No 138
Zaterdug II Maart löSS<§
SSe Jaargang
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland.
Uit de Provincie.-
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAW LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. II; Administratie no. 58
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Waar t cp aankomt.
De Nederlander noemde dezer da
gen terecht als bezwaar tegen premie-
vrij pensioen, dat het zorgeloosheid
kweekt, terwijl toch de zorg van den
mensch-zelf voor zijn kwalle kansen
„staalkracht" kweekt.
Een inzender kwam hiertegen op.
Daarom herhaalt 't blad zijne opmer
king in andere bewoordingen.
„Er ligt geen .stalende kracht in de
noodzaak om rond te tobben met een
veel te klein salaris; doch wel zijn wij
overtuigd dat er een verslappende wer
king 'uitgaat van de zekerheid, dat men
voor de Toekomst is geborgen, zonder
dat m e,n zelf daarvoor iets
doet".
Het stemt droef dat in een^Chr. blad
dergelijke vaststaande waarheden nog
moeten worden herhaald, en 't doet aan
genaam aan voor wie bij' de Chr. begin
selen leeft ze nog eens te hooren.
Terecht acht D e Ned. zich geroepen
bij oeconomische kracht ook moreele
kracht van een volk te zoeken te be
vorderen. „En dit laatste is staal."
De zomertijd.
De Fransche Kamer is geducht beroerd
geweest door de kwestie van den zomer-
iijd. Van argumentatie voor of tegen bleef
zoo niet vee] over. Die tegenstanders trok
ken de cijfers omtrent de kolenbesparing
in twijfel, doch op een wijze, die meer
van passie dan van zakenkennis getuig
de. De minister had een wanhopige taak
stad 'en land uiteen te houden. De eerste-
principieel© stemming gaf tot resultaat, dat
de Kamer in twee gelijke helften ver
deeld bleek en dat de bestaande wet op
tiet zomeruur werd ingetrokken met 265
tegen 260 stemmen.
Evenwel kon de discussite weer onmid
dellijk worden opgevat door .de aanwezig
heid van een amendement, dat voor dit
jaar onder de modaliteiten, die ©enigszins
aan de bezwaren der landbouwers tege
moet komen, en volgens hetwelk de land
bouwers den zonnetijd kunnen volgen bij
de werkzaamheden, doch voor hun rela
ties niet de stad (de spoorwegtijd dus)
met het vooruitgebrachte uur moeten re
kening houden. De regeling, waardoor dus
van den laatst-en Zaterdag van Maart tot
den eersten Zaterdag in October de zomer
tijd wordt ingevoerd, wedr m'et 299 tegen'
229 stemmen aangenomen. De Kamer komt
dus 't volgende voorjaar weer voor het
zelfde vraagstuk te staan.
Landru,
Zelfs na zijn dood weet Landru nog van
zich te doen spreken. Eenige uren voor
zijn dood in het- besef dat hij weldra
sterven zou, heeft hij een langen brief
geschreven aan Godef'roy, den advokaat-
generaal. Hij vroeg zijn bewakers hem
schrijfpapier te geven en het grootste
gedeelte van den laatsten dag zijns levens
heeft hij doorgebracht met schrijven. Het
eene papier na het andere heeft hij met
zijn fijn, regelmatig handschrift bedekt.
De Matin drukt er een facsimile van af
en het schrift vertoont nergens eenige
beving of onzekerheid van de hand.
Aan het einde van zijn brief,waarin
Landru de houding van den advokaat-
generaal gedurende het geheele proces
uitvoerig schetst, herinnert hij er aan
dat de advokaat-generaal ten slotte de
gezworenen heeft toegeroepen: „Geen me
delijden, slaat toe, zonder vrees-'"
Landru antwoordt hiefop:
Waarom hebt gij mijn blik ontweken?
Waarom hebt gij, zenuwachtiger dan ooit,
het publiek leelijke woorden toegevoegd?
