r*<> 87
Wally Sigaren,
Woensdag 11 *Sanuari 11)29
36e Jaargang
Reclames.
FEUILLETON.
Jolm Ward en zijne Vrouw.
A
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Ab o n n e me n tsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentin:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
DE LOONSTRIJD GEËINDIGD.
't Einde der staking in het metaal
bedrijf is daar. Een feit, waarover men
zich niet dan verheugen kan.'
Fel heeft de staking: gewoed, daar men
van beide .zijden, zoowel van patroons
als van arbeiderskant, sterk op zijn stuk
stond. Wekenlang stond men tegenover
elkaar en het hoelang nog" klonk van
de lippen van menig' bij den strijd be
trokkene en toeschouwer. Licht liet zich
maar niet bespeuren totdat de heer
Zimmerman, burgemeester van Rotterdam,
zijne bemiddeling aanbood en hiermede
de arbitrage in dit geschil hare intrede
deed. Wel ge tule te het niet terstond de par
tijen tot elkaar te brengen, edoch, de
brug' was gelegd, waarover men tot elkaar
kon komen. En waarover men tot elkaar
gekomen is!
llulde aan mr. Zimmerman, door wiens
t'usschenkomst verdere verwijdering' voor
komen is. Hulde, waar doze burgervader
begreep, dat de strijd .zich niet bepaalde
tot r een geschil louter tusschen werk
gever en werknemer, maar dat dit geschil
verder ging, van plaatselijken aard was,
tiaar het belang van Rotterdam, den hart
ader van liet metaalbedrijf, betrof, ja zelfs
dat. hier nationaal gevaar dreigde.
De vraag; is gesteld, of deze strijd had
kunnen worden voorkomen, een vraag,
die, in verband met tal van bijkomende
dingen, ,zoo moeilijk voor beantwoording
vatbaar is. Feit is, dat .zooals dit. con
flict thans in het leven werd geroepen,
de werkgevers er .zonder twijfel door hun
autocratisch optreden aanleiding toe ga
ven. De handschoen werd toegeworpen
en opgeraapt. En dit juist, dat zich
blijkbaar geen rekenschap geven van de
vérstrekkende gevolgen, dat zelf' alleen
decreteeren zonder overleg te willen was
oorzaak van het conflict. Men onder-
scheide wel; het ging 'hier niet 0111 al
of niet loonsverlaging in eerste instantie,
liet ging 0111 de redelijkheid, de bestaans
zekerheid van het overleg. Dit werd opzij
gezet, terwijl het zijne plaats reeds had.
Men had dienen te begrijpen, dat bij een
zoo 'krachtig ontwikkeld zijn der orga
nisatie als in het metaalbedrijf misken
ning van het overleg diepgaande gevolgen
moest hebben.
Gelukkig kwam e'r genezing voor de
geslagen wonde.
Maar, was niet voorkomen beter
geweest dan genezen
Was het noodig: geweest, onvermijdelijk,
dat midden in den winter leed werd ge
bracht over zooveel gezinnen? Dat men
van arbeiderszijde een verlies te boeken
heeft bovendien nog van twee millioen
ongeveer? En van patroonszijde toch ze
ker niet minder? Kon het niet anders,
dat de werkeloosheid, die toch reeds zoo
zeer rondwaart, nog; kunstmatig werd uit
gebreid?
Niemand zal beweren, dat hier alle
middelen waren beproefd. Was hier wel
iets beproefd
Daarom vragen we, met ons Program
van Actie, eene regeling ter voorkoming
van geschillen in de wereld van den
arbeid.
't Stemt blijde te kunnen constate eren,
dat, dank zij onzen Christelijken metaal
bewerkers, de strijd beëindigd werd.
De overeenstemming toch werd bereikt
door ile Chr. en R.-K. metaalbewerkers
eener.zijds en de Chr. patroonsbonden an
derzijds. Zij kwamen tot vergelijk, zij1 be
sloten den arbeid te hervatten.
Naar het Engelsch van
MAR.GARETHA DELAND.
