Zeeuwsche Hypotheekbank
PANDBRIEVEN a QC1 8
i
Ao 143
Vrijdag 17 Maart 1999
36e Jaargang
Binnêulónd.
Buitenland.
Staten-Generaal.
Dit de Provincie.
Reclames.
MIDDELBURG
Mr. A. A. DE VEER. Mr. M. C. VAN DER MINNE.
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
'De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
A b o n n e m e n t s p r ij 8
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummers
f 0.05
Prijs der Advertenliën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 April op ons blad
abonneeren, ontvangen de vóór dien da
tum nog verschijnende nummers gratis.
De Kiezerslijsten.
Wal de Kiezerslijsten aangaat, loven
wij thans onder veranderde tijdsomstandig
heden. Wij hebben nu algemeen mannen-
en vrouwenkiesrecht; de aangifte-kiezers
zijn afgeschaft; iedereen van 25 jaar oud
en daarboven is kiezer.
Voor #iot kiezers chap zorgt de overheid.
Maar \Vie zorgt voor de kiezerslijsten?
Natuurlijk ook de (plaatselijke) over
heid. Maai onder controle 'van do kie
zers.
Zoo heeft de Kieswet, het bepaald. Van
daar dat wij alle kiesvereenigingen in
onze jfro vinei e uituoodig-en, welhaast een
afzonderlijke vergadering te beleggen, ter
benoeming Van leden, belast mol liet gaan
inzien ten gemeentehuize van de kiezers
lijsten.
'Dit is ten 'hoogste noodzakelijk.
Natuurlijk hebben de ambtenaren ter
secretarie ons volste vertrouwen, en ook
de burgemeesters met de wethouders.
"Maar een vergissing is mogelijk.
'Daarom een ieder die wil ga naar 't
secretarie, om te zien of zijn naam op1 de
Kiezerslijst, staat, en hij kijko tegelijk,
of ook de namen van zijn familieleden,
ook die zijner vrouw en dochters, moeder,
schoonmoeder, grootmoeder, enz. enz. er
op voorkomen.
'Dat ïs de plicht van een ieder!
'Doch ide Kiesvereenigingen mogen hier
op (nu niet 'zondigen, en denkonze zul
len het zelf wel doen.
De ie'rVaring leert, dat zulks niet liet
geval (is Trage handen en slappe knieën
vindt men in den regel, helaas, bij ons
Kiezersvolk.
Maar de beste kiezers vindt men
onder de leden der Kiesvereenigingen. Dat
die Tdan toch doen.
Wij herinneren voorloopig aan de be
kende (historie van één stem.
Te iSneek „scheelde" het bij de Kamer-
werkiezing van 1897 maar één stem en
werd do liberaal v. Gils© gekozen, tegen
over Iden antirevolutionair Heemskerk.
Daarna Werd in de Tweede Kamer de
Leerplichtwet met één stem meerderheid
aangenomen.
Ware er toen één kiezer meer opge
komen, dan was de heel' Heemskerk ge
kozen geweest, en wlare de Leerplichtwet,
met féén stem meerderheid verworpen.
Nu gold dit een kiezer, die van de
stembus wegblijft; erger nog, die een
■minuut te laat kwam. Maar dat kan ook
't geval zijn, wanneer door eigen schuld
een kiezer niet op de kiezerslijst kwam.
Nog zij herinnerd aan artikel 10 en 11
der Kieswet, hetwelk luidti
„Het; Gemeentebestuur" stelt de kiezers
lijst fielken ja:re opnieuw vast op den
22s[,en Maart,
„(Zij woïdt van den 23sten Maart tot
en inet den 21sten April op de secretarie
■der gemeente voor een ieder tér inzage
mefe'gelegd en, tegen betaling der kosten
afschrift en, stemdistrictsgewijze, in
uittreksel verkrijgbaar gesteld.