„Lafaards, canailles-"' Zij mocht mij wel
beleedigen, die menigte, van het oogenblik
af, waarop u mij als een schuldige had
laten veroordeelen. Ik, onschuldige, was
er niet verontwaardigd over. Vervolgens,
hebt gij, met een welwillendheid, die mij
trof, mij laten vragen, of ik geen verkla
ring had af te leggen. Gij gevoeldet de
'behoefte" u' zlelf gerust te stellen. Wat had
u met mijn verklaringen te maken, 'wan
neer u zeker was van mijn schuld en
waarom laat gij thans nog de verdwenenen
opsporen, wanneer u er zeker van bent,
dat ik hen gedood heb?
„Vaarwel, mijnheer1 Onze gemeenschap
pelijke historie zal stellig morgen eindi
gen; ik sterf met een onschuldige en
rustige ziel. Wilt met mijn groet mijn
wensch ontvangen, dat het met de uwe
evenzoo gesteld moge zijn. Landru".
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprij's:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentie n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting
Landru's graf.
Slechts een houten kruis met de namen
Henri Desiré zal op een der kerkhoven
van Versailles, de plaats aanduiden, waar
Landru na zijn onthoofding is begraven.
Na de executie was door de familie ge
vraagd het lijk op een andere plaats te
mogen begraven. Wegens de hooge kos
ten van opgraving en opnieuw begraven
werd daarvan echter afgezien. Toegestaan
werd een palmhouten kruis op te rich
ten, mits daarop niet meer voorkwam
dan de voornamen.
De reden van den opstand in Britsch-lndië.
Het bericht, dat de Britsche r'egeering
in Indië, na met verschillende Indische
staten overleg te hebben gepleegd, het
moederland heeft aangeraden, het verdrag
van Sèvres, dat den vrede tot stand bracht
tusschen Turkije en de Entente, te her
zien, heeft in Londen grooten indruk ge
wekt.
Wel wist men dat de ontevredenheid
der Mohamedanen, tengevolge van de be
handeling, hun geestelijk opperhoofd aan
gedaan, ernstig was, doch over het al
gemeen was men van meening, dat het
„noodlottige vredesverdrag" meer een
middel was om anti-Britsche propaganda
te voeren dan een werkelijk motief voor
opstandige gezindheid.
Dit laatste blijkt thans, op grond van
de officieel© mediedeeljng, een onomstoo-
telijk feit te zijn. Men eischt de terug
gave van Adrianopel en van Smyrna aan
de Turken.
Deze waarschuwing komt juist op tijd,
n'u de vijandelijkheden tusschen Grieken
en Turken weder wolr'den hervat, waarbij
men in Athene rekent op Britsche hulp.
Of deze in de tegenwoordige omstandig
heid zal worden verleend, is meel* 'dan
twijfelachtig.
Zoo ziet men, dat de moeilijkheden En
geland niet gespaard blijven.
Korte berichten.
Tusschen Centrum, Duitsche Volks
partij, democraten en mieerderh'eidssocialis-
ten in Duitschland is een compromis over
de belastingvoorstellen tot stand gekomen,
zoodat men voor de aanneming der des
betreffende wetten van een flinke meer
derheid in' den rijksdag is verzekerd.
Te Pembrey nabij Cardiff is ©en
fabriek bij het demonteeren van granaten
een granaat ontploft.
Drie personen werden gedood en vijf
gewond. Het dak van de zaal, waarin de
ontploffing plaats had, wierd geheel afge
rukt. Vier mijl in het rond werd de knal
gehoord en de huizen in den omtrek
schudde rials bij ee naardbtevi-ng.
Te Zurich heeft ©en moeder haar 18-
jarige dochter vermoord om in het bezit
van een verzekeringspremie van 10.000
francs te komen. De moordenares, die '51
jaar oud is, verkeert in gegoed© omstan
digheden en is eigenares van meerdere
huizen te Zurich.
In Zuid-Afrika wordt de toestand
steeds ernstiger. De politie moet formeele
gevechten met de inboorlingen leveren.
Aan beide zijden vallen dooden en gewon
den. De Wegoering heeft artillerie, cavalerie
en infanterie gemobiliseerd om de politie
te versterken.
Mevrouw Tal m a.
Overleden te Utrecht, oud 55 jaar,
mevrouw de weduwe van Minister A.
