Binnenland.
Uit de Provincie.
Kerknieuws.
Predikbeurten.
Onderwijs.
Gemengd Nieuws.
ters knabbelden aan zijn bevoegdheden
als minister van oorlog.
Toch liad Katchener natuurlijk ook zijn
groote qualiteiten, en als mensch prijst
Esher hem zeer hoog.
Maar Kitchener de soldaat uit de woes
tijn voelde zich niet thuis en kon zich
niet thuis voelen in de politieke atmosfeer
van Westminster.
Kitchener zelf had dat spoedig ten volle
begrepenwel trachtte hij door onbegrensd
hard te werken nog zooveel mogelijk tot
stand te brengen; maar zelf voelde hij
wel dat hij er niet kwam.
Lord Esher heeft voor zijn boek geput
uit een journaal van hem zelf en een
zeer groot aantal particuliere brieven. Hij
wil die nu deponeeren in het Britsche
Museum, waar zij gedurende 60 jaar ver
zegeld moeten blijven.
Ludendorff gelooft niet aan
broederlijkheid.
Volgens een bericht uit Washington
heeft de Duitsch-Amerikaan, dr. Glogau,
president der wetenschappelijke en eco
nomische vereeniging in New-York, bij
gelegenheid van het 50-jarig bestaan dezer
vereeniging, de volgende rondvraag uit
geschreven
„Op welke wijze kunnen do intellec-
tueelen van alle landen tot verheffing
der broederlijkheid en menschclijkheid bij
dragen?"
Onder de ingekomen antwoorden be
vond er zich ook een van generaal
Ludendorff, dat als volgt luidt:
„Sinds den vrede van Versailles, die
onder leiding der Vereenigde Staten ge
sloten werd, kan men van geen Duit-
scher meer verlangen, dat hij aan broe
derlijkheid en menschelijkheid gelooft. In
plaats van zich daarmee bezig te hou
den, moesten de DuitscheTs in de Ver.
Staten liever alles doen tot versterking
van het Duitsch-nationale bewustzijn, op
dat het er weer ga uitzien als in de
tijden van Bismarck.
De intellectueelen van alle landen moe
ten over de misdaad van den Versailler-
vrede en voor de leugens, die over
Duitschland tijdens den wereldoorlog zijti
uitgestrooid, ingelicht worden. Op deze
wijze zouden do intellectueelen een deel
der schuld, die de meerderheid van hen
öp> zich geladen heeft, weder goedmaken.
Dat ik dan weer mijn geloof zou kun
nen .terugvinden, daarop hoef ik geen
nadruk te leggen".
Korte Berichten.
Een spoorwegarbeider vond bij
hot gaan langs d)en spoorweg in Secih-
tem bij Keulen twee aoletassehen,
welke 41/2 millioiein aan Hollandsch
geld bevatten. Hel staat nog' met vast,
boe ziij daar zijin gekomen.
Te Milaan zijn tengevolge van
'de hitte tijen personen krankzinnig- ge
worden. Eén persoon is gestorven.
Er is op de loonen der arbeiders
in de nijverheidsinstellingen te Brus
sel een vermindering toegepast van
5 pet. Voor de mijnwerkers is het
loon in de laatste maanden met 20
pcit. verminderd.
De Amerikaansche kerk te Ber
lijn, die sinds hel uitbreken van den
oorlog gesloten was, zal Zondag a.s.
plechtig worden heropend.
In de haven van Duisburg heeft
een felle brand gister den kbrenmol 11
van de firma Cohen Co. met. alle
graanvoorraden vernield.
Volgens een schatting van den
bond van Iveulsohe kooplieden is het
verkeer tusschen het onbezette en 't
bezette gebied sedert de invoering van
de sancties met 60 pelt. gedaald.
Een ijzergieterij te Roubaix had van
een buitenlandsche regeering een bestel
ling gekregen op metalen hulzen voor
granaten. De arbeiders weigerden echter
dit werk uit te voeren en hebben den
larbeid gestaakt.
Edward Bok in ons land,
D,e Ned. Amerikaansche Kamer van
Koophandel te Amsterdam bood den heer
en mevrouw Edward Bok Woensdagavond
te Amsterdam een. diner aan.
