Zeeuwsche Hypotheekbank
I. PANDBRIEVEN a
Abdijsiroop
i.
No 60
Vrijdag 9 December 1921
36e Jaargang
Reclames.
Binnenland.
Heeft1
\Jw kind
kinkhoest
MIDDELBURG
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRA AT 70,
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG-
Drukkers
©osterbaan Le Cointre, Goes.
veZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Prijs per 3 maanden fr. p. post f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elkg regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Bewijsnummers 5 cent.
DE NOOD IN WEENEN.
Goes. Gisteravond triad in de Groote
Kerk op de hieer dr H. Jaquemar, .se
cretaris-generaal van de Zentxial Ver-
ei n fiir innere Mission te Weenen, ten
einde be spreken over „de Kinder el
lende in Weenen". Hel samtenz'ijn werd
geopend door ds P. J. Steinzi, die in
gebed voorging ien daarna een inlei
dend woord isprak. Indien er iets is,
dat tot ons gemoed spreekt, da.n 'is
het wel kinderleed. Die kinderen lodh
lijden als onschuldige slachtoffers van
anderer zonden. En waar ook de zon
de oorzaak is van dit leed, gevoelen
wij ons als mede-zondaren hieraan
schuldig, maar tevens verplicht oim
die ellende te helpen lenigen.
Onder het zingen van Gez. 674
beklom dr Jaquemar, evenals dr J.
v. Bruggen, die den spreker ^ou ver
talen, den kansel. Spl'. bracht aller
eerst dank voor die1 hartelijke' onl vangst
in dez'e stad en voor de Feeds ontvan
gen gift van f 100, alsmede voor het
geen' de Goessenaren reeds voor de
Weensche kinderen hebben gedaan.
Onze Heiland heeft gezlegd, dat zelfs
een beker koud water, aan een dor
stige uitgereikt, niet onverjgolden zal
blijven en Spr. is er dan ook zieker
vain., dat God zegenen zal hen, die
aain de arme Ooistenrijfcsche kinderen
wel doen.
Al moet Holland zeker ook lijden
onder de gevolgen van den oorlog,
toch mogen de Nederlanders dankbaar
zijln, want hoe groot is 'tverschil tus-
sohen den toestand in Weienen ein hier.
Spr. ziet den tnenrigen toestand de
zer stad geteekend in de Klaaglie
deren van Jeremia, waarvan enkele
verzen worden voorgelezen.
Waar vandaan komt nu deze groote
ellendie en hoe komt het, da:! de nood
in Weenen zooveel erger 'is dan b.v.
in Berlijn? De ellende komt niet zoo
zeer door den oorlog, maar het meest
door het vredesverdrag van St. Ger
main, dat juist de landstreken van
Oostenrijk heeft weggenomen, die -het
voor de voeding zoozeer noodig heeft.
Walt overgebleven is, is bergland, een
streek waar de landbouw weinig te
beteekenen heeft en dat voor de voe
ding van een stad van 2 millioien
inwoners nooit kan zorg;en. Het Oos-
tewrijksche geld is schier waardeloos.
Voor een Hollandsche gulden moet
men 2000 kronen betalen. Levensmid
delen zijn er wel, maar met waarde
loos geld kan men ze niet betalen.
Spr. Inoeimt om' dit te bewijzen, enkele
prijlziein van allerteerste levensmiddelen.
Nu zijln .de Weenets geen kwade
menschen, maar de nood maakt hen
radeloos, 'gelijk er inu reeds oproeren
zijh voorgekomen en Spr. vreest, dat
er na- Nieuwjaar veel ergere onlus
ten zullen plaats hebben, daar dan
het brood tegen, den kosLenden prijs
verkrijgbaar moet worden gesteld, van
wege die hooge lasten, die de toeslaig
aan den staat oplegt,
Alles wordt abnormaal duur en er
is' toch een groote groep burgers, wier
'inkotristen niet naar boven is gegaan.
De eertijds niet onbemiddelde midden
stand is nu de armste klasse. 'Om1
een pak te koopen, moet men over
een flink kapitaal beschikken. En hst
droevigste is hot. gebrek aam omder-
-gioed. Duizenden gezinnen zijn er,
waar dit ten eenenmiale ontbreekt.
Ook de kolennood is jer ernstig.
Vroeger kende men in Weenen geen
steelnkalengebreK, want Oostenrijk' had
mijnen genoeg. Nu bezit het niet ëén
bruikbare mlijlh meier en ziiet men dat
-de kou-lijdend©. bevolking de bOSsclhlen
heeft omgehakt. Nu is ook dit hout
niet meer te krijgen en wordt er ont
zettend kou geleden.
