So III
Woensdag 8 Februari 11133
3(le Jaargang
Reclames.
Buitenland.
Binnenland.
Staten-Generaal.
FEUILLETON.
John Ward en z|jne Vrouw
A
B
Drukkers-Exploitantan
008TERBAAN LE CÖ1NTRE GOES
Bureaux: Langs Vorsfstraat 68—70, Goes
Tel.:Redactie no. 11; Administratie no. 58
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abo n nemelttsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3
Losse nummers
f 101
Prijs der A d verten tin:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 el
Bij abonnement belangrijke korting.
BERICHT AAN ONZE ADVERTEERDERS.
Te rekenen vanaf 1 Januari j.f. zal
door ons over de advertentiegeldein
MAANDELIJKS warden gedisponeerd.
De Administratie.
OM DE EERE GODS
II.
Een vorig maai stonden we stil bij de
verbijsterende uitspraak van den kanton
rechter te Vianen.
Het schrijnende bestaat echter vooral
wel hierin, dat men bij dit vrijuit doen
gaan van den vloeker aan zijne meening
nog een schoenen glimp durfde geven.
Immers, „het inroepen van de verdoe
menis Gods houdt in een erkennen van
de almacht Gods"!
Wanneer derhalve de grootste vloek
gebezigd wordt, het woord, dat men wel
de Hollandsche nationale vloek genoemd
heeft, is dit geen godslastering,
i Maar dan rijst toch de vraag, in welk
geval God wèl gelasterd wordt.
Dan vragen wij ons af, wanneer wèl
sprake van een ijdel gebruiken van Gods
-Naam
Doch zou deze kantonrechter zelf zijne
uitspraak als ernstig nemen? Ons dunkt,
de bedoeling ligt er te duidelijk in.
Op deze wijze werd op 'uiterst ver
nuftige manier aan het vloe-kverbod van
Schoonrewoerd de kracht ontnomen.
De Ambtenaar van het Openbaar Mi
nisterie vervolgde, de zaak was aanhan
gig, dus moest de kantonrechter wel uit
spraak doen.
En wat was dan scherpzinniger en
fnuikender, dan langs dezen weg de ver
ordening krachteloos te maken?
Buitendien, fatsoen is in het leven ook
wat waard, en zelfs de Vrijheidsbond
erkent wel de waarde der religie voor
het leven!
Daarom, heel handig de zaak op zij
gezét, en de uitspraak met een gods
dienstig omhulseltje omkleed.
Plus royaliste que le roi!
Maar dit oordeel schreit ten hemel,
roept om wrake tot den Almachtige, die
geen grooter zonde kent dan de lastering
Zijns Naams, waarom Hij die dan ook
met den dood te straffen bevolen heeft.
De uitspraak van Vianen is ergerlijk om
het schijn-vrome.
De Satan toonde zich in de gedaante
van een Engel des Lichts.
Wie meenen zou, dat dit geval op
zichzelf staat, bedriegt zich zeer.
Van onze rechterlijke macht in het al
gemeen heeft men nog weinig te wachten,
wanneer het gaat om de uitvoering van
strafbepalingen van zedelijk-godsdienstige
strekking, door rechtsche gemeenteraden
in het leven geroepen.
Van de nieuwere richting als zoodanig
onder de rechtsgeleerden was trouwens
toch weinig te hopen.
Dat de menseh nog zoo kwaad niet was,
een betreurenswaardig product eener min
gunstige omgeving, dat slechts verbete
ring .behoefde om weer waarachtig, edel
menseh te zijn, mocht men vaak genoeg
vernemen. Zelfs vond deze meening haar
neerslag in de Nederlandsehc wetgeving.
De gedachte aan straf als vergelding
werd daarbij geleidelijk op dén achter
grond gedrongen.
Is het dan wonder, dat men zich met
hand en tand verzet tegen het invloed
winnen van bepalingen die bedoelen, Gods
Naar het Engelsch van
MARGARETHA DELAND.
84)
Toen hij, zooals hij in den laatsten tijd
dikwijls gedaan had, alleen naar de bid-
meeting ging, was hij door zijne eigene
bedruktheid te afgetrokken om veel te
zeggen, en opende de meeting zoodra hij
kon. Daarna zat hij met gebogen hoofd_ en
ovdr elkander geslagen armen, nauwelijks
hoorende wat er gezegd werd.
