*o 41 lloiiderdaK 37 November 1921 36e Jaargaug Uit den Goesclien Raad. Gemeenteraad van Middelburg. FEUILLETON. John Ward eii zijne Yrouw. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes, Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRA AT 70, (Telefoon No. 11). Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG- Drukkers Oosterbaan Le Coint.re, Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementsprijs: Prijs per 3 maanden fr. p. post f3.— Losse nummersf 0.03 Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct Bij abonnement belangrijke korting Bewijsnummers 5 cent. mm Me éM. *mh>tuauei*yrr.<n.jj*rrme!j' 111 SOCIAAL-POLITIEK PROGRAM VAN HET CHRIST. NATION. VAKVERBOND. Zondagsrust. Krachtige bevordering der Zondagsrust, in het bijzonder met betrekking tot de openbare middelen van vervoer en de pu blieke diensten. O n d e r w ij s. Nadere uitwerking van de gelijkstelling tusschen openbaar- en bijaonder onder wijs, voorzoover het de positie der onder wijzers belieft. Uitbouw van de regeling der rechtspositie van bet onderwijzend personeel en een betier systeem van sala- rieoring. Regeling van het leerlingwezen. Ruime beschikbaarstelling van beurzen voor kinderen uit den arbeidersstand, waarvan blijkt, dat zij aanleg voor hoogere studie bezitten. Publiekrechtelij ke regeling van d en arbeid. Wijziging van de wet op het arbeidscon tract, inzonderheid verplichtend stellen van de naleving der artikelen 1638 o, en d. Nadere regeling van het collectief ar beidscontract, waardoor verkregen wordt onder bepaalde voorwaarden wettelijke sanctie der collectieve arbeidsovereenkom sten en bindend-verklaring der contracten voor ialle bij het bedrijf betrokkenen. Een en ander ter voorbereiding van een meer omvattende publiekrechtelijke bedrijfsorga nisatie. Invoering van arbitrage-commis sies uit de patroons- en arbeidersvakverf- eenigingen, ter beslechting van geschillen 'tusschen werkgevers en werknemers met verplichting, dat behoudens dringende redenen niet tot staking of uitsluiting mag worden overgegaan, voordat een ge schil bij zulk een commissie is aanhangig' gemaakt en door deze een uitspraak is gedaan. Wettel ij ke Atbeidersbescher- m i n g. Regeling van den arbeidsduur, ook voor volwassenen, in het landbouwbedrijf. Ver bod van loonarbeid voor kinderen beneden 114 jaar. Invoering van veiligheidsmaatre- igelen voor het landbouwbedrijf met invoe ring van een landbouwarbeidsinspectie. Spoedige totstandkoming eener bouwvei- lighei-dsw-et. Zoo- ver mogelijke beperking, Ivan den loonarbeid der gehuwde vrouw1. Instelling van loonraden ter vaststelling van minimumloonen voor die bedrijven jwaarvoor dit noodzakelijk mocht blijken' |p.a. voor de huisindustrie. Wettelijke rege ling en, voorzoover mogelijk, afschaffing der huisindustrie. Sociale Verzekering. Invoering der Ziektewet-Talma, waarbij Öe geheele premie ten laste van het be drijf worde gebracht, en de uitkeering worde bepaald op minstens 80 pet. van bet loon. Invoering van een ziekenverzor- jgingswet. Uitbreiding van de ongevallen- zekering tot landbouw en visseherij. Wij- teiging der Invaliditeitswet, bepaaldelijk' van de loonklassenindeeling. Wettelijke re geling der werkloosheidsverzekering. Wet telijke regeling der arbeidsbemiddeling. Aloederschapsverziekering. Instelling van een Rijksfonds voor kindertoeslag. Overheid als werkgee fster. Spoedige totstandkoming van de wette lijke regeling der Rechtspositie voor het personeel in publieken en semiiepublieken dienst. Een beter systeem van salarieering. /Nadere regeling en verbetering der p-einsi- oenen. Regeling van de vertegenwoordi ging van het personeel in het beheieal ■der