Staten-GeneraaL
Oaderwjjs.
Tweede Kumer.
Eindelijk is dan de Kamer kunnen
beginnen' aan de grondwetsherziening.
Is ze hiermee klaar, dan komen de
burgerlijke en militaire pensioenwet
ten aan de beurt.
Vroeger was ©en grondwetsherzie
ning een feit van groot© beteekenis.
Er werd reeds lang van .te .voren tot
in den treure over geschreven. Maar
nu is de belangstelling al zeer mi
niem. Wat natuurlijk wel het meest
hierdoor komt, dat de wijzigingen niet
veel om 't lijf hebben en de meest
van belang zijnde voorstellen (denk
aan de processie-kwestie) er uit ge
licht zijn.
Gisteren kwamen noig maai- vier
sprekers aan het woord, n.l. dhrn,.
Marchant. (V. D-.), Troelstra (S.D.A.
P.), v. Raves'teyn (C. P.) en v. d.
Laar (C. ,S.). Hét spreekt haast van-
zielf, dat 'de drie eerstgenoemden als,
om strijd betoogden, dat de ingedien
de voorstellen zeer onvoldoende wa
ren. Onze regeering is natuurlijk' reac
tionair, een reactie, die culmineert in
het nog altijd laten voortbestaan dei-
Eerste Kamer. Die van links ingediende
amendementen zullen ons pas, als men
deze heeren wil gelooven, een grond
wet bezorgen, die althans eenigszlins
bij een democratische natie past. Dhr.
Marchant zou vooral graag het refe-
Ir end urn zien ingevoerd. Ook wordt de
positie van de vrouw te weinig ver-
Sterkt, de aard van den Raad van
State te weinig veranderd, enz. Het
klonk dan ook uit 's heeren Marchant's
tnond de voorstellen zijn onvoldoende
fe'n onaannemelijk.
Dhr. Troelstra wees eerst op- het
algemeen karakter van onzen tijd, n.l.
leen strijd tusschen revolutie en con
tra-revolutie, proletariaat en reactie,
democratie en dictatuur en gaf daarna
als zijn meening, dat. deze voorstellen
tot grondwetswijziging nu eens moes
ten zorgen. da,t de Kamer wat min
der afhankelijk tegenover de regee
ring kwam te staan. Het parlement
moet. oppermachtig worden en niet al
leen de wetgevende, maar zooveel
mogelijk ook de uitvoerende- macht
in handen hebben.
Dhr. v. Raveisteyn luchtte natuurlijk
weer wat communistische wijsheid.
Het Koningschap moest verzwakt, of
beter nog afgeschaft worden. Als een
voorbeeld van een democtatischen
Staat noemde hij notaben-e Sovjet-Rus
land, waar een regeering", 'die op
niets anders dan op een rood* leger
steunt het na vier jaar nog niet ge
waagd heeft het volk in vrijheid zijn
teigen vertegenwoordigers te doen
kiezen!
Dhr. v. d. Laar meende de proces
sie-kwestie eens te moeten behande
len en ontzegde bij voorbaat den Ohris-
telijfc-Hi storisehen het recht straks
tel vertellen, dat het uitschakelen dezei'
kWe'stie een overwinning van hen is.
Imim'ers, de Minister heeft nadrukke
lijk' verzekerd, dat de acitie der Chr.-
Historisclhen niet den minsten invloed
op de regeering heeft, gehad. Juist
teïwille van de vrijheid is dhr. v. d.
Laar tegenstander van de .proice-ssies.
In overwegend Roomische streken
wordt n.l. op de Protestanten een zeer
Zware druk uitgeoefend, om aan die
processies eerbied te bewijzen.. Ook
over het Oranje-huis liet deze spreker
zich uit. Hij acht dit een zegen voor
ons land, al voelt hij voor de monar
chie op zichzelf heel weinig. Ook' bij
dit punt moest dhr. v. d. Laar de
Roomschen even hekelen, door hun
Oranjeliefde in verdenking te brengen,
daarbij herinnerend aan hun beschou
wing over Prins Willem I.
