pan.
Abdijsiroop
suwsche Hypotheekbank
iping
Vrijdag 24 Februari 1922
3©e Jaargang
[en,
fn vee,
°:Z,
Die
kleverige /U'/6|
taaie slijm
i
No 125
/ÏJy
/m
tHH
/Hi
iHi
Mj
1 1922,
Staten-Generaa).
Buitenland.
Binnenland.
Reclames.
Uit de Provincie.
raad.
botterdam C-
te komen
tdelaren in
[No. 2361,
5ur Insu-
botterdam.
bode,
ezin,
re
rkmeisje.
eisje,
A
MIDDELBURG
in stukken van f 1000, f 500 en f 100.
Mr. A. A. DE VEER. Mr. M. C. VAN DER MINNE
i 4ü'GI
Goes, zal
uur, te
pelle) voor
[LIERE, op
hofstede,
IS
jaarvos
.-ndragend)
■ie 6 jaar;
ir (veulen-
tie 4 jaar
srrie 3 jaar
|vader Mon
jaarvos
bles Merrie
jaar lier
lelkkoeien,.
brige Stier,
tweejarige
Ossen, 3
Aanhoud-
Loopvar-
lanen.
he Wagens
jens (breed
Arreslede,
jjnzaadzaai-
|eeënmolen,
:ksploegen,.
Ploeg, Rol-
Vijfbalks-
2 kleine
;en Beitel-
|g, 2 Hand-
at (800 L.),.
laaddorsch-
^agenklee-
len, Rijven,
Pleien, 135-
levies, Rui-
Mutsaards,
ngels, Har
ier, Karn,
en verder
lindelijk
het beestiaal
fgen.
tot berging
falling.
ieden worden
en Brui»
droog hard
arde lius-
10000 K.G.
v. 't WEST-
1EKE, Landb.
Vrederust"
an geplaatst
erke (Baars
woning biedt
voorzien. Te
r K, Bureau
50, beuevens
vacantiegeld.
Geneesheer-
Oost Souburg.
mende Meid
f)LE, Nadorst.
voor dag en
DE VISSER,
ingen.
Drukkers-Exploitanten
QOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Langs Vorststraal 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Ab oti ne meintsp rijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummers f 0.05
Prijs der Advertentlën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ot
Bij abonnement belangrijke korting.
Armos troef. 1
't Is een oud en geijkt gebruik, dat
iemand, die in een nieuwe omgeving komt',
zich in den aanvang wat op den achtea-1-
grond houdt.
Zelf zich op den voorgrond dringen
,doet weinig bescheiden aan.
Ter andere zijde ook, de omstandigheid
dat zoo'n homo novus, zoo'n nieuweling,
de leiding neemt en de lakens uitdeelt, is
voor de kringgenooten weinig vleiend-
't Geeft den schijn, alsof men zelf tot
handelen minder bekwaam is.
't Getuigt zoo echt van schamelheid,
van eigen armoe.
Dien indruk krijgt men onwillekeurig
uit het naar huilen treden van den Vrij
heidsbond in d,e Eerste Kamer gedurende
de laatste weken.
De heer v. d. Feltz, voor kort nog Vrij
zinnig-Democraat, is daar „de man".
Moet de spits worden afgebroken,
spreekt de Vrijheidsbond zijn ongunstig
votum uit, dan moet de heer Van cler'
Feltz in hiet vuur.
Hij sprak met eene soberheid die schier
tot tranen toe bewoog, de onmacht uit
van den Vrijheidsbond om te stemmen
vóór het Dienstplichlontwerp.
Hij leidde den aanval van den Vrijheids
bond tegen het initiatief-voorstel-Rutgers,
strekkende tot. invoering van Plaatselijke
Keuze, en achtte dit ontwerp een bedrei
ging van de door het liberalisme nimmer
bedreigde guldene vrijheid 1
De heer van der Feltz, de nieUwelingi-
leider!
