>o 118 Donderdag 10 Februari 19S9 36e Jaargang Buitenland. FEUILLETON, John Ward en zijne Vrouw eeuw Drukkers-Exploitanten 60STERBAAN LE C01INTRE GOES Bureaux: Langs Vorststraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 Theorie en Praktijk. Dc sociaal-democraten ten onzent zit ten er wel ©en weinig mee, dat. de taktiek hunner buitenlandscbe geestverwanten in zake het kapitalisme, d.e landsdefensie, en de stakingen zoozeer verschilt, al naar gelang deze menschen alleen voor de pro paganda onder het volk hebben te zorgen of zeiven in de regeering zijn, of om een plaats in de regeering verlegen zijn- Nemen wij bijvoorbeeld Zweden. Daar is Branding, de eerst© minister, een der toongevers in de internationale sociaal- democratie. In de program-verklaring van liet mi nisterieGranting lezen wij inzake de '.werkloosheid: „In de eerste plaats moet een oplossing 'gevonden worden voor het werkloosheids, vraagstuk Vele voorstellen zijn gedaan, om het economisch leven uit de huidige moeilijkheden te helpen. Verschillende voorstellen zullen door de Regeering wor- 'den overwogen, o n d e r w e 1 k e, d a t b e - 'treffende protectie tegen de ^abnormale bui tenland s c he con currentie. Met d© mogelijkheid van Zweedschen export naar het Oosten zal rekening worden gehouden." Nemen wij nu Denemarken, een land, dat evenals het onze van die werkloosheid ten gevolge der lage valuta de grootste nadeelen ondervindt. Daar zijn de sociaal democraten al sinds lang bezig toenade ring te zoeken tot de conservatieven om de liberale Regeering ten val te brenglan, eri te komen tot een herziening van het tarief van invoerrechten in protectionisli- schen zin- Wanneer intusschen in Nederland het verband tusschen die werkloosheid en de concurrentie van landen met lage valuta wordt geconstateerd en de protectie daar tegen als een der aangewezen maatre gelen wordt aanbevolen, dan wordt hier tegen terstond door de sociaal-democrati- ische arbeiders partij, en zulks nog wel in bet belan g cter a r Ij eiders zelvein, geprotesteerd. En nu de quaes tie der ontwapening. Ten onzent zwaaiden de socialisten tot op dit oogenfolik met de lens „geen man en geen cent"; en stemden zij tegen de wetsontwerpen, die de landsverdediging beoogden. Maar wat zegt nu het program der Zweedsche socialistische regeering inzake haar landsverdedigings-politiek? ,,De Regeering hoopt, dat de Volken bond spoedig in staat zal zijn, definitieve stappen inzake ontwapening te doen." Hier wordt de ontwapening afhanke lijk gesteld van den Volkenbond; wat na tuurlijk niet kan- hoogstens kan deze be perking van bewapening in het oog vat ten. In ieder geval stelt de regeering haar politiek in zake de landsver dediging er slechts van afhankelijk; zij loopt er niet, gelijk de S. D. A. P. ten onzent, met een grimmige leuze van „geen man en geen cent" op vooruit. De beperking van bewapening.hier in heeft het Soe.-dem. kabinet-Branting gelijk! moet op internationale regeling en overeenkomst, berusten. Eindelijk nog de sociale politiek. Hier omtrent zegt het program dezer Zweed sche partijgenoot®!;: „Bij het toepassen van sociale maatregelen moet rekening worden gehouden met de staatsfinanciën." Een zeer eenvoudige waarheid! Maar die door de Nederlandsche socia listen wanneer de Nederlandsche regeering er mee kom t, als een teeken van harte - Naar het Engelsch van MARGARETHA DELAND. 