Vandaag voortzetting der algeWeene
beschouwingen.
Vrederust Wij ontvingen het
zieve-ntiende jaarverslag der Vereen, tot
Chr. Verzorging van Krankzinnigen in
Zeeland, waarvan bovengenoemde stichting
uitgaat. Het bevat allereerst het verslag
der 17de jaarvergadering, gehouden op
1 Juli 3.1., waarin ook Zijn. opgenomen de
(toespraken der beide sprekers ds T'elkamp
en ds De Ligt, gehouden in de gebeds-
samenkomst Van alles, wat met de sfich
Ifiing in verband staat, wordt verder uit
voerig melding gemaakt Medegedeeld!
wordt O'.a., dat in de stichting aanwezig
waren op 31 Dec. 1920: 237 mannen en
274 vrouwen en in de gezinsverpleging 7
mannen -en 2 vrouwen. Het verslag van
den penningmeester wijst o-p een verlies
Van fl0.470.855. Waar het verpleeggeld
f800 per jaar bedroeg en de verpleging
per patient kostte f 878, werd met in
gang van 1 Januari j.l. hot verpleeggeld
op f 900 gebracht. Verblijdend is, dat aan
de Krankzinnigengestichten een rijksbij
drage is toegezegd, waardoor het verlies
wel zal worden gedekt en zelfs een over
schot mag worden verwacht.
Middelburg. Het Geweten. Op uit-
moodiging van de Geref. Jongelingsvereen.
„Herman Faukeel" tc Middelburg trad gis
terenavond in de Noorderkerk op ds. J- II.
Telkamp met liet onderwerp „het Gewe
ten". In verband met zijn onderwerp leest
spr. Romeinen 2:11—16.
Spr. begint met op te merken, dat we
met de bespreking van het geweten ons
bewegen op het etisch terrein in tegemstel-,
ling van het logische en het aesthetische
Etisch wil zeggen zedelijk, niet als tegen
stelling van onzedelijk. De mensch is vrij
en kan ldezen tusschen het goede en het
kwade. Hij is vrij van dwang. De zondaar
buiten God kiest met eigen wil het kwade.
Als spr. het wezen van het geweten be
handelt, wijst hij met beslistheid af den
weg, dien Nietszche aanwijst evenals- dien
van de mannen der evolutie-theorie, welke
het geweten trachten weg 'te redeneieren.
De Christen handhaaft de onuitroeibaar-
heid van het geweten. Spr. gelooft niet, dat
èr gewetenloozen bestaan. Wel is er een
Ontzaglijke wisseling, die verband houdt
.met tal van factoren, die er op in werken.
Het geweten is de grens, die de rh-e-nseh
stelt -of een daad goed is of kwaad. Het
is de drang tot zedelijke zeJfbeoordeeling.
Het dwingt ons te o-ordeelen. Of dat oor
deel juist is, hangt a.f van ons onderschei
dingsvermogen, van de kennis van zaken,
die we op etisch gebied hebben. Het is
geen stem, het is een macht. Onmogelijk
te weigeren te luisteren naar het geweten.
Geen sterveling kan er zich aan onttrek
ken. De wereld moge ons vrij spreken, het
geweten zegt het vaak anders. Het gaat
recht -op den man af en spaart niet
In 't volgende deel zijner rede stelt Spr.
in 't licht, hoe het Oude Testament zoo
weinig over het geweten spreekt, hoewel
de zaak den Israëli-et wel bekend was.
Reden daartoe moet gezocht in tiet. wetti
sche van de religie van den Israëliet
vaak gekenmerkt door oppervlakkigheid.
Spr. gaat vervolgens den invloed na
van het Christendom op de opheffing
v-an den mensch en ook op het geweten.
De Christen weet het, dat zijn kennis
van goed en kwaad beïnvloed wio-rdt door
de zonde. Hij houdt vast aan het: God
zal zeggen ,wat goed en kwaad is. Hij
bedoelt met zijn vrijheid van geweten die
tegenover de menschen gebonden als hij
is aan G-od.