S. Talma. geboren Margairetha van Schaar
denburg. Zij was geboren te Dordrecht.
Herhaling soef eningen der
infant er i e.
Het ligt in fret voornemen van den
minister van oorlog,' om dit jaar de lich
ting 1919 voor wat betreft cle infanterie,
voor herhalingsoefeningen onder de wa
penen te doen .komen als volgt
het regiment grenadiers, het le, 2e, 3e,
4e, 5e, 8e, 10e, 13e, 14e en 16e
regiment infanterie van 4 tot 16 Septem
ber, en:
'het regiment jagers, het 6e. 9e, 12e, 15e,
17e, 18e, 19e, 20e, 21e en ,22e regiment
infanterie van 18 tot 30 September.
Ter beperking van de kosten zal be
proefd -worden alle regimenten in hun
eigen standplaats te laten blijven en niet
dan bij uiterste noodzakelijkheid zal wor
den overgegaan tot het betrekken van ba
rakkenkampen buiten de garnizoenen.
Opheffing Kaderla.ndstorm.
Naa.r het „Hbld." verneemt, bestaat het
voornemen, als uitvloeisel van het Kon.
besluit van 28 Febr. tot vaststelling van
een regeling voor den vrijwilligen land
storm, over te gaan tot opheffing van
het instituut van den Kaderlandstorm in
zijn tegenwoordigen vorm.
In genoemd Kon. besluit ml. wordt
bepaald, dat de kaderopleiding voortaan
zal p'aats hebben hij de landstormverbon
den, zoodat de afdeelingen van den ka
derlandstorm ondergebracht zullen worden
bij den gewonen Landstorm.
Deze overgang zal plaats hebben tegen
15 April.
De nood in Drent he.
Minister Ruijs heeft geantwoord op
de vragen van den heer Braat betreffende
de steunverleening aan werklooze veenar
beiders. Wij ontleenen er het volgende
aan
Het antwoord op de gestelde vragen kan
in het algemeen niet anders dan ontken
nend luiden. Het is den minister toch
niet bekend,- dat steun niet noodig zou
zijn; dat er door den 'steun een soort van
weelde zoude heerschen, dat men kleeren
en beddego-ed in zeer vele gevallen weder
zoude verkoopen;
dat jonge menschen met spoed zouden
gaan trouwen om steun te ontvangen;
dat mtens'chen met 8 en 10.000 gulden
kapitaal en bovendien eigen vee op stal
steun zouden krijgen, en
dat aangeboden loonen van f 16 pe'r
week worden geweigerd.
De minister meent integendeel, dat de
nood in de gemeenten Emmen en Sleen
van dien aard is, dat de steunverleening
in die beide gemeenten vooralsnog niet
kan worden beëindigd.
Uit een ingesteld onderzoek is gebleken,
dat er geen sprake van is', dat de ver
strekte kleeding en dekking in zeer vele
gevallen weder verkocht zouden zijn. Bij
geruchte werd van één geval vernomen,
waarin een jas en een deken weder van
de hand gedaan zouden zijn.
De minister meent to mogen verwach
ten, dat het nieuwe seizoen in alle andere
'gemeenten voldoende werkgelegenheid
voor de veenarbeiders zal brengen. Daar
om heeft hij besloten, do steunverleening
voor de werklooze veenarbeiders voor
alle gemeenten, behalve voor Emmen en
Sleen, met ingang van 2 April a.s. te
beëindigen.
Voorloopig geen Vlaamse he
onder w ij a e r s n a a r I n di
Men herinnert zich, dat het departe
ment "van Koloniën indertijd een com
missie heeft uitgezonden naar België om
de vraag te onderzoeken, of Vlaamsche
leerkrachten geschikt ziouden zijn om
werkzaam te worden gesteld bij het on
derwijs in Indië.
Wij vernemen thans, dat er in België
een groot tekort aan Vlaamsche onder
wijzers is, zoodat, afgescheiden van andere
mogelijke bezwaren, althans voorloopig
geen uitvoering kan worden gegeven aan
het denkbeeld om Vlaamsche leerkrachten
te gebruiken voor het onderwijs in Ned.