Even voordat hij den zegen uitsprak,
stond de ouderling Dean echter op, stap
te met bestudeerde kalmte naar den kathe-
der, overhandigde hem een briefje, en
ging toen weer zitten, zijn gelaat met
eene vereelte hand bedekkende en ze
nuwachtig met den eenen voet slingerende.
John opende het gevouwen papier, hield
het dicht bij eene der lampen aan weers
zijden van zdjn katheder, want het schrift
was flauw en gekrabbeld, en las eene ken
nisgeving dat de Kerkeraad onmiddellijk
na de bid-meeting zou vergaderen. )De
punten ter behandeling werden niet ge
noemd, en het stuk was geteekend door
Dean en een anderen ouderling. :Joh«r
legde het neder, en opmerkende dat vier
eere te bevorderen ook op publiek ter
rein?
Vianen gaf daarvan blijk door hare
-uitspraak.
En onlangs verscheen e-en boek betref
fende gemeentelijke strafwetgeving, op
welks .meeningen in de Christelijke pers
nog weinig of geen acht werd geslagen.
Toch is dit dienstig, vooral ook waai'
het -zich keert tegen het opkomen van
c^en gemeentelijken strafwetgever voor de
eere Gods
De stakingen in Duitschland.
Er is kans, dat de staking der ste
delijke arbeiders Le Berlijn en die -der
sp oorwegmannen in hot Duitsdie rijk
vandaag afloopt of misschien reeds
gedeeltelijk afgeloopen is. De onder-
pandelingen tusschen de regeering
©enerzijds en de hoof dvakver een igin-
en. en de vertegenwoordigers van den
uitschen beambtenbond aan den an
deren kant hebben in ieder geval ge
voerd tot resultaten, welke beide par
tijen bevredigen.
De stakers zijn dan ook voor een
pijnlijke keuze gesteld: a,an 'twerk èf
ontslag. De arbeiders en beambten,
die vandaag het werk niet hervatten,
zijn zoo is officieel bekend ge-
niaaki, ontslagen.
Boe misdadig de staking is, waar
door Duifschland nu enkele dagen ge
teisterd is, blijkt o.a. 'hieruit, dat
zelfs de ziekenhuizen geen waiter had
den. Op een enkel ziekenhuis na, dat
over 'een eigen waterleiding beschikt,
leden a-ll-e ziekenhuizen gebrek, ook
die, waarin kleine kinderen en zuige
lingen zijn opgenomen. In het groote
Kuiser und Ivaiserin Friedrich kinder
ziekenhuis was licht noch water. In
dit ziekenhuis bevinden zich honder
den zieke kinderen en pas geborenen,
voor wie niet -eens gekookt 'kon wor
den, zoodat de zuigelingen met koude
melk moesten worden" gevoed. Ver
schillende personen, die "dringend ge
opereerd moesten worden, zijn reeds
bezweken, wijl geen licht of water
aanwezig is. Vooral in de kraamzalen
spelen zich treurige scènes af; vele
vrouwen en kinderen zijn reeds be
zweken. Vele ziekenhuizen hebben een
aantal zieken naar huis moeten stu
ren
Het „Hbld." meldt nog1, dat gisteravond
9 uur overeenstemming; is bereikt en dat
van werknemerszijde de verzekering' is
gegeven, dat de staking onmiddellijk als
beëindig®: ,zou worden verklaard. De rijks
kanselier «ei in dit geval toe, dat van
disciplinaire maatregelen zou worden af-'
gezien.
De verdere berichten .zijn zeer ver
ward. Van andere zijde heet het weer,
dat de lust om aan 't werk te gaan, niet
groot is. Zelfs kwamen in sommige- dee-
len van Berlijn relletjes voor. Een refe
rendum schijnt nu gehouden te worden
onder de stakers', dat hedenmiddag 12
uur afloopt
Het gebrek aan kolen laat zich te Ber
lijn meer en meer gevoelen. Een groot
aantal restaurants hebben hun deuren
moeten sluiten en ook in de particuliere
woningen heerscht groot gebrek aan
brandstof.