De staalt leeft van de bank'biljetten-
pers. Meer daii 180 milliard aan kr.o-
nenbiljetten zijn in omloop', maar Spr.
las ©énig© dagen geleden, dat diit cij
fer reeds 300 milliard geworden ïs^
Allerlei kostbaarheden en erfstukken'
worden door eertijds gegoede families
verkocht Om voor een paar weken
levensmiddelen te' bekomen. Duizen
den zijn reeds te gr.onde gegaan en
dagelijks komt Spr. niet tal van ge
zinnen in aanraking, die weinig of
niet meer te eten hebben en toiclh
geduldig en stil lijden. Spr. kent een
weduwe met 3 kinderen, die (in Hol
landscih geld lOrnijgerekend) rntet 35
cent per week moet rondkomen en
die toch nog nooit 'heeft geklaagd.
De Oostenrijkers zijn dankbaar voor
de ontvangen hulp uit biet buientland.
Maar wij' mógen ons, aldus Spr., niet
uitsluitend oip het buitenland verla
ten. Wij .mogen geen bedelvolk blij
ven. Het zwaartepunt der hulpactie
mloêt haar Weenen worden verlegd.
Van den grond af moet opnieuw wor
den opgebouwd. En dat kan God 'de
Heer alleen. Het allereerste, wat Oos
tenrijk noodig heeft, js die kracht
van Roven. Het Woord van God kan
ook in het donkere Weenen uitred
ding brengen. Jammier is echter, dat
de Bijbel er zoo onbekend is. Nergens
is dé Bijbel zoo lang en zoo hard
vervolgd als in het lloomlsch-Katlio-
lieke Oostenrijk. De Bijbels zijn mtet
karrevraclhten gelijk verbrand. En te
betreuren is hel, dal het Britsche Bij
belgenootschap dien arbeid in Oosten
rijk heeft stopgezet, te meer, waar
ei' in vele kringen een vraigfen is naar
het Evangelie. In de groote' steden
worde'n drukbezochte Evangelisalie-
samlenkomsten gehouden. In dezen lijd
van ellende heeft men zelfs nojg'; de
vrijt belangrijke geldsommen er Voor
over, om een Bijbel te koopen en in
geen enkel jaar zijn er meer Bijbels
verkocht dan in 1921. Waar God de
Heer zóó bouwt, daar jcota't nog wol
iets groots tot stand.
Daarom heeft de vereen,iging voor
Inwendige Zending krachtig den ar
beid aangevat, waarbij zij het echter
betreurt, dat, zij over niet. meer ge
schikte kraejhteri kan beschikken. Spr.
deelt een en ander mede van dat prao-
tische zendingswerk en gewaagt van
heerlijke resultaten. Noodig zijn man
en en vrouwen, die in de huizen gaan
en ook va'ste inrichtingen. Er is reeds
'nhuis, '.n Evangelisch kindertehuis bij:
Weenen, dat dank zij1 de gaven uit
Holland, is kunnen worden aange
kocht. Daar worden v.n.l. 'kinderen
opgenomen, die in den oorlogstijd va
der of vader en moeder hebben ver
loren of die verwaarloosd worden.
Groeien zegen 'hebben dus reeds
de gaven uit Nederland in het, onge
lukkige Weenen gebracht.
Er zlijin echter' ve,el moeilijkheden,
die móeten worden overwonnen. Voor
al het gebrek aan levensmiddelen is
chronisch, waarom .Spr. het zeer op
prijls .zou stellen, indien de boeren
uit den omtrek' van Goes voor levens
middelen voor deze armle kleinen zou
den willen zorgen.
Nu reeds worden -260 kinderen ver
zórgd en Spr. hoopt dit getal nog
deze triaand tot 500 uït te breiden.
Al ziet men in het kindertehhis veel
en diepe ellende, er zijn toicih ook'
blijde ervaringen, die talen meemaakt.
Het stemt: dankbaar, iets te mógen
doen tot; leniging dezer ellende. De
arbeid moet echter nog aanmerkelijk
worden uitgebreid. Er moet nog bouw
land worden aangekocht, waarop' de
kolonie zelf haar voornaamste levens
middelen kan verbouwen, waarin men
voor f 1000 in Hollandscih geld kan
slagen. Het plan is ook geopperd een
huis alleen met Hollandscih geld aan
te koopen, ien dit. „Villa, Hollandia''
te noemen.
