So ï®5 Maandag ^3 Mei de vrijheidsbond. Jaargang Reclames. Uitgave van Vaaml. Venn. LUCTOR RT EMERGQ, 1 gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: laNGE VORSTSTRAAT 70, (Telefoon No. 11). Bureau te Middelburg: gvgjjA F. P- DHUIJ L. BURG, Drukkers: j-.gg ter baan Le Cointre, Goes- pit is ook een partijnaammaar een nietszeggende. Een naam trouwens niet passend bij de door dezen aangeduide ^De Vrijheidsbond moet vervangen de oude liberale partijl Dieze partij is inder tijd opgetreden met de pretentie van te strijden voor het ware beginsel der vrij- heid. Maar hloe hebben de coryphepën dezer met zoo goede bedoelingen opge treden partij, die sehoone beginselen ver loochend. Men leest somwijlen in de bladen wel eens een Waarschuwing tegen een bepaal den flesschentrekker, die om te ontkomen aan de ontdekking, telkens van naam verandert, zich nu eens met den naam zjjner vrouw1, dan weer met die zijner schoonmoeder of grootmoeder of behuwd- „rootmoeder tooit, en daardoor den dans der ontmaskering ontspringt, zijn slag slaat. De liberale partij heeft sedert '48. meer malen eenzelfde cameleon-rol van ploli- lieken flesschentrekker gespééld. Niet zoodra had zij haar oorsp.ronke- Ipen goeden naam verspeeld, dank zij de tirannieke plraktijken harer beste man nen, of zij koos zich den naam vrijzinnig uit; haar linker zioom. diende zich aan als radicaal, later als democraat; steeds meerdere gjoepjes maakten zich van baal los, onder allerlei vrij-Liberale, Uecono- miselie, Unie- en andere namen; doch om weer tot elkander gebracht, zich een nieuwen verzamelnaam te kiezen, die als kleinste gemeene veelvoud van al deze factoren Vrijheidsbond wezen zou. Inderdaad het kleinste gemeene veel voud. Het blad van den Oeconomischen Bond had wel getracht nog een paar andere namen naar voren te brengen als': Staatkundige Bond, Nederlandsche Bond, Welvaartpartij, om maar „vanwege den historisehén bijlsmaak", zooals de redactie mr. Treub zelf zei, dien „liberalen" naam te ontgaan, doch de eene naam was pi onwaarachtiger dan de ander. Van al deze onware namen was dan „de Vrij heidsbond" nog de beste. En van dien Vrijheidsbond zou hlet ce ment de godsdienst zijn. De godsdienst 1 Dus ook hierin een breken met het verleden? Als 't niet bij 't aanheffen eener leus blijft, maar bet een begin van daad wil zijn, dan zeker. Maar wie wil n'u de liberale partij juist op dat punt ooit. nog vertrouwen. In de praktijk is zij iminers altijd tegpn den godsdienst geweest. Er tegen, door hem te negeeren, er tegen door hem af te' wijzen, er teg;en door voor hem1 te waar schuwen. Van daar haar principieele strijd voor het neutrale! Daarbij kioimt nog dit: Do liberale partij heeft zichl steeds tegen de „vermenging" .van godsdienst en staatkunde gekant. Den godsdienst er buiten! Politiek en godsdienst is uit den booze! De clericalen moeten een ander land zoeken, waar de zon nog om de i :vaI(le draait. Bederf met uw Bijbelteksten ons Staatsrecht niet. Godsdienst is een zaak van de Binnenkamer, den verbor gen omgang. Altegaar uitspraken van he tende groote mannen uit de Liberale pjar- hj- En nu de Vrijheidsbond erkent de groote beteekenis van den godsdienst ook voor het politieke en publieke leven. Een mooie verklaring inderdaad. Doch J verschillende beteekenisssen, die men in het liberale kamp, van oude aan godsdienst" hecht, mag gevreesd worden uat het allooi van deze nieuwe munt de godsdienst van den Vrijheidsbond liet zuiver is. Godsdienst is dienen van den eenigen, waarachtigen God, gelijk Hij Zich in Zijn Woord geopenbaard heeft; het geloof in ien de Christelijke