65)
„Komt," sprak hij, „staat heden met
mij onder de doorboorde handen en de
bloedende zijde van den Oneindig Barm
hartige; ziet op in dat gelaat vol Godde
lijk medelijden en onuitsprekelijke teeder-
heid, en weet dat dit bloedig kruis aan
alle eeuwen verkondigt dat Hij gestorven
is voor de zonde der wereld voor uwe
zonde en de mijne. Kunt gij' u afwenden
en heengaan in de uiterste duisternis,
om door de schaduwen der eeuwigheid
te .zwerven, ver van God, ver van hoop, ver
van liefde? O, komt, terwijl de armen nog
voor u geopend zijn; komt, voordat de
dag der genade in nacht is overgegaan;
komt, vpordat strenge "Rechtvaardigheid
u met een vlammend zwaard den weg ver
spert. O, ziel, Christus wacht!"
Een oogenblik stond hij voorovergebo
gen, met de handen aan den Bijbel ge
klemd en eene smeekieJide uittdr'ukking
op het bezield gelaat. Toen zeide hij met
een diepen, ingehouden zucht: „Laat ons
bidden!"
De gemeente stond op, en volgde met
En de modernen en neutralen?
Nu ja, als die Christelijken toch aan het
werk gingen, dan moesten zij ook wel 1
Alleen kon je toch niet blijven staken
Als „die Christelijken" niet waren afge-
vallen, hadden .zij; wel door-gestaakt!
Daar liep nu juist het verschil.
Voor onze mannen was het: strijd om
het recht. Toen zij; erkend waren, toon
men tot samen,spreking bereid w.as, was
een loon vergelijk vrij spoedig getroffen.
Onze mannen sloten vrede.
Voor modernen en neutralende
machtsstrijd. Nu het tóch zoover was,
moesten ,z ij; zien den baas te spelen.
üf hiermede de plaats en de taak, ja,
maar ook het bestaansrecht der Christe
lijke organisatie niet helder is aange
toond?
Zij liet zich niet op sleeptouw nemen
door de „modernen", al was zij geringer
in aantal.
Zij; leidde, leidde ter victorie!
Daarom Christelijk georganiseerd,
juist nu 1
CONCEPT-PROGRAM VAN ACTIE.
In ons no. van 22 October ji. ga
ven wij bovengenoemd concept, gelijk
het door 't Centraal Comité aam de
Kiesvereenigiagen in den lande was
voorgelegd.
Thans is 't opnieuw verzonden, .maar
•nu gewijzigd overeienktarnjstig de voor
stellen van verschillende kiesvereeni-
gingen.
Wij dienden dierhalve het heele ge
wijzigde concept nog leéns af te druk
ken, doch dit gaat niet. Wij drukken
daarom alleen af die paragrafen, waar
in veranderingen hebben plaats gehad.
In zallce F i 11 a n c i n is bijge
bracht: c. afschaffing der Staatsloterij,
Oligewijzidgd zijn ook gebleven de
wensc'hen van het concept, uitgedrukt
in de paragrafen Justitie en Koloniën
en het advies in zake de Samenwer
king. Voorts is een paragraaf in zake
Landbouw ingevoegd.
Zoodat, met inachtneming van boven
staande het CiOiiiöept, met inbegrip van
de'Inleiding, aldus k'omit tel luiden:
De A. R. partij, op den... .1922
saaimgekomien in hare Deputatenver-
gadenng, ter voorbereiding voor de
algemieietne verkiezingen, verwijst in
verband daarmede allereerst naar haar
Program van beginselen.
De nood der tijden roept mét groo.
ter aandrang dah poit te voren, om
eie.n zuivere beginseitpolitiek; om vast
heid vain grondslag; om een onwan
kelbare overtuiging.
Tegenover hen, die de bron van
het recht zoeken in den xnensoh, stelt
dat Beginselprogram dé uitspraak, dat
alle recht uit God is. Tegenover de
souvéreiniteit van den Imiensch hand
haaft het de volstrekt© soevereiniteit
Gods over al het geschapene. Tegen
over de onstandvastigheid |d©r men-
sohelijfce vindingen .op staatkundig ter
rein. plaatst het de eeuwige beginse
len van bet Woord des Hoeren.