Sinds Maandag is het werk in de ge-
van zijne ouderlingen op eene van de
houten banken zaten, liet hij het gebrui
kelijk verzoek dat zij allen zouden blijven
achterwege.
Van lieverlede verstrooiden zich de andere
deelnemers aan de bid-meeting. Toen stond
de ouderling Dean op, liep met zware
stappen het lokaal door, deed de voordeur
op slot, en draaide zuinigheidshalve vier
van de lampen aan het andere einde van
het vertrek uit. Daarna nam hij weer
naast de andere ouderlingen op de bank
plaats, en het was doodstil.
John zag op, en wachtte of iemand het
woord nam; doch plotseling herinnerde hij
zich zijn plicht als voorzitter, riep de
broeders tot de orde en vroeg wat de
reden, van deze vergadering was.
Johnson, de jongste der ouderlingen,
schoffelde met zijne voeten onder de bank,
kuchte even en zag zijne collega's aan.
Bent en Smith zagen voor zich neder en
Dean sloeg zijne armen over elkaar.
„Broeders," sprak de predikant, „wij
hebben Gods zegen op de beraadslagingen
dezer vergadering afgebeden; gaan wij
nu over tot de zaak der behandeling."*
Dean stiet heimelijk Smith aan, die in
een hoorbaar gefluister antwoordde: ,,'t
Is aan u, broeder Dean".
De ouderling werd vuurrood; hij voelde
Johns verbaasden blik op zich gevestigd.
Onder beschutting van geweldig zijn neus
te snuiten, stond hij op, schoof heen en
nali.oin.ale belangstelling en het spor
tieve gevoel van het Engel sche volk
heele metaalindustrie in het district Ha
gen stopgezet. Do West-Deutsche Volks-
.zeit'ung schat het aantal stakers op 35.000.
Dn noodzakelijkste arbeid wordt, volgens
besluit van de stakingsleiders,.uitgevoerd.
De dood van De Wet.
Da'Engelsch© bladen brengen iti op
merkelijke male hulde aan de nage
dachtenis van generaal De Wet. óp-
merkelijk is deze hulde, omdat ze
gebracht wordt niet alleen aan den
vroeg eren vijand, doch ook aan den
rnanj die deri opstand in Afrika leidde
in 1914, toen Engeland ten zeerste
in het nauw gedreven was door den
groeten oorlog.
Die Morning Bost schrijft: „Hoewel
het ,20 jaar geleden is, sedert Chris-
tiaan de Wet -zijn naam beroemd
maakte. heeft deze nog steeds- -een
goeden klank in ons land. De vervol
ging van De Wet, tijdens den Boeren
oorlog werd een sportgebeurtenis van
n
fie-ve igev
won hel van het vaderlandslievende,
vooroordeel tegen den vijand.
D-e Evening News schrijf!„Wijl
kregen als het ware schik in De Wet.
Er "was geen hardheid in onze har
ten, toen" wij op1 dezen vindingrijken
en vluggen tegenstander jacht maak
ten. Zoo zijn liefde' voor' een verlte
rëh zaak hem verleidde tot, den wei
nig be-i'Giekenenden opstand gedurende
den groeten, oorlog, dan kunnen wij
cl.it best vergeven.
Nieuwe onlusten in Britscii-lindië.
Een. communiqué van heit departe
ment voor Indië meldt, dat Lei Go-
rakpoer in het Noord-Oosten der ver-
e-cnigde provincies, twee o-nderinspec-
teurs en 15 ©onstabiels gedood zijn
bij e-en aanval op- 4 Februari van
2(300 vrijwilligers en dorpers op de
poliliebureaux van het dorp- Ghauri-
char;ra. De gebouwen zijn verbrand.
Naar verluidt zijn twee vrijwilligers
gedood en verscheidene gewond.Het
spoorwegverkeer is lijdelijk gestremd.
De (nest-and is ze;er ernstig.