kerk van alle eeu- iiuit0edrukt in blaar Credo, de .f artikelen van haar Algemeen, On getwijfeld Christelijk geloof. Het geloof W n i™ Vader> den Almachtige, Schept Cl os "eroels en der aarde; en in Jezus Zn' Zljn.en eeniggeboren Zoon, on- lirnimnT6' F*e' 0l%estaan en opgevaren, do m' Y 'eo zal om te oordeèlen Hoi li vend?n en de dooden. En in den ri,'gen ,Geesb Godsdienst.behjdt 6n beleeft' die oefent VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Prijs per 3 maanden £r. p- post £3,— Loss» nummersfO,QS KyawWC var t. rlihn a.r j n de orensclien van den Wit met dien Drie-eenigen God? De Christus der Belijdenis? De .v, V vmiMsvus aer öenjaems v een ¥nt slechts één Vader; vóór do fm„ er' gelijk de Germanen dat Hii ?aaj^edhig. Van Jezus geldt en pi„f' Boeddha en Mohammed atheïst /ief11 - PPe man is geweest. Die eigenhjk in al het bestaande eigen vonViv^w 1tbe,°'??of gelooft aan de vervolmakon0 t ?ld' door overgang te een god Niet G d iS Zdf Zi0lbl maar de religieuse mensch op den troon. Wij kunnen tot oip zekere hoogte de vorming van dezen bond prijzenwij veispjou.wen gaarne, dat deze menschen het goed bedoelen. Maar principieel staan wij van hun Vrijheidsbond even ver af, ja even principieel er tegenover, als van de Liberale Partij u,it, hun jeugd. Het Liberalisme heeft in kerk en school en in de harten en consciëntiën harer aan hangers zooveel kwaad gesticht, dat wij, ook al kiest het zichl een anderen naam, hel niet meer vertrouwen. Trouwens, in de toelichting van dezen naam, klonk het ons tegen uit den mond zijner geestelijke vaders: wij1 zijn wel niet anti-clericaal meer, maar wij blijVen toch tegen kerkelijke dogma's'. En dat terwijl hij1 zelve het dogma van de revolutionaire vrijheid decreteert, waartegen alle verdedigers der Christe lijke vrijheid zich om des beginsels wil ten ernstigste verzetten. Onnoodige strijd. In tal var, gemeenteraden komen aan vragen aan de oirde van bijzondere school besturen, om de gelden voor den bouw: eener nieuwe school te ontvangen. Naar het schijnt is men o|p vele plaat sen niet te goed er mede bekend, hoe de Raad krachtens de wet tegenover die aanvragen zich heeft te stellen. Men leest van discussies over de al of niet noodzakelijkheid van een nieuwe school. Alsof de Raad daarover iets te zeggen had. Alsof we leefden in de eerste helft der negentiende eeuw1, .toen voor schoolbouw autorisatie noodig was. De eenvoudige zaak is, dat de gemeente de gelden niet mag weigeren. Althans indien voldaan is aan de een voudige formaliteiten dér wet. De wet eischt alleen overlegging van drie .stukken. Zijn die in orde, dan is de zaak gezond; dan moet de aanvrage worden toegestaan. Slechts twee punten kunnen dan .nog ter sprake komen. Vooreerst, indien het schoolbestuur geld vraagt voor een U.L.O.-school, terwijl er geen openbare U.L.O. in de gemeente is: of er nu ook aanleiding is, openbaar U.L.O. in te voeren. En in de tweede plaats een vraag van uitvoering: of de gemeente ook een be staand gebouw, bijv. een leegstaande openbare school, beschikbaar heeft, dat aan het schoolbestuur zou kunnen wor den aangeboden. Beide punten doen echter niets af aan de eenvoudige hoofdwaarheid: wanneer de stukken in orde zijn, moet de bijzon dere school er komen. (Rotterdammer.) hi De toestand. Briand, de Fransche ministerpresident, heeft dan nu de uitnoodiging tot een con ferentie van den oppersten raad, die te Boulogne zal plaats hebben, aanvaard, in dien Lloyd George er rekening mee wil houden, dat Briand niét vrij is, zoolang het kamerdebat duurt. Waar dit eerst a.s. Dinsdag wordt voortgezet en zeer breed