EERSTËlïLMÏr
BANK-ASSOCIATIE
Wally Sigaren,
No 78
Zaterdag 24 December 10*1
86e Jaargang
Buitenland.
Kapitaal en reserves f 19,500,000
Uit de Provincie.
Oit nummer bestaat uit twee bladen
AH© Bankzaken. I
Brand- en SnbraakvriJ® KSylsinrichting.
Loketten vanaf ff 10,— per jaar.
ALOM VERKRIJGBAAR^ 3 i
M.V. NEDERL. SIG. FABRIEKEN
„GLOBE" - UTRECHT.
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRA AT 70,
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DIIUIJ L. BURG-
Druikkers
Oosterbaan Le Cointre, Goes.
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Prijs per 3 maanden fr. p. post f3.
Losse nummersf0.09
Prijs der Advertenti ën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Bewijsnummers 5 cent.
Y"
Zij die rich met 1 Jan. a.s. op ons
Wad abonneeren, ontvangen de nog in
December verschijnende nommers gratis.
KERSTFEEST.
De alles beheerschen.de vraag van
alle tijden en inzonderheid v:;n onzen
tijd is die, welke de Heiland zelve
den Farizeeën voorler: „Wat dunkt
u van den Christus, Wiens Zoon is
Hij?" (Matlh. 22:42).
Al naar het antwoord, ook in onze
eeuw, op deze. vraag gegeven, luidt,
gaat de menschheid in tweia groepen
uiteen.
Sommigen zeggen: hij is een ge
woon mensehenkind, de zoon van
den timtoierman uit Nazareth, een
wijs -man, doch niet in alles na to
volgen, gansch niet onberispelijk zlelfs
in al zijne handelingen, kortom een
mensch, nauwelijks beter dan wij. An
deren daarentegen erkennen m'et de
Chtóst. Kerjt_va.ii allejeeuwen in Hem
den Zoon van God, den Zaligmaker
der wereld, den Beloofde aan de va
deren, den Leeuw uit Juda's stam,
de Verzoening onzer zonden, den
Christus, den Gezalfden Koning, dien
zij weten gezeten aan Gods rechter
hand, in de hoogste heimielen, van
waar Hij ten jongs t en dage1 wederko
men zal om te oordeelen de1 leven
den en de dooden, en Wien de hoog
ste lof eeuwiglijk toekomt, omdat ook,
zij in en door Zijn bloed verzoening
en vergeving hunner zonden ontvan
gen hebben.
In deze twee onderscheidene ant
woorden spreekt het hemelsbreede
verschil; tusschen die heide gaapt de
diepe klovsfc welke niet is te over
bruggen:
Die klove is de scheidingslijn, die
de groote tegenstelling, de antithese
laat zien tusschen de aanbidders en
de verachters van het Kind van Befh-
-lehem, Hij is de steen Israels, door
Jakob op zijn doodsbed voorzien; de
steen door de bouwlieden verworpen,
doch door God tot een hoeksteen
gezet, waarvan David heeft gezongen,
de grondsteen, de beproefde steen
in S.ion gelegd, de steen des aanstoots
en de rotssteen der struikeling',
als hoedanig Jesaja Hem zag; dö
steen zonder handen afgehouwen,
die de koninkrijken vermaalt, waarvan
Daniël gewaagt; de steen, waarom
trent Hij z,elf de over priesters waar
schuwt dat 'hij vermiorselen zal den-
gene op wien hij valt.
Pit harde vonnis zal eenmaal aan
de wereld voltrokken worden. Ook dit
Kerstfeest predikt weer deze twee
groote waarheden, uit het gesprek
met Ni codemus voor alle eeuwen be
waard: „Alzoo lief heeft God de we
reld gehad, dat Hij Zij'n ©eniggebo
ren Zoon gezonden heeft, opdat een
:i e g e 1 ij k, die. in Hein gelooft niet
verderve, maar het eeuwige leven
hebbe" (Joh. 316) en „Die in den
Zoon gelooft, die heeft het eeuwige
leven, maar die den Zoon ongehoor
zaam is, die zal het levein niet zien;
de toorn Gods blijft op Hem." (336).