1 Brengt de kennis van g-oed en kwaad
veel strijd ,ze brengt -ook vrede in de ziek
De mensch en God zijn een als Schepper
e-n schepsel. Zelfs de verdoemden in de
hel zullen het erkennen. Het geweten is
een gave Gods, een schat, juist omdat het
ons zegt, hoe onze verhouding is tot God.
Het is een dam te-gen de alles vernielende
macht der zonde. Het dringt ons ook
een handeling goed te keuren zoo die goed
ïs. Het maakt den mensch tot een zedelijk
fjchepsel. Spr. besluit met een korte 'be
schouwing over de majesteit van het ge
weten. Het- staat boven den mensch. Het
kan niet bedwongen, ai kan het tijdelijk
tot zwijgen gebracht. Het schenkt rast of
onrast. Het doet God kennen in zijn
recht, maar ook in zijn oneindige liefde.
Zaterdagavond hebben op en bij het
Zand onder deze gemeente naar eerst
thans is bekend geworden twee brutale
aanrandingen plaats gebaad; eerst vai een
19-jarig boerenmeisje on -daarna van een
50-jarige boerenvrouw. De dader, dë door
het hulpgeroep van de vrouw en doordat
het aangerande meisje rich met een para
pluie verweerde, in ziijn laaghartige- voor
nem-ens werd gestoord, is onbekend ge
bleven, daar hij het onmiddellijk op - en
loopen zette. De veldwachter Plantsoen
op jret Zand heeft onmiddellijk oen on
derzo-ek ingesteld, dat echter nog geen
resultaat heeft opgeleverd.
Wij. plaatsen dit beric.ht vo-oral als waar
schuwing', om-dat an-et de lange avonden
allicht meerdere individuen met minder
edele bedoelingen rondloopen en men dus
gewaarschuwd is.
Het Engielscbe stoomschip „O-u,-
field", dat den twaalfden October in hef
-droogdok alhier werd opgenomen, t neinë
de schade te herstellen, o-pgeloopen bij
de aanvaring met het Duitsc-he stoom
schip „Amalci", zal -deze week naar Vlis
singen vertrekken. De schade werd her
steld do-or de Kon. Maaitsch. „De Schelde".
Een der bakkers alhier heeft den
prijs van het wittebrood verlaagd tot- 17
leent per 8 ions. D'-iti is, voor zoov'er békend,
de laagste prijs in geheel ons land.
Hedennacht kwam ro-ok uit den kel
der van den bakker J. in de Brak straat
er was -een zak gloed aan het branden ge
raakt. Met emmers water werd het vuur
g-eblus-cht.
's Heer Arendskerke In de- gisteren ge
houden raadsvergadering werd na intrek
king van de 'door den. raad dezer gemeente
in ,zijn verg. van 17 Juni 1921 vastgestel
de verordening opnieuw vastgesteld de
verordening op het openbaar verVolgon
dcrwijs in deze gemeente. Verder werden
Vastgesteld eenige voorschriften voor he.
schoonhouden van gebouwen en terreinen
van id© openbare lagere scholen.
In verband met de omstandigheid, dr.-t
de thans geldende heffingsver ordening op-
1 Mei 1922 vervalt, wordt de verordening
op de heffing van een hoöfdelijken om
slag in de® gemeente gewijzigd en be
paald, dat over bet jaar 1922 het belas
tingkohier zal loopen over het tijdvak
1 Januari 1922 tol'! 1 Mei 1922 Naar aan
leiding van de circulaire van God Sta'.' n
inzake de nieuwe regeling van de jaar
wedden van do ambtenaren van den bar
geDijken stand wordt m, a. s. over nk'om
étig die regeling besloten.
Hierna Sluiting.
Rilland-Bath. Woensdagmorgen kwam
een vrachtauto van dhr L. uit Wemel-
dinge de ho-ogte afrijden aan den S'rco1
dorppolder alhier. Van de richting Rilland
kwam met paard ©n kar een ziekere Klap
van Waarde-; dezle ging aan de rechterzijde
van den we-g om de auto- te laten pas-
se-eren. T'o-en dezle echter vlak bij hem
kwam, sprong het paard op ziijde en voor
de chauffeur zlijn auto- tot staan kon bren
gen, kwamen man en paard er onder.