Waar de géést uit dein afgrond in
onze dagen ér zich op toelegt om de
grondslagen van het gezinsleven te
ondermijnen, daar vraagt dat Program
om waarborgen, ten leinde het Chris
telijk huisgezin té besclhermén tegen
zoo boozen aanslag. Het komt op voor
bescherming on sterking van hét maat
schappelijk zwakke, maar handhaaft
gebogen hoofd de woorden van het ernstig,
vurig gebed. Daarna werd het gezang op
gegeven, en het koor zong met opgewekt
heid. Het was eene verlichting, na de
spanning van de preek, eene opwekking-
tot leven en hoop, na die schaduwen des
doods. Alles kwam Helena voor als een ge
deelte van '11 droomdie twee meisjes met
vroolij'ke gezichten in het koor, met tak
jes appelbloesem in den band van hare
helder katoenen kleedjes gestoken, en die
drie boerenknapen met het groene gezang
boek in de hand, die daar uit volle borst
zongen:
,,'tls liefde, eindloos, wonderbaar,
Die van de hel ons redt."
'Helena zag naar hen met verbazing', en
de vraag kwam bij haar op of zij zouden
gelooven wat zij zooeven gehoord hadden.
Zeker niet; hoe zouden zij anders een
oogenblik van levensgenot of zelfs van
gerustheid kennen
Na de zegenspreking liep zij afgetrok
ken den zijvleugel door, en ging dadelijk
naar haar paard ih de schaduw van de
kastanjeboomen. Hier wachtte zij op John,
met de eene hand in de manen van den
grauwschimmel, en in de andere hare 'kar
wats, waarmede zij naar het hooge gras
sloeg. Slechts weinigen van de gemeente
kenden haar, maar die kwamen bij haar,
om over de preek te spreken. Eéne vrouw
ALOM VERKRIJGBAAR^
N.V. NEDERL. SIC. FABRIEKEN
„GLOBE" - UTRECHT.
'niet minder het recht der persoon
lijkheid tegenover de gemeenschaps
idee.
De beginselen, van dit Program
zonder schipperen met beslistheid te
handhaven jen daardoor vast te hou
den aan den Calvinist! schen gronjdtrelk1
in ons volkskarakter, wordt door d©
Deputafeinvergadering in toenemend©
mlate als hoofdzaak beschouwd bij alle
politieke actie.
Daarnevens acht zij hielt, mét het
oog op de politieke werkzaamheid in
de komeincle vierjarige p|erioide, ge-
wenischt zich uit te spréken over .de
navolgende op den voorgrond treden
de punten van staatsbeleid.
I. Financiën.
II. In zake Binnenlands oh Be
st u u r. a. Losmaking van den finan-
ciiëeien hand tusschen den Staat en
de Kerkgenootschappen, echter niet
dan na voorafgaande uitbetaling aan
de rechthebbenden van hetgeen hun
rechtens toekomt
b. Voortgaande bestrijding van het
misbruik Van sterken drank; tegen
ontheiliging van den Dag das Hoeren
worde opgetreden door krachtige be
vordering dor Zonidagsnust, in hét bij-
konder met bél rekking tot de publieke
diensten, de openbare middelen van
vervoer, de openbare vermakelijkhe
den en optochten eit de regeling der
winkelsluiting.
c. Afschaffing van den vaccine-
dwang.
d. Afschaffing van den stemplicht.
e. Wijziging van art 54 Gemeen
tewet in dien zin, dat benoeming van
leden der in dat artikel genoemde
Commissies kan. plaats hebben ook
uit ingezetenen, die geen lid van den
Gemeenteraad zijn.