De commissaris -te Bareilly seint:
Op; 4 Februari zijn ondanks heit verbod
op louw gezette demonstraties van
5000 vrijwilligers uit elkaar gedreveni
en de vlaggen werden afg'enomen. De
benden bod-en geen tegenstand. Toen
echter die bende was versterkt met
bevolking uit de- buitenwijken, viel zij-
het stadhuis aan, waar' de polities
charges moest uitvoeren en met steu
nen werd begroet. De distriotsmiagi-
straat. -en de hoofdcommissaris van
politie werden gewond. Twee men-
schen werden gedood en vijf gewond.
De zuster van den Paus.
„Bij mijn terugkeer uit De.si-o; be
zocht ik zoo vertelt de „Tiintes"-
c-orrespondent uit Milaan de vijf
tig-jarige rzuste-r v;lli den Paus, Ca-millia
Haïti. Zij woont te Milaan alleen op
een 'eenvoudige verdieping. Ik trof
haar weenend aan. Zij- zeide: „Ik
hen verheugd over de groote eer, die
mijn familie ten de-el is gevallen, maar
bedroefd over het verlies van müjïi
broeder, die altijd zoo goed voor mijl
was. Ik vrees, aait ik ham' thans n.og
slechts zelden zal kunnen zien. Ik
was verheugd, -toen hij als kardinaal
naar Milaan terugkeerde. Ik zag hem'
sedert dien bijna dagelijks.,'
De correspondent vroeg haar, wat
weer, en zag smeekend naar de andere
ouderlingen. Maar geen van de drie nam
het woord.
„Broeder Ward," begon hij eindelijk,
deze vergadering is bijeengeroepen ter
overweging van van den geestelijken
toestand der kerk. De plichten der ouder
lingen zijn zwaar en veelomvattend. Maar
zij worden volbracht zij worden altijd
volbracht! De kerk verwacht dit van hen,
maar toch is het soms verschrikkelijk
smartelijk en onaangenaam."
Hier hield Dean op, en kuchte achter
zijne hand. Johnson sloeg de beenen over
elkaar, en zag om naar de deur, als om
zijne kans te berekenen hoe hij kon ont
snappen, als het hem te benauwd werd.
De beide anderen zagen niet qp. De onder
ling Dean behoefde niet bevreesd te zijn,
dat de -voorzitter hem niet zijne aandacht
schonk. John sloeg hem met vlammende
oogen gade.
„Ga voort," zeide hij.
„Welnu," hernam Dean, „omdat wij al
tijd onzen smartelijken plicht volbrengen,
zijn wij dezen avond hier. Wij zijn hier
dezen avond, mijnheer de voorzitter, om
over het geestelijk welzijn der kerk en
eene harer leden te beraadslagen. D'iö
ziel is verre van de genade, zij is in een
verloren toestand, en besmet de kerk met
de krankheid harer eigene zonde. Zij sleept
anderen mede. 'tls om het welzijn van
die ziel in overweging te nemen, broeder
haar broeder gezegd had hij zijn ver
trek naar het Conclave. Zij' 'antwoord
de „Mijn broeder is zeer terughou
den d en spreekt niet gaarne over zich'
zelf. Hij zieide m!ij echter, te hopen
iefd Mi-
ij' verkiezing
en te wenschen, naar zijn gel i
laan -terug tie keurenZij vei
was een volkomen verrassing voor
mij."
Korte berichten.
i~ De 'kroning van Pans Pius XI zal
aanstaanden Zondag in de Vaticaansche
basiliek plaats hebben.
iPaus Pius XI heeft Kardinaal Gas-
parri, die onder Paus Benedictus XV feeds
staatssecretaris was, in dit ambt bevestigd.
Men zou gaan denken, dat de bur
gerkrijg in Ierland opnieuw is ontbrand.
Een auto, waarin de commandant van het
district Cork en andere officieren gezeten
waren, is door „gewapende mannen aan
gevallen. Zij bereikten echter hun doel
niet, want alleen de chauffeur werd ge
wond.
De felle vorst houdt in Scandinavië
aan en bezorgt een massa last. Langs de
geheele Zweedsch-e kust zijn stoomschepen
ingevroren. Het ijs is zoo dik dat men te
voet en met sleden over de Sont van Mal-
mö naar Kopenhagen kan gaan.