„Tot en met den 15e>n April is
een ieder bevoegd bij het gemeentebestuur
verbetering Van de door dat bestuur vast
gestelde kiezerslijst te vragen, op1 grond,
dat hij zelf of een ander, in strijd met do
wet, daarop voorkomt, niet voorkomt, of
niet (behoorlijk voorkomt."
"De Rilk^idddcn.
De opbreng'*,' deL Ronddelen beant-
„oord* ook in «tTfrVBfcS
sombere profetieën. Toi„
duidelijk, dat de gunstige totesn»..c éV^ji
van de opbrengst, ditmaal getuigt (3b
joe.n tegen '28 miljoen in Februari 1921.)
niet lang meer bestendigd zal kunnen blij
ven De conjunctuurverandiering, die wij
thans meemaken, kan zich eerst geleide
lijk in de opbrengst der belastingen en
andere heffingen weerspiegelen, daar in
den aanvang de baten nog -gebaseerd zijn
op aanslagen, die reeds ten vorigen jare
waren vastgesteld. Alleen bij die middelen,
wier opbrengst meer direct verband houdt
met den oogenblikkelijken toestand, komt
de terugslag reeds duidelijk tot uiting-
Zoo bijvoorbeeld bij de dividendbelasting,
,die van anderhalf miljoen in 1921 op zes
en een halve ton terugging; de zegelrech
ten, die met'twee ton verminderden; de
■registratierechten, die zelfs negen ton te
rug' gingen, en de invoerrechten, die ook
een langzame daling, zij 't ook van slechts
één ton, vertoornen; ook Statistiekrecht
ging ruim een halve ton terug. Van de
accijnzen deed alleen die op bier een
sprong vooruit: de opbrengst vermeerderde
met een derde; die op suiker en op wijn
bleven ongeveer stationair; doch die op
het geslacht verminderde niet een derde,
namelijk ruim drie ton (gevolg van den in
voer van vreemd vleescb, waarop wel in
voerrecht, doch geen accijns verschuldigd
is), en die op zout met bijna ©en derde,
namelijk 36 du.zand gulden, doordien voor
industrieele doeleinden thans zooveel min
der wordt gebruikt.
De successierechten, grillig als altijd, ga
ven een buitenkansje van nagenoeg twee
ton; de inkomstenbelasting bracht ander
half miljoen meer op; grondbelasting circa
anderhalve ton meer; vermogensbelasting
ruim twee Ion meer. Overige middelen re
zen of daalden niet vermeldenswaard. De
totaal opbrengst wij zeiden het reeds
is acht miljoen hooger d;trr in Februari
1921; en over de maanden Jan. en Febr.
slechts vier miljoen hooger; .zoodat de
teruggang duidelijk is. Wij zijn nu reieds
f 8,000.000 beneden de raming.
Ook de buitengewone belastingen blij
ven begrijpelijkerwijs minderen, de O. W.-
belasting ging_ van bijna twaalf miljoen
op ruina 8 'miljoen terug, de opcenten ten
bate van het leeningsfonds gingen daar
entegen nog negen ton naar boven. In het
geheel hebben de Rijksmiddelen, gewone
en buitengewone te samen, in Februari
52 miljoen opgebracht tegen 47 miljoen in
Februari 1921.
Generaal de Wet.
In zijn laatste ontmoeting met den uit
gever van Ons Vaderland, heeft generaal
de Wet de volgende woorden gesproken,
die men kan beschouwen als zijn poli
tiek testament:
„Ek voel my einde kom. Soos die Here
wil As ek die dag op my sterfbed iê en
my verstand het, sou ek sê: Doen gersg-
tigbeid, maar blv Afrikaners. As ek log
maar my volk bvmekaar Icon faring, my
Afrikanervolk; en almal wat in die si-el by
ons .is, al is dit 'n Engelsman 1 Dan sal
ons die hand om sy nek set, nes hv 'n
gebons Afrikaner sou wees."
De strijd in Zuid-Afrika.
De roode revolutie is thans, in zoo
ver de militaire actie betreft, zoo go-ed
als geëindigd. Zoo rustig als gisternacht,
was bet te Johannesburg sinds het begin
van den strijd niet rt^eer geweest.