Zal de wereld nog (eenmaal op deze
waarschuwing der liefde acht slaan.?
Zullen de volken zich onder Gods
slaande hand nog eenmaal buig'en?
Zal Nederland zich haasten om dien
Zoon te kussen, opdat het niet een
maal op den weg verga? Zullen wij,
die tot dien Christus gekomen zijn,
mei; te inniger blijdschap; dat Kindek©
begroeten, naarmate wij ons voor dien
Koning hebben leeiren buigen? En zul
len wij, die 's Heilands eerste komst
hebben begroet met te grooter blijd
schap, Zijn tweede komst tegengaan,
naarmate de teekenen zijner nadering
zichtbaar worden?
Laten wij tolt wie Hem zoo niet
kennen, zóó van deze onze heilsver
wachting gewagen, dat zij er naar
leeren luisteren. Zij zijn onze broe
ders en zusters, de antithese die zoo
snijdend door de menschheid gaat, ten
spijt. En ook tot hen komt het. Evan
gelie in Bethlehems velden gehoord
en geloofd: „dat u heden geboren
is de Zaligmaker, welke' is Christus,
de Heere!"
Hiet licht van Bethlehem.
IJit grauwe aarde rijzen klamme
[stammen
Van 't naakt gebooml'.
De zware nevel houdt 'het al om-
[vangen;
Lokt tranen aan natuur.
En donkerheid, ze neemt/ ons elk
[verlangen
En onze hoop op lichter uur.
Hoe treffend beeld van 'smenschen
[leven
In deze duist're eeuw!
De nevel zou ook hier den einder
[hullen
In somber treurgewaad
Waar' niet hel lich! van Be.hleh.ein
De eindelijke Dageraad.
't Spreekt van genade en ontferming
Voor wie op Jezus ziet.
Verlossend licht, dat neev'len wijken
[doet,
Godlof! het bracht ook mij een blij
[verschiet!
KEES VAN DER MEER.
December 1921.
De lersehe kwestie.
Uit ihet debat van Donderdag in de „Dail
Eireann" over de ratificatie bleek, dat
het. moeilijk Kal .zijn een beslissende meer
derheid voor de goedkeuring der overeen
komst te vinden. Vermoedelijk zal het Sinn
Fein-kabinet gedurende hief reces de mo-
gelijkheid overwegen van een beroep op
het Iersche volk hetzij door een refe
rendum, hetzij door een algemiaene ver
kiezing.
Weg mtet het verdrag van Versailles.
Amerikaanscbe bladen publiceer©» ieen
verklaring van senator Borah, waarin deze
de meening uitspreekt, dat tenzij bet ver
drag van Versailles grondig wordt herzien
en veranderd van een herstel der normale
toestanden niets terecht komt.
De Vereenigde Staten zijn buiten macht©
Europa te reconstrueeren tem werkelijk te
helpen, tenzij Europa zelf kan medewer
ken .Dit is onmogelijk, zoolang het Verdrag
van Versailles onveranderd bestaat.
Tot die herziening is alles, wat er ten
behoeve van Europa wordt gedaan verlo
ken tijd en geld. Zelfs het kwijtschelden
der oorlogsschulden zou van weinig be-
teekenis zijn. Duitschland is ongetwijfeld
in een toestand gekomen, dat het niet
betalen kan, gelijk het zelf ziegt. Doch
men schijnt in Europa te vergeten, dat
de ondergang van Duitschland niet zonder
enorme uitwerking op Europa zelf moet
blijven en dat met den elan ook de ander
ten gronde gaat.
Noodgeld.