Indië.
Uit deze mededeeling blijkt intusschen
duidelijk, dat het denkbeeld op zichzelf niet
verworpen is. (Hbld.)
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer heeft gistermorgen
©enige minuten vergaderd tot afdoening
van enkele kleinere ontwierpen. Zij zijn
_alle onder den hamer des Voorzitters door
gegaan. Daartoe behoort de derde uitkee-
i'ing aan gemeenten uit de opbrengst der
oorlogswinstbelasting. De Kamer is daarop
in comité-gnraal ggaan
Den '2lsten Maart zal zij weder bijeen
komen ter behandeling in de eerste plaats
van de wet op den zomertijd.
T weed e K a rn e r.
De motie-Otto, vragende vergoeding voor
in 1919, '20 en '21 buiten de schooluren
gegeven lessen, werd gisteren met 39 te
gen .30 stemmen- verworpen. De h-eere-n
v. /I. Moten en Bulten hadden vóór cle
stemming verklaard, dat zij deze motie na
de positieve toezegging va.n den minister
tot wetswijziging overbodig achtten. Ver
worpen werd ook met 50 tegen 12 stem
men (de Anti-Revolutionairen en dhr. v.
d. Laar) een amendement-Zijlstra om
f 30.000 te bezuinigen op den post subsidie
voor ontwikkeling van schoolvrije jeugd-
De hoeren van links, die den mond vol
hebben over bezuiniging, toonden dus hier
van de daad zelve afkeurig le zijn. Wat
ook bleek hij een volgenden post, toen
de heeren v. B-eresteijn en Kleerekopfi-r
als om sjrijd aandrongen op verhooging
der subsidie voor de kunst, b.v. de Hol-
landsehe Opera!
W ij n a c c ij n s.
De „N. R. Ct." verneemt, dat de Regee
ring overweegt ©en wetsontwerp in te die
nen tot verhooging van den wijnaccijns.
De Grondwetsherziening.
Naar de Msb. verneemt wordt in parle
mentaire kringen waarde gehecht aan het
gerucht als zou het Voorloopig Verslag
der Eerste Kamer op de ontwerpen tot
wijziging der Grondwet met name ten aan
zien van de hoofdstukken III en IV zeer
ongunstig luiden, zoodat voor deze ver
anderingen in ons Hoogerhuis geen meer
derheid zou te vinden zijn.
Wij brengen in herinnering, dat bedoelde
hoofdstukken omvatten de samenstelling
der Staten-Genteraal en de artikelen die op
de Provinciale Staten en G©meientebestu
ren betrekking hebben. O.m. zijn in deze
wijzigingen begrepen: het vrouwenkies
recht, de evenredige vertegenwoordiging
voor Eerste Kamer en Staten, den 4-jari-
gen zittingsduur der Eerste Kamer, de
schadeloosstelling en pensioenregeling der
Tweede Kamerleden, de 2-jaarIijksche be
grooting 'en de onlbindbaarheid der Staten-
Door den Commissaris der Ko
ningin is 'benoemd tot zetter voor
's Rijks directe belastingen in de ge
meente 's-Heer Arendskerke dhr. J.
de Ruiter, ter vervanging van -dhr.
J. Wests irate, die ontslag heeft, ge
nomen.
De Majoor T. E. Bretschheider
van het 14é regiment infanterie te
Vlissinigen, is bestemd voor cöm'pten-
danl van het landstoiTnverlmnd voor
Zeeland eft de Zuid-Hollandscihe- eilan
den met standplaats Middelburg.
Nehalennia. Gaarne steunen wij
het verzoek, dat de bekende vereeniging
Nehalennia in dit nummer doet, om n.l.
jong houtgewas in de plaats van het ge
rooide te planten. Op die manier werkt
men mee, om onze provincie, die vanwege
haar landelijk schoon bekend is, haar roem
te doen behouden.
Middelburg. -Gisterennacht ontstond
in een woning aan het Klein-Vlaan
deren een begin van brand doordat
een brandende kaars te diclht bij' een
gordijn was geplaatst. Het. gordijn vat
te vlam, maar de bewoner wist het
vuur tc blus.schen voor een in de
nabijheid surveilleerende agent ter
plaatse was.