Nadat verschillende redevoeringen wa
len gehouden o.a. door de heeren VVi-
baut, Cremer, Everwijn, Hoogenboom,l
nam de heer Bok het woord.
„Ik wenschte wel, sprak hij, „dat ik
Sn staat walre, om datgene, wat ik heden
avond te zeggen heb, in het Hollandsch
te zeggen. Maar men moet er rekening
mee houden, dat ik Holland als een kleine
jongen van zes jaair verliet en in 51 jaar
vergeet men heel wat, te meer daar ik
nooit gelegenheid had om mijn moeder
taal in de Vereenigde Staten te spre
ken. En daarom geloof jk, dat gij mij
gemakkelijker zult kunnen begrijjpen, wan
neer ik vlot Engelsch spreek in plaats
van gebroken Hollandsch. Maar ik
iwenschte u in mijn moedertaal te danken
Voor de groote vriendelijkheid, welke gij
mij betoont door hier hedenavond te
komen, in dezen vacantietijd van het jaar,
en voor alle welwillendheid, welke ik ge
durende mijn verblijf in Nederland heb
ondervonden.
Ik ben Amerikaan, en wat ik in mijn
leven heb kunnen bereiken, is grooten-
deels het gevolg geweest van de kansen,
Iwelke Amerika biedt. Maar ik ben hier
geboren. Al mijn voorouders waren Hol
landers. En er is iets in Nederiandsch
bloed. Ik geloof, dat wat ik in' Amerika
|ieb vermogen te doen, ook aan mijn
Hollandsch bloed te danken is. Hoe dit
ook wezen moge, ik voel, dat ik Holland
iets verschuldigd ben, en ik wil deze
schuld betalen. En ik voel tevens, dat
ik haar op 'geen betere wijze kan af
doen, dan door mijn beide landen nadet
tot elkander to brengen; liet land, waai-
ik geboren werd en mijn aangenomen
vaderland.
De heer Bok beschreef vervolgens de
doeleinden der „Netherlands America
Foundation" en de wijze, waarop deze
in de Ver. Staten georganiseerd werd.
Haar voornaamste doel, zeide hij, zou
wezen om beitS; landen dichtei bijeen
te brengen en om beide volken tol beterö
wederzijdsche waardeering te voeren. Ter
wijl de Nedérlandsch-Amerikaansche Ka
mer van Koophandel hier en in New-
York langs economische lijnen werkte,
wilde de „Netherlands America Founda
tion" langs lijnen van kunst, muziek,
literatuur, opvoeding, arbeiden. Hij ver
klaarde, hoe dit kon worden uitgevoerd
door uitwisseling van professoren tus-
schen Nederlandsche en Amerikaansche
Universiteiten; door de instelling van stu
diebeurzen, waardoor Nederlandsche jon
gens naar de Amerikaansche hoogescho-
len zouden kunnen trekken en Amerikaan
sche jongens naar Nederland; door ten
toonstellingen van Amerikaansche kunst
in Nederland; en van Hollandsche kunst
in Amerika; door het puik der Neder
landsche literatuur aan de Amerikanen
voor te leggen, en vice versa.
De heer Bok somde nog andere plan
nen op, welke de foundation op haar
programma heeft en verklaarde, dat de
organisatie in Amerika tegen November
gereed zou zijn om aan den arbeid te
gaan. Maar voor' den geregelden gang
van zaken was het noodig, dat tegenover
de organisatie in de Ver. Staten een
organisatie in Nederland bestond om mee
samen te werken.
Het leven beweegt zich nu eenmaal
niet uitsluitend langs economische lijnen.
Even belangrijk als het is om de han
delsbetrekkingen tusschen de beide lan
den te versterken, even belangrijk is het
om de overige banden hechter te maken.
Aan den anderen kant hebt gij behoefte
aan moreelen steun, aan betere waar-
deering, aan do warmere vriendschap van
Amerika. Het is niet moer dan vanzelf
sprekend, dat gij in de eerste plaats denkt
aan Uwe betrekkingen tot Duitschland,
Frankrijk en Groot-Brittannië. Zijl staan
dichter tot U, zij zijin Uw buren. Maar
achter deze naties rijst de groote repu
bliek der Ver. Staten. Langen tijd is
zij van Europa geïsoleerd gebleven. Maar
in de toekomst zal dit anders worden.