90) 1 Gifford was aan het bed gekomen, en zijn sterken arm ondef het hoofd van Denner stekende, tilde hij hem op, om ge makkelijker de medicijn, die hij hein toe diende, te kunnen innemen. „Ach," zeide Denner, half zuchtend, half kermend, „wat zijt gij goed! Soms is er eene uitdrukking op uw gelaat als van een uwer tantes; ik geloof niet van Miss Deborah. Ik heb veel gedacht sedert ik mijn toestand weet, Gifford, over mijn wensch dat uwe tante Deborah het miniatuurportreije van mijn zusje zou hebben. Dat wensch ik nog. 't_Is voor mij niet gemakkelijk eene ge wichtige vraag te beslissen; maar als ik eenmaal beslist heb, houd ik mij er stand vastig aan misschien onredelijk stand vastig. Ik zou niet willen dat gij dacht dat ik, als 't ware, van besluit veranderd was maar toch is Miss Ruth mij dikwijls in de gedachten geweest. Ik zou den schijn niet willen hebben, alsof ik Miss Ruth minder telde, Gifford." „Dat zal zij ook niet denken, dat weet ik," antwoordde Gifford. loosheid jegens den arbeider wordt uit gekreten. Zie ook naar België. Minister Anseele, sociaal-democraat, '.heeft wel, ten aanschouwen van zijn .par tijgen oo ten. met zijn kornuiten heel dap per een vaandel gehuldigd, waarop een soldaat staat, die zijn geweer in stukken' slaat, maar als lid der regeering houdt hij met zijn collega's Destree en Vander- volde, eveneens sociaal-democraten, heel koeltjes een leger op de been dat 'touzJet in sterkte en aantal zeer verre overtreft- En zijn partij in de Kamer stemt tegelijk voor een motie waarin wordt uitgespro ken de noodzakelijkheid van nationale ver dediging, en de strafbaarstelling van aan sporen tot dienstweigering of desiertie. En zie nu naar Duitschland. Daar zetelt de sociaal-democraat Ebert in het ho ogste gestoelte der „republiek", en wordt hij gesteund door een kabinet en een Rijks dag die in meerderheid aan zijn kant staan. Hoe was. nu de houding der sociaal democratische regeering regeeringsmannen tégenover de jongste ambtenarenstaking? De socialistische rijkspresident keurde niet alleen in krachtige proclamatie de sta king Tier rijksambtenaren af en bedreigde die met zware .straffen. Maar bij genoot daarbij den steun van allei sociaal-demoi- craten, zoowel van dé zoogenaamde ge matigden als van de onafhankelijken. Hetzelfde geldt van de spoorwegstaking- Ook deze werd krachtig tegengegaan, e.n door middel van isioleering ein gevangen neming' in haar voortgang gestuit. Zoo dachten en denken de1 sociaal-de mocraten in het 'buitenland er over. En ziedaar dan nu de tegenstelling uit de praktijk geteekend, tusschen die sociaal democraten in de theorie en diezelfde sociaal-democraten in de praktijk. Men zal 'tdan ook steeds meer zien gebeuren, wat ook ten onzent de waar nemende burgemeester van Amsterdam Wi'baut bestond: ook de socialistische overheid neemt wapengeweld te baat om revolutionair stakingsgeweld te keieren, omdat men met ons soe.-dem. Kamerlid! Schaper verklaart „de practische verwe zenlijking van do onlwapeningsleus niet aan te durven". Een tweeslachtig bestaan, waaraan ook de S.D.A.P. eenmaal te gronde gaal. X Evenredige vertegenwoordiging. Er wordt af en toe nog wel eens ge wezen op den schaduwkant der even redige vertegenwoordiging!. Het is inderdaad een schaduwzijde dat, dank zij ook het algemeen stemrecht en de democratiseering der volksvertegen- diging, bij de evenredige vertegenwoordi ging meer dan een uitnemend candidaat op den achtergrond geraakt of erger nog meer dan één plichtgetrouw volks vertegenwoordiger, ten gevolge van zijn te geringe propagandisch talent, bij de verkiezingen z;ijn kans op herkiezing ver speelt tegenover een ambtgenoot van min der bekwaamheid, doch die de gave bezit welke men 't best kan aanduiden als het