Het komt den laatsten tijd meer
malen voor, dat de poli ie des naChls
deuren van pakhuizen enz. open aan
treft. Het is zeker niet onnoodig er
eens op aan te dringen zich goed te
overtuigen, dat dergelijke deuren des
avonds goed gesloten worden. Ten
eerste in verband met gevaar voor
ongenood e gasten, maar bovendien
geeft men der politie veel onnoodig
werk, want steeds moet een onder
zoek worden ingesteld of er ook van
onraad sprake kan zijn.
Vlissingen. Den 19 Maart zal het'
100 jaar geleden zijn, dat de Nuts-
hibliotheek alhier wérd opgericht, ter
wijl het feit, dat met de uitreiking
van de hoeken werd begonnen in Juni
100 jaar geleden zal zijn.
In het hotel Albion wordt he
den door den D'uitschen consul, dr.
Reuter, een officieel afscheidsdiner ge
geven in verhand met de opheffing
van het beroepsconsulaat alhier. Tot
deelneming aan dezen afscheidsmaal
tijd zijn verschillende autoriteiien uit-
genoodigd o.a. 'de Commissaris der
Koningin en de burgemeesters, van
Vlissingen en Middelburg.
Goes. Donderdagmiddag omstreeks
kwart over 4 'geraakte het 7-jarig zoon
tje van den beer Sinke, Juiianastraat
alhier, spelenderwijs te water in de
Kade. Tilings toegeschoten menschen
wisten het ventje door middel van
een ladder op het droge te brengen.
Het kwam hierdoor met den schrik
en een nat pak vrij1.
Benoemd aan het Rijkslandbouw
proefstation te Hoorn, de heer G.
Willeboer, thans werkzaam aan liet
Rijkslandbouwnroefstation alhier.
(N. Z. Crt.)
Gisteravond gaf de II. H. B. S.
Bond ter gelegenheid van zijn eerste
lustrum in de schouwburgzaal der so
ciëteit V. O. V. een soiree, dat reeds
in -Februari zou gehouden zijn, in
dien met ziekte der medewerkenden
daarin verhindering had gebracht. De
zaal, die niet geheel bezet was, had
men door eenvoudige versieringen een
feestelijk cachet gegeven. Onder de
genoodigden, die aanwezig waren,
merkten wij o.a. op den heer Burge
meester, dén heer Gemeente-secreta
ris en enkele leeraren. Te ongeveer
7 uur opende de voorzitter, dhr. H.
Blankenbijl, de feestvergadering en gaf
na allen het welkom te hebben toe
geroepen, een kort overzicht van de
geschiedenis van den Bond. Op 21
Febr. 1917 werd de Bond, naar aan
leiding van een ij'sfeest door en voor
de leerlingen der R. H. B. S. geor
ganiseerd, opgericht en 23 November
d. a. v. werd de Koninklijke Goedkeu
ring op de Statuten verkregen en na
wijziging daarvan nogmaals 19 Aug.
1920. Met de voorlichting en hulp der
heeren Dr J. Verm'eulen en S. A.
Leopold, kwam de Bond weldra tot
grooten bloei. Verschillende onderaf-
deelingen werden allengs opgericht on
geregeld werden soirée's gegeven. Als
voorzitters fungeerden resp. de heeren
J. C. de Looff, C. Duvekot, W. Neer
voort. Op 9 April 1920 sloot de Bond
zich aan bij den Bond van Zeeuw-
sche H. B. S. vereenigingen, die tot
doel heeft den onderlingen band tus
schen de H. B. S.-vereenigingen nau
wer te makten en deze met elkaar in
Contact te brengen.
Er waren in den Bond tijden van
activiteit en lusteloosheid en vooral
nu moet geklaagd over te weinig le
den. Voor de toekomst van den Bond,
gelijk voor de toekomst, van bet H.