publieke bedrijven. Economische m a a t re gelen. Strenge keuring1 van levens- en genot middelen en, voorzoover noodig, toezicht .op de prijsbepaling der eerste levensbe hoeften. Bevordering; van de ontwikkeling der economische nulpbronnen in eigen land en in de koloniën. Waar het parti culier initiatief te' kort schiet, of algemeene volksbelangen door de vrije bedrijfsuitoefe ning worden geschaad, worde zoo noodif overgegaan tot Staatsexploitatie. Winkelsluiting. Wettelijke regeling der winkelsluiting mede tot bevordering der Zondagsrust., Volkshuisvesting. Ruime steun aan womingbouwvereeni- gingen tot verbetering der volkshuisves^ ting. Steun aan het particulier initiatief ter bevordering van arbeiders- en midden;- standswoningbouw. Waar het particulier initiatief te kort schiet, worde door de Gemeentelijke Overheid overgegaan tot zelfbouw. Alcoholisme. Invoering van het stelsel van plaatse lijke keuze. Beperking van den drankver koop in die gemeenten, waar bij een re ferendum de verkoop van alcoholische dranken wordt bestendigd. Belastingen. De belasting worde naar .draagkracht geheven, waarbij inzonderheid gerekend I worde met de groote gezinnen. Geen indi- trecte belastingen op noodzakelijke ver- jj bruiksartikelen. 17 November. De 17e November zal een belangrijke datum blijven in de geschiedenis van i ons onafhankelijk volksbestaan. De gedachten onzeir puden gaan terug tot :den mooien 17en November 1863, i toen alom in den lande, dooir jong en oud, dóoï arm en rijk liet halve-eeuw- i feest onze!r hernieuwde nationale vrijheid gevierd werd, gelijk dit den 18 October te voben door onze Duitsch'e naburen geschied was. j Europa had gezucht onder het ijlzeïien juk van Napieoleons regeering. Die volken, die geboeleerd hadden met de goden deW eeuw, zuchtten nu onde-r den ijlzetnen schepten voor den autocraat, die uitver koren scheen om de revolutie te bedwin gen. Die verheffing tegen dan tiran werd algemeen. Napoleon moest leeren, dat bondgenooten, die men tot slaven maakt, j ten Laatste, wanneer de keten breekt, i in h'et vijandelijk gelid staan. Rusland was vocffop- gegaan. Pruisen volgde. Zweden trad schoorvoetend bij. Eindelijk besliste ook Oostenrijk tenvoor- deele der verbonden mogendheden. Ein- geland bood flinken steun. Ein zoo, we'rd j de vrijwording van Diuitsc'hland in den volkenslag bij' Leipizig op 16, 18 en 19 October beslist. Tegen wil en dank door j de bevolkingen meegesleept, grepen th'ansi zelfs vorsten, die aan Napoleon de broe- derhand gereikt of hem de voeten ge kust hadden, tegen den .machteloos ge worden beschermheer naar het zwaard. Ook Nederland wiaakte op en begon izi-ch te roeren. Eerst in die stilte: het sla- j ven juk maakt traag! Dloch onder de be- J zielende leiding van het edele Drieman- t schap Van Voorhout en Kneuterdijk her- i nam de vrijheidsgeest de overhand, en i zoo werd, 17 'November 1813, openbaar met den Fransch'en geweldenaar gebro ken, en deed opnieuw een Oranje zijh blijden intocht in het bevrijde vaderland. De volksstem, negentien jaar gesmoord, brak los, in de eenzelvigheid der vader- landsche wenschen. O r a, n j e -boven werd de kreet, niet do kreet eener partij1, maar de ontboezeming der natie; de va- derlandschc; leus, de uitdrukking, in Ne- deilaudsche volkstaal, van dankbaar her denken en blijmoedig uitzicht. Oranje en Nederland Nederland en Oranje waren weer een! Men beeft in 1833 en 1913 deze mooie gebeurtenis openbaar, en andere jaren, telkenmale weet1, in alle softe, met dank baarheid herdacht. ,,Men" dat is niet, helaas niet meer, de natie. E.en deel, gelukkig echter nog slechts het kleinste deel, heeft aan deze herdenking geen behoefte; erger