betrokken zou
den zijn bij de voorbereiding van aanslagen
op Lenin, Trotzky, e. a.
De Amertkaansche troepen aan de
Rijn zijn tegen 1 Juli terugg-ero-eplen.
De kroningsfeesten in Roemenië (in
dertijd uitgesteld, toen Ferdinand in oor
logstijd zijn vader1 Carol opvolgde) zijn o-p
14 Aug. bepaald.
De Arbeidswet
De hooge raad' van arbeid heeft
zijn advies vastgesteld omtrent hel
veel waardigheid, „beproef ik uw werk
te doen?"
„Maar je weet wel dat je niet kunt
schilderen, lieve Deborah," hernam de
jongste zuster, met levendigheid.
„Welnu," antwoordde Miss Deborah, met
hare hand in de kom met bessen roerende,,
„evenmin zou jij gelei kunnen maken,
niet .eens eene taart." Intusschen zag zij
haar neef op het steenpad naar het ate
lier aankomen, zijn stroohoed achterover
geschoven en zijne handen in de zakken
gestoken, en herinnerde zich eensklapsj
dat zij hem moest helpen pakken. „Ik
hoop, lieve Giff," riep zij hem toe, „dat
je nog ruimte genoeg in je koffer hebt
overgelaten? Ik heb nog een aantal din
gen, die ik je wil meegeven."
„Ruimte in overvloed, tante Deborah,"
antwoordde hij. „Gij weet dat ik er een
Zak stroo in heb moeten doen om te
vullen, toen ik kwam anders zou alles
door elkaar geschud zijn."
Miss Deborah lachte. „Je hebt eene
tante noodig om voor je te zoTgen, beste
jongen."
„Of eene vrouw," zeide Miss Ruth, over
haar bril heen hem aanziende. „Maar,"'
zoo ging zij voort, „je bent zioo gkoot,
Gifford, „je verdonkert het heele atelier
als je daar zoo in de deur staat. Ga als
jeblieft zitten."
voorstel van den Minister van Arbeid
om door gebruikmaking van artikel
27 der arbeidswet lot Ocit. 1923 voor
de bouwbedrijven de mogelijkheid te
openen in den zomer den 10-urigon
arbeidsdag en de 55-urige arbeids
week in te voeren. De meerderheid
van den raad gaat met het voorstel
accoord. In het advies hebben voor-
en tegenstanders hun standpunt nader
ontwikkeld.
O s s e n d o r p Kamerlid a f
Volgens dc „Vo-orw." is de uitslag
van ae stemming over de volgorde
van de soo.-dem. Kamercandidatenlijst
waarschijnlijk zóó, dat Ossendorp van
de tweede óp de vierde plaats komt.
Daardoor komt hij naar alle waar
schijnlijkheid niet meer in de Kamer
terug. Zeker de „straf" voor zijn af
wezig-zijn bij de stemming over de
Dienstplichtwet
Een N e der lam d s cli© bezetting
van Ga 11 i p o 1 i?
Een Hbld.-correspondent meldt:
Hel; is niet onmogelijk, dat wij Neder
landers bij d-e onderhandelingen, die deze
week tusschen de geallieerde ministers
van buiten land sche zaken zullen word-eu
-gevoerd omtrent de kwestie van het Nabije
Oosten, nog wat meer in het bijzonder be
trokken zullen worden.
Bij die onderhandelingen zal natuurlijk
Lord Curzon, de Britsche minister va®
buitenland sche zaken, mogelijk opkomen
voor de Grieken. Wanneer de Zuidelijke
oever van de straat der Dardanellen voor
Turkije behouden blijft, is het voor Enge
land, dat de vrije doorvaart te allen tijde
verzekerd wil zien, van het grootste be
lang, dat de Turken niet tevens weer de
baas worden in Gallipoli en langs de ge
heel© Noordelijke kust van de zee van
Marmora.
Maar liet schijnt dat Lord Curzon, wiens
positie er tegenover Frankrijk en Italië
door de opeenvolgende verzwakkingen van
het kabinet Lloyd George niet beter
op geworden is, wel eens geen succes zou
kunnen hebben.
Voor dat geval zou het in zijn bedoeling
liggen voor te stellen, de bezetting van
het bedoelde gebied, met name dus van
het schiereiland Gallipoli, aan Nederland
op te dragen.
<K3K»J*m3t3£MnX*l,*a
Eerste steenlegging voor de Electrisch©
Centrale voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Hedenmorgen vertrok te 9.10 Van Vlis-
singen een extraboot van den Provincialen
stoombootdienst op de Westersch-elde, do
„Luctor et E-mergo" met de boven de
Schelde wonende gastheeren en gasten
voor de eerste steenlegging van de eerste
centrale van de Prov', Zeeuwsche Elec-
trische Maatschappij, algemeen bekend on
der den naam van P. Z. E. M., welke cen
trale geheel Zeeuwseh Vlaanderen van
electrischen stroom voor licht en kracht
zal voorzien. Te T'eTneuzen kwamen aan
de sluis in den nieuwen kanaalarm, nog
verschillende genoodigden aan boord en
na het schutten stevende de boot het
kanaal in om voorbij Sluiskil de eenige
jaren geleden nieuwen vaargeul te nemen
ten het daardoor gevormde eiland bereik
te aan de plaats, waar de- plechtigheid zou
plaats hebben, namelijk nabij Driekwart,
onder de gemeente Westdo'rpe.
Alvorens ov'er1 de- eigenlijke plechtig
heid te melden, zij hier opgemerkt, dat
dezen dag als gastvrouw© fungeerde de
P. Z. E. M., vertegenwoordigd door den
raad van commissarissen, de heeren J. A.
Gifford ging gehoorzaam op den drem
pel zitten, en dit bracht zijn gelaat op
gelijke hoogte met dat van Miss Ruth.
„O, dat is mooi!" zeide zij met vuur.
„Nu lean ik naar uwe oogen zien. IW
heb die van het zusje nog maar niet
naar mijn zin kunnen krijgen."
Hel kwam er vooi1 Miss R-uth niet op
aan dat Giffords oogen grijs waren en
eene droevige uitdrukking hadden. „Tante
Deborah," zeide hij opeens, „Helena Ward
gaat nog niet naar Lockhaven terug. Ik
weet volstrekt niet wanneer zij gaan zal."'
Miss Deborah veTgat, in hare verbazing
hare bessen. „Gaat zij niet terug!" riep
zij uit, terwijl har© zuster zeide: „Komt
mijnheer Ward dan hier?"
Nu vertelde Giffoï'd de geschiedenis zoo
kort mogelijk, telkens in de rede gevallen
door kleine uitroepen van verbazing en
ontzetting. „Wel, wel" riep Miss Deborah,
hare handen ineengeslagen omhoog hef
fende, „wie heeft ooit zoo iets gehoord
'Hoe verschrikkelijk 1 Hoe onfatsoenlijk I En.
zij blijft op de pastorie? Lieve Ruth, je
moet daar nooit weer heengaan, hoor je?
Dat is niet welvoeglijk. Eene Vrouw, die
jvan haar man gescheiden isl Wel, lieve
deugd!"
it';! 1 I
{•Wordt verreisd.y