Reeds is zij een we're ldmog end hei den
voorbeschikt om grooter te worden, zoo
niet de grootste. Gij denkt aan Amerika
als ver weg. Maar het is niet zoo ver.
En het zal het zeer zeker niet lang
méér zijn. Ik voorzie, dat ik binnen twee
of drie jaar in 40 uur overkom van
kust tot kust. De wereld verandert. De
draadlooze telegrafie, de telefoon, de
vliegmachine, zij brengen ons allen dich
ter tot elkaar. De gansche wereld zal
weldra onze buurman zijn. Nu is het
o,ogenblik 0111 dit te voorzien en 0111 de
betrekkingen met Amerika te versterken.
Zoodat, wanneer wij werkelijk buren zijn
geworden, wij elkander beter zullen be-
grijpen.
I De beslissing berust bij u in Holland,
j niet bij ons in Amerika. Wij zijn gereed.
1 De geest in Amerika is Holland wonder-
wel gezind. Thans nu Amerika, maar
dan ooit te Votren jn zijn geschiedenis,
denkt aan internationale betrekkingen,
is het psychologische moment gekomen.
Ik. spreek als Hollander en als Amerikaan.
Laat ons tot nauwere aaneensluiting ge
raken. Het zal ions allen ten goede strek
ken. Het past Amerika en Nederland
meer dan anderen om tot elkander te
komen. (Hand.)
De bros koop.
M. J. Brosse schrijft in de „N. B.
Crt" „Rotterdamsche Zede prenten",
eti hij wijst daarin bijzonderlijk op
den slechten invloed, welke de vrouw
in hel: bedrijfsleven ondergaat.
„Dartelheid iin de kleeding is vaak'
oorzaak, dat zulke meisjes zich niet
meer tevreden, niet meer in stijl, niet
meer thuis voelen in den eenvoudigen,
soheren kring van het gezin, waai
de vader, die een arbeider is, haar
verwijlen doel om haar lichtzinnig
uiterlijk; waar zij -om hare opzich
tigheid en haar juffer,igie manieren
worden geplaagd, waar zij de om
geving burgerlijk vinden, benepen, ver
velend, zoo dal zij er uit loopen, uit
huizig worden, en haar vertier zoe
ken op straat.
Wat is dan meestal hel directe ge
volg van de uithuizigheid? 'IBezoeken
van de bfoskopen, onder meisjes, of
liever nog met jongens, in de donkere
heimelijkheid van de weelderige biois-
koop-paleizlen, die als opiumkitten aan
allerlei onbevredigde verlangens, aan
allerlei geheimzinnige verbeeldingen
de tijdelijke voldoening geven van vi
sioenen;visioenen van luxe, visi
oenen van mondain leven, van rijke
toiletten, van 'tleven der demim'on-
daines in haar nitheemscbe omgeving,
visioenen van verleiding, van prikke
lende romantiek, van sentimenleel-dra-
matasche conflicten, van verboden of
versmade liefde, van sensualiteit, van
perversiteit, van raffinement, in één
zenuwspannende opeenvolging van
eindeloos verflitsende visioenen, om
op de grofste wijze de zinnen op te
zweepen, de verbeelding koortsig op
te voeren. E11 als 'tuil is, dan staan
ze daar weer op de nuchtere straat,
de saaie, Rollerdairisclie avondstraat,
om haastig naar huis terug te keereen,
waar de stemming nu dikwijls gespan
nen, en de omgeving zoo sjofeltjes
simpel is en zoo gewoon, zoo kwet
send onvrij en bekrompen vaak in
deze tijden van woningnood. Droomen
zij na over de verlokkingen der weel-
dé, der zoo geraffineerd 'vertoonde:
weelde in die Tevens van enk 1 jacht'
op emoties, jacht naar geiio
Let wel, di 1 alles schip een libe-i
raai persman
Een respectabele af s land
afgelegd.
Omtrent de afstanden, die lol dus
ver werden afgelegd op de lijnen, dm
bij de Koninklijke Luchlvaart Maat
schappij in exploitatie zijn, deeb het
Haagsche Aneta-kanf.ro. de volgende
gegevens mede:
De K, L. M. hOeft de exploits,lie be-
goinpen op 17 Mei 1920, waarna de
diensten op 31 October werden stop
gezet. Op 14 April van dil jaar is
de dienst hervat en tof 1 Augustus,
dus in totaal 9 maanden, hebben de
vliegtuigen van alle lijnen tezamen e n
afstand afgelegd, die niet minder dan
twaalf en een half maal den omtrek
der aarde bedraagt, of een en een
derde maal den afstand van de aarde
naar de maan.