Na de inneming van Fordsburg werd
onmiddellijk de toestand veel rustiger.
Rij de verovering van Fordsburg vond
men verscheiden documenten cler revolu-
tionnairen, o. a. ©en plan de campagne
voor de verovering van Johannesburg, me-
dedeeüngen over te houden razzia's, voorts
een beele iij'st van degenen, die bij de in
neming van Johannesburg zouden worden
ter dood gebracht. Deze lijst bevatte de
namen van nagenoeg alle voorname bur
gers van Johannesburg.
Drie Duitsche kanonnen van het typ©
1917, 1918 werden te Fordsburg gevonden.
Hoe Raspoetin vermoord is.
Paléologue, de gewezen Fransehe ge
zant te St. Petersburg, vertelt, in teen ar
tikel in de Revue des deux Mondes hoe
Raspoetin, de vriend van de Tsarit.sa, ver
moord is. De monnik was aan tafel ge
nood ten huize van prins Joessoepof,
waai' groothertog Dimitrief, Poerisjkewitsj,
kapitein Loèkotin en dr. Latsovert mede
aanzaten. Hij dronk twee glazen Marsala,
waarin men cyaankali gemengd had, doch
het gif miste zijn uitwerking. Prins Joes
soepof liet daarop den monnik een merk
waardig kruisbeeld zien en loste twee
revolverschoten op hem, toen hij zich
over het beeld heenboo-g. Raspoetin slaak
te ee-n kreet en viel in zwijm. De prins
voelde zijn pols, lichtte zijn oogleden op
en zei toen, dat men bet lichaam in het
water moest werpen, waarop hij heenging
om de auto Le halen, terwijl zijn vrienden
andere voorbereidselen troffen. Tien mi
-ten nadien keerde Joessoepof in hot
rit». terug 'en deinsde van schrik ach
vertrek v -+m was er in geslaagd zich
teruil KaspOtok^ richten, en wist nu
op zijn handen °P p- "■cht si-ris panning
zelfs met ©en geweldige kiw ,;fe
geheel op te staan. Hij legde
hand op prins Joessoepof'S schow
rukte diens epaulette af en riep uit: „Mor
gen word je opgehangen, want ik zal al
les aan de keizerin vertellen." Prins Joes
soepof verliet die kamer en ging, met bloed
bevlekt, de trap op naar zijn makkers',
wien. hij meedeelde, dat Raspoeti-n nog
leefde. Poerisjkewitsj nam daarop zijn re
volver ©n. ging naar beneden, waar hij zag,
dal Raspoetin kans gezien had- de deur te
openen en zich nu in den tuin over de
sneeuw voortsleepte. Poerisjkewitsj schoot
hem daarop in den nek en den rug, ter
wijl prins Joessoepof met een bronzen
kandelaber den monnik de hersenpan in
sloeg.
De ellende in Rusland.
Het Vad. vervolgt zijn droef relaas over
den hongersnood in Rusland en schrijft:
De kinderen knagen aan een harde,
zwarte massa. Het is een soort „brood"
KGUAUKSCHE KADE G 151
5
in stukken van f 1000, f 500 en f 100. tl tl u
De Directie s
dat verkregen wordt van fijngemalen meel.
Het meel uit dit in het «vilei groeiend
gewas, dal in Duitsehland ook a'.s ganze-
voct hek-end is, vormt thans in bet geheel»
hongersnoodgebi-ed het voornaamste voe
dingsmiddel! Op' alle markten wordt het
in hel. openbaar verhandeld. De Russen
noemen lret lebeda.
Hel nuttigen van dit voedsel is bui
tengewoon schadelijk. Overal zagen we
kinderen, wier lichaam ten gevolge van
het voortdurend gebruik van dit nood-
brood onnatuurlijk opgezwollen is.