III. In zake het Sociale Vraag
stuk.'a„ Uitbouw van het instituut
der thans bestaande z.g.n. „colleges
van advies" en het leggen van ver
band tusschen derzelver werkzaam
heden ter voorbereiding van een later
in het teven te .roepen vertegenwoor
diging der maatschappelijke groepen
en belangen.
b. Krachtige bevordering eener re
geling ter voorkoming,, zoo mogelijk,
van conflicten in de wereld yan den
arbeid en tot oplossing van geschillen,
desalniettemin ontstaan.
c. Het stelsel van socialisatie als
middel ter verbetering der sociale toe
standen ten ©enenmale verwerpend,
bied© onzé partij steun aan pogingen
om te geraken tot een betere organisa
tie van het bedrijf, waartoe .de weg
woirde gebaand 'door een wettelijfeen
uitbouw van het arbeidscontract.
d. Omtrent het. vraagstuk der ar
beidsbescherming en da.t der sociale
verzekering- worden de navolgende
punten op den voorgrond gesteld
Maatregelen tot beteugeling van mis
standen in de huisindustrie; invoering
der z:iektawet-Talma, op enkele pun
ten gewijzigd; uitbreiding van de on
gevallenve'rziekering tot den landbouw;
'keek, onder haar kwakebshoed uit, nieuws
gierig naar haar. De varhalen van me
vrouw Wards ongeloof waren uit bock
haven overgebracht. „Wonderbaar dat
sommige menschen zich tegen zulk een
leer verzetten!" zeide zij; „zij moesten toch
weten dat het zonde is niet aan eeuwige
straf te gelooven. Ik geloof dat het eene
doodzonde is, gij ook niet, mevrouw
Ward?"
„Neen," antwoordde Helena bedaard.
HOOFDSTUK XVÏII.
Zwijgend reden ze naar 't huis van den
predikant, met wien John geruild had.
Daar zouden zij het middagmaal gebruiken,
en daarna zou de predikant weder naar
de kerk gaan voor de namiddagpreek.
Mevrouw Griel*, een magere vrouw, met
een bezorgd gezicht en een dun, stijf
krulletje aan de slapen, kwam hen aan de
deur te gemoet. Zij had zich gehaast om
naar huis te gaan, ten einde alles in ge
reedheid te hebben om hare gasten te ont
vangen. John liet zij dadelijk in de stu
deerkamer van haar echtgenoot, een on
ooglijk vertrekje, met nog minder boeken
dan Ward had, terwijl zij Helena naar de
logeerkamer bracht, waar zij zorgvuldig
een kamerdoeksch ochtendkleed voor haal'
gereed had gelegd, want het was zeer
warm weer geworden en het rijkleed was
zwaar.
reorganisatie van de sociale verzeke
ring ter verkrijging van meerderen een-
vond en beperking van kosten; wet
telijk© regeling van de werktaosheids-
verziekering in dier voege, dat zij 'be-
drijfsgowij'ze worde ingesteld en me
dezeggenschap verleent aan alte groe
Een, die in de kosten bijdragenbe-
oiorlijke verzekering van de positie
van het personeel in burgerlijken en
militairen dienst.
e. 'Regeling vain do positie van den
binnenschipper.
f. Waar ter bescherming van het
zwakke van overheidswege maatrege
len moeten worden getroffen, worde
d.e eiseh gehandhaafd, Idat zoodanige
bescherming niet lei.de tot verhinde
ring van de vrije ontplooiing der per
soonlijkheid.
g. Teneinde de ernstige gevolgen
van de doodienidie concurrentie der lan
den met lage valuta voor onze eigen
industrie althans ©enigermate af -te
wenden, worde aan fto Regeering vol
macht verleend, ,\vaar mogelijk, bij
zondere maatregelen ter zake te tref
fen.