Met een aangrijpend slotwoord ein
digde dr Jaequetaar zlijin mlet bezie
ling uitgesproken rede. Wijl, .Weien-
scine Christenen, aldus Spr., willen
deze 'ellende mtet gelatenheid dragen,
omdat wij weten, dat ook hierin Gods
hand is. Hij zal het alles wel maken,
Zijln Naam zij geloofd. Met groote
aandacht hadden de aanwezigen, die
talrijker hadden kunnen zijn, deze re
de, die door dr v. Bruggen zioo cor
rect werd vertaald, beluisterd.
Ds Steinz sprak nog een kort, slot
woord.
W.aar de 'spreker had gezegd, dat
voor f250 in. Hollandsen geld een
nieuw tehuis kon worden aang'ekoclhl,
dat dan villa Hollandia zóu worden
genoemd, meende Z.Eerw., da,t jGoieS
alleen "hier wel voor zorgen kon, zoo-
dat we daln kregen: „Villa Goes'siana".
Tenslotte noodigde Spr. vriendelijk
alle jolnge dames, die bereid waren
voor het besproken, doel een clollte'cte
te houden, uit Zaterdagmiddag. 3 uur
in de mlelksalon van dhr. Bustraan te
komen. D;at het er velen mógen zijn
ein: zij een rijken oogist mogen binnen
halen. Vermelden wij nog, da,t dezte
vergadering is'.uitgegaan van den Chr.
Besturenbond. Behalve da reeds ge
noemde gift van f 100 is 'gisteravond
gecollecteerd f200.67V2, terwijl; die
prentbriefkaarten-verkoop opbracht
f31.15, totaal f331.82i/2.
De gift van f 100 ils' geschonken
door den 'heter A. v. Heel, pienningi-
meester van het Weieneir Comité voor
Zuid- en Noord-Bevel and.
Stukken voor den gemeenteraad van
Middelburg.
Gemeentebegirooting.
Door de ciotaimissies van fabricage
en van financiën zijn rapporten uit-
RQUAANSCHE KADE G 151. llH t
w Uitloting a pari 4 Per laar-
De Directie i
Mr. A. A. DE VEER. Mr. M. C. VAN DER MINNE.
Een paar lepels Abdij
siroop kunnen Uw lieve
ling onmiddellijk lucht
geven en de slijmdoen
loskomen ,De
bevat geen verdooven
de beslanddeelen,is on
schadelijk, verzachtend
en genezend.
gebracht over het ontwerp gemteen-
tebegropting 1922, die door B. en W.
worden beantwoord.
Op een desbetreffende vraag ant
woordden B. en W., dat Ziiji bet niet
geraden achten in het Vioorm'alige
schoolgebouw aan den .Wal de kan
toren onder te brengen, 'thans geves
tigd in de panden aan den D'am1 "en
dat hoek Nieuwstraat ien Kortedelft,
daar de school aan den Wal voor
f 500 verhuurd is, het panid hoek
Nieuwstraat f660 en die woning boven
het 'kantoor van den Reinigingsdienst
aan den D;aim f300 huur opbrengen.
In verband met den ecionomischen toe
stand wordt de post opcenten op .de
dividend- en tantièmiebelasting Ver
laagd miet f5000, die voor opcenten
op de verm. belasting met f 10.000,
terwijl ook de H. ,0. wordt verlaagd
mtet f 85000 en dus gebr. op f 540.000
(dit jaar f625.000). Daarentegen wordt
de polst belasting op vermakelijkheden
enz. verhoogd met f2500 en gebracht
op f18600.
Inzake verdere opmerkingen der
Commissie, zeggen B. en W.,' dat zij:
binnenkort met voorstellen zullen ko
men inzake samenvoeging der kan
toren van den gemeente-ontvangle'r en
van den clontroleur der belastingen.
V.an het hoofd politie wordt een
bedrag; vain fl707'.33V2 .afgetrokken,
omdat eein vacature van agent niet
wordt vervuld. De post keuring van
waren wordt verhoogd inlet f 1600 "en
gebracht, op f9315, daar ongeveer 20
cent per inwoner z:al moeten wor
den betaald voor den keuringsdienst
te Goes.
Na een breedvoerige uiteenzetting,
dat de reiniging niet meer kost, dan
bij de oprichting van dezen dienst
werd voorzien en de verzekering, dat
alles gedaan wordt .om pen zoo zui
nig mogelijk beheer te krijgen, zteggen
B. en W. dat f 5000 kan warden afge
trokken en de „post, 'teruggebracht, op
f56397.12. De post onvoorzien wordt
verhoogd im'et f 7007.27V2, terwijl falet
eindbedrag stijgt van f 1<389713.58 tioit
f 1.391.857.52.