Wonder boven won-der kwam de man er
ongedeerd Van onder, alleen eenige klee
dingstukken waren kapot Het paard wei
den 0rie pootën afgereden, zlcolat hel
ter plaatse moest worden doodgeschoten.
Geen van beiden hadden ©enige schuld
aan bet ongeluk.
Oostkapelle. Woensdag vergaderde de
gemeenteraad. Tegenwoordig alle leden.
Ingekomen was een adres van de N.V
Autobusdi-enst Walcheren, om de verleen
de subsidie met f 100 te verhooien gedu
rende 1(0 jaar. D-e beer Zwemer zal -met bol
oog op het 4e gebod der Goddelijke wet
tegenstemmen. De heer Maas zou de ter
mijn -op 5 jaar gesteld willen zien. Beslo
ten wordt de jaariijksche subsidie
f 200 gedurende 5 jaar te verieene'n, met
5 tegen 2 stemmen, die der heeren J.
de Kam en Zwemer. T-ot lid dor Commissie
van toezicht op het later -onderwijs wordt
herbenoemd dhr. Corn-elis-sie- Van Ged.
Stalen is ingekomen -een salarisregeliing
voor den ambtenaar vain den burgerlijken
stand .B. en W. ste!!L©n v-oor de regeling
te- laten zoo-als ze is. Zond-er hoofdelijke
stemming w-ordt alzo-o besloten. Afwij
zend wordt beschikt op een verzoek van
den Chr. Metaalbewerkers-bond te Leiden
(inzake werkloosheidsverzekering. Vervol
gens worden de schoolgelden geregeld.
Eén kil-ass-e wordt er op voorstel van dhr.
Maas bijgevo-egd. D-e tarieven zullen nu
vo-or beide scholen gelijk gelden, t.w- 40—
6080—100 en 120 cent per 1-eerldng per
maand. Voorts w-ordt besloten op v-oorste'l
van dhr. Maas om de aftrek voor nood
zakelijk -Levensonderhoud van alleenstaan
de personen (g-een gezinshoofden) te be
palen -op f 400. Ten slotte w-ordt besloten
om -gedurende 5 jaren ontheffing te vragen
van voerkeuringen van levend vee en
"Wondt de burgemeester gemachtigd om mei
pmfigge-nde gemeenten in onderhandeling
/te treden ter 'uitvoering der vle-eschkteu-
ringswet. Hierna sluiting.
N. en St. jaosland. vlauüagmidla hield
do raad -dezer gemeente een openbar©
vergadering. Afwerig met' kennisgeving
hef lid Po-pp-8'. Voordat de vergadering
geopend werd, was het bestuur der N V.
Auto-busdienst in de- gelegenheid ges old,
de subsidieaanvrage voor de au-tobusdienst
tusschen de'Ze gemeente ©n Middelburg
nader toe te lichten. D-e heeren Hartman,
Biiijs Ballot en Hitter waren diaarvöor'
aa-nweziKada! de aanvrage nader door
dhr Hartman was toegelicht, opende de
voorzi. de- vergadering en stelde direct
aa-n de orde de behandeling van voranver-
meld-e subsidieaanvrage. Het vo-orstel van
!B. en W-. o-m de g(evraagde subsidie te ver
le-e-nen, werd mtöi( 4 tegen 2 stemmen ver
worpen.
Hierna was aan de orde hot aangehou
den voorstel van B. en W. om de gemeen
-tebelasting met,ingang Van 1 Mei 1922 t"
do-en plaats hebben door de rijks admini
stratie. D-e stemmen staakten nu weer,
3 te-gen 3, Boodas het' voorstel vwor
den is, -en aan de regeeiring verzocht zal
worden -die belasting Zelf te moge-n innen
Daarna deelt de vo-o-rz. mede, dat voor
lo-opig voor rekening -dezer gemeente- in
bet KrankCumTi'engeslicht Vrederust te
Bergen op Zoom is opgenomen oen 19-
jarige jongeling.