wordt opgevat, daar is het wel zeker, dat de conferentie niet vóór het einde der volgende week zal plaats heb ben. De „Daily Chronicle", vaak de spreek buis van den Engelschen minister-presi dent, Lloyd George, bevat een hoofdar tikel over de wenschelijkheid van het spoe dig houden eener nieuwe entente-confe rentie. Het blad schrijft: ,„Zij, die als wij van meening zijn, dat het 'hoog noodig is, dat een geallieerden- conferentie over Opper-Silezië, zoo spoedig mogelijk plaats vindt, zullen met leed wezen vernemen, dat het debat in de Fransche Kamer tot Dinsdag is verdaagd. Het spreekt vanzelf, dat wij niet de pretentie hebben, de Fransche parlemen taire procedure te "willen becriliseeren, maar men moet toch ook rekening hou den met den internationalen toestand. Toen de Britsche regeering de confe rentie voorstelde, deed liet Fransche ant woord verwachten, dat zij zou hebben kunnen gehouden worden aan het einde van deze week, daar het debat in de Fransche Kamer op Donderdag was be paald. Indien het debat bij geval tot Za terdag moest duren, zou de conferentie eenige dagen kunnen worden verschoven. Maar daar kwam nu de mededeeling, dat Briand er de voorkeur aan zou ge geven hebben, haar eenige weken te zién uitgesteld, terwijl de Britsche regeering wenschte dat ze zoo spoedig mogelijk zou plaats vinden. Nu het debat Maandag nog niet af loopt, zien wij ons genoodzaakt, minstens vier dagen te wachten, vóór er een da tum wordt vastgesteld voor de conferentie. „Zonder deze vertraging aan Briand te wijten", vervolgt het blad, „meenen wij echter te moeten verklaren, dat hij plich ten heeft jegens de geallieerden" en dat hij zooveel mogelijk moet handelen op een wijze, tegenovergesteld aan zijn te genwoordige methode. Wij' bevinden ons thans in een toestand waarbij een der partijen zekere voordeelen heeft verkregen door geweld. Elk uitstel is gunstig voor deze partij en tot nadeel van de andere, hetgeen niet anders dan invloed kan hebbe'n op het besluit der geallieerden." i 1 Dit artikel mag kalm en bezadigd ge steld zijn, het zegt toch fijntjes de waar heid en in Frankrijk zal men het onge twijfeld weer met minder prettige ge waarwordingen lezen. Verdiend heeft Frankrijk het echter wel, dat het eens op zijn nummer gezet wordt, want in dien er één houding ergerlijk is, dan is het wel die van de fransche diplomaten en militairen tegenover Opper-'Silezië. Zoo wordt nu weer gemeld, dat de toestand in Kattowitz voortdurend kritieker wordt. De bezetting der stad door de Polen is nog slechts een kwestie van uren. De toevoer van licht en water is door de rebellen afgesneden. De .Fransche troe pen houden zich steeds passief en niéts wijst er op, dat zij iets zullen onderne men om de stad uit de omklemming der Polen te bevrijden. Volgens ontvangen berichten is de toe stand in Opper-Silezië dan ook nog steeds zeer ernstig, vooral in Kattowitz, Hinden burg en Oppeln. Hernieuwde geweldple gingen van Poolsche henden worden voorts gemeld uit de districten Beivthen, Gros- strelitz, Gleiwitz en Kosel. De oorlogsmisdadigers. Heden en morgen beginnen voor het rijksgerecht te Leipzig de eerste zittin gen tegen de z.g. oorlogsmisdadigers. Het zijn gevallen, welke vroegere Engelsché soldaten betreffen, die in krijgsgevangen schap geraakt waren en door Duitsche soldaten en officieren" in de kampen ernrf stig mishandeld zouden zijn. Volgens het vredesverdrag hebben de Engelsche justitieele autoriteiten het recht als mede-aanklagers op te treden. Van dit recht hebben dezen gebruik gemaakt. Ongeveer 30 a 40 getuigen zullen naar Leipzig komen. Het materiaal voor