kunnen roeren van de groote trom. Echter mag hierdoor de lichtzijde van dit instituut niet in de schaduwgesteld worden. Inzonderheid deze niet dat een evenredige vertegenwoordiging alleen be stendigheid geeft aan den politieken toe stand. Reeds in de zeventiger jaren heeft nu Maar blijkbaar bleef dit Denner toch door het hoofd spelen, want nu en dan, zoo tusschen waken en droomen in, of na een korte sluimering, zeide hij bij ziehzelven: ,,'t Is beslist, en toch zou het schijnen alsof ik Miss Ruth voorbijging." En dan mompelde hij weder: „Ik zou de zuster van Miss Deborah niet willen veronacht zamen." Later in den namiddag werd hij wakker, met eene heldere, blijmoedige uitdrukking op .zijn gelaat. „Het valt mij daar in dat itó nog een ander portret heb, van volstrekt geen waarde, bij het miniatuur-portret ver geleken (en natuurlijk krijgt Miss De borah het miniatuur-portret), dat ik Miss Ruth zou kunnen geven. Want z:ij is de zuster van Miss Deborah, dat begrijpt ge, Gifford. Misschien zult ge wel zoo goed willen zijn mij dat vierkante pakje uit dezelfde lade te geven? Hier is de sleutel." Gifford gaf het hem; het was een oud daguerreotype-portretje in een afgesleten lederen foedraal. „Dat is een portret van mijzelven," zeide hij. „Het behoorde aan mijne moeder. Ik heb het laten maken toen ik nog een jongen was; ik was toen pas dertig jaar. 't Is na haar dood nooit weer voor den dag gehaald." Hij zette het op het tafeltje bij het miniatuur-portretje, naast den ruiker an jelieren. Zoo gebeurde het dat toen Miss Ruth wijlen dr. Kuyper daarom het evenredigo kiesrecht aanbevolen. Ook mag niet uit het oog worden ver loren dat door de invoering van het even redigheidsstelsel een eind is gemaakt aan het hoogst onbillije meerderheidsstelsel, waardoor drieduizend kie-zers in een district hun stem zagen verloren gaan, omdat 3001 kiezers hun stem op een tegencandidaat hadden uitgebracht. En evenmin mag worden vergeten dat door de E. V. een eind is gemaakt aan het gecoaliseer van verschillende partijen bij de Stembus, waardoor tal van kiezers, -hetzij bij eerste stemming of bij herstem ming, moesten stemmen op een candidaat, dien zij eigenlijk liever niet hadden, of een partij moesten dienen, die in velerlei opzicht, ook in beginsel menigmaal, maar al te zeer afweek, van het beginsel door de eigen partij beleden. Bestendigheid, stabiliteit, is de vrucht van de evenredige vertegenwoordiging. Dat is onder anderen in België gezien bij de stemming voor de eene afgetreden helft der Kamer van Afgevaardigden. De liberalen verloren één zetel, en de cleri- calen twee; doch de totaaluitslag was dat de meerderheid aan de clericalen bleef en het clericale kabinet 'kon aanblijven. Zonder ongelukken mag men dit jaar bij de aanstaande stembus-campagne ten onzent iets dergelijks verwachten. En dan komt daarbij in de derde plaats nog dit, dat nu een einde gekomen is aan de mogelijkheid van opzweeping der massa door valsche voorstellingen, met als gevolg een triomf van de leugen, gelijk ■men dat ten onzent gezien heeft in .Juni 1905 en Juni 1913, waardoor de wetsont werpen Kuyper naar de prullemand ver huisden, en Talma's sociale wetgeving op nonactiviteit werd gesteld. Zeer tot schade van de meest belang hebbenden. Dit alles moge straks wel in acht ge nomen worden, wanneer' al onze antirevo lutionaire mannen en vrouwen ter stembus zullen geroepen worden. Langer w'erk en billijk loon. Er heerscht in 'tland nog groote wo ningnood; maai' men zal er niet in sla gen dit op den minister te steken. Ieder onpartijdige geeft