Vervolgens wordt uit 13 sollicitanten
Hot onderwijzeres aan de 0, L. schoo1 be
noemd M-ej. J. W. Happ-ei, thans in gelijke
betrekking te Breskens. Met haar s on-den
'op de voordracht de- dames Spape te Ooit
gensplaat, Jansen te Lekkerkerk en Aar-
noudse- te Oudemo-len.
Op -do circulaire- van Gedep-, Staten in
zake nieuwe regeling der jaarwedden van
de- ambtena-ren van den B-org. stand werd
besloten hun te adviseur-en, die jaarwed
den ta laten z!o-o ze thans zijn, aangezien
die in Februari pas op-nieuw Zijn geregeld.
D-e van de1 gemeente Go-es ontvangen
begro-ofing Van den keuringsdienst van
waren vo-or 1921 werd goedgekeurd. Op
-e-en adres Van -den N1. B>. v. Gem. Ambt. om
do gemeenteambtenaren vrij -te stellen van
betaling der bijdrage voor pensioen werd
afwijzend beschikt Van -de gemeente Mid
delburg is bericht ontvangen dat die ge
me-ente bereid is o-p nader overeen te
komen Voorwaarden zoonoo-dig hulp te ver-
I-e-enen 'bij brand in deze ge-mes-nte-, waar
tegenover de Nieuwlandsch© brandweer
Zo-o noodig hulp zal verteenen in oen
Zekeren kring der gemeente Middelburg'.
Besloten wordt ontheffing tvragen voor
vijf jaa-r van de in de- vleeschkeurmgswet
voorgeschreven voorkeuring voor Vark-ns
schape-n -en geiten.
Hierna werd de be-ggooting behandeld
vo-or 1922. Het totaal de-r ontvangsten en
uitgaven werd vastgesteld op f 31661.08,
D-o post H!, O. is geraamd op f12030. of
f 1000 minde-r dan in 1921. Bj hot be
handelen der begrooting werd no-g van
gc-dachte gewisseld over het aanstellen
van r-en vasten gemeentewerker, di-e o.m.
verschillende onderhoudswerken zou kun
nen ïno-eten -doen, -die nu door vaklui
moéten gedaan worden. D'oor do hooge
kosten, voo-r belooning daaraan verbon
den, werd echter besloten dit niet te
do-en. Daarna sluiting.
Gapings. Als zeldzaam kan gemeld wor
den dal bij den landbouwer A. M-esu al
hier mangels zijn gegroeid waarvan er 2
gewogen zijn di-e ied-er 111/2 küo wogen,
dus same-n 23 kilo.
Tboien Na een onder groo-te amdacht
aangehoorde rede van den heer P. van
Boes, burgemeester van Poortüet -e-n
Scherp-enis-se, gaven zich 23 jongens voor
de vooroefeningen van den vrijwilligen
landstorm op.
Torneuzen. Worn dagavond had 'in de
Geref, Kerk alhier een samenkomst plaats
in hef belang van den Ned. Militaireri
Bond, bij welke- gelegenheid het woord
werd gevoerd door Ds Crousasz, voor
malig veldprediker, en den heer Kuipers,
agent van genoemden bond. Ds CrousasZ
bepaalde de aanwezigen voorname-'ijk bij
de gevaren, -die in het militair© leven;
o-p Zoo -ernstige wijze zich dikwijls voor- werden goedgekeurdCol-os-s-e, eig. A. M.
doen. D-e heer Kuipers sprak meer over Daelman te Westdorpe (voor- 3 jaar! e
het practischo Tehuiswerk, en wekte op
tot ste-un aan da militaire Tehuizen. Bij den
uitgang werd een collecte gehouden tot
Steun vo-or -den arbeid van den NederI.
Militairen Bond.
ntsnmaiK r+vcvi**
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Hasselt, II. J. van Schuppen
to Groot-Am-iners.
Belgische Zendingskerk.
Aangenomen naar Gent, door L. Ilolt-
ri-gter te Utrecht.