De nationale raad van Zwitserland
heeft met 107 tegen 34 stemmen de anti-
ti-revolutiewet aangenomen, die ook voor
bereiding tot onlusten tegen het staats
gezag strafbaar stelt.
Generaal de Wet krijgt een begrafe
nis op staatskosten. Zijn lijk zal naast
dat van Steyn bijgezet worden in het
nationale gedenkgebouw voor de Boeren
vrouwen en -kinderen.
Een brand vernielde het Leixington-
hotel te Richmond (Virginië), waar 72
g.asten verblijf hielden.Een aantal hun
ner wordt vermist. Er zijn drie lijken ge
vonden; 25 personen werden ernstig ge
wond, de meesten doordat zij uit de
ramen waren gesprongen.
Gisteren is het Engelsc'he parlement
door den Koning met het uitspreken
eener troonrede geopend.
Te NiZza is in de kapel van de villa
Arson de vlag van Garibaldi teruggevon
den. Garibaldi was daar peet van een
kind van zijn vriend, Arson di San Joseph.
Op het doopfeest hat Garibaldi de vlag,
jdie hij op al Zijn expedities had meege
voerd, bij zich en hij schonk ze weg,
'zeggende: „Dit is alles, wat een soldaat
kan geven.
De vrijZ. - Democraten en de
Kamerverkiezingen.
In de Zondag j.l. gehouden vergadering
van den Partijraad van den Vrijzinnig-
D-emocratischen Bond zijn o.a. -uitvoerige
besprekingen gewijd aan de beschuldigin
gen van de heeren Teenstra en Koster
aan het adres van den partij-secretaris
Mr. P. J. Oud, als zoude deze op den
uitslag van het referendum hebben ge
tracht te inftuenceere-n. De vergadering
samengesteld uit afgevaardigden van alle
Kieskringfederaties, was eenstemmig in
haar afkeuring van de weigering van
beide heeren om hun beweerde grieven
door een commissie van arbitrage te doen
onderzoeken.
Ward, dat de Kerkeraad bijeengeroepen
is. Wij hebben eene zeer zware taak te
vervullen, maar wij worden gesteund door
het besef onzer roeping. Wij willen ons
niet te verwijten hebben dat wij eene
onsterfelijke ziel verwaarloosd hebben."
„(Bkdoelt gij," zeide John Ward, op
staande, met zijne handen aan den rand
van den catheder geklemd en op elkander
gedrukte tanden „bedoelt gij mijne
vrouw?"
De drie mannen op de bank sprongen
op, alsof zij ,een electrischen schok ge
kregen hadden.
„Mijnheer de Voorzitter," antwoordde
de ouderling, met een trillende stem, „als
ik uwe vrouw bedoel, is het niet in dien
zin op le vatten. Ik bedoel eene kranke
ziel. Ik bedoel eene arme, verwaarloosde
zondares, die behouden moet worden. Is
dat toevalig uwe vrouw, dan spijt het mij."
E-en doodsche stilte volgde. Het schijnsel
van het flikkerend lamplicht viel op de
kale gewitte muren en op de beschaamde
gezichten der vier mannen. Eene van de
lampen walmde, en Bent stond op om die
uit te draaien, waardoor de schaduwen
rondom de groep nog donkerder werden.
Johnson sloeg zenuwachtig een gezangboek
open, en bladerde er in.
Eenige oogenblikken was het geritsel
van het papier het eenige geluid, dat de
stilte verbrak.
John Ward, ontsneld en toornig, ver-
Altijd in huis. 1 7
De ontsmettende, verzachtende en hel
lende eigenschappen van Foster's Zalf ma
ken deze onmisbaar voor huiduitslag, klo
ven, huidvlekken, eczema, psoriasis, eai
de verschillende vormen van aambeie»
Spoedige aanwending brengt weldra baai
Houdt Foster's Zalf altijd in huis; prij»
fl.75 per doos, alom verkrijgbaar. 0
Geconstateerd werd door alle afgevaar
digden dat van eenige beïnvloeding door
den partij-secretaris niets hoegenaamd
was gebleken.
Nederland en Servië.