De meeste families hebben de laatste
twee maanden 1-ebeda-br'ood gegeten, daar
alle overige voedingsmiddelen reeds met
Nieuwjaar verbruikt waren. Maar enkele
boeren 'hebben nog een koe ol een paard
over .maar iedereen is het er over eens,
dal: voor den nieuwen oogst, dit laatste
stuk rvee er aan zal moeten gelooven".
Nog 'tragischer is het voorts, dal niet
één 'hoer op de tien ook maar de beschik
king heeft over één korreltje zaaikoren.
Niemand 'gelooft dan ook aan de mogelijk
heid om- de akkers in dit voorjaar weer te
kunnen bebouwen.
Reeds !in den laatsten herfst is een ge
deelte van de dorpsbewoners weggetrok
ken naar elders. E-an ander gedeelte
maakt zich gereed, om dit voorjaar een
goed heenkomen te zoeken, maar niemand
weet eigenlijk waarheen. De rest blijft
zooals ze het noemen „den dood af
wachten".
Er zijn natuurlijk nog enkele hofsteden,
waar „rijke" boe-ren wonen, die nog een
paar paarden en een p'aar koeien op
stal 'hebben, nog een kleine reserve aan
levensmiddelen in huis hebben en zelfs
nog een klein beetje zaaikoren. Doch hun
aantal is zeer, zeer gering. Véél- grooter
is het aantal hutten, waarvan bot inwen
dige een afschuwelijk beeld oplevert, dat
met allo beschrijving spot.
De hutten der armste-n van do armen,
van de reeds stervenden onder de ten
doode opgesctoevene-n
Een, jammerlijk, doch tevens een afgrij
selijk toonéel.
In -een 'hoek zit een vervuilde-, spook
achtig rondziende gestalte, die zit te kna
gen aan e-en stuk.... leder!
Het wit der oogappels steekt vreemd
en angstwekkend af tegen de onnatuurlijk
blauwe kleuir van 'hel lichaam.
In den blik een flikkering van den
waanzin: het geheel een verschijning,
welke iede'r menscbelijk uiterlijk al heeft
verloren.
Op den grond ligt het. in staat van ont
binding veikeerend cadaver van een hond,
daarnaast de nog warme- ingewanden van
een of ander dier.
De atmosfeer is verpest door een wal
gelijken stank.
Korte berichten.
Sultan Fouad is tot koning van
Egypte uitgeroepen. Diez® belangwekkende
gebeurtenis is het directe gevolg van. het
kort geleden door de Engelsche regeering
bekend gemaakte besluit, om e-en einde
te maken aan het Britsche protectoraat
over Egypte en dat land als een onafhan-
k^'üken souv-ereineïi staat te erkennen.
De kwestie té öeiidr in gien.
Het door J-hr. Mr. Laman Trip inge
diend© verzoek tot faillietverklaring van
den heer A. Stoot, :ex-burgemeester van
Gendringen, is door de Arnhemsche recht
bank ingewilligd.
f -rt - ril
de behandeling in de Tweede Kamer
aangebrachte wijzigingen noemden wij
reeds. Nu heeft 'de minister bovendien
nog de terugwerkende kracht er aan
ontnomen door te bepalen, dat. het
wetje eerst op 16 Maart (en ni.et op
1 October 1921) van kracht wordt.
Hel heeft dus geen betrekking meer
op- de bouwplannen, die vóór 16 Mei
behandeld zijn. Ook moet de minister
met zijn machtiging haast maken. Is
binnen twee maanden na den dag van
aanvrage geen beschikking genomen
of de beslissing daarop niet verdaagd
(wat éénmaal voor den tijd van ten
hoogste twee maanden 'kan geschie
den), dan wordt de machtiging op
den voorgenomen schoolbouw geacht
le zijn verleend.
Hét wetje werd daarn «aangenomen
met 66 tegen 4 stem-inen (2 communis
ten en dhrn. Soheurer en Kuiper).
Over de molie-v. cl. Laar om ver
plichte aanbesteding bii schoolbouw
voor te schrijven, staakten de slem-
men (37 37). Geheel links plus dhrn.
Ankerman, v. d. Laar en Staalman
was vóór.