Dat het liberalisme zijn bloei ach tel
den rug had we wisten het.
Dat het in verval was 'tis ons be
kend.
- Maar dat de vale armoe reeds zóózeer
[rondwaarde
.Want is 'thier niet: armoe troef?
A
Het mandaat ter beschikking.
Wie zich op politiek terrein beweegt,
dient het besef met zich rond te dragen,
dat hij een verantwoordelijk persoon is.
Dit klemt nog te meer, wanneer men door
deze of gene kiesvereeniging is candidaat
gesteld en als vertrouwensman is aange
wezen, om naar de beginselen „eener par
tij de belangen in eenig bestuurscollege
voor te s'taan.
Zoo verstond bet steeds onze antirevo
lutionaire partij.
Wie zich door onze kie svereenigingen
liet candideeren, nam daarmee op zich
in bestuursaangelegenheden de beginselen
der A.R. politiek als maatstaf aan te
leggen.
zaken van principieelen aard-
Maar ook op het terrein der practische
pOitiek.
En de kiesv-ereeni-gi-ngen zelf hebben
zorg te dragen, dat hieraan de hand worde
gehouden, door het noodige toezicht uit
te oefenen. i 1
't Doet zich toch voor, en in ons
gewest geschiedde dit reeds etehige, malen
dat eén afgevaardigde uit het gareel
•Springt, dnt hij blijken geeft niet te zijn
de man waarvoor hij zich uitgaf.
Men heeft zich dan in den persoon
Verast.
Wij zien slechts het, uiterlijke aan, waar
de Deere de harten proeft.
De afgevaardigde echter wist, welke be
ginselen hij had voor te staan, wat van
hem in vergadering en Raadszaal geëischt
werd. Dat hem een taak op de schouders
werd gelegd, moeilijk en zwaar.
Het A.R. beginsel duldt geen schipperen
en transigeeren.
Het vraagt mannen, kloek van belijdenis,
vaardig om te getuigen, voorgaand in eigen
Wandel.
Dat kost veel, dat brengt u den haat
Van den tegenstander, de verachting der
massa, teleursielling op teleurstelling.
Maar het doet, wie op God steunt, toch
"sterk staan, ondanks verguizing.
Wie tegen de veelomvattende en veel-
eischende taak niet opgewassen is, mag
haar niet aanvaarden.
Hij zet den naam zijner kiesvereeniging
top bet spel.
Maar meer, hij waagt er onze heilige
(beginselen aan.
1 Wat au echter, indien zulks achteraf
blijkt?
De oplossing ligt voor de hand.
Wie door een A.R. kiesvereeniging werd
candidaat gesteld zal, bij conflict met die
fvereeniging, de beslissing aan de uitspraak
jder vergadering laten.
Een man van eer wil geen afgevaar-
idigde zijn zonder zich verzekerd te ach
tten van een meerderheid, die achter hem
staat.
Wij wil zich alleen gedingen weten door
den steun van die hem afvaardigden.
Wie zijn goeden naam niet stelt boven
den bijkom stigen luisteT van het baantje
kan geen aanspraak meer maken op de
qualiteit van achtbaar vertegenwoordiger-
Hij eert zich het meest, die uit eigen
die op Uw borst vast zit.
enll tof slik kens toe be
nauwd. maaktmoet er
uif.De
maakt de slijm los en
verdrijft elke benauwd
held
beweging uitspraak van de kiesvereeni
ging vraagt.
Is zulle een votum bezwarend, verklaart
men in de gevoerde politiek geen ver
trouwen te stellen, dan gaat de man van
eer heen.
1 Hij heeft afgedaan als vertegenwoordi
ger.
Opzeggen van het lidmaatschap der
kiesvereeniging voorkomt dit niet.
Wie geen beginselpolitiek voert, wie het
vertrouwen verloor, heeft de gevolgtrek
king te maken.
De band, bij de candidaatstelling ge
legd, werd verbroken.