het proces tegen de personen, die door de Fransche erf Belgische regeering aangeklaagd zijn, is nu in Berlijn aangekomen, zoodat ook deze processen waarschijnlijk spoedig zul len beginnen. Negermishandeling. Sinds Harriot Beecher S'towe „Uncle t Tom's Cabin" schreef en de dichters Lo well, Whittier en Longfellow de ellende der slaven bezongen, zijn er niet zulko verschrikkelijke en menschonteerende fei ten aan den dag gekomen als die, waar van de pers in de zuidelijke staten van de Ver. Staten thans bijna dagelijks mel ding maakt. Van alle sehoone beloften in de laat ste tientallen jaren den negers door de blanken gedaan, zijn er bitter weinig wer kelijkheid geworden. Geen enkele neger heeft zitting in het congres. In de zui delijke staten hebben slechts weinigen het stemrecht. Washington is beleedigd, dat een zijner ambtenaren voor een betrek kelijk ondergeschikte positie, een neger is. In verschillende staten in het Zui den hadden de landeigenaars, na den bur geroorlog, beloofd wekelijks den negers een staat van hun rekening over te leg(- gén. Bijna nergens werd deze belofte- ver vuld; onlangs werd een neger, die bleef aandringen op een dergelijken staat, le vend verbrand. In het Michiganmeer bij Chicago heb ben in de badinrichting de blanken en de negers een afzonderlijke afdeeüng. Niet lang geleden werd een negerjongen, die do grenslijn overzwom, zoo lang met steenen gegooid, dat hij verdronk. Zoo zijn er tallooze voorbeelden te noemen. Men herinnert zich zeker nog wel het proces van John Williams, den katoen planter in Georgia, die in April 1.1. tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld werd wegens moord op een groot aantal negers. Deze zal zich wederom te ver antwoorden hebben voor den dood van zeven negers, die op zijn plantage werk- ten. Te samen met zijn drie zoons die voortvluchtig zijn heeft hij deze 7 mannen door andere negers uit den weg laten ruimen, omdat zij „oud waren en in den weg stonden". Een neger, ooH bij hem werkzaam, getuigde 'tvolgende: 1 „Dikwijls trachtte ik weg te loopen, maar er was weinig kans. Want 's nachts werden wij in een klein huisje bewaakt en overdag werden -kettingen en kogels aan onze beenen gebonden, als wij aan liet werk gingen. Wanneer wij maar één minuut van ons werk uitrustten, kregen wij zweepslagen van een der zoons, die (gewapend met een lange zweep, de plan tages doorreden." De regeering stelt een uitvoerig onder zoek in. Reeds is gebleken, dat op an dere plantages in Georgië, ja in alle ka toen-staten toestanden heerschen als 70 jaar geleden door Harriot Beecher Stowe beschreven. Al deze gruwelen worden in de hand gewerkt door het stelsel om veroordeelde negers, of wegens schuld gegijzelden, aan plantage-eigenaars als arbeiders te ver huren. President Harding heeft in zijn programma de belofte opgenomen tot het instellen van een gemengde commissie, die allerlei langbeloofde hervormingen zou uitvoeren, ter verbétering van de positie der negers-. (Hdbl.) Dreigende pestepidemie in Rusland. Voortdurend, en in steeds grooter ge tale, komen er berichten over de pest in Sovjet-Rusland binnen, schrijft de „Daily Telegraph". Eenigen tijd geleden werd reeds gemeld, dat de ziekte in Si berië Was uitgebroken, en thans wordt be vestigd, dat de pest het Oeral-gebergte is overgekomen en zich in de provincie Oefa gevallen hebben voorgedaan. Nu ongeveer 120 jaar geleden, onder de re geering van Cathatïna II, werd Rusland geteisterd door een hevige piest-epidemie, waarbij meer dan 1/3 van de inwoners van Moskou het leven verloor, en dio taliooze slachtoffers maakte onder de lan