Toen kwam financiën aan de beurt.
Het belangrijkste in deze discussie!
was de motie-Weitkamp (mede door
enkele anderen onclerieekend) om af
te schaffen het Va pet. registratierecht
van de veilingen van land- en tuin
bouwproducten. Mei 34 iegen 29 st.
werd besloten (tegen 's voorzitters
wensoh in) om deze motie bij de be-.
grooting van financiën te behandelen.
Tn. de Avondvergadering was de oor-
logsbegro-oting aan de orde. Er wa
ren 14 leden aanwezig, later op
deri. avond nog minder. Dhr. de Mu-
ralt, die zich in den laatslen tijd zoo'n
beetje als leger-specialite-it wil aan
dienen, ondanks zijn mïn-gelukkig de
bat. met de officiëren te Den Haag,
was -eerste spreker. De begroeting was
natuurlijk (e boog. Met amendementen
omtrent officiersafvloeiïng b.v. durf
de hij echter niet komen, want. dan
komt de minister -met, gegevens en
dan verlies! hij het (de man zei
't zelf!). De garnizoenen moeten maar
behouden worden, zei dhr. de Mura.lt,
vooral Middelburg en Vlissingen. En
tot slot kwam natuurlijk de bedrei
ging: komt gij', minister niet mót aan
zienlijke concessies, dan stemmen wij,
Vrijhéidsbonders niet voor deze be-
gvooting. Ook zonder deze mededeö-
lingen zou zoo een houding wel ver
wacht zijn. Tegenover de defensie
kunnen de Vrijheidsbonders nu een
maal niet anders dan een modderfi
guur aannemen. Zelf zei dhr. de Mu-
rall, dat deze Minister niet voor heel
de begroeting Yfanlwoordp,];]'!; kon
worden gesteld ,daar ïe goeddeels nog
van zijn voorganger afkomstig Was.
En. diens stelsel vonden de heer
De Murall en de zijnen zoo- mooi!
Dhr. Duymaer van Twist verdedigde
het systeem van den minister en nam!
hel. op voor den Kaderlandstorm. De
minister, aldus dhr. Duy-maer, be
zuinigt, waar jh(Ü' (kan. Verder vroeg
deze spreker over enkele onderdeelen
nadere inlichtingen.
Tweede Kamer.
Er is van het bekende stop-wetje-
af heel weinig overgebleven. De vóór
Nieraandoening bij kinderen.
Kinderen zijn zoowel als volwassenen p
onderhevig aan nieraandoeningen en men y
heeft zelfs opgemerkt, dat procentsgewijze V
blaassteenen meier voorkwamen bij kinde
ren dan bij volwassenen.
Sommige kinderen erven nierzwakte
over. Bij anderen is het een gevolg van ma
zelen, scharlakenkoorts, diphteritis, wind
pokken -en dergelijke infectieziekten.
De ouders dienen derhalve op te pas
sen, als een kind klaagt over pijn in den
rug en de ledematen, pijn in de schou
ders, of als de urine bezinksel bevat. Al
licht is het meest voorkomende gevolg
van nierzwakte bij kinderen het verlies
van de maent over de blaas, hetgeen
bed wateren en dergelijke onaangeiiame
kwalen veroorzaakt.
Als uw kind teer en kwijnend is ,niet
speelt en draaft als andere kinderen, treurt
en klaagt over moeheid, wees dan bedacht
op een vorm van nieraandoening en onder
zoek dit spoedig.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen bleken
succesvol in tal van dergelijke gevallen.
Het verdient dan tevens aanbeveling om
opwinding door stoeien en Lezen voor het
slapen gaan te vermijden, het kind
's avonds niet te veel te laten drinken,
het niet te warm toe te dekken en hat
vooral niet te straffen voor zijn kwaal.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen (Let op
den juisten naam) zijn te Goes verkrijg
baar bij de Paauw Co. en te Middel
burg bij fa. C. Schulte Co. k f 1.75
per doos. (37)
ApothcJteft. A.-s, Zondag zijn de
volgend© apotheken geopend
te Goes die van G- v. d. Hoek;
te Middelburg die van Non heffel
en te Vlissingen die van A. J. van
Ocken'burg.