Voor de benoeming van ©en onder
wijzeres aan school .1 worden voor
gedragen d© dainesA. Schout te' Rot
terdam, A. C. Stepte ,te .Westkapelle
en J. G. Brotefce te Ritthelm'.
Waar de minister van arbeid zich
niet kan vereenigen mtet de vooHoo-
pig vastgesteld© weefchuren voor d'e:
woningen van „Volksbelang", stellen
B. en W. voor het desibetiieffendel
raadsbesluit in te Utlekken.
Naar aanleiding, van het verzoek
van het hoofdbestuur van dien Alg.
Bond van politiepersoneel in Neder
land, om zic'h te willen uitspreken
voor betere verzorging van het poli
tiepersoneel en afzónderlijke beoordee
ling van de waarde van den politie-
arbeid, stellen B. en W. voor geen
uitspraak in dezen te doen.
Inzake het aanbod van de vereeni-
ging „Ui.t het Volk- Voor hel Volk"
om den kinderspeeltuin in exploitatie
bij' de gemeente te nemen, stellen B.
en W. voor, daarop niet jn te gaan.
Voor de benoeming van twee leden
van het bestuur der Godshuizen is
de volgende aanbeveling ingefcotaten
De heer dr H. Japifcse, aftr. en mr
J. A. Fokker; C. M. Gnijsen aftr. en
nir G. J. Sprenger. Voor de. benoe
ming van een voorzitter en een lid
van het burgerlijk armbestuur worden
aanbevolen rasp. de heeben mr J. W.
Zijlstra en F. E. M. Viseur, heiden
aftredend.
Iïilzlake de opmerkingen van de Com
missie van financiën aan het juinde
van haar rapport over het wetsont
werp betreffendede grenswijzigingen
met Koudekerke, deelen B. en W.
mede, dat bet zieer logisch is de kos
ten van armlastige krankzinnigen,
welke voor rekening van Middelburg
zullen ko'mten, af te trekken van het
jaarlijks uit te keeren 'bedrag;, wat
oiok zal worden voorgesteld ten aan
zien van de jaarwedde yan den amb
tenaar ter seciretarie, Jobse.
B. en W. stellen voor de wijziging
van burgerayondsch. en avondschool
voor handwerkslieden in een Avond
school voor Nijverheidsonderwijs te
doen ingaan met 1 Januari a.s.
Burg. en weth. stellen voor A. Pas-
seinier, onderwijzer aan school A,
niet eervol te onl,slaan.'
Daar de minister van onderwijs
heeft doen uitkomen, dat het de be
sturen der bijiz, scholen niet mag
warden onm'ogelijk gemaakt, zevende'
klassen aan hun scholen te verbinden,
stellen. B. en W. hun aangehouden
voorstellen tol. beschikbaarstelling' van
gelden voor de uitbreiding der bijzón
dere schalen aan den Zuidsingel en
in de Sing els traaf weder_ aan de orde.
B. en W. stellen voor in het ge
bouw van school K een centrale '7©
Masseschool te vestigen.
Eveneens stellen B. en W. voor het
onderwijs in de handwerken aan de
O. L. scholen met ingang van 1 Jan.
1922 op te dragen aan de gewone
onderwijzeressen dier scholen en de
tegenwoordige onderwijzeressen in de
handwerken taet ingang van dien dag,
op1 Wachtgeld- te stellen en ten slotte
om geein reservekrachten bij htet Li.
O te benoemen.
In verband met de elecilrificatie van
de straat verlichting stellen B. en W.
voor drie lantaarnopstekers: C. Hooft-
rnan, J. F. Heeren en A. Back op-
wachtgeld te s'ljellen.
Ofschoon eerst met ingang van 1
Juni 1922 de vleeschlceuringswot in
werking zal treden, moeten de ge-
meeniben voor 1 Januari 1922 de np°-
diw.e veroirdem-ing-en en instructies mr
zake van de vlaesohkeuring vaststel
len Door Ged. Staten was voorge
steld, dat tot den Kring Middelburg
zullen toetreden de gemjeenten Veere,
Nieuwlaind, Arnemuiden, St. Laurens
en Grijpskerk©, al deze gemeenten
gingen daarmede ac'coord en ook Me-
liskerke wild© bij Middelburg feoimten,
wat Ged. Staten'ook goedkeurden. Al
deze gemeentebesturen hebben toege
zegd een gelijkluidende verordening
enz. te zullen vaststellen, als de raad
van Middelburg. De kring Middelburg
zal met Vlissingen ©en' gezamenlijk
hoofd hebben, en ieder der kringten
zal de helft van zijn salaris betalen.
Te Middelburg zial een hoogst eenvou
dig gebouwtje voor gieistorven dieren
Moeder! denk er om.