En wie er nog aanspraak op wens-cht te
(maken een man van eer te zijn, ruimt
'den zetel in, waarop hij geen recht meer
heeft.
Doet hij dit niet, dan is zijn prestige'
weg.
Het Assuranti-ebezwaar.
De nieuwe Lager onderwijswet maakte
het in haar tegenwoordigen vorm aan
oen enkele categorie nog niet mogelijk,
van de verkregen financieele gelijkstelling
profijt te trekken.
Deze gelijkstelling was voor haar nog
geen feit geworden, was nog een ideaal.
Tegen de verzekering der schoollokalen
die de wet verplichtend stelde, bestonden
bij deze groep gemoedsbezwaren.
Tot bouw eener nieuwe school of van
nieuwe lokalen kon zij alzoo niet over
gaan.
Wel bestond er nog een andere weg, die
van het in bruikleen geven van schoollo
kalen, doch tot zoodanig in 'bruikleen ge
ven van schoollokalen kwam het pief-
In den regel waren er geen lokalen
over, dus niet beschikbaar.
Buitendien, dit stelsel streed eigenlijk
met de algeheel® vrijheid, die grondslag
was der wet, aangezien dan toch de ge
meente eigenares bleef van hot gebouw en
voor hel onderhoud opkwam en daarom
trent zeggingschap had.
Thans is echter aan bet gemoedsbe
zwaar tegemoetgekomen.
Een initiatief-voorstel Rntgers-van der
Molen is bij de Kamer ingediend, waar
door de plicht tot verzekeren wordt ver
legd van het schoolgestuur naar het ge
meentebestuur.
Terécht.
Wordt de school door brand vernietigd,
dan wordt op kosten der gemeente een
nieuwe school opgericht.
De gemeente is dan ook verantwoorde
lijke partij en heeft den verzekeringsplicht
te dragen.
Het voorzien in deze leemte is dan
ook beslist een verbetering te achten.
Bij het ontwerpen en bij de behandeling-
der wet is over het hoofd gezien, dat
een volksgroep zoo niet in de voordeelen
der wet kon deelen.
Dit is thans mogelijk gemaakt-1)
1) Met 'bovenstaand artikel zijn wij 't
slechts voorwaardelijk eens. Hierover
morgen. Red.
A
Tweede Kamer.
De heele middag ging gisteren weg
aan de interpellatie-Wijnkoop pver het
spoorwegpersoneel. Wat de hoofdzaak be
treft, de minister deelde mede, dat hij
het vervangen van diensttijd door ar
beidstijd niet had goedgekeurd. Wel moet
er naar gestreefd, dat er zoo weinig
mogelijk tijd verloren gaat Er is nu een
'regeling getroffen, volgens welke de dienst
tijden niet te lang zullen zijn, maar in
dien diensttijd zal dan ook zooveel mo
gelijk arbeidstijd zijn. Dat is ook econo
misch 't meest Voordeelige stelsel. Een
en onder zal maken, dat er een 2000 man
minder personeel noodig zal zijn, geven-
'n ."V\ <i
ROUAAtUSCiHlE KADE G 151.
5
De Directie a
de een besparing van f 5 milliosn. Waar
er ieder jaar op de 48.000 man personeel
een verloop is van 2000 man, zal dit
ontslag wel "niet velen treffen. De Jiee-
ren Hermans en Smeenk (A.-R.) vonden
deze nieuwe regeling 'beter dan loons
verlaging, ook al werden de maxima
diensttijden oen beetje uitgezet Overigens
werd er nog door enkele sprekers aan
gedrongen op meer overleg tussclien
spoorwegdirectie en personeel.
Natuurlijk kou deze interpellatie niet
zonder moties Verloo'pen, De socialist
Braambeek snoepte deze echter af aan
den mteïpeUant Wijnkoop. Over een twee-
lal moties zal vandaag worden gestemd,
Ze woïden natuurlijk verworpen.