De diplomatieke betrekkingen tusschen
Nederland en het koninkrijk der Serviërs,
Kroaten en Slowenen, welke voor bet oo-
genblik onderbroken waren, ziijn wee®
hersteld, wordt uit Belgrado gemeld.
Naar de „N. R-. Kt." verneemt, is bo
venstaand bericht in dezen vorm echter
voorbarig, maar waarschijnlijk zullen bin
nen kort van officieele Nederlandscbe zijde
daarover mededeelingen worden gedaan.
Beperking van het telegra
fisch verkeer te wachten?
Reeds gedurende eenigen tijd zlijh door
verschillende landen pogingen in het w©rk
gesteld om door gemeenschappelijke rege
ling te trachten 't telegraafverkeec in de
yroege morgenuren en wel tusschen 4
en 6 uur stop te -zetten als maatregel van
beizhiiniging.
Het hoofdbestuur van de Nederlandsche
Posterijen en Telegrafie, dat hier eveneens
alles voor voelt, werkt hierin krachtig
mee en deelde aan de „Tel." mede, dat de
kans zeer groot is, dat dit plan werke
lijkheid zal worden.
Tweede Kamer.
De Arbeidsbegrooting bevat een aan
tal (posten, waarover de Kamer o zooi
gemakkelijk lustig discussie-eren kan. Daar
is (b.v. de tuberculosebestrijding, een zoo
nuttige tak van dienst, dat allen er graag
veel Voor zouden willen uittrekken. Maar
de zuinigheidseisch geldt ook hier en
daarom moest de minister dezen piost
eenigszins verminderen. Gansch niet naar
den zin van Schaper natuurlijk. Ook sluit
het systeem van den minister te veel aan
bij het particulier initiatief -en daarvan
zijn de roode heeren ook niet gediend,
't Moet alles staatszorg worden. Dhr.
Scheurer (A.-R.) zelf medicuis prees
echter bet sys-teem van minister Aalberse.
De post kwam er dan ook zonder hoof
delijke stemming door, ©venals die voor
bestrijding van lupus.
Bij „zuigelingenzorg" (ook ©en stok
paardje der S. D'. A. P.'ers) werd een
amendement van Suze Groeneweg om' den
post -bestrijding kindersterfte van f20.000
op f 50.000 te brengen met 49 tegen
20 St. verworpen. Daarmee wias de af-
deeling Volksgezondheid klaar.
Toen moest worden gestemd over de
motie-Wijnkoop betreffende distributie van
woningruimte (te beginnen zeker bij 't buis
van Wijnkoop- en de villa, van Henrietta
Boland Holst!) De motie kreeg vanzelf
maar drie stemmen. Maar de sociaal-de
mocraten konden toch niet volstaan met
alleen tegen te stemmen, ze moesten toch
nederd dat zijne heiligste droefheid -uit
zijn hart was gescheurd om onder de
oogen van die mannen gebracht en door
hen besproken te worden, werd echter
door zijne beschuldigend geweten tot zwij
gen gedwongen.
,,'t is niet noodig," zeide hij eindelijk,
langzaam en zwaar ademhalend, „deze zaak
voor den Kerkeraad te brengen. Als pre
dikant dezer gemeente, wil ik liever met
deze ziel handelen naar de wijsheid, die
God mij geeft. Ik vraag noch begeer uw
raad."
De ouderling Smith antwoordde door
op te staan en, met de oogen nog altijd
stijf op den grond gericht, te (zeggen:
„Dat is de manier niet, broeder Ward,
om de zaak te behandelen. Uwe wijsheid
is niet genoeg, daar zij het zoover heeft
laten komen. Wij verlangen niets anders
dan mevrouw Ward tot haar eigen wel
zijn onderhanden te nemen. Broeder Dean
spreekt van het kwaad in de kerk is
het niet onze plicht dat te stuiten? Het
schijnt, mijnheer, dat gij, predikant dezer
gemeente of niet, hare zonde van onge
loof niet hebt tegengegaan, en d© gevol
gen daarvan verspreiden zich in de kerk:
daar zijn wij verantwoordelijk voor im
mers. Al hebt gij uw plicht verzuimd, wij
zullen den onzen niet verzaken." Hierop
ging hij weer zitten.
(Wordt vervolgd)