nog het belacht (of vloekt) hot Koningschap, het welk van deze omwenteling van 17 No vember 1813 de vrucht was. Iloe dit zoo komen kon! Het is op den dag zeiven reeds der uit roeping van Neerlands onafhankelijkheid door godvruchtige Nederlanders geprofe teerd, en in de eerstvolgende jaren door hunne zomen herhaald, dat de vreugde over Neerlands herstel in desillusie zou overgaan. Bilderdijk, Groen van Prinsterer, da Costa, zij hebben gewaarschuwd, geroe pen, geschreeuwd tegen de revolutie die gehuldigd bleef, ook waar zij ter deure verwezen was. Nederland heeft niet beseft de verderf e lijkbeid der theorieën schrijft Groen in zijn Handboek zeer terecht wier logi sche ontwikkeling, wier praktische wer king bet beleefd had. Wel gruwde men vaïi de Fransche omwenteling in Jacobijnschen /of Napoleontischen vorm; maar in deze gedaanteverwisseling, in dit overgaan van revolutionaire wanorde naar reactionairen dwang, werd niet de tweeërlei vrucht gezien van denzelfden giftigen wortel; werd niet de loop en afloop eener intellec- tueele wereldbeweging, de proefondervin delijke weerlegging eener valsche wijsbe geerte, met boete 'en verootmoediging, mlet nationale zelfkennis, erkend. „Integendeel; man zag slechts de feilen der toepassing, terwijl men met des te meer ingenomenheid aan het beginsel g-e- bechtbleef. Er was, zoo dacht, zoo sprak men, ontaarding geweest, overdrijving, af wijking, buitensporigheid. De kiem moest jbe meer behouden en gewaardeerd wor den, nadat ze bijna verstikt was door bet onkruid. Andermaal, doch met wijze be dachtzaamheid en zelfbeheersching dit maal, zou vooruitgang der Menschheid op de ontsloten baan van zelfvolmaking worden beproefd. Zoo bleef 1789 het staatsrechtelijke jaartal. Zoo werd aan een van honger beginsel losgemaakte^, levens beschouwing, onder den titel van L i b e- r 1 i s m e, hulde gebrcht In de striemingen dezer taal proeft men cle- smart van hem die striemde, de pro fetie van erger. En met smart in de ziel geeft men den geestelijken vader on-' 'zier partij gelijk waar hij besluit: „Zoo yerviel of bleef Nederland met Europa- in bet dwaalspoor, waar Langs het naar de dagen van 1830 en 1848, en naar hetgeen verder op de revolutionaire lijn eener stel selmatige godvergetenheid ligt, zou wor den geleid." - Aan deze sombere, doch juiste profetie meenden wij op dezen gedenkdag ter -waarschuwing te mogen e:n te moeten herinneren. Ditmaal hadden we weer eens een avondvergadering. V-e-le malen achtereen vergaderde onze Raad in de middaguren, maar dezen keer prefereerde de voorzit ter weer eens het klokje van achten als aanvangisu'ur. Wie denken zou, dat de publieke tribune nu weer eens wat dichter bezet zou zijn, vergist zich. De zeer wei nige- belangstellenden, die er aanvanke lijk waren, kwamen al heel spoedig1 bui ten te staan vanwege de geheime verga dering, die van half negen tot bijna half tien du'urde, enze lieten zich ver der niet meer zien. Het is zoo de- -gewoonte geworden, dat na de voorlezing der ingekomen stukken de eerstvolgende minuten gebruikt wor den om op de bij rondvraag, in een vorige vergadering ter sprake gebrachte punten nog eens even in te gaan. Zoo- werden -ook nu allerlei medede-eliriigen gedaan over verkeersspiegels, vliegende winkels, enz. En ook kwamen we te weten, dat de stormschade aan de gemeente-gebouwen nogal meevalt. Met ongeveer f 500 zal 't wel afloop-en. Voor de electriciteitsvoorziening van onze stad werd het eerste balletje opge worpen. Men zal in onderhandeling tre den met d-e P.Z.E.M. en ter bevoegder plaatse inlichtingen inwinnen omtrent het iconc.