En dil. geweldige aantal kilometers
is afgelegd zonder dat een enkel on
geval is voorgekomen. Wel moesten
eelnige malen gedwongen tusschenlan-
dimgen worden verricht
Maximumsnelheid m o 1 o r-
r ij t u i g e n e n 111 0 t 0 r r ij, w i e 1 e 11.
Aan de colleges van burgemeesters en
wethouders in Zeeland is in het Prov.
blad no. 69 door Ged. Staten een circu
laire gericht luidend als volgt
Onze aandacht is er op gevestigd, dat
liet in acht nemen van eene maximum
snelheid voor motorrijtuigen ea motor
rijwielen van minder dan 20 K.M. pel'
uur vjoor de bestuurders bezwaarlijk is
en tevens oinnoodig uit een oogpunt van
verkeersveiligheid, mede mol het oog
op hel bij art. 15 der Motor- en Rijwiel-
wet gegeven voorschrift.
Aangezien het uit praktische overwe
gingen gowenscht moet heeten, geene
verkeersvoorschriften uit te vaardigen,
waaraan redelijkerwijze niet kan wor
den voldaan, zal het naar ons oordeel
aanbeveling verdienen, het in acht nemen
van een te laag maximum niet meer te
eischon.
Reeds gingen enkele gemeenteraden,
die blijkbaar eveneens deze opvatting zijin
toegedaan, uit eigen beweging er toe
over, de maximumsnelheid voor motor
rijtuigen en motorrijwielen te verhoo-
gen tot 20 K.M. per uur.
Wij mogen U derhalve verzoeken, voor
zoover zulks nog 11 iet mocht zijn ge-
scliied, het daarheen te leiden, dat do
bestaande maximumsnelheid voor derge
lijke verkeersmiddelen op dat cijfer wor
de gebracht.
Bes m-o 11 e 1 ij k 0 ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over do week van 31 Juli tot en
met Ti Augustus 1921, in de prov. Zee-
land, bedroeg
jFebris typhoïda (buiktyphus)('ad-
Zand 1; 's-Heer Abtskerke 1. Tholen 1.
Roodvonk: Ritthem 1.
.DijrhlhcritusSl. Jansteen 1, Vlissin-
gen 1.
Re 1 m e r s wa a I. Hef bericht aan
gaande een voornemen 'tot pogingen om de
overblijfselen van Reimerswaal voor ver
deren ondergang te bewaren, berust op eein
misverstand voor zoover het Zeeuwsch-
Genootschap der Wetenschappen daarin
genoemd wordt. Rij hiet bestuur van dat
Genootschap is een dergelijk plan niet in
overweging.
Goes. Het is, dunkt ons', geen schan
de, wanneer veelo Goesenaars, die in
de laatste jaren zich hier vestigden,
en onze straatnamen kennen, weinig
of niets afweten van de mannen, naar
'welke deze straatnamen genoemd zijn.
Immers, er zijn zelfs geboren Goese
naars, die op de vraagwie was deze,
en wie was die? hel antwoord schul
dig blijven. Enkele namen brengen wij.
hierbij naar voren.
Jacob Valcke, geboren te Goes,
tusschen de jaren 1530 en 1540, stam
de uit een aanzienlijk Vlaamsch ge-
slachl, dat mtel hem is uitgestorven.
In 1575 werd hij secretaris, in 1578
pensionaris van Goes, en is meerma
len gezant m Engeland geweest, van
waar hij naar hier of naar Heinkens-
zajnd, waar zijn huiten lag, terugkeer
de. Hij was heer van Cats en Wol-
faarfsdijk, en o.a. Raad en Thesaurier
(ontvanger generaal) van Zeeland. Zijn
laatste zending naar Schotland vol
bracht hij met Oldenbarneveldt, graaf
Hendrik van Nassau ten jonkheer Wal
raven va.11 Brederode, doch stierf 3
Juni 1603 op de terugreis. Zijn lijk
werd naar hier vervoerd en in de
Groote Kerk begraven. De gedenksteen
op zijn graf werd echter bij den
brand van 1618 111 de Groote Kerk
vernield; in 1844 is er een nieuwe
steen op zijn graf gelegd.