toe, dat de groote fout der bouwvakarbeiders is dat zij zich niet laten gezeggen op beide hierboven ge-- noemde punlen. Zij dienen een paar uren langer te werken, en met hun loon tevre den te zijn, in plaats van zich krampachtig vast le houden aan den achturendag en zich op een nog hoogere loooactie voor te bereiden. Minister Aalberse heeft er al op ge wezen, dat, als er geen stakingen komen en men iets langer werken wil, er dit jaar 45000 nieuwe woningen kunnen ge bouwd worden. Een verzoek om den tien- ui'igen arbeidsdag mogelijk te maken door wetswijziging behoef ik, zoo sprak hij, niet in te willigen; ook zonder deze wij, ziging kan ik verlof geven tot arbeiden tien uren per dag. Doch wat haat het? Zoolang de bouwvakorganisaties het niet anders willen, zal de toestand wel zoo ellendig blijven als hij nu is. En wanneer zij de actie voor hooger loon doorvoeren, wordt hij nog ellendiger; want dan wordt hel slaking: hard tegen hard! Wie ziet hier voor d© zinkende maat schappij een reddingsplank? O Woodhouse naar Denner' kwam vragen, zij dien gebeden namiddag in zijne ge dachten was geweest. „Niet," bleef hij bij zichzelven zfeggen, „dat ik van besluit veranderd ben in 't geheel niet maar zij is de zuster van Miss Deborah." Het was over vijven, toen Mary de deur van de boekerij zacht opende en Gifford geheimzinnig wenkte. „Daar is uwe tante; zij wil weten hoe het met hem is. Gij moest het haar liever gaan zeggen." Denner hoorde haar en wendde zijn hoofd zwak naar de deur. „Miss Wood house, zei je, Mary? Welke Miss Wood house, alsjeblieft?" „De jongste," antwoordde Mary. „Miss Ruth?" zeide Denner, met eene trilling in zijne stem. „Gifford, dunkt u zoudt ge er iets tegen hebben dat ik 'uwe tante bij mij toeliet? Dat wil zeggen, als zij zoo vriendelijk wil zijn even binnen te komen." „Daar zal zij blij om zijn, dat weet ik," zeide Gifford. „Laat mij haar binnenbren gen." Miss Ruth was in zenuwachtige opge wondenheid. „Ik zal, natuurlijk, binnen komen. Ik ik had wel gehoopt dat ik hem zou mogen zien; maar wat zal De borah zeggen? Maar 't is toch zeker beter voor hem dat hij geen twee tegelijk spreekt." Denner begroette haar met een licht De hongersnood. Een Wolfftelegram uit Moskou meldt: In het district Derbatsjeff van het gou vernement Saratoff is de hongersnood tot het hoogst denkbare peil gestegen. Alle voorraden, het stroo der daken, honden, katten, en ratten zijn sedert lang opge geten. Roof ien moord nemen dagelijks toe. Men steelt kinderen en slacht ze. Des paebts worden de lijken der gestorvenen uitgegraven en opgegeten. De griepepidemie. De griepepidemie, welke te Parijs op bijzonder hevige wijze gewoed heeft, schijnt, naar de „Matin" meldt, haar einde te naderen. Het aantal grieplijders in do ziekenhuizen, dat in het begin der vo rige week nog meer dan 900 bedroeg, was Maandag tot 440 gedaald, bij ©en normaal win tergemiddelde van ongeveer 300. Maandag hebben zich slechts 9 nieuwe gevallen voorgedaan, terwijl 23 personen genezen de hospitalen konden verlaten. Ook in de andere deelen van Frankrijk neemt de ziekte sterk af, zoodat men ver wachten mag, dat de toestand binnenkort weer normaal zal zijn. De achteruitgang der plattelandsbevolking'. De Franschen zijn een volk van land bouwers, wordt dikwijls gezegd, schrijft „l'Oeuvre" en telkens als Lloyd George een Eersten Minister van Frankrijk met een argument wil doodslaan, roept hij uit: „Had ik maar, als gij, een volk achter mij dat voor 55 pet. uit boeren bestaat!" Is dit echter juist, vraagt bet blad, dat de boeren nog steeds de