-contract, dat 't gemeentebestuur van wege deze maatschappij fe voorgelegd. Tal van particulieren en neringdoenden -zul len ongetwijfeld van dezen eersten stap met blijdschap kennis- nemen, want 't is zeker niet te veel gezegd: ieder, die weet, wat electrische verlichting is, wenscht de.z-e in zijn woning of zaak te zien aan gebracht. Vandaal' .zeker ook de bezorgd heid van enkele Raadsled-en met on.ze gasfabriek, ofschoon'wij hen natuurlijk er in 't minst niet van verdenken, dat -zij Go-es het electrisfh licht zouden wil len onthouden, om toch ma'ar te- voor komen, dat de glasfabriek een strop wordt. Hun blik is natuurlijk veel ruimer en wijder. Dat zou ook al te kle-insteedsch -zijn. Immers hoeveel plaats-en zijn er niet, waar men voor de verlichting electrici- teit en vo-or het koken, etc. gas gebruikt. En wat bet eene gemeentebedrijf aan ca paciteit verliest, -zou toch het andere weer winnen. Van het gasbedrijf gesproken daar over hoort men in den iaatsten tijd zeer ernstige klachten, die ook in den Raad tot uiting kwamen. Algemeen is de grief, dat bet gasverbruik over zekeren termijn aanmerkelijk hoog-er is dan over gelijke tijdsruimte- in 't vorige jaar. De voorbeel den, die de voorzitter daarvan gaf, wa ren al heel frappant en bij menig; par ticulier hoorden wij gelijke klacht. Dhr. De Die, lid der Gascommissie, g|af daar voor een verklaring, die wel eenig licht geeft, maar toch niet afdoende kan ge acht worden. Deze beweerde, dat door de waterstofgias-iftstalialie, die aan o-n.ze glasfabriek verbonden is het aantal ca- 1-oriën warmte aanzienlijk verminderd is. Wij willen dit niet tegenspreken (alleen is het alleszins billijk, dat dan de- gas- prijs naar verhouding minder z.ij dan in andere plaatsen, waar men dez-e instal latie niet kent), maar merken op, dat dit procédé toch ook reeds den vo-rigen win ter werd toegepast. Zijn dus de bedoelde klachten gegrond en de genoemde fei ten zijn haast te overtuigend, om er aan te twijfelen dan moet hiervoor een andere oorzaak zijn. Verder willen wij het openlijk uitspre ken, dat hetgeen de wethouder Mr. Stïe- ger, als voorzitter der g-as-commissie hier over zei, zoo weinig bevredigend was. „Ga met uw klachten naar den Direc teur der Gasfabriek", ziedaar alles. Maar met -zulk een antwoord stelt men de bur gerij, die bijna unaniem klaagt, niet te vreden. Dan moet er meer gebeuren, want waarvoor is er anders een glas-commissie? Desnoods late men door onpartijdige des kundigen onderzoeken of er nu toch wer kelijk aan het warmtegelialtp van bet gas iets mankeert. Er zijn tal van gemeenten dezer dagen publiceerden we een lijstje waar het gas of minder öf gelijk in prijis is dan in Goes. En als dan nu moest wo-rden vastgesteld, dat de kwaliteit hier veel te wenschen over liet, zou de vergelijking toch al te on billijk worden. Verdere belangrijke besluiten werden er in de raadsvergadering niet genomen. De belastingkwestie werd nogmaals uitge steld. Wij merken alleen op, dat met 10 van de 12 stemmen tot bureau-chef van den Keuringsdienst werd benoemd dhr. Ilaeck te Zevenbergen, die gelijk wijl in ons nr. van Dinsdag, meldden door de onverdraagzame houding van een deel Zevenbergsche Roojmsch-Kath-oiieken pon der betrekking zou geraken. Interessant was w-el het debat tusschen -den heer Vieningis (wiensi protest de ,,N. Z,. Crt." woordelijk meende te moeten opne men) en den siagvaardiigen voorzitter over de opvoering! van „Allerzielen", maar onze lezers stellen natuurlijk te weinig belang in de tooneelwer-eld en zeker in dit so cialistische toonee-lstuk, om daarvan nog meer te zegg-en. In de gisteren gehouden vergadering van den gemeenteraad waren de heeren Boudewijnse en Streefkerk afwezig, als mede weth. Dfe Veer; die naar Den Haag