Ds. J. W. Blank-ert te Kerkwerve
hoopt Z-ondag] den 30 October a-.s. af
scheid te nemen van de Ned. Herv. ge
meente te Kerkwerve en Zio-ndag den 6
Nov. d.a.v. -zijn intrede te doen bij de
N-ed. Herv. gem. te Neerbos-cli, na be
vestigd te -zijn do-or A. Pijnacker Hordijk
van Nijmegen.
D s. Vonken berg. De Part. Sy
node der Geref. Kerken van Zuid-Holland
(Z.-g.) heeft besloten, dat de kerkelijke
positie van ds. J. E. Vodkenberg te
Amersfoort naar art. 14 der Kerkenorde
-zal geregeld w-orden, waaruit dus volgt,
dat Z.Eerw. o-ok als directeur van den
B-o-nd van Jong. Vereen, op Geref. grond
slag het radikaal wan Dienaar des W-o-ords
behoudt en gerechtigd blijft tot den dienst
de-s W-o-ords cn der sacramenten.
Naar „On.zie Go-ura-nt" meldt is door
de Geref. Kerk van Nijverdal vo-o-r de
2-e ma-al -als missionair predikant voor
So-emba beroepen ds. W. v. Dijk te Oannpen
(Oost-Friesland).
Dr. H. Piers-on, ouid-president-direc-
teur der Heldring-gestichten, heeft Am
sterdam verlaten en zich metterwoon te
Groningen gevestigd ten huize van zijn
iz-o-on Ds. J. L. Piers-on.
Borssele. Benoemd tot onderwijzeres 'aian
de- -openbare lagere school te- Nie'uwer-
k-erk (D.) mej. J. W. v. Damme, tijdelijk
onderwijizieres alhier, geooren te Wisse-
kerke.
Geslaagd te Botterdam vo-or de vrije
en orde-oefeningen <l-e heer II. S. E. M.
Joukes te Vlissingten. En te 's Gravenh-a-ge
voor het machindstenexamen voorloopig
diploma de h-eer H, van Veen te Mii
delburg.
Slecht op de hoogte. Men
schrijft -aan „Het Volk":
Te Wilh-elminadiorp hadden -zich een
groot aantal leerlingen, allen beneden 18
ja-ar voor het vervolgonderwijs .opgege
ven. D-e lijst met leerlingen -ging naar de
Inspectie te Middelburg,, waar bijna, alle
geschrapt w-er-den, o-rndal volgens den in
specteur d-e leerlingen jonger dan 15 jaair
moesten .zijn. Pogingen d-o-o-r de aid. Goes
van den Bond van Ned. onderw., op ver
zoek de-r ouders gedaan, o-m den Inspec
teur van het onjuiste va-n rijn zienswijze
te overtuigen, bleven izönder resultaat.
Door deze- bondsafdeelin is daara-p te
legrafisch het -oordeel van den minister
van onderwijs gevraagd en diens- bemid
deling, ingeroepen.
Uit het daarop va,n don minister ont
vangen antwoord blijkt, dat bij- vervolg
onderwijs twee klassen 18 ja-ar mogen
■zijn, terwijl de meening: van den inspec
teur minder juist werd geacht. Voor den
winter is het nu, echter te laat gewor
den.
TernnUzen. Dezen zomer moest de Chr.
Bewaarschool alhier gesloten worden, we
gens gebrek aan een Hoofd, aange-z.ien
Mej. Hagiem&n vertrok naar Vreeswijk.
1 Nov. a.s. -za-1 echter de,ze inrichting
we-er heropend worden en komt g|eno-emde
juffrouw als hoofd d-cz-er school weer
kerke, (Z. Nieuwsbode.)
Spui. (Axel). Tot onderwijzer aan de
Chr. school alhier is, behoudens goed
keuring v-an den Inspecteur, benoemd dhr.
P. B-oer te -Axel.
Bestemd -zijn v-o-or den Indischen
dienst als -onderwijzer bij het Openhaar
Europeesch Lager onderwijs de h-e-er S.
A. Ge-enscn te Iers-eke en als douane
ambtenaar vierde klas-se de heer M. C.
Plaatsman te Vlissingten.