Sedert drie jaar speelt in Duitsch
land het papieren noodgield een groote
rol, daar bijna elke stad zich, door
't gebrek aan pasmunt genoodzaakt
heeft gezien, eigen zilverbons te
drukken. In slecihts enkele gevallen
hebben ook bondsstaten papieiren
noodgeld uitgegeven; in 1918 bijv.
hel hertogdom Bronswijk. He! waren
stukken van 5, 10, 20 en 100 M., die
juist gedrukt waren toien de revolutie
uitbrak. Zij raakten in handen van do
arbeiders. ien soldatenraden, aan wier
hoofd de kleermaker Merges en de
wascihvrouw Minna, Fassauer zich stel
den, de leleirlste met den i el president
van den vrijlstaat Bronswijk', de andere
als zijn ministra van onderwijs. D'é
biljetten werden voorzien van een
overdruk, die den veranderden staats
vorm boekstaafde. Thans is dit pa
pier aan den omloop onttrokken, maar
de praktische Branswijkers vernieti
gen het niiet. Heit zalaan verzame
laars worden verkocht.
Korte berichten.
Naar uit Lomden gemleld wordt,
zullen Lloyd George en Bjiand voor
de bijeieinikom'st van den oppersten
raad nog een bespreking houden.
Tengevolge van een gasontploffing
in een winkel in Dayton (Ohio), die
druk bezocht was voor de Kerstinfeoo-
pen, zijn twaalf personen oip slagge1-
dood en veertig min of inteer z'waar
gewond.
De Paus heeft aan de Duitschei bis
schoppen als. Kerstgiave voor de noodlij
denden van den Duitschen middenstand
500,000 lire doen toekomen.
C e n t r a 1 e n - C o n v e n t.
Net Cent ra al-Comité van Anti
revolutionaire Kiesvereenigingen brengt
WERTHEISÏ GQÜ3PERTZ Ï334 EN GHEMETWEREESlSStSING *853.
KANTOOR GOES.
GROOTE RUAR&T 24. TE LEF. 5MTERG. No. 41 en 227.
hiermede ter kennisse van de Centrale
en Dist'rictsbestUren, dat D'.V. op V r iji-
da g 2 7 Januari 1922, des vooï-
middags 11 u ut, zoo n o- O' d i g
voott te zetten Zaterdag 28 J a-
n u ar i, eveneens 11 uur, in de
bovenzaal van het Gebouw
voor Kunsten en "W e t e n s c h a. p(-
pen te Utrecht, een vergadering van
het 'Centralen-Convent zal wor
den gehouden. Ingevolge Artikel 31, 2e
lid der Statuten, kunnen de Provinciale
Comité's elk één lid naar deze bijeen
komst. afvaardigen, evenzoo volgens art.
32, le lid, de Kamerfcringbesturen. D'e
Centralcn in de kieskringen voor de Sta
ten Provinciaal worden hiermede uitge-
Igenoodigd, voor de afvaardiging zorg
te willen dragen overeenkomstig art. 32,
2e lid (één afgevaardigde voor eTke 250
leden van de bij haar aangesloten kies
verenigingen) en hun afgevaardigden van
een lastbrief te willen voorzien, waarvoor
na ontvangst van de hamen der afge
vaardigden door het Bureel te Am
sterdam, N. Z. Voorburgwal 5 8
6 0 de noodige formulieren zullen wor
den toegezonden. Dezgj opgave waarbij
behoort vermeld te worden het geza
menlijke ledental der aangesloten Kies-
veï'eenigingen, wordt ingewacht vóór
Zaterdag 14 Janu ar i. Dlagbladen
van Anti-revolutionaire richting, wier re
dactiën zich officieel bij het Centraal-
Comité hebben aangesloten, kunnen zich
doen vertegenwoordigen dooir één lid der
redactie, die ingevolge tot. 36 der Statuten,
een adviseerende stem kan uitbrengen.
In deze vergadering zullen de volgende
punten in behandeling komenle Lijs-
teng'roepeering, 2e Concept-Program van
Actie.
Namens het Centraal-Comité
H. COLIJN, le Voorzitter.
A. W. F. IDENBURG, 2e Voorzitter.
L. F. DUYMAER VAN TWIST,
Thesaurier.