P i. e t e r Jaspers e, burgemeester
van Goes, overleden in 1581. Hij liet
een belangrijke erflating na ten voor-
'detele van hét burgerlijk armbestuur.
Cornells E v e r s d ij k bekleedde
de aanzienlijke betrekking van Reken
meester van Zeeland, en maakte Zich
naam onder andeeren door de uitgave
van geschriften, die hem als een be
kwaam rekenaar deden kennen, o-.a.
herleidingstafels.
Matt heus Smalltegan s; e,
schrijver van de Cronijk van Zeeland.
Johannes' A n t 0 n i d os va 11
dor Goes, een volgeling ei beach r-
moling van Vondel; zijn gedichten be
zorgden hem den eerenaam van „dc
Goessche Zwaan". Hij word geboren
1647, huwde in 1678 mei Snzarma
Bormans, doch overleed reeds in 1684.
A dolf v a -n W e sier w ij k was
burgemeester van Goes, toen op hel
eind der zeventiende e uw verwikke
lingen ontstonden -lussöhen de reg ui
ten der stad; hij werd in 1697 iber
dood veroordeeldzijin vonnis werd
echter veranderd in verbanning; la
ter keerde hij hier weer terug.
B o u d e w ij n de Witte was bal
juw van Goes, werd later secretaris
van Zeeland, en ten slotte raadpensio
naris van Zeeland. Hij leefde in de
achttiende eeuw.
De jiersonen, aan wie de straatna
men in Nieuw-Goes herinneren, zijn
reeds vroeeger door den gemeente
archivaris in ons blad beschreven
Wij ontvangen hel programma
van den landdag, uitgaande van den
Goesschen Chr. Besturenbond en de
N. C'. G. O. V., te honden op Zaterdag
20 Augustus, des nam twee uur. Ken
advertentie zal in den loop der vol
gende week nadere bijzonderheden
brengen. Wij willen nu reeds mede-
deeten, dat ha een openingswoord van
den weleerw. heer Ds J. J. Hom
burg,, de heeren G. Baas Kz lid van
den gemeenteraad van Amsterdam, en
T. de Jong te Ut.rech'1 beiden zeer
bekwame sprekers het woord zul
len voeten. De harmonie „Hosanna"
en het zangkoor der N. C. G.O.V. zul
len medewerken. De can'ine zal m de
goed voorzien zijn, zoodat ongetwijfeld
velen zich naar de weide van den heer
De Bokx zullen begeven.
De afd. Goes der N. C. G.O.V.
heeft weder twee aruli-kermisv rgade-
ringen georganiseerd een wel op Za
terdag 20 ten Dinsdag 23 Aug beide
in de sociëteit V. O. V. Zang, muziek,
tableaux ten samenspraak Zullen beur
telings he aandaclht vragen.
Gistermiddag stond eeai paard en
kar van de firma Timmerman en Melis
beladen met zakken graan bij de haven
achter de brug. Doordat het paard achter
uit Jiep, kwam heel het zaakje in 't wa
ter terecht. Het paard werd naar de helling
bij het magazijn van de firma L. Duvekol
geleid en zoo op den wal gebracht; de
kar werd met de stoomlier van dhrn.
Ossewaarde en Dekker boven water ge
haald. Het tuig Was nog al beschadigd,
verder liep hel zonder ongelukken af.
Vissingen. Uil verschillende berichten
blijkt wel, dat de deelneming aan de
iandbo 11 wfeesten alhier reusachtig is en
als niet alle teekenen bedriegen, zal onze
stad, zoo schrijft de VI. Crl., de volgende
maand zeker op waardige en schil terende
Wijze feest vieren.
Alle buurtcommissies beijveren zich om
het zeerst om èn in den optocht èn bij
de versiering met iets origineels voor
dan dag te komen, waarin niet weinig
de deskundige leiding van den kunstkring
„het Zuiden" het hare zal bijdragen.