Vrouwen dienen meer rust te nemen.
Als volwassenen deden wat zij onder
wijzen vroeg1 naar bed gaan zonden
veel minder menschen lijden aan nierkwa
len. Het is niet verstandig om na da
inspanning overdag 's avonds nog Iaat te
strijken, verstellen, stoppen enz. Denk ei
om, moeder!
Laat naar bed gaan, zorgen, overwer
king, en ongeregelde maaltijden overladen
het bloed met urinezuur, en het filtree
ren van zulk vergiftigd bloed verzwakt da
nieren. Die pijn in den rug, in de len
denen en zijden, is een waarschuwing
van nierzwakte, die als niets gedaan
wordt, kan leiden tot nierontsteking,
blaaskwlalen, nierwaterzucht, niergruis en
-steen.
Besluit ziulke gevaren te vermijden. Ver
minder de inspanning' der nieren. Vermijd
laat naar bed gaan en onverstandige ge
woonten. Geniet meer frissche lucht, wan
del meer buiten, en zorg' voor meer ge
zondheid-gevende slaap.
Laat Foster's Rugpijn Nieren Pillen u
bijstaan in Uw poging om gezond te wor
den. Dit geneesmiddel voor de nieren
bereikt izulke uitstekende resultaten, door
dat het uitsluitend op de nieren en blaas
werkt, doch niet op de ing;ewandeii.
Vroege behandeling is het best. Bijtijds
genomen, kunnen Foster's Rugpijn Nieren
Pillen de ontwikkeling' van nier- en bLaas-
kwal en voorkomen. Duizenden dankbare
vrouwen danken haar geluk en gezond
heid aan dit speciale niergeneesmiddel.
De handt-eekening; van James Foster
komt voor op elke echte doos. Te Goes
verkrijgbaar bij' de Paauw Co., en ts
Middelburg; bij fa. C. Sch'ulte Co. a
fl.75 per doos. (42)
en noiodslachtingen worden opgericht
B. en W. stellen voor de noodig©
besluiten, in dezen soest Hiel nemen
en de noodig© verordeningen ,va:st tri-
stel len.
Ho-e -ze in Amsterdam, raads
vergadering houden.
De h-èer WijnkoopSchei toch Uit, ouwe
heer! Afgedankte proletariër!
De heer Lo-opuit (S.D.A.P.'er): Met
jouw inkomen .zou ik gieen proletariër
zijn, knabbelaar aan de staatsruif, met
pensioen voor niets doen!
Bezuiniging oip druk'weiiK.
Men schrijft aan 't Hbld.
Doelden wij dezter dagen iets mede
over bezuiniging ©n vereenvoud iging
in de briefwisseling! door het depar
tement van Oorlog, bet departement
van Onderwijl slaat jhans ook nieu
we weig'ein in. De burgemieiesters ont
vingen n.l. van den minister een gri-
drakten brief .oip kwart vel folio
schrijfformlaat, waarbij' inlichtingen
worden gevraagd omtrent hol; geltal
kinderen in dei gemeente;, het. getal
leerlingen en het gte'tal schoten, welke»
inlichtingen op' het stuk zelf door in
vulling en terugzending zonder bege
leidenden brief kunnen worden gege
ven, terwijl hiervoor papier giebezigd
werd, dat aan de achterzijde reeds
eerder tot ander doeleinden (aanvraag]
verlof veldarbeid ingevolge de leer
plichtwet) bedrukt was-, doch Onge
bruikt moest blijven.
De Koningin in de vetten,
De reis van Assen naar Emmen
gi,ng geheel volgens programma. T©
Schoonoord maakte de burgemeester
van Sleen zijn .Opwachting. Bij het
Oranjekanaal wachtte die J3urffejute.es-
ter van Ern'men en nu
tegen WW
Sl zeer armoedige .arbeiderswo
ningen staan. Een paar van deze wa
ningen werden in oogensdhouw geno
men en wierd geïnformeerd naar de
levensomstandigheden der bewoners
en daarna werden dekens uitgedeeld
en versnaperingen voer de kleinen.
Nu welrd getuft naaï Raxgererfscihei-
denveen, ,waar eenige hutbewoners
werden Opgezocht, nog armoediger
dain die te Emtaörschans. ,Ook hier
werden giften uitgedeeld.
Van Klazienaveen ging men naai'
Zwartem'eer. Men waS hier |n teteh der
meest armoedige streken van de Em
mer venen. Natuurlijk werd ook hier
van den meegenomen voorraad uitge
deeld. Het was! som's bij. het komische
af. de houding di.e de eenvoudige lui
tjes' aannamen.