meerderheid der Fransche bevolking vormen? De laatste statistieken bewijzen het tegendeel: de volkstelling van 1911 gaf een percentage van 42, voor ,14)06, 1901, 1896 vin den wij 44, 45 en 47 pet- Het is van belang te weten of deze vermindering steeds voortduurt. De resul taten van de volkstelling van het vorige jaar zijn nog niet bekend, maar er zijn vol doende aanwijzingen om tol. een voorloo- pige conclusie te komen. In tegenstelling met de algemeene opinie is de mediQ- werker van „l'Oeuvre" van oordeel, dat de achteruitgang ook in de laatst© jaren niet aan oorlogsverliezen te wijten is- Immers zegt hij, zoowel de landelijke als stedelijke bevolking hebben daar onder geleden. Het is een niet te weerspreken feit, dat de hooge loonem in d© fabrieken en de genoegens van het stadsleven, een bij zondere bekoring blijven uitoefenen op de plattelandsbevolking. Da uittocht naai de steden is niet verminderd. Dit blijkt ook hieruit dat de stedelijke bevolking on danks de oorlogsverliezen, is toegenomen- Parijs, dat in den oorlog plm. 90.000 menschen verloren heeft, telt nu 1.25.000 inwoners meer dan in 1914. Uit deze verschillende gegevens, be sluit het blad dat de plattelandsbevolking thans wel tot 37 pet. ,zal zijn terugge bracht. Zes millioen invaliden. De „frissche, vroolijke" oorlog heeft on geveer zes millioen, zegge zes millioen, jonge, levenslustige mannen voor hun Le ven hulpbehoevend gemaakt: 5.911.000 is het juiste getal invaliden, dat de statistiek van het Intern. Arbeidsbureau aanwijst. De,ze ongelukkigen zijn als volgt over wuiven met de hand. „Och, mijnheer Den ner," zeide zij, half weenend, ondanks Giffords gefluisterde waarschuwing, „wat ben ik bedroefd u zoo ziek te zien!" „'O, 't is niets," antwoordde Denner, maar zijne stem had een vreemden klank in zijne ooren, en hij beproefde luider en vertrouwelijker te spreken ,,'t is niets, 't Is wel heel lief van u dat gij gekomen zijt," en toen zweeg hij, zich be zinnende wat hij had willen zeggen. Miss Ruth bewaarde met een gevoel van ontzag het stilzwijgen, en Giffords gelaat teekende eene toenemende ongerustheid. „O, ja," begon Denner weder, met eene opflikkering' van kracht in zijn toon, „ik wilde u vragen of gij" hij reikte naar het tafeltje, maar hij kon het foe draal met het daguerreotype-portret niet vinden, totdat Gifford het hem in de hand gaf „of gij zoo goed zoudt willen zijn dit aan te nemen; en wilt gij het als 't u belieft, openen, Miss Ruth?" Dat deed zij, met bevende vingers. Hei portretje stelde Denner voor met de hooge das en den rok met kort lijf en koperen knoopen uit den tijd, toen hij een jonk man van dertig jaar was. „Waar sprak ik ook over, Gifford?" vroeg Denner. „Gij hebt mijne tante Ruth het portretje gegeven." O, ja, juist, juist. Ik wilde er alleen nog maai' bijvoegen dat ik het Miss De- VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f 3.— Losse npmmersf t.OS i Prijs der Advertentiën: 1—4 rogels f 1.20, elke regel meer 3# et Bij abonnement belangrijke korting. 12 oorlogvoerende landen verdeeld. Frank rijk 1.500.000; Engeland 1.170.000; Ita lië 570.000; Polen 320.000; Amerika 246.000; Seryiërs, Kroaten en Slovenen 54.000; Tsjecho-Slowakije 175.000; Oos tenrijk 164.000; Canada 88.000; Roemenië 84.000; België 40.000; Duitschhnd 1.400.000 Een bruiloftstoet verdronken. Volgens ©en bericht uit Boedapest aan de „N. Fr. Press©" is te Szegiedin (Honga rije) een verschrikkelijk ongeluk gebeurd, waarvan een bruiloftstoet het slachtoffer werd. Het gezelschap wilde 's morgens vroeg in vier boerenwagens zich ,naar