Kapelle. In heil: lokaal der- Chr. Jon-
gelingsveroeniging „Obadja" zullen
a.s. Vrijdag en Zaterdag Chr. bi.osc.oop-
avoinden worden gegeven door den
heter Grundlehner uil Dordrecht. Als
hoofdnummer wordt Vrijdag gegeven
de prachtfilm „jj)uo Vadis?" naar bet
berOtem.de boek van dien naam. Daze
film doet hiel, oude Rome voor onze
oo-gten herleven, m den tijd, dat de
wreede Nero. kleiz'-r was.
Nero met zijn feesten en wreed
heden, Rome 111 brand, de christenen
door Chilon van den brand beschul
digd, door Nero voor de leeuwen ge
worpen, de ontzettende tafereelen in
de arena, enz., zijn zeker wel span
nende momenten, die deze film tot een
der meest beroemde gemaakt hebben.
Zaterdag wordt ook een ander tref
fend hoofdnummer gegevenn.l. „De
rotsen van Kador", een boeiende ge
schiedenis met prachtige naituurtafe-
reelen, en waarin de bioscoop in
drenst, der geneeskunde gebruikt
wordt. Behalve deze, worden nog heel
wat andere vertoond, o.a. Hel bezoek
der Koningin aan Zwolle, De plechtige
begrafenis van D'r A. Kuyper, Water
snood in ons land, enz. énz.
Oolk worden beide avonden om 5
uur 'kindervoorstellingen gegeven.
Gisterenmiddag werd een drie
jarig jongetje van een der bewoners
vain dén Zandweg door een motorrijder
aangereden. Heelkundige hulp moest
ingerotepen worden, die dan ook door
Dr W. F. Pfeiffer verleend werd.
Gisterenavond bracht het fan
farekorps „Ons Genoegen" alhier een
serenade aan mej. Maatje Koole geb.
K arm an, die haar 90stten geboortedag
vierde. Of het grootje het aardig vond
De oudste onzer inwoners leest nog
geregeld de courant en weet zich voor
vallen te herinneren vanaf haar tiende
levensjaar. Groot was de belangstel
ling en talrijk waren gisteren de gfe-
lnk'wenschen.
Waarde. In de Vrijdagnamiddag ge
houden zitting van den gemeenteraad
werd op voorstel van B. en W. beslo
ten, le. tot wijziging pachtovereen
komst voor de gasfabritek Oostende
te Krabbendijke. Met de Mabeg te
Utrecht tolt heit aanbrengen van een
waterga.sinstallatie, en voor dit doel
eten geldleemng aan te gaan. 2e. Tot
het maken van een closetinrichling
in een der schoollokalen. 3e. Over te
gaan tot opruimen van twee doode
hoornen in de Dol-psstraat.
ter-
meti rijkspiemie. Se. Tot
wijziging der begroeting 1921
band met bel. bouwen van wo,im\'r
vaststelling van de gemeenku-Xr,'!?
dienst 1920.. (Welke cijfers? H(,,j
Souburg. Dé feestcommissie j,^j(
hare laatste vergadering'het volgende
gram ma ter gelegenheid van de Lindbou"
week vastgesteld, n.l. Dinsdag j;-j
avond-concert op het Oranjeplein te n
Souburg en Zaterdag 17 Sept. mali,,)
op hel Marnixplein te W.-Souburo
's avonds lichtstoet voor kinderen ,,1}
muziek. Bij den doortocht van de jé
ninklijke familie op Donderdag 15 s,
naar het tentoonstellingsterrein zullen L
schoolkinderen eenige toepasselijke ;,,.C
ren zingen. Bij het opstellen van dit M0'
gramma is zooveel mogelijk rekening'Se
houden met de festiviteiten te Middelburg
en te Vlissingen.
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor Slaveni.sse door J. i{011„.
le Hoogblokland; voor Wageningen
dooi' L. D. Poot te Amsterdam.
Geref. Kerken.
Tweetal te Zaainslag U. IluvvaJda te
O. Bildtzijl en F. W. Geerds le SchArne-
goutum.
Beroepen te Herwijnen G. v. Duinen'
cand. te Groningen.
Beroepen te pretoria J. Waterink te
Zulfen.
Aangenomen naar Grauisbergen en be-
dankt voor Oosterend Fr., Oosterend op
Texel, Nieuwërkerk aan den IJsel, 's-Gra-
venmoer, Halhim, IJselmonde. Schiplui-
den, Puirmerend en Oostkapelle door A,
Ringnalda, cand. te Den Haag.