Korfe berichten,
Het vrocgebc Franschö Kaulerlid
Paul Meuniei' is na 28 maanden voor1-
loopige hechtenis in vrijheid gesteld.
Tegen hem was indertijd de beschuldiging
ingebracht, dat hij in combinatie met
anderen met de Duitschers in betrekking
bad gestaan.
Landru heeft gisteren bezoek ont
vangen va,n zijn twee zoons. Hij hield
tegenover hen vol, dat hij een slacht
offer was van het noodlot-
De biosooopkeuring te
A m s t e r d a m.
Ingevolge een onderhoud m'et den
burgemeester hebben lelie1 bioscoop
directeuren te Amsterdam besloten,
hun actie op te schorten. De voorge
nomen slaking op Vrijdag gaat met
door en de gem. biosGoopcommiissie
krijgt de films weer te keuren.
De Katholieke vrouw
in hel p';ariement.
In verband met de elkaar tegen
sprekende. berichten hebben wij' tie,r
bevoegder plaatse ons licht ontstoken
en kunnen wij1 thans mededeelen, dat
beslist mag 'worden verwacht, dat
Mr P. Reijimer, nieuwbenoemd bur
gemeester van Hilversum, voor de
nieuwe parlementaire periode geen
mandaat als Kamerlid meer zal aan
vaarden, zoodail de verkozen verkla
ring van Mevr. Bronsveld—Vitringa
op de Noord-Hollandsohe lijst verze
kerd is. Msb.
Tarwe in Indi c.
De twee jaar geleden ondernomen
proeven met den verbouw van tarwe
op' de hoogvlakte van Pengalengan,
mogen nu als geslaagd worden be
schouwd. De begin-aanplant van ruim
tweehonderd bouw op de onderne
ming Poerbasari slaat er zeer goed
voor. Zonder veel moeite en zorgen
werd dit resultaat echter niet be
reikt. Van de 16 proeven, die men
met verschillende soorten tarwe on
der telkens veranderde omstandighe
den nam, bleken slechls vier voor den
Indisehen bodem geschikt. Maar de
ze soorten gedijen uitstekend.
Gezien dit goede- resultaat,' is
Poerbasari zich gaan uitbreiden door
een kleine driehonderd bouw naast
liggende gronden voor dezelfde Cul
tuur open te leggen.
Gaal alles goed, dan zullen binnen
niet al te langen tijd uitbreidingen op
groole schaal volgen.
Gedeeltelijk droog.
Naar „Het Vad." verneemt, is m
drankbestrijderskringen een bewe
ging gaande, om in een adres aan den
temeenleraad van Arnhem aan te
ringen op een besluit, waarbij Arn
hem van des Zaterdag-middags lot
des Maandagmorgens droog gelegd
zal worden.
Men is van meening, dal bij de
tegenwoordige saihenstelling van liet
college van B. en W. een meerder
heid aanwezig is voor een gunstig
praeadvies op een verzoek in dien
geest.
Al 1 e r 1 e i.
De miliciens van de 1ste ploeg der
lichting 1922 van het wapen der infante
rie, die na opkomst onder de wapenen
worden bestemd ter opleiding tol ver-
lofsofficier zullen 1 April met verlof wor
den gezonden tot 1 October, als wanneer
zij voor 1 jaar -onder de wapenen moeten
komen. i
In de Raadsvergadering van Rijswijk
(Z.-H.) is met 7 tegen 2 stemmen (de
beide Room sch-Katholieken) een motie
van wantrouwen aangenomen tegen den
ILK. wethouder Mie-denhof!.
Drie belangrijke vragen.
Worden nier-waarschuwingen begre
pen? Beseft men het gevaar? Zou het
niet verstandig zijn om een bewezen wner-
standsmethode aan tc nemen?