B. 'S.-onderwijs had spr. weinig op-m
timistische verwachtingen. Verder"
hraciht spr. dank aan al de mede wer
kenden tot en op deze soiree, in het
hijzonder den heer Wessel, oud-K. B.-
lid, voor zijn geschreven lu struin-werk
,,Bof" (kluchtig spelletje uit het leven
van een „stoute' H. B. S.'er). Daar
na werd met de afwerking vali het
variëerende programma begonnen. Het
strijkej, dat onder leiding van den
heer A. K. Zweede heeft geoefend,
gaf m'enig verdienstelijk uitgevoerd
nummertje. Het verdient allen lof. Het
zelfde geldt voor het werk der gym-
nastiek-afdeeling onder leiding van
den heer Ruben. Er werd kranig aan
de rekstok gewerkt en 't applaus was
dan ook welverdiend. Een fijn num
mer was ook„sonate G nioll van
Handel voor 2 violen en piano.
Het reeds genoemde looneols tukje
„Bof' gaf inderdaad een grappig stuk
je H. B. S.'ers-leven met een roman
tische aankleeding! Het werd goed en
vlot gespeeld. Minder kon ons bekoren
het fragent uit „Dolle Flans" een
stuk, waarvan de inhoud, naar de
mededeeling in 't programma, nietveeil
meer is dan een eciht-Indisch liefdes
drama, waarin natuurlijk een man
weer verliefd moet worden op eten
getrouwde vrouw. Waar blijkbaar van
dezen Bond ook Christelijke jongelui
lid zijn (waarover wij hier ons oor
deel niet willen geven), zelfs aan
't programma meewerkten, daar had
men bii de keuze van de nummlers
wel wat beter mogen toezien.
Vermelden wij ten slotte nog, dat
dhr. Boone het noodiige meubilair voor
't tooneel ter beschikking had gesteld
en dat 't programma, enkele lee
lijke druk en (of) taalfouten rijk was.
Hedenavond wordt hetzelfde program
ma nogmaals afgewerkt.
Borssele. Gisteren had op de ha
ven alhier een droevig ongeluk plaats.
Het knechtje van den landbouwer C.
v. d. Dries uit 's-IIeerenho-ek, kwam
met een wagen met mangelbieten naai
de haven. Bij het afrijden van den
oprit aan dé haven, 'gleed hij' van
het bandbankje en viel tusschen paar
den en wagen, waardoor een wiel van
den wagen den jongen dwars over
het lichaam reed. Door omstanders
werd de jongen direct bijl de Wed.
Wagenaar binnengebracht. D'e inmid
dels ontboden geneesheer, dr. Pen,
kon slechts -den dood oonstateeren.
Wemeldinge. Donderdagavond hield de
Coöp. Boerenleenbank haar 15de jaarver
gadering. IJit de uitgebrachte rekening
bleek, dat in 1921 was ingebracht als
spaargeld f 148752,84, dat aan voorschot
ten was terugbetaald f 16151,18, in loo-
pende rekening van de Oentrale Bank ont
vangen f 80972,50V2> van medeleden
f 264410,971/2 en aan rente van voorschot
ten f 3443,55.
De uitgaven bedroegen aan terugbetaal
de spaargelden en gegeven voorschotten
f 102162,77, uitgaven in loopeinde rekening
i'24650, aan de Centrale Bank f 133787,091/2
en aan medeleden f 256082,68.
De Balans wees in - actief en passief
aan een som van f 242415,23. Van het ac
tief noemen wijinhoud kas op 31. Dec.
1921 f 4082,861/2, uitstaande voorschotten
f 64857,01, tegoed in loopende rekening
van de Centrale Bank f 79246,54 en van
de leden f 82563,811/2-
Van het passief: de saldi der spaar
gelden f210947,98, schuld in loopende re
kening aan de leden f'27535,831/2, reser
vefonds f3229,87, het saldo of winst over
1921 f 701,541/2.
De aftredende heeren Jacs. de Zeeuw
en L. Dominicus werden respectievelijk
als lid van het bestuur en als lid van den
raad van toezicht herkozen. In de vaca
ture van C. van Oosten (overleden) werd
gekozen dhr Jan Oele en in de vacature
daardoor in den raad van toezicht ont
staan, dhr Johs. Pieterse. Het ledental
klom tot 149.