Mr. J. A. DË WILDE, Secretaris.
Amsterdam, 24 Diec. "1921.
Allerlei.
Naar de „Msb." verneemt worden er
ernstige pogingen gedaan om te komen
tot oprichting 'van een Bond van R.-K.
Gemeenteraadsleden, die instemmen met
de beginselen van 't R.-K. Gemeentepro
gram.
De gemeenteraad van Stoppeldijk,
een geheel katholieke gemeente, heeft
haar begrooting voor '1922 van Ged.. Sta
ten terug'ontvangen, omdat er geen gel
den voor de R.-K. school o-p waren uitge
trokken. De voorzitter deelde mede, dat de
school geschat is op f 72,985, zoiodat de
ig'emeente f 4535 per jiaar ,zal moeten be
halen. en stelde voor de post alsnog op
de begrooting te brengen. Met. 3 tegen
2 stemmen werd besloten dit niet te doen.
Goes. On,ze vroegere stadgenoot de heer
M. Lunenburg, landmeter van het kadas
ter, wordt met ingang van 1 Mei overge
plaatst van Zutfen naar Zierikzee.
(G. (kt.)
Middelburg. Donderdagavond heeft
de heer Die Neef, penninghteester van
het Gotaiité voor hulp' aan noodlij
dende kinderen in Hongarije, in d'e
HGfpleinkerk te .Middelburg verteld
van hetgeen hij in Buda-Reist. waaï
hij eenig'en tijd vertoefde, heeft ge
zien en oipgehiieirkt.
Na gebed en een kernachtig inlei
dend 'woord, door den Heer J. P.
Oranje uitgesproken, .vertelde dhr. De
Neef op zleer bevattelijke en onder-
-houden.de wijze van zijn reiiis met een
j.kindertrein"' naar Hongarije, mteavoe
rend honderden kinderen, door hun
Ho'llandsche pleegouders zoo geruim'en
tijd gevoed en gekleed, waarbij hij
gelegeinheiid had te wijzen o>p de „In
ternationale sympathie", die zulk een
trein op zijn reis ondervindt.
De stad Buda-Pest w,ord! door Spr.
beschreven als een vuile stad. een
stad met ongelukkige straten en, volle
trams. Het interieur der huizen echter
is netjes en verraadt den zin van de
Hongaarsche vrouw voor netheid, al
schuurt en plast zij niet zooals de
HoUandsche, terwijl hel badkamleHje
in elke woning, hoe 'klein ook, wijst
op de zorg, die ook aain het lichaam
wordt besteed. Als Spr. de ellende
en de armoede der bevolking tee'kenl
in haar schrille kleuren, wordt het
den hoorders duidelijk, dat schier elke
Hongaarsche mioecter het als een wel
daad beschouwt, als haar kind bij
de keuring „zwak" genoleg is om
naar 't gastvrije Holland te mogen
trekken.
Spr. wijst vooral op hej lijden, te
weeg'gebracht door het communisme.
Holland nu helpt Hongarije in liel
„niet ten onder gaan", weerleg n hel
zelf met alle inspanning worstel!, ter
wijl de gelo'ovige Hongaar het voel!
als bi; intuïtie, dat Holland tot hem
komt als tof een broeder en een zus
ter, waarvoor hij zoo echt dankbaar is.
Spr. wijst op de groote weldaad, did
Holland ontvangen heeft, om tef mb
gen geven aan Hongarije1.
Ten slotte deelde Spr. hel een en
ander mede over bet kerkelijk leven
aldaar, in veel zoo gansch verschil
lend van dat in Holland.
Toch kon hij met blijdschap getui
gen, dat het vaste geloofsvertrouwen
bij vele Hongaren onwankelbaar vas|
staal en dat hen hopen doel op uit
komst en redding u;it den nood.