delijke bevolking in het gebied tusischien die stad en de Wolga,. Sindsdien zijn der gelijke groote eplidemiën in Rusland niet meer voorgekomen. In de tachtiger jaren van de 19de eeuw werd Vetlianka geteis terd, doch uitbreiding van do ziekte kon toen voorkomen worden. Sinds dien tijd kwam de ziekte voortdurend sporadisch voor. In haar huldigen uitgehongerden en onreinen istaat is de Russische bevolking buitengewoon vatbaar yoor alle besmet telijke ziektes. Dit is gebleken bij de verwoestingen, die de typlhus ,en de pok ken 'er nog onlangs .hebben aangericht. Daarbij komt in dezen tijd nog een andere omstandigheden, welke de vreeselijkste gevolgen kan hebben. Die Russische ste den, groote zoowel als kleine, worden thans letterlijk overtoopen door millioe- nen ratten. Deze dieren houden zich ïn noTmale tijden op in de buurt van graan- pakhuizen en meelfabrieken. Dé vroegere Russische regeering was te nonchalant, om ook maar -te trachten de (jieren uit; te roeien. Thans zijn alle meelfabrieken leeg ;en in de graanpiakhuizen is geen korreltje meer te ontdekken. De Sovjet-autoriteiiten hebben ze leeg gehaald en de ratten zorgden er voor, het laatste korreltje te doen verdwijnen. De dieren zijn toen de steden ingegaan, om voedsel te zoeken. Wat dit wil zeggen in een land, dat met een piest-epidemie wordt bedreigd, behoeft geen nadere ver klaring. Een omwenteling in Portugal. De „Daily Mail" ontvangt van uit de Sp'aansche grensplaats Vigot het volgen de telegram Reizigers, die in den afgeloopen nacht alhier zijn aangekomen, deelen mede, dat er gisteren in Lissabon een omwenteling heeft plaats gevonden, die gesteund werd door de militairen, die handelen op last van den gewezen banneling Machado dos Santos. Het geheele Portugeesche kabinet werd gevangen genomen. De beweging wordt door monarchistische elementen gesteund. De oorrespbndenl van de „Times" heeft gisteren uit Lissabon geseind, dat de eerste minister het ontslag van het ge heele 'kabinet beeft ingediend. De presi dent van de republiek heeft de voorzitter van beide Kamers van het parlement en Verscheidene parlementsleden tot een con ferentie nitgenoiodigd. Teekenen van andere tijden. De hooge belastingen, die in Engeland worden geheven, dreigen een totalen om keer te brengen onder de toestanden, die eeuwen en eeuwen hebben bestaan. Men kan het in alle Engelsche romans lezen, hoe gehecht de landedeHieden wa ren aan hun voorvaderlijke bezittingen, hoe zuinig op de reliquieën hunner voor vaderen, hoe bezorgd zelfs om geen stuk je van het erfgoed af te staan. Thans" moeten ze wel, nu de fiscus de helft en meer hunner inkomsten vraagt. Kasteden worden verkocht en vallen in handen van den nieuwen adel, die met spek of suiker fortuinen verdiende en de stijve butler is verplicht zijn rug te bui gen voor personen, die hij vroeger van uit de hoogte minachtend bekeek. Ande ren verhuren hun bezittingen, als Sir Henry Liddell, die zijn oud kasteel een PrjjsderAdvertentiëni t4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ceKf> Bij abonnement belangrijke korting. Bewijsnummers 5 cent. Achteruitgang van de Nieren. Een huisdokter verklaart, dat de ergste gevallen van nierziekte gevonden worden bij personen, die te veel hebben gedron ken, te zwaar hebben gegeten en een in spannend leven van haast en drukte ge leid hebben. Hij vergeleek bij een ondier- zoek de nieren van een jongen man van 40 jaren met die van een ouden man van 70 jaren. Beiden droegen den stempel van ouderdom. Waarom? Omdat het leven, dat de jongeman leidde, hem in den bloei van zijn leven nieren als van een ouden man