Door deai Commissaris der Koningin
is benoemd tot. zetter voor 's Rijks di
recte belastingen in de gemeente Nis-se,
dhr. M. Ossewaarde, ter vervanging van
den heer J. Kabboord, die de gemeente
beeft verlaten.
- Met ingang van 1 Mei a.s. wordt de
brievenbesteller P. Looy overgeplaatst van
Ellewoutsdijk naar het Post- en Telegraaf
kantoor te Neuzen.
Middelburg. De prijs van het brood
wordt hief, ingaande 20 dezer, met 2 cent
per 8 ons verhoogd en- gebracht op 18
cent.
Vlissingen. Dat de onlangs opgerichte
woningbeurs in een groote behoefte voor
ziet., 'blijkt wel hieruit, dat tot op' heden
bij de woningbeurs een 40-lal woningen
als te koop zijn ingeschreven, terwijl ook
inzake het huren va,n woningen reeds
bemiddelend werd opgetreden.
Pal de pogingen om alhier garnizoen
te behouden, niet met succes zullen be
kroond worden, blijkt wel uit het feit,
dal. verschillende onderofficieren reeds
naar de garnizoenen in Brabant zijn over
geplaatst.
Gisterenavond hield het comité
voor Wintèrlezingen zijn laatste bijeen
komst in dit seizoen. Als spreker trad
pp (Is. Me ij ster, gereformeerd predikant
te Rotterdam, met het onderwerp1: „de
nieuwe Mensch".
Ds. J. Brinkman opende en liet zingen
Ps. 100 vs. 1, waarna hij voorging in
gebed en na een kort welkomstwoord ds.
Meijster gelegenheid gaf tot bet houden
van zijn rede.
Sp'r. begon met er op te- wijzen, dat het
vooral in dezen tijd voor den Christen nood
zakelijk is te letten op de teekenen der
tijden. Dit is zeer moeilijk en haast een
te groote taak. Dikwijls voelen wij dan
ook de neiging opkomen, zich terug' te
trekken uit het rumoer der wereld, en
zich te beperken tot den kerkelijken kring.
Doch daaraan mogen wij niet toegeven,
daal' de Christen in het midden der wereld
een- groote roeping te vervullen heeft. Spr.
wees op de groote verandering, die sinds
de oorlogsjaren in .de denkwereld dep
menschheid is ontstaan. Wat zijn door' den
vreeselijken kir'ijg alle illusies van de men-
schen als een kaartenhuis ineengestort,
Vóór den oorlog zong men zijn lied van de
evolutie der merisöhheid; van heerlijkheid
tot Heerlijkheid zon deze yoortschLjdfer»
en zelfs waren er al denkers, die de
onsterfelijkheid van den mensch dp deze
aarde profeteerden. De veredeling van den
mensch gaat steeds verder, en de teleur
stelling door den oorlog teweeggebracht,
is men weer al te boven. Algemeen wordt
in de toekomst de komst van den Nieuwen
Mensch verwacht, die in beschaving en
ontwikkeling ons thans levend geslacht
verre zal te boven gaan. Dit zijn niet enkel
droombeelden van dichters, doch ernstige
wetenschappelijke geleerden geloov. n vast
aan de komst van dit nieuwe menschenge-
slacht ie verkrijgen door rasverbeteringen,
ons, als zijne voorouders, zal terneder
zien. Men denkt dit nieuwe menschep e-
slacht verkrijgen door rasverbeteringen,
beoefening van sport enz. en anderzijds
door bet afschudden van alle banden, die
de ontwikkeling der menschheid belem
meren. Spr. wees op het ontstellende dat
deze theorieën als gif het volk worden
ingedruppeld en gfetigl aanvaard.
Breedvoerig biesprafc ds. Meester tee
kenen, waaraan de komst YB11 deze/i