Rugpijn, duizeligheid, prikkelbaarheid,
slapeloosheid, urmekwalen, zenuwover
spanning, loome dagen on slapelooze
nachten, stijve en gezwollen gewrichten
en pijnlijke spieren dat zijn de waar
schuwingen. En gevaar volgt spoedig,
want venvaarloozing d-oet ernstiger ver
schijnselen ontstaan, als rheUmatiek, vor
ming van steen, spit, ischias, graveel,
nier en blaasontsteking, waterzucht en
urinezuur-vergiftiging.
De weerstand hangt af van de volkomen
filtratie van het bloed door do werkzaam
heid der nieren. Alles ,zou goed gaan.
indien de regels van de natuur: gezond
versland, eenv-oudig voedsel en geregelde
gewoonten werden toegepast. Maar rond
uit -gezegd, krijgt de natuur geen voldoen
de kans. De nieren worden vaak tol de
grens van uitputting overspannen, en dan
pas denkt men na.
Draal niet in twijfel. Vermijd de gevol
gen van verwaarloozing. Behoed de nieren
met Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Zij
versterken de nieren, lenigen de blaas,
en liun werking, doet de verschijnselen
door verzwakking van deze organen ver
oorzaakt, verdwijnen.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen (let er
op, clat de handteekening van James Fos
ter op de doos voorkomt) zijn te Goes
verkrijgbaar bij de Paauw Oo, en te
Middelburg bij fa. C. Schulte Co a
fl.75 per doos. (39.)
A p- o-1 h e k e n.
As. Zondag zijn de volgende apo
theken geopend.- te Goes die van G.
v. d. Ho-ek, le Middelburg die van
J. W. v. d. Garde en te Vliss'mgen
idie van A. J. van Ockenburg.
Besmettelijke ziekten.
Het aantal gevallen van besmette
lijke ziekten over de we-e'k van 12
tót; en met 18 Febr. 1922 in de pro
vincie Zeeland, bedroeg
Diphteritis: Go-e-s 1, Vlissin-gen 1.
De minister van arbeid heeft
goedgevonden, dat vroeg-er toegekfend-e
bijl tragen voor woningbouw, z ullen
wonden uitgekeerd aan d-e gemeenten:
Go-es ten behoove van J. W. Schrij
ver, f 1350's-Heerenhoek ten hé-
hoeve van H. J. Beug-er, (restant)
f400; Zuiddo-rpe ten behoeve van F.
Herman, f1400; SI Kruis ten behoe
ve van A. BeunBeun, f 1530.
M. C.
Uit -de S u f ke r i ndus tr i e.
De al-gemeen© vergadering der Coöp.
B e et w,or t el s n iker f a b ri ek „Z-eleHanJd te
r-tergen op Zoo-m:, welke- Woensdag te
Goes werd gehouden en z-eeï -druk
Dezioehf was, heeft haar bestuur ge
machtigd, een verwerking- ten ver
koopcontract aan te gaan met de Co
öperatieve Beetworteisuikerfabriek- en
Raffinaderij te D-intelo-ord. Tot dus
ver leverde „D-e Ze-eland" haar ruw-
suiker aan de Centrale Suiker-maat
schappij.
On d e r s c h i d i ii g. Hedenmorgen
is d-oor het Belgis-ch consulaat te Vlissin
gen aan mevr. de Voogd te 's Heer Arends^-
kerke uitgereikt de palmen in goud vaU
iele Belgische Kroonorde.
Middelburg. Aan het rapport der1 com
missie van dertien inzake de annexatie
ontleenen wij 't volgende:
Toen de dag voor de verkiezing der
commissie naderde, werden de besturen
der verschillende kiesvereenigingen bijeen
geroepen ten einde te trachten een com
missie bij enkele candidaatstelling ver
kozen te krijgen, welke commissie- een
weerspiegeling zou moeten zijn van de
sterkte der politieke partijen in den Raad.