Due de Ballingu-e, eig. Gebr. Wagen, Bie-
-zelinqe.
Hoofdbestuur Z. L. M.
Omtrent de besloten vergadering van
't Hoofdbestuur der Z. L. M., welke weder
werd ge-leid door den voorzitter, Mr. P.
'IDieileman en waarin de begrooting werd
behandeld, vernemen wij, dat besloten is
-de ontwerp-b-egrooüng te renvoy-eeren naar
het Dagelijfcsch Bestuur. Vóór December
zal het Hoofdbestuur nogmaals bijeenko
men, teneinde een nieuw o-ntwétp te be
handelen en te geraken tot een definitief
Voorstel aan de Al'g- Vergadering. Ook
d-e kwestie der presentiegelden zal dan'na
der aan de orde komen.
Motorenkennis.
Aan de Rij kslandb-ouwwinterse,h-ool te
Goes wordt dit jaar voor het .eerst les
gegeven in mqtorkenivis. De,z-e less-en wor
den gegeven door den heer E. Visscher,
1-eeraar aan de ambachtsschool te Mid
delburg.
Rijkshengstenkeuring.
Te Bergen o-p Zo-om had gisteren de
Rijkskeuring van hengsten plaat». O/a.
Do massa-blindheid. ,De di
recteur der Suikerfabriek „Dintelooird", Dr
Vlaeke, deelde oVer de oogontsteking-on
der arbeiders het volgende aan de „Grond
wet" mede:
,D© Izaak is, daiH waavschijnlijlc -door dam
pen uit het sterk verontreinigde- water bij
verschillende werklieden een ontsteking
aan hef o-og wo-rdt ge-constateerd, die vol
gens -de artsen is co-njunctivis, ontsteking
van 'hef 'bindvlies. IDoor wals-sehing met
bo-orwater is de-zie ontsteking in do m-erste
'gevallen binnen enkele uren geneizen.
Van e-en b-lijVende blindheid1 is geen sprake,
e-venmin van het gerucht, dat werklieden
ter orid-erzloek naar Leidon zijn gezonden/'.
De 1-edigedoo,dkisf te Wog-
tum. Thans hoeft rich te Wo-gnum /ge
meld de 41-jarige T'eunis Blokker, kleer
maker !fe Amsterdam, en broeder vare
Klaarijje, wi-er lijk in de ledig gevonden
doodkist had moeten rijn. D-ezie Tennis
heeft aan den rijksveldwachter de volgende
door „OnBe Couranf' te- Hoorn opgotee-
kend-e belangrijke verklaringen afgelegd:
To-e-n mijn ziusfer Klaartje stierf, was
ik 12 jaar, en was nog op school mef mijn
iz'uster Maartje v-an 11 jaar. Kwamen wij
uit de school, dan moesten wji direct na,ai-
boven, en moesten daar altijd maar zitten
In -e-en hok, waar wij ook moesten slapen.
Wij namen -dan -de groene erwten stil mode
uit de grutterij, en gingen die erwten dan
boven opeten, daar wij niet te veel kre
gen meestal het overgeschoten ©ten ran
don vorigen dag. Ik heb wel gezien, dat
mijn ^usfer Klaairtje is uitgekleed, doch
door wie, w-e-et ik niet. Later heb ik haar
ook niet in de kist ge-zlien, en ben ook
mee geweest naar Wognum te-r begrafenis'.
Toen mijn zluster Klaartje is gestorven^
b-egon hef al heel gaiuw boven kwalijk
fe rieken. Ik heb toen ge-zlegd tegen mijn
stiefmoeder: „wat stinkt het hierboven^
en ih-et yj-ordt hoe langer hoe erger". Toen
kleide ze: „ja -dat komt, z;e hebben hier
Vroeger o-p -dat kamertje van jelui een
arend vermoord, en daar stinkt het zoo
erg van." - 1 j*|
W-e hadden van onze stiefmoeder een
ergerlijke behandeling.