bezorgde. Hoe verduidelijken deze woorden niet al te dikwijls de oorzaak van rugpijn, urinestoomissen, waterzuchtige zwellin gen, niergruis, rheumatische aandoenin gen, voortdurende vermoeidheid enz. Nierziekte wordt als te voorkomen be schouwd vergeet dit niet. Vermijd tocht en kou, wees matig met uw eten en drinken, zorg voor de noodige rust, lichaamsbeweging, ontspanning en slaap, en voor geregelde ontlasting. Foster's Rugpijn Nieren Pillen zijn een onschatbare hulp aan de natuur tot onder houd en herstel van de werkzaamheid der nieren. Door deze organen bij te slaan in hun taak om het bloed te zuiveren1, draagt dit erkende niergenee smiddel veel bij' om de kwade gevolgen van onbedacht zaamheid tegen te gaan. Als de mieren verzwakt zijn, versterk ze dan met Foster's Rugpijn Nieren Pil len. Zijn zij gezond, wees dan zoo ver standig om haar gezond te houden. Foster's Rugpijn Nieren Pillen zijn tei Goes verkrijgbaar bij de Paauw Co. en te Middelburg bij fa. C. Schulte Co. A f 1.75 per doos. (41) kostschool liet worden- De Amerikanen komen oude wapens, harnassen, boeken, I meubels koop'en om er thuis dik mee te '1 doen en misschien zichzelf of Zeker an- j deren 't een en ancjér méde wijs te malien. En zoo hangt [hlet zwaard, waarmee eertijds e en ridder ter Kruistochten trok, eerstdaags in de villa Van een rijken dollarman Duitschland's ontwapening verzacht? Het schijnt niet geheel onmogelijk, dat er ten aanzien van de Duitsclie ontwa pening een voorstel te verwachten is, waarbij een regeling in het vooruitzicht wordt gesteld, ,zoo zegt een bericht uit Londen. 1 1 Men erkent de noodzakelijkheid voor Duitschland een gewapende macht te be- izitten en ,zou dus wellicht een ietwat sterker leger willen toestaan, wanneer Duitschland er toe overging aijn generalen staf, die nog vrijwel ongewijzigd voortbe- staat, te ontbinden. In die omstandigheden Uieent men, dat izelfs een ietwat sterker Duitsch leger een minder groot gevaar voor Europa tzöu opleveren dan een min der talrijke weermacht met aan het hoofd daarvan de generale staf. Korte Berichten. Te Cairo hebben relletjes plaats ge- - had,, na afloop der begrafenis van een student, die bij vroegere ongeregeldheden gedood werd. Het gepeupel viel de po litie aan en nadat de wanordelijkheden 3 uur gfeduurd hadden, werd er cavalerie ontboden. Het aantal dooden en gewonden is onbekend, doch zal vermoedelijk groot zijn. Berichten uit Moskou maken er mel ding; van, dat Lenin opnieuw een opmer kelijke zwenking naar rechts gemaakt heeft. Hij 'heeft n.I. het voorstel 'gedaan de regéerinig niet alleen uit botschewisten samen te stellen maar ook uit vertegen woordigers van andere partijen. Dit voor stel gaf op het radencongres, dat deze week gehouden werd, aanleiding tot hef tige discussies. Een beslissing over het voorstel is nog niet gevallende debatten duren noig voort. In Glasgow, de tweede stad van het Britsche rijk, zijn nu ongeveer 70.000 werkstakers, wat een noodzakelijke vermindering van werk voor verscheidene tienduizenden andere werklieden teweeg brengt. De groote dokken zijn zoo goed als verlaten, daar de fcolenboyciot nog steeds voortduurt. Te Glogau heeft een geweldige ont- -ploffing plaats gehad. Honderden mijnen vlogen in de luchjt. Wegens de voortdu rende verdere ontploffingen kon men tot nu toe de plaats des onheils niet bereiken. Yoor zoover bekend zijn er reeds 7 gewon den. Maarschalk Foeh reikte gisteren het oorlogskruis uit aan Armentières en bracht daarna een bezoek aan den Kem- melberg en West-Vlaanderen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1921 | | pagina 1