Daardoor zou dan eene stemming verme
den worden. Tegen dit plan verrees spon
taan verzet bij de burgerij met het gevolg,
dat een beweging ontstond, die als tegen-
candidaten een aantal ppfeonen stelde,
die hadden verklaard uitgesproken, al
thans in beginsel, tegenstander der annexa
tie te zijn.
Dit optreden van de burgerij had tot
gevolg, dat ondanks het feit, dat hierbij
'geen sprake was van organisatie, hare can-
ididaten een groote overwinning behaalden
;op de candidaten der georganiseerde kies-
'Vereenigingen.
- D-e conclusie is derhalve gewettigd, dat"
teen advies harerzijds tot afwijzing der
annexatie ontegenzeggelijk de stemming
Iwee'-rg-eeft van de overgroot© meerder
heid van Middelburg.
Afgezien van de vraag of de voorgeno
men annexatie voor Middelburg al of niet
voordeelig mag worden geacht, was de
commissie eenstemmig van oordeel, dat
annexatie tegen (den uitgesproken wil der
bevolking van het te annexeeren gebied
tonrecht is en daarom zedelijk te vei-oof-
deelen.
De commissie is er geenszins blind voor,
dat er, wat betreft de te annexeeren
bevolking groot verschil bestaat tusschen
een annexatie van Zeeuwsch-Vlaanderen
door België en van het Zand door Middel
burg. Evenwel kan de commissie niet in
zien, dat er verschil bestaat tusschen de
mentaliteit dier Belgen, die de begeerige
handen uitstrekken naar Zeeuwsch-Vlaan
deren en de Middelburgers, die zich een
deel van Koudekerke willen toeeigenen.
Waar zij er echter mede bekend is, dat
in het Staatsrecht door sommigen annexa
tie geoorloofd wordt geacht, indien
hoogere algemeene belangen die wensche-
lijk maken, daar heeft zij gemeend, de zaak
ook uit dat oogpunt te moeten beschouwen.
Het rapport wijst er verder op, dat vol
gens -de- commissie- B en W. in gebreke
blijven aannemelijk te maken:
le. dat de toestanden van politiezorg,
woningtoezicht, geneeskundige hulp, on
derwijs en andere takken van overheids
bemoeiing zooveel beter zullen worden,
wanneer het Zand wordt geannexeerd.
2e. dat de toestand van dit alles op dit
oogenblik op het Zand zoo slecht is, dat
het voortdurend een gevaar oplevert voor
de bewoners aldaar en voor die van Mid-
delburg. Integendeel, Burg. en Weth. er
kennen zelf in hun brief van 4 Januari
1922, dat de plaatselijke toestanden op
het Zand niet minder goed geordend zijn,
dan in soortgelijke wijken van Middelburg.
Er is ook nog aangevoerd, dat Middel
burg moeilijkheden ondervindt bij de uit
breiding van hare kom in e-ene richting,
naar welk-e zich goeddeels haar ontwikke
ling -en uitbreiding richt. (Daarmede is
natuurlijk bed-oeld het gebied dat men
wil annexeeren). Daartegen doet de com
missie echter -Opmerken, dat dit een phrase
Is, die in strijd is met de- werkelijkheid'.
M iddelburg is toch dat is nu
reeds lang gebleken in het
geheel geen stad, die om uit
breiding vraagt. Dat blijkt wel aller
eerst uit den loop der bevolking. Op 31
December 1909 bedroeg die 19564 zielen,
op 31 Dec. 1920 18605 zielen. Dus een
achteruitgang van bijna 1000 zielen. Maar
al ware dat zoo, dan heeft de gemeente
binnen haar huidige grenzen terrein ge
noeg voor woningbouw naar den kant
van Veere, waar immers reeds een groot
aantal woningen zijn gebouwd.
Veel industrie is er in Middelburg niei-
Het terrein bij het Zand is daarvoor bui
tengewoon ongeschikt gelegen. Betere ter-^
reinen, gelegen Oostwaarts van de stad