C songrad begeven. Zoowel de koetsiers als de gasten waren aangeschoten. Zij wilden met hun wagens de dichtgevroren Tbeiss passeeren, en ofschoon de veerman hen waarschuwde, dat ze langzaam moesten rijden, joegen d© koetsiers de paarden naast elkaar- over het ijs. In het midden van de rivier zakten de wagens door het ijs en zonken in de diepte; 27 per sonen verdronken, en slechts een meisje kon worden gered. De gruwelen te Belfast. Onder de gruwelen die te Belfast, zijn pleegd er ,zijn daiar nh al ca. 2Q dooden en ettelijke tientallen gekwetsten heeft vooral d© zw'are verwonding:, toe gebracht aan William Waring, groote ver ontwaardiging gewekt. Deize Waring is de portier van de Clifton Orange Hall, uit welk gebouw de Ulster-mannen hun groo te ommegangen door de stad plegen te beginnen. Waring is daar reeds 16 jaar portier; hij is ©en van de populairste „Oranjemannen", van de stad. Dinsdag was hij op de stoep van het gebouw aan het werk, toen een man werd opgemerkt, die neerknielde, Waring met groote zorg vuldigheid op de 'kon-el nam en hem dooi den nek schoot. In Yorkstreet stond ze kere George Harper aan de deur van den winkel, waar hij' in dienst is. Een schot in den buik velde hem neer; hij was onmiddellijk dood. De bomontploffing inWeaver-street was -nog het afgrijse lijkst van alles. Het projectiel werd temid den van een groep kinderen geslingerd. Twee kleine meisjes waren dadelijk dood; en in het hospitaal stierven na een nacht van vreeselijke pijnen nog twee kinde ren. Bovendien werden 18 andere kin deren gewond. Ook te Londonderry is een bom ge gooid; gelukkig werd slechts één per soon gewond. Een bioscoopdebat in de kerk. In een kerk te New-York heeft een weinig- stichtelijk incident plaats gehad tusschen den predikant ds. Straton en een schouwburgdirecteur, Brady. De pre dikant placht steeds van leer te trekken tegen schouwburgen en bioskopen. Daar Straton een openlijk debat met zijn te genstander had geweigerd, kwam Brady met een aantal acteurs en actrices Zon dag in de kerk. Toen de predikant had uitgesproken, stond Brady op en beklom den kansel. Onder luid applaus der tooneelspelers betoogde Brady, dat de laat ste 20 jaar meer predikanten dan tooneel spelers in de gevangenis waren terecht gekomen. Daarna wees hij er op, dat in Engeland acteurs wel' geëerd worden en zelfs in den adelstand zijn verheven. Er ontstond groote herrie en het ge volg was, dat de politie er aan te pas moest komen, om de orde te herstellen. borah's zuster ten geschenke wenschte te geven hoewel het geen waarde heeft niet de minste waarde; maar ik zou ver eerd zijn als het aangenomen werd. En misschien zult gij wel zoo goed willen zijn Miss Deborah van mijne hoogachting te verzekeren. En, Gifford mijn vriend Gifford zal haar het miniatuur-portretje van mijn zusje geven." „Ja," zeide Miss Rrath' zacht weenend. „Niet dat ik1 van besluit veranderd ben," zeide Denner, „maar er is zeker niets onwelvoeglijks in dat Miss Deborah's zuster mij als zij zloo goed wil zijn hare hand geeft, zoodat ik afscheid van haar kan nemen." Miss Ruth begreep hem niet recht, voor dat Gifford haar wenkte dat zij hare hand op de .zijne zo'u leggen. Denners oogen waren dof. „Ik ik ben zeer gelukkig," fluisterde hij. „Ik' dank u, Miss Ruth" en een oogen- blik later, liet hij er op volgen: „Als ge 't mij niet kwalijk neemt, ga ik een oogenblik rusten." Met de hand van Miss Ruth in de zijne-, wendde hij het hoofd zwak naar het licht en deed zacht de oogen dicht. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1922 | | pagina 1