Ter afwisseling zong een Hon
gaarsch meisje in haar taal enkele
lieve liedjes en werd een collecte ge
houden tot stijving van de kas van
genoemd comité, welke f69.90 be
droeg.
Vlissingen. Gisterenavond trad in de
bovenzaal Van het Militair Tehuis al
hier, voor de Walchersche Stenografen-
vereeniging „Viola" als splfeker op, de
lveer C. de Neef üit Den Haag, voorzitter
der Neder landsche Steno graf enveïreeni-
ging-
Die voorzitter, de heer I. Sinke, uit Mid
delburg,, heette de ongeveer 40 aanwezi
gen welkom en zeide, dat behoefte was
gevoeld aan samenwerking waarop in het
voorjaar van 1921 deze vereeniging we-nd
opgericht, die nu ieder 14 dagen geza
menlijke oefeningsdagen heeft.
Totaal slaagden reeds een 20-tal voor
een of ander 'diploma, ook gisteren slaag
den weer e enige.
D'e heer de Neef sprak over „Een
lange weg" en schetste meermalen op
humoristische wijze h'oe reeds in de oud
ste tijden de menschen trachtten door
teekeningen en teekens met elkaar te
co'rï'espondeeren of aanteekeningen te
houden van belangrijk© gebeurtenissen,
later kwam het spijkerschrift in klei of
op eilver De egyptische hiëroglyphen zijn
thans ook ontcijferd. Dit alles was nog
beeldschrift. De overgang tot letterschrift
hebben wij aan de Mexicanen te danken,
nu een overgang eerst tot het weergeven
van geheel© woorden, dan van klanken,
ten s'lotte van letters. Tot eindelijk de
volken aan de Oostkust van de-' Middel-
landsche Zee het alp'h'abetisch principe
in toepassing brachten, waarvan de oor
sprong bij de sterren te zoeken is. In
het tweede deel van zijn lezing, zette
spr. Uiteen hoe de zelfde geschiedenis
zich bij de stenografie voordeed, die pok
100 jaar voor Christus reeds in toepas
sing werd gebracht. Het zou echter tot
1898 moeten duren tot "Groote de op
lossing bracht door voor ieder der 22
lettertypes een kleiner teeken aan te
wijzen, nadat zijn voorgangers ook eerst
woorden en klanken hadden nagebootst
door teekens. Volgens sp'r. is juist het
volledige stenografische alfabelh datgene,
wat men moet hebben. Het gaat er niet
om of het teeken van het een© systeem
wat mooier is dan het andere, maar om'
het systeem zelf.
De heer Sinke bracht onder applaus
der aanwezigen den heer de Neef dank
voor zijn boeiende voordracht en wekte
tot aansluiting bij „Viola" op.
Kloetinge. Gisteravond vergaderde de
gemeenteraad. Voorzitter de burgemeester.
Afwezig weth. Trimpe wegens ziekte. Na
opening volgen ingekomen stukken. Kerk
voogden en notabelen der Ned. Herv. Gem.
kunnen om financiëele redenen niet bij
dragen in de verhooging der kosten wijk
verpleging. De voorz. leest daarna voor
de reeds bekende beslissing van Gedep.
Staten, waarbij dhr J. Straub als raads
lid is gehandhaafd.
Dhr Lenshoek spreekt zijn vreugde uit
over deze uitspraak. D'br Straub dankt
den heer Lenshoek voor zijn woorden en
zegt verder een speelbal geweest te zijn.
Zijn naam is door geheel Nederland ge
noemd en zelfs verluidt, dat men nog ge
tracht heeft revisie van dezie uitspraak
te krijgen. Ook moet de kwestie nog in
de Gemeentestem ter sprake gebracht zijn.
Spr. vraagt nog, op wiens initiatief in
dertijd het schorsingsvoorstel is uitgegaan.