was om de zaak van de door Ged. Staten niet goedgekeurde salarisregeling voor den Raad van State namens de gemeente te verdedigen. De voorzitter deelde o.a. mee, dat het voetbalterrein achter de meelfa briek ook onder toezicht van de commissie voor het sportterrein is gesteld. Rij de m-ededeeling van de ingekomen stukken deelde de voorz. mede, dat het in de be doeling van R. en .W ligt de verhooging der rijksuitkeering in het algemeen te doen strekken tot vermindering der be lastingen. Inzake de kwestie der markt- gelden Zullen R. en W. trachten langs of- ficienzen weg te Weten Ce komen of er kans is dat hoogere marktgelden voor hiet-stadgenooten wordt goedgekeurd. Inzake de stormschade op 6 N,ovembei! zeide de voorzl., dat de opbrengst der) getroffen boom,en het herstel der andere schade zal kunnen dekken. InZake het schrijven van den heer Verhorst over het voetballen op het Molenwater stelde de voorz'. voor; dit in handen van R. en W'. te stellen ter afdoening. Dhr' Onderdijkl Zegt: toch met de bedoeling het Molen water als speelterrein te behouden? Die voorizi. wil dit ook, maar men zal trachten het speelveld wat verder van de huizen te brengen. De verzoeken inzake de zuigelingen bescherming, politiepersoneel, en kinder speeltuin worden in handen van R. en W. gesteld om advies. Besloten wordt in navolging van an dere gemeenten aan den minister te ver- Zoeken, de huisslachtingen niet in de Naar het Engelsch van MARGARETHA DELAND. 33) -o Nu kwam D'enner, en terwijl hij1 nog bezig was zijn buiging te maken, kwamen de Forsythes binnnen. Dick k'eek over de hoofden van de kleine gastvrouwen heen alsof hij iemand anders zocht, en zijn moeder verklaarde op kwijnenden toon, dat het „een heele onderneming" voor haar was 's avonds uit te gaan. Louise en de predikant kwamen tegelijk met Kolonel Drayton, en miss Deborah slaakte- -een ziucht van verlichting', dat het wildbraad niet zou behoeven te wach ten. Toen nam miss Deborah den arm van mevrouw Fo-rsythe, terwijl miss Rluth en Dick den kleinen optocht sloten, en zoo trokken zij naar cle eetkamer en namen plaats aan de tafel, "die van zilver en kristal schitterde en door glimmende was kaarsen verlicht was. Het was niet bij de gezusters opgekomen, Dick naast Lou ise te plaats-en. Mevrouw Drayton was- de idame aan zijn rechterzijde, en Louise zat tusschen twee zulke onbsteekenende per sonen als Denner en Dale. Dick had aan tafel het hoogste woord, en naar alles wat hij zeide werd met aandacht, zielfs met eerbied, geluisterd. Maar het was voor Louise een verlichting, dat zij niet met hem behoefde te spreken. Zij zat nu naast Denner, en luisterde naar diens eentonigen woordenvloed van beu zeltaal, die haar nauwelijks tijd liet om te antwoorden. Daar was zij blijde om; want hoewel naar zacht blozend gelaat een weinig voorovergebogen was en z\ er uitzag als de verpersoonlijking' van maagdelijke onschuld en eenvoudigheid, was Louise's geest vervuld van de gedach ten, die haar in den Iaatsten tijd kwelden; wikkend en wegend, oordeelend en kam pend om het raadsel, dat zij voor zichz.elve bieizig Was, optelossen, en altijd in dezelfde verlegenheid. B-eminde zij D-ick Forsythe? Er was geen twijfel in haar ziel, dat het leven, door hem vertegenwoordigd, haar wel beviel; doch verder 'kon zij niet gaan. Maar hij was Zoo vriendelijk, vond zij, en hij hield zooveel van haar. Als Dick hier de vraag, die hem op de lippen zweefde, had kunnen fluisteren, zou Lou ise's liefde nabij ,genoeg geweest zijn om „ja" gezegd te hebben. Het diner was bijna afgeloopen; het laatste luchtige gesprek was begonnen, dat een einde zou nemen door een bui ging van miss Deb-ora tegen mevrouw