:rr
Zondag 14 Augustus.
Ned. Herv. Kerk.
Goes, vm. ds .de Vriies, nm. geen dienst,
av. ds. Homburg.
Kruiningen, vm. 9.30 u. geen dienst; nm.
2.30 u. ds. Steenbieek (afscheidsrede).
Geref. Kerk.
Ierseke, vm. en nm. Leesdiienst.
Nieuwdorp, vm. en nm. ds. B. Meijer
van Ierseke.
NÜORD'WKLLË. De voordracht voor hoofd
der 'ofvnbare school beslaat uit (Ie heeren J.
van Vliet te Vlaai-dingen, J. van de Velde
le Rotterdam en J. Witte Le 's Heer Arends-
kerke.
Geslaagd te 's-Gravenhage voor de acle
Fransch l.o. d e dames T. Bergen eu L. S. II.
I Boei te Goes, F. .J W. Brand Brand te Rot
terdam en L. C. Bronswijk te Oosihurg.
De communistische school.
We lezen in de „Nieuwe Delftscho Crt.":
Evenals van socialistische zijde hoort men
j ook de communisten vaak zich koeren tegen
hot bijzonder onderwijs, waarbij dan vooral
i de leuze opgeld doet, dat men de kinderen
niet met dogma's moet lastig vallen omdat
zij or toch niets van begrijpen. De openbare
school, waar hot onderwijs in neutralen vorm
gegeven wordt, zonder godsdienst, zonder leer
stellige vraagstukken -dat is je v. trc!
Zoo verkondigen de heeren althans in liet
j openbaar, maar dal zo dit neutrale
onderwijs toch niet geheel voldoende vinden
blijkt uit het feit, dat in verschillende plaatsen
van die verkapte jeugdorganisaties bestaan als
ontspaningsclubs, gympasüek- en kinderzang,
vereonigingen, enz., welke de nog leerplichtige
of de nauwelijks school-vrije jeugd feitelijk
reeds in de roode gelederen inlijven.
Ook in Delft bestaat een dergelijke club,
waar de jeugd clandestien wordt ondenvezen
in de verderfelijke theorieën van het commu
nisme. Het is de zoogenaamde Ontspanninss-
schooi „Vrijheid", waar aan schoolgaande kin
deren, w>j. van 7 en 8 jaar, jongens zoowel
als meisjes, des Zondagsmiddag gelegenheid
tot. ontspanning wordt geboden. Als het
weer is gaan de kinderen naar buiten, waar
zij zich vermaken met allerlei openluchtspelen,
terwijl als het zonnetje wat al te fel brandt,
de dorstige keeltjes worden gelaafd mei ijs
wafels of andere verfrisschingen. En voor dat
alles betaalt de jeugd slechts 5 cent contributie
per week. Op het program der communistische
Zondagsschool komt echter ook voor „vei
tellen", een op zichzelf zeker zeer interessant
punt, maar dat door de ietwat vreemdsoortige
leerstof, welke de leider behandelt, toch niet
zonder bedenking is.
Van welken aard deze kinderverhaalljes zp
blijkt n.l. uit netgeen den vorigen Zondag wer"
verleid. De leider sprak daar over het naïve
onderwerp „dienstweigering", vertelde o.m- dat
hij zelf dienstweigeraar was en spoorde ne
funderen aan als zij later groot zouden
zijn hetzelfde te doen. Hij zelf had ,,n
hiervoor in de gevangenis gezeten, „maar
dat geeft niets, als je tijd om is, kom je er
wel weer uit!" En verder: „als er °°r'oe
komt moet je je vader en moeder doodschi'''"1
en iftissehien ook je zusters, broeders, vrien
en kennissen. En dat moet je weigeren, PJ
dan liever de gevangenis in, dat hindert nieh-
Zoo wordt de jeugd onderricht in de com
munistische en anarchistische theorieën-
is bevattelijker en meer geschikt voor 1
kinderverstand dan godsdienstige leerstelling^
- Ongelukken. Te Landem^'
ko (Gron.J lijden drie personen a<
bloedvergiftiging, ontstaan tengevoh,
van hel binden van schoven have
allen zijn kinderen van één weauv