IV. In zake Landbouw, a. Ge
waakt worde tegen omnoodi'ge regle-
menteeiing van het bedrijfsleven van
land- en tuinbouw en veehouderij. Den
landbouw worde gelijke gelegenheid
geschonken hol voorlichting van de
Regeering, als is ingevoerd voor an-
ider© economische belangensferen
(Hoioge Raad van Arbeid, Nijverheilds-
en Middeastmdsraad)bevordering'
ook va,n het bijzonder landbouwon
derwijs betere regeling van de piacht-
oyereénkoulst, afschaffing van de heer
lijke jachtrechtein; goied geregelde bui
tenlandse,he voorlichtingsdienst lot
uitbreiding van het ten gevolge van
den oorlog sterk ingestonken afzetge
bied voor onze land- tón. tuinbouw
producten.
b. Bescherming van de gehuwde
vrouw en van kinderen ten opzichte
van den arbeidsduurregeling van
den werktijd voor dén volwassen man-
nel ijken arbeider en de ongehuwde
vrouw moet allereerst worden nage
streefd in den' weg van overleg tus
schen de .organisaties van werkgevers
eni werknemers, zoo mogelijk door toe
passing van de collectieve arbeids
overeenkomst.
V. Justitie.
VI. In zake On de rwij s. a. Bij elke
meer Omvangrijke wijziging der onderwijs-)
'wetgeving worde er onzerzijds op aange
stuurd, dat de financieele bemoeiing def
«verheid, zoowel voor het openbaar als
,-Voor het bijzonder onderwijs, zich bepale)
tot het draigen van de kosten aan eemvou'-
dig ingerichte scholen verbonden en dat
liet recht worde erkend van de voorstan
ders van elke richting om door eigen
krachten het peil van het onderwijs te
verhoogen en de Mrchting der schoot'
te verbeteren.
b. Wijziging in de uitvoering onzer ge-
heele onderwijswstgeving en, zoo noodig,
in die wetgeving zelf, opdat ook op het
terrein van het onderwijs meer dan in den
laatsten tijd is geschied, rekening worde
■gehouden met den gieldielijkein nood der
openbare kassen, een en ander met eer
biediging van het beginsel van vrijheid'
van het onderwijs in bet bijzonder ten
aanzien van de interne aangelegenheden
'der school en met eerlijke uitvoering der
Laiger-onderwijswet ten opzichte van de
verkregen financieele' gelijkstelling.
Zij zat er in een houten schommelstoel
bij, terwijl haar gast baar glanzig bruin
haar uitkamde en het tot een vasten stren
gel laag in haar nek vlocht.
„Het was een volle kerk," zeide zij.
„Men is van heinde en ver gekomen om
mijnheer Ward te hoofen. De gemeente
te Lockhaven heeft wel een voorrecht
zóó te hooren preeken."
„Het zal haar zeker wel aangenaam zijn
vandaag' mijnheer Grier te hebben," ant
woordde Helena beleefd; maar hare oogen
teekenden een afgetrokken uitdrukking en
zij luisterde niet oplettend.
„De menschen houden weieens van eene
verandering," beaamde mevrouw Grier,
zich hard wiegende. „Grier zou over het
zelfde onderwerp spreken als uw man
Buitenlandsche missiën, 't Is er een, dat
de predikanten in vuur brengt, en ik' heb
opgemerkt, dat de menschen er wel van
schijnen te houden, hoewel ik niet weet
of het in de toepassing wel veel verschil
maakt. Maar ilc geloof dat zij gaarae ge-
moedsschókken willen hebben. Gij zult zien
dat het bij de namiddaggodsdienstoefening
zoo vol niet zal zijn- Dan is het meer over
de middelen, die aangewend moeten wor
den. Ja, het schijnt alsof eene preek over
de hel hen doet huiveren en zij ©r evenveel
smaak in vinden als wereldsche menschen
in een tooneelstuk. Trouwens van zulke
dingen heb ik niet veel verstand."
Kinderen j p
lijden al te vaak aan huidaandoeningelf
als uitslag, gordelroos, dauwworm enz.
Een probaat geneesmiddel vindt gij in
Foster's Zalf, prijs f 1.75 per doots, alom
verkrijgbaar. (6)
c Bevordering van het onderwijs aan
Schipperskinderen.
d. Naar financieele gelijkstelling op het
terrein van het Middelbaar en Gymnasiaal
onderwijs worde gestreefd, waarbij met
den nood va© 's Lands financiën rekening
moet worden gehouden, doch zóó, dat het
"bijzonder onderwijs niet achtergesteld wor
de bij het openbaar onderwijs.
e. Vereenvoudiging van die inrichting
van het Hooger onderwijs zonder verlaging
van het wetenschappelijk peil; de ge
legenheid tot. steun aan het bijzonder 'hoo
ger-onderwijs worde verruimd-
f. Ruimere gelegenheid om door Rijks-
steun meer dan gewone gaven tot ont
wikkeling te brengen.
VII. Koloniën.
VIII. In zake De fensie. a. Internatio
nale regeling tot beperking van de kosten
van bewapening worde met kracht be
vorderd. Zoolang echter anderen in IVest-
Europa niet tot vermindering overgaan,
vyorde krachtig verzet geboden tegen ont
wapening en vermindering van 's Lands
Weermacht. 1
b. Behartiging van de godsdienstige en
zedelijke 'belangen van bet, personeel van'
Leger en yioot.
c. Naar beperking van den duur van den
eersten oefening stijd worde gestreefd door
krachtdadige bevordering van de vrijwil
lige vooroefeningen.
d. De vrijwillige landstorm worde doel
matig georganiseerd en tevens dienstbaar
gemaakt aan de oefeningen onder c. be
doeld.
e. Door een doelmatige vredesorganisa
tie worde bezuiniging op de militaire uitj
gaven verkregen. De Relingen, voor de
burgerlijke ambténaren, bestaande in
zake het georganiseerd overleg worden,
voor zooveel dit in de militaire verhoudin
gen mogelijk is, uitgebreid tot het be
roep spersoneel van Leger en Vloot.
f. In de huisvesting der minderjarige
leerlingen van de militaire onderWijs-in-
richtingen worde gezocht naar een rege
ling, die den jongeling de beste kanst
biedt voor een gezinsleven in den geest
van het ouderlijk huis.
ig. Met achtbare consciëntiebezwaren te
gen de vervulling van den dienstplicht be
hoort rekening te worden gehouden door
Wettelijke regeling van dit, onderwerp.
Vreaselijke bijzonderheden omtrent
idein hongersdood.
Volgens den corresponldent te Riga
van het Deeusche blad „Poilitiken"
is oip een onlangs gehouden sovjet
congres be Moskou mie'egedeeüd1, dat
er 22 millioien personen in de Russi
sche hoingerdistiïctem zijn, die 'den
hongerdood nabij zijn.
Dit waren de personen, 'die in regis
ters waren ingeschreven, maar er wa
ren er minstens nog 5 millioen niet
ingeschreven. De Russische regeering
had toit nrt toe 100 millioem goujdrofe'-
Helena glimlachte, wat mevrouw Griel"
eenijgszins ergerde; maar hoewel hare gast
nauwelijks luisterde, babbelde zij toch
maar voort, totdat het tijd voor het mid
dagmaal was."
;Man en vrouw hadden geen gelegenheid
om elkaar te spreken. John zag Helena
een oogenblik strak aan, maar halte oogen
verrieden niets van hetgeen ©r in haar om
ging. Te midden van mevrouw Griers ge
babbel, had zij een blik in de diepte van
haar eigen hart geslagen, en langzamer
hand begon er in de duisternis van de
laatste dagen een licht voor haar op te
gaan. Johns droefheid moest iets met die
verschrikkelijke preek te maken gehad
hebben. Haar hart gevoelde zich verlicht,
en haar gelaat klaarde op. Die predikant
was van den kansel gekomen met eene
zekere opgewektheid, als na een volbrach
ten plicht. De verhevenheid van het onder
werp had hem met hoop, ja, bijna met een
gevoel van zekerheid bezield. Helena zou
de waarheid zien, zijn stilzwijgen zou haar
niet langer misleiden, zij zou aan de recht
vaardigheid van God gelooven. Hij' was de
zonde van zijne lafhartigheid bij het voor
waarts drijven van zijne overtuiging ver
geten; hij scheen voor de aangrijpende
kracht der waarheid te zwichten en in
de beschouwing van hare majesteit zelfs
zijne persoonlijke wroeging te verliezen.
Wordt vervi -r1