D© voorz. zegt: 't was m ij n persoon
lijke opvatting, dat het Burgerlijk Arm
bestuur een gemeente-instelling was, zoo-
■cla.t ik verplicht was U voor schorsing
voor te dragen. Dhr Straub had het dan
beter gevonden, als eerst grondig was ge
ïnformeerd, waarop de voorz. zegt, dat
het een questieuze zaak was, die ook in
1867 bij den Hoogen Raad in behandeling
is geweest. D'hr Straub vr'aagt of 't de
bedoeling was hem te loozen en geeft B.
en W. in ernstige overweging voortaan
voorzichtig te zijn. Hij blijft van meening,
dat het hier een p er s o o n 1 ij k e kwestie
was.
Nadat de Gem. begrooting op verzoek
van Gedep. Staten was gewijzigd, kwam
in behandeling een verzoek van P. C.
Oele om in plaats van een Goeschen han
delaar de brandstoffen voor de gemeente te
mogen leveren. Dhr E.versdijk ziet uiteen,
dat de gemeente lid is der Kolenvereem
eh dat hoofdzakelijk alleen de cokes door
een Goeschen handelaar geleverd worden.
Dhr Straub zegt, dat dhr1 Oele nog goed-
kooper is met zijn kolen dan de vereeni
ging en de Goesche handelaars. De voorz;
zegt toe, dat bij voorkomende gelegenhe
den aan het verzoek zal worden gedacht.
Aan het bekende adres der Gemeente
Domburg inzake de keuring bij huisslach
tingen wordt geen adhaesie verleend, maair
aan den minister zal ontheffing worden
gevraagd van de voorkeuring van scha
pen, geiten en varkens. Het verzoek van
Gedep. Staten om borden met den plaats
naam bij de grens der gemeente aan te
brengen wordt voor kennisgeving aange
nomen. Op verzoek van Ged. Staten wordt
de woning aan den heer Houtekamer; hoofd
der O. L. School, voorten hoogste drie
jaar verhuurd. Tot leden der Commissie
tot wering van schoolverzuim worden her
benoemd dhrn G. Houtekamer, A. Blok en
G. Harinck, en gekozen in de vac.-J.
Beenhakker (die geen leerplichtige kin
deren meer heeft) dhr' J. Allemekinders
en in de vac.-L. Dekker dhr. B. Nietaven-
huijse, de laatste met 4 van de 6 st.
Tot lid van de plaatselijke comm. -van
toezicht op het L.O. wordt herkozen Mevr.
K. H. Wouda-Boerma. Als lid van het
Burg. Armbestuur Wordt herbenoemd dhr
M. Eversdijk met 31 st. op dhr J. Q.
C. Lenshoek en 2 blanco). Aan Mej. C.
M. Ie Grand wordt tegen 1 Maart eervol
ontslag verleend als onderwijzeres aan de
O. L. School. Aan dezelfde en aan den
heer W. van Liere als leerkracht bij het
vervolgond.
'B. en W. stellen voor het verzoek van
den heer F. P. van Bers tot plaatsing van
een lantaarn in te willigen, en tevens om
ook een lantaarn te plaatsen in de buurt
Tervaten, en de lantaarn staande bij J.
Paardekooper in 't Koordeinde te verplaat
sen even voorbij, de wqnmg van C. van
I waar den. Dhr. v. d. Voort wil ook nog
tusschen het huis van den heer Fransen
v. d. Putte en dhr Kakebeeke een lan
taarn plaatsen. Dhr Straub wil hierover
overleg, plegen met Goes, daar de,ze ge
meente daarbij ook belang heeft. De voorz.
wil 'nog wachten, totdat de lantaarn bij
v. Bers is geplaatst. Dan kan wellicht
verplaatsing volgen. De voorstellen van
B. en "W. worden aangenomen. Op voor
stel van B. en W. wordt besloten voor
twee jaar ontheffing te vragen van de
verplichting tot het geven van gymnas
tiekonderwijs. B. en W. stellen voor aan
J. de Koene te Breskens een gedeelte
'grond te verkoopen, gelegen achter de
gemeenteherberg, welke grond a f 1.50
per M.2 voor een post- en telegraafkan-