Ik heb deze week no-g gesproken mief
mijn broer Com-3-lis, en mijn Zuster Maartje
(beiden fe Amster-dam woonachtig). Die
hadden destijds aan onze stiefmoeder ge
vraagd, -of zij Klaartje 110-g eens mochten
zien Sn ld© kist. waarop de stiefmoeder
antwoordde-: ,,-dait mlag niet meer, de kist
is dicht." Van -dien tijd af mochten wij
nooit lang m©er o|> de plaats achter het
1 huis. Als wij even naar -de W. 0. moesten,
was 't direct: „vooruit hoor, naar boven".
Gcrrit Kooi (vermoedelijk is bedoeld het
familielid, doodgraver te Ursem) weet er
b-eslist ta-e-er van. Hij loan Zich bes? voor
doen, alsof hij nergens van weet Vóórdat
Grietje Ko-o-i (die twee dagen na Klaartje
overleed) is gestorven, heb ik wel gezien,
dat zii het verschrikkelijk benauwd had.
en dat ZÖ erg heeft gebinaakt, zoodat zij
in bed niet kon blijven.
D-e -dubbele mo-o-rd fe Hout-
dorp. Aan -den wachtmeester -der mare
chaussee Wo-erfs heeft Marinus E. mede
gedeeld van de f440, die hij als deel van
den h-uif, die 'in het geheel f 1430 b 'dro-eg,
onfving, o.a. oen schuld vain f 150 te heb
ben betaald. Dut was aan een aannemers
firma. Hij had dit bedrag drie- weken te
voren van haiar geleend en gaf e-r, voor
dat kort© tijdsverloop, een tientje bij al-s
rente. D-ie ro-ijaliteit viel toen o-p: thans
is hef duidelijk. 'Voo-rts is nog bij dait
v-erhoo-r „gebleken, dat 4© gearresteerd1©
M. D. uit Schoort, bij es-n drogist in de
eerste Oosterparkstrait te Amst© dam een
fl-e-sch cho-rod'orm heeft gekocht voor uit
wendig gebruik. Het was, nanr D-. voor
gaf, voor ©en graip-je bij een feest, De
drogisf, die het goedje niet in zijn winkel
had, heeft het bij een co-llega voor vijftig
o-ent laten halen. Hij verkocht de flcsch,
waarin vijftien gram chloroform, vo-or tien
gulden. Te-voren had D. van E. vijftien
gulden ontvangen om een flesch chloro
form te koop-en. In een winkel aai de-n
Beukenweg, waar hij anders no-oit kwam,
heeft E. twee strengen touw gekocht om
er de slachtoffers mee te binden. Gerber,
de .man van de- woonschuit aan de Nieo-
laa-s Witse-nkade-, zul spoedig uit Apcb
do-orn naar Amsterdam worden ge rans-1
porte-erd, en naar alle waarschijnlijkheid
in vrijheid worden gesteld.
Lc 11 sehande 1 ijke moord. Te
Ge-n-emuiden is aangehouden d-e 27 jarige
D1., -die verdacht wordt, gepoogd te heb
ben ©en 7-jarig Weensch kind, da-t aldaar
tijdelijk in ©en gezin was opgenomen!
door verdrinking van het leven te be-
rooven. Du moet reeds volledig bekend
hebben.
- De storm. Door Leumter visschers
is fe Lemmer uit zee binnengebracht het
ijzeren tjalkschip „Zwaantje", schipper S,
Sticnstra van Groningen, op reis mot o©n
lading turf van B-c-ets naar Edam. Ten
gevolge van een rukwind is de ma'sf ge
broken. Hot s-cheopjo dreef hulpeloos rond.
- Een schipp-e-r uit 'AGravendeel die- de
brug over de Oude Maas bij do gemeenta
Spijkcnisse wilde passeeren, werd door
den stroom -Zoo-danig meegesleurd, dat hij
in plaats van door de- openstaande brug
onder het vaste gedeelte te-fechti kwant
l D-o maslt, die niet gauw genoog ge-st"-'k,n-
kon worden, b-leek te sterk, waardoo' het
i schip, van b-oven te-gengehoud- n, ovef-
he-lde en omsloeg. D© opvarend m konls-r»
zich rédden. Hef schip is inmiddels ge-