Forsythe, en de dames doopten haar no ten in -den wijn, half luisterend en half wachtend op het sein o-m op te sitaan. „Wat missen wij Gifford bij' zulk een gelegenheid!" zeide Dale tot miss Ruth. „Ja", was het antw'oord, „die lieve Giff. Wat zou ik gaarne gewenscht hebben dat hij hier was! Hij' zon er zoo 'n pleizier in gehad hebben mijnheer Forsythe té ontmoeten." Louise moest onwillekeurig glimlachen, en de loop harer' gedachten nam eensklaps een wending. Zij had weder dien geuri- gen zomeravond in den tuin der pastorie voor oogen, en hoorde den wind door de populieren suizen en het trillen van een krachtige stem aan hare zijde. Zij was meer dan ooit zichzelve een raadsel, toen de dames naar de zitkamer teruggingen. Mevrouw Forsythe kwam naar haar toe, terwijl zb door de vestibule liepen, en nam de hand van het jonge meisje in de hare. „Wat zal ik u dezen winter missen, Louise!" zeide zij met haar Zachte, kla gende stem. „Gij zijt zoo goed voor mij geweest; een dochter had mij niet meer oplettendheden kunnen bewijzen. En ik zou ook van een eigene dochter niet meer kunnen houden." Zij streelde zacht de hand, die zij, vasthield. „Dicfc is niet heel gelukkig, mijn lieve." „Dat spijt mij; zeide Louise stamelend. Zjj waren nu aan de deur der zitkamer, en mevrouw Forsythe fluisterde het meisje t-o-e: „Ik hoop ik vertrouw dat hij het -zijn zal, eer wij' A slum verlaten." Louise wendde zich eensklaps af; h-o-e k-on izij die- zachte, ziekelijke vrouw be droeven „Zij tzial later wel ,zien wat Arabella Forsythe er voor eene is", dacht mevrouw Dale, „iaat zjj voor het tegenwoordige maar van haar' houdem" Zij liet de ge legenheid ook niet voorbijgaan om haar invloed tot bereiking van het gewenschte doel aan te wenden. Louise was, op miss Deborah's verzoek, naar de piano gegaan en begon met haar lieve meisjesstem een van die ouderwet- sche liederen te zingen, waarvan de zus ters zooveel hielden. Maar' haar stem beef de en zij miste een noot, want m'evrouw D-ale had de groep dames bij den haard verlaten en boog zich over haar schouder. „Je weet dat. ,ze Zaterdag' h-eengaan, Lóuise", zeide 'zij'. „Wees nu, wat ik je bidden mag, een verstandig meisje. Ik heb nog nooit 'n man izoo- v-eriie-fd gezien. Je iztalt volkomen igelukkiig met hem .zijn, als je maar verstandig wilt wezen! Ik hoop dat je morgen alleen znlt zijn." Toen de heeren binnenkwamen, liep Dick Forsythe regelrecht naar Louise, die, in het schijnsel van de waskaarsen in de armblakers, aan de oude piano zat. j Zij hield op, en liet haar Jianden op de gele toetsen zakken. „Toe, speel voort", verzocht hij-. „Neen", antwoordde zij; ,,'tis hier te koud; laten wij hij- het Vuur gaan", en meteen glipte zij weg en was in een oogenblik aan haar vaders zijde. Daarna was zij stil totdat het tijd was om af scheid te nemen, want niemand ver wachtte dat zij zou spreken; maar' Dick was de ziel van het gezelschap. Later in den avond, even voordat het gezelschap zou uiteengaan, werd Denner verzocht te zingen. Hij stond op, knikte, en zag zijdelings naar Ddck Forsythe; hij meende dat hij yniet bij stem was. Maar miss Deborah drong er met groote beleefdheid op aan. „Als miss Ruth zoo goed zou willen zijn mij te accompagneeren", zeide Den ner, „wil ik het Vel beproeven." 'Miss Rpth was beschroomd om in het publiek te spelen, maar Denner moedigde haar aan. „Ge moet uwe beschroomdheid overwinnen, miss Ruth", zeide hij. „Ik ik weet wel dat het zeer lastig is; maar men moet het niet als 'tware een gewoonte laten worden. Men moet het op nog jeugdigen leeftijd overwinnen." (Wordt vervolgd.; i.